Zaterdag 2 augustus 1958 • No. 50l
en DEMOCIATIE
Misverstand over Middenstand (Zie pag. 3)
8
HET WESTEN MAG NIET BUKI{EN VOOR .. TERREUR EN CHANTAGE
De gevaa.rl(ike invloed van sachte heelmeesters, défaitisten en derde-weg-aanbidders
Z
ij, die Chamberlains -later berucht ge- worden - akkoord van München, de daarop gevolgde afslachting, stuk voor stuk, van de kleine landen in Europa (beginnend bij de "Anschlusz" van Oostenrijk en de "onder bescherming-stelling" van Tsjechoslowakije en eindigend met de bezetting van ons eigen land en België) en de tweede wereldoorlog bewust hebben beleefd en... overleefd, zwoeren na de bevrijding een dure eed.De eed, dat zij de verschrikkelijke en bloedi- ge les van het gebrek aan eenheid en solidari- teit tussen de Westerse democratieën nimmer zouden vergeten en geen dictatoriale macht, in.
Europa of waar ook ter wereld, meer de -kans : · zouden geven, haar funeste rol te spelen.
In de eerste dagen van de bevrijding, toen het Hitierbewind in de grootste en bloedigste worsteling in het bestaan der mensheid was vernietigd, kon een ogenblik de illusie worden gekoesterd, dat de inlossing van deze eed over- bodig was geworden.
Het is altijd gewaagd, de loop der geschiede- nis te reconstrueren zoals deze had kunnen zijn, wanneer bepaalde situaties zich n ie t zouden hebben voorgedaan.
Toch is het goed, zich een ogenblik voor te stellen, hoe de oorlogsmoede en naar vrede en recht snakkende wereld zich na die vernietiging van de Hitleriaanse pestilentie in vrede had kunnen ontwikkelen en tot een werkelijk r e c h t s i n s t i t u u t van Verenigde Na ties zou hebben kunnen groeien, wanneer temidden · van diezelfde wereld niet een ander, even on- menselijk en misdadig machtsblok was blijven bestaan: de Sowjet-Un~e.
* * *
H
elaas kunnen wij bij illusies niet leven en hebben wij de harde werkelijkheid te aanvaarden.De Westerse'wereld zag zich verplicht, tege- lijk met haar materiële en culturele herbouw van al het verloren gegane een nieuw militair machtsapparaat van ongekende kracht en met nieuwe, alles-vernietigende wapens op te bou- wen.
Naast de Verenigde Naties, gedenatureerd door de aanwezigheid en het lidmaatschap van de Sowjet-Unie en haar satellieten, moesten bondgenootschappelijke organisaties als de NATO worden opgericht en groepsgewijze pacten worden gesloten als de Zuid-Oost-Azia- tische Verdragsorganisatie en het Pact van Bagdad.
De harde werkelijkheid van vandaag is deze, dat wij alleen nog in betrekkelijke vrede en voorspoed kunnen leven dank zij de enorme
ATTENTIE!!! ATTENTIE!!!
Luistert op vrijdag 8 augustus van 19.25 tot 19.35 uur over de zender Hilversum 11 ( 298 m) naar
.. DE STEM VAN DE V.V.D ...
machtsontwikkeling van de Vererügde Staten, de Amerikaanse atoombommen en de in een voortdurende staat van de hoogste paraatheid verkerende Amerikaanse jacht- en bombarde- mentseskaders, waarvan een deel dag en nacht voortdurend in de lucht is.
Onze grootste zorg ligt dan ook niet hier, maar bij hen, die voor dit alles ziende blind zijn of zich moedwillig aan· de erkenning van deze werkelijkheid onttrekken en aldus - ge- wild of ongewild - de zich in ons midden hè- vindende vijfde colonne in de kaart spelen.
Die zorg betreft het gebrek aan eenheid, aan bereidheid te erkennen, dat in het uur van de oood-óók in ()en demoeratisch~volkerensanien
werking de leiders geen stok tussen de benen mag worden gestoken.
* * •
Z
achte heelmeesters maken stinkende won- . den. Het na-oorlogse défaitisme van de Britse Labourparty en een tegen alle redelijk- heid in van Amerikaanse zijde veel te ver doorgevoerd z.g. "anti-kolonialisme", dat trouwe Westerse bondgenoten verzwakte en verbitterde, en Oosterse dictatoren op het kus-De Voorzitter van onze Redactie-commissie, de heer A. W. Abspoel, is tot 25 augustus afwezig.
Men wordt verzocht, gedurende die tijd dus geen correspondentie over ons weekblad recht- streeks te zenden aan zijn adres, doch uitsluitend aan het Redactie-secretariaat, Prillsengracht 1079 te Amsterdam.
Heeft prof. Romme geen gevoel voor humor?
B
ij het debat over de veertarieven over de W esterschelde waren drie moties inge- diend, een ondertekend door socialisten, een ondertekend door katholieken en een onder- tekend door leden van alle andere fracties, uit- gezonderd de communistische.Prof. Oud heeft toen geconstateerd, dat er dus gekozen kon worden tussen moties van de P.v.d.A., van de K.V:P. en van de "derde macht".
Het was duidelijk als een grapje bedoeld en wij hadden de indruk, dat men er in het bij- zonder onder de leden der P.v.d.A. nogal pret over had.
Prof. Romme heeft het echter voor bittere ernst opgevat en wijdt in de Volkskrant van 12 juli een serieus betoog aan de vraag of ook de Staatkundig Gereformeerden in de derde macht moeten worden opgenomen. Liefde maakt blind, schrijft hij aan het adres van mr. Oud.
Heeft zijn vrees voor de derde macht Prof.
Romme misschien zo blind gemaakt, dat hij
I
ernst en luim niet meer kan onderscheiden?sen hielp, hebben op vele plaatsen van de we•
reld zulke stinkende wonden veroorzaakt.
Zij vormen de etterbuilen in het wereldli·
chaam, die, wanneer zij niet radicaal worden uitgesneden of althans volledig geïsoleerd, het lichaam zelf te gronde zullen richten.
Zo'n opkomende etterbuil vormde het bewind van dictator Nasser, die zich vergreep aan de hartaders van het Westen.
Het kleine, maar moedige Israël, bedreigd in zijn bestaan, had in oktober 1956 zijn kracht getoond en het Egyptische leger in Sinaï een klap van belang toegebracht, waarbij ontzaglij- ke massa's wapens en tanks van Sovjet-makelij werden buitgemaakt en belangrijke delen van het Egyptische leger werden uitgeschakeld.
Het daarop aansluitende militaire optreden van Engeland en Frankrijk zou Nasser volledig van zijn voetstuk hebben gestoten, wanneer Amerika zijn bondgenoten niet volkomen was afgevallen, hetgeen de Sowjet-Unie in de ge- legenheid stelde, haar bedreiging met atoom- bommen, die met raketten op Londen en Parijs zouden worden gelanceerd, uit te spreken.
Zo werd Nasser, waarschijnlijk tot zijn eigen verbazing, door Amerika en de Verenigde Naties weer te paard geholpen. ·
De gevolgen zijn niet uitgebleven en Nasser, volleerd "diplomaat" in de school van Hitler, Stalin en Chroesjtsjef, is het symbool en de inspirator van het meest verblinde en fana- tieke pan-Arabische nationalisme geworden.
* * *
D
e Wereldvrede hangt af van de handha- ving van het machtsevenwicht tussen de Sowjet-Unie (en haar satellieten) en het Westelijke blok.Het streven naar dat machtsevenwicht en naar de afdamming van de communistische vloedgolf in het Midden-Oosten leidde al eerder tot het Pact van Bagdad, waarbij Turkije, Irak, Pakistan en Perzië (Iran) zich met het Ver- enigd Koninkrijk (Engeland) aaneensloten, met welwillende medewerking van de Verenig-
de Staten. ·
De Sowjet-Unie en het Egypte van Nasser hebben niets nagelaten om dit Westers ge- oriënteerde bondgenootschap te ondergraven en door infiltraties en subversieve acties te vernietigen.
De opstand in Irak, met de afschuwelijke moord op de jonge Feisal en zijn gehele familie en directe medewerkers, sloeg de hoeksteen van dit bondgenootschap los.
En toen tegelijk met de Iraakse revolutie nog grotere stromen infiltranten uit Syrië de Li-
(vervolg op pag. 3),
Ons eerstvolgende nummer verschijnt weer op 16 augustus a.s.
Op 9 augustus komt ons blad NIET uit.
YBJ,JHEID :EN DEMOCRATI•
Flitsen van Het Binnenhof
Met het na de tweede wereldoorlog on~gevraagde vrijgeven van de veren over de Westerschelde, zei bij, erkende men in wezen, dat het heffen van een tol, ook voor natuurlijke barrières als de Wester- schelde, niet meer paste in een beleid, dat er op gericht diende te zijn de een- heid van ons volk te versterken.
De veren over de Westersehelde • K.V.P. en P.v.d.A. vielen elkander weer om de hals • Twee moties aangenomen • Maiden- speech van ons nieuwe Kamerlid M. Visser • .Pleidooi voor zeeuwseh-Viaanderen • Eerste Kamer aanvaardt n1euwe genees- middelenwet.
In 1952 werden echter toch weer ta- rieven ingevoerd, omdat de exploitatie~
lasten zo sterk waren gestegen. Het gra- tis vervoer van personen in de tweede klasse, van rijwielen en motorrijwielel,l bleef nog gehandhaafd. Het verkeer over de Westersehelde nam echter zo sterk toe, dat extra voorzieningen dringend nodig werden.
D
e KVP en de PvdA bestrijden el- kaar fel en bewogen in de ver- kiezingstijd, zodat de kiezers wel de .. in- druk moeten krijgen, dat die twee partiJen water en vuur zijn. Maar dezelfde kiezer moet tot zijn verbazing telkens weer con- stateren, dat na de verkiezingen de KVP en de PvdA elkaar in de Kamer niet bij- ten, maar heel dikwijls steunen.Dat bleek op 9 juli weer in de Tweede Kamer bij de interpellatie over de veer- tarieven op de Westerschelde. Er waren drie moties ingediend: van de heer Westet·hout (PvdA), van de heer v. d.
Heuvel (KVP) en van de heer Verkerk (AR) mede onde1·tekend door de heer Visse~ van onze fractie en de heer v. d.
Peijl (CH).
Zoals gewoonlijk maakten KVP en PvdA even de dienst uit. Zij verwierpen de motie van de heer Verkerk, die het eerst was ingediend en die overeenstemde met een deel van de KV.P-motie. Daarna aan- vaardden zij bij zitten en opstaan de mo- ties, die zij zelf hadden ingediend en die ten dele ook hetzelfde inhielden.
. . .
B
ij de stemming over de moties open- baarde zich weer welk een erva- ren parlementariër prof. Oud is. De voorzitter zat in de knoop met de volg- orde waarin hij over de moties zou laten stemmen.Enkele leden, zei hij, wensen mijn oor- deel te vernemen over de volgorde, waar- in de moties in stemming moeten worden
gebracht. Ik denk, dat ieder lid, die een motie heeft ingediend, van mening is dat zijn motie het verst gaat.
Ik ben van oordeel, dat de motie van de heer v. d. Heuvel het verst gaat, om- dat zij behalve het essentiële bestanddeel van de motie van de heer Westerhout, nl.
dat het vrije vervoer van voetgangers en rijwielen gehandhaafd dient te blijven, de uitsprak bevat "dat overigens de voor- genomen verhoging van de tarieven uit- drukkelijk als een maximum en voorts slechts als een tijdelijke maatregel be- hoort te worden beschouwd". Dit element komt in de motie van de heer Wester- hout niet voor.
• • •
T
erwijl vele leden er nog over pieker- den welke motie voorrang diende te krijgen, maakte prof. Oud direct at- tent op het verschil tussen een motie en een amendement op een wet.Ik geloof, zei prof. Oud, dat er bij mo- ties van orde geen sprake van is, dat wij gaan uitzoeken welke motie de verste strekking heeft. Dat is een onmogelijk werk. Dat kan wel bij amendementen;
dan schrijft het reglement van orde het ook voor. Bij moties van orde is het re- gel, dat zij in stemming worden gebracht in de volgorde waarin zij zijn ingediend.
Aangezien het toch niet erg duidelijk is - antwoordde de voorzitter - welke mo- tie van orde de verste ·strekking heeft, heb ik er in het geheel geen bezwaar te- gen de stemming te doen plaats hebben In de· volgorde, waarin de moties zijn in-
&"ediend.
Allereerst zal dus worden gestemd over ële gewijzigde motie van de heer Ver- kerk, daarna over de motie van de heer Westerhout en tenslotte over de motie van de heer v. d. Heuvel.
Op deze manier kon de motie-Verkerk ëlus niet worden verworpen op grond van de overweging, dat reeds een verdergaan- de motie was aangenomen. KVP en PvdA waren gedwongen elkaar in het open- baar weer om de hals te vallen, hetgeen prompt gebeurde.
AR en CH konden zich weer eens in de steek gelaten voelen door hun hondgeno- ten van de rechterzijde. Prof. Oud ver~
scherpte dat gevoel met zijn opmerking:
Er liggen drie moties ter tafel van drie verschillende groepen van de Kamer. Het spreekt vanzelf, dat mijn vrienden en ik onze stem zullen geven aan de motie van
"de derde macht", maar daartoe wensen wij ons dan ook te bepalen.
•••
D
e voornaamste inhoud van de moties van de heren Westerhout en v. d.Heuvel is hierboven reeds vermeld. De verworpen motie van de heer Verkerk luidde na de wijziging:
M. VISSER
•.. maidenspeech .•.
de gebruikers van de veren door het ge- bruik daarvan verkrijgen, zulks met het oog op de belangen van het betrokken gebiedsdeel en de betekenis van dat ge- biedsdeel voor een evenwichtige ontwik- keling van geheel Nederland.
•
• •O
p deze motie-Verkerk was in het debat de maidenspeech gebaseerd van onze geestverwant de heer M. Visser (Arnhem).Deze Burger
Met vele cijfers illustreerde de heer Visser de toeneming van het verkeer om daarmee aan te tonen, dat de veren over de Westersehelde niet alleen een provin- ciale aangelegenheid zijn, maar van na- tionale betekenis zijn geworden.
•
• •D
oor de toeneming van het verkeer lopen de kosten van het Rijk op, maar de baten voor ons land mogen ze- ker zo groot worden geacht. Het is niet in geld uit te drukken, aldus onze woord- voerder, welke de opbrengsten zijn, die via omzetbelasting, verhoogde inkomsten- belasting enz. in de schatkist terug- vloeien, maar de welvaart van de bevol- king, zowel in Zeeuws-Vlaanderen als op de eilanden, kan alleen toenemen bij een groter bezoek. De kost gaat nu eenmaal voor de baat uit.Dat tariefsverhoging remmend zal wer- ken op de toeneming van de welvaart, is te verwachten, maar remmender nog zou zijn de bestaande toestand der veren nog enige jaren te handhaven. Het is immers voor de handel en het vreemdelingenver- keer niet bevordelijk als steeds langer gewacht moet worden, omdat de overzet- capaciteit niet is aangepast aan de be- hoefte.
Dat het provinciaal bestuur tenslotte van twee kwaden, namelijk de bestaande toestand handhaven of verbeteren met tariefsverhoging, de minst kwade koos, is alleen in het belang van het gewest geweest en dus ook in het landsbelang.
Maar het is de fout van de regering niet in te zien, dat de versnelde ontwik- keling ook een snellere aanpassing nood~
gevoelt zich een wemtg verweesd, nu het volop vakantie is en nu het gehele machtige raderwerk der landspolitiek knarsend tot stilstand is gekomen. Alleen het verre gerommel van Romme in De Volkskrant bewijst mij, dat de machtige breinen van het staatsbestel doende blijven over de belangen van het gemenebest te waken.
Gistermiddag - het bloed kruipt waar het niet gaan kan; de staats- burger gaat waarheen zijn hart hem trekken blijft - gistermiddag liep ik over het Binnenhof. Het gouden fonteintje ritselde zijn wateren gerucht in de zon. Vreemdelingen ge1wten van dit stukje oer-oud steden- schoon waar het Hart van Holland klopt. Een vredig tafereel in een onvredige wereld. Zalf voor de ziel.
Maar de smaLLe deuren aan weerszijden waren gesloten. En hun ge- slotenheid zeide mij, zwijgend doch welsprekend, dat de twee~honderd
vijf~en~twintig, alle moederen en vaderen-des-vaderlands, mij alléén en zonder hun zachte zorgelijkheid hebben achtergelaten in de baaierd der Staatkundige leegte.
Waar is Oud, de sterkte mijns harten?
Waar Berkhouwer, de staf voor mijn hand?
Gij Cornelissen in wien mijn betrouwen is, hebt mij ve1·laten.
Te1~ Broecke Hoekstra, waar klinkt nu uw sirenenzang?
Louwes en den Hartog, die de voedende aarde voor mij te ploegen pleegt, waarom hebt gij mij verlaten?
Gij geleerde Korthals, zijt naar verre continenten gevlogen. Gans een volk 'vergezelt u in gedachten op uw wijde vlucht.
Gij hooggeleerde Molenaar, vindt uws harten rust in Riel, zonder u te bekommeren om de onrust die gij daarmee in mijn hart verwekt.
Zo stond ik die middag op het Binnenhof ondanks de zoele zomer huiverend in het te dunne kleed mijner verlatenheid.
Totdat ik ..•
Wie zie ik daar lopen?
Bedriegen mijn ogen mij niet?
Is het dan tàch waar?
Het is waar.
De voortreffelijke Ritmeester; de schrandere Van Dijk, gebukt onder de papieren last van 't onderzoek naar Stafs commerciële capriolen . .•
zij glimlachten naar mij.
Als wilden zij zeggen: wij houden het vuur vlammende. Wij blijven waken voor het heil des volks en voor de zekerheid van
t AUGUSTUS lt58 - PAG. Z zakelijk maakte. Met de rug tegen de muur staande, kon bet provinciaal be- stuur alleen maar ja zeggen op de voor- waarden, die het Rijk stelde.
• • •
G
aat het in deze kwestie werkelijk om zulke grote bedragen? De veren over de Westerschelde, aldus de heer Visser, hebben in 1957 een exploitatie- tekort van 3,2 miljoen opgeleverd. Voor 1958 wordt een nadelig saldo van 5,9 mil- joen verwacht en voor 1963 een tekort van 7 miljoen voor de drie veren samen.De afstand tussen de betreffende plaatsen zal ongeveer 20 kilometer in to- taal zijn en dan komt dit neer op onge- veer f 300.000 per kilometer. Dat zal ook ongeveer de aanleg van een weg kosten zonder bijkomende werken als viaducten enz. Twintig kilometer weg vraagt dus een investering van ongeveer zes miljoen.
Een veerboot komt op ongeveer negen miljoen.
Maar 20 kilometer weg tussen bijvoor- beeld Den Haag en Gouda vergt jaar- lijks ook een belangrijk bedrag aan on- derhoud. Over de Maastunnel te Rotter- dam behoef ik dan niet eens te spreken.
Al met al is het mij niet duidelijk, waarom het in een groot deel van ons land mogelijk is zich vrij te verpla~tsen,
terwijl in andere delen tolmuren in de vorm van veren een extra belasting no- dig maken.
* >I; •
N
u er Irapitalen worden geïnvesteerd in de onderontwikkelde gebieden moet Zeeuws-Vlaanderen zich met de ta- riefsverhoging voor de veren wel achter- gesteld gevoelen. Nu het Deltaplan tot uitvoering is gekomen, zal het Rijk voor- bereidingen moeten treffen voor een vaste oeververbinding, die steeds noodza- kelijker gaat worden, en inmiddels de verhoogde exploitatiekosten der veren voor haar rekening moeten nemen.Het beleid moet niet gericht zijn op het afremmen van het vervoer over de veren, waartoe tariefsverhoging zal leiden, maar op het aanpassen aan de omstandigheden en op het vooruitwerken naar de toe- komst.
Het is om deze reden, zei de heer Vis- ser, dat mijn politieke vrienden en ik de motie-Verkerk ondersteunen, waarin dui- delijk tot uitdrukking wordt gebracht, dat rekening moet worden gehouden met de belangen van het betreffende gebieds- deel. De belangen van dit gebiedsdeel zijn alleen te behartigen door de maximaal bestaande tarieven te handhaven.
* ~ *
F'(\egen de motie-Westerhout had onze
.1. geestverwant het bezwaar, dat zij wel de mogelijkheid opent om de vrije overtocht voor voetgangers en fietsers te handhaven, maar vooral het vrachtver- voer, dat de economische, sociale en cul- turele ontwikkeling van Zeeuws-Vlaande- ren mede tot ontplooiïng kan brengen, wordt in de steek gelaten, want de ver- hoging van de tarieven blijft volgens de motie-Westerhout voor het vrachtvervoer gehandhaafd.
Dr. KORTENHORST ... in de knoop ..•
De motie-\Vesterhout is echter aange- nomert, aangevuld met de motie-v. d.
Heuvel. Het is reeds gebleken, dat mi- nister Algera er niets voor voelt aan deze moties uitvoering te geven. De kwestie van de veren over de Westersehelde is dus nog niet opgelost. Bij gelegenheid zal de Kamer er zeker op terugkomen.
. . .
D
e Eerste Kamer heeft vorige week met algemene stemmen de nieuwe geneesmiddelenwet aangenomen na een betrekkelijk korte discussie, die voorna- melijk liep over de technische uitvoer- baarheid van de wet.Op 16 april had onze fractie in de Tweede Kamer vanwege de technische tekortkomingen tegen de nieuwe wet ge- stemd hoewel men het er over ·eens was, dat d~ verouderde wet van 1865 dringend vernieuwing behoeft. Ofschoon onze woordvoerder in de Eerste Kamer, mr.
R. baron de Vos van Steenwijk, de tech- nische bezwaren handhaafde, had het geen zin hoofdelijke stemming te vragen, omdat aan het einde van het debat de aanneming volstrekt verzekerd was.
De Kamer, gehoord de besprekingen over de veertarieven op de Westerschel- de, spreekt als haar oordeel uit, dat wan- neer wegverbindingen, van belang voor het doorgaande verkeer, door natuurlijke barrières worden onderbroken, er, zo- lang de verwezenlijking van het stelsel van vrije veren niet wel mogelijk blijkt, slechts plaats is voor heffing van tarie- ven, die gebaseerd is op de besparing, die
De nieuwe geneesmiddelenwet werd aldus zonder hoofdelijke stemming aan- vaard. De inwerkingtreding zal nog wel geruime tijd uitblijven,· omdat eerst aller- lei uitvoeringsbesluiten moeten worden
~==================================•
opgesteld.VRIJHEID EN DEMOCRATIE
Wat zal de conferentie van Stresa voor de landbouw brengen?
Merkwaardige uitspraak van minister Vondeling
Stresa is de plaats, waar de ministers van Landbouw van de zes landen, die straks de Euromarkt zullen vormen bijeen zijn. Zij bouwen aan het Europees gebouw.
Het tempo, waarin dit gebouw verrijst is traag, voor de landbouw ontbreekt zelfs nog het fundament.
Wellicht hebben de gebeurtenissen in het Midden-Oosten de deelnemers aan de conferentie van Stresa beroerd en hun de kracllt gegeven om de vele scheidsmuren in West-Europa snel te slechten.
· Wij hopen het van harte.
Zoals bekend, is dr S. L. Mansholt, oud- minister van Landbouw Visserij en Voed- selvoorziening, voorzitter van deze land- bouwconferentie. Nederland wordt ver- tegenwoordigd door dr A. A. Vondeling, de huidige minister van Landbouw.
Na een bijeenkomst van alle deelnemers is een drietal commissies gevormd, die de verschillende aspecten van de West- europese landbouw hebben bestudeerd.
Vooral de derde commissie - waarvan dr Vondeling ondervoorzitter is - heeft een belangrijke taak, namelijk het uit- stippelen van een gemeenschappelijke landbouwpolitiek op lange termijn, waar- bij rekening moet worden gehouden met de landen, die niet tot de EEG behoren.
Van de resultaten van de conferentie is op het moment, dat wij dit schrijven nog niets bekend. Overigens verwachten wij daarvan geen daverende dingen.
De berichten, welke na dergelijke con- ferenties aan de pers worden verstrekt, bevatten meestal zeer voorzichtige taal, w&aruit de niet-deskundige vaak weinig kan opmaken.
Wij wilden graag even stilstaan bij de redeveeringen, welke de ministers bij de opening van de conferenties hebben ge- houden.
Ultra-liberale politiek
Uit deze redeveeringen vallen name- lijk me,rkwaardige dingen te leren. Onze minister van Landbouw - tot voor kort gezien als een links-socialisti~?Çh Kamer- lid - heeft daar onzes inzi€ns een num- mertje ultra-liberale politiek weggege- ven.
Hij was van mening, dat - volgens de leer van Adam Smith - de verbruiker de productie moet bepalen. De klant is ko- ning en de boer mag en moet niet meer produceren dan die klant vraagt, Een niet aan de consumptie aangepaste pro- duktie is onredelijk.
De toekomstige landbouwpolitie't heeft zich slechts naar de wensen van de ver- bruiker te richten. Deze heeft het recht op afwisseling van de produktie, goede kwaliteit en lage prijzen. Om zulks te bereiken is vrije uitwisseling van produk- ten niet alleen binnen de grenzen van de EEG, maar met alle landen ter wereld no- dig.
Een liberaler geluid had onze woord- voerder daar niet kunnen spt·eken. Als dat zo doorgaat kunnen wij omtrent de
grond- en pachtpolitiek, de struktuur-po- litiek en de loonpolitiek mogelijk ook nog verrassingen verwachten.
De Duitse minister dr Luebke wees er op, dat de EEG rekening dient te houden met de belangen van andere landen (Denemarken?) en zich moet houden aan de beginselen van de gezonde concurren- tie tussen de landen der gemeenschap onderling, als met de rest van de we- reld. Hij wees er tevens op, dat de landbouw in de sterk geïndustrialiseerde landen aan structuele zwakheden lijdt, die het gevolg zijn van een gebrek aan aanpassing van de produktie.
Vandaar de toenemende staatsbemoeie- nis in deze landen. Deze minister achtte het van groot belang de produktiviteit te verhogen en de produktiekosten te verlagen.
De woorden van de Duitse minister zul- len bij onze boerenstand een gunstiger onthaal vinden dan die van minister Vondeling.
Hoe zal de boer een sterk wisselende vraag van wereldmarkt en eigen land kunnen bijhouden. Een misoogst in Cana- da en men roept om tarwe. Een droge zomer in Europa en men schreeuwt om melk- en zuivelprodukten.
Marktvoorspellingen zijn in de land- bouw zeer moeilijk en men kan het pro- duktie-apparaat moeilijk stilleggen of op halve kracht laten werken.
Produktiebeperking en kostprijsverla- gingen zijn tegenstrijdige begrippen. De
snelste kostprijsverlaging is nog steeds te bereiken door verhoging van de pro- duktie. Dit is de moeilijkheid, waarmede onze landbouw momenteel kampt. Laat men daarom niet langs die weg de op-
lossing zceken. L. G. 0.
STALEN
Kt~ .... vCRMEUBELEN
GISOLAMPEN
DISCUSSIE-BIJEENKOMST OVER DE P.B.O.
Correctie
Zeer tot ons leedwezen zijn ná de correctie in het verslag omtrent de discussie-bijeenkomst van de Partijraad over de P.B.O., opgeno- men in ons vorige nummer, in de dupliek van ir. S. H. Visser, zowel als in het slotwoord van prof. Oud, op de zetterij enige regels verwis·
seld en ten dele zelfs uitgevallen, waardoor dit gedeelte o:~begrijpe
lijk is geworden.
In de tweede halve kolom onder- aan en de derde halve kolom bo- venaan leze men:
Spreker (d.i. ir. Visser) merkt verder op, dat zijn indruk is ver- sterkt, dat wij minder ver van el- kaar staan dan aanvankelijk leek.
Spr. hoopt, dat daarvan iets zal blijken in latere publicaties van de Teldersstichting. Temeer, omdat, naar hij meent, uit de discussie van heden blijkt, dat het Curato- rium van de Teldersstichting, te kennen geeft, dat de formulering van de conclusies de inhoud van het rapport niet dekt, doch slechts een poging is tot een beknopte sa- menvatting.
In de derde halve kolom onder- aan en de vierde kolom bovenaan, leze men, onder de tussenkop:
"Slotwoord van prof. Oud":
De voorzitter van de Partijraad, prof. mr. P. J. Oud, zou thans deze vergadering willen sluiten. De heer Oud herhaalt hetgeen hij ook ver- leden jaar al heeft gezegd, n.l. dat hij het gevoel heeft, dat als deze zaak dieper is doorgepraat, wij dicht bij elkaar zullen blijken te staan.
Dit is thans bij de duplieken wel duidelijk gebleken ... enz.
ALGEMEEN SECRETARIAAT V.V.D.
KoninCJinneCJracht 61 's-GravenhaCJe
Tel. 01700 • 111768 • 114375 Giro 67880
2 AUGUSTUS 1958 - PAG. 3
MIS VERSTAND ()VER
MIDDENSTAND
E
r zij~ weinig groepen in onze samen- levmg, waarover en waarin zoveel misverstand bestaat als over de midden- stand.Tot deze conclusie kwamen wij voor de zoveelste maal, toen wij onlangs in
"Trouw" onder de vette kop "Liberalis- me groot gevaar voor de middenstand'' een verslag lazen van het congres van de Christelijke Bond van Patroons in het Meubileringsbedrijf. Blijkens het verslag uitte de voorzitter, de heer E. van Tellin- gen uit Zeist, zijn bezorgdheid over de toekomst van de christelijk-sociale orga.
nisatie.
Hij zag in de nieuwe bloei van hl'i liberalisme een groot gevaar voor de po•
sitie van de middenstand, omdat de libe·
ralen tegen elke vorm van sanerinr zijn en tegen regeling van het economisch leven.
Vrije concurrentie is volgens de neo•
liberalen één van de belangrijkste moto·
ren voor ondernemingslust en energie.
"We zullen niet zeggen, dat concurren- tie niet waardevol kan zijn, maar er zijn grenzen'" aldus de heer van Tellingen.
Met de laatstaangehaalde uitspraak zijn de liberalen van 1958 het nu juist volko- men eens! Men behoeft er ons beginsel·
program en de middenstandsparagraaf van het werkprogram maar op na te le- zen om dat terstond in te zien.
Vermoedelijk zal er ook wel geen groot verschil van inzicht bestaan tussen de protestants-christelijke partijen en de VVD over de wijze waarop en de mate waarin regeling van het economische le- ven (sanering inbegrepen) dient te ge- schieden. Zeker niet in de eerste plaats door de staat, maar door het bedrijfsle- ..
ven zelf en dan binnen de grenzen van het algemeen belang.
Waneer de heer van Tellingen gezegd zou hebben, dat de snelle groei van het moderne liberalisme mede veroorzaakt wordt door de omstandigheid, dat er op sociaal-economisch terrein geen verschil- len van betekenis meer zijn met de christelijke sociale politiek, dan zou hij een juiste stelling hebben verkondigd.
Dat hij zich echter een slechte verlie- zer toont, blijkens zijn poging om door onjuiste voorstellingen van de liberale opvattingen te geven om daardoor een volkomen kunstmatige tegenstelling te scheppen, achten wij bedenkelijk en moet hier dan ook gesignaleerd worden.
Ook de middenstand in zijn totaliteit wordt daarmede geen dienst bewezen!
(Vervolg van pag. 1)
banon binnenvielen (waar Hammerskjölds
"waarnemers" niets van bemerkten!) en de Libanese president de steun van Amerika in- riep, was het Amerikaanse geduld eindelijk uit- geput.
maar slechts een halve bondgenoot voor de Sowjet) zich een ogenblik voor een vastbeslo- ten en eensgezind Westen geplaatst. Dus bleven bedreigingen als tijdens de Suez-crisis achter- wege ...
veiligheidsraads-topconferentie het spel voort te zetten *) en zich als beschermer van de "be·
dreigde Arabische volkeren" op te werpen.
Amerikaanse troepen landden in Libanon ; Engelse korte tijd later in Jordanië.
• • •
H
et Westen- zo schreef o.a. "De Volks- krant" terecht- had alleen maar de kans, zijn vrienden en belangen in de Arabi- sche wereld in de steek te laten en in de handen van Nasser over te leveren, óf met krachtige middelen in te grijpen en de risico's daarvan te aanvaarden.Had het de zaken op hun beloop gelaten, zo- als de UNO deed - en moeilijk anders kon doen - dan was de gehele strategie van de vrije wereld ineen gezakt, omdat alleen Turkije nog maar een zwakke dijk zou hebben gevormd tussen de Sowjet-Unie en de oliegebieden aan de Middellandse Zee.
De Wereld keek in dramatische spanning toe en velen dachten op de rand van een oorlog te staan.
In werkelijkheid was tegenover het Sowjet- Russische en pan-Arabische pokerspel een re- solute tegenzet gedaan. Anders dan bij de Suez-crisis zagen de Sowjet-Unie en haar hele en halve bondgenoten (want Nasser, die zijn eigen spel tracht te spelen, is zeker geen hele,
Wij moesten helaas echter schrijven: voor een ogenblik. Want het Westen zou het Westen niet zijn, wanneer de eenheid was bewaard.
In plaats van zich in deze voor het Westen zo gewichtige fase als één blok achter deze actie te scharen (sprak niet minister Luns zelfs van: het is kwart over twaalf?), brak de kritiek als gebruikelijk los.
* * *
D
e Britse Labourparty voorop, gevolgd door de défaitisten, de zachte heel- meesters en de derde-weg-aanbidders, die in alle landen betrekkelijk kleine, maar toch niet te onderschatten minderheden vormen, putten zich uit in hun kritiek, in de somberste en zwartste voorspellingen.Daarmede werd de vastberaden daadkracht weer verlamd, de twijfel gewekt en de eenheid verbroken.
Daarmede werd ook de dictatoren weer een hart onder de riem gestoken om de koude oor- log voort te zetten en het doorzichtige spel óók in de Verenigde Naties en op het diplomatieke terrein te hervatten.
Onder druk van Engeland, dat voor de La- bourparty is gezwicht, zal nu de Russen weer de gelegenheid worden geboden, in een soort
Zo dreigt, door een gebrek aan eensgezind- heid en doorzettingsvermogen, de positie van het Westen opnieuw te worden verzwakt en zou de gehele actie wel eens een mislukking kunnen worden.
• * •
D
e Amerikaanse staatslieden kan slechts wijsheid en vooral ook kracht, worden toegewenst om voet bij stuk te houden en niet opnieuw posities prijs te geven, die voor het Westen militair en economisch een levensbe- lang vertegenwoordigen.Tegenover de geslepen politiek van Chroesj~
tsjef en de "neutralistische" sluipmoord-poli- tiek van sommige Arabische "leiders" zal het
\Vesten een vastberaden kracht moeten hand- haven.
De wereld is niet de redelijke, door rechts- normen beheerste samenleving geworden, waarvan wij allen kortstondig gedroomd heb- ben. Deze realiteit, hoe hard zij ook is, zal moeten worden aanvaard.
Tegenover gangster-methoden passen geen zedepreken, maar alleen harde en doortastende politiemaatregelen, die de samenleving ervoor vrijwaren, te moeten bukken voor terreur en chantage.
A.W.A.
*) Dit artikel werd begin van de week geschret:en.
2 AUGUSTUS 1958 - I'AG. t VBU
ESSIES van een werkbezoek
Bij het jongste industrialisatiedebat ihet debat over de zesde industrialisatienota op 1 en 3 juli j.l.) was het in het bijzonder ons Tweede-Kamerlid Zegering Hadders, die - tezamen met de P.v.d.A.- afgevaardigde A. R. Vermeer-wederom de aan- dacht op deze gebieden vestigde. Het resultaat was toen een motie Vermeer-Zegering Hadders.
Deze motie werd met algemene stemmen door de Tweede Kamer aangenomen.
Er was dus alle aanleidbg voor de leden van onze fractie om aan de uitnodiging van de Onder- centrale Oldambt gevolg te geven en door persoon- lijke waarneming de noden van een bepaald deel van het hoge Noorden van ons land te Ieren kennen.
De afstand van Den Haag naar Winschoten is even ver als van Winschoten naar Den Haag!
Dat dit bezoek geslaagd is en dat de zeven liberale Tweede Kamerleden inderdaad in· kort bestek een indruk hebben gekregen van de toe- stand in dit gebied, is vooral te danken geweest aan de ·voortreffelijke opzet en organisatie dOOl'
het bestuur van de Ondercentrale Oldambt.
Oost-Groningen is het uitgestrekte, tot voor kort ver overwegend agrarische gebied tussen de Dol- lard en Tet· Apel, tussen de Duitse grens en Hoogezand.
Een reële confr urgente als intj
*** * **** *** *** * *
{
Op clonrlerdag 10 juli ging <le Tweed•
leden.
De dames Ten Broecke Hoekstra en wen, Visser, Van Dijk en de ondervoorz hei(l te baat om op deze eerste vakantie geven aan de uitnodiging \'an de Onde.
Groningen.
De situatie in de drie noordPiijke IJr<
reeds op uitnodiging van dfl drie colle.::.
provincies (Friesland, Groningen en Dr•
~---
Leden van de Kamerfractie tussen de Groningse gastheren Theorie en praktijk
De eerste avo:1d werd besteed aan de theorie, maar dan een theorieles gegeven door mensen, die de praktijk van hun onderwerp door en door ken- nen. Op de korte voordrachten volgden levendige discussies. Deze discussies werden niet alleen ge- voerd tussen de sprekers en de Kamerleden, hier- aan werd ook deelgenomen door de in de zaal aanwezige deskundigen op velerlei gebied.
De theorieles werd ingeleid door de heren:
prof. S. Korteweg, voorzitter van het Industrie- schap Oost-Groningen;
N. L. Jansonius, directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau Winschoten;
A. van Rozen, inspeetem· van de Ned. Heide Maatschappij.
De plaatsruimte zou ontbreken om een uitvoe1·ig verslag te geven van de voordrachten en dis- cussies. Hoofdpunten in dit gesprek waren:
Om in dit gebied een behoorlijk algen vaart.sniveau te handhaven is het noodza zelfs een levenskwestie, dat hier werkge:
ontstaat, waarin de jonge mensen kunnel opgevangen. Industrieën zullen zich moet gen wil men deze werkgelegenheid zien c De overheid - regering, provinciale en telijke overheid - zal hier niet anders doen dan het "klimaat" scheppen, dat <1 t1·ieën naar dat gebied trekt.
Er is reeds veel gebeurd in dit gebied de burgemeester van Winschoten, en me•
dankbaar voor, n1aar er zal nog heel wa gebeuren. Een voorbeeld van wat gebet b.v. het nieuwe Winschoterdiep; een voort een nog levende wens is de verlenging- gl·ote kanaal, waarlangs kustvaarders tot schoten voor de wal kunnen komen, tot ~
Op de sluis bij Statenzijl
Het sociaal-economisch structureel zwakke en sterk agrarisch georiënteerde Oost-Groningse ge- bied lijdt aan een voortdurend dreigende werk- loosheid. Ten gevolge daarvan trekken steeds meer jonge mensen uit dit gebied weg om werk elders te zoeken.
Hierdoor zou de vaarweg naat· Winset langrijk bekort kunnen worden en bove:
afwatering van drie grote polders kunner gesaneerd. Deze kwestie hangt samen m•
kende Dollard-kwestie en men vreest, da1 houding met West-Duitsland de verdere keling van dit gebied in de weg staat.
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
P.B.O. en ,.liberale dogmatiek"
Mr. G. J. Timmer m a n s, te Sche- heeft o.i. zijn standpunt niet goed door- veningen, schrijft ons: dacht. Anders zou het hem duidelijk zijn,
In ons weekblad van 5 juli j.l. werd een verslag opgenomen van de discussie inzake de P.B.O., waaraan werd deelge- nomen door ir. S .. H. Visser, professor Rooij en professor Witteveen.
Ir. Visser handhaafde daarin zijn standpunt. Het is moeilijk, in zijn betoog - zoals dit in ons blad is opgenomen - voldoende klemmende argumenten te vinden. Daardoor wordt de indruk ge- vestigd, dat ir. Visser in oprechte over- tuiging zijn hart zozeer heeft verpand aan de P.B.O., dat argumentatie er eigenlijk niet zo veel toe doet.
Reeds tijdens de eerste bespreking in de partijraad was het moeilijk, zich te onttrekken aan de indruk, dat de reali- teit, zoals door professor Nolen als basis voor zijn betoog genomen, ir. Visser niet lag. Duidelijk kwam dit tot uiting in zijn sterk leunen op de wettelijke veiligheicts- bepalingen in de P.B.O. (zoals de open- baarheid, voorschriften voor verkiezing van bestuursleden, e.d.). Dit ging zelfs zo ver, dat hij de fout beging, aan het bestaan van deze bepalingen het bewijs van het karakter van de P.B.O. te kop- pelen.
Dit is inderdaad ernstig. Het gaat niet om de voorschriften, die aangeven hoe het moet zijn, maar om de werkelijkheid, zoals die is. Die werkelijkheid is bij de P.B.O. bepaald niet aanmoedigend.
Wij zijn het in dit opzicht met profes- sor Nolen geheel eens. De heer Yisser
dat de vraag of men de P.B.O. niet te dogmatisch beziet, geheel buiten de wer- kelijke vraag omgaat.
Deze dogmatische vraag is uitgestre- den bij de behandeling van de betref- fende wet. Voor zover de VVD-fractie dogmatische bezwaren had heeft zij die achtergesteld. Thans is de vraag, of de werkelijkheid de conceptie van de wet dekt. Dat is kennelijk niet het geval.
Komt er nu kritiek in dit opzicht los, dan is het onjuist, te trachten deze kri- tiek af te doen met het argument, dat men de P.B.O. niet dogmatisch mag be- zien. In de situatie, waarin de zaak thans staat, is dat praktisch equivalent aan de opvatting, dat men in het geheel geen kritiek mag uitoefenen.
Wij zijn overigens wel van mening, dat het uitstekende geschrift van de Telders-stichting geen dogmatiek kan worden verweten. Er is daarin weinig starheid te vinden. De Telders-stichting heeft zich - en dat is de kern van de zaak - de volgende vraag gesteld:
Is inderdaad nieuw gezag noodzakelijk en zo ja, moet dat gezag dan inderdaad publiek gezag zijn?
In haar beoordeling van de feitelijke ontwikkeling blijkt haar dan - o.i. vol- komen terecht - dat in een groot aantal gevallen ernstige twijfel bestaat omtrent de noodzaak van publiek gezag. Had ir.
Visser deze gevallen aangegrepen ter weerlegging van de meningen van de
Telders-stichting, dan zou men hem misschien moeten volgen. Er is echter niets van dien aard geschied.
Evenals vele andere zaken is het "ge- zag" onderhevig aan inflatie. Er is reeds te veel "gezag". Waar de consequentie van de P.B.O. is, dat men voortdurend op grond van de wet nieuw gezag kan
~cheppen, is er zeer veel reden, daar- mede uitermate voorzichtig te zijn.
Vooral waar dit soort "gezag" steeds de aanwezigheid van "gezagsdragers" ver- eist. Ter verduidelijking: er bestaan in de maatschappij zeer vele vormen van gezag, gelukkig nog steeds veel meer dan de louter publiekrechtelijke.
Het gevolg daarvan is, dat de maat- schappij een zekere ordening kent. "Ge- zag" en "ordening" staan in wisselwer- king. Nu brengt het realistisch standpunt van de liberaal mede, dat hij er slechts met moeite toe te brengen is, de "orde- ning" het primaat te verlenen boven het
"gezag", zoals dit zich tussen vrije men- sen ontwikkelt.
Of, met andere woorden, hij is er slechts onder zeer bijzondere omstandig- heden toe te bewegen, "het gezag" te maken tot "publiek gezag".
Dit in wezen zeer ondogmatisch be- toog ligt de heer Visser niet. Hij stelt in zijn gedachten kennelijk de ordening primair. Bij voortduring hoort men de opmerking, dat er toch een zekere orde- ning moet zijn en dat het dan beter is,·
wanneer die door belanghebbenden ge- schiedt. Tot zover akkoord, maar waarom dan "publiekrechtelijk". Daarop is geen antwoord gegeven.
Wij vrezen, dat de dogmatiek meer aan de kant van de heer Visser dan bij de Telders-stichting ligt. En dan wel een
voor de liberaal bijzonder gevaarlijke ' ( dogmatiek, namelijk dat de publiekrech-
telijke ordening à priori toch iets "beter"
zou zijn dan de ordening tussen vrije
mensen. Quod non. Mr.
~ledactionele ?,antekening
Zoals uit de aanhef van de brief van mr. Timmermans blijkt, schreef hij het bovenstaande naar aanleiding van dat gedeelte van het verslag van de dis- cussie-bijeenkomst van de Partijraad, dat in ons nummer van 5 juli werd opgenomen.
Nadien hebben wij in het nummer van 19 juli nog het slotgedeelte gepu- bliceerd, met de re- en duplieken en het slotwoord van prof. Oud.
Wij hebben de opneming van dit be- toog van onze geestverwant uiteraard niet willen weigeren, maar zien, na de discussie in de Partijmad, welke zo uitvoerig mogelijk is gepubliceerd ( e1·
werden niet minder dan vijf verslagen aan gewijd) er geen heil in, die dis- cussie nu nog weer in ons blad voo1·t te zetten, aangezien reeds is aange- kondigd, dat het hoofdbestuur wel tot benoemi.ng van een kleine commissie zal overgaan.
Zoals wij de vorige week reeds meld- den, stelt prof. Oud zich voor om, als deze commissie tot zekere conclusies komt, die eerst weer in de Partijmud te bespreken en ze dan in de Algemene Ve1·gadering te brengen.
De brief van mr. Timmermans leg- den wi,i nog aan ir. Visse1· voor. Deze
wa.~ echte1· reeds met vakantie en stond op het pnnt naar het buiteilland te vertrekken.
Wilde hij op de opmerkingen van de heer Timmermans ingaan, dan zou hij_, naar h~i ons mededeelde, enige kolommen nodig hebben.
Het een en ander heeft 011s doen be- sluiten, deze discussie nu te staken.
Zij wordt vanzelf hervat wanneer bovengenoemde nog in te stellen com- missie met vooTstellen of conclusies is gekomen.
las in ming de tot Wee Gaam op de l z.i. ever.
opwerpe•
In de verder·
velcoöpE neminge
"particu kunnen dat zij schuldig
Het Ii!
TEl
