Bestuursverslag Onderwijsgeschillen 2019

1

Bestuursverslag

Onderwijsgeschillen 2019

2 Beste lezer,

In dit jaarverslag treft u de rapportage aan van de bestuurder en de Raad van Toezicht over de activiteiten die Stichting Onderwijsgeschillen in 2019 heeft verricht.

Zoals u van ons gewend bent, geeft het verslag u een actueel beeld van wat

Onderwijsgeschillen is, zoals hoe de organisatie is ingericht, wat haar aansluitingsgraad is, welke commissies u er nu kunt vinden en welk werk zij in 2019 hebben gedaan. Uiteraard vermeldt het verslag ook de onderzoeken en advisering die vanuit het Expertisecentrum zijn geïnitieerd, leidend tot verbetering van de kwaliteit van de rechtsbescherming in het onderwijs.

2019 was voor Onderwijsgeschillen een bijzonder jaar waarin de organisatie haar 10-jarig bestaan vierde met een mooi inhoudelijk symposium. Bij die gelegenheid was er ook aandacht voor het naderende vertrek van Hilde Mertens als eerste directeur-bestuurder van Onderwijsgeschillen.

Hilde Mertens:

‘Terugkijkend kan ik zeggen dat de rechtsbescherming in de belangrijke sector die het onderwijs is, op de kaart staat. Het onderwijs waar dagelijks miljoenen kinderen en jongvolwassenen bouwen aan hun toekomst en waar medewerkers een groot deel van hun werkzaam leven doorbrengen. Waar zoveel mensen samenkomen kan het niet anders dan dat daar ook meningsverschillen ontstaan die soms leiden tot een geschil. Gedurende ruim 11 jaar heb ik met overtuiging gewerkt aan de kwaliteit van de rechtsbescherming in die belangrijke sector. Dat deed ik in samenwerking met vele mensen en organisaties zonder wie Onderwijsgeschillen niet zou kunnen bestaan. De gedeelde zorg om de

kwaliteit van de rechtsbescherming in het onderwijs, de inspiratie en de persoonlijke steun die ik in de vele contacten heb mogen ervaren, vormen een groot goed dat me altijd zal bijblijven. Mijn dank gaat dan ook uit naar de voormalige en huidige commissieleden van Onderwijsgeschillen, het ministerie van OCW, de landelijke organisaties van werkgevers, werknemers, ouders, leerlingen en studenten, de stuurgroep van het Project Versterking medezeggenschap, het managementteam van het Expertisecentrum, en tot slot maar zeker niet in het minst, naar de medewerkers van Onderwijsgeschillen en naar mijn werkgever, de Raad van Toezicht van Onderwijsgeschillen.’

De Raad van Toezicht heeft mr. Cécile de Vos per 1 februari 2020 benoemd tot nieuwe directeur-bestuurder van Onderwijsgeschillen. Ook daarover leest u meer in dit

jaarverslag.

Wij zijn ervan overtuigd dat met de benoeming van Cécile de Vos de continuïteit en ontwikkeling van de organisatie als hét ene Huis van de geschillen in het onderwijs, is gewaarborgd. Wij wensen Cécile de Vos veel succes toe!

Woord vooraf

3 Wilt u na lezing van dit verslag meer informatie, dan kunt u die vinden op

https://onderwijsgeschillen.nl/

Daar zijn ook alle jaarverslagen van de Commissies gepubliceerd.

Ook kunt u via de site een reactie te geven. Wij zullen daar met belangstelling kennis van nemen.

Hilde Mertens Herman van der Meer

directeur-bestuurder voorzitter Raad van Toezicht

4

Inhoudsopgave

1.

Doelstelling van de stichting Onderwijsgeschillen ... 5

2.

Raad van Toezicht en de bestuurder ... 6

3.

Het bureau ... 8

3.1 Het team ... 8

4.

Commissies ... 12

5.

Aansluitingen 2019 ... 15

5.1 Aantal zaken/adviezen/mediations in 2019 ... 18

6.

Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen ... 20

6.1 Overzicht publicaties in de reeks van het Expertisecentrum ... 21

7.

Overige activiteiten van Onderwijsgeschillen 2019 ... 22

7.1 Symposium ’10 jaar Onderwijsgeschillen’ met afscheid van Irene Asscher ... 22

en Hilde Mertens ... 22

7.2 Het 13e WMS congres 2019: Meer verantwoordelijkheden, meer samenwerking. ... 23

7.3 Activiteiten per domein ... 24

8.

Websites en publiciteit ... 26

8.1 Statistieken websites Onderwijsgeschillen ... 27

8.2 Sociale media en nieuwsbrieven ... 28

9.

Uitgaven en publicaties Onderwijsgeschillen 2019 ... 29

9.1 Artikelen en columns Onderwijsgeschillen ... 29

9.2 Overzicht inleidingen, presentatie en workshops ... 29

5

1. Doelstelling van de stichting Onderwijsgeschillen

Stichting Onderwijsgeschillen (hierna Onderwijsgeschillen) is een onafhankelijke landelijk opererende organisatie gespecialiseerd in geschilbehandeling binnen het onderwijs, van primair tot wetenschappelijk onderwijs. Het bureau van de stichting draagt zorg voor de instandhouding en de facilitaire, administratieve en juridische ondersteuning van diverse commissies.

Daarnaast biedt de organisatie mediation als oplossing van geschillen aan.

De organisatie heeft een Expertisecentrum, dat gericht is op verbetering van de kwaliteit van de geschilbehandeling in het onderwijs. Het Expertisecentrum maakt structureel onderdeel uit van de organisatie. Vanuit het Expertisecentrum worden onderzoeksopdrachten uitgezet, adviezen geformuleerd, symposia georganiseerd en publicaties uitgegeven. Voor meer informatie raadpleeg onze website.

Organogram van Onderwijsgeschillen

6

2. Raad van Toezicht en de bestuurder

Onderwijsgeschillen heeft een bestuurder en een Raad van Toezicht.

De Raad van Toezicht was tijdens het verslagjaar als volgt samengesteld:

 mr. H. (Herman) T. van der Meer, voorzitter, president van het Gerechtshof Amsterdam

 mr. drs. C. (Christ’l) W.M. Dullaert, lid, directeur van Le Tableau BV

 drs. B. (Bernard) J.F. Fransen MSc, lid, Interimbestuurder, toezichthouder en bestuursadviseur

 mr. H.E. (Hilde) Mertens was directeur-bestuurder

Verantwoordelijkheden Raad van Toezicht

De belangrijkste verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht zijn:

 toezicht houden op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken van Stichting Onderwijsgeschillen

 het bestuur gevraagd en ongevraagd adviseren

 vaststellen en zo nodig wijzigen van de (meerjaren)begroting en het (meerjaren)beleidsplan

 goedkeuren van de jaarrekening

 klankbord zijn voor de bestuurder

 werkgever zijn van de bestuurder

Activiteiten van de Raad van Toezicht

Vergaderingen

De Raad van Toezicht heeft in het verslagjaar vier maal regulier vergaderd, in aanwezigheid van de directeur-bestuurder.

Vaste onderdelen op de agenda zijn de tussentijdse financiële exploitatierapportages en de lopende zaken binnen de stichting. Jaarlijkse onderdelen zijn de

(meerjaren)begroting en financiële jaarstukken, die de goedkeuring van de Raad van Toezicht behoeven.

Informerende gesprekken

In zijn rol van toezichthouder acht de Raad van Toezicht het belangrijk om regelmatig kennis te maken en informerende gesprekken te voeren met functionarissen binnen de Stichting.

7 In 2019 heeft de Raad van Toezicht een gesprek gevoerd met twee medewerkers van

Onderwijsgeschillen. Over dat gesprek heeft een terugkoppeling aan de bestuurder plaatsgevonden.

Werving en selectie nieuwe directeur-bestuurder Onderwijsgeschillen

Hilde Mertens heeft eind 2018 tegenover de Raad van Toezicht aangekondigd dat zij met vervroegd pensioen wil gaan en uiteraard graag in functie wil blijven tot een opvolgend bestuurder is aangetrokken.

Het verslagjaar stond dan ook in het teken van de werving en selectie van een nieuwe directeur-bestuurder. Daartoe is opdracht gegeven aan een gespecialiseerd extern bureau, dat de hele procedure vanaf de opstelling van de profielschets tot de benoeming van de nieuwe bestuurder heeft begeleid.

Het searchbureau heeft een longlist gepresenteerd waaruit de Raad van Toezicht zeven kandidaten heeft geselecteerd voor een eerste gesprek. Na die gesprekken heeft de Raad van Toezicht drie kandidaten voor advies voorgedragen aan twee ingestelde benoemingsadviescommissies (Bac’s): een BAC bestaande uit drie voorzitters van commissies van Onderwijsgeschillen en een BAC die was samengesteld uit drie personeelsleden van Onderwijsgeschillen.

De benoemingsadviescommissies hebben elk een gesprek gevoerd met de

voorgedragen kandidaten en separaat advies uitgebracht aan de Raad van Toezicht.

Vervolgens heeft de Raad van Toezicht een tweede ronde gesprekken gevoerd met twee kandidaten waarna de Raad van Toezicht besloten heeft om mr. Cécile de Vos te benoemen tot de nieuwe-directeur bestuurder van Onderwijsgeschillen.

Cécile de Vos heeft op 1 februari 2020 het stokje overgenomen van Hilde Mertens, die op 1 maart 2020 uit dienst is getreden. Lees meer….

Algemene Voorwaarden Onderwijsgeschillen

In 2019 zijn de Algemene Voorwaarden Onderwijsgeschillen met goedkeuring van de Raad van Toezicht vastgesteld en gepubliceerd op de website.

Rooster van aftreden Raad van Toezicht

Het Rooster van aftreden van de Raad van Toezicht is tijdens het verslagjaar geactualiseerd.

In verband met de komst van de nieuwe directeur-bestuurder is besloten de werving van nieuwe leden van de Raad van Toezicht te verplaatsen naar de tweede helft van 2020.

8

3. Het bureau

Onderwijsgeschillen is een onafhankelijke organisatie die de rechtsbescherming in het onderwijs organiseert en de geschillencommissies ondersteunt bij de behandeling van geschillen, bezwaren, beroepen en klachten in het onderwijs. De organisatie biedt ook mediation aan en heeft daartoe eigen op het onderwijs gespecialiseerde mediators in dienst.

Naast de commissies beschikt Onderwijsgeschillen over een Expertisecentrum.

Bij al deze activiteiten staan kwaliteit, transparantie en professionaliteit voorop.

3.1 Het team

In 2019 vertegenwoordigde het team van Onderwijsgeschillen 17 fte verdeeld over 22(*) personeelsleden, bestaande uit :

• directeur-bestuurder

• adjunct-directeur

• administrateur

• P&O adviseur

• stafmedewerker

• informatiespecialisten

• secretarissen

• medewerkers secretariaat

(*) Ook waren er nog derden verbonden aan Onderwijsgeschillen die niet meegenomen zijn in het aantal fte’s.

(foto genomen tijdens de receptie van het symposium 10 jaar Onderwijsgeschillen)

9 Er zijn vier coördinerende secretarissen voor de diverse domeinen waarop de

organisatie actief is: klachten, medezeggenschap, passend onderwijs, rechtspositie, functiewaardering en mediation.

Onderwijsgeschillen is gecertificeerd als Erkend Leerbedrijf.

In 2019 is een aantal nieuwe medewerkers aangetrokken, waaronder drie

secretarissen, een tweede informatiespecialist, een secretaresse en een werkstudent, sommigen met een tijdelijk dienstverband anderen vaste dienst. Kijk voor de actuele samenstelling van het team op de website.

Deskundigheidsbevordering

De medewerkers van Onderwijsgeschillen volgens regelmatig scholingen. Daartoe beschikt de organisatie over een

scholingsplan waarin de uitgangspunten voor te volgen opleidingen zijn vastgelegd.

Naast individuele opleidingen worden in company scholingen

verzorgd waar commissieleden en medewerkers tezamen aan deelnemen.

20 maart 2019: in company scholingsbijeenkomst over de student in het mbo.

Prof. drs. Renée van Schoonhoven, hoogleraar Onderwijsrecht aan de VU, verzorgde een scholing over hoe de onderwijsloopbaan van de mbo-student er doorgaans uit ziet en welke juridische elementen aan die loopbaan te onderscheiden zijn.

Recente wijzigingen in de wetgeving ten aanzien van aanmelding, toelating en bindend studieadvies en versterking van de positie van de examencommissies in het mbo, leidde bij ons tot de behoefte om een dagdeel scholing op maat te organiseren over de

student in het mbo.

28 november 2019: presentatie over Wisc5

Een secretaris heeft een presentatie verzorgd over Wisc5, een intelligentietest. Deze test vervangt de huidige Wisc3, die achterhaald is. De uitkomsten van Wisc5 geven een genuanceerder en betrouwbaarder beeld dan Wisc3. De informatie van deze

presentatie wordt ook gedeeld met de Geschillencommissie passend onderwijs.

28 november 2019: in company bijeenkomst Onderwijsinspectie.

De Onderwijsinspectie verzorgde een presentatie over haar werkwijze.

10 ICT

Nieuw crm systeem

In 2019 zijn belangrijke stappen gezet om de dienstverlening van Onderwijsgeschillen te optimaliseren via verdere digitalisering van enerzijds de procedures van de

geschillencommissies en anderzijds de interne werkwijzen van Onderwijsgeschillen.

Er is opdracht gegeven aan een extern bureau om de organisatie te adviseren over de vernieuwing van het CRM-systeem inclusief het financiële pakket en de invoering van een nieuw online dossiervolgsysteem.

Er zijn sessies gehouden met divers samengestelde gebruikersgroepen. Die leidden tot een programma van eisen op basis waarvan verschillende leveranciers zijn uitgenodigd om hun aanbod te presenteren.

Eind 2019 zijn de keuzes voor de nieuwe systemen gemaakt en is het implementatietraject vastgesteld. De volledige livegang zal naar verwachting na de zomer 2020 plaatsvinden.

11 Het kantoor van Onderwijsgeschillen

Het kantoor van Onderwijsgeschillen is gevestigd in Utrecht (Lunetten). De organisatie beschikt over professionele huisvesting met naast werkkamers een receptie, zittings- en vergaderzalen en een aantal gescheiden wachtruimtes voor geschilpartijen en overige bezoekers.

Onderwijsgeschillen Onderwijsgeschillen

Gebouw Woudstede Postbus 85191

Zwarte Woud 2 3508 AD Utrecht

3524 SJ Utrecht info@onderwijsgeschillen.nl

030 – 2809590

12

4. Commissies

De geschillencommissies zijn onder te verdelen in de volgende domeinen:

 klachten

 medezeggenschap

 passend onderwijs

 rechtspositie

 functiewaardering

 overig

Onderwijsgeschillen is op een aantal domeinen de enige organisatie die de

geschillencommissies organiseert en ondersteunt. Deze terreinen betreffen passend onderwijs en de medezeggenschap binnen alle onderwijssectoren: drie landelijke medezeggenschapscommissies (po/vo, mbo en hbo/wo) en de geschillencommissies op gebied van passend onderwijs (GPO en LAS) zijn door de minister van OCW

ondergebracht bij Onderwijsgeschillen.

Daarnaast hebben cao-partijen de volgende commissies bij Onderwijsgeschillen ondergebracht:

De Commissie van beroep funderend onderwijs. Tot 1 januari 2020 was deze

Commissie alleen toegankelijk voor personeel werkzaam in het bijzonder onderwijs.

Door de inwerkingtreding per 1 januari 2020 van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) is deze commissie ook bevoegd voor beroepen van medewerkers werkzaam in het openbaar onderwijs.

Verder hebben cao partijen al eerder de Commissie van beroep hbo en de sectorale ontslagcommissie hbo ondergebracht bij Onderwijsgeschillen.

13 De volgende 14 commissies werden in 2019 door Onderwijsgeschillen in stand gehouden:

• Landelijke Commissie voor Geschillen WMS

• Landelijke Commissie voor Geschillen medezeggenschap deelnemers en ouders mbo

• Landelijke Commissie voor Geschillen medezeggenschap Hoger Onderwijs

• Landelijke Arbitragecommissie Samenwerkingsverbanden passend onderwijs

• Landelijke Geschillencommissie passend onderwijs

• Landelijke Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring

• Commissie van beroep funderend onderwijs

• Commissie van beroep mbo

• Landelijke Bezwarencommissie functiewaardering po, vo en mbo

• Commissie voor Geschillen DGO

• Commissie voor Geschillen CAO-MBO

• Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (po, vo, mbo en hbo)

• Landelijke Bezwarencommissie Schoolbestuursbeslissingen

• Commissie melden van een misstand VO

De 13 commissies die door andere organisaties in stand worden gehouden, en waarvoor Onderwijsgeschillen op verzoek van die organisaties de administratieve en juridische ondersteuning verzorgt zijn:

• Commissie van beroep hbo

In stand gehouden door partijen bij de cao hbo

• Sectorale ontslagcommissie hbo

In stand gehouden door partijen bij de cao hbo

• Bezwarencommissie CAO VO

In stand gehouden door partijen bij de cao vo

• Bezwarencommissie OMO

In stand gehouden door de Verenging Ons Middelbaar Beroepsonderwijs (OMO)

• Governancecommissie VO

In stand gehouden door de VO-raad

• Commissie voor Geschillen CAO Bestuurders PO.

In stand gehouden door de Bestuurdersvereniging PO en de VTOI (Vereniging van Toezichthouders in het Onderwijs)

• Commissie voor Geschillen CAO Bestuurders VO

In stand gehouden door de Onderwijsbestuurdersvereniging VO en de VTOI

• Landelijke Bezwarencommissie functieordenen hbo In stand gehouden door de Vereniging Hogescholen

• Landelijke Geschillencommissie OOGO (op overeenstemming gericht overleg) ondersteuningsplan.

In stand gehouden door de VNG, PO-Raad en VO-raad

• Landelijke Geschillencommissie OOGO – jeugdplan In stand gehouden door de VNG, PO-Raad en VO-raad

14

• Landelijke Klachtencommissie Islamitisch Onderwijs

In stand gehouden door de Islamitische Scholen Besturen Organisatie (ISBO)

• Commissie van Beroep Schoolleidersregister PO

In stand gehouden door de Stichting Schoolleidersregister PO

• Commissie van Beroep Registratie Schoolleidersregister PO In stand gehouden door de Stichting Schoolleidersregister PO

15

5. Aansluitingen 2019

Aangesloten op grond van wet of cao per sector.

Voor een aantal geschillencommissies geldt dat scholen en instellingen ‘van rechtswege’ bij die commissies zijn aangesloten: zij hoeven daar niets voor te doen omdat de wet of de voor hun sector geldende cao bepaalt dat de school of instelling is aangesloten bij de

desbetreffende commissie.

Per sector gaat het om de volgende commissies Primair (po) en voortgezet speciaal onderwijs (v)so Aangesloten op grond van de wet:

 Landelijke Commissie voor Geschillen WMS (Wet medezeggenschap op scholen)

 Geschillencommissie passend onderwijs (GPO) Aangesloten op grond van de cao:

 Commissie van beroep funderend onderwijs Voortgezet onderwijs (vo)

Aangesloten op grond van de wet:

 Landelijke Commissie voor Geschillen WMS (Wet medezeggenschap op scholen)

 Geschillencommissie passend onderwijs (GPO) Aangesloten op grond van de cao:

 Commissie van beroep funderend onderwijs

 Bezwarencommissie CAO-VO

Samenwerkingsverbanden passend onderwijs (po en vo) Aangesloten op grond van de wet:

 Landelijke Commissie voor Geschillen WMS (Wet medezeggenschap op scholen)

 Landelijke Arbitragecommissie Samenwerkingsverbanden passend onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs (mbo)

Aangesloten op grond van de wet:

 Landelijke Commissie voor Geschillen deelnemers en ouders MBO Hoger beroepsonderwijs (hbo)

Aangesloten op grond van de wet:

 Landelijke Commissie voor Geschillen medezeggenschap Hoger Onderwijs Aangesloten op grond van de cao hbo:

 Commissie van Beroep hbo

 Sectorale ontslagcommissie hbo

 Landelijke Bezwarencommissie functieordenen HBO

16 Aangesloten bij Onderwijsgeschillen, waar geen aansluiting van rechtswege voor geldt

In 2019 waren bij de Commissies, waar geen aansluiting van rechtswege voor geldt, in totaal aangesloten:

Landelijke klachtencommissie onderwijs (de LKC) (s)bo, (v)so en vo : 3946 scholen

Mbo : 34 instellingen hbo : 9 instellingen

(*) Uit Onderwijs in cijfers: kerngetallen 2018

Landelijke Klachtencommissie Islamitisch Onderwijs

Bij de Landelijke Klachtencommissie Islamitisch Onderwijs zijn 11 schoolbesturen met 51 scholen aangesloten. Als een schoolbestuur is aangesloten bij de Islamitische Schoolbesturen Organisaties (ISBO) dan kunnen zij gebruik maken van deze klachtencommissie die door ISBO is ondergebracht bij Onderwijsgeschillen.

Commissie voor Geschillen cao-mbo

De werknemer die een geschil heeft met zijn/haar werkgever over de toepassing van de cao kan dit geschil voorleggen aan een interne of een externe geschillencommissie. Na afronding van de interne procedure is het ook nog mogelijk om het geschil voor te leggen aan een externe commissie. Op grond van artikel 12.3 lid 4 van de cao mbo is de werkgever

aangesloten bij een externe Commissie. De uitspraak van de externe Commissie is bindend voor werkgever en werknemer. De Commissie voor Geschillen cao-mbo is een externe commissie, bedoeld als in de cao.

Bij deze commissie zijn in het verslagjaar 48 besturen/instellingen (op hoofdvestiging) aangesloten.

9

34 3946

24

30 4247

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

hbo mbo (s)po, (v)so

Onderwijsgeschillen Eigen klachtencommissie of andere klachtencommissie (*)

17 Commissie van beroep mbo

De werkgever is aangesloten bij een landelijke Commissie van beroep. In het verslagjaar zijn bij deze commissie 48 mbo-instellingen aangesloten.

Bezwarencommissie functiewaardering po, vo en mbo

De werkgevers in het po, vo en mbo zijn conform de sector cao’s aangesloten bij een externe ingestelde landelijke commissie functiewaardering. De Landelijke Bezwarencommissie functiewaardering po, vo en mbo van Onderwijsgeschillen is zo’n externe commissie, bedoeld als in de afzonderlijke sectorcao’s.

In het verslagjaar waren 3714 po- en vo-scholen aangesloten en 44 mbo instellingen bij deze Commissie.

18

5.1 Aantal zaken/adviezen/mediations in 2019

Per 1 januari 2019 nog in behandeling 126

In 2019 aangemeld 526

Totaal 652

Uitspraken/adviezen 259

Ingetrokken/gesloten 276

vaststellingsovereenkomsten na mediation 11 nog in behandeling op 31-12-2019 106 op zitting gepland ná 31-12-2019 26 in fase conceptuitspraken/adviezen 20

Mediation

Mediation trekt aan. In 2019 ontving Onderwijsgeschillen 23 nieuwe verzoeken voor mediation en op 1 januari 2019 waren er nog 4 mediations uit 2018 niet afgerond. Dat brengt het totaal mediations in 2019 op 27.

totaal in

behandeling uitspraken/ad-

viezen ingetrokken/ge-

sloten nog in

behandeling op zitting gepland in conceptfase

2015 630 241 302 85 28 27

2016 502 207 217 73 18 14

2017 601 213 254 129 30 33

2018 643 208 300 130 28 33

2019 652 259 276 106 26 20

0 100 200 300 400 500 600 700

Verslagjaar in vergelijking met voorgaande jaren

19 11 mediations hebben geleid tot een

vaststellingsovereenkomst, in 9 mediations is het conflict bemiddeld of is het hangende geschil bij een commissie ingetrokken.

Eind 2019 waren nog 7 mediations in behandeling.

Niet alleen in klachten, maar in toenemende mate blijkt mediation ook bij arbeidsconflicten een oplossing te kunnen bieden. Ook bij medezeggenschapsgeschillen biedt mediation soms uitkomst.

Per mediation zijn er gemiddeld 2 mediationbijeenkomsten nodig.

Mediation verslagjaar in vergelijking tot voorgaande jaren

Jaarverslagen

De commissies van Onderwijsgeschillen brengen jaarlijks verslag uit van hun

activiteiten. De jaarverslagen worden uitsluitend online gepubliceerd op de website van Onderwijsgeschillen. Daarnaast publiceert Onderwijsgeschillen het jaarverslag 2019 van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) ook in gedrukte vorm. Het jaarverslag wordt toegezonden aan alle scholen/instellingen en hun besturen die zijn aangesloten bij de LKC.

totaal in behandeling vaststellingsovereenkomst bemiddeld of

ingetrokken nog niet afgerond 31/12

2016 20 5 13 2

2017 24 5 9 10

2018 16 5 7 4

2019 27 11 9 7

0 5 10 15 20 25 30

2016 2017 2018 2019

20

6. Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen

Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra)

Door de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra), die per 1 januari 2020 in werking is getreden, wijzigt de eenzijdige aanstelling van het personeel in het openbaar onderwijs in een arbeidsovereenkomst. Hierdoor werkt zowel het

personeel in het bijzonder onderwijs als het personeel in het openbaar onderwijs op basis van een arbeidsovereenkomst.

Het Expertisecentrum van de Stichting Onderwijsgeschillen heeft in 2018 vooruitlopend op deze wet een adviesgroep gevraagd een nadere analyse te maken van de arbeidsrechtelijke gevolgen van de Wnra voor personeel in het openbaar onderwijs. De adviesgroep bestond uit een aantal deskundigen op het terrein van het onderwijs- en arbeidsrecht. Aan de adviesgroep is het volgende gevraagd:

- de huidige rechtspositie van personeel in het openbaar en bijzonder onderwijs te analyseren;

- de gevolgen van de Wnra voor personeel in het openbaar onderwijs te analyseren en deze te vergelijken met de huidige rechtspositie van personeel in het bijzonder onderwijs;

- op basis van deze analyses voorstellen voor de regeling van de rechtsbescherming van onderwijspersoneel na invoering van de Wnra en daarbij aanbevelingen te doen.

Het advies richt zich op het primair en voortgezet onderwijs. In deze sectoren heeft de Wnra belangrijke gevolgen. Een belangrijk doel was om een praktisch handzaam advies uit te brengen dat voor cao-partijen bruikbaar is bij de onderhandelingen over de nieuwe cao po en de nieuwe cao vo. Na bespreking van het conceptadvies is in maart 2019 het advies ‘Op weg naar één arbeidsrecht voor de gehele onderwijssector’ gepubliceerd. Lees meer….

Pilot geslaagd! Samenwerking VOS/ABB en Expertisecentrum van Stichting Onderwijsgeschillen krijgt vervolg.

Dit besluit is genomen na een succesvolle pilot met de regionale Governance-

bijeenkomsten van VOS/ABB begin dit jaar. In deze bijeenkomsten, 30 januari, 31 januari, 13 februari en 14 februari 2019, hebben mr. Hilde Mertens (directeur-bestuurder van de Stichting Onderwijsgeschillen) en prof. mr. Dick Mentink (voormalig lid van de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS (LCG WMS) hun kennis en ervaring op het gebied van zeggenschap en medezeggenschap in het teken van goed bestuur met de aanwezige bestuurders en toezichthouders gedeeld.

Bij de opzet van de pilot stonden twee vragen centraal:

21

 over welke basiskennis moet de bestuurder en toezichthouder van de Wet medezeggenschap scholen beschikken? en

 welke lessen zijn uit aansprekende uitspraken van de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS te trekken?

Lees meer…..

4 oktober: Presentatie onderzoek naar medezeggenschap (v)mbo In het mbo zijn veel zaken net iets anders geregeld zijn dan in het funderend of hoger onderwijs.

De beleidslijn van het huidige kabinet is dat mbo-instellingen en vmbo- scholen meer en intensiever met elkaar moeten gaan samenwerken. Er zijn daartoe al legio mogelijkheden, maar enkele zijn nog experimenteel.

Een recent voorstel houdt in dat die experimenten worden omgezet in doorlopende en geïntegreerde leerroutes. De voorwaarde is dat er een samenwerkingsovereenkomst tussen de mbo-instelling en de vmbo- school wordt gemaakt. De huidige wetgeving geeft weinig tot geen houvast aan schoolbesturen en medezeggenschapsorganen bij sector overstijgende samenwerking vmbo-mbo. Het wetsvoorstel Sterk beroepsonderwijs doet dat echter ook niet. Het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen heeft begin 2019 aan prof. dr. Renée van

Schoonhoven (Vrije Universiteit Amsterdam) de opdracht gegeven voor

een onderzoek. Daarin staat de vraag centraal hoe anno 2019 de medezeggenschap in het mbo is geregeld en functioneert, wat de voorschriften zijn bij de vormgeving van medezeggenschap bij samenwerking vmbo-mbo en hoe daar in de praktijk van nu mee wordt omgegaan. Lees meer……

Na deze bijeenkomst is het conceptadvies aangescherpt en definitief gemaakt. Het definitieve advies is begin 2020 gepubliceerd en toegezonden aan de vaste Commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Lees meer….

6.1 Overzicht publicaties in de reeks van het Expertisecentrum

In het verslagjaar zijn de volgende publicaties in de Reeks Expertisecentrum Onderwijsgeschillen verschenen:

 G.H.J.G. Brekelmans, W. Lindeboom, L.C.J. Sprengers, E. van Vliet, 'Op weg naar één arbeidsrecht voor de gehele onderwijssector', Utrecht: Expertisecentrum

Onderwijsgeschillen 2019.

 R. van Schoonhoven, ‘Enerzijds, anderzijds. Scenario’s voor de regulering van medezeggenschap vmbo-mbo’ (conceptversie in oktober 2019, definitieve versie in januari), Utrecht: Expertisecentrum Onderwijsgeschillen 2020.

22

7. Overige activiteiten van Onderwijsgeschillen 2019

7.1 Symposium ’10 jaar Onderwijsgeschillen’ met afscheid van Irene Asscher en Hilde Mertens

Op 31 oktober 2019 vond het symposium ’10 jaar Onderwijsgeschillen’

plaats in Green Village in Nieuwegein. Het symposium stond in het teken van de rechtsbescherming in het onderwijs. Ook was er aandacht voor het afscheid van Irene Asscher als eerste voorzitter van de LCG WMS en het naderende afscheid van Hilde Mertens als eerste directeur-bestuurder van Onderwijsgeschillen. Ruim 180 genodigden, waaronder (voormalige) commissieleden en vertegenwoordigers en medewerkers van het

ministerie van OCW en van onderwijsorganisaties, woonden dit feestelijk

symposium bij. Dagvoorzitter Boris van der Ham interviewde Hilde Mertens en Irene Asscher.

Paul Zoontjens, emeritus hoogleraar Onderwijsrecht, gaf een lezing met als titel

‘Rechtsbescherming is een recht!’.

Na de lezing van Paul Zoontjes leidde de dagvoorzitter een paneldiscussie ‘Geluiden uit de praktijk’. Philippe Abbing (rayonbestuurder AOb, voormalig projectleider Versterking medezeggenschap), Lobke Vlaming (directeur Ouders&Onderwijs), Henk Keesenberg (specialist passend onderwijs, manager/coördinator van een SWV), Karin van Oort (voorzitter CvB Stichting Carmel) en Sandra Schreuder (voorzitter LKC, senior rechter) voerden discussie aan de hand van vijf stellingen over rechtsbescherming in het onderwijs.

Herman van der Meer, voorzitter Raad van Toezicht Onderwijsgeschillen en president van het gerechtshof Amsterdam, benadrukte in zijn slottoespraak het belang van

rechtsbescherming en sprak zijn waardering uit voor het werk van Irene Asscher als voorzitter van de LCG WMS en van Hilde Mertens, als ‘founding mother’ van

Onderwijsgeschillen. Het laatste dankwoord was voor Hilde Mertens. Op de website van Onderwijsgeschillen leest u meer over dit symposium en vindt u een sfeerimpressie van de middag.

23

7.2 Het 13e WMS congres 2019: Meer verantwoordelijkheden, meer samenwerking.

Op 27 november 2019 vond in Ede voor de 13e keer het WMS congres plaats voor iedereen die betrokken is bij de medezeggenschap in het funderend onderwijs. Het thema dit jaar was

‘Meer verantwoordelijkheden, meer samenwerking’. De organisatie was in handen van Onderwijsgeschillen en het project Versterking Medezeggenschap.

Kitty Ramakers, projectleider van Versterking medezeggenschap verzorgde de opening. Zij benadrukte het belang dat (g)mr-leden ervaringen uitwisselen en goed geïnformeerd zijn en blijven. Het project Versterking medezeggenschap levert hier een belangrijke bijdrage aan door good practices en praktische handreikingen te publiceren op infowms.nl waar ook de digitale scan een goed hulpmiddel om te bepalen wat goed gaat en waar de (g)mr nog de nodige ondersteuning kan gebruiken. Ook kondigde de projectleider de e-learning app aan die het ministerie van OCW samen met het project door Pluvo laat maken.

Keynote speaker was Boris van der Ham, oud-politicus, acteur en voorzitter van het Humanistisch Verbond. Hij benadrukte in zijn speech het belang van democratie, goed te luisteren naar degenen die je vertegenwoordigt en de plicht ons te verenigen om ons tegen de macht op te stellen.

DNL theatercollectief zorgde vervolgens voor de luchtige toets en gaf humorvolle tips aan de deelnemers om zich te professionaliseren in de medezeggenschap. Op de website van Onderwijsgeschillen vindt u een aantal workshops en presentaties van het WMS Congres.

Meer informatie over het WMS congres en een sfeerimpressie van de dag vindt u eveneens op de website.

24

7.3 Activiteiten per domein

Klachten

 8 maart voorlichtingsbijeenkomst voor bestuurssecretarissen in het primair

onderwijs door Olga Luiken en Jeroen van Velzen, secretarissen Onderwijsgeschillen

 16 mei bijeenkomst bij de Onderwijsinspectie over het werk van de Landelijke klachtencommissie Onderwijs (LKC)

 31 oktober Plenaire vergadering van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC)

 28 november Presentatie door de Onderwijsinspectie over haar werkwijze

Rechtspositie

 15 februari 2019: bespreking conceptadvies expertgroep ‘Op weg naar één

arbeidsrecht voor de gehele onderwijssector’ met vertegenwoordigers van partijen bij de cao po en de cao vo en.

 20 maart 2019: publicatie definitief advies ‘Op weg naar één arbeidsrecht voor de gehele onderwijssector’. Lees meer….

Medezeggenschap

 30 januari, 31 januari, 13 februari en 14 februari vier regiobijeenkomsten voor bestuurders en toezichthouders, georganiseerd door de VOS/ABB en het Expertisecentrum Onderwijsgeschillen. Tijdens deze bijeenkomsten hebben Hilde Mertens en Dick Mentink voorlichting gegeven over goed bestuur en medezegegschap. Lees meer…..

 20 maart 2019: in company scholingsbijeenkomst over de student in het mbo.

 27 maart 2019: OMO GMR-congres met een workshop medezeggenschap door Arne Breunesse, secretaris Onderwijsgeschillen

 11 april 2019: een informatief webinar over geschillen over medezeggenschap in het onderwijs. In het webinar gaat rayonbestuurder Philippe Abbing (AOb) in gesprek met Hilde Mertens, directeur-bestuurder van Onderwijsgeschillen, en Arne Breunesse, secretaris bij Onderwijsgeschillen. Onderwerpen: de

activiteiten van Stichting Onderwijsgeschillen in het algemeen en vervolgens de praktijk van de LCG WMS in het bijzonder https://youtu.be/GpgCgHH11QM

 16 mei 2019: plenaire vergadering van de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS

 4 oktober: Presentatie onderzoek naar medezeggenschap (v)mbo. Lees meer…

 27 november: WMS congres ‘Meer verantwoordelijkheden, meer

samenwerking’, met onder meer 2 workshops verzorgd Loes Verhoeven en Arne Breunesse, secretarissen van Onderwijsgeschillen Lees meer…

25 Passend onderwijs

 23 januari 2019: minister Slob stuurt een brief naar de Tweede Kamer over verschillende toezeggingen over passend onderwijs. In deze brief reageert de minister op het onderzoeksrapport ‘De medezeggenschapsketen in passend onderwijs, juridische knelpunten en oplossingen ’. Dit onderzoek werd in opdracht van het Expertisecentrum van Onderwijsgeschillen uitgevoerd onder leiding prof. mr.

Pieter Huisman. Lees meer…..

 20 juni 2019: plenaire vergadering van de Geschillencommissie passend onderwijs

 20 juni 2019: masterclass effectief optreden ter zitting door OSR voor de Geschillencommissie passend onderwijs (GPO) en de Landelijke

Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring (LBT)

 17 september 2019: plenaire vergadering van de Landelijke Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring (LBT)

Mediation

 9 mei: Presentatie van het boek Taal van de gespecialiseerde mediator van Eva Schutte en Monique van de Griendt.

Roswitha de Bekker en Jeroen van Velzen, mediators van Onderwijsgeschillen, hebben voor deze publicatie een aantal voorbeeldvragen en interventies op het terrein van onderwijs aangeleverd. Lees meer……

26

8. Websites en publiciteit

Website Onderwijsgeschillen

Onderwijsgeschillen houdt haar website actueel. De volgende verbeteringen zijn in 2019 aangebracht:

• Verbetering zoekfunctie Uitspraken (onder andere aanpassingen in filters)

• Themapagina’s geactualiseerd

• Digitaal klachtformulier website, aanpassingen in mailverkeer

• In juni 2019 is een pagina toegevoegd met veel gestelde vragen. Deze pagina is 2.090 keer bezocht in 2019.

Website Infowms

Onderwijsgeschillen beheert de website infowms.nl

Dit gebeurt in overleg met het project Versterking medezeggenschap, waarin de verschillende onderwijsorganisaties samenwerken. De website is gericht op de

medezeggenschap in het primair, speciaal en voortgezet (speciaal) onderwijs en bevat actuele informatie, waaronder good practice verhalen, maar ook een overzicht met de bevoegdheden van de (G)MR, de modelstatuten en - reglementen en informatie over geschillenbeslechting. Leden van medezeggenschapsorganen vinden snel de informatie die zij nodig hebben voor hun werk. Ook is er alle informatie over het project Versterking medezeggenschap met de bijbehorende handreikingen, hulpmiddelen en ondersteuning te vinden.

De website bevat altijd de actuele tekst van de Wet medezeggenschap op scholen (Wms), en een overzicht van alle wijzigingen sinds 2007 in de Wms en van de wijzigingen die op komst zijn.

De volgende verbetering is in 2019 aangebracht:

• Aanpassingen infowms op verzoek van project Versterking medezeggenschap naar aanleiding van onderzoek Tree Online (onder andere aanpassingen in metadata en teksten)

27

8.1 Statistieken websites Onderwijsgeschillen

Gemiddeld aantal sessies

per maand paginaweergaven gebruikers

2017 10.093 36.989 6.317

2018 10.788 37.174 6.780

2019 16.117 43.386 11.751

0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000 40.000 45.000 50.000

statistiek www.onderwijsgeschillen.nl

2017 2018 2019

Gemiddeld aantal sessies

per maand paginaweergaven gebruikers

2017 5.588 19.127 3.435

2018 5.084 14.230 3.818

2019 5.459 14.588 3.555

0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000

statistiek www.infowms.nl

2017 2018 2019

28

8.2 Sociale media en nieuwsbrieven

Zaken die als actualiteit op de website van Onderwijsgeschillen staan, worden structureel op LinkedIn en Twitter geplaatst. Dat geldt ook voor de actualiteiten van de website Infowms.

Interne nieuwsbrieven

De medewerkers van Onderwijsgeschillen ontvangen 2-wekelijks een attenderingslijst voor intern gebruik, voorzien van nieuws, wet- en regelgeving, kamerstukken en jurisprudentie.

Vanuit deze attenderingslijsten stelt Onderwijsgeschillen voor een aantal commissies op verschillende domeinen ca. 4 keer per jaar nieuwsbrieven op met informatie die specifiek op het werkveld van deze commissies betrekking heeft. Ook deze nieuwsbrieven zijn voor

‘intern’ gebruik.

Digitale nieuwsbrieven Onderwijsgeschillen

Tijdens het verslagjaar zijn 11 maandelijkse digitale nieuwsbrieven met uitspraken, adviezen en actualiteiten verzonden naar ruim 1.650 abonnees.

29

9. Uitgaven en publicaties Onderwijsgeschillen 2019

9.1 Artikelen en columns Onderwijsgeschillen

Artikelen

 H. Mertens, ‘Ontbinding MR en verkiezingen: wie mag wat?’, MR magazine 2019-3 p.

18-19

 H. Mertens, ‘ Vergoeding kosten advocaat’ , MR magazine 1019-6 p. 16-17 Publicaties Expertisecentrum

 G.H.J.G. Brekelmans, W. Lindeboom, L.C.J. Sprengers, E. van Vliet, 'Op weg naar één arbeidsrecht voor de gehele onderwijssector', Utrecht: Expertisecentrum

Onderwijsgeschillen 2019.

 R. van Schoonhoven, ‘Enerzijds, anderzijds. Scenario’s voor de regulering van medezeggenschap vmbo-mbo’ (conceptversie in oktober 2019, definitieve versie in januari), Utrecht: Expertisecentrum Onderwijsgeschillen 2020.

9.2 Overzicht inleidingen, presentatie en workshops

 30 januari, 31 januari, 13 februari en 14 februari 2019 : regiobijeenkomst georganiseerd door VOS/ABB met medewerking van het Expertisecentrum.

Dick Mentink en Hilde Mertens: goed bestuur en medezeggenschap (workshops)

 8 maart 2019 bijeenkomst bestuurssecretarissen PO-Raad

Olga Luiken en Jeroen van Velzen: Landelijke Klachtencommissie onderwijs (voorlichtingsbijeenkomst)

 27 maart 2019: OMO GMR-congres

Arne Breunesse: ‘Het loopt niet tussen schoolbestuur en de MR’ (workshop)

 16 mei 2019: Onderwijsinspectie, Team van vertrouwensinspecteurs voor de kinderopvang en het onderwijs.

Olga Luiken en Jeroen van Velzen: Landelijke Klachtencommissie onderwijs (voorlichtingsbijeenkomst)

 27 november 2019: WMS congres

Arne Breunesse en Loes Verhoeven: ‘Het loopt niet tussen schoolbestuur en de MR’

(workshop)

 Jolanda Nikkels en Stephan Schellens: Wat willen ouders en wat kan de school (ronde tafel bijeenkomst)

30 Deelname bestuurder en/of medewerkers aan bijeenkomsten, gesprekken en congressen,

waaronder:

• NVOR-bijeenkomsten

• Afscheid Commissie fusietoets (CFTO), 14 januari 2019 in Gouda

• Scholing ‘De mbo-student en de wet’, 20 maart 2019 bij Onderwijsgeschillen

• Masterclass Publiek leiderschap, 21 maart 2019 in Utrecht

• Gesprek over voorgenomen wetswijziging medezeggenschap in het funderend onderwijs, 26 maart 2019 bij OCW

• Expertmeeting medezeggenschap mbo, 7 mei 2019 bij Onderwijsgeschillen

• Boekpresentatie ‘Het boek Taal van de gespecialiseerde mediator’, 9 mei 2019

• Afscheidsrede prof. mr. Paul Zoontjens, 17 mei 2019 in Tilburg

• Overleg met OCW e.a. over klachtenregeling in het funderend onderwijs, 3 juni 2019 in Den Haag

• Miniconferentie over de toekomst van beleid en recht voor hoger onderwijs en wetenschap, 18 juni 2019 in Den Haag

• Overleg bij VO-raad over onder meer Governance, onderzoek klachtenrecht enz. 24 juni 2019 in Utrecht

• Overleg bij OCW over Landelijke Commissie voor geschillen studenten en ouders mbo, 24 juni 2019 in Den Haag.

• Afscheidssymposium College voor de Rechten van de Mens ter ere van het afscheid van een aantal collegeleden ‘’toegang tot het recht’, 27 juni 2019 in Utrecht

• Bijeenkomst ‘Democratisch onderwijsbestuur in funderend onderwijs’ 5 september 2019 in Den Haag

• Symposium onderzoek naar medezeggenschap vmbo-mbo, 4 oktober 2019 in Nieuwegein

• Symposium 10 jaar Onderwijsgeschillen, 31 oktober 2019 in Nieuwegein

• Bijeenkomst bij OCW over modelklachtenregeling, 7 november 2019 in Den Haag

• Symposium Kinderombudsman: Het beste besluit voor het kind: hoe dan? 19 november 2019 in Den Haag

• WMS congres, 27 november 2019 in Ede

• Presentatie Onderwijsinspectie, 28 november 2019 bij Onderwijsgeschillen

• Afscheidsrede prof. mr. Miek Laemers, 12 december 2019 in Amsterdam

31

Mr. mr.

Mr. mr.

g naar één

arbeidsrecht voor de gehele onderwijssector

Gevolgen van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren

Mr. mr.

Postbus 85191 3508 AD Utrecht

www.onderwijsgeschillen.nl