Grote Kerk Gemeente Dordrecht

Grote Kerk Gemeente

Dordrecht

zondag 20 februari 2022 - 10.30 uur zevende zondag van Epifanie

voorganger: ds. P.L. Wansink organist: Cor Ardesch

de kleur van deze zondag is groen

- klokgelui vooraf: de Dordtse Dom klokken 3, 4, 5, 6 Gloria Te Deum - orgelspel: Sonate IV BWV 528 – J.S. Bach

- Adagio/Vivace - Andante

- welkom en korte afkondiging door de ouderling van dienst; stil gebed

V

gemeente gaat staan - openingslied gezang 221: 1 en 2

1 Zo vriendelijk en veilig als het licht, zoals een mantel om mij heen geslagen, zo is mijn God, ik zoek zijn aangezicht,

ik roep zijn naam, bestorm Hem met mijn vragen, dat Hij mij maakt, dat Hij mijn wezen richt.

Wil mij behoeden en op handen dragen.

2 Want waar ben ik, als Gij niet wijd en zijd waakt over mij en over al mijn gangen.

Wie zou ik worden, waart Gij niet bereid om, als ik val, mij telkens op te vangen.

Ik leef niet echt, als Gij niet met mij zijt.

Ik moet in lief en leed naar U verlangen.

- bemoediging v Onze hulp in de Naam van de Heer, g die hemel en aarde gemaakt heeft.

- drempelgebed v Barmhartige God, - - -

- - - door Jezus Christus, onze Heer.

g Amen.

- zondagspsalm psalm 18: 1 en 2

1 Ik heb U lief van ganser harte, Here.

Gij immers zult het onheil van mij weren.

Gij zijt mijn steenrots, mijn bevrijder Gij, Gij zijt een muur, een vestingwal om mij.

Mijn God, mijn schild, mijn schuilplaats in gevaren, mijn rots die mij beschermt en blijft bewaren, o hoorn des heils, U loof ik voor altijd, ik roep het uit, want Gij hebt mij bevrijd.

2 Met banden van de dood was ik omgeven, dood en verderf verstikten mij het leven;

toen zocht ik in mijn angst Gods aangezicht.

Hij hoorde mij van waar Hij woont in 't licht.

Toen werd God toornig en de landen dreunden, de bergen daverden, de aarde kreunde.

Gods adem rookte, zijn verbolgen mond ontstak een vuur, dat onverhoeds verslond.

gemeente gaat zitten - smeekgebed vanuit de nood van de wereld,

besloten met kyrië en gloria gezang 299e v Heer ontferm u,

g Heer ontferm u, v Christus, ontferm u g Christus, ontferm u v Heer, ontferm u over ons.

g Heer, ontferm u over ons.

Glorie, glorie aan God hoog in de hemel en op aarde vrede in mensen

van zijn behagen.

Wij loven U, aanbidden U, vereren en zegenen U.

Wij danken U om uw glorie!

Hemelse koning, God over allen, Vader van mensen!

Jezus Messias, één met de Vader, Lam van God, die wegdraagt de zonden van heel onze wereld:

geef uw ontferming!

Heilig, heilig zijt Gij alleen Heer, Allerhoogste,

Jezus Messias, heilige Geest, glorie van God!

U alle eer, nu en altijd.

Amen.

D

W

- groet v De Heer zal bij u zijn!

g De Heer zal u bewaren!

- gebed bij de opening van het Woord

- lezing O.T.: Genesis 45, 1-7 (NBV21)

1 Toen kon Jozef zich niet langer goed houden tegenover allen die daar bij hem waren. ‘Laat iedereen weggaan!’ riep hij. Zo was er niemand bij toen Jozef zijn broers vertelde wie hij was. ² Hij barstte in tranen uit en huilde zo luid dat de Egyptenaren het hoorden en dat het ook in het paleis van de farao te horen was. ³ Hij zei tegen zijn broers: ‘Ik ben het, Jozef! Leeft mijn vader nog?’ Zijn broers waren niet in staat antwoord te geven, ze waren verlamd van schrik. ⁴ ‘Kom toch dichterbij,’ zei Jozef tegen hen, en daarop gingen ze dichter naar hem toe. ‘Ik ben Jozef,’ zei hij, ‘jullie broer, die jullie verkocht hebben en die naar Egypte is

meegevoerd. ⁵ Maar blijf kalm en maak jezelf geen verwijten dat jullie mij verkocht hebben en dat ik hier ben terechtgekomen, want God heeft mij voor jullie uit gestuurd om jullie leven te redden. ⁶ Er heerst nu al twee jaar hongersnood in het land, en ook de komende vijf jaar zal er niet geploegd of geoogst worden. ⁷ God heeft mij voor jullie uit gestuurd om jullie voortbestaan op aarde veilig te stellen; zo wilde Hij veel levens redden.

- lied psalm 121: 1, 2, 3 1 Ik sla mijn ogen op en zie

de hoge bergen aan,

waar komt mijn hulp vandaan?

Mijn hulp is van mijn Here, die dit alles heeft geschapen.

Mijn herder zal niet slapen.

2 Uw wankele voeten zet Hij vast, als gij geen uitkomst ziet:

uw wachter sluimert niet!

Zijn oog wordt door geen slaap verrast, Hij wil, als steeds voor dezen,

Israëls wachter wezen.

3 De Heer brengt al uw heil tot stand, des daags en in de nacht

houdt Hij voor u de wacht.

Uw schaduw aan uw rechterhand:

de zon zal u niet schaden, de maan doet niets ten kwade.

gemeente gaat staan - lezing N.T.: Johannes 11, 28-44 (NBV21)

28 Na deze woorden ging ze terug, ze nam haar zus Maria apart en zei:

‘De meester is er, en Hij vraagt naar je.’ ²⁹ Zodra Maria dit hoorde ging ze naar Jezus toe, ³⁰ die nog niet in het dorp was, maar op de plek waar

Marta Hem tegemoet was gekomen. ³¹ Toen de Joden die bij haar in huis waren om haar te troosten, Maria zo haastig zagen weggaan, liepen ze achter haar aan, want ze dachten dat ze naar het graf ging om daar te weeklagen.

32 Zodra Maria op de plek kwam waar Jezus was en Hem zag, viel ze aan zijn voeten neer. Ze zei: ‘Als U hier was geweest, Heer, zou mijn broer niet gestorven zijn!’ ³³ Jezus zag hoe zij en de Joden die bij haar waren weeklaagden, en Hij ergerde zich. Diep bewogen ³⁴ vroeg Hij:

‘Waar hebben jullie hem neergelegd?’ Ze zeiden: ‘Kom maar kijken, Heer.’ ³⁵ Jezus begon te huilen, ³⁶ en de Joden zeiden: ‘Wat heeft Hij veel van hem gehouden!’ ³⁷ Maar er werd ook gezegd: ‘Hij heeft de ogen van een blinde geopend, Hij had nu toch ook de dood van Lazarus kunnen voorkomen?’ ³⁸ Weer ergerde Jezus zich. Hij liep naar het graf, een spelonk met een steen voor de opening. ³⁹ Hij zei: ‘Haal de steen weg.’ Marta, de zus van de dode, zei: ‘Maar Heer, de stank! Hij ligt er al vier dagen!’ ⁴⁰ Jezus zei tegen haar: ‘Ik heb je toch gezegd dat je Gods grootheid zult zien als je gelooft?’ ⁴¹ Toen haalden ze de steen weg.

Daarop keek Hij omhoog en zei: ‘Vader, Ik dank U dat U Mij hebt

verhoord. ⁴² U verhoort Mij altijd, dat weet Ik, maar Ik zeg dit ter wille van al deze mensen hier, opdat ze zullen geloven dat U Mij gezonden hebt.’

43 Daarna riep Hij luid: ‘Lazarus, kom naar buiten!’ ⁴⁴ De dode kwam tevoorschijn, zijn handen en voeten in linnen gewikkeld, en zijn gezicht bedekt door een doek. Jezus zei tegen de omstanders: ‘Maak de doeken los, en laat hem gaan.’

- lofprijzing v Lof zij U, Christus g in eeuwigheid, amen.

gemeente gaat zitten

- woord voor de kinderen - uitleg en verkondiging

Johannes 11, 28-44 Genesis 45, 1-7

In een interview deze week in de krant stelt de cabaretier Freek de

Jonge: ‘De persoonlijke God is onhoudbaar. Het idee dat er iemand

daarboven zit te besturen is en de lakens uitdeelt is onmogelijk’. Freek

de Jonge doet zijn uitspraak naar aanleiding van een bezoek aan een

tentoonstelling in het Catharijneconvent in Utrecht. Thema van de

tentoonstelling: Van God los? Het gaat over de jaren zestig van de

vorige eeuw. Freek de Jonge is zoon van een dominee en schreef

onlangs een eerste deel van een autobiografie waarin zijn vader

belangrijk is. Een liefdevolle schets. Titel: Kom verder. Maar terug

naar de tentoonstelling: Het dilemma van Freek is dat waar het

christelijk geloof voor stond niet verkeerd is, maar een persoonlijke God, nee dat is toch echt onhoudbaar.

Freek de Jonge is bepaald niet de enige en ook niet de eerste die worstelt met een persoonlijke God. Immers hoe kunnen wij ons dat voorstellen? Is dat niet naïef, of erger dom? Al in de oudheid worstelt de bepaald niet domme Augustinus met deze vragen. Hij de grote platonistische filosoof die duizelingwekkende gedachten heeft over tijd en eeuwigheid. Die zijn autobiografie begint met de woorden: Groot zijt Gij, Heer, en ten zeerste lovenswaardig! Groot is uw macht en uw wijsheid heeft geen getal. En loven wil U een mens, een deel van uw schepping, ja een mens die zijn sterfelijkheid met zich omdraagt… gij hebt ons gemaakt naar U toe en ongerust is ons hart totdat het zijn rust vindt in U (Belijdenissen I,1). Heel die autobiografie van Augustinus is een gebed tot God, die zoveel groter is dan wij. Bidt Augustinus tot een persoonlijk God: wie zal het zeggen? Maar één ding is duidelijk: God is zoveel groter dan wij kunnen denken, maar tegelijk zoveel dichterbij.

Freek de Jonge is geen theoloog dus ik neem hem niets kwalijk maar erg diep peilt hij niet.

Met de woorden van Freek de Jonge in ons achterhoofd beschrijft ons de evangelist Johannes in de onvergelijkbare taal van zijn evangelie, hoe Jezus oog in oog staat met de dood van een geliefd mens, een vriend. Ten opzicht van vorige week is de scène iets verschoven, we naderen het graf. Nu is het Maria die opstaat uit de rouwende kring en hem tegemoet komt en de mensen volgen, weeklagend. En dan staat er een prachtige uitdrukking, die overigens uiterst lastig is te vertalen.

NBV21 vertaalt: ‘Jezus ergerde zich en diep bewogen vroeg Hij’. De vertaling dat Jezus zich ergerde, ergert mij dan weer, het ‘diep bewogen’ vind ik wel mooi. Er staan twee woorden die enerzijds een heftige emotie uitdrukken, en anderzijds ook kwaadheid, bijna woede.

Iets van snuiven. Het raakt Jezus dat Lazarus is gestorven, maar hij is ook boos. Een soort van woede op de dood, gepaard met emotie.

Meteen hierna horen we dat Jezus huilde.

Hier raken we aan de kern van Israëls belijden. Gods diepe

bewogenheid met mensen. Het raakt hem waar mensen lijden. Al

meteen aan het begin van de Bijbel schreeuwt het bloed van Abel ten

hemel. Israëls God is geen onbewogen God. Is in die zin juist niet

onpersoonlijk. Dat is de God van Aristoteles, die God ziet als de

onbewogen beweger. De god van de filosofen kan Pascal smalend

zeggen is niet die van Abraham, Izaäk en Jacob, de vader van Jezus

Christus. Want zo weet Pascal het hart heeft zijn redenen die het

verstand niet doorgrondt. En in Jezus ontmoeten wij voortdurend een

diepe betrokkenheid, een innerlijke ontferming, helemaal van binnenuit.

Zoals Jozef huilt als hij zijn broers ziet. Zo huilt Jezus vanmorgen om een gestorven mens. Zie hoe had hij hem lief zeggen de Joden. En ze spreken de waarheid. Diep bewogen in tranen en zelfs boos.

Nu zal Freek de Jonge misschien zeggen: maar daar gaat het om Jezus, om deze mens. Zo is hij ons een menselijk voorbeeld. En dat is waar. Maar de evangelist Johannes wil ons nu juist duidelijk maken dat deze mens Jezus, in zijn bewogenheid en zelfs in zijn woede ons God zelf nabij brengt, Hem vertegenwoordigt. Immers ik en de Vader zijn één. Dat Jezus’ reactie niet zomaar een intermenselijk gevoel weergeeft blijkt uit het vervolg. Ze naderen het graf en Lazarus is al vier dagen dood, echt gestorven, dat daar geen twijfel over is. En dan zegt Jezus: Ik heb je toch gezegd dat je Gods glorie zult zien als je gelooft. Nu gaat het om die glorie/grootheid van God. Die wordt zichtbaar in deze gestorven mens. Wat is de glorie van God? Meteen maar dat is niet zijn almacht, of zijn overweldigende grootsheid, nee de glorie van God dat is die geschapen mens. Dat zijn wij: geschapen naar Gods beeld. Met psalm 113 wie is als deze God die zeer hoogt woont en zeer diep neerziet. Tot in de diepste diepten, in het lijden van mensen tot in de dood. Die dood die zo haaks staat op de glorie van God, de levende mens. Daarom is Jezus boos en bewogen. Dat is geen ergernis. Dat is heilige woede. De dood van deze mens, zijn vriend, dat raakt hem tot in het diepst van zijn hart. En in Lazarus wordt de glorie van God zichtbaar; namelijk de levende mens. Hij riep met grote stem: Lazarus kom naar buiten. Misschien kun je ook vertalen:

Kom verder. En de gestorvene kwam naar buiten, Lazarus ging verder.

Gods glorie is de levende mens, die niet gebroken wordt door zelfs de dood. De kerkvader Irenaeus zegt dat op een onvergetelijke manier:

Homo vivens gloria Dei: De levende mens is de glorie van God. De

bewogenheid van Jezus, zijn woede zelfs is het beeld van een

bewogen God, die om ons geeft en die zelfs verder reikt dan de dood.

Prachtig is het beeld van de in doeken gebonden Lazarus, beeld voor de mens, voor ons zoals we gebonden kunnen zijn in de dood, de angst de pijn en hoe Hij daar dwars doorheen breekt. Ik hoef u niet te zeggen – vermoed ik – dat we daarin een beeld hebben voor de

Paasmorgen. Waar in dit zelfde evangelie Maria bij het graf komt en de leerlingen de windsels opgerold vinden, want Jezus is uiteindelijk vrij.

En om dan terug te komen op het begin. Dat is geen vrijheid los van

God, maar dat is nu juist de vrijheid die je vindt als mens als je de

wereld intrekt in verbondenheid met deze bewogen God. Die ons

persoonlijker kent dan wie ook. Hij roept ons: Kom naar buiten. En wij,

wij gaan verder. Wij, gaan de wereld in als levende mensen tot glorie, tot eer van God. Hij zij geprezen.

Inderdaad: Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest tot in de eeuwen der eeuwen Amen.

- meditatief orgelspel

- lied gezang 641: 1 en 4 1 Jezus leeft en ik met Hem!

Dood, waar is uw schrik gebleven?

Hem behoor ik en zijn stem roept ook mij straks tot het leven, opdat ik zijn licht aanschouw, dit is al waar ik op bouw.

4 Jezus leeft! Nu is de dood mij de toegang tot het leven.

Troost en kracht in stervensnood zal de Levende mij geven, als ik stil Hem toevertrouw:

‘Gij zijt al waar ik op bouw!’

D

G

- dankgebed en voorbeden, steeds onderbroken door gezang 368c v zo bidden wij U allen tezamen

g -

moment van persoonlijk gebed in stilte - gezamenlijk Onze Vader

gemeente gaat staan

- slotlied gezang 657: 1, 2, 4 1 Zolang wij ademhalen,

schept Gij in ons de kracht om zingend te vertalen waartoe wij zijn gedacht:

elkaar zijn wij gegeven tot kleur en samenklank.

De lofzang om het leven geeft stem aan onze dank.

2 Al is mijn stem gebroken, mijn adem zonder kracht, het lied op andere lippen draagt mij dan door de nacht.

Door ademnood bevangen of in verdriet verstild:

het lied van uw verlangen heeft mij aan ’t licht getild.

4 Ons lied wordt steeds gedragen door vleugels van de hoop, het stijgt de angst te boven om leven dat verloopt.

Het zingt van vergezichten, het ademt van uw Geest.

In ons gezang mag lichten het komend bruiloftsfeest.

- uitzending en zegen allen: Amen.

- orgelspel: Sonate IV BWV 528 J.S. Bach - Un poc’allegro

Collecten

In deze dienst zijn de collecten bestemd voor de volgende doelen:

kerk: Onderhoud Grote Kerk

diaconie: Diaconie algemene/wijk doeleinden

Uw gaven voor kerk en diaconie kunt u overmaken op rekeningnummer NL37 INGB 00006573 05 t.n.v. Wijkraad 1 der Hervormde Gemeente onder

vermelding van kerkdienst 20 februari 2022. De penningmeester zorgt voor de verdeling.

Ook staan er bij de uitgang schalen voor uw gaven.

Agenda

dagelijks 10.00-14.00 uur: stilteruimte Trinitatiskapel (zondag 12.00- 14.00 uur)

dinsdag 22 februari, 10.00 uur: Bijbelkring, Handelingen Wijkzaal dinsdag 22 februari, 20.00 uur: twintigers/belijdenis, Kilwijkstraat 1 woensdag, 8:45 uur: lauden, Trinitatiskapel

donderdag 24 februari, 20.00 uur: Gesprekskring, Trinitatiskapel Komende zondag 27 februari, 10:30

voorganger: ds. mw. M.C.L. Oldhoff, Mijnsheerenland organist: Cor Ardesch

Aanmelding voor de bijeenkomsten over de kerk in de 21^e eeuw

In de wijkbrief heeft u kunnen lezen over de plannen om een aantal avonden te houden over de plaats van de kerk in deze beginnende 21^e eeuw. De bijeenkomsten zijn bedoeld als initiatief om na te denken over de grote vragen die ons als kerk en samenleving bezighouden. In de wijkbrief schreven we:

Wat zijn de grote vragen die vanuit de samenleving op ons afkomen? Wat raakt ons, wat houdt ons bezig en hoe reageren wij daar als gelovige mensen op? Hoe staan we als kerk in de samenleving in de vroeg 21^e eeuw? In een soort van denktank hebben we daarover gedacht en gesproken. Het werd een gesprek rond de grote thema’s van deze tijd (zaken als de opkomst van de sociale media, digitalisering, vluchtelingen, de verdeling van rijkdom en armoede om er maar een paar te noemen). Er kwam veel aan de orde, maar we hebben elkaar geïnspireerd door onze bijdragen en gedachten. Dat gesprek zouden we graag verbreden in de kring van onze gemeente.

We organiseren daartoe ontmoetingsavonden bij mensen thuis. Tijdens die avonden is er ruimte voor een ontmoeting tussen mensen, maar ook een verdiepend gesprek. Er is ook iets eenvoudigs te eten (hapje en drankje). We denken aan twee uur van ongeveer 18.30- 20.30. We vormen een aantal groepjes van ongeveer tien gemeenteleden, die steeds drie eetontmoetingen met elkaar houden. Dus dezelfde groep komt driemaal bij elkaar om de drie à

vier weken. Concreet: de 3^e week van april (week 16) de 2^e of 3^e week van mei (week 19 of 20) en de 2^e of 3^e week van juni (week 23 of 24). De drie avonden zijn bedoeld om elkaar beter te leren kennen, te leren vertrouwen en zo te zoeken naar een verdiepend gesprek. Elk groepje gemeenteleden wordt begeleid door twee leden van de denktank. Zo hopen we een drietal groepjes van 10 gemeenteleden met elkaar rond de tafel te brengen. Een mooi

vroegchristelijk idee: samen eten en samen zoeken naar de kern van ons geloof in de samenleving.

U kunt zich voor deze eetontmoetingen opgeven. We hebben voorlopig drie

‘teams’ en dus in totaal plek voor dertig mensen.

Opgave kan via de mail, stuur een mail naar: gesprekgrotekerk@gmail.com.

Lukt dat niet kunt u zich ook persoonlijk melden bij een van ons, maar de mail heeft voorkeur. Zijn er te veel aanmeldingen dan zullen we op termijn nog meer bijeenkomsten organiseren. Zijn er onder u die wel mee willen doen, maar vanwege corona nu nog liever niet, dan vragen wij u om u wel aan te melden met de mededeling nu nog niet. We vragen u om u aan te melden voor 25 februari. Nadat de aanmeldingen binnen zijn maken we een verdeling en proberen we met datumprikkers tot een indeling te komen.

Wij hopen op mooie en inspirerende avonden.

Namens Kim Bruggeman, Annemieke Hogendoorn, Hermien Hol, Myra Kleiweg en John Robbemond,

ds. Paul Wansink

Zegeltjes spaaractie Plus Supermarkten

De zegeltjes spaaractie van de Plus Supermarkten loopt tot 26 februari. Met de zegels kan er gespaard worden voor een boodschappenpakket t.w.v. 50 euro. De diaconie zal er zorg voor dragen dat de pakketten geschonken worden aan mensen die dit goed kunnen gebruiken. U kunt de zegels en/of volle spaarkaarten inleveren in een daarvoor bestemde doos bij de uitgang van de kerk. Waarvoor hartelijk dank.

Paasgroeten gedetineerden

De Paasgroetenactie is een jaarlijkse actie van de Protestantse Kerk en Kerk in Actie om gedetineerden een bemoediging te sturen met Pasen. Het thema van de paaskaart in 2022 is 'Opstanding: Uw licht heelt wat gebroken is'. De kaarten waarop u uw paasgroet kunt schrijven zijn 20 en 27 februari en 6 maart verkrijgbaar in de kerk na afloop van de dienst aan de tafel bij de ingang. Gemeenteleden kunnen de kaarten met hun paaswens in de kerk schrijven of meenemen naar huis en later weer bij de diaconietafel inleveren, uiterlijk zondag 6 maaart. U hoeft geen adresgegevens te vermelden. De kaarten worden centraal verstuurd.

De gedetineerden kunnen zelf ook een paaskaart sturen, u kunt eventueel de postzegel daarvoor bijsluiten bij uw kaart of een gift doen voor postzegels via het rekeningnummer van de wijkkas ovv postzegels paasgroeten.

Kalender veertigdagentijd

Ook dit jaar is de mooie en bemoedigende veertigdagenkalender Petrus van PKN er weer. Thema is deze keer 'Alles komt goed!?' De diaconie heeft er een aantal besteld en die worden verspreid onder ouderen via de

contactdienst. Ook ligt er een beperkt aantal bij de ingang van de kerk. U kunt deze kalender ook zelf bestellen. Hij is gratis te verkrijgen via:

https://petrus.protestantsekerk.nl/veertigdagentijdkalender/.

Vastenpot en spaardoosjes

De opbrengst van de Vastenpot van onze gemeente is dit jaar bestemd voor een project in Moldavië. Door de hoge werkloosheid in dit land, werken veel mensen in het buitenland. Kinderen en ouderen blijven achter en krijgen niet de zorg en aandacht die ze nodig hebben. In de twee opvangcentra van de christelijke organisatie Bethania krijgen ze dat wel. Kwetsbare kinderen worden na schooltijd opgevangen en krijgen eten en drinken en hulp bij hun huiswerk. Ouderen kunnen in de opvangcentra terecht voor een gezonde maaltijd, gezamenlijke activiteiten en basisvoorzieningen zoals een douche-en wasgelegenheid. U kunt uw gaven achterlaten in de Vastenpot bij de ingang van de kerk of overmaken via rekeningnummer NL37 INGB 0000657305 tnv Wijkraad 1 der Hervormde Gemeente onder vermelding van Vastenactie 2022.

Alvast hartelijk dank.

Gastlidmaatschap

U voelt zich betrokken bij de Grote Kerk Gemeente en weet zich met ons verbonden? Dan is het mogelijk om gastlid te worden. Voor meer informatie verwijzen we u naar: www.grotekerk-dordrecht.nl.