Grote Kerk Gemeente
Dordrecht
zondag 28 februari 2021 - 10.30 uur tweede zondag van de 40-dagentijd: Reminiscere
voorganger: Ds. P.L. Wansink organist: Cor Ardesch
de kleur van deze zondag is paars
Helaas houden we voorlopig de diensten nog voornamelijk online. De dienst is via YouTube te volgen.
In de 40-dagentijd volgen we een eigen project, mede ontleend aan lied 540, waarin deze tijd omschreven wordt als ‘het tijdperk van de Geest’. We hopen dat in deze coronatijd de 40 dagen ook aanleiding geven tot bezinning, tot bidden tot vasten in allerlei vormen. Het volgen van Christus op zijn weg geeft ons veel. De lezingen uit het Oude Testament sluiten aan bij het lied en bij de lezingen uit Markus. Elke week heeft een kind een schilderij gemaakt bij de lezing. Zo gaan we op weg naar Pasen.
- klokgelui vooraf: de Dordtse Dom klokken 1, 2, 3 Groot Te Deum - orgelkoraal van de zondag: gezang 561 ‘O liefde die verborgen zijt’
- welkom en korte afkondiging door de ouderling van dienst; stil gebed
V
OORBEREIDING- bemoediging v Onze hulp in de Naam van de Heer, g Die hemel en aarde gemaakt heeft.
- drempelgebed v Barmhartige God, - - -
- - - door Jezus Christus onze Heer.
g Amen.
- zondagspsalm psalm 25: 1
1 Heer, ik hef mijn hart en handen op tot U, beslecht mijn zaak.
Weer van mij de smaad en schande van mijns vijands leedvermaak.
Ja, zij worden zeer beschaamd die de goede trouw verachten, maar wie uw gebod beaamt, mag gelovig U verwachten.
- smeekgebed vanuit de nood van de wereld, besloten met een gesproken kyrie
D
IENST VAN HETW
OORD- groet: v De Heer zal bij u zijn!
g De Heer zal u bewaren!
- gebed bij de opening van het Woord
- lezing O.T: Deuteronomium 34: 1-12 (Naardense Bijbel) 1 Mozes klimt op
van de steppen van Moab naar de berg Nebo, de top van de Pisga
in het aanschijn van Jericho;
dan laat de Ene hem heel het land zien,- de Gilead tot aan Dan;
2 heel Naftali,
het land van Efraïm en Manasse, heel het land van Juda
tot aan de zee daarachter;
3 de Negev en de streek:
de kloof van Jericho, de palmenstad, tot aan Tsoar.
4 Dan zegt de Ene tot hem:
dit is het land dat ik heb gezworen aan Abraham, Isaak en Jakob toen ik zei:
aan jouw zaad zal ik het geven!- ik heb het je doen zien met eigen ogen, maar je zult daarheen niet oversteken!
5 Dan sterft hij dáár, Mozes, de dienaar van de Ene, in het land van Moab, op last van de Ene.
6 Die begraaft hem in het dal in het land van Moab tegenover Bet Peor;
en niemand weet zijn graf tot op deze dag.
7 Mozes
is een zoon van honderdtwintig jaar bij zijn dood;
zijn oog is niet verbleekt geweest en niet vervlogen zijn frisheid.
8 De zonen en dochters van Israël bewenen Mozes
op de steppen van Moab dertigmaal een dag;
zo worden voltooid de dagen van bewening, de rouw om Mozes.
9 Jozua, zoon van Noen,
is vervuld van een geest van wijsheid, want Mozes heeft met zijn handen op hem gesteund;
de zonen en dochters van Israël horen naar hem en doen zoals de Ene Mozes heeft geboden.
10 Maar nooit meer is er een profeet in Israël opgestaan als Mozes,- hem heeft de Ene gekend van aanschijn tot aanschijn, 11 met al de tekenen
en wonderen
waarmee de Ene hem heeft gezonden om ze te doen in het land van Egypte,- voor Farao, voor al zijn dienaars en voor heel zijn land;
12 met alles van de sterke hand
en met al dat ontzagwekkende en grote,- dat Mozes heeft gedaan
voor de ogen van heel Israël.
- lied: gezang 753: 1, 3, 6
1 Er is een land van louter licht waar heiligen heersers zijn.
Nooit gaat de gouden dag daar dicht in duisternis of pijn.
3 Men ziet het veld aan de overkant in groene luister staan,
als Israël 't beloofde land zag over de Jordaan.
6 God, laat ons staan als Mozes hier hoog in uw zonneschijn,
en geen Jordaan, geen doodsrivier zal scheiding voor ons zijn.
- lezing N.T.: Markus 9: 2-10 (NBV)
2 Zes dagen later nam Jezus Petrus, Jakobus en Johannes met zich mee een hoge berg op, waar ze helemaal alleen waren. Voor hun ogen veranderde hij van gedaante,
3 zijn kleren gingen helder wit glanzen, zo wit als geen enkele wolwasser op aarde voor elkaar zou kunnen krijgen.
4 Toen verscheen Elia aan hen, samen met Mozes, en ze spraken met Jezus.
5 Petrus nam het woord en zei tegen Jezus: ‘Rabbi, het is goed dat wij hier zijn; laten we drie tenten opslaan, een voor u, een voor Mozes en een voor Elia.’
6 Hij wist niet goed wat hij moest zeggen, want ze waren door schrik overweldigd.
7 Toen viel de schaduw van een wolk over hen, en uit de wolk klonk een stem: ‘Dit is mijn geliefde Zoon, luister naar hem!’
8 Ze keken om zich heen en zagen opeens niemand meer, behalve Jezus, die nog bij hen stond.
9 Toen ze de berg afdaalden, zei hij tegen hen dat ze aan niemand mochten vertellen wat ze hadden gezien voordat de Mensenzoon uit de dood zou zijn opgestaan.
10 Ze namen zijn woorden ter harte, maar vroegen zich onder elkaar wel af wat hij bedoelde met deze opstanding uit de dood.
- lofprijzing v Lof zij U, Christus g in eeuwigheid, amen.
- woord voor de kinderen
- lied: gezang 540: 1, 3, 4 1 Het waren tien geboden
die God schreef in de steen, het waren tien geboden, voor elke vinger één.
3 En vier maal tien is veertig, het tijdperk van de Geest, en al die tijd is Mozes met God alleen geweest.
4 Maar Mozes is gestorven op weg naar Kanaän en Israel heeft gezworven vier maal tien jaren lang.
- uitleg en verkondiging
Deuteronomium 34 Markus 9, 2-9 reminiscere
Het laatste hoofdstuk van Deuteronomium, daar mee ook het laatste hoofdstuk van de Thora, van Gods leefregel, is een intrigerend hoofdstuk.
Prachtig hoe Mozes de berg opklimt en daar het land, het beloofde land aan zijn voeten ligt. En Hij ziet het land van Gilead tot Dan, heel Naftali tot aan de zee. Van zuid tot noord, van oost tot west, echt heel het land. Zover kan een mens helemaal niet kijken, zelfs bij helder weer. Mozes ziet verder dan het oog kan zien. Dat geeft ons meteen al een perspectief. Hij ziet het land van de
belofte met ogen vol vertrouwen; maar hij zal er nooit komen. Nu wordt dat vaak uitgelegd in de trant van: dat is straf voor Mozes want hij heeft eerder eigenhandig opgetreden en dus mocht hij niet binnengaan. Dat kan zo zijn, maar daar wordt hier nergens zelfs maar naar verwezen. Misschien ligt het tussen Mozes en zijn God toch iets anders dan alleen een simpel misdaad en straf. Misschien ligt het bij een gelovig mens iets intiemer dan zo’n binaire redenering. Mens maakt een fout God straft en zo heeft ieder zijn plaats.
Alles overzichtelijk.
Nee Mozes kent God van aangezicht tot aangezicht, vorige week hoorde we nog dat zijn gelaat straalde. Mozes kent zijn God en aan het eind van zijn leven klimt hij de berg op en ziet in vertrouwen verder dan een mens kan zien.
Haast zou je het vergelijken met wat mensen vlak voor hun sterven soms blijkbaar zien, een blik die verder reikt dan wij stervelingen in het dagelijks leven zien. Mozes ziet Gods belofte. Hij weet het. Maar hij zal het niet meer beleven. Het is goed zo. Honderdtwintig jaar, 12 x 10 (volkomen) en zijn oog nog helder en zijn geest scherp. En dan sterven in vertrouwen op Gods beloften. Dit leven is voltooid. Het is echt goed zo.
Dan sterft hij daar, Mozes de dienaar van de Heer.
Volgen twee wonderlijke mededelingen. Eerst staat er dat Mozes sterft naar de vertaling van Oussoren ‘op last van de Heer’. Anderen vertalen ‘op het woord van de Heer’. Letterlijk staat er ‘naar de mond van de Heer’. Tja wat betekent dat? In het rabbijnse Jodendom is er een traditie die zegt, die mond dat moet haast een verwijzing zijn naar een kus. Mozes sterft met een kus van de Eeuwige. Zo intiem was hun relatie. Deze dienaar van de Heer. Ten tweede: Hij begroef hem in het dal. Is die kus misschien te ver gezocht, nu is er geen twijfel mogelijk: de tekst suggereert dat de Heer Mozes begraaft. Wat moet je daar nog aan toevoegen. Het onderstreept dat de relatie tussen God en mens waarachtig wat verder gaat dat schuld en straf. In Gods naam.
Het graf onvindbaar. Dat is meteen een waarschuwing: het kan nog wel eens uit de hand lopen met de verering van graven van mensen. Het graf van Lenin, van Mao. Maar misschien soms toch ook het graf van onze geliefden.
Het blijft een graf en niet meer dan dat. Vervolgens ligt dat onvindbare graf van Mozes tegenover Bet Peor, en dat is de berg van afgodendienst, waar de Baäl vereerd wordt. Nog in zijn dood wijst Mozes de weg en stelt een
tegenover aan de afgodendienst. Volgt de rouw: dertig dagen een maand lang. Ook daarover zou veel te zeggen zijn: er is een tijd om te rouwen. Die tijd is overigens wel eindig. Het leven gaat verder en Jozua dient zich aan.
Maar nooit is er in Israël nog een profeet als Mozes opgestaan die de Heer kende van aangezicht tot aangezicht.
Zo eindigt dit leven met zicht op Gods beloften. Letterlijk: het land. Maar meteen al verder dan de verste horizon. Een leven zo vol van liefde voor de
eeuwige God. Mozes de dienaar van de Heer tot het uiterste, tot in de dood.
Laat het ons een voorbeeld zijn.
En plotseling ontmoeten we Mozes vanmorgen weer op een berg, een hoge berg. En hij is in het gezelschap van Elia, die andere profeet waarvan de dood zo wonderlijk beschreven wordt en zij spraken met Jezus. Opnieuw worden we boven de alledaagse werkelijkheid uitgetild, omhoog. Onze blik omhoog, onze harten omhoog. En daar in een wonderlijk licht spreken Mozes en Elia met Jezus die als ooit Mozes straalt in een verheven licht. Ook dit verhaal is vol betekenis. Hier straalt iets van Jezus’ goddelijke oorsprong. Is hij een nieuwe Mozes, een Elia die herleeft? Brengt hij wet en profeten samen? Is de tent die Petrus voorstelt te plaatsen een loofhut die daarmee verwijst naar de komst van de Messias? Vermoedelijk allemaal waar.
Maar op weg naar Pasen in deze moeizame coronatijd zie ik vooral de bemoediging zowel in de laatste gang van Mozes omhoog naar dat prachtige vergezicht als in de ontmoeting van Jezus met diezelfde Mozes en Elia. Gods belofte straalt ons tegemoet en soms worden wij – en bij Mozes is dat soms zelfs oog in oog met de dood en ook bij Jezus is die dood niet ver weg- soms worden wij boven onszelf uitgetild en zien we verder dan we uit onszelf kunnen. En dat verder zien heeft alles te maken met ons vertrouwen op de beloften van de levende Heer. Hij is betrouwbaar.
Mozes sterft niet als gevolg van een straf, nee hij sterft in verbondenheid met zijn volk; een volk dat zoveel geleden heeft en lijdt ook Jezus sterft niet als gevolg van een straf maar in verbondenheid met een mensheid die zo doolt en dwaalt. Hij voor en met ons.
Zo zien we een groot geheimenis. Als Mozes daar staat en hij kijkt uit over het beloofde land zien we in hem Gods belofte. Hij heeft lief tot in de dood en veel verder, oneindig veel. En ja hij bezegelt die liefde met een kus.
Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest, tot in de eeuwen der eeuwen Amen.
- orgelimprovisatie: gezang 562 ‘Ik wil mij gaan vertroosten’
D
IENST VAN DEG
EBEDEN- dankgebed en voorbeden
moment van persoonlijk gebed in stilte gezamenlijk Onze Vader
- slotlied: gezang 545: 1, 2, 5 1 Christus staat in majesteit
door een stralenkrans omgeven op de berg der heerlijkheid, licht uit licht en eeuwig leven.
Halleluja.
2 Mozes en Elia zijn
zijn getuigen, want zij weten:
Hij voltooit de lange lijn van de wet en de profeten.
Halleluja.
5 Zo wordt God in glans gekend;
Hij, het licht van ons verlangen, woont niet in een aardse tent, maar op onze lofgezangen.
Halleluja.
- uitzending en zegen
- orgelspel: ‘Ach wir armen Sünder‘ M. Weckmann
collecten
In deze dienst zijn de collecten bestemd voor de volgende doelen:
kerk: Energiekosten Grote Kerk (water, gas, licht) diaconie: Dordts missionair project: Kerk voor Krispijn
Uw gaven voor kerk en diaconie kunt u overmaken op rekeningnummer NL37 INGB 00006573 05 t.n.v. Wijkraad 1 der Hervormde Gemeente onder
vermelding van kerkdienst 28 februari 2021. De penningmeester zorgt voor de verdeling. De komende tijd wordt er nog niet in de diensten gecollecteerd.
bezoeken diensten
Voorlopig zijn de diensten slechts online te volgen.
agenda
Bijna alle activiteiten zijn voorlopig ivm de lockdown afgelast. Dat betekent dat het leerhuis, de Bijbelkring, enkele gesprekskringen en ook het jeugdwerk voorlopig komen te vervallen. We bekijken hoe we een aantal activiteiten misschien iets kunnen opschuiven of op een andere manier vorm geven.
De agenda ziet er dus bescheiden uit:
dagelijks 10.00-14.00 uur: stilteruimte Trinitatiskapel, zondag vanaf 12.00 uur, Vriesestraat 22
komende zondag 7 maart, derde zondag van de 40-dagentijd voorganger: Ds. P.L. Wansink
organist: Cor Ardesch gastlidmaatschap
U voelt zich betrokken bij de Grote Kerk Gemeente en weet zich met ons verbonden? Dan is het mogelijk om gastlid te worden. Voor meer informatie verwijzen we u naar: www.grotekerk-dordrecht.nl.
