DIT DOSSIER WORDT GEPUBLICEERD DOOR SMART MEDIA EN VALT NIET ONDER DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDACTIE VAN DE STANDAARD
b u s i n e s s - c a s u a l - h u w e l i j k - g a l a
w w w . p h i l s u i t s . b e
BUSINESS GUIDE
MARION
DEBRUYNE
”Er zit veel meer duurzaamheid in een eerder kwetsbaar type leiderschap.
Als leider moet je voortdurend feedback vragen en mee evolueren.”
NOV ‘20
Alexander Alonso
Het nieuwe samen-werken
Snelgids: decision making
Hoe overleven bedrijven de coronacrisis?
Nikolaas Tahon
Een sterke bedrijfscultuur verhoogt immuniteit
LEES MEER OP FOKUS-ONLINE.BE. #FOKUSBUSINESSGUIDE
02 EDITORIAL ALEXANDER ALONSO
Het nieuwe samen-werken
Alexander Alonso
Duurzaamheid, efficiëntie en inclusie zijn werkwoorden: er
is altijd ruimte voor groei en verbetering.
De werkvloer zal divers en inclusief zal, of zal niet zijn. Verschillende genders, culturen én generaties moeten voluit gaan voor samen- werking. Want in de huidige corporate omgeving krijg je als individu niets meer voor elkaar: niemand kan iets alleen bereiken.
COLOFON.
PRODUCTIELEIDER:
Christian Nikuna Pemba
HOOFDREDACTIE:
Ellen Van Hoegaerden
TEKST:
Sophie Pycke
Daan Vanslembrouck
COVERBEELD:
Gregory Van Gansen
VORMGEVING:
Baïdy Ly
DRUKKERIJ:
Corelio
SMART MEDIA AGENCY Leysstraat 27, 2000 Antwerpen
Tel +32 3 289 19 40
redactie@smartmediaagency.be
H
et is aan werkgevers om een omgeving te creëren waarin dat samenwerken zo maximaal mogelijk wordt gemaakt. De huidige crisis daagt ons op dat gebied uiteraard sterk uit, doordat de focus nu vooral op thuiswerk komt te liggen. Dat is ook perfect verdedigbaar, want met de huidige onlinetools krijg je remote heel veel gedaan. Maar als medewerkers dan effectief fysiek naar het werk komen, moet het zijn om écht samen te werken. Want daarin schuilt de dynamische meerwaarde voor de organisatie: in interactiviteit, in dialoog en zelfs discussie tussen medewerkers. In een markt die gekenmerkt wordt door een war for talent, kunnen bedrijven zich op die manier echt positioneren als een engagerende organisatie.Daarbij is het voor bedrijven ook belangrijk om in te zetten op flexibiliteit, op een gezonde work-life harmony met een combinatie van remote en on site.
En op talentontwikkeling, zoals in het geval van BD, met een zeer doordacht talentenprogramma. Om zo de mensen de energie te geven om zich in te zetten en het beste van zichzelf te geven. Zo bouwen we aan een duurzame manier van werken.
Duurzaamheid, efficiëntie en inclusie zijn werkwoorden, omdat het van bedrijven een actieve inspanning vraagt: er is altijd ruimte voor groei en verbetering. Wij hebben op dat gebied bijvoorbeeld al enkele enorme inspanningen gedaan: in de Benelux-omgeving van BD werken
vijftig verschillende nationaliteiten, waarvan 30 procent jonger is dan dertig jaar, met een 60-40-balans wat betreft man-vrouw – op de werkvloer zelf. In ons directiecomité is die verhouding zelfs 50-50. Verder vinden we het ook belangrijk om hard na te denken over manieren om andersvalide medewerkers gemakkelijk(er) toegang tot onze sites te bieden. Want je zal maar een competent iemand aan de concurrentie verliezen, omdat je infrastructuur zich niet aan hem of haar heeft aangepast. Als bedrijf heb je nu eenmaal de verantwoordelijkheid om een afspiegeling te zijn van de diverse samenstelling van de maatschappij. Waarin iedereen dezelfde kansen moet krijgen, met meer tevredenheid en hoger engagement tot gevolg.
Die diverse samenstelling biedt enorme voordelen, als je dat potentieel tenminste ten volle weet te benutten. Dat doe je door mensen te betrekken, feedback te vragen, ronde tafels te organiseren... Op basis van die bevindingen kun je al heel wat veranderingen doorvoeren: bijvoorbeeld een aanpassing van de openingsuren, om medewerkers meer flexibiliteit te garanderen. Pas als je die wisselwerking hebt, krijg je mensen die zich 200 procent voor de organisatie inzetten. Zodat die organisatie nog meer positieve impact kan genereren.
04 Integrated facility management:
een directe meerwaarde?
06 Hoe overleven bedrijven de coronacrisis?
14 Interview: Marion Debruyne, Vlerick Business School
18 Expertpanel: Jong ondernemerschap 26 Steeds meer vrouwen duiken erin
27 Nikolaas Tahon: Een sterke bedrijfscultuur verhoogt de immuniteit tegen corona LEES MEER...
04
14
06
27
TEKST ALEXANDER ALONSO, GENERAL MANAGER BD BENELUX
Veel leesplezier
FOKUS-ONLINE.BE
VLAIO BRAND REPORT 03
Bedrijfsovername:
Leren loslaten, mét begeleiding
Deze zomer werd het bedrijf Vos uit Hoeselt overgenomen. Stichter Christian Vos (83) gaf daarmee de onderneming die hij 58 jaar geleden stichtte, uit handen. Hoe ging dat? En wat kwam er allemaal bij kijken?
Futureproof met
gratis online workshops
Met een maatschappij die zich almaar bewuster wordt van de impact van bedrijven op hun om- geving en met consumenten die van ondernemin- gen verwachten dat ze ‘het goede’ doen, wordt MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen) het dominante zakenmodel voor de toekomst.
Het is het nieuwe normaal. Er is ook geen andere optie meer, wat er om ons heen gebeurt met de maatschappij en onze planeet, dwingt bedrijven ertoe om hun manier van zakendoen kritisch on- der de loep te leggen.
En er zijn nog goede redenen om als bedrijfsleider mee op die kar te springen. Duurzaam ondernemen gaat hand in hand met innovatie, waardoor deze on- dernemingen dikwijls pioniers zijn binnen hun sector.
MVO-bedrijven blijven stabieler tijdens mogelijke cri- sissen en ook investeerders hebben er wel oren naar:
als je als bedrijf niet duurzaam bezig bent, ben je voor investeerders niet meer interessant. Last but not least is het ook een wapen in de war for talent. Jonge men- sen kiezen eerder voor een bedrijf dat duurzaam on- derneemt.
MVO Vlaanderen is een inspiratieplatform voor organi- saties en ondernemingen die interesse hebben in MVO.
We doen dat steeds op een laagdrempelige manier via praktijkvoorbeelden, nieuws, events, opleidingen, on- line tools, een nieuwsbrief… Zo helpen we elkaar om duurzaam ondernemen in de praktijk te brengen.
Duurzaam ondernemen blijft doorgaan. In deze
uitdagende tijden hebben we iedereen nodig om verandering in te zetten. Om zoveel mogelijk organisaties te ondersteunen in duurzaam ondernemen organiseert MVO Vlaanderen vanaf november gratis online workshops. Via de Sustatool-methode leer je een duurzaamheidsbeleid op te maken dat inzet op weerbaarheid en het future proof maken van je organisatie.
De workshops zijn ingedeeld op 3 niveaus: beginner, gevorderd en expert en begeleiden je doorheen de hele Sustatool én jouw persoonlijke uitdagingen op vlak van duurzaamheid. Doorheen alle workshops wordt een innovatiestrategie gebaseerd op design thinking.
In de beginner workshop maken we je wegwijs in de Sustatool. We kijken naar de grootste uitdagingen en ambities volgens jou én je stakeholders. We zoomen in op de belangrijkste duurzaamheidskaders, hoe jouw
organisatie impact creëert en waar je sterktes en zwaktes liggen.
In de gevorderde workshop focussen we op de volgen- de fase van de Sustatool en laten we je zien hoe je een gedragen duurzaamheidsvisie kan ontwikkelen. We gaan prioriteiten stellen en reiken verschillende me- thodologieën aan om te brainstormen rond acties en indicatoren en om hierover systemisch na te denken.
In de expertenworkshop maken we van je duurzaam- heidsbeleid ook werkelijkheid. Hoe ga je je vooruitgang meten, hoe stuur je bij? We laten je zien hoe je gebruik kan maken van het Sustatool Dashboard en gaan die- per in op changemanagement, projectmanagement en duurzaamheidsrapportage.
www.mvovlaanderen.be en www.sustatool.be
KENNISCENTRUM DUURZAAM ONDERNEMEN
C
hristian Vos verkocht al sinds 1962 elektrische en elektronische auto- accessoires, vooral aan groothandelaars en auto-importeurs. “Mijn echtgenote was al langer aan het vragen om te stoppen”, zegt hij.“Maar zelf was ik er nog maar een goede twee jaar ‘mentaal klaar’ voor (lacht).”
De kinderen van Christian hadden ofwel een eigen zaak of geen interesse om zaakvoerder te worden. En dus moest naar een externe overnemer worden uitgekeken. “Ik ben met verschillende brokers en bemiddelaars in contact gekomen, maar vaak wilden die al meteen 5.000 euro forfaitkosten aanrekenen, bovenop hun fee van 200 euro per uur”, vertelt Christian. “Daar had ik geen zin in. Via mijn
zoon ben ik dan bij UNIZO Bedrijfsoverdracht terechtgekomen. En zo is het dossier eigenlijk in een stroomversnelling terechtgekomen. Via KBC is dan een evaluatie van de handelswaarde gedaan. En dan werd de zaak op het platform Overnamemarkt.be gezet.”
“Ons begeleidingstraject bestaat eigenlijk uit drie stappen”, zegt Guido Seghers van Overnamemarkt. “We kijken allereerst of het bedrijf wel overdraagbaar is en of het attractief is voor potentiële overnemers.
Voor de eigenaars is dat vaak al een confronterende stap. Daarna doen we een waardebepaling. Dat is vaak een behoorlijk complexe boekhoudkundige oefening, waarbij we inderdaad ook beroep doen op experts
van KBC. De kmo-adviseurs van KBC Bank stellen het waarderingsrapport op en bespreken dit uitgebreid met de ondernemer.
Brengt deze vennootschap genoeg cash in het laatje om de overdracht op een aanvaardbare periode – reken vijf à zeven jaar – terug te betalen? En de derde stap in het proces is na te gaan welk potentieel er nog in het bedrijf zit.
Zijn nieuwe procedures of markten mogelijk?
Liggen er ergens synergieën?”
Ongeveer een half jaar nadat Christian de overnameprocedure in gang zet, wordt deze afgerond: een ondernemer uit de streek, die in ongeveer dezelfde branche actief was, lijft zijn bedrijf in. “We hebben verschillende kandidaten ontmoet, soms heel goede mensen
maar soms ook mensen met meer ambitie dan centen. Nu goed, voor mij was de absolute topprijs voor het bedrijf krijgen niet mijn grootste bekommernis. Ik wilde vooral een overnemer van wie ik wist dat hij het bedrijf zou kunnen verderzetten.”
De overname heeft het leven van Christian wel stevig veranderd. Hij heeft nu bijvoorbeeld een pak meer tijd voor zijn hobby’s (bonsai-bomen, fotografie, zendamateur zijn…). Hoewel: “Ik ben nog tot het einde van het jaar elke dag op de zaak”, zegt hij. “Dit is een deel van mijn leven geweest. Van de ene op de andere dag stoppen, dat zou ik niet kunnen. Ik moet het nog altijd een beetje leren loslaten (lacht).”
#FOKUSBUSINESSGUIDE
Bedrijf overlaten of overnemen? Het Vlaams Agentschap Ondernemen en Innoveren staat voor je klaar. We zijn een kritisch klankbord en brengen de sterktes en zwaktes van je plannen in kaart. Tijdens de Week van de Bedrijfsoverdracht krijg je concreet advies, tips en begeleiding. En brengen we je in contact met de nodige experten uit ons netwerk. Surf naar weekvandebedrijfsoverdracht.be.
In samenwerking met...
04 FACILITY MANAGEMENT SYNERGIE EN KOSTENBESPARING
INTEGRATED FACILITY MANAGEMENT:
Een directe meerwaarde
De meeste bedrijven hebben veel leveranciers. Eentje voor de schoonmaak, eentje voor de catering, de beveiliging, ICT, hospitality…
Dat creëert extra administratie, weinig synergie, verschillende facturen en vraagt vooral iemand die het hoofd koel houdt om de ver- schillende departementen met elkaar te verbinden.
Wat zit er voor u in?
• Matchmaking tijdens de opleiding
• Laatste maanden van de opleiding worden afgestemd op uw noden
• Drie maanden durende stage in uw bedrijf
• Mogelijkheid om de junior aan te werven via een IBO / FPI contract
• BeCoders verwerven niet alleen een basis aan technische skills, maar leren ook hoe ze zichzelf levenslang moeten bijscholen
Bent u op zoek naar nieuw digitaal talent?
Wilt u meer te weten komen over deze unieke kans?
Bezoek dan onze website becode.org/companies/hire of stuur ons een e-mail hire@becode.org
BeCode organiseert opleidingen in web development, artificiële intelligentie en DevSecOps voor werkzoekenden én helpt hen zo hun carrière nieuw leven in te blazen.
Wilt u deel uitmaken van hun reis?
V
oor wie niet langer alles bij afzonderlijke leveranciers onderbrengt, is er een complete oplossing: Integrated Facility Management, kortweg IFM. “En dat biedt alleen maar voordelen”, vertelt Tanja Barella, Director International Facility Management Association Belgium Chapter. “IFM geeft een directe meerwaarde. De facilitaire dienstverlening kan efficiënter georganiseerd worden, wat in principe resulteert in kostenbesparing. Daarnaast stelt het de facilitaire dienstverlener in staat om veel klantgerichter te opereren, aangezien de medewerkers van de verschillende diensten flexibeler zijn en de lijnen korter worden.De schoonmaakmedewerkers kunnen zo ook verantwoordelijkheid nemen over de veiligheid en de hospitality van de eindgebruiker. De grenzen vervagen en dat levert een hogere klanttevredenheid, meer efficiëntie, effectiviteit en flexibiliteit.”
Pieter Janssens organiseert lezingen binnen bedrijven over IFM en somt de voordelen op die daaruit voortvloeien.
Hij stelt dat het systeem enerzijds kostenbesparend werkt, maar anderzijds ook toelaat om veel klantgerichter te werken. “Klanten worden beter bediend als je verschillende activiteiten gaat koppelen. Iedereen wordt als het ware een aanspreekpunt. Dat maakt het veel toegankelijker. Facilitaire dienstverlening in losse segmenten resulteert veel vaker in weinig synergie. De losse diensten zweven dan naast elkaar. Als je die kunt vasthaken in elkaar, sta je een stuk sterker.”
Barella: “IFM vraagt om een andere werking van dienstverlening. Het is een harmonieus samenspel van hospitality, ICT en huisvesting, alles afgestemd op de activiteit en behoefte van de klant. De medewerkers krijgen veel meer een ‘one team, one goal’-gevoel, omdat
ze allemaal voor hetzelfde bedrijf werken en collega’s zijn van elkaar. IFM ontlast de opdrachtgever volledig op facilitair vlak. Door het all-in-onepakket kan een organisatie zich volledig focussen op de corebusiness, wat tijdens de coronacrisis absoluut prioriteit is.”
Door de COVID-pandemie zal er mogelijks sprake zijn van een inkrimping van het aantal vierkante meters in de kantoorpanden, wat resulteert in een kleinere markt voor facilitaire diensten. Barella: “Een opportuniteit. IFM zou de oplossing kunnen zijn voor bedrijven die ruimte verloren zien gaan. Goed nadenken en kijken waar je meerwaarde kunt uithalen is de boodschap.” Janssens beaamt dat analyse van de kantoorruimte bepalend is voor de rol die IFM kan spelen. “Veel kantoren staan momenteel leeg en dat betekent letterlijk minder vierkante meters voor facilitaire diensten. Het gevolg is dat er wordt gesnoeid.
Aan de andere kant gebeurt er veel meer op de bedrijfsoppervlakten die wel nuttig worden ingevuld. Er is meer actie, dan is het ook logisch dat de vraag stijgt naar pakweg schoonmaak, veiligheid of ICT. Als je die activiteiten kunt optimaliseren door IFM, kan het een groot verschil maken in de portefeuille, maar ook qua tevredenheid op de werkvloer.”
Barella besluit dat er door de synergie tussen de verschillende diensten een lagere inkoopkost zal zijn. Tegenwoordig wordt er meer en meer gestreefd naar partnerships in plaats van naar pure in- en verkoop. Zeker bij organisaties die een breed pakket aan dienstverlening bij één leverancier betrekken.
Met je facilitaire bedrijfsvoering kun je veel waarde toevoegen aan het succes van een organisatie. Ik ben ervan overtuigd dat IFM de komende jaren zal boomen bij de grote ondernemingen. Niettemin is er ook voor kleinere kmo’s verdere implementatie.”
TEKST DAAN VANSLEMBROUCK
IFM is een harmonieus samenspel van hospitality, ICT en huisvesting, alles afgestemd op de activiteit en behoefte van de klant.
— TANJA BARELLA, IFMA BELGIUM CHAPTER
FOKUS-ONLINE.BE
WIJ ONTWIKKELEN INTELLIGENTE HR OPLOSSINGEN MET GEBRUIK VAN TAALTECHNOLOGIE ÉN AI
Nalantis is een Belgisch bedrijf dat staat voor doorgedreven taaltechnologie die met behulp van AI de semantische context van teksten begrijpt zoals mensen dat doen.
Onze technologie wordt vooral toegepast binnen HR zoals o.a. voor CV-job analyse en matching tools, competentie analyse, mobiele recruitment applicaties, …
Talent acquisitie en talent management
Onze tools bieden een vlotte matching van werkzoekenden met vacatures of jobs en dit
gebaseerd op hun compleet WERK DNA: werkervaring, hard en soft skills, taalkennis, opleidingen, locatie … De Nalantis technologie is dus in staat gesproken en geschreven taal in zijn context te begrijpen en te analyseren. Bovendien werkt ze dus taal-overschrijdend in meerdere talen (naast Nederlands en Frans ook o.a. Chinees, Engels, Portugees, Spaans, Duits ...)
Naast België is Nalantis ook international actief in o.a. Nederland, Brazilië, USA, Singapore …
WWW.NALANTIS.BE
Voor haar klanten is BVI.BE actief op zoek naar nieuwe ontwikkelings- opportuniteiten in België.
Contacteer ons voor meer info.
25 jaar ervaring
Een team van specialisten Een indrukwekkend portfolio Innovatief en evolutief
Met respect voor de natuur en het milieu
Contacteer ons vrijblijvend:
+32 (0)470 800 900 I info@bvi.be
ORIGINALTHE
GEMENGDE
BEDRIJVENPARKEN
BUILD-TO-SUIT
& LOGISTIEK KMO-UNITS
I GATE 7 I Kontich
I PARC DE L’EUROPE I Waver I GATE 7 I Kontich
bvi_3pijlers_255x185_20201006.indd 1
bvi_3pijlers_255x185_20201006.indd 1 13/10/2020 16:5813/10/2020 16:58
H
et oude normaal komt nooit meer terug. Bedrijven die deze waarheid nu al omarmen, hebben de grootste overlevingskans. Dat stelt Peter Hinssen, technologie-ondernemer, Nexxworks-oprichter en auteur van ‘The Phoenix and the Unicorn’.“Sommige bedrijven hebben het de voorbije maanden heel goed gedaan, dankzij een goeie voorbereiding of puur geluk”, vertelt Hinssen.
“Kellogg’s heeft nog nooit zoveel cornflakes verkocht omdat iedereen plots voortdurend thuis was. L’Oréal had het plan om tegen 2023 een online-omzet van 20 procent te draaien. Ze hebben dat doel op acht weken gerealiseerd. Ook de bankensector heeft de impact gevoeld: we zijn plots met zijn allen contactloos beginnen betalen.
Sommige bedrijven hebben die digitale stresstest doorstaan, andere niet. Digitalisering was vroeger de kers op de taart, nu ís het de taart.
Veel bedrijven hadden daar al in geïnvesteerd, maar op een eerder stiefmoederlijke manier. Zij zitten nu in de problemen. Velen zullen falen voor die stresstest, anderen zullen het nipt overleven of net pijlsnel groeien.”
Volgens Hinssen moeten we in deze onzekere tijden kijken naar feniksen, grote bedrijven die erin slagen om zichzelf opnieuw uit te vinden en uit hun as te herrijzen, zoals de Amerikaanse supermarktketen Walmart. “Een bedrijf met een jaaromzet van 500 miljard euro, maar tot voor kort
gebonden aan een stoffig imago van old school warenhuisketen”, bemerkt Hinssen. “En toch ben ik er na één bezoekje verliefd op geworden: je hebt er Pickup Towers, grote automaten in de supermarkten waar klanten onlinebestellingen afhalen. Op één minuut ben je binnen en
buiten. En natuurlijk leveren ze ook boodschappen aan huis.
Wie wil, kan via een tijdsslot de koelkast laten vullen door de bezorger.” Walmart slaagt erin om een langetermijnstrategie te combineren met de capaciteit om op korte termijn te handelen.
“Bovendien heeft de CEO radicale digitale keuzes durven maken én is hij erin geslaagd om zijn werknemers mee te krijgen.
Walmart zal 1 miljoen mensen reskillen. Uiterst belangrijk. De
coronacrisis heeft aangetoond dat die nood om talent in eigen huis bij te schaven, alleen maar groter zal worden.”
Als COVID-19 haar greep lost en deze economische crisis haar laatste adem uitblaast, zal de wereld nog steeds niet ‘back to normal’ zijn, aldus
Hinssen. “Er zijn de geopolitieke spanningen, de klimaatdreiging, de sociale ongelijkheid die toeneemt.
Bedrijven moeten leren omgaan met
‘the never normal’: een wereld die constant evolueert. Vaardigheden als wendbaarheid, alertheid en quick decision making zullen belangrijker blijken dan ooit. In een crisis als deze lijkt het een veilige reflex om terug te plooien op wat je al kent. Maar nu is niet het moment om op veilig te spe- len, wel om in te zetten op innovatie, creativiteit en digitalisering.”
Naast die drie kernwaarden staat ook duurzaamheid met stip op één als manier om crisissen te overstijgen. “Jonge werkzoekenden zoeken naar een ethische
bedrijfsvoering, naar een werkgever die een toekomstperspectief biedt voor maatschappij, mens en milieu”, schetst Lode Leirens, manager sustainable business en social enterprises bij BNP Paribas Fortis. “Wie een businessmodel uitschrijft zonder er het aspect duurzaamheid in op te nemen, prijst zichzelf uit de markt.” En die verduurzaming hoeft niet per se handenvol geld te kosten. “Je kunt nu al kleine stappen zetten zodat je klaar bent om uit de startblokken te schieten zodra de economie weer aantrekt: ik denk aan verdere digitalisering, energiebesparing – zonnepanelen, warmtepompen –, nadenken over de volledige supply chain. Want circulaire economie zal steeds belangrijker worden. Het is duidelijk dat de beschikbaarheid aan grondstoffen beperkt en eindig is en dat we onze planeet niet eindeloos kunnen blijven belasten.
Bedrijven zouden de handen in elkaar moeten slaan. Afval van de ene is grondstof voor de andere.
Een mooi voorbeeld is Yuma Labs, een Belgisch zonnebrillenmerk dat zonnebrillen maakt uit plastic afval.
Zulke samenwerkingen vragen durf, uiteraard, maar ook een goede vertrouwensrelatie met je bankier en boekhouder.”
06 TOEKOMSTPERSPECTIEF DECISION MAKING
Snelgids:
hoe overleven
bedrijven de coronacrisis?
Zonder financiële spierkracht zullen bedrijven zich moeilijk staande houden in de nasleep van de coronacrisis. Die onzekere toekomst, met volatiele parameters, vraagt om een nieuwe vorm
van leiderschap, met de focus op innovatief denken en duurzaamheid.
TEKST SOPHIE PYCKE Foodmaker gaf niet op
Kleine, Belgische bedrijven vinden zich opnieuw uit in volle coronacrisis. Lieven Vanlommel, de oprichter van Foodmaker, moest bijvoorbeeld al zijn winkels sluiten. Zelfs Brussels Airlines, een van zijn belangrijkste klanten, moest de deuren sluiten. “Hij bleef niet bij de pakken neerzitten, maar zette in op onlinelevering van veggiebags. Op een paar dagen tijd heeft hij zijn bedrijf gereorganiseerd”, vertelt Peter Hinssen (zie artikel).
Sustainable Business ateliers Het is de ambitie van BNP Paribas Fortis om duurzaamheid in het DNA te krijgen van collega’s en klanten. Hiervoor worden regelmatig sustainable business ateliers georganiseerd, waarbij de hindernissen en mogelijkheden van een duurzaam bedrijfsprofiel tegen het licht gehouden worden.
Het is een kruisbestuiving van bankexperten, grote en kleine bedrijven. “Believers dagen non-believers uit met als doel die eerste stappen te zetten naar een duurzame strategie. Enorm leerrijk en waardevol”, aldus Lode Leirens (zie artikel).
FOKUS-ONLINE.BE
VD&P BRAND REPORT 07
D
e motieven voor ondernemers om hun bedrijf te verkopen zijn velerlei, en een nakende‘pensionering’ is niet altijd de hoofdreden.
Lieven Stas, VD&P: “Een pensionering komt zeker voor, maar een andere belangrijke reden is bijvoorbeeld dat een ondernemer grote plannen heeft met zijn bedrijf: hij wil een overname doen of de groei een versnelling hoger schakelen, echter zonder helemaal alleen het risico te dragen. Op dat moment kan het een goed idee zijn om zich te versterken met bijvoorbeeld een externe investeringsmaatschappij en/of manager die mee in het kapitaal stapt. De eigenaar verkoopt het bedrijf, maakt zo een deel van zijn familiaal vermogen liquide, maar stapt meteen terug in, meestal in een minderheidspositie.”
“Soms regelt het ook opvolgingskwesties”, zegt collega Laurent Linkens. “In elk geval moet je er op tijd over nadenken. Als je te laat verkoopt, is het vaak van
‘moeten’ en dan sta je in een zwakkere positie. Met een
investeringsmaatschappij als mogelijke koper, weet je dat je met een partij handelt die slim en ervaren is in dit soort processen. Dan is het onze taak, als we de verko- per bijstaan, om voor een level playing field te zorgen.”
Typische dossiers in België gaan tussen 1 en 100 miljoen euro, zegt Stas. De afhandeling neemt snel drie tot negen maanden in beslag. “We gaan een goed onderbouwde equity story en rapporteringen opzet- ten, we brengen dikwijls ratio in de waardebepaling, er moet soms vastgoed afgesplitst worden… Zulke
dingen vragen tijd. Er is natuurlijk ook altijd de emotionele component. Potentiële kopers stellen vaak zeer diepgaande vragen, die soms niet goed vallen. Ook daarbij moeten we soms buffer spelen.”
Momenteel bloeit de markt voor bedrijfsovernames in ons land. Er is dan ook erg veel ondernemend geld beschikbaar. Ook opvallend: de verkopers worden almaar jonger. Door de opkomst van de serial entrepre- neurs zijn er immers meer en meer mensen die op hun veertigste al aan hun derde of vierde bedrijf bezig zijn.
“Er zijn de laatste jaren ook veel bedrijven verkocht en dat geld kan nu ingeschakeld worden”, pikt Linkens in.
“Bovendien is er ook veel meer interesse van priva- te equity-spelers in kmo’s. In de VS is die trend al twee decennia aan de gang, nu volgt België. We zien bijvoorbeeld ook een influx van Nederlandse en Franse fondsen in ons land. Deels omdat Belgische kmo’s de reputatie hebben van degelijk geleide bedrijven met veel potentieel.”
Een bedrijfsoverdracht regelen:
beter op tijd dan te laat
Een bedrijf verkopen is geen klusje dat je ergens op een verloren namiddag afhaspelt. Er komen heel veel zaken bij kijken en je begint er best dan ook op tijd aan. Laurent Linkens en Lieven Stas van fusie- en overnamespecialist VD&P leggen uit.
VD&P begeleidt reeds meer dan 25 jaar aandeelhouders en ondernemers bij de verkoop van hun bedrijf. VD&P is een onafhankelijk corporate financehuis, actief in fusies en overnames met meer dan 300 grote en kleinere kmo-transacties op de teller. Het bedrijf is het kloppend hart van een ecosysteem dat bedrijven, ondernemers en familiale aandeelhouders verbindt met binnen- en buitenlandse financiers, strategische kopers en externe managers.
Nieuwe eigenaar, nieuw tijdperk.
Vroeg of laat verandert elk bedrijf van eigenaar, en dan tellen ook de details. Bereid je grondig voor met tips en advies
tijdens DE WEEK VAN DE BEDRIJFSOVERDRACHT van 16 tot 20 november.
AGENTSCHAP
INNOVEREN & ONDERNEMEN weekvandebedrijfsoverdracht.be
In samenwerking met...
Als je te laat
verkoopt, is het vaak van
‘moeten’ en dan sta je in een zwakkere positie.
#FOKUSBUSINESSGUIDE
08 START-UPS GENERATIE Y
O
m als millennial in deonbekende ondernemerswereld te springen, staan er heel wat steunplatformen en netwerken klaar. Het ondernemersnetwerk BAAS is een van die facilitators: “Als wij door ons advies een vlammetje van passie kunnen aanwakkeren bij jongeren en hen de mentale en fysieke ruimte kunnen geven om een eigen idee verder uit te werken zonder stress, dan is onze missie geslaagd.”
Millenials stappen op een heel andere manier in het ondernemerschap dan de vorige generatie. Ideeën komen van overal, maar vooral van binnenuit. “Voor jongeren draait ondernemen hoofdzakelijk rond passie en rond de creatie van tastbare verhalen.
Het gaat niet meer over ondernemen om zo snel als het kan zoveel mogelijk geld te verdienen”, vertelt Mathias Massart enthousiast. Als bondscoach bij BAAS staat hij dagelijks in contact met jongeren met een idee. Dit platform creeërt ruimte voor jonge ondernemers om hun dromen na te jagen en biedt hierbij een gratis coachingtraject aan, geïnitieerd door Stad Antwerpen.
Dat je er als jonge ondernemer zeker niet alleen voor staat wanneer je zelf een tastbaar verhaal wilt creëren, blijkt uit de grote hoeveelheid starters. Bij BAAS startten sinds 2015 al meer dan 1.200 jonge ondernemers, waarvan er momenteel ongeveer 70 bezig zijn met een start-up.
Wie in een coachingtraject stapt, kan zich meteen aan een groot netwerk verwachten.
“Binnen ons netwerk hebben we heel veel jonge ondernemers, formele partners en informele partners. Dat is interessant als
startende ondernemer, omdat je zo steeds terechtkunt bij de geschikte persoon op het juiste moment. Dat zorgt voor een veilig gevoel.”
Binnen dat netwerk omvat de doelgroep
‘jonge ondernemers’ voornamelijk 18- tot 30-jarigen. “We merken dat, waar een paar jaar geleden eerder 18- tot 22-jarigen afkwamen met een idee, die gemiddelde leeftijd nu is opgeschoven
naar 24 jaar. Daarnaast valt het op dat we een ander bereik hebben dan de standaardondernemer in kostuum. Er komen meer ‘echte’ mensen naar voor met ideeën om een verschil te maken in de maatschappij. Dat komt grotendeels doordat we ons als coachingplatform op de grens tussen jongerenwerking en de start- upwereld bevinden. Bovendien is het gratis.
Die elementen maken ondernemen plots heel toegankelijk.”
Die toegankelijkheid is enorm belangrijk, want de jonge ondernemers van nu vormen de maatschappij van morgen. Als we naar al die ideeën luisteren, dan wordt die toekomstige maatschappij een mooie, duurzame,
authentieke en inclusieve plek waarin we maar al te graag willen vertoeven. “Veel start-ups werken bijvoorbeeld rond duurzaamheid, waarmee ze vanuit een oprecht bewustzijn van de wereld een betere plek willen maken.
Andere spelen dan weer in op de actualiteit, en
zetten bijvoorbeeld een service op om caravans te verhuren om vlotjes binnen Europa op reis te gaan. Het is mooi om te zien hoe we via dit soort initiatieven het menselijk aspect weer terugvinden in een digitale wereld.”
Aangezien elk idee vertrekt vanuit een persoonlijke intentie, is dat menselijke aspect meer dan aanwezig. “Nu kiezen millennials iets in de maatschappij waarmee zij voeling hebben en vanuit die passie komen ze
langs voor een startersgesprek. Ze willen een persoonlijkere aanpak en willen meer herkend worden voor wie ze zijn en wat ze doen. Het idee dat jongeren gewoon meelopen met de kudde is niet meer van toepassing in 2020. Zeker niet binnen ondernemen. Deze generatie doet alleen nog maar de dingen die ze leuk vindt, wat ik alleen maar kan omarmen.”
Als je zelf ook een idee hebt om een verschil te maken, op welke manier dan ook, dan is het belangrijk om over je idee te praten met anderen én om dingen te durven proberen.
“Alleen maar door iets te beginnen doen, kom je erachter of je het leuk vindt of niet. Verder kan het zijn dat je idee mee evolueert eens je bent gestart, simpelweg omdat je door het uittesten van verschillende zaken tot nieuwe inzichten komt. Als je een boek wilt schrijven, maar eigenlijk nog nooit een artikel hebt neergepend, start je daar best eerst mee. Durf gewoon beginnen. Anders weet je nooit of je het kan en hóé het kan.”
Dat durven beginnen is vaak een drempel, waardoor velen een idee simpelweg laten liggen. “Met onvoorwaardelijke liefde aandachtig luisteren naar ieders idee is essentieel om dat vlammetje van de motivatie aan te steken. Een laagdrempelige organisatie zoals BAAS zorgt er daarnaast ook voor dat iedereen binnen het netwerk op gelijk niveau staat. Geen elitaire zooi, iedereen is gewoon zichzelf en staat klaar om elkaar te helpen.” Die combinatie van een persoonlijk idee, motivatie en de juiste ondersteuning zorgt ervoor dat de lift waarin het jonge ondernemerschap momenteel zit zijn eindverdieping nog lang niet heeft bereikt.
Eigen baas:
jong ondernemen zit in de lift
De millennialgeneratie slaat aan het ondernemen. Waar jong ondernemen pakweg vijf jaar geleden nog best onbekend terrein was, zit het vandaag helemaal in de lift.
Er komen meer ‘echte’ mensen naar voor met ideeën om een verschil te maken in de maatschappij. Veel start-ups werken bijvoorbeeld rond duurzaamheid, waarmee ze vanuit een oprecht bewustzijn van de wereld een betere plek willen maken.
- MATHIAS MASSART, BAAS
In samenwerking met...
BAAS, een netwerk dat ruimte creëert voor jonge ondernemers om van een droom of idee een eigen onderneming te maken. BAAS steunt op expertise van haar partners, brengt je in contact met de juiste informatie en organisaties en geeft je een duwtje in de rug. Om te springen en je kans te grijpen, om je te engageren en telkens die ene stap verder te gaan, om naar het volgende niveau te stijgen.
FOKUS-ONLINE.BE
let it fleet: Vlootbeheer volgens de regels van de kunst
Hebben fleet consultants nog een toegevoegde waarde in deze gedigitaliseerde tijden? Wim Buzzi en Alain Duez, samen goed voor 45 jaar ervaring in de fleetsector, bewijzen van wel. Hun nieuwe onderneming, let it fleet, staat ondernemingen bij in werkelijk alle aspecten van het vlootbeheer.
www.letitfleet.com
O
p drie pijlers is de filosofie van let it fleet ge- stoeld, zegt Wim: process, procurement en people. “Proces wil zeggen dat we alle pro- cessen rond fleet management in een onderneming gaan stroomlijnen. Dat begint met het opstellen van een car policy, dat gaat over de interne processen voor HR en finance, maar ook over bijvoorbeeld het omzet- ten in de praktijk van safety-doelstellingen. Dat is het operationele stuk. Daarnaast denken we ook graag mee over strategische vraagstukken, bijvoorbeeld rond Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.Een bedrijf zegt bijvoorbeeld: tegen 2030 zouden we graag CO2-neutraal rijden. Dan zetten wij de stappen uit omdat om die doelstelling te realiseren.”
Nadat de plannen zijn uitgeschreven, is het tijd om ze concreet te maken. “Dat is de procurement-stap”, ver- telt Alain. “We gaan de markt op, leggen contacten, identificeren het aanbod en schrijven een tender uit.
Altijd met een methodologie die het mogelijk maken realistische simulaties te maken. Onze cijfers en kos- tenbasis zijn op de realiteit gebaseerd. Ik overdrijf niet
als ik zeg dat dat in 90% van de gevallen vandaag niet zo is. Neem bijvoorbeeld alleen maar de autofiscaliteit die voortdurend verandert, het inschatten van rest- waarden of leasebudgetten die algemeen opgesteld worden, maar toch per chauffeur afwijken. Ook de op- komst van hybriden of elektrische voertuigen maakt dat er heel veel parameters zijn waarmee rekening gehouden moet worden. Onze data-gedreven ana- lysetools maken dat we door het bos de bomen nog zien en dat de cijfers kloppen. Bovendien: als we de fiscale aftrekbaarheid berekenen, gaan we altijd voor werkelijke cijfers, niet voor forfaits.”
Als derde poot biedt let it fleet ook een stukje HR-ma- nagement aan, onder de People-paraplu. Wim: “Veel bedrijven hebben geen echte fleet manager meer, maar iemand die het “erbij neemt”. Als die wegvalt, zitten ze echter met een probleem. Daarom helpen we om die posities in te vullen. We stellen functieom- schrijvingen op, organiseren assessments om interne vervangers te zoeken, helpen bij selectieproeven, zet- ten coaching-trajecten op en zo meer.”
let it fleet is
FLEXIBLE & TAILORED
FAIR & SQUARE
FAST & EFFICIENT MOVING FORWARD
CAR ADVOCATES
TRILUX Benelux • Antoon Spinoystraat 8 • 2800 Mechelen • +32 15 29 36 10 • info@trilux.be • trilux.com
HET BELANG
VAN HET LICHT
Er is een verschil tussen daglicht en kunstlicht met betrekking tot intensiteit, kleur en dynamiek van het licht. Deze dynamiek van het daglicht zorgt voor de stabilisatie van onze biologische klok. Dit draagt, zeker in de donkere dagen, sterk bij aan een verstoorde biologische klok en de zogeheten ‘winterdip’.
KUNSTLICHT ALS DAGLICHT
Human Centric Lighting van TRILUX brengt het daglicht in gebouwen. Het kunstlicht past zich gedurende de dag qua lichtkleur en intensiteit aan naar het natuurlijke daglichtverloop.
Hiermee wordt ook in het gebouw het bioritme
Met de herfst- en winterdagen voor de deur, gaat de komende tijd maar weer eens extra duidelijk worden hoe belangrijk licht is. Zonlicht van buiten is het allerbelangrijkste licht voor de mens, maar in deze donkere dagen zijn zonnestralen tot het minimum beperkt. En om overdag toch genoeg licht te krijgen zullen we dat met kunstlicht moeten compenseren.
van werknemers ondersteund. Dit verhoogt de productiviteit en verlaagt daarentegen het aantal fouten, het ziekteverzuim en bedrijfsongevallen.
STERK TRACKRECORD
TRILUX brengt deze Human Centric Lighting techniek in praktijk voor het nieuwe
hoofdkantoor van BNP Paribas in Brussel.
TRILUX brengt als Duits marktleider in functionele verlichting al meer dan honderd jaar professionele oplossingen in praktijk voor de focusmarkten kantoren, industrie, logistiek en retail.
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.TRILUX.COM/HCL
010 BRAND REPORT WILINK
In samenwerking met...
De cyberverzekering wordt de brandverzekering van
de jaren 70
Big Data, GDPR, persoonsgegevens of gevoelige bedrijfsinformatie. Vroeger werden die gegevens misschien in een kluis of een goed gesloten lade bewaard. Vandaag de dag zitten ze relatief veilig achter paswoorden in de cloud.
Wilink heeft als motto ‘in elke fase van het leven’. Wil je starten, opbouwen, genieten, anticiperen of ondernemen.
Wilink biedt met kredieten, verzekeringen, bancaire oplossingen, financieel advies en corporate solutions een oplossing binnen iedere fase die we tegenkomen in het leven. Daarnaast worden ook investeringsprojecten in vastgoed aangeboden.
Wilink Brugge organiseert een webinar over de cyberverzekering op maandag 9 november om 19u30.
Inschrijven kan via wilink.be/events
V
oor IT-techneuten en cybercriminelen een grote uitdaging om binnen te breken in goed beveiligde netwerken of systemen.Voor de eerste groep om aan te tonen hoe snel je gegevens te pakken kunt krijgen.
Voor de tweede groep om er om op slinkse wijze grof geld mee te verdienen. “Beter voorkomen dan genezen”, zegt Vincent Pauwels, bestuurder van Wilink. Het bedrijf is actief binnen verzekeringen, financiën en vastgoedinvesteringen, maar Wilink onderstreept graag het belang van cyberverzekeringen en goed beveiligde netwerken. Pauwels is expert ter zake en vertoeft vaak in het buitenland om zijn expertise op dat vlak aan te scherpen.
Noord-Korea, China, Oekraïne en Rusland staan al op zijn palmares. Enkel India ontbreekt nog bij ‘the big five’. “Ongelofelijk hoe ver die landen staan op gebied van cybercriminaliteit. Zelfs je fietsrit in Frankrijk die werd geregistreerd op Strava.
Wel, wees maar zeker dat ze het weten aan de grenscontrole in Noord-Korea.” Vincent Pauwels houdt de vinger aan de pols en probeert up-to-date te blijven. “Maar het landschap herschrijft zichzelf heel snel”, vertelt hij. “Nieuwe technieken, nieuwe mogelijkheden en nieuwe methodes duiken overal op. Alert blijven is de boodschap.”
“Wist je dat ethische hackers weinig tijd nodig hebben om binnen te breken in een slecht beveiligd bedrijfssysteem? Binnen het uur weten ze je bancaire gegevens, kopiëren ze sleutels van je wagenpark of zijn ze ervandoor met persoonlijke data.”
Pauwels mocht het zelf ondervinden: “Ik
had afgesproken met een ethisch hacker om workshops te geven. Binnen die tijdspanne wist hij dus al die persoonlijke gegevens te ontfutselen via een simpel systeem. Een beetje amateur kan al aardig wat doen, hoor. Het zijn niet altijd cybernerds of techneuten die voor digitaal onheil zorgen.”
De reden dat cybercriminaliteit in de lift zit, ligt uiteraard in het feit dat big data ook big business is geworden.
“Bedrijven hebben veel geld over om bepaalde gegevens te bekomen. Voor een paar honderd euro’s kan dit op de zwarte markt. Zeker met die GDPR-wetgeving
die er onlangs is bijgekomen. Gegevens zijn minder toegankelijk geworden, dus moeten de manieren inventiever.”
Daarnaast leven we in de industriële revolutie 4.0. “Alles wordt gedigitaliseerd.
Vroeger waren er enkel computers, nu worden volledige productieprocessen en logistieke diensten gedigitaliseerd, wat het voor criminelen heel interessant maakt om vanuit hun luie sofa even in te breken en de boel te saboteren.”
Een goede beveiliging en een cyberverzekering kunnen veel onheil voorkomen. “Cyberverzekering wordt de brandverzekering van de jaren zeventig”, weet Pauwels. “Wij bieden zo’n
verzekering aan voor informatienetwerken en dat kun je eigenlijk het best vergelijken met een omnium voor je auto. De verzekering dekt schade aan je eigen systeem, aan je bestanden, maar ook bedrijfsschade als het bedrijf even ‘plat’
ligt, wordt gedekt. Ook de mogelijke herstellingen worden mee opgenomen in de polis. Aan die verzekering kun je uiteraard nog opties toevoegen zoals telecommunicatie.”
Telecommunicatie. We staan er niet bij stil, maar Vincent Pauwels schudt ons wakker: “Wist je dat dertien seconden van je stem voldoende is om een volledig vals telefoongesprek vanuit jouw naam te voeren? Dan kan ik met jouw stem bellen naar je vrouw om wat geld over te schrijven. Of nog erger: een zaakvoerder die de boekhouder belt om dringend 10.000 euro over te schrijven voor een investering. Kun je het nagaan? Fraude met telecommunicatie kan heel snel erg nare gevolgen hebben.”
Pauwels besluit dat verhalen in de pers de beste reclame zijn. “Picanol bijvoorbeeld.
Door zo’n verhalen gaan andere bedrijven ook nadenken. Denk nooit: ‘Bij mij zal het niet gebeuren.’ Mensen worden er zich ook steeds bewuster van dat ze die gegevens moeten beschermen, en dus ook moeten verzekeren. Het is eigen aan de tijd waarin we leven, maar er is geen twijfel mogelijk dat cyberverzekeringen de komende jaren big business zullen worden. Als je in zo’n verhaal stapt, weet dan ook zeker dat je het goed doet.”
Er is geen twijfel mogelijk dat cyberver- zekeringen de komende jaren big business zullen worden.
FOKUS-ONLINE.BE
MICROSTART BRAND REPORT 011
N
aast de maatregelen van de overheid, werkten verschillende instellingen talrijke steunprogramma’s en adviezen uit, specifiek afgestemd op de behoeften van micro-ondernemingen. MicroStart is de toonaangevende organisatie voor microfinanciering in België, en werkte aan een herstelplan in drie fasen: een crisisfase, van april tot mei 2020;een herstelfase, van juni tot september 2020; en een groeifase van oktober 2020 tot juni 2021. “Sinds de start van de crisis hebben we enkele noodmaatregelen getroffen die starters en micro-ondernemers moeten ondersteunen”, verklaart Emmanuel Legras, CEO van MicroStart. “In de eerste plaats gaat het om financiële steun, waarmee de ondernemers onmiddellijk kunnen voldoen aan hun cashflowbehoeften.”
Die steun is een krediet van € 2.000 zonder waarborg, aangevuld met een erelening van € 1.000 (lening aan 0 %), met een betalingsuitstel tot 24 maanden. “Daarnaast openden we een telefoonlijn om gratis advies en informatie te verstrekken, met betrekking tot de oplossingen die worden geboden door het microkrediet, maar ook de maatregelen die werden genomen door de regering in de drie gewesten.”
Om een gebrek aan informatie te beperken, werd het klantenbestand op de voet gevolgd. “We belden alle klanten
persoonlijk om de balans op te maken, hun microkrediet terug te betalen en hen algemeen advies te geven”, verklaart Legras. “Voor 80 procent stelden we systematisch een uitstel van betaling voor. Bijgevolg hebben we net als banken – hoewel we niet over hetzelfde statuut beschikken en daarom niet genieten van dezelfde waarborgen die worden geboden door de Federale overheid – besloten om de cashflow van kleine zelfstandigen te ondersteunen door middel van een systematisch uitstel van betaling. Meer dan 50 procent van ons klantenbestand is ingegaan op dit voorstel.” Ook deze periode, waarin maatregelen opnieuw verstrengd worden, en ook de periode waarin de noodsituatie voorbij zal zijn, hebben micro-ondernemers hulp nodig om zich voor te bereiden op het hervatten van hun activiteiten om bedrijfscontinuïteit te waarborgen. En ze hebben niet noodzakelijkerwijs allemaal toegang tot bankkredieten of advies van consultants.
De tweede fase van het project, de ‘herstelfase’, biedt financiële steun in de vorm van een krediet van € 12.000, die wordt aangevuld met een erelening van € 3.000. “Naast deze financiële steun, blijven we onze individuele
coachingdiensten, individuele webinars en online opleidingen aanbieden aan alle micro-ondernemers.” Dat is van essentieel belang zolang de huidige situatie blijft aanhouden. Op 1
oktober is de derde fase van het project ingegaan, gericht op de ‘groei van bedrijven’. “Hierbij geven we de micro- ondernemers toegang tot krediet van € 20.000. Dit bedrag zal automatisch worden aangevuld met een erelening van
€ 5.000 aan de gebruikelijke voorwaarden.”
In totaal zal er tot juni 2021 twee miljoen euro worden gemobiliseerd voor het herstelplan van MicroStart.
“Momenteel konden we al meer dan 60 procent dekken dankzij de steun van onze financiële partners”, zegt Legras, die zeer gelukkig is dat hij zijn steentje kan bijdragen om het
‘volkse ondernemerschap’ te steunen. Voor hem zijn de kleine zelfstandigen dan ook van essentieel belang voor de economie.
“Bijkomstig zal microStart 8 miljoen euro in de Belgische economie pompen, in de vorm van microkredieten.”
In tijden van crisis ben je nooit alleen
Meer dan 80 procent van alle ondernemingen in ons land is micro-onderneming. Van essentieel belang voor de nationale economie, maar ook het meest kwetsbaar. Deze grote groep heeft zwaar geleden onder de rampzalige gevolgen van
COVID-19, en dat is momenteel nog steeds het geval.
Met een netwerk van 5 kantoren – in Brussel, Gent, Antwerpen, Charleroi en Luik – met 40 werknemers en 150 vrijwilligers biedt MicroStart vennootschappen of zelfstandigen, die geen toegang hebben tot een klassiek bankkrediet, de mogelijkheid om een financiering (tot € 25.000) aan te gaan, om een bedrijf op te richten of verder te ontwikkelen. Sinds 2011 vertegenwoordigt MicroStart 70 procent van alle microfinancieringsactiviteiten in België en heeft het meer dan 5.500 ondernemers gefinancierd, 9.000 ondernemers ondersteund of opgeleid en 40 miljoen euro geïnjecteerd in de nationale economie, in de vorm van microkredieten.
In samenwerking met...
Emmanuel Legras
CEO MicroStart
Strategisch inzetten op digitalisering, ja!
Maar hoe bescherm ik mijn bedrijfsdata?
Hoe vermijd ik dat ik slachtoffer word van een hacking?
Clipeum, uw trouwe one-stop partner voor het formuleren van een antwoord op al uw uitdagingen (technisch, organisatorisch &
juridisch) op vlak van cyberbeveiliging en privacy!
Resultaatgericht, pragmatisch en op maat van uw onderneming!
Voor meer informatie, surf naar clipeum.be
Bedrijfsadvies op maat
horsum analyseert en verbetert de operationele, administratieve en digitale werking van KMO’s en publieke organisaties met het oog op concrete en gedragen acties en resultaten. We zijn niet alleen denkers maar ook doeners!
Voor meer info? www.horsum.be
Business Advisory ERP & digitale selectie Power BI
Dok Noord 4C bus 205, B-9000 Gent
+32 9 378 38 28
info@horsum.be
#FOKUSBUSINESSGUIDE
B
edrijfsleiders worstelen nog steeds met de vraag over hoe ze het beste kunnen profiteren van de digitale revolutie, terwijl de digitale economie er al is en zich alleen maar verder zal blijven ontwikkelen.Toch begin je er niet onbehoedzaam aan.
Digitale transformatie is geen sprint waarin je in een kortere tijdspanne alles moet geven. Het is wél een marathon waarin je moet doseren en anticiperen op wat er rond jou gebeurt. Hoe kun je bijvoorbeeld beter in contact blijven met jouw klanten?
Hoe haal je het meeste uit je medewerkers?
Hoe kun je ervoor zorgen dat je zo snel mogelijk en juist reageert op eventuele marktverstoringen? Cruciaal in dit traject is het vermogen van je bedrijf om te evolueren.
Eén ding heeft de pandemie ons geleerd:
consumenten passen zich snel aan en vinden nieuwe manieren om alledaagse dingen digitaal te doen: etenswaren kopen, in contact blijven met dierbaren of hun arts consulteren. Dat is net het doel van digitale transformatie: de manier waarop we leven en zakendoen, beter en gemakkelijker maken.
Toch maakt een groot deel van de bedrijven zich nog steeds zorgen dat ze klanten kunnen overweldigen – en afschrikken – met zoveel veranderende technologie en processen. Bovendien hebben ze moeite om
online een consistente klantenservice aan te bieden. Uiteindelijk zullen bedrijven toch het voortouw moeten nemen. Ze moeten inspelen op de groeiende uitdagingen en verwachtingen van de klant en snel
oplossingen bieden. Wie aarzelt om zich aan te passen aan nieuwe technologie en digitale realiteit, zal zijn klanten snel zien vertrekken naar een concurrent die het wel doet. Want de klant wacht niet meer.
Digitale transformatie zal de
bedrijfsstrategie op korte tot lange termijn bepalen. De CEO zal dus ook de Chief Transformation Officer van zijn organisatie moeten zijn. Hij moet de digitalisering van zijn bedrijf leiden. En net in een tijd waarin teams worstelen om vanop afstand samen te werken, naar manieren zoeken om de bedrijfscultuur te behouden – terwijl het moreel door de quarantaine soms laag is, moeten we de manier waarop we werken, transformeren. Zowel werkgevers als werknemers moeten kijken naar hoe
ze digitaal kunnen transformeren om onze bedrijven continu opnieuw uit te vinden: hoe ze klanten bedienen, maar ook hoe ze een productief en betrokken personeelsbestand opbouwen.
Want op korte termijn zijn we zo gewend geraakt aan de nieuwe manier van werken:
bedrijven zien dat ze minder kantoorruimte nodig hebben en werknemers zien de voordelen van flexibel werken en van thuiswerken. Dat gaat blijven. Dus moet je kijken hoe je dat met de nodige tools kunt ondersteunen en optimaliseren.
Ook op vlak van bedrijfscultuur: dat samenhorigheidsgevoel dat vaak deel uitmaakt van het DNA, kun je ook met digitale tools versterken. En je moet een cultuur van voortdurende bijscholing creëren. Bedrijfsleiders hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat hun personeel op deze verandering is voorbereid. Het beste is om hen zoveel mogelijk toegang te bieden tot digitale leerplatformen. En hen zelfs om te scholen.
Want sommige banen zullen verdwijnen en er zullen ook nieuwe banen ontstaan.
Door hen om te scholen kun je intern beter inspelen op de acute skills gap.
Het is niet alleen een kwestie van een formele structuur opzetten om de vaardigheden van de huidige werknemers te verbeteren, maar ook van een omgeving te bieden waarin ze hun werk op de beste manier kunnen invullen. De oplossing ligt zowel in het transformeren van de manier waarop een bedrijf een werken-vanaf- overal-cultuur opbouwt, als in de manier waarop het zijn mensen – via training en herscholing – in staat stelt om te slagen en hun carrière in de digitale economie te laten groeien. Zo is niet alleen het bedrijf, maar ook de werknemer gewapend voor een digital-first toekomst.
012 BRAND REPORT SALESFORCE
In samenwerking met...
Max Swerdlow Country Leader Salesforce
Belgium & Luxembourg
Digitaliseren is geen nice-to-have meer, maar een noodzaak
Door COVID-19 schakelde de digitale transformatie in bedrijven een versnelling of twee hoger. En hoewel het belangrijk is voor de verkoop en het engagement met de eigen werknemers, zijn veel bedrijfsleiders er nog van overtuigd dat de digitale transformatie maar een tijdelijk proces is.
Salesforce is wereldleider op het gebied van Customer Relationship Management (CRM) die bedrijven dichter bij hun klanten brengt in het digitale tijdperk. Opgericht in 1999, stelt Salesforce bedrijven van elke omvang en branche in staat om te profiteren van krachtige technologieën – cloud, mobiel, sociaal, Internet of Things, kunstmatige intelligentie, spraak en blockchain – om een 360 gradenbeeld van hun klanten te creëren. Ga voor meer informatie over Salesforce naar: www.salesforce.com.
Wie aarzelt om zich aan te passen aan
nieuwe technologie en digitale realiteit, zal zijn klanten snel zien vertrekken naar een concurrent die het wel doet. Want de klant wacht niet meer.
FOKUS-ONLINE.BE
THE HARBOUR BRAND REPORT 013
V
roeger waren de banken allesomvattend. Vaak was het de enige optie als je op zoek was naar financiering, maar ook daar is het klimaat veranderd. “Banken stellen zich vaker afwachtend op en willen steeds minder risico nemen”, vertelt Aelbrecht Van Damme, CEO van The Harbour. “De traditionele manier van financieren raakt een beetje op de achtergrond.Vroeger was het makkelijk om bij de banken aan te kloppen, maar momenteel heerst er meer terughoudendheid en daar zal de coronacrisis zeker geen goed aan doen. Feit is dat mensen vaak denken dat non-bancaire investeringen erg duur zijn en voornamelijk bestemd voor ondernemingen die niet meer bij banken terechtkunnen, maar niets is minder waar.”
Van Damme staaft met cijfers: “Een kwart van de ondernemingen kampt momenteel met liquiditeitsproblemen. Bedrijven die nog niet lang geleden perfect gezond waren, zien plots het water aan de lippen staan. Kijk, start-ups en scale-ups zijn de bedrijven van morgen. Als die bedrijven het risico lopen om te verdwijnen, kan het onze economie op termijn ernstig aantasten. Wij roepen op om het spaargeld te mobiliseren via incentives en om te proberen een positief investeringsklimaat op eigen bodem aan te wakkeren.”
Wie op zoek is naar geld komt wellicht vroeg of laat in de financiële blender
terecht met een cocktail van kapitaal als resultaat. “Een financieringsmix”, weet Van Damme. “Jonge bedrijven gaan al snel inzien dat ze verder moeten kijken dan de banken. Alternatieve manieren van kapitaal
verzamelen zijn momenteel hot. Voor hen is het een zoektocht om op de juiste manier en bij de juiste bronnen financiering op te halen. En dat doe je natuurlijk met een uitgekiend, professioneel businessplan.”
Van Damme geeft een concreet voorbeeld:
“Een van onze klanten opende verschillende koffiebars in West-Vlaanderen. Hij klopte daarvoor bij ons aan en kreeg zicht op 800.000 euro nieuwe middelen. Een privé-investeerder was nog eens goed voor 300.000 euro en 150.000 kwam via een crowdlendingcampagne. Het bewijs dat je ook tijdens corona kunt groeien, als je maar weet hoe je je financieringsmix moet rondkrijgen.”
Aelbrecht Van Damme merkt bij veel zaakvoerders een gebrek aan kennis over de financieringsmogelijkheden en over hoe ze een goed dossier moeten samenstellen. “Als funding agency helpen we ondernemers met hun dossier. Van
financieel plan over groeiambities tot duidelijke fundingvoorstellen. De financiële onderbouwingen moeten goed zitten.
Daarmee trekken we dan naar verschillende bronnen om het bedrag bij elkaar te krijgen.
We kijken hier vooral naar mogelijke fondsen, business angels en de corporate ventures. Het zijn mogelijkheden voor wie centen wil investeren in zijn bedrijf, want in die kapitaalmarkt zit er nog steeds aardig wat financieel potentieel.”
Helaas hebben die fondsen en grote corporates wel te lijden onder de huidige COVID-crisis, maar volgens Van Damme is er nog altijd interesse om te investeren.
“Ze investeren graag in jonge bedrijven om bijvoorbeeld innovatie binnen te halen, of ze willen inzetten op kmo’s omdat die nog steeds de ruggengraat van onze economie vormen.” Van Damme ziet ook dat het niet alleen starters zijn die op zoek gaan naar alternatieve financieringen. “Ook kmo’s kloppen steeds vaker aan. Je merkt wel dat die vaak minder affiniteit hebben met deze andere manier van werken. Het is allemaal nieuw voor hen en dat vloeit natuurlijk voort uit het feit dat ze voorheen alleen
maar de banken kenden. Dat was in het verleden hun veilige haven, maar de tijden veranderen. Bijkomende kanalen zijn nodig om onze economie een positieve impuls te geven.”
“Succesvol ondernemen begint vaak met een goede voorbereiding”, besluit Van Damme.
“Ik adviseer jonge ondernemers graag om met een goed uitgewerkt businessplan op de proppen te komen. Dat missen we nog te vaak. Maak een grondige analyse van de markt, bekijk je potentiële problemen en onderbouw je financieel model. Zorg ervoor dat je een goed overzicht van je kosten hebt, waardoor je ook weet welk bedrag je moet financieren. Kijk daarbij verder dan de bank en overweeg alternatieve kanalen zoals crowdfunding, business angels of corporate venturing. Maak een financieringsmix van verschillende kanalen en leer ten slotte ook uit de ervaringen van collega-ondernemers en laat je begeleiden door ervaren adviseurs.”
In samenwerking met...
Aelbrecht Van Damme CEO The Harbour
‘Alternatieve manieren van kapitaal verzamelen zijn hot’
Money makes the world go round. Dat is al eeuwen het geval, en het zal nog lang zo blijven.
Maar dat geld moet telkens wel van ergens komen om nieuwe projecten te kunnen financieren.
The Harbour begeleidt start-ups, scale-ups en kmo’s bij hun zoektocht naar groeifinanciering. Het bedrijf helpt bij de voorbereiding van een financieringsdossier en het samenstellen van een strategische financieringsmix. Bovendien beschikken ze over een netwerk van meer dan 500 klassieke en alternatieve financieringskanalen. www.theharbour.be
Succesvol ondernemen begint vaak met een goede voorbereiding.
#FOKUSBUSINESSGUIDE
TEKST SOPHIE PYCKE BEELD GREGORY VAN GANSEN
014 INTERVIEW MARION DEBRUYNE FOKUS-ONLINE.BE
De coronacrisis heeft de onlosmakelijke connectie tussen economie en maatschappij benadrukt. “Dit is hét moment voor bedrijven om hun sociale rol en maatschappelijke impact te
evalueren”, zegt Marion Debruyne, decaan aan de Vlerick Business School.
De coronacrisis als pleidooi voor
empathisch leiderschap
Marion Debruyne
bedrijven staan in overlevingsmodus en zijn volop bezig met de oefening om zoveel mogelijk mensen aan boord te houden. We hebben een natuurlijke hang naar bekende recepten die eerder succesvol bleken. Maar dit is net wél het geknipte moment om die sociale en maatschappelijke rol van bedrijven tegen het licht te houden.”
Black Lives Matter
Debruyne haalt Facebook aan als voorbeeld, dat onder druk kwam te staan nadat bedrijven als Unilever en Lego aankondigden niet langer te adverteren zolang er niets gedaan wordt aan de verspreiding van fake news op het social mediaplatform. “De Black Lives Matter- beweging zwengelde dan weer het wereldwijde debat over structurele discriminatie aan.
Bedrijven voelden de noodzaak om hun steun te betuigen. Ook in eigen land woedde het debat.
In Antwerpen besloten ondernemers sterker in te zetten op diversiteit met de campagne
‘Ondernemers bekennen kleur’. Alle signalen wijzen naar dezelfde richting. Een bedrijf kan zich niet langer beperken tot het creëren van een aandeelhouderswaarde, werkgelegenheid en het aanvullen van overheidsfinanciën. Economie en maatschappij horen samen. Zoveel is dit jaar duidelijk geworden. Die maatschappelijke rol definiëren en uitbreiden zou deel moeten uitmaken van ons postcorona relanceplan.”
Empathisch leiderschap
Om die omwenteling te realiseren, dringt een nieuw soort leiderschap zich op. “Het beeld van een CEO is al te vaak nog te simplistisch:
iemand met een monopolie op alle antwoorden en een visie op álles. Maar eigenlijk zit er veel meer duurzaamheid in een eerder kwetsbaar type leiderschap. Als leider moet je voortdurend de vinger aan de pols houden, feedback vragen en mee evolueren. Als je denkt alle antwoorden te kennen, ga je op je bek. Jacinda Ardern, de eerste minister van Nieuw-Zeeland, praat heel
Levenslang leren is een basiscompetentie die we op de schoolbanken moeten meegeven.
Gediplomeerd is niet afgestudeerd.
MARION DEBRUYNE INTERVIEW 015
#FOKUSBUSINESSGUIDE
SMART FACT.
Naar wie kijk je op?
“Ik bewonder de manier waarop Ilham Kadri bij Solvay een purpose-driven strategie uitbouwt, en de manier waarop Satya Nadella de cultuur bij Microsoft heeft veranderd. Onder Gates en Ballmer was het bedrijf uitgegroeid tot dé slangenkuil van de techindustrie. Met Nadella kwam een einde aan die giftige cultuur. Hij vermeed onder- linge concurrentie door de werknemers over de departementen heen een gemeenschap- pelijk doel te geven. ‘Microsoft bestaat om elke persoon en elke organisatie op aarde in staat te stellen meer te bereiken.’ Dat klinkt als wollige marketingpraat, maar hij kreeg er wel de neuzen mee in dezelfde richting.”
D
e economische inzinking ten gevolge van de coronacrisis zullen we niet zomaar te boven komen, dat blijkt uit cijferwerk van het Planbureau. Dewerkloosheidsgraad daalde vorig jaar nog tot het historisch laag cijfer van 8,9 procent, het laagste peil sinds begin jaren tachtig van de vorige eeuw.
Maar COVID-19 gaf dat cijfer een ongewenste boost. Er komt een fikse opstoot aan, met een piek tot 11,5 procent in 2021. Het staat vast dat de Belgische economie voor de grootste krimp sinds de Tweede Wereldoorlog staat, met een verwachte terugval van 10,5 procent. Pas over twee jaar zullen we die dip achter ons kunnen laten, op voorwaarde dat er sprake is van een fors economisch herstel. De motivatie van het Vlaamse ondernemerslandschap staat onder druk, zoveel is duidelijk, maar volgens de Vlerick Business School blijken onze ondernemers over verrassend veel weerbaarheid te beschikken.
Een krachtige ondernemersspirit
“De coronacrisis is het prototype van een black swan event: een onvoorspelbare
gebeurtenis die escaleert en de economie zware schade toebrengt”, schetst decaan Marion Debruyne. “Die schok heeft ambitieuze bedrijfsplannen tot nietszeggende excelletjes gedegradeerd. De gevolgen van de crisis hebben bovendien verschillende facetten. Er is de gezondheidscrisis en de directe impact van de crisis: de gedeeltelijke lockdown, inburgering van thuiswerken... Die elementen hebben geleid tot een economische crisis met een indirecte impact: de vraag die afneemt, weinig rooskleurige voorspellingen, kostenbesparingen, de rem op investeringen... Daarbovenop ligt nog een drukkend laagje onzekerheid: tot wanneer zal dit alles duren? Komen er nieuwe maatregelen? Wanneer is V-day en krijgen we een vaccin?” Toch ziet Debruyne een krachtige ondernemersspirit in het Vlaamse landschap. “Er is een grote veerkracht om er het beste van te maken in penibele omstandigheden. Bedrijven gaan actief op zoek naar opportuniteiten in tijden van crisis. Die wendbaarheid en bereidheid om op korte termijn beslissingen te nemen, zal in de nabije toekomst onontbeerlijk blijken.”
Economie en maatschappij
Niet alleen leiderschap met genoeg agility is nodig, maar ook het besef dat maatschappij en economie meer dan ooit in een constante wisselwerking staan. “Dit voorjaar leek het alsof mens en economie loodrecht tegenover elkaar stonden. Winkels gingen opnieuw open, hoewel familiebezoek nog niet was toegestaan.
COVID-19 heeft heel duidelijk aangetoond dat maatschappij en economie niet los van elkaar bestaan. Ze zijn intrinsiek verbonden. Wie dacht dat de economie wel zou blijven draaien terwijl we allemaal in ons kot bleven, was eraan voor de moeite. Als de maatschappij stilvalt, dan de economie ook. Een niet-functionerende maatschappij maakt een bloeiende economie onmogelijk. En omgekeerd.”
Existentiële vragen
Om de huidige overlevingsstrijd tot een goed einde te brengen, zullen bedrijven zichzelf en hun maatschappelijke meerwaarde in vraag moeten durven stellen. “Tot voor kort was
‘purpose’ een modewoordje in CEO-kringen.
Die term draait rond de existentiële vragen:
‘Wat is de functie van mijn bedrijf?’, ‘Wat draagt het bij aan de wereld?’ en ‘Waarom zou het gemist worden?’ Vandaag lijken die vragen een bijkomstige bekommernis, een luxe die we ons nu even niet kunnen permitteren”, aldus Debruyne, die in het economisch relanceplan van de Vlaamse overheid zetelt. “Logisch ook,
uitgesproken over die paradox tussen kracht en kwetsbaarheid. Zij toont dat empathie en bottom-upleiderschap werkt. Niemand wil een robot als leider. We moeten af van dat clichébeeld van de leider als extraverte visionair.
Diversiteit is het antwoord.”
Proof of the pudding
Debruyne kijkt met vertrouwen naar de toekomst van het Vlaamse ondernemerslandschap. “Een krachtige economie is gestoeld op sterk ondernemerschap en een aangepaste arbeidsmarkt. De overheid moet de juiste randvoorwaarden creëren. In de plannen van de Vlaamse regering herken ik de krachtlijnen van het relancecomité, maar the proof of the pudding is in the eating”, zegt ze. “We gaan echt volop moeten inzetten op duurzaamheid en digitale transformatie. Vergeet ook reskilling niet. Mensen met de juiste competenties zijn de belangrijkste grondstof voor onze kenniseconomie. Levenslang leren is een basiscompetentie die we op de schoolbanken moeten meegeven. ‘Gediplomeerd is niet afgestudeerd.’”Wat is het belang van een correcte juridische vertaling?
“Een vertalingsfout kan verregaande gevolgen hebben: een verkeerde of vergeten datum in een juridisch stuk kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat een betrokken partij niet hoeft te verschijnen bij een rechtszitting. Soms is het subtiel: een woordje ‘niet’ dat iets uitsluit dat uitdrukkelijk wel het geval is, bijvoorbeeld. En alle daaruit volgende beslissingen die dan verkeerd lopen.
Zoiets kan een bedrijf een boel geld en kopzorgen kosten.”
Wat zijn de specifieke uitdagingen bij juridisch vertalen?
“Recht gaat enorm breed: je hebt octrooirecht, arbeidsrecht, zeerecht… Elk van die gebieden heeft eigen, specifieke termen die in andere gebieden soms zelfs iets anders betekenen. Zo is een
‘conclusie’ in algemeen recht de ‘slotsom’, maar in octrooirecht ‘datgene wat je claimt dat je uitvinding bewerkstelligt’.
Dat mag je in het Engels dus niet als
‘conclusion’ vertalen, maar als ‘claim’.”
Moet een juridisch vertaler ook een beetje jurist zijn?
“Er zijn wel wat vertalers-juristen, mensen die dus beide vakgebieden in de vingers hebben. Ook voor niet-juristen die vertalingen doen is het erg belangrijk om voldoende kennis te hebben van de vakinhoud en ook inhoudelijk op de hoogte zijn van juridische procedures. Alleen zo kun je een tekst echt doorgronden. Dat doen we dus via cursussen en bijscholingen.”
3 VRAGEN AAN...
MARCEL STEUR DIRECTEUR JMS TEXTSERVICE
