Adoptive immunotherapy for viral infections after allogeneic stem cell transplantation
Zandvliet, M.L.
Citation
Zandvliet, M. L. (2011, March 22). Adoptive immunotherapy for viral infections after allogeneic stem cell transplantation. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/16641
Version: Corrected Publisher’s Version
License: Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden Downloaded
from: https://hdl.handle.net/1887/16641
Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable).
List of publications
197
List of publications
Zandvliet ML, Falkenburg JHF, Oostendorp J, Guchelaar H-J, Meij P. Cellular immunotherapy for viral infections after allogeneic stem cell transplantation. Submitted
Zandvliet ML, Falkenburg JHF, Jedema I, Willemze R, Guchelaar H-J, Meij P. Detailed analysis of IFNγ response upon activation permits efficient isolation of cytomegalovirus- specific CD8+ T cells for adoptive immunotherapy. J Immunother 32: 513-523, 2009
Zandvliet ML, van Liempt E, Jedema I, Veltrop-Duits LA, Willemze R, Guchelaar H-J, Falkenburg JHF, Meij P. Co-ordinated isolation of CD8+ and CD4+ T cells recognizing a broad repertoire of cytomegalovirus pp65 and IE1 epitopes for highly specific adoptive immunotherapy. Cytotherapy 12: 933-944, 2010
Zandvliet ML, Falkenburg JHF, van Liempt E, Veltrop-Duits LA, Lankester AC, Kalpoe JS, Kester MGD, van der Steen DM, van Tol MJ, Willemze R, Guchelaar H-J, Schilham MW, Meij P. Combined CD8+ and CD4+ adenovirus hexon-specific T cells associated with viral clearance after stem cell transplantation as treatment for adenovirus infection.
Haematologica 95: 1943-1951, 2010
Zandvliet ML, van Liempt E, Kruithof S, Jedema I, Willemze R, Guchelaar H-J, Falkenburg JHF, Meij P. Simultaneous isolation of CD8+ and CD4+ T cells specific for multiple viruses for broad antiviral immune reconstitution after allogeneic stem cell transplantation. J Immunother, in press
Zandvliet ML, van Liempt E, Kester MGD, de Ru AH, van Veelen PA, Griffioen M, Willemze R, Guchelaar H-J, Falkenburg JHF, Meij P. Efficiency and mechanism of antigen- specific CD8+ T cell activation using synthetic long peptides. Submitted
Meij P, Jedema I, Zandvliet ML, van der Heiden PLJ, van Egmond HME, van Liempt E, Hoogstraten C, van de Meent M, Veld S, Marijt WAE, von dem Borne PA, Lankester AC, Halkes CJM. Treatment of refractory cytomegalovirus reactivation after allogeneic stem cell transplantation with in vitro generated cytomegalovirus pp65-specific CD8+ T cell lines.
Submitted
List of abbreviations
199
List of abbreviations
AlloSCT Allogeneic stem cell transplantation APC Antigen-presenting cell
ATMP Advanced Therapy Medicinal Product
BFA Brefeldin A
CCR7 CC-chemokine receptor 7 CD40L CD40 ligand or CD154 CD62L CD62 ligand
cDNA Complementary deoxyribonucleic acid CDR3 Complementarity-determining region 3 CFSE Carboxyfluorescein diacetate succinimidyl ester
CMV Cytomegalovirus
EBV Epstein-Barr virus
EBV-LCL Epstein-Barr virus-transformed B cell lines ELISA Enzyme-linked immunosorbent assay
ER Endoplasmic reticulum
FLU Influenza virus
GCP Good clinical practice
G-CSF Granulocyte colony stimulating factor GCV Ganciclovir
GMP Good manufacturing practice GvHD Graft-versus-host disease HAdV Human adenovirus HLA Human leukocyte antigen
IFNγ Interferon-gamma
IL-2 Interleukin-2
IL-15 Interleukin-15
MFI Mean fluorescence intensity MHC Major histocompatibility complex PBMC Peripheral blood mononuclear cells PTLD Post-transplant lymphoproliferative disease TAP Transporter associated with antigen processing TCR T cell receptor
TNFα Tumor-necrosis factor alpha
Nawoord
201
Nawoord
Dit proefschrift is tot stand gekomen dankzij de medewerking van vele mensen van de afdelingen Hematologie, Klinische Farmacie en Toxicologie en daarbuiten. Allereerst wil ik mijn beide promotoren en co-promotor danken dat ik de kans heb gekregen om dit onderzoek uit te voeren. De organisatie van het laboratorium voor Experimentele Hematologie biedt enorme mogelijkheden voor het uitvoeren van translationeel onderzoek.
Dankzij de ervaring van de medewerkers en de prettige sfeer heb ik het als een ideale werkomgeving ervaren. De ondersteuning van de analisten en onderzoekers was essentieel om de experimenten uit te kunnen voeren die de basis vormen van dit proefschrift.
In het bijzonder wil ik Ellis van Liempt bedanken voor de vele experimenten die ze met onverminderd enthousiasme heeft uitgevoerd, en die onmisbaar zijn geweest voor de afronding van dit proefschrift. In een korte maar krachtige periode heeft ook Simone Kruithof een belangrijke bijdrage geleverd aan een aantal hoofdstukken. Michel Kester en Dirk van der Steen wil ik bedanken voor het fantastische assortiment peptide-MHC tetrameren, en voor het uitvoeren van een aantal technisch lastige experimenten. Daarnaast wil ik alle co-auteurs danken voor hun bijdrage aan het tot stand komen van de hoofdstukken. Mijn enthousiasme voor de wetenschap is vooral gegroeid door jullie nuttige inbreng uit vaak heel verschillende invalshoeken.
Mijn collega’s in Rotterdam wil ik danken voor de ruimte die ze me hebben gegeven om dit proefschrift te voltooien. Zowel de interesse in dit onderzoek als de afleiding van dit onderzoek door collega’s, maar ook door familie en vrienden heb ik altijd erg gewaardeerd.
Speciale dank aan mijn zus voor de lay-out van dit proefschrift en mijn ouders en Irma voor hun voortdurende stimulans en steun.
Curriculum Vitae
203
Curriculum Vitae
Maarten L. Zandvliet is geboren op 11 november 1979 te Alkmaar. Na het behalen van het VWO diploma aan het Gymnasium Beekvliet te St. Michielsgestel in 1998, begon hij in datzelfde jaar met de studie farmacie aan de Universiteit Utrecht. Na een wetenschappelijke stage bij de afdeling Hypertensie en Nefrologie van het Universitair Medisch Centrum Utrecht (Dr. G.B. Braam) werd de doctoraalfase farmacie in 2003 cum laude afgerond.
Vervolgens werd gestart met de postdoctorale apothekersopleiding aan de Universiteit Utrecht. Na een wetenschappelijke stage bij de Faculty of Pharmacy van de University of Montréal te Canada (Dr. P. Moreau) behaalde hij zijn apothekersdiploma en ontving hij de Studentenprijs van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie in 2005. In april van dat jaar begon hij als apotheker-onderzoeker met het in dit proefschrift beschreven onderzoek op het laboratorium voor Experimentele Hematologie van de afdeling Hematologie in samenwerking met de afdeling Klinische Farmacie en Toxicologie van het Leids Universitair Medisch Centrum. Het onderzoek werd begeleid door Dr. P. Meij, Prof. Dr. J.H.F. Falkenburg, en Prof. Dr. H.-J. Guchelaar. In maart 2009 is hij gestart met de opleiding tot ziekenhuisapotheker (opleider Prof. Dr. A.G. Vulto) bij de Apotheek van het Erasmus MC te Rotterdam.