• No results found

Van rationeel wegbeheer naar risico gestuurd wegbeheer

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Van rationeel wegbeheer naar risico gestuurd wegbeheer "

Copied!
34
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Wegenbeleidsplan 2017-2022 (2027)

Van rationeel wegbeheer naar risico gestuurd wegbeheer

Albertine van Binsbergen Ben Berendsen

29-08-2016

at1600 .

(2)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 1 Inhoudsopgave

Hoofdstuk blad

1 Inleiding

1.1 Aanleiding 2

1.2 Doel 2

1.3 Samenvatting 2

2 Huidige structuur

2.1 Gebiedsontsluitingswegen 4

2.2 Buurtontsluitingswegen 4

2.3 Industriegebieden 5

2.4 Centrumgebieden 5

2.5 Woonstraten 5

2.6 Parken 5

2.7 Buitengebied 5

3 Bestaande situatie

3.1 Huidig areaal 6

3.2 Verhardingstype 6

3.3 Verhardingsfunctie 6

3.4 Verharding per structuurelement 7

3.5 Jaar van aanleg 7

3.6 Kwaliteitsontwikkeling 8

4 Beleidskaders en ontwikkelingen

4.1 Raakvlakken met overige beleidsplannen 10

4.2 Toekomstige ontwikkelingen 12

5 Van rationeel wegbeheer naar risico gestuurd wegbeheer

5.1 Algemeen 14

5.2 Risico gestuurd beheer in zes stappen 14

5.3 Effectberekening 16

5.4 Risicoanalyse 17

5.5 Toepassen van risico gestuurd beheer in Beuningen 18

5.6 Maatwerk 22

6 Onderhoud

6.1 Klein onderhoud 23

6.2 Groot onderhoud 23

6.3 Vervanging 23

7 Communicatie

7.1 Samen in de buurt 25

7.2 Communicatie met bewoners 25

8 Financiën

8.1 Kosten rationeel wegbeheer 26

8.2 Kosten risico gestuurd wegbeheer 26

8.3 Beschikbaar budget 26

8.4 Vervanging 26

Bijlage 1 Wetgeving en richtlijnen 28

Bijlage 2 Wegenstructuurkaart 2016 30

Bijlage 3 Centrumgebieden 31

(3)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 2

1 Inleiding en samenvatting

Voor u ligt het wegenbeleidsplan 2017-2022 met een doorkijk naar 2027.

Dit wegenbeleidsplan beschrijft hoe het beheer van alle gemeentelijke wegen (rijbanen met aanliggende bermen, fietspaden, voetpaden, pleinen en parkeerplaatsen) in de gemeente Beuningen wordt aangepakt. Het laat zien hoe het wegbeheer de komende jaren kan en wil bijdragen aan de verwezenlijking van de doelen en de ambities van de gemeente

Beuningen.

1.1 Aanleiding

De inwoners, ondernemers, bezoekers van de gemeente Beuningen vragen om een voldoende veilige en comfortabele onderhoudstoestand van de verharding. Dit moet de gemeente realiseren tegen maatschappelijke acceptabele kosten op basis van de Wegenwet.

Om dit meetbaar en toetsbaar te maken wordt het wegenbeleidsplan opgesteld.

In het voorliggende beleidsplan is de categorisering van het wegennet opgenomen. Dit is afgestemd met het GVVP 2011.

In de bijlage 1 wordt nader ingegaan op wetgeving en de richtlijnen.

1.2 Doel

Het doel van het wegenbeleidsplan is het beschrijven van het aanwezige areaal, het

beschrijven van de onderhoudskwaliteit, inzicht geven in de beleidswensen en inzicht geven in de financiële gevolgen van de keuzes. Daarbij speelt risico gestuurd onderhoud een belangrijke rol. Door deze methode worden we gedwongen op een andere manier naar de wegen te kijken. Niet alleen de onderhoudstoestand is van belang, maar ook de prestatie, risico's en kosten. Met risico gestuurd wegbeheer kunnen verantwoorde keuzes worden gemaakt.

In het wegenbeleidsplan staat beschreven welk kwaliteitsniveau we de komende jaren willen nastreven en wat de financiële consequenties hier van zijn voor het wegenfonds.

Omdat het wegenfonds gelimiteerd is, wordt op basis van risico gestuurd beheer keuzes gemaakt. Dit kan betekenen dat bepaalde maatregelen die in het verleden vastgelegd zijn heroverwogen worden. Wel blijft het uitgangspunt dat het wegenfonds in 2018 positief moet zijn.

1.3 Samenvatting

Het wegenbeleidsplan beschrijft hoe het beheer van alle gemeentelijke wegen wordt aangepakt. In dit plan wordt op een andere manier naar beheer van de wegen gekeken dan gebruikelijk. Er vindt een omslag plaats van rationeel wegbeheer naar risico gestuurd wegbeheer. Op deze manier wordt er afweging gemaakt tussen kosten, prestaties en risico’s waarbij dit niet ten koste gaat van de kwaliteit en veiligheid. Per saldo zijn de kosten voor het beheer ook nog lager.

In hoofdstuk 2 wordt de huidige wegenstructuur beschreven. Er vindt in een indeling plaats in structuurelementen.

Hoofdstuk 3 beschrijft het huidige areaal in kwantitatieve en kwalitatieve zin. In de gemeente ligt ca. 1,8 miljoen vierkante meter verharding waarvan globaal de ene helft asfalt verharding is en de andere helft elementenverharding. De kwaliteit van de verharding is nog steeds onder basisniveau.

De beleidskaders en de ontwikkelingen worden in hoofdstuk 4 behandeld. Belangrijk zijn de raakvlakken met andere beleidsplannen zoals het Verkeerveiligheidsplan, het Gemeentelijk Rioleringsplan en het Groenbeleidsplan.

De kern van het rapport wordt beschreven in hoofdstuk 5 te weten de omslag van rationeel wegbeheer naar risico gestuurd wegbeheer.

Bij risico gestuurd beheer wordt door middel van kansen en effecten bepaald of een schade risico oplevert voor de gebruiker. Toepassen van een risicomatrix is een efficiënte manier om te bepalen of een maatregel noodzakelijk is en in welke volgorde deze geprioriteerd wordt.

Door deze methode wordt het wegenareaal op een duurzame en kostenbewuste wijze beheerd.

Aan de hand van voorbeelden wordt inzicht gegeven in de risicomatrix om te komen tot een

risicio afweging tussen kansen en effecten.

(4)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 3 Hoofdstuk 6 geeft inzicht in de manier van onderhoud van de wegen en in hoofdstuk 7 staat de communicatie.

De financiën staan in hoofdstuk 8 vermeld. De kosten voor onderhoud van wegen bedragen bij rationeel wegbeheer € 0,89 per m² terwijl bij risico gestuurd wegbeheer de kosten € 0,72 bedragen.

Op dit moment wordt het fonds jaarlijks gevuld met een bijdrage van € 0,51 per m². Dit

levert binnenkort een negatief saldo op. Door vanaf 2018 tot 2021 de bijdrage jaarlijks met

10% te verhogen blijft het wegenfonds positief.

(5)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 4 2 Huidige structuur

De wegen in de gemeente Beuningen hebben we in categorieën ingedeeld om betere en verantwoorde keuzes te kunnen maken. Deze categorisering is afgestemd met het GVVP.

Bijlage 2 is de wegenstructuurkaart 2016.

De volgende structuurelementen worden onderscheiden:

• gebiedsontsluitingswegen inclusief de snelfietsroutes

• buurtontsluitingswegen

• industriegebieden

• centrumgebieden

• woonstraten

• parken

• buitengebieden 2.1 Gebiedsontsluitingswegen

De gebiedsontsluitingswegen zijn de van Heemstraweg, Schoenaker, Leigraaf en de Wilhelminalaan.

De snelfietsroutes vallen ook in deze categorie.

2.2 Buurtontsluitingswegen

De volgende wegen vallen hieronder:

• Haagstraat

• Burg. Geradtslaan

• Hadrianussingel

• Lagunesingel

• Van Suchtelenstraat

• Houtduiflaan

• Nieuwe Pieckelaan

(6)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 5 2.3 Industriegebieden

Industrieterreinen zijn de Schoenaker en de Sluis.

Het bedrijventerrein Aalsterveld valt onder de categorie woonwijk .

2.4 Centrumgebieden

Centrumgebieden zijn weergegeven op de kaartjes die als bijlagen 3a tot en met 3d zijn toegevoegd.

Het shoppingpark de Heuve ligt voor het grootste gedeelte aan de Hadrianussingel. Deze weg valt onder de categorie Buurtontsluitingsweg.

2.5 Woonstraten

Onder woonstraten vallen overige straten die niet onder de overige genoemde categorieën vallen. Ook de erftoegangswegen zoals de Trajanussingel en de Balmerd vallen onder woonstraten.

2.6 Parken

Bij parken denken we aan het Heuvepark, Hosterdpark, Hoevepark in Beuningen en park de Grote Aalst te Ewijk. De begraafplaats hebben we onder de categorie parken laten vallen, maar krijgt daar bijzondere aandacht.

2.7 Buitengebied

Alle wegen buiten de bebouwde kom en die niet vallen onder gebieds- en

buurtontsluitingswegen vallen in het buitengebied onder één noemer.

(7)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 6 3 Bestaande situatie

3.1 Huidig areaal

De gemeente Beuningen beschikt over 215 km aan rijbanen, waarvan 102 km (47%) buiten de bebouwde kom en 113 km (53%) binnen de bebouwde kom liggen. Het areaal rijbanen maakt voor ca. 62% deel uit van het totaal te onderhouden verhardingsareaal.

De gemeente Beuningen beschikt op per 01-01-2016 over ca. 1.785.700 m² aan verhardingen. Dit is 70 m² verharding per inwoner. (Nederland 64 m² per inwoner)

Het areaal is te specificeren in de verhardingstypen asfalt (inclusief oppervlakbehandeling), elementen (tegels, klinkers, betonstraatstenen, sierbestrating, et cetera), beton en overige verhardingen (halfverharding, menggranulaat, puin, et cetera).

Opvallend zijn de relatief smalle wegen in het buitengebied.

3.2 Verhardingstype

Onderstaand figuur laat zien dat ca. 46% van het areaal bestaat uit asfalt, daarnaast is er ca. 50% elementverharding (tegels, klinkers, etc.) en een klein areaal beton. Ongeveer 2%

is van het type overige verhardingen (halfverharding, menggranulaat, puin, et cetera).

Het aandeel asfaltverharding ten opzichte van de elementenverharding is bijna gelijk.

De verdeling tussen de verhardingstypes is in het onderstaande figuur weergegeven. Deze indeling is gekoppeld aan de wegvakonderdelen zoals vastgelegd in het beheersysteem.

Totaal ca 1.800.000 m² verharding

3.3 Verhardingsfunctie

Naast het type verharding is ook de functie van de verharding van belang. De

verhardingsfuncties zijn als volgt te onderscheiden: rijbanen, fietspaden, voetpaden en

overige. Per functie is aangegeven hoeveel oppervlak er is. Onder overig valt alles wat geen

rijbaan, fietspad of voetpad is, bijvoorbeeld parkeerstroken en inritten.

(8)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 7 3.4 Verharding per structuurelement

In hoofdstuk 2 is de structuurelementenindeling beschreven, de verdeling van het totaal oppervlak is als volgt.

3.5 Jaar van aanleg

In onderstaande grafieken zijn de leeftijdsopbouw en de groei van de verhardingen

weergegeven.

(9)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 8 3.6 Kwaliteitsontwikkeling

Verloop kwaliteitsniveaus totaal

In onderstaande tabel is het gemiddelde van de gewogen kwaliteit meerjarig weergegeven.

Hieruit is te lezen dat het gewogen gemiddelde van het onderhoudsniveau tussen 2011 en 2013 sterk gezakt van een kwaliteitscijfer 6,6 naar een 4,6. De verlaging van het

kwaliteitsniveau is ontstaan door het minimaal uitvoeren van onderhoud. Vanaf 2013 is weer gedegen onderhoud uitgevoerd wat direct positief effect heeft op het kwaliteitsniveau.

Dit is gestegen van 4,6 naar 5,2. In 2016 is het niveau gezakt naar 4,9. De ondergrens van kwaliteitsniveau Basis ligt op 5,5. De gemiddelde kwaliteit ligt hier onder.

Verloop kwaliteitsniveaus asfalt en elementenverharding

Om beter inzicht te krijgen in de kwaliteitsniveaus van de elementen en asfaltverharding,

zijn hiervan aparte overzichten gemaakt. Onderstaande afbeeldingen laten zien dat de

gemiddeld gewogen kwaliteit van zowel asfalt als elementenverhardingen licht gestegen is

ten opzichte van 2013.

(10)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 9 De technische kwaliteit van de asfaltverhardingen ligt nog onder het gewenste

kwaliteitsniveau basis, de grens voor Basis is een 5,5.

Het gemiddelde kwaliteitsniveau van asfalt is Laag en heeft een 4,2.

Ten opzicht van 2015 laat 2016 een lichte verslechtering zien van de situatie. Als reden kan aangegeven worden dat de van Heemstraweg in Beuningen gereconstrueerd wordt en dus nog niet mee genomen is. In het buitengebied is veel randschade aan de asfaltwegen geconstateerd als gevolg van het natte seizoen. Op nogal wat asfaltwegen in de bebouwde kom is de toplaag aan vervanging toe.

Het kwaliteitsniveau van de elementenverhardingen komt gemiddeld op een 5,6, op niveau Basis uit. Dit geeft een licht vertekend beeld door de uitbreiding van het areaal met

nieuwbouwwijken met een hoog kwaliteitsniveau, waardoor het gemiddelde

kwaliteitsniveau stijgt.

(11)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 10 4 Beleidskaders en ontwikkelingen

4.1 Raakvlakken met overige beleidsplannen 4.1.1 Handboek Kwaliteit Openbare Ruimte (HKOR)

In november 2012 heeft de raad het HKOR vastgesteld. Het handboek legt de visie op deze openbare ruimte vast aan de hand van ambities voor de beelden belevingskwaliteit, de gebruikskwaliteit en de beheerkwaliteit. Daarnaast geeft het handboek in woord en beeld aan hoe deze ambities gerealiseerd kunnen worden en wie daarbij betrokkenzijn. Het handboek is richtinggevend en vormt de paraplunota voor het onderliggende vakbeleid.

Inrichtingsplannen en andere initiatieven worden aan het HKOR getoetst, wat de samenhang in de openbare ruimte behoudt of juist versterkt.

Wij onderscheiden de volgende vier kwaliteitsstandaarden in Beuningen:

Kwaliteit Basis Binnen deze kwaliteitstandaard voldoet de openbare ruimte aan alle wettelijke eisen ten aanzien van veiligheid, gebruik, duurzaamheid en toegankelijkheid. De inrichting volgt de functie.

Het beheer wordt op standaardniveau (CROW niveau B) uitgevoerd.

Kwaliteit basis-/- is een afgeleide van kwaliteitsstandaard basis waarin het beheer- en onderhoud tijdelijk één kwaliteitsniveau lager (CROW-C) wordt uitgevoerd. Binnen de kwaliteitsstandaard basis-/- blijft het inrichtingsniveau echter wel op een basisniveau.

Kwaliteit Bijzonder De openbare ruimte voldoet aan hogere kwaliteitseisen en het onderhoudsniveau is afgestemd op de kwaliteit van de inrichting en op het gebruik. Het beheer wordt op hoogwaardiger niveau (CROW niveau A) uitgevoerd.

Kwaliteit bijzonder-/- is een afgeleide van kwaliteitsstandaard bijzonder waarin het beheren en onderhoud tijdelijk één kwaliteitsniveau lager (CROW-B) wordt uitgevoerd. Binnen de kwaliteitsstandaard bijzonder-/- blijft het inrichtingsniveau echter wel op het niveau

bijzonder

.

Bron: HKOR 2012

In onderstaand kader staan de ruimtelijke eenheden als kwaliteitsdragers weergegeven.

Daarbij is onderscheid gemaakt in de kwaliteitsstandaard in de jaren 2013-2017 voor de korte termijn en 2018-2030 voor de lange termijn.

Ruimtelijke eenheden als kwaliteitsdragers

Deze ruimtelijke eenheden zijn te onderscheiden doordat ze interne samenhang hebben en daarbij kenmerkende stedenbouwkundige en architectonische eigenschappen vertonen. Binnen de gemeente Beuningen onderscheiden wij zestien eenheden verdeeld over drie hoofdcategorieën; herkenbare vlakken, vakoverstijgende lijnen en bijzondere elementen. Onder de ruimtelijke eenheden vallen naast het buitengebied, de woongebieden, dorpskernen en recreatieve landschappen ook historische linten, invalswegen, entrees, poorten en parels. Aan elke ruimtelijke eenheid hebben wij een kwaliteitsstandaard toegekend. Hierbij is onderscheid gemaakt in een korte termijn (2013-2017) en een lange termijn (2018- 2030). De eerste vijfjaar staan in verband met de huidige financiële positie van de gemeente in het teken van 'versobering'.

Agenda 2013-2017

De eerste vijf jaar staan in het teken van versoberen. De versobering richt zich vooral op het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. In de beheer- en onderhoudsplannen wordt per beheerdiscipline

Hoofdcategorie Ruimtelijke eenheid Kwaliteitsstandaard 2013-2017

Kwaliteitsstandaard 201S-2030 Herkenbare vlak

ken

Centrumvoorziening Bijzonder-/- Bijzonder

Historische dorpskernen

Basis-/- Basis

Naoorlogs wonen Basis-/- Basis

Wonen in erven Basis-/- Basis

Wonen rondom water

Basis-/- Basis

Bedrijventerreinen Basis-/- Basis

Sportcomplexen Basis-/- Basis

Parken en recreatieterreinen

Basis-/- Basis

Buitengebied Basis-/- Basis

Vlakoverstijgende lijnen

Invalswegen Basis-/- Basis

Historische linten Basis-/- Basis

Dijklinten Basis-/- Basis

Bijzondere elementen

Entrees Bijzonder-/- Bijzonder

(12)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 11

(bomen, wegen e.d.) uitgewerkt wat deze versobering inhoudt, in deze periode wordt zorgvuldig aandacht besteed aan de monitoring van de openbare ruimte. Op basis van reguliere onderhoudsinspecties, indien noodzakelijk aangevuld met aanvullende inspecties, wordt de kwaliteit van de openbare ruimte in de gaten gehouden. Hierbij ligt de focus op het signaleren van versnelde kwaliteitsverliezen en risico’s op

kapitaalvernietiging.

Agenda 2018-2030

Na vijf sobere jaren waarin het beheer en onderhoud van de openbare ruimte op een laag pitje is gezet, volgt een periode van herstel en opbouw. De kwaliteitsniveaus basis-/- en bijzonder-/- worden opgewerkt naar basis en bijzonder. Voor de bijzondere locaties betekent dit dat de inrichting, voor waar dit nog niet het geval is, opgewerkt wordt naar een bijzondere kwaliteit.

In de gehele periode van 2013-2030 is ruimte voor maatwerk. Private partijen kunnen in overleg en samenwerking met de gemeente initiatieven tot de verbijzondering van de inrichting en het beheer en onderhoud uitvoeren. De gemeente en in het bijzonder de wijkcoördinatoren organiseren zelf actief door bewoners, bedrijven en instellingen te promoten en te faciliteren.

Bron: HKOR 2012

In het wegenbeleidsplan streven we erna inhoud te geven aan de doelstelling van uit de HKOR. Er kan op onderdelen door voortschrijdend inzicht een andere visie ontstaan zijn.

4.1.2 Gemeentelijk Verkeer en Vervoersplan 2011-2020

In het GVVP is het gemeentelijk verkeersbeleid geëvalueerd en geactualiseerd. Op basis van knelpunten en ontwikkelingen zijn een aantal scenario’s opgesteld die een toekomstbeeld schetsen voor de verkeersstructuur in de gemeente Beuningen. Door de raad is een voorkeursscenario gekozen. Dit scenario is vertaald naar een concreet maatregelenpakket waarbij is ingezet op verkeerveiligheid, verkeersstructuur en mensgerichte maatregelen.

De hoofddoelstelling is:

Het verbeteren van de bereikbaarheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid in de gehele gemeente voor zowel bewoners als bezoekers.

Dit is vertaald naar concrete doelstellingen zoals:

• 40% minder slachtofferongevallen in 2020 t.o.v. 2009

• Bevorderen van duurzame vervoermiddelen zoals fiets en openbaar vervoer

• Het maximaal voorkomen van sluipverkeer

De belangrijkste infrastructurele maatregelen zijn:

- De aanleg van de zuidelijke structuurweg - De aan leg van snelfietsroutes

- Het aanpassen van de bushaltes

Er is aandacht voor voorlichting, handhaving en educatie.

4.1.3 Gemeentelijk rioleringsplan 2013-2017

In het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) is het rioleringsbeleid voor de planperiode 2013-

2017 de zorg voor de afvoer van het hemelwater en de zorg voor grondwater in stedelijk

gebied weergegeven. Naast een inhoudelijke analyse van de huidige en toekomstige situatie

(13)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 12 wordt in dit beleidsplan tevens een overzicht gegeven van de projecten met de bijbehorende financiering. De projecten worden afgestemd met het wegbeheer.

Nu is er een ontwikkeling op het gebied van risico gestuurd rioolbeheer. Dit heeft voor wegbeheer tot gevolg dat minder straten open gebroken hoeven te worden om riolering te vernieuwen. Vanuit rioolbeheer zal minder budget beschikbaar komen om de straten te vernieuwen.

4.1.4 Groenbeleidsplan

Het Groenbeleidsplan Beuningen geeft een visie op het groen en de bomen in Beuningen voor de komende 10 jaar. Het is een instrument om groen duurzaam in te bedden in de openbare ruimte en in de werkprocessen.

Het groene netwerk is vastgelegd in de groenstructuur. Dit is in de groenstructuurkaart weergegeven. Bij wegreconstructies wordt integraal afgewogen of de groeiruimte van bomen kan worden verbeterd zodat ook de kwaliteit van de wegen geoptimaliseerd wordt.

4.1.5 Beleidsplan Openbare Verlichting

In 2016 actualiseert de gemeente het beleidsplan Openbare Verlichting. Het bestaande netwerk van masten en armaturen willen we moderniseren naar een duurzaam en dynamisch netwerk waarbij we rekening houden met de sociale veiligheid, verkeersveiligheid en de kwaliteit van de leefomgeving.

Vanuit deze visie worden ook nieuwe ontwikkelingen als reflectie-asfalt onderzocht.

Ondanks de hogere investering voor de toepassing van dit asfalt, kan het de sociale veiligheid en de verkeersveiligheid verbeteren, zonder dat er geïnvesteerd moet worden in verlichting.

In het beleidsplan OVL worden de stappen in volgorde worden aangehouden:

1 Het nemen van infrastructurele maatregelen waardoor geen/minder verlichting nodig is.

2 Toepassen van passieve markering

(verbeterde reflectie technieken, borden, belijning etc.) 3 Actieve markering ( bijv. innovatieve reflectietechnieken

met Led lampje in het wegdek) 4 Energiezuinige lampen (LED) 5 Innovatie technieken toepassen

(bv slim schakelen en dimmen)

4.2 Toekomstige ontwikkelingen 4.2.1 Toerisme en recreatie

De gemeente Beuningen wil inzetten op en meewerken aan kleinschalige ontwikkelingen die passen bij het gebied. Het oeverwallengebied is vooral geschikt voor natuurbeleving en extensieve recreatie zoals wandelen en fietsen. De mogelijkheden voor grootschaligere evenementen en ontwikkelingenzijn ruimtelijk beter passend binnen de dorpskernen, op bestaande locaties zoals de Groene Heuvels en Hof van Wezel, of anders in het

kommengebied

Beuningen moet gebruik maken van de mogelijkheden die Nijmegen als grote stad in de

directe nabijheid biedt. Bezoekers moeten verleid worden om ook Beuningen te bezoeken of

(14)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 13 Beuningen als overnachtingsplaats te kiezen voor een dagbezoek aan Nijmegen. De

gemeente Beuningen gaat zich meer profileren als uitloopgebied van de stad binnen het Rijk van Nijmegen.

Om het toerisme en recreatie te ondersteunen is het belangrijk dat de onderliggende voorzieningen goed bereikbaar zijn.

4.2.2 Klimaatontwikkeling

Wij ontkomen niet aan de gevolgen van klimaatverandering. De regio krijgt nu en in de toekomst vaker te maken met extreme warmte, met een te veel aan water én met een tekort aan water. Extreme warmte uit zich onder meer in het hittestress. Dat speelt voornamelijk in Nijmegen, in mindere mate ook in Beuningen en Malden.

Wateroverlast als gevolg van langdurige regenval en piekbuien speelt in het gehele gebied.

Regelmatig hebben we hinder van ondergelopen staten, kelders en akkers. Ook als gevolg van kwel ontstaat wateroverlast.

Een te veel aan verstening en het ontbreken van voldoende groen – met name in de kernen - maakt dat deze gevolgen van te warm, te droog en te nat zich extra manifesteren.

De komende periode willen we gebruiken om te onderzoeken welke integrale mogelijkheden er voor Beuningen van toepassing zijn.

Dit betekent dat in bijzondere gevallen de inrichting van de weg aangepast moet worden om het water af te kunnen voeren.

4.2.3 Technische ontwikkelingen

Ontwikkelingen op het gebied van warmte uit asfalt, het gebruik van laag

temperatuurasfalt, reflectieasfalt zijn ontwikkelingen die nauwgezet worden gevolgd, maar waarin we niet voorop lopen. Nieuwe technieken op het gebeid van levensduur verlengende maatregelen worden op beperkte schaal toegepast en worden verder uitgebreid.

4.2.4 Ontwikkelingen in de regio

Beuningen is sterk op Nijmegen georiënteerd. Door het woon-werk verkeer en de middelbare scholieren is er een grote fietsstroom naar Nijmegen. Door de aanleg van snelfietsroutes zal het gebruik toenemen. Het onderhoud van de snelfietsroutes staat op gelijk niveau met de gebiedsontsluitingswegen.

Samenwerking met buurtgemeentes maakt Beuningen minder kwetsbaar. Gelijktijdig wordt de kwaliteit van het product verhoogd en de kosten verlaagd.

4.2.5 Sociaal maatschappelijke ontwikkelingen

De toenemende vergrijzing van onze bevolking zal steeds meer nadruk leggen op de kwaliteit van trottoirs. Ouderen met hulpmiddelen (rollators, rolstoelen, scootmobiels e.d.), gehandicapten, slechtzienden moeten altijd gebruik kunnen maken van goede trottoirs. Bij alle kruisingen die verhoogd zijn aangelegd, moeten voorzieningen aanwezig zijn om het hoogteverschil te overwinnen.

Alle bushaltes zijn rolstoeltoegankelijk en worden als zodanig onderhouden.

De toegankelijkheid in de wijken is nog niet overal optimaal geregeld. Indien er in een

straat of wijk onderhoudswerkzaamheden worden ingepland, wordt hier extra aandacht aan

besteed. Door de aanpassingen binnen het regulier onderhoud mee te nemen, kunnen de

kosten van de aanpassingen binnen het budget worden meegenomen.

(15)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 14 5 Van rationeel wegbeheer naar risico gestuurd wegbeheer.

5.1 Algemeen

In voorgaande plannen is aangegeven dat het beheren van de wegen gebeurt volgens de CROW-methode voor wegbeheer. Deze methode omvat het proces van gegevensbeheer, onderhoudsmaatregelen en kosten. Het is gedetailleerd uitgewerkt in normen voor ingrijpmomenten, maatregelen en kosten. Het beheer werd tot enkele jaren geleden vrij letterlijk uitgevoerd: we toetsten aan de norm en als deze niet gehaald werd dan troffen we een maatregel. Dat lijkt goed maar heeft ook een aantal nadelen. Zo is het lastig om werkzaamheden af te stemmen met andere werken in de openbare ruimte. Maar zo wordt vooral voorbij gegaan aan de vraag of het strikt naleven van de norm wel de meest doelmatige en kostenefficiënte wijze van beheer is. Gaandeweg is het besef ontstaan dat normatief beheer leidt tot mooie wegen maar dat daar ook een heel hoog prijskaartje aan hangt.

Draaide het bij rationeel beheer om optimaal technisch beheer, bij risico gestuurd beheer draait het om de behoeften van de gebruiker. De organisatie geeft aan wat de strategische doelen zijn. Die vormen het kader voor de beheerbeslissingen. Het kan goed zijn dat een maatregel technisch gezien niet optimaal is, maar dat binnen de organisatiedoelen met minder kwaliteit toch het gestelde doel wordt bereikt. Uiteraard mogen er geen ongewenste risico’s optreden. Daarom is het bepalen van een maatregel altijd een afweging tussen kosten, prestaties en risico’s. Deze moeten met elkaar in balans zijn. Het resultaat is een effectieve inzet van euro's zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit of veiligheid.

5.2 Risico gestuurd beheer in 6 stappen 1. Doelstelling

In de doelstelling worden beschreven wat de organisatie wil bereiken en tegen welke risico’s.

2. Risico’s identificeren

Een risico is een onzekere gebeurtenis met mogelijke gevolgen voor de doelstelling / prestatie.

3. Risicoanalyse

De risico’s worden geschat op kans van optreden en op mogelijke gevolgen / effecten 4. Beoordelen

Voldoet het risico aan de risico-acceptatiegraad 5. Beheersen

Twee vormen van risico beheersing, te weten preventief – ter voorkoming van het risico- of repressief – ter beperking van het gevolg.

6. Monitoren

In dit beleidsplan worden de stappen 1 tot en met 3 uiteen gezet. Stap 4 tot en met 6 zijn operationele stappen. Om het proces duidelijk uiteen te zetten vindt u van stap 4 enkele voorbeelden.

(16)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 15 Stap 1. Doelstelling

Voor het vaststellen van de doelen is het van belang om de bedrijfswaarden ofwel prestaties in kaart te brengen. De mogelijke risico’s hebben effect op de prestaties.

Wij maken onderscheid in 4 prestaties:

• Bereikbaarheid/doorstroming

• Veiligheid

• Aanzien/imago

• Financiën

Bereikbaarheid/doorstroming

Als er schade optreedt, is er kans op verkeershinder. Als de verkeershinder ernstig is waarbij het verkeer gestremd wordt, spreken we van een zeer groot effect met een score 12. Is er grote verkeershinder waarbij er geen doorstroming plaats vinden maar de aanwonenden wel bij huis kunnen komen, spreken we van een groot effect met een score 6. Is er als gevolg van de schade een matige verkeershinder met een slechte doorstroming, wordt de score 3 gegeven. Beperkt verkeershinder met enige vertraging wordt weergegeven met de score 1.

Veiligheid

Als er schade optreedt, kunnen er ongevallen plaats vinden. Als het effect van de schade een dodelijk ongeval is of een geval waarbij het slachtoffer blijvende invaliditeit op loopt dan wordt de score 12 toegekend. Bij een ongeval met ernstig letsel met een langdurig verzuim tot gevolg, krijgt de score 6. Score 3 wordt gegeven aan een schade met een ongeval tot gevolg waarbij het slachtoffer niet ernstig gewond raakt maar wel verzuim oploopt van maximaal 1 maand. Als iemand licht gewond raakt en geen verzuim kent wordt de score 1 gegeven.

Aanzien/imago

Aanzien en/of imago schade kan gemeten worden aan de hand van klachten en media aandacht. Zo is schade voor aanzien en/of imago groot als de regionale krant daar aandacht aan besteed. Dan kennen we een score 12 toe. Zijn er veel klachten en wordt er lokaal aandacht aan geschonken dan wordt de score 6 gegeven. Zijn er slechts enkele klachten dan is de score 3. Bij geen klachten is de score 1.

Financiën

Als het effect van de schade aan de weg een materiële schade oplevert groter dan € 100.000 dan wordt de score 12 toegekend. Als dit ligt tussen de € 10.000 en € 100.000 dan volgt de score 6, tussen der € 1.000 en € 10.000 is dit de score 3. Als de schade kleiner is dan € 1.000 dan geven de schade de score 1.

Stap 2 Risico’s identificeren

Om een risico te kunnen berekenen, moet ook de kans bepaald worden.

De kans is onderverdeeld in 4 klassen:

• Groter dan 1x per 50 jaar

• 1x tussen 10 en 50 jaar

• Groter dan 1x per jaar

• Groter dan 1x per maand.

De kansberekening met de gevolgen van schade aan een weg wordt in 4 klassen ingedeeld.

• Is de kans groter dan 1x per 50 jaar dat de schade voorkomt, dan krijgt de prestatie een score 1.

• Is de kans serieus met een verwachting dat dit 1x tussen de 10 en 50 jaar voorkomt dan krijgt de schade de score 3.

• Is de kans groter dan 1x per jaar dan volgt de score 6.

• Is kans zeer groot, vaker dan 1x per maand dan wordt de score 12 toegekend.

(17)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 16 Stap 3. Risicoanalyse

In de risicoanalyse zijn de risico’s per structuurelement bepaald op wegvakonderdeel.

Hierbij wordt gekeken naar kans op schade per structuurelement en per prestatie wat hier van de oorzaak is. De geïdentificeerde risico’s wordt in getal uitgedrukt als de mate van risico waarop de schade is beoordeeld door de kans met de effecten te

vermenigvuldigen.

Om aan de risico’s te kunnen rekenen is de volgende formule gedefinieerd:

Risico = kans x effect x effect x effect x effect.

Stap 4 Boordelen

In par 5.5 wordt aan de hand van 4 voorbeelden het proces van beoordelen uit een gezet.

Stappen 5 en 6 Beheersen en monitoren

In het beheerplan wegen vind in het kader van het beheren van de wegen de maatregeltoets plaats evenals het monitoren.

5.3 Effectberekening

Het effect van een schade is afhankelijk van een aantal factoren. Waar treedt het effect op?

Is het in het centrumgebied of in het buitengebied.

Wat is de functie van de weg waar het effect optreedt? Op de rijbaan of op het fietspad?

Een voetganger is kwetsbaarder dan een automobilist. Hoe hard wordt er gereden? Buiten de kom is het risico door de hogere snelheid groter dan in een woonwijk.

Doordat de effecten tussen structuurelementen, maar ook tussen functies (rijbaan, fietspad, voetpad, parkeren en overige) verschillen, is een differentiatie noodzakelijk.

De effecten op de prestaties, zijnde de bereikbaarheid, veiligheid, aanzien en financiën, verschillen in mate van ernst per structuurelement. In afbeelding 3 is de differentiatie weergegeven.

Kans Effect bereikbaarheid Effect veiligheid

Effect aanzien / Imago

Effect financien 1. Klein (> 1x50 jaar) 1. Beperkte

verkeershinder; enige vertraging

1. Licht gewonde, geen verzuim

1. Geen effect

1. < € 1.000

3. Serieus (>1x10 jaar) 3. Matige

verkeershinder; slechte doorstroming

3. Niet ernstige gewonde, mogelijk met verzuim (max 1 mnd)

3. Enkele klachten 3. € 1.000- €10.000

6. Groot (>1x jaar) 6. Grote verkeershinder;

beperkt toegankelijk, geen doorstroming

6. Ernstig letsel en langdurig verzuim

6. Veel klachten/ lokaal nieuws 6. € 10.000- €100.000

12. Zeer groot (>1x maand) 12. Ernstige verkershinder; totaal gestremd

12. Dodelijk ongeval of met permanente invaliditeit

12. Voorpaginanieuws regionaal 12. > € 100.000

(18)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 17 Afb. 3 toelichting effectberekening

5.4 Risicoanalyse

In de risicoanalyse zijn de risico’s per structuurelement bepaald op wegvakonderdeel.

Hierbij wordt gekeken naar kans op schade per structuurelement en per prestatie wat hier van de oorzaak is.

De geïdentificeerde risico’s wordt in getal uitgedrukt als de mate van risico waarop de schade is beoordeeld door de kans met de effecten te vermenigvuldigen.

De geïdentificeerde risico’s zijn onderverdeeld in 4 klassen. In klasse I is het risico acceptabel als het risicogetal kleiner is dan 324.

Ligt het risicogetal tussen de 324 en 7776, klasse II dan is een maatregel gewenst. Een maatregel is vereist als het risicogetal uitkomt in klasse III tussen de 7776 en de 62208. Is het getal hoger dan 62208 dan kom je uit in klasse IV; deze situatie is onacceptabel.

Afb. 4 risicomatrix

In de risicomatrix is in groen de schade met een acceptabel risico weergegeven. In geel is het gewenst maatregelen te nemen maar niet vereist. Komt de risicomatrix uit in een rood vak dan zijn maatregelen vereist. Zwart betekent onacceptabel.

De hoogste score geeft het grootste risico weer. Zo kan het budget gekoppeld worden aan de score.

Bereik- baarheid

Aanzien Financien

biko buko

Rijbaan 6 12

Fiets- / voetpad 6 6

Overige 1 1

Rijbaan Fiets- / voetpad Overige Rijbaan Fiets- / voetpad Overige Rijbaan Fiets- / voetpad Parkeren Overige Rijbaan Fiets- / voetpad Overige Rijbaan Fiets- / voetpad Overige Rijbaan Fiets- / voetpad Overige Industriegebied

Centrumgebied

Woonstraten

Parken

Buitengebieden

6 1

Functie Prestatie

Gebiedsontsluitingsweg

Buurtontsluitingsweg

12 12 6

6 6 1 Structuurelement

Veilig- heid

6 6

3

6

6 3 6

3 6 3

6 6 6 1 3 6

3

1 3 3

1 3 6

6 3 1 1 3 1

1 3

3

Risicomatrix

Klein

I I II III

I II III III

II III III III

Groot

III III III IV

Kans

Laag Hoog

Effect

III

IV > 62.208

Categorienaam Klasse

< 324 Risicogetal

324 - 7.776 7.776 - 62.208 Risico acceptabel

Maatregelen gewenst Maatregelen vereist

Onacceptabel I

II

(19)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 18 5.5 Toepassen van risico gestuurd beheer in Beuningen.

Bij risico gestuurd beheer wordt door middel van kansen en effecten bepaald of een schade risico oplevert voor de gebruiker. Toepassen van een risicomatrix is een efficiënte manier om te bepalen of een maatregel noodzakelijk is en in welke volgorde deze geprioriteerd wordt. Onderstaand zijn een aantal situaties geschetst om een beeld te geven van de toepassing van risico gestuurd beheer.

Situatie 1, Strijdbijl, achterpad

Het betreft hier een woonstraat, functie overige. Het hoogste schadecijfer uit de weginspectie is een 7 voor oneffenheden.

Rationeel wegbeheer zegt nu dat we als maatregel 30% moeten herstraten á € 650,- Risico gestuurd beheer

Het getal voor de kans is 6 (afb. 5) Voor het effect bekijken we de tabel woonstraat/

overige. Dit geeft voor bereikbaarheid een 1, veiligheid 1, imago 3 en financiën 3.

Afb. 5

Risico = 6 x 1 x 1 x 3 x 3 = 54.

Het getal in de risicomatrix is groen (<324) dus het risico is acceptabel. Er worden geen maatregelen getroffen.

Kans Effect bereikbaarheid Effect veiligheid Effect aanzien / Imago Effect financien

1. Klein (> 1x50 jaar) 1. Beperkte verkeershinder; enige vertraging

1. Licht gewonde, geen verzuim

1. Geen effect 1. < € 1.000

3. Serieus (>1x10 jaar) 3. Matige

verkeershinder; slechte doorstroming

3. Niet ernstige gewonde, mogelijk met verzuim (max 1 mnd)

3. Enkele klachten 3. € 1.000- €10.000

6. Groot (>1x jaar) 6. Grote verkeershinder;

beperkt toegankelijk, geen doorstroming

6. Ernstig letsel en langdurig verzuim

6. Veel klachten/ lokaal nieuws 6. € 10.000- €100.000

12. Zeer groot (>1x maand) 12. Ernstige verkershinder; totaal gestremd

12. Dodelijk ongeval of met permanente invaliditeit

12. Voorpaginanieuws regionaal 12. > € 100.000

(20)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 19 Situatie 2 Esdoornpark, trottoir

Het betreft hier een woonstraat, functie overige. Het hoogste schadecijfer uit de weginspectie is een 8 voor oneffenheden.

Rationeel wegbeheer zegt nu dat we als maatregel 50% moeten herstraten met tegels á € 950,- .

Risico gestuurd beheer

Het getal voor de kans is 12 (afb. 6) Voor het effect bekijken we de tabel woonstraat/ fiets- voetpad. Dit geeft voor bereikbaarheid een 1, veiligheid 6, imago 3 en financiën 3.

Afb. 6

Risico = 12 x 1 x 6 x 3 x 3 = 648.

Het getal in de risicomatrix is geel (324- 7.776) dus maatregelen zijn gewenst. Afhankelijk van de lengte van de prioriteitenlijst worden maatregelen getroffen.

Kans Effect bereikbaarheid Effect veiligheid Effect aanzien / Imago Effect financien

1. Klein (> 1x50 jaar) 1. Beperkte verkeershinder; enige vertraging

1. Licht gewonde, geen verzuim

1. Geen effect 1. < € 1.000

3. Serieus (>1x10 jaar) 3. Matige

verkeershinder; slechte doorstroming

3. Niet ernstige gewonde, mogelijk met verzuim (max 1 mnd)

3. Enkele klachten 3. € 1.000- €10.000

6. Groot (>1x jaar) 6. Grote verkeershinder;

beperkt toegankelijk, geen doorstroming

6. Ernstig letsel en langdurig verzuim

6. Veel klachten/ lokaal nieuws 6. € 10.000- €100.000

12. Zeer groot (>1x maand) 12. Ernstige verkershinder; totaal gestremd

12. Dodelijk ongeval of met permanente invaliditeit

12. Voorpaginanieuws regionaal 12. > € 100.000

(21)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 20 Situatie 3 Platinawerf, rijbaan

Het betreft hier een industriegebied, functie rijbaan. Het hoogste schadecijfer uit de weginspectie is een 9 voor rafeling (slijtage aan de asfaltdeklaag).

Rationeel wegbeheer zegt nu dat we als maatregel een nieuwe deklaag aanbrengen á € 28.500,- .

Risico gestuurd beheer

Het getal voor de kans is 12 (afb. 7) Voor het effect bekijken we de tabel industriegebied / rijbaan. Dit geeft voor bereikbaarheid een 3, veiligheid 6, imago 3 en financiën 6.

Afb. 7

Risico = 12 x 6 x 6 x 3 x 6 = 7.776.

Het getal in de risicomatrix is geel (324- 7.776) dus maatregelen zijn gewenst. Afhankelijk van de lengte van de prioriteitenlijst worden maatregelen getroffen.

Kans Effect bereikbaarheid Effect veiligheid Effect aanzien / Imago Effect financien

1. Klein (> 1x50 jaar) 1. Beperkte verkeershinder; enige vertraging

1. Licht gewonde, geen verzuim

1. Geen effect 1. < € 1.000

3. Serieus (>1x10 jaar) 3. Matige

verkeershinder; slechte doorstroming

3. Niet ernstige gewonde, mogelijk met verzuim (max 1 mnd)

3. Enkele klachten 3. € 1.000- €10.000

6. Groot (>1x jaar) 6. Grote verkeershinder;

beperkt toegankelijk, geen doorstroming

6. Ernstig letsel en langdurig verzuim

6. Veel klachten/ lokaal nieuws 6. € 10.000- €100.000

12. Zeer groot (>1x maand) 12. Ernstige verkershinder; totaal gestremd

12. Dodelijk ongeval of met permanente invaliditeit

12. Voorpaginanieuws regionaal 12. > € 100.000

(22)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 21 Situatie 4 van Heemstraweg tussen rotonde Schoenaker en gemeentewerf, rijbaan

Het betreft hier een gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom, functie rijbaan. Het hoogste schadecijfer uit de weginspectie is een 9 voor rafeling (slijtage aan de

asfaltdeklaag).

Rationeel wegbeheer zegt nu dat we als maatregel een nieuwe deklaag aanbrengen á € 26.000,-

Risico gestuurd beheer

Het getal voor de kans is 12 (afb. 8) Voor het effect bekijken we de tabel

gebiedsontsluitingsweg / rijbaan. Dit geeft voor bereikbaarheid een 6, veiligheid 6, imago 6 en financiën 6.

Afb. 8

Risico = 12 x 12 x 6 x 12 x 6 = 62.208.

Het getal in de risicomatrix is rood (7.776 – 62.208) dus maatregelen zijn noodzakelijk.

Maatregelen worden getroffen.

Kans Effect bereikbaarheid Effect veiligheid Effect aanzien / Imago Effect financien

1. Klein (> 1x50 jaar) 1. Beperkte verkeershinder; enige vertraging

1. Licht gewonde, geen verzuim

1. Geen effect 1. < € 1.000

3. Serieus (>1x10 jaar) 3. Matige

verkeershinder; slechte doorstroming

3. Niet ernstige gewonde, mogelijk met verzuim (max 1 mnd)

3. Enkele klachten 3. € 1.000- €10.000

6. Groot (>1x jaar) 6. Grote verkeershinder;

beperkt toegankelijk, geen doorstroming

6. Ernstig letsel en langdurig verzuim

6. Veel klachten/ lokaal nieuws 6. € 10.000- €100.000

12. Zeer groot (>1x maand) 12. Ernstige verkershinder; totaal gestremd

12. Dodelijk ongeval of met permanente invaliditeit

12. Voorpaginanieuws regionaal 12. > € 100.000

(23)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 22 5.6 Maatwerk

Op basis van de risicomatrix is de hoogste score bepaald. Hierbij is uitsluitend gekeken naar de gevolgen van te leveren prestatie van de wegvakken op basis van kansen en effecten.

Maatwerk is vereist omdat soms ontwikkelingen en beleid verwerkt moeten worden. Als gevolg van ontwikkelingen moeten bepaalde maatregelen uitgesteld worden. Op basis van beleid worden er keuzes gemaakt die van invloed zijn op de volgorde in de risicomatrix.

Ontwikkelingen en beleid kunnen betrekking hebben op uitbreidingsplannen, op het gebied van klimaat, wetgeving en subsidiemogelijkheden.

Technische uitgangspunten

Het beheer kan wijzigen op basis van technische uitgangspunten. Per onderdeel worden deze opgesomd.

• Geluidarm asfalt

Geluidarm asfalt is in Beuningen op verschillende plaatsen aangelegd. In enkele bestemmingsplannen is de wet Geluidhinder van toepassing om bepaalde

ontwikkelingen mogelijk te maken. Hiervoor zijn sommige wegvakken voorzien van geluidarm asfalt. Wettelijk verplichting vereist een goed onderhoud en beheer van deze wegvakken. Deze wegvakken liggen op de Verlengde Wilhelminalaan en de Van Heemstraweg in de bebouwde kom van Weurt.

Daarnaast is stil asfalt aangebracht op basis van een subsidieregeling. Deze regeling is beëindigd. Dit asfalt heeft geen functie in het kader van de Wet Geluidhinder.

Het stille asfalt is behoorlijk onderhoudsgevoelig. Daarom wordt in de toekomst dit stille asfalt vervangen door een reguliere deklaag.

• Rood asfalt

De reparatievakken op de (snel)fietsroutes worden in eerste instantie met gewoon asfalt gerepareerd. Om het moment van overlaging wordt rood asfalt teruggebracht.

Dit wordt gedaan uit kosten overwegingen.

• Functiewijziging

a. Op sommige wegen is een functiewijziging wenselijk. Met de raad is

afgesproken dat de Van Heemstraweg een 60 km weg wordt. Dit heeft gevolgen voor de inrichting van de weg en dus ook voor het onderhoud.

b. Elementenverharding is veel flexibel te onderhouden en daardoor goedkoper dan onderhoud van asfaltwegen. De gemeente loopt minder financieel risico.

Werkzaamheden ten behoeve kabels en leidingen kunnen bijvoorbeeld eenvoudiger worden uitgevoerd.

Overwogen moet worden om binnen de bebouwde kom asfalt wegen om te bouwen naar wegen met een elementenverharding.

• HKOR

In het HKOR wordt geopperd om vanaf 2018 alle verharding minimaal op basis niveau te hebben. Het HKOR geeft ook aan dat er ruimte moet zijn voor maatwerk.

Met het risico gestuurd wegbeheer wordt aan dit maatwerk inhoud gegeven.

• Beheer bewust ontwerpen

Met het oog op het zo efficiënt mogelijk beheren en onderhouden van wegen is het

van belang dat bij nieuwe aanleg, reconstructies en revitaliseringen maar ook bij

regulier kwaliteitsonderhoud goed gekeken wordt naar een juist ontwerp in relatie

tot het beheer en onderhoud. De toekomstige beheerkosten worden voor een groot

deel bepaald door het ontwerp van de verhardingsconstructie.

(24)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 23 6 Onderhoud

Het wegenbeleidsplan heeft betrekking op alle bij de gemeente Beuningen in beheer en onderhoud zijnde verhardingen van wegen, straten en pleinen met bijbehorende fiets- en voetpaden, trottoirs, parkeerplaatsen en parkeerstroken. Hierbij is het onderhoud onder te verdelen in;

• kleinschalig onderhoud,

• grootschalig onderhoud (nb. herstraten van elementenverhardingen, grootschalige reparaties en of overlagen van asfaltverhardingen e.d.)

• vervanging (rehabilitatie) van de verharding (nb. het vernieuwen van de gehele verhardingsconstructie, incl. fundering na het verstrijken van de technische levensduur).

De drie bovengenoemde begrippen met bijbehorende acties zijn hieronder verder uitgewerkt.

Dit beleidsplan gaat in op het technisch beheer van het wegenareaal. Bermen zijn onderdeel van de weg. Netheidbeheer, zoals onkruid op verharding, zwerfafval en vegen van wegen zijn ondergebacht bij groenbeheer. Deze onderhoudsposten zijn ook niet meegenomen in risicogestuurd wegbeheer

6.1 Kleinschalig onderhoud

Na de aanleg van de verharding zal deze als gevolg van slijtage, weersinvloeden e.d. in kwaliteit teruglopen. Om de levensduur te verlengen, wordt dit onderhoud uitgevoerd.

Het grootste deel van de dagelijkse onderhoudswerkzaamheden aan verharding bestaat uit het oplossen van meldingen van bewoners. Daarnaast gaat het om schades door

bijvoorbeeld extreme weersomstandigheden of ongelukken.

Maatregelen voor klein onderhoud zijn belangrijk bij het beperken van aansprakelijkheden en vervolgschade.

Dit zijn ook de preventieve maatregelen om de verharding in goede staat te houden. Denk bijvoorbeeld aan het verwijderen van boomwortelopdruk of het verhelpen van

verzakkingen.

6.2 Groot onderhoud

Zijn de schades ernstiger en omvangrijker dan is groot onderhoud nodig.

Dit zijn onderhoudsmaatregelen die over een groot gedeelte van het oppervlak van een wegvak planmatig en periodiek worden uitgevoerd, met het doel de verharding weer aan de richtlijnen te laten voldoen;

• Structureel, volgens planning

• Hergebruik van materialen waar mogelijk

• Verlenging levensduur

• Gericht op opheffen schade zoals scheurvorming, randschade en onvlakheid.

6.3 Vervanging

Ondanks boven genoemde levensduur verlengende maatregelen is de levensduur van de verharding eindig. Op dat moment is vervanging van de wegconstructie inclusief fundering (rehabilitatie) nodig. Dit is tevens een moment om herinrichting van het gebied te

overwegen. Vervangen is de zwaarste maatregel die in de praktijk kan worden uitgevoerd. Er is dan sprake van vervanging van de hele constructie van de weg, inclusief de fundering. Hiermee wordt de verharding weer op het oorspronkelijke structurele en functionele niveau gebracht, zonder aanpassingen in vormgeving of gebruik.

• Einde levensduur

• Volledige vervanging (Rehabilitatie)

• Gebruik maken van nieuwe materialen

Om kapitaalvernietiging te voorkomen, is het noodzakelijk om de juiste maatregel op het juiste moment uit te voeren. De jaarlijkse maatregelen en de daarmee gemoeide kosten zijn afhankelijk van

het tijdstip van aanleg, de gebruikersintensiteit en de onderhoudshistorie en kunnen dan

(25)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 24 ook fluctueren in de tijd. Vervanging van een weg wordt niet meegenomen in het

wegenbeheerfonds. Hiervoor wordt per geval een aanvraag ingediend bij de raad om

middelen hiervoor te doteren.

(26)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 25 7 Communicatie

7.1 Samen in Buurt

Het motto is: ‘Samen in de buurt: van beleid tot uitvoering’. Her programma richt zich op de integrale zorg van de openbare ruimte.

Hierbij verbreden we onze focus van ‘fysiek’

naar ‘fysiek, gebruik & beleving’.

“Wij werken voor onze inwoners. Wij gaan uit van de kracht van de samenleving en werken ondernemend, creatief en met lef samen aan oplossingsgericht maatwerk. Wij geven een nieuwe vorm aan het algemeen belang.”

De wijkcoördinatoren hebben regelmatig contact met de buurt in de dorpen. Wensen, verzoeken en ideeën worden ingebracht voor een betere leefomgeving. Als vanuit

kleinschalig onderhoud de verzoeken kunnen worden opgelost, wordt dit direct meegenomen. Overige verzoeken worden planmatig aangepakt.

7.2 Communicatie met bewoners

Via het servicemeldpunt van de gemeente kunnen bewoners zaken melden. Als het onderhoud van wegen betreft wordt de buitendienst of een aannemer ingeschakeld.

Bij grotere projecten worden informatiebijeenkomsten gehouden, bewoners worden schriftelijk geïnformeerd en de weggebruikers worden door de plaatsing van borden

geïnformeerd over de aanstaande werkzaamheden. Via de website kunnen grotere projecten

worden gevolgd.

(27)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 26 8 Financiën

Voor het onderhoud aan de wegen wordt gewerkt met een onderhoudsvoorziening. Dit heeft als groot voordeel dat de structurele jaarlijkse kosten ten laste van de begroting nauwelijks variëren. Ieder jaar vindt een inspectie van de wegen plaats en wordt op basis daarvan een beheerplan opgesteld deze worden verwerkt in het beheersysteem. Jaarlijks worden er inspecties gedaan om inzicht te houden in de actuele toestand van de wegen.

In de onderhoudsplanning is alleen rekening gehouden met kleinschalig en grootschalig onderhoud. Er is geen budget gereserveerd ten behoeve van rehabilitatiekosten en herinrichtingen van bijvoorbeeld centrumgebieden, hiervoor worden aparte investeringen ingediend.

8.1 Kosten rationeel wegbeheer.

Op basis van rationeel wegbeheer zijn de jaarlijkse kosten geraamd op € 1.600.000, -. Dit komt neer op een reservering van € 0,89 per m2 per jaar. De kosten zijn gebaseerd op het areaal met peildatum 01-01-2016. Met dit bedrag kunnen de wegen de komende 10 jaar onderhouden worden.

8.2 Kosten risico gestuurd wegbeheer

Op basis van risico gestuurd wegbeheer de kosten geraamd op € 1.300.000. Dit komt neer op een reservering van € 0,72 per m² per jaar. Dit komt neer op een besparing van 19%.

8.3 Beschikbaar budget

Een voorwaarde is dat het wegenfonds in 2018 niet negatief mag staan. Het wegenfonds heeft per 31-12-2016 een saldo van € 2.300.000.

Jaarlijks wordt er € 917.000 gestort in het wegenfonds. Dit komt neer op € 0,51 per m² per jaar.

Als vanaf 01-01-2017 volgens het risico gestuurd beheer gaan werken zal het saldo in 2021 negatief komen te staan. Om het wegenonderhoud op basis van risico gestuurd beheer waar te kunnen maken zal het fonds aangevuld moeten worden van € 0,51 naar € 0,72 per m² per jaar.

Het voorstel is om vanaf begrotingsjaar 2018 te starten met het verhogen van de bijdrage aan het wegenfonds. Dit is conform het besluit van de raad in 2012 om vanaf 2018 het kwaliteitsniveau op te werken naar niveau basis.

De bijdrage aan het wegenfonds wordt geleidelijk verhoogd met 10%.

jaar Bedrag per m² stijging

2017 € 0,51 --

2018 € 0,56 10%

2019 € 0,62 10%

2020 € 0,68 10%

2021 € 0,72 6%

2022 € 0,72 0%

2023 € 0,72 0%

2024 € 0,72 0%

2025 € 0,72 0%

2026 € 0,72 0%

2027 € 0,72 0%

Op deze wijze blijft het fonds ook na 2022 positief.

8.4 Vervanging (rehabilitatie)

In de onder liggende tabel staan de wegen opgesomd die op basis van technische beoordeling in het aangegeven jaar toe zijn aan rehabilitatie. Daarbij is het geraamde bedrag opgenomen.

De benodigde bedragen zullen elke keer via de prioriteiten lijst opgevoerd worden. Het jaar van uitvoering en de combinatie met andere werken heeft een sterke wisseling op de planning.

De benodigde kredieten voor vervanging zal aan de raad worden voorgelegd.

(28)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 27

Rehabilitatie

2021 2022 2023 2024 2025 2026 totaal

Kern Locatie Opmerkingen

BEU Houtduiflaan € 158.300

Onderzoek de mogelijkheden rehab te vervroegen om aanpassingen n.a.v. Hutgraaf (GVVP) mogelijk te maken

WEU

Weth. Broekmanstr., Sportln, Scheuidingsweg

& Th. Van Heereveldstraat € 355.000 Onderzoeken naar rioolprojecten!

BEU

Beuningen Centrum-Oost + Beatrixplein € 1.523.000

Onderzoek naar afkoppelprojecten, wellicht dat de bijdrage uit alg.

middelen voor Rehab naar beneden kan door hele wijk direct af te koppelen

EWI

Piet Janssenstraat &

Weth. Loeffenstraat € 172.000 Rehab. Is gevel tot gevel (onderzoek rioolwensen?)

EWI Vording 2 € 174.000 Rehabres. is voor diverse trottoirs

WEU Dijkstraat & Kerkstraat € 67.500 Rehabres. is voor diverse trottoirs

BEU Hoeve 1+2 € 152.180 Rehabres. is voor diverse trottoirs

WEU

Eisenhowerln &

Montgomeryln € 58.000 Rehabres. is voor diverse trottoirs

WIN Weth. Artsstraat € 29.000

€ 2.146.500 € 0 € 158.300 € 174.000 € 58.000 € 152.180 € 2.688.980

(29)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 28 Bijlage 1 Wetgeving en richtlijnen

Wegbeheer wordt gedefinieerd als de zorg voor het blijven voldoen van alle verhardingen aan de wettelijke eisen en richtlijnen. Het beheer van de verhardingen is dus een

verplichting die de gemeente heeft op basis van wet- en regelgeving.

Wetgeving

De Wegenwet van 31 juli 1930 vereist van de beheerder adequaat beheer en onderhoud. Dit betekent dat de wegbeheerder moet zorgen dat het kapitaal dat in de wegen is geïnvesteerd in stand blijft door het tijdig plegen van onderhoud.

De Wegenverkeerswet verwacht dat de wegbeheerder maatregelen treft die de veiligheid van de weggebruiker en het functionele gebruik van de wegen waarborgen. De wet doet een beroep op de publiekrechtelijke zorg van de wegbeheerder voor de veiligheid van de

weggebruiker, maar schrijft geen maatregelen voor. Het gaat hierbij om functioneel beheer.

Daarnaast is de wegbeheerder op basis van het Nieuw Burgerlijk Wetboek aansprakelijk voor schade die weggebruikers oplopen door onveilige situaties. De wegbeheerder kan aansprakelijk worden gesteld voor schade die iemand lijdt als gevolg van gebreken aan de weg. Dit betekent dat een preventief onderhoudsbeleid, regelmatige weginspecties volgens de landelijke uniforme methode en

een goed werkend systeem van wegbeheer onmisbaar zijn.

Richtlijnen

Het beheer en onderhoud wordt door de gemeente Beuningen uitgevoerd op basis van de beheersystematiek van de Stichting CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek). Deze systematiek voorziet in richtlijnen waaraan de kwaliteit van verhardingen moet voldoen. Deze landelijk

geaccepteerde en gehanteerde richtlijnen vormen de basis van het beheer en onderhoud van de verhardingen in de gemeente Beuningen.

(Wettelijke) Kaders en richtlijnen

Het wegbeheer is een substantieel onderdeel van het beheer van de openbare ruimte. In de hieronder genoemde wetteksten staat het volgende te lezen:

Wegenwet, artikel 16

De gemeente heeft te zorgen, dat de binnen haar gebied liggende wegen, met uitzondering van de wegen, welke door het Rijk of een provincie worden onderhouden, van die bedoeld in artikel 17 en van die, waarop door een ander tol wordt geheven, verkeren in goeden staat.

Burgerlijk Wetboek, artikel 6:174

Dit artikel regelt de risicoaansprakelijkheid van de wegbeheerder, voor het geval dat iemand schade leidt als gevolg van een gebrek aan de openbare weg. Er is sprake van een gebrek aan de openbare weg indien deze niet voldoet aan de eisen die men er onder de gegeven

omstandigheden aan mag stellen en hierdoor een gevaarlijke situatie ontstaat. Dit houdt in dat de wegbeheerder aansprakelijk is voor schade als gevolg van een gebrek, ook al was hij niet op de hoogte van het gebrek.

Daarnaast bestaat er uitgebreide jurisprudentie over aansprakelijkheid van de wegbeheerder.

De wegbeheerder moet dus aan diverse wettelijke kaders en richtlijnen voldoen.

Risicoaansprakelijkheid

Er is sprake van risicoaansprakelijkheid indien er een gebrek aan de openbare weg optreedt (in de zin van de Wegenwet) en een weggebruiker als gevolg van dit gebrek schade heeft geleden.

Bij risicoaansprakelijkheid gaat de aansprakelijkheid meestal over schade die wordt geleden

als gevolg van slecht onderhoud aan de wegen (verharding, bebakening, bebording).

(30)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 29 Schuldaansprakelijkheid

Er is sprake van schuldaansprakelijkheid indien schade wordt geleden als gevolg van een onrechtmatige daad. Onder onrechtmatige daad wordt ook verstaan het te lang laten voortbestaan van een gevaarlijke situatie (een verzakking, foutieve of afwezige bebakening en bebording, losliggend split op de weg). Ook vervolgschade kan leiden tot

schuldaansprakelijkheid, bijvoorbeeld indien een weg wordt afgesloten zonder vooroverleg met de aanwonenden.

Aansprakelijkheidsrisico

De laatste jaren is een tendens waar te nemen, dat gemeenten steeds vaker aansprakelijk worden gesteld, onder andere als gevolg van slecht wegonderhoud. Bovendien is er sprake van toenemende mondigheid van de burger en wordt in de media de nodige aandacht geschonken aan de consequenties van het Nieuw Burgerlijk Wetboek.

De verzekeringsmaatschappijen hebben daarom de afgelopen jaren een verhoging van het

eigen risico en een scherpere afbakening van de verzekerbare risico's doorgevoerd. Dit

betekent een toename van de kosten voor de verzekerde gemeente. Om deze kosten zo veel

mogelijk te beperken is het van belang om het beheer van de openbare ruimte goed te

organiseren.

(31)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 30

Bijlage 2 Wegenstructuurkaart 2016

(32)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 31 Bijlage 3 Centrumgebieden

3a Beuningen

(33)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 32 3b Centrum Ewijk

3c Centrum Weurt

(34)

Wegenbeleidsplan 2017 – 2022 Pagina 33

3d Centrum Winssen

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Gemiddelde Scores en Standaarddeviaties (tussen Haakjes) op de ADHD- en Angstschaal van de CBCL op de Voor- en Nameting voor Kinderen met een ADHD- en Angstdiagnose, een

Looking deeper into the consumer discretionary industry to understand and see if the consumer discretionary industry does in fact generate a positive CSR-CFP relationship

Meerdere locaties categorie A niet meer bereikbaar door instorting duikers Stadsniveau Op diverse locaties instortingen van duikers ook onder doorgaande wegen waardoor grote

De werkzaamheden van deze Regionale Wegen Autoriteiten worden gefaciliteerd en gecoördineerd vanuit een Nationale Wegen Autoriteit die onder meer zorg draagt voor het verzamelen

Dit managementinformatiesysteem voor beheer en onderhoud in GIS is geba- seerd op het bestaande systeem Gisratio en is geïnitieerd door de STOWA en de waterschap- pen Brabantse Delta

The focus of this study was to evaluate whether the objectives of the Namibia Youth Credit Scheme (NYCS) Entrepreneurship Programme had achieved a reduction in youth unemployment,

This study was conducted within the Research Institute SHARE of the Graduate School of Medical Sciences, University Medical Center Groningen, University of Groningen and under

Dit zal een toevoeging zijn voor Obsurv, aangezien gemeenten bezig zijn met risico gestuurd beheer en dit graag in hetzelfde beheersysteem willen zien die zij gebruiken voor