Colofon kerk & leven Halewijnlaan 92 2050 Antwerpen www.kerkenleven.be kerk & leven is een uitgave van Studiecentrum Kerk en Media vzw verantwoordelijke uitgever
Filip Debruyne
De parochie is verantwoordelijk voor de eigen teksten
redactie Algemene redactie tel. 03 210 08 40 fax 03 210 08 49
redactie.kerkenleven@kerknet.be Hoofdredacteur
Bert Claerhout Eindredacteur Peter Gordts Redacteurs
Erik De Smet, Tom Heylen, Ilse Van Halst, Jozefien Van Huffel Lieve Wouters
Redactiesecretariaat & Optocht Martine Croonen
secretariaat.kl@kerknet.be Diocesane redactie Antwerpen Persdienst Bisdom Antwerpen Schoenmarkt 2
2000 Antwerpen
tel. 03 202 84 30 (van maandag tot woensdagmiddag)
fax 03 202 84 31
redactie.bisdom.antwerpen@
kerknet.be
Diocesane redactie Brugge Persdienst Bisdom Brugge Heilige Geeststraat 4 8000 Brugge tel. 050 33 59 05 fax 050 34 14 32
persdienst.bisdom.brugge@
kerknet.be
Diocesane redactie Gent Eveline Coppin Bisdomplein 1 9000 Gent tel. 09 225 16 26 fax 09 223 39 59
eveline.coppin@kerknet.be Diocesane redactie Hasselt Persdienst Bisdom Hasselt Vrijwilligersplein 14 3500 Hasselt tel. 011 28 84 58 fax 011 28 84 78
persdienst@bisdomhasselt.be Diocesane redactie Mechelen-Brussel Pers- en informatiedienst Wollemarkt 15
2800 Mechelen tel. 015 21 65 01 fax 015 20 94 85 aartsbisdom@kerknet.be vormgeving Grafisch ontwerp Catapult, Antwerpen Lay-out & Zetwerk Tinne Van Litsenborg publiciteit Trevi Plus Leopold II laan 53 1080 Brussel tel. 02 428 21 03 fax 02 428 37 55
katrien.lannoo@treviplus.be dienst parochiebladen tel. 03 210 08 30
fax 03 210 08 36 abonnementen
Abonnementen en adreswijzigin- gen uitsluitend via de parochie drukkerij
NV Halewijn
© copyright
Alle teksten, foto’s en beeldmateri- aal uit kerk & leven zijn auteurs- rechtelijk beschermd. Zonder toe- stemming van de uitgever mogen ze op geen enkele wijze worden verspreid. De uitgever is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. Lezersbrieven moeten naam en adres vermelden.
De redactie behoudt zich het recht teksten in te korten of te weigeren.
lezersbrieven
Reageren op artikelen in deze krant? U kan schrijven of mailen (met vermelding van uw naam en adres) naar:kerk & leven, Halewijnlaan 92, 2050 Antwerpen of redactie.kerkenleven@kerknet.be
6 in de pen
10 maart 2010kerk & leven
Bert Claerhout
column Van een nieuw
kapitalisme naar een economie van Pasen
”
Het jaar 2010 is goed twee maanden oud en de golf van ontsla- gen is nog nauwelijks te overzien. De Leuvense bierproducent AB InBev, het Diegemse it-bedrijf Hewlett Packard en Janssen Phar- maceutica kondigden in januari al het verlies van honderden banen aan. Daarna volgde het sociale bloedbad bij Opel. Als de fabriek in Ant- werpen sluit, dreigen 2.600 werknemers hun werk te verliezen. Eind februari kwam daar nog de supermarktketen Carrefour bij: 21 winkels moeten onherroepelijk dicht, wat een verlies van 1.672 banen betekent.In die cijfers is niet eens het banenverlies in allerhande neven- en toe- leveringsbedrijven verrekend. En dat kan ook nog flink oplopen.
De economische en sociale gevolgen van de financiële crisis, die in 2008 begon, laten zich nog altijd voelen. Je moet al een doorgewin- terde optimist zijn om te hopen dat het daarbij blijft. Integendeel, het valt te vrezen dat het beeld van aangeslagen werknemers, die zich door hun bedrijf in de steek gelaten voelen, de komende maan- den nog vaker het televisienieuws haalt. Sommigen van de ontslagen werknemers hebben jarenlang het beste van zichzelf gegeven en voe- len zich nu gedumpt, als afval.
Een en ander past perfect in de cultuur van het nieuwe kapitalisme.
In deze tijd van globalisering veranderen bedrijven om de haverklap van naam en van identiteit, ze reorganiseren en fuseren op wereld- schaal. Ondernemers en managers worden via computerprogram- ma’s op elk moment geïnformeerd welke inefficiënt werkende of overbodige eenheden beter worden verwijderd, en welke afdelingen en bedrijven bij een fusie moeten worden afgestoten. Het klassieke begrip waarachter ze zich dan verschuilen, luidt ‘herstructureren’ en het opvallendste aspect daarvan is de afvloeiing van personeel. Daar komt het in de praktijk althans altijd op neer.
Wie comfortabel leeft, kan zich nauwelijks voorstellen wat het bete- kent een job te verliezen die in je levensonderhoud voorziet. Het is dan ook goed dat onze bisschoppen eertijds hun steun uitspraken voor de werknemers van Opel Antwerpen. Maar misschien kunnen de Kerken en religies op economisch vlak veel meer doen. Daarmee bedoelen we niet dat hun leiders emotionele of vlammende preken tegen de rijken moet afsteken zoals de Franse bisschop en auteur Jacques-Bénigne Bossuet (1627-1704) destijds in zijn wekelijkse ser- moenen deed. In een globaliserende wereld kunnen ze vanuit hun spirituele bekommernis wel meehelpen aan de totstandkoming van wat de theoloog Hans Küng een „wereldethos” noemde. Vanuit die optiek moeten ze er waakzaam op toezien dat het streven naar eigen- belang en winstmaximalisatie nooit ten koste gaat van langetermijn- doelen zoals duurzaamheid en solidariteit.
In zijn boek, De balans van Bovenberg, vertelt Lans Bovenberg – een van de invloedrijkste Nederlandse economen, maar ook een over- tuigde gelovige – over de homo economicus in Jezus. Wat Jezus deed, was voor Bovenberg het tegenovergestelde van het kortetermijnprincipe
‘vasthouden wat je hebt’: ,,Jezus liet precies het omgekeerde zien: Hij nam vrijwillig het kruis op zich, omdat Hij wist dat de beloning groot zou zijn. Zijn weg vormt dan ook een krachtige aansporing om voor ons ware belang te kiezen: een duurzame samenleving waarin men- sen vervulling ervaren in het dienen van elkaar.”
Op die manier, vervolgt Bovenberg, woog Jezus kosten (het kruis) en baten (de vervulling en de vreugde van de opstanding) tegen elkaar af. De auteur noemt dat de „economie van Pasen” en voegt eraan toe:
,,Het was de weg van Jezus, maar het kan ook onze weg zijn in een tijd van economische recessie.”
”
Haïti
kerk & leven,24 februari 2010
In uw column over kleine erger- nissen en grote rampen schrijft u terecht dat we het nog vaak over Haïti zullen hebben. Ook zon- der die aardbeving was Haïti al een bestendig en gigantisch pro- bleem, en zo zijn er helaas nog veel andere landen op deze aarde.
Maar voorkomen, is beter dan ge- nezen.
Al die landen hebben dringend behoefte aan een dienst voor ci- viele preventie inzake ram- penbeleid: voedsel- en water- voorziening, gezondheidszorg, huisvesting, enzovoorts. Alleen al herbebossing tegen bodemerosie – in Haïti een cruciaal probleem – zou wonderen kunnen verrich- ten.
Waar blijven wij met een echte ontwikkelingssamenwerking op wereldschaal? Een dure zaak, on- getwijfeld, maar vooral een kwes- tie van politieke wil. Zoniet wor- den wij straks door migranten overspoeld. Ook een dure zaak, maar vooral uitzichtloos.
Roger JANSOONE, Ichtegem
Christenvervolging
kerk & leven,3 februari 2010
Ik lees maar van tijd tot tijd kerk & leven, omdat ik niet zo’n goed katholiek ben. Sinds 1975 ben ik namelijk een zevendedags- advent-Bijbellezer. Tot mijn ver- wondering las ik in de column, van de hand van de hoofdredac- teur, dat de christenen in som- mige landen wegens hun geloof worden vervolgd en dat dit de westerse wereld – wie dat concreet ook moge zijn – onberoerd laat.
Ik denk evenwel dat het uitgere- kend de westerse media zijn met hun televisiejournaals, radiozen- ders, enzovoorts, die niet graag opkomen tegen de onderdruk- kers. Door de lectuur van De stem der martelaren weet ik al jaren dat christenen in landen zoals Sudan, Ethiopië, Irak, Iran, Turkije, In- dia en Indonesië worden gepest, verjaagd en/of vermoord.
Frans BERKVENS, Brecht
Vraag het aan Theo
kerk & leven,3 februari 2010
De bijdrage over de geloofs- vragen, Vraag het aan Theo in kerk & leven van 3 februari, heb ik meermaals herlezen, vooral- eer in te zien dat die strookt met het credo van Nicea-Constantino- pel (381). De tekst is dan ook niet eenvoudig. Onder andere verwij- zend naar volgend tekstgedeel- te – ik citeer: „Anderzijds gaat het ook niet om een louter ob- jectief of vaststellend zien, maar om een ‘zien’ met de ogen van het geloof” – veroorloof ik me de bedenking dat deze voor mij waardevolle bijdrage toch geen eenvoudige kost is voor de door- snee lezer van kerk & leven. Een beknopte samenvatting aan het einde – misschien best in vetjes – in een meer verstaanbare taal, ware mijns inziens niet overbo- dig geweest. Ik pleit dus voor een meer eenvoudige tekst teneinde misverstanden te vermijden. De verrijzenis, toch de hoeksteen van ons geloof, loopt best niet het ri- sico verkeerd te worden begre- pen als ‘beeldwoord’ ofte beeld - spraak.
F. FRENZL, Duffel
Journalistieke moed
De Franse filosoof en auteur Ber- nard-Henri Lévy schreef onlangs op een weblog dat er een einde moet komen aan de desinforma- tie die de media over de paus ver- spreiden. Hij deed dat een week na het bezoek van Benedictus XVI aan de grote synagoge van Rome. Ber- nard-Henri Lévy verdedigde ook de rol van Pius XII bij het opko- men voor de joden tegen de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In kerk & leven hebben wij nog geen enkele keer zulke bericht- geving kunnen lezen. Komt dat door een gebrek aan kennis van de dossiers, of door een gebrek aan moed om de ‘anti-kerkhou- ding’ van de media van antwoord te dienen?
Christiane SONNEVILLE, Destelbergen
Solidariteit niet verdam pt
kerk & leven,24 februari 2010
Sinds kort, meer bepaald sinds de heiligverklaring van pater Da- miaan, ben ik geabonneerd op kerk & leven. Een van de bijdra- gen die ik het liefst lees, is de co- lumn over de actualiteit die het tijdschrift inleidt. Het is door- gaans boeiende lectuur die wat orde in de chaos weet te brengen.
In het nummer van 24 februari was ik opnieuw aangenaam ver- rast door de manier waarop re- cente nieuwsfeiten, kleine erger- nissen en rampen, in een breder kader worden gesitueerd, zodat ze iets van hun bedreigend karak- ter verliezen.
Wat de schok betreft, die het nieuws over de treinramp in Bui-
zingen en de aardbeving Haïti te- weegbracht, lijkt me dat vooral ook met onze eigen instelling te maken te hebben. Jarenlang is ons voorgehouden dat de verzorgings- staat, de industriële samenleving en het verzorgde aanbod van con- sumptiegoederen het hele leven waren. De dood werd verzwe- gen. Misschien kan een blad als kerk & leven ons terug met beide voeten op de grond helpen bren- gen door aandacht te besteden aan uitvaartrituelen en aan Sint-Hu- bertusmissen, waarbij de dood een beetje tastbaarder wordt.
Het interview met de vrijwilli- gers van Open Deur, het Luister- huis in Antwerpen, was een mooi teken van hoop en van het feit dat er in ons gewest wel veel een- zaamheid en zakelijkheid heerst, maar dat zeker niet alle solidari- teit is verdampt.
Stefaan HUBLOU, Kessel-Lo
ATD Vierde Wereld
kerk & leven,3 februari 2010
Ik ben een medestander van ATD Vierde Wereld en was heel blij met uw bijdrage Samen tegen ar- moede. Uw redactrice heeft op één bladzijde heel wat essentiële za- ken bijeengebracht. We weten dat dit niet evident is. In de media komen is niet zo moeilijk, maar vaak zijn journalisten enkel en al- leen op zoek naar scherpe feiten uit het privéleven van mensen die in de armoede zijn verzeild ge- raakt. Overigens leerde ik, zowat vijfentwintig jaar geleden, ATD Vierde Wereld kennen door een uitgebreide bijdrage daarover in uw blad.
Marie-Thérèse POPPE, via e-mail
