Vraag nr. 236 van 22 juni 1998
van mevrouw RIET VAN CLEUVENBERGEN Departement Onderwijs – Cultuurcel
Bij het departement Onderwijs is de Cultuurcel bij-zonder actief. Het beleid dat hier wordt gevoerd, komt bij de begrotingsbesprekingen in het parle-ment slechts zijdelings ter sprake.
1. Komen er veel vragen van scholen, organisaties rond het onderwijs, of andere voorzieningen, om samen te werken met de Cultuurcel ? Spreekt de Cultuurcel zelf scholen, organisaties, en zo meer aan ?
2. Bereikt de Cultuurcel zowel lager, secundair als andere vormen van onderwijs ? Hoe is de ver-deling per niveau en per net ?
3. Welke concrete acties werden er tijdens de schooljaren 95-96/96-97 reeds opgezet ? Wat was de kostprijs van elke actie ? Welke scholen, welke klassen werkten mee ? Hoeveel leerlin-gen werden zo in elke actie bereikt ?
Antwoord
1. De Canon Cultuurcel heeft haar projecten onderverdeeld in drie hoofdgroepen : recurren-te, actualiteitsgebonden en beleidsonderbou-wende. Ze werkt daarenboven zowel vraag- als aanbodgericht. Klasse voor Leraars, met daarin onze eigen rubriek "Canon met Klasse", is steeds het communicatiemiddel met het onder-wijsveld. Een aantal programma's wordt recht-streeks naar alle Vlaamse scholen gestuurd, maar ook steeds gelijktijdig aangekondigd in Klasse zodat iedere individuele leerkracht de kans krijgt persoonlijk te reageren. Projecten ingediend door derden worden onderzocht en indien positief geadviseerd, ingepast in de glo-bale doelstellingen van de Canon Cultuurcel. We spreken hier over duizenden contacten per jaar, die zowel telefonisch als via dossiers, per-soonlijke gesprekken, faxen, brieven, e-mails, enzovoort, verlopen.
2. De Cultuurcel werkt voor alle niveaus van het onderwijs uitgezonderd het universitaire niveau, voor alle onderwijsvormen en voor alle netten. Sommige projecten richten zich vanuit hun eigenheid rechtstreeks naar alle niveaus, andere zijn geconcipieerd voor een specifiek niveau. Voor een ruimere situering en uitleg over de verschillende projecten verwijzen wij naar vraag 3.
Enkele voorbeelden : – Dynamo 2 : alle niveaus ;
– Canon Cultuurdagen voor het Onderwijs : alle niveaus ;
– Meesterstukken : alle niveaus ; – Verwendagen : alle niveaus ;
– Native Speakers (97/98) : 3de graad secun-dair onderwijs (SO) ;
– De Jonge Gouden Uil (96/97 en 97/98) : 3de graad SO ;
– Creatieve ontmoeting met Dostojevski (97/98) : 2de en 3de graad SO ;
– Ons kent ons.. niet (97/98) : 2de en 3de graad SO ;
– Vlaggen en Wimpels (97/98) : basisonderwijs (kleuter + lager) ;
– Muzische werkdagen (96/97 en 97/98) : basis-onderwijs en studenten lerarenopleiding ; – Affiches muzische vorming (met 1998/99 bij
3 reeksen) : basisonderwijs ;
– Postkaarten muzische vorming (1998/99) : 1 ste graad SO ;
– "Leren leren met muzische vorming" (druk 1998), basisonderwijs ;
– "Het kunstzinnige in het Onderwijs" (werk-titel boek) : druk voorzien sept. '98, 1ste graad SO ;
– Nieuwsbrief (vanaf 97/98) : departementen lerarenopleiding ;
– Ho'bo (97/98) : departementen lerarenoplei-ding.
2. Bij elk project staat de aanduiding R (recurrent : initiatieven die over meerdere jaren op geregel-de tijdstippen terugkomen), A (actualiteitsge-bonden) of B (beleidsonderbouwend).
ontstaat een actieve, praktijkgebonden (en -getoetste !) doorstroming van goede cultuureducatieve projecten. In 1996 kregen we 2.000 vragen voor informatie, 1.200 leer-krachten participeerden als vertegenwoordi-ger van hun school.
– "Meesterstukken" (R) : een project in samenwerking met de Federatie van Vlaam-se Erkende Culturele Centra, bracht in 1997 2.100 leerkrachten op de been om in culture-le centra en kunsthuizen alculture-lerculture-lei cultureculture-le activiteiten met specifieke educatieve omka-dering bij te wonen. Inspiratie opdoen om zelf met de leerlingen beter te kunnen inspe-len op het ruime aanbod uit de kunstenwe-reld is de boodschap. Aan alle scholen (3.849) werd de brochure van "Meesterstuk-ken" toegestuurd en nogmaals 3.000 indivi-duele leerkrachten vroegen ze op via Klasse. – "Pierrot Lunaire" (A, 1997) : deze
kunst-druk met lesbrochure maakte deel uit van de editie 1997 van het project Meesterstukken. Alle leerkrachten die een Meesterstuk bij-woonden, kregen een genummerde kunst-druk, naar een schilderij van Antwerpenaar Frank Maieu. In de bijbehorende lesbrochu-re werden ze uitgenodigd om, vertlesbrochu-rekkende vanuit dit beeldend werk, in andere muzi-sche disciplines aan de slag te gaan. In elke provincie werden ook workshops georgani-seerd waarin leerkrachten met lesideeën uit de brochure aan het werk gingen. Een model dat mits enige creativiteit steeds herbruikt kan worden, vertrekkende vanuit andere muzische domeinen.
– "Affiches van Gregie De Maeyer" (B, 1997) : eveneens met bijbehorende boekje, bedoeld voor de derde graad lager onderwijs. Ze zijn een ondersteuning bij het invoeren van de eindtermen Muzische Vorming, maar leggen ook verbanden met de andere leergebieden. Alle basisscholen ontvingen automatisch een set affiches, waarin Gregie De Maeyer stil-stond bij elke reeks eindtermen. Vanaf janu-ari werden ze vanuit het onderwijsveld gretig opgevraagd door zowel basisonderwijs als departementen lerarenopleiding. In totaal gingen reeds zo'n 3.000 exemplaren de deur uit. Deze affiches zijn de tweede in een reeks en werden voorafgegaan door een eerste set, van de hand van Gerda Dendooven (95/96) ; deze was bedoeld voor het lager onderwijs. In het schooljaar 1998/99 verschijnt de derde set, die specifiek voor kleuters bestemd is (ontwerp Mathilde Geens) en waarin vooral de attitudes in het muzische leergebied
gra-fisch worden toegelicht.
– "F.M. Dostojevski" (A, 1998) : een brochure die tot stand kwam naar aanleiding van de tentoonstelling rond deze auteur, bevat een aantal bladzijden met werk van scholieren en studenten kunstonderwijs. Via onze maande-lijkse rubriek "Canon met Klasse" nodigden wij immers alle middelbare scholen en het hoger kunstonderwijs uit een creatieve inter-pretatie te geven van het werk van Dosto-jevski. Een 150-tal leerlingen mochten op een speciale zitting de heer Dmitri Dosto-jevski, achterkleinzoon van de schrijver, ont-moeten.
– "DynaMo 2" (R) : zoals ieder jaar verscheen in maart 1998 onze nieuwe catalogus met een 200-tal organisaties die zich aanboden om met het onderwijs projecten uit te wer-ken. Dit was de aanloop, zoals het opzet van DynaMo 2 vooropstelt, tot honderden vra-gen voor ondersteuning vanuit de scholen. Uit de 734 aanvragen werden 435 projecten positief beoordeeld, die volgend schooljaar voor de eerste keer of opnieuw aan de slag kunnen mét financiële steun. Het aantal pro-jecten in het muzisch werkveld (45% van alle aanvragen), blijft alle andere werkvelden (bedrijvig / democratisch / gezond / groen / sportief / veilig) overtreffen.
– "Leren leren met Muzische Vorming" (B, 1998) : naslagwerk, verscheen in de lente van 1998 en voldeed blijkbaar aan een enorme nood. De eerste oplage van 3.000 exempla-ren vloog op een drietal weken de deur uit, een tweede oplage van 3.000 exemplaren, die we in de herfst hopen te realiseren, is al vooraf uitgeput : de stapel aanvragen groeit nog dagelijks aan.
– "Canon Concert" (A, 1998) : om het nieuwe schooljaar feestelijk in te zetten nodigen wij zo'n 1.000 leerkrachten uit op een concert op zaterdag 26 september 1998. 6.000 mensen reageerden op de uitnodiging.
500 mensen kennismaken met, of zich verder verdiepen in het leergebied van de Muzische Vorming.
– "ho'bo" (R) : een gelijkaardig initiatief, maar dan met de bedoeling heel specifiek de lecto-ren Leralecto-renopleiding te ondersteunen ; bereikte op het einde van schooljaar 97/98 meer dan zeventig lectoren en voorziet een aanzienlijke groei in 1998/99.
– "Native Speakers" (A) : de drie meest onderwezen talen naast het Nederlands, namelijk Frans, Engels en Duits krijgen in schooljaar 1998/99 een duwtje in de rug door drie anderstalige kunstenaars die in de klas over de vloer komen. 3.000 leerlingen krijgen zo de kans om gedurende 120 "conférences" in een vreemde taal vragen te stellen en inzichten te verwerven in de wereld van de taal, het theater en de beeldende kunst. Voor de eerst editie in schooljaar 1997/98 reageer-den 90 scholen méér dan aanvankelijk voor-zien. Vandaar deze herhaling.
– "De Verwendagen" (R) : boeiende Vlamin-gen uit de wereld van de media en de kun-sten komen vertellen over de (kunstzinnige) vonken die onderwijs (leraars, die éne leraar) bij hen deed overslaan. In 1998 wer-den tijwer-dens vier verwendagen 320 leerkrach-ten in de watleerkrach-ten gelegd.
– "De Jonge Gouden Uil" (R) : in schooljaar 96/97 bereikte de eerste editie van dit leesbe-vorderingsinitiatief voor de derde graad secundair onderwijs 20 Vlaamse scholen, het maximum toegelaten aantal. In dit project wordt departementsoverschrijdend samenge-werkt met de administratie Cultuur, en grensoverschrijdend met Nederland via de Nederlandse Taalunie. Voor de tweede jaar-gang 97/98 werd het project uitgebreid, en schreven 34 Vlaamse scholen zich in. Op het slotmoment in het Vlaams Parlement op 14 maart 1998 waren 700 jongeren uit Vlaande-ren en Nederland aanwezig. In een vraagge-sprek met de auteurs bleek hun belezenheid en enthousiasme. Ook de website die ter gelegenheid van de prijs was opgezet, kende bij de jongeren heel veel bijval.
– "Ons kent ons niet" (A) : op 1 april 1997 had in Antwerpen een eerste Canon-studiedag over jongerencultuur plaats. Leerkrachten tweede en derde graad secundair (er waren er zo'n 80 aanwezigen) waren het doelpu-bliek, kennismaking met de verschillende
culturen en subculturen van hun eigen leer-lingen de doelstelling.
– "Nieuwsbrief (DLO)" (R) : op vraag van de departementen Lerarenopleiding naar meer communicatie werd de "Nieuwsbrief DLO" opgestart in het schooljaar 97/98. Tot nu toe verschenen drie nummers en is het adressen-bestand gegroeid tot zo'n 220 (lectoren, departementshoofden, organisaties die een specifiek aanbod hebben voor DLO's : geïn-teresseerden krijgen op vraag een exemplaar toegestuurd). De Nieuwsbrief belicht de ini-tiatieven van de Canon Cultuurcel die speci-fiek voor dit onderwijsniveau zijn bedoeld. Kostprijs
Het totale budget van de Canon Cultuurcel bedraagt 31,6 miljoen op jaarbasis.
12,1 miljoen wordt besteed aan het DynaMo-project : met dit bedrag wordt enerzijds het drukwerk gerealiseerd en anderzijds worden de door de stuurgroep geselecteerde schoolprojec-ten ondersteund. Het bedrag per school is geba-seerd op een door de school in te dienen kos-tenraming en op een aantal vooropgestelde cri-teria (bv. geen infrastructuur). De individuele bedragen per school variëren van 5.000 fr. tot maximaal 100.000 fr. In het geval van school of netoverschrijdende projecten, kan dit maximale bedrag soms overschreden worden. Nooit wordt 100 % van het gevraagde bedrag toegekend, omdat van de school ook een inspanning wordt gevraagd.
