Vraag nr. 37
van 24 november 1999
van de heer GILBERT BOSSUYT Socialewoningsector – Houtbouw
Het gebruik van hout in de nieuwbouw of renova-tie is in België nog niet ingeburgerd. Elk land heeft zo zijn eigen bouwcultuur en bouwtechniek. N a g e-noeg het volledige woningenbestand van Canada, de Verenigde Staten en de Scandinavische landen bestaat uit houtskeletwoningen en houtmassief-b o u w. Maar ook in Duitsland en Nederland houtmassief-bestaat reeds jarenlange ervaring met wat men "duurzaam bouwen" noemt. Vooral in de Nederlandse sociale woningbouw heeft men veel expertise.
In Nederland maakt men meer en meer gebruik van houtskeletbouw, dit ter vervanging van een be-tonnen skelet. In het kader van het duurzaam bou-wen is dit een belangrijke speerpunt. Het Neder-landse ministerie van Economische Zaken onder-kent het belang van deze bouwmethode en ver-leent aanzienlijke subsidies voor ontwikkelingspro-j e c t e n . Ook gemeenten zoals Den Haag biontwikkelingspro-jvoor- bijvoor-beeld spelen hierop in en lanceren acties om meer hout in "haagse" bouwprojecten te krijgen.
Een woning gebouwd met een houten skelet heeft verschillende voordelen : er kan duurzaam hout worden toegepast, er zijn verregaande mogelijkhe-den tot prefabricage, de woningen kunnen deswenst worden gedemonteerd. Vanwege het lage ge-wicht volstaat een lichte fundering, de bouwtijd is k o r t , een hoogwaardig pakket aan isolatiemateriaal kan worden ingebouwd en de milieubelasting op de bouwplaats blijft beperkt. G e v e l s, i n c l u s i e f ramen en kozijnen, v e r d i e p i n g s v l o e r e n , d a k e n , trappen en uitbouwen worden in de fabriek ver-v a a r d i g d . Op de bouwplaats is dan ook ver-veeleer sprake van monteren dan van bouwen. Het monte-ren gaat erg snel en is niet seizoensgebonden, w a t vooral financieel aantrekkeliik is. Fundering en on-derbouw kunnen eveneens lichter, omdat skelet-bouw zo'n 25 à 30 % minder zwaar is dan conven-tionele constructies. Dit heeft dikwijls tot gevolg dat er niet hoeft te worden geheid. Bestaande wo-ningen zijn met behulp van houtskeletbouw ge-makkelijk uit te breiden op bestaande muren en funderingen.
Hout voelt warm aan. De toepassing van hout geeft een uitzonderlijk thermisch comfort. Dankzij de zeer goede isolatie-eigenschappen kunnen aanzien-lijke besparingen worden geboekt op de verwar-mingskosten (K-waarde lager dan 40). De
verzeke-ringspremies hoeven niet noodzakelijk hoger te lig-gen (zie situatie in Nederland).
Houtskeletbouw is blijkbaar ideaal toepasbaar op kleine en moeilijk te bereiken bouwlocaties omdat de materiaalinzet gering is. Ik denk hierbij vooral aan stadsvemieuwingsprojecten.
1. Zijn de diensten van de minister op de hoogte van de Nederlandse inspanningen inzake hout-skeletbouw/houtmassiefbouw in de socialewo-ningbouw ? Zo ja, zijn er reeds voorstellen ge-formuleerd om deze manier van bouwen ook bij ons te stimuleren ?
2. Werden aan de diensten van de minister vanwe-ge de socialebouwmaatschappijen reeds voor-stellen geformuleerd om houten woningen te b o u w e n ? Zo ja, aan welke criteria moeten die voldoen om te worden goedgekeurd ?
Worden er aanvullende eisen gesteld met be-trekking tot de brandveiligheid ?
3. Werden er reeds socialebouwprojecten inge-diend in het kader van de stadsvernieuwing met houtskeletbouw/houtmassiefbouw ?
Antwoord
1. Uit informatie van de Vlaamse Huisvestings-maatschappij (VHM) blijkt duidelijk dat de toe-passingen van onze Nederlandse buren inzake "duurzaam bouwen", en meer bepaald inzake " h o u t s k e l e t b o u w " , niet onbekend zijn. Op het vlak van duurzaam bouwen staan onze noorder-buren inderdaad reeds enkele stappen verder. In de socialewoningbouw worden de laatste jaren heel wat inspanningen geleverd om de kwaliteit van de woningen op een hoger peil te b r e n g e n . Het stimuleren van de houtskeletbouw kan hierbij in bepaalde gevallen aangewezen z i j n . Ongetwijfeld heeft houtskeletbouw een aantal voordelen. Deze dienen evenwel te wor-den afgewogen tegen een aantal andere facto-r e n , zoals daafacto-r zijn : de ligging van de bouw-plaats en de bouw-plaatselijke stedenbouwkundige re-g l e m e n t e r i n re-g. Ook de adviezen van de brand-weerdiensten zijn belangrijk. Vooral bij hoog-bouw zijn deze eisen vrij streng.
be-n a d e r d . Nochtabe-ns wil ik hierbij wijzebe-n op de moeilijkheden die men hierdoor kan krijgen bij de aanvraag van de bouwvergunning, zeker bij s t a d s v e r n i e u w i n g s p r o j e c t e n , daar heel wat ge-meenten een bouwverordening opleggen van gemetste scheimuren van minstens één steen dikte.
2. Enkele socialehuisvestingsmaatschappijen heb-ben in het verleden projecten met houtskelet-bouw opgezet :
– 4 woningen, Rozemarijnstraat in Oostende ; – 11 woningen, Ommegangstraat en C. Ve r h a
e-gheplein in Ruiselede ;
– 8 woningen, E . Vanbaveghemstraat in Meu-lebeke ;
– 10 woningen, Kronkelbeek in Schuiverska-pelle.
Het betreft hier wel degelijk "koopwoningen", buiten de stads- of dorpskern gesitueerd.
De criteria waaraan zulke woningen in houtske-letbouw moeten voldoen, zijn dezelfde als voor de andere sociale woningen. Dit wil zeggen dat zij moeten voldoen aan de "ontwerponderrich-tingen" van de V H M . Dit zijn een reeks normen en richtlijnen die moeten leiden tot kwalitatieve en betaalbare woningen.
Aanvullende eisen in verband met brandveilig-heid worden door de V H M niet gesteld. O o k hier dient men zich te richten naar de vigerende richtlijnen en normen.
3. In het kader van de stadskernvernieuwing wer-den tot op hewer-den nog geen projecten met hout-skeletbouw of houtmassiefbouw ingediend. D e redenen hiervoor zijn vervat in het antwoord op deelvraag 1.
Algemeen dient te worden opgemerkt dat hout-skeletbouw juist niet interessant is voor kleine p r o j e c t e n , omdat dit in vele gevallen verbonden is met een prefabsysteem, waarbij de construc-teur of aannemer zijn systeem slechts rendabel kan maken bij grotere opdrachten, dus bij gro-tere projecten.
Het probleem rijst ook dat in de socialewoning-bouw meestal de procedure van de "openbare aanbesteding" wordt gevolgd, wat wil zeggen dat de aannemer-inschrijver volledig plannen en
