Privatisering van het
Rijksinkoopbureau
In het regeeraccoord werden veel projecten genoem d om voor privatisering in aanm erking te komen.
Over de m eeste projecten heeft het Kabinet een positieve principe-beslissing genom en om zo de groei van de overheid te beperken.
De brief van de M inister van Financiën van 4 mei j.l. (evaluatie van het privatiseringsproces) m eldt dat in Ne derland in 1982/1983 iets m eer dan 70% van het Natio naal Inkomen do or of via de overheid to t besteding kwam. Dit heeft bijgedragen aan de belemmering van de econom ische en de m aatschappelijke ontwikkeling. Te rugdringing van de rol van de overheid is noodzakelijker dan ooit tevoren.
Afstoten van taken
De W D -fra c tie heeft de indruk dat bij privatisering autom atisch w o rd t gekeken naar verzelfstandiging van de overheidsdiensten en bedrijven. In Nederland steekt het bedrag d at de overheid via verkoop van aandelen van bedrijven binnenhaalt ten opzichte van Engeland en Frankrijk wel heel m ager af. Er zou veel meer aandacht m oeten zijn voo r het afstoten en het uitbesteden van taken. Men zou zich ook veel meer moeten afvragen welke overheidstaken oneigenlijk zijn en derhalve beter kunnen worden overgelaten aan de particuliere sector. Men m oet op ieder niveau zijn taken in de dienstverlening kritisch overwegen o f die kunnen worden uitbesteed. De W D is voorstander om de feitelijke p ro ’s en con tra’s van andere vorm en van privatisering eerst aan de orde te stellen in het Parlement.
Verzelfstandiging in plaats van privatisering In het regeeraccoord is de passage opgenom en dat tot privatisering van het rijksinkoopbureau zou worden overgegaan. Het Kabinet heeft, m ede naar aanleiding van de rapportage van de w erkgroep Steenbergen, uiteinde lijk gekozen voor verzelfstandiging.
De W D -fra c tie is accoord m et het standpunt van het Kabinet m et betrekking to t de verzelfstandiging van het R.I.B.
De W D -fra c tie was en is van mening dat de levensvat baarheid van het R.I.B. gediend is m et verzelfstandiging en dat bij een ongew ijzigde voortzetting van het R.I.B., zoals het al vele jaren heeft plaatsgevonden, een en ander onherroepelijk had geleid to t problemen.
Tijdens de hoorzittingen is de fractie één ding heel duidelijk geworden:
„W il het Parlem ent positief meedenken aan de levensvat baarheid van het NIC N.V., dan dient het haast te m aken.”
Geen verplichte winkelnering
De W D -fra c tie plaatste echter een aantal kanttekenin gen. In het kader van een eerlijke en gelijkwaardige concurrentie is voor de W D -fra c tie de afschaffing van de verplichte winkelnering een (absolute) voorwaarde. De W D streeft naar afschaffing per ingang van 1-1-1989, aangezien er dan eveneens een N.V.-structuur zal zijn. De W D is voorstander om zo snel m ogelijk duidelijkheid te verschaffen op alle onderdelen en is van mening dat het nieuwe Nederlands Inkoop Centrum N.V. gebaat is zo snel mogelijk als volledige partij in de markt te kunnen opereren en heeft derhalve vraagtekens bij het voorstel tijdens de overgangsperiode de markt in hoofdzaak te beperken to t de collectieve sector. Dit geldt eveneens voor het nastreven van intentieverklaringen en vrijwillig jaarafspraken waarbij dan de R.I.B.-voorwaarden ge handhaafd dienen te blijven.
Het NIC N.V. verdient, gezien de positieve ervaringen met de interne realisatie op het gebied van management en kostendoorrekeningen een eerlijke start in de markt om volledig m arktgericht te kunnen opereren. Tegenover verruiming van de afzetmogelijkheden van het R.I.B. dienen de ondernemers meer inzicht en toegang te verkrijgen om als leveranciers voor het R.I.B. in aanmer king te komen. De criteria waarop leveranciers geselec teerd worden, dienen doorzichtig te zijn, zodat in het beginsel iedere aanbieder in aanmerking kom t voor leve- ring.
Het arbeidsm arktbeleid moet een m arkt-conform opere ren mogelijk maken. De W D -fra c tie heeft aangedrongen snel to t een sociaal plan te komen en bij de overdracht van de pensioenen naast het ABP ook de particuliere verzekeraars offerte te vragen.
Financiële paragraaf
Onduidelijkheid bestond bij de W D -fra c tie ten aanzien van de financiële paragraaf. De W D -fra c tie verwacht dan ook bij het wetsvoorstel hierover nadere toelichting en op grond daarvan zal een eventuele bruidsschat besproken moeten worden. Tenslotte heeft de W D -fra c tie gevraagd om een visie van de regering om te proberen de aandelen aanmerkelijk sneller af te stoten dan de to t nu toe gehanteerde termijnen van 5 jaren bij verzelfstandigings- operaties. Tevens kan het op de beurs brengen van de aandelen de kans bieden op publiciteit die nodig is om de goodwill van het brede publiek voor privatisering te versterken.
(V o o r n a d e re in lic h tin g e n : J .F .B . v a n R e y, tel. 0 7 0 - 1 8 2 8 9 9 .)
WSW-budgetfinanciering
1 9 8 2
e c h te rto t het zesvoudige namelijk van ƒ 600 miljoen naar circa ƒ 3,5 miljard. De oorzaken waren velerlei, doch één van de oorzaken is het huidige ongezonde financierings systeem. De rijksoverheid betaalt 100% loonkosten en 80% exploitatiebeleid. De kostenstijging was reden om in 1984 het volum ebeleid in te voeren w a ardoor de toenam e van het aantal W SW -werknem ers kon worden tegenge gaan en het aantal zelfs m et enkele procenten verm inder de. De W D ging toen accoord m et d it beleid doch wees er op dat het volum em aatregel op volum emaatregel stapelen to t nadelen in de bedrijfsvoering zou leiden. De W D heeft toen sam en m et het CDA een m otie ingediend om te bezien of ten behoeve van de kostenbeheersing het volum e beleid vervangen zou kunnen worden do or een vorm van budgetfinanciering gepaard gaande m et de centralisatie en deregulering. Hoewel de gemeenten de uitvoerende instanties van d e WSW zijn, hebben zij en de werkverbanden nauwelijks ruim te voo r eigen beleid. Bo vendien w o rd t goed bedrijfsbeleid niet beloond. S taatssecretaris De Graaf heeft te r uitvoering van de m otie een onderzoeksopdracht gegeven om een gere nom m eerd instituut, begeleid do or een com m issie onder leiding van de heer Drees jr. Het onderzoek m islukte helaas. Het is de verdienste van de staatssecretaris en zijn am btenaren dat zij wel in staat zijn geweest een w erkbaar groeim odel op tafel te leggen zodat over enige jaren de budgetfinanciering een feit zal zijn. Kamerbreed is het w etsvoorstel dan ook aanvaard. Daarmee krijgt de sociale w erkvoorziening nieuwe m ogelijkheden en kansen.
(Voor nadere inlichtingen: mr. G.B. Nijhuis, tel. 070- 182896.)
Reclamebelasting
O p 18 april j.l. heeft de W D -fra c tie tijd en s een UCV over de m idden- en kleinbedrijf nota „Ruim baan voor onder nem en” haar verbazing uitgesproken over het voorne men van de gem eente Den Haag om via belastingheffing op winkelreclam e, die vanaf de openbare weg zichtbaar is, haar eigen begroting te spekken. De fractie was van m ening dat z o ’n beargum entering van belastingheffing onaanvaardbaar is. Een dergelijk beleid is in strijd m et het landelijk gevoerde M KB -beleid en staat de ontplooiing van de detailhandel in de weg.
In 1971 is bij de invoering van onroerendgoedbelasting afgesproken dat daarm ee alle andere heffingen zouden verdwijnen teneinde eindelijk duidelijkheid te krijgen in het oerw oud van gem eentelijke heffingen voor het MKB. De W D -fra c tie heeft tijdens deze UCV een m otie inge diend waarin de regering werd verzocht te komen to t die m aatregelen die het heffen van reclam ebelasting onm o gelijk maakt.
Wetsvoorstel
In een briefwisseling heeft staatssecretaris Evenhuis van Econom ische Zaken geschreven, dat op grond van overwegingen van eenvoud en efficiency op het gebied van de gem eentelijke belastingen binnenkort een w e ts voorstel aan het parlem ent zal worden voorgelegd waarin onder m eer de bevoegdheid van de gem eenten to t het heffen van reclam ebelasting w o rd t ingetrokken.
DE EERSTE KAMER
Beleidsdebat Welzijn en
Volksgezondheid
Het beleidsdebat in de Eerste Kamer stond dit jaar in het teken van de voorstellen van de C om m issie-Dekker. Ook al namen de diverse fracties een grote mate van terug houdendheid in acht, aangezien het kabinetsstandpunt m om enteel bij de Tweede Kamer in behandeling is, niettem in werden er wel enkele schoten voor de boeg gelost.
De W D -fra c tie heeft de aandacht gevraagd voor vier punten, waarover spoedig duidelijkheid m oet komen en w aar een breed m aatschappelijk draagvlak voor m oet bestaan, wil de operatie ten aanzien van het verzeke ringsstelsel kunnen slagen.
1. Het nom inale deel van de ziekenfondsprem ie moet ruim genoeg zijn voor de ziektekostenverzekeraars om de concurrentie te blijven voeren.
2. en 3. Vast m oet komen te staan w a t het pakket van de aanvullende verzekering zal zijn en hoe de belang rijkste inkom ensgevolgen voor som m ige bevolkings groepen zullen worden gecom penseerd.
4. Er m oet worden aangegeven hoe en volgens welke m aatstaven de Centrale Kas zal worden beheerd en verdeeld; de W D -fra c tie vindt de centrale kas een zeer precair onderdeel van de voorstellen, d a t men het liefst zou zien verdwijnen.
M ocht het niet gelukken binnen afzienbare tijd op deze punten uitsluitsel te geven, dan verdient het aanbeveling de alternatieven die door het Verbond van Verzekeraars zijn aangedragen serieus te overwegen.
Overigens is de fractie van mening dat, afgezien van de m ogelijke herziening van het verzekeringsstelsel, andere elementen uit de voorstellen zijn toe te juichen, zoals vereenvoudiging van de planningswetgeving, afschaffing van de contracteerplicht (mits uitgevoerd m et een goede overgangsregeling) en het brengen van een aantal voor zieningen onder één verzekeringsstelsel, zodat binnen dat stelsel de substitutie beter kan worden bevorderd. De W D -fra c tie pleitte er sterk voor om de voorstellen Dekker te splitsen in w at politiek en m aatschappelijk haalbaar is en w at niet, vervolgens.door te werken aan w at haalbaar is en overigens de secto r enige rust te geven. De niet- aflatende stroom van grote en kleine veranderingen maakt de mensen steeds meer prikkelbaar en verm indert de acceptatie welke toch onm isbaar is.
Laat de overheid, die zegt te streven naar deregulering en grotere verantwoordelijkheid voor het veld, niet tegelij kertijd steeds m et nieuwe diepe ingrepen komen zoals de dubbele verm indering van de specialistenhonoraria, de extra beddenreductie zolang de eerste niet is voltooid, en het nieuwe régim e voor C onsultatiebureaus voor Alcohol en Drugs.
O nbegrijpelijk achtte de W D -fra c tie de druk welke m inis ter Brinkm an op de eerste lijngezondheidszorg uitoefent. Hij verknipt de landelijke organisaties voor 20% (dat personeel kom t in dienst van een zogenaam de w erkont- w ikkelingsm aatschappij samen met het sociaal-cultureel werk) en gaat de resterende 80% wegbezuinigen. Zowel de Centrale Raad voor Gezinsverzorging als de Nationale Kruisvereniging zullen verdwijnen, tenzij het geld daar voor w o rdt geput uit het uitvoerend werk, en dat is in strijd m et het beleid van de staatssecretaris to t versterking van de eerste lijn.
(Voor nadere inlichtingen: A.A.M.E. van Erp, tel. 070- 182885.)
198
E U R O * R * E X P R E S S E
* ★ *
De E uro -E xp re sse w o rd t uitg eg e ve n o n d e r a uspicië n van de N e derlandse leden van d e L ibe ra le en D e m ocra ti
sche F ra ctie in het E uropese P arle m ent.
De Europese Raad in Hannover
Toen President Giscard d ’ Estaing in de 70er jaren het geregeld bijeenkom en van de regeringsleiders in een zogenaam de Europese Raad voorstelde, had hij daarbij voor ogen dat deze bijeenkom sten op het hoogste niveau in een serene sfeer zouden verlopen, gewijd zouden zijn aan beschouwingen over toekom stige ontwikkelingen in de Gem eenschap en zouden uitm onden in oriënterende conclusies ten behoeve van de „norm ale” Gemeen- schapsorganen - Com m issie, Raad en Parlement. Tot voor kort is daarvan weinig terecht gekomen. De Europe se Raad dreigde een soort beroepsinstantie te worden voor zaken die de gewone Raden van M inisters niet wisten op te lossen. Crisissen en ruzies (met denke aan de landbouw problem en en aan het „I w ant my money ba ck” van mrs. Thatcher) werden naar dit hoogste colle ge geschoven en gaven daar vaak aanleiding to t onver kw ikkelijke tonelen.De zojuist gehouden bijeenkom st van de Europese Raad in Hannover was de eerste, die voldeed aan het beeld dat Giscard d ’ Estaing destijds voor ogen had gestaan. Mede dank zij het uitstekende werk van het Duitse voorzitter schap zijn in de eerste helft van d it jaar vele m oeilijkheden uit de weg geruimd. De Europese Com m issie heeft daarbij een zeer grote rol gespeeld. Haar voorstellen over de financiering van de Gemeenschap, over de landbouw politiek en over de voltooiing van de interne m arkt vóór eind 1992 (het „E uropa zonder grenzen”) werden aange nomen. O ok met het Europees Parlement werd overeen stem m ing bereikt over de begrotingsdiscipline en de m eerjarenramingen die daarvoor nodig waren.
Het verbaasde dan ook niemand dat de Europese Raad unaniem de Fransman Jacques Delors, voorzitter van de Europese Com m issie, in deze functie voor nog eens twee jaar wilde herbenoemen. Lord Plumb, voorzitter van het Europese Parlement, die in Hannover aanwezig was, bracht dit voornem en over aan het Presidium van het Parlement. Dit verklaarde zich daarm ee accoord en zo kon de benoem ing officieel worden aangekondigd. Aldus kon de Europese Raad zich in alle rust wijden aan toekom stproblem en. Het meest belangrijke daarvan was het vraagstuk van de Europese monetaire integratie. Kan een Europa zonder grenzen functioneren m et tw aalf verschillende valuta? De Duitsers hadden een voorstel gedaan voor nauwere m onetaire integratie m et als uitein delijk perspectief een Europese m unt (de ECU) en een Europese Centrale Bank. De Britse regering had zich bij m onde van mrs. Thatcher reeds bij voorbaat daartegen verklaard. Het Verenigd Koninkrijk staat half binnen, half buiten het huidige Europees M onetair Stelsel. Mrs. That cher wil dat dat zo blijft. De meeste andere Britse ministers, alsm ede het bedrijfsleven en de financiële wereld, wensen dat hun land volledig lid w o rd t en ook m eedoet aan de ontwikkeling naar verdere monetaire integratie. Hoe bespottelijk de huidige situatie is, blijkt uit de recente ervaringen van een Europarlem entariër die met honderd gulden de G em eenschap afreisde en dat geld uitsluitend gebruikte om het elke keer bij de grens om te wisselen. Voordat hij alle lidstaten had bezocht was het geld al op.
O ndanks het verzet van mrs. Thatcher heeft men in Hannover een eerste stap gezet op de weg die uiteindelijk ertoe m oet leiden dat de gem eenschappelijke' Europese ruimte een gem eenschappelijke munt krijgt. Een com ité, bestaande uit C om m issievoorzitter Delors, Com m issaris Andriessen, de presidenten van de nationale circula tiebanken en nog enige onafhankelijke deskundigen, zal zich aan de studie zetten en eind juni 1989 zijn aanbeve lingen voorleggen aan de Europese Raad die dan onder Spaans voorzitterschap in M adrid zal worden gehouden.
(Voor nadere inlichtingen: mr. H.R. Nord, tel. 09.32.2.2342734.)
Debat Europese Raad
Sinds de extra Europese Raad van februari jl. zit er weer vaart in Europa. Het jaartal 1992 is n e tz o bekend aan het worden als vroeger de jaartallen 1984 en 2000. We m oeten niet vervallen in euforie, maar realistisch op tim is me is op zijn plaats. Toch past daarbij ook de vraag „Haalt Europa 1992” , zal er aan het eind van dat jaar inderdaad één Europa van de Twaalf zonder binnengrenzen en met een vrij verkeer van goederen, personen, kapitaal en diensten bestaan? Voor het zo ver is zal er nog veel moeten gebeuren. De Top van Hannover heeft daaraan zeker positief bijgedragen.
„Gesprek aan de haard”
Het is overigens goed dat het hier w eer ging om een Europese topconferentie van het oorspronkelijke model, meer een „gesprek aan de haard” dan een beroepsin stantie voor het oplossen van problem en w aar vakraden niet uit zijn gekomen. Dat dat m ogelijk was is zeker te danken aan het goede Duitse voorzitterschap en het is terecht dat de M inister-President aan zijn Duitse collega een sym bolische Eurobokaal schijnt te hebben overhan digd.
Maar het is nu zaak de vaart er in te houden en de Top van Hannover heeft daaraan zeker een bijdrage geleverd. In de eerste plaats wat betreft de verdere voortgang van de interne m arkt. Dit is alleen al van belang om het komende Griekse voorzitterschap „o p schem a” te houden. Ik ben het eens m et de M inister-President dat we geen Europa a la carte moeten krijgen en dat we er voor moeten waken dat ieder land de lekkerste nationale brokken uit het w itboek voor de interne m arkt haalt.
Harm onisatie belastingen
Nederland dus het verder terugbrengen van de collec tieve lasten en het verlagen van de belastingtarieven. Het is verheugend dat in Hannover is besloten een com ité onder leiding van de heer Delors in te stellen, dat over een jaar concrete aanbevelingen over de vorm ing van een econom ische en monetaire unie van de.tw aalf E G -lidsta- ten m oet doen. Het is goed dat d it com ité onder leiding staat van de Europese Com m issie en dat de tw aalf presidenten van de Europese centrale banken er in zitten. Daaruit blijkt dat het niet gaat om de zoveelste studeerka- m erclub, maar om een op het bereiken van beleidsaanbe velingen gericht gezelschap. W at ons betreft zijn die aanbevelingen gericht op het to t stand brengen van een vergaande econom ische en monetaire sam enwerking van de EG-landen, op het uiteindelijk creëren van één Europese m unt en op het to t stand brengen van één Europees centraal bankstelsel. Maar er zal nog heel wat water do or de Thames moeten strom en voor het zo ver is. Culturele identiteit
In Hannover is gesproken over „het culturele Europa” . Van Europese culturele eenheidsworst kan en mag na tuurlijk geen sprake zijn. Juist in een econom isch, m one tair, sociaal en politiek verenigd Europa dient de nationale culturele identiteit van de lidstaten te blijven bestaan.
(Voor nadere inlichtingen: drs. F. W. Weisglas, tel. 070- 182903.)
Wijziging Wet Chemische
Afvalstoffen
Hoewel het in recente persberichten alleen lijkt te gaan om de problem atiek van dum ping van afvalstoffen in de Derde Wereld, heeft het w etsvoorstel een veel ruimere strekking. Namelijk een regeling voor:
a) export naar Derde-W ereld-landen;
b) export naar niet-EG-landen, zijnde geen Derde-W e- reldlanden (bijvoorbeeld Oost-Duitsland);
c) export naar andere EG-lidstaten; d) im port in Nederland.
Een en ander te r uitvoering van EG-richtlijnen. Volgens de W D -fra c tie behoeft elke stroom een eigen benadering, om dat ze niet alle gelijke m ilieuconsequenties hebben. Het w etsontw erp betekent een flinke stap in de goede richting naar de beheersing van strom en gevaarlijke afvalstoffen. En het Nederlandse bedrijfsleven verdient lof d at het (vrijwillig) niet betrokken is bij afvaldum pingen in de Derde Wereld.
Onze w oordvoerder betw ijfelde of de EG-lidstaten wel over voldoende opslag- en verw erkingscapaciteit be schikken. En: kunnen de controle en handhaving wel zodanig effectief zijn dat diffuse verontreiniging van het Nederlandse en Europese milieu bezworen kan worden. De M inister kon hierop nog geen afdoende antw oord geven. Onze w oordvoerder bepleitte dat veel meer moet worden gestreefd naar een grensoverschrijdende aanpak van de afvalverwerking, zeker als in 1990/1992 de gren zen vervagen. M et andere woorden: een beleid m et het gezicht in plaats van de rug naar Europa.
beschikking van bijvoorbeeld Derde-W ereld-landen kun nen worden gesteld. Helaas m oet worden betw ijfeld of alle EG-lidstaten (wel) dezelfde uitleg zullen geven aan de EG -toetsingscriteria. Hier schuilt een gevaar voor de effectiviteit van de EG-regelingen. Zullen bijvoorbeeld de Mediterrane landen wel even strenge eisen stellen als bijvoorbeeld Nederland? In hoeverre kunnen hierdoor „sluipw egen” voor afval ontstaan? De W D -fra c tie be pleitte een streven naar volledige harm onisatie van uitleg. Volgens de W D -fra c tie m oet, als uitgangspunt, export van gevaarlijke afvalstoffen naar Derde-W ereld-landen worden tegengegaan. Het is onverantwoord(elijk) om de m ilieurekening en -consequenties van onze westerse activiteiten bij de huidige en volgende generaties in ontwikkelingslanden te leggen. Dus: een beleidsm atige blokkering van afvaldum pingen.
Een absoluut w e tte lijk export-verbod lijkt echter niet verstandig en niet nodig, om dat in de toekom st w ellicht ook daar een m ilieu-verantw oorde oplossing aanwezig is.
Geen gedwongen winkelnering
De W D -fra c tie w as het niet eens m et een systeem van „gedw ongen w inkelnering” voor het Nederlandse be drijfsleven. Dat wil zeggen: dat de M inister bij zijn afw e ging over het al dan niet afgeven van een verklaring van geen bezwaar voor export van Nederlands afval tevens laat meewegen of Nederlandse verwerkingsbedrijven daardoor kunnen worden bedreigd m et onderbezetting dientengevolge. Redenen:
- verstoring van gezonde internationale concurren tieverhoudingen;
- mogelijke frustatie van nieuwe technologische o n tw ik kelingen;
- weinig vriendelijke internationale gezindheid (19921); - beperking van keuze-vrijheden;
- (mogelijke) strijd m et EG-richtlijn (6/12/84: „Geen be lemmering voor intracom m unautair handelsverkeer veroorzaken, noch m ededingen beïnvloeden” ; - vorm van protectionism e;
- „grens-denken” w erkt niet, volgens de gekunstelde provincie-grenzen bij de A fvalstoffenwet.
M inister, PvdA en CDA deelden deze opvatting niet. Een accoordverklaring/instem m ing van de Minister w o rdt geacht te zijn geweigerd als die niet binnen de officiële term ijn van vier weken is afgegeven. Gelet o p de som s/vaak m oeilijke beoordelingsm ogelijkheden in an dere landen ontstaat het gevaar van vele fictieve w eige ringen; zonder m otiveringsplicht alsdan!
Is dat wel zorgvuldig bestuur?
De W D -fra c tie verzocht om fictieve weigeringen zo veel m ogelijk te voorkom en.
(Voor nadere inlichtingen: mr. A.J. te Veldhuis, tel. 070- 182901.)
198 + ★ + 4
★ p p i
★ Si ★
Effectiviteit EG-regelingen
1 9 8 5
Mededelingen
Zomerreces
De WD-Expresse zal in verband met het zomerreces van de Tweede Kamer gedurende de maanden juli en augus tus niet verschijnen. Vanaf begin september rolt de Expresse weer regelmatig in uw brievenbus.
Rapport Partijraad
\
\
\
EXPRESSE
Verschijnt wekelijks met uitzondering van de reces periodes van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Uitgave van de Haya van Somerenstichting; waarin opgenomen de mededelingen van het hoofdbestuur van d e W D .
