38iii8Bi"""~lii~Bilijliliiii88!liil""~~~~li!l~lil~l~liilillilillil _j

LIJST VAN ADVERTEERDERS

Hotel Aux Mille Etoiles, Les Marécottes I Serviceflatcentrum Belmonte, Wageningen I Restaurant La Cloche, Leiden I Hotel Edenhof, Zwammerdam I Hotel Kasteel Restaurant Erenstein, Kerkrade I Instituut "De Gooische Staete", Nederhorst den Berg I Home Security, Hilversum I Hypotheek Centrum voor Academici, Rotterdam I St. Internaat Ter Apel, Ter A pel I In 't Silverhuys Juwelier Rikkoert, Schoonhoven I Intertop Travel, Voorburg I IVM Bouwverbetering b.v., Arnhem I René Janssen b.v., Wijchen I Christiaan v.d. Klaauw, JoureIKluwer Uitgeve- rij, Deventer I Koninklijke Wessanen n.v., Amstelveen I Luzac College, Den Haag I Petit-Hotel-Restaurant-Otten, Amsterdam

I Hotel Peerboom, Epen I Het Kasteel van Rhoon, Rhoon I

Schuytvlot, Montfoort I Wijnkoperij van Tetering b.v., Bloemen- daal I Theresia PC, Amsterdam I Tunon, Den Haag I Vonk Rei- zen, Harlingen I De Waaijer +Partners b.v., Arnhem I Wijntap- perij 500, Amsterdam

Serviceflatcentrum "BELMONTE"

Wageningen

Onbezorgd ouder worden op unieke locatie in stijlvolle om- geving, met behoud van volledige privacy.

Uitgebreide service; uitstekende verbindingen naar alle rich- tingen.

Laat u uitvoerig inlichten over de wellicht voor u bestaande mogelijkheden.

Schr. inl.: secr. Verg. v. Eigenaren, Gen. Foulkesweg 271.

Telefoon admi'listratie: 08370 - 10521.

SCHOONHOVENS ZILVER een succesvol

relatiegeschenk

vervaardiging van speciale opdrachten in eigen ateliers.

"Jn 't ~ilbetf)ups"

Voor antiek Nederlands zilver kunt u een bezoek brengen aan

Haven 13.

Haven 1 + 5 -Schoonhoven, tel.: 01823- 2651 Tevens voor al uw vakkundige goud- en zilverrestauraties en verzilveringen.

VAKANTIE IN EIGEN LAND!

IN HET NATUURPARK ZUID-LIMBURG

het mooiste stukje Nederland tussen Maas, Eifel en Ardennen.

HOTEL-RESTAURANT

"PEERBOOM" te Epen (Z.-Limb.).

Dit kleine drie sterren-hotel staat be- kend om zijn persoonlijke verzorging en zeer goede keuken. De typische vrije sfeer en stijl maken uw verblijf tot een waar genot. Nieuwe zit-/ slaapka- mers met eigen badkamer met bad/

douche en toilet, radio, telefoon en weksysteem. KI. tv en fietsen op ver- zoek.

Speciale arrangementen: van vrijdag tot zondag I 125,-p.p., van vrijdag tot maandag I 185,-p.p., van vrijdag tot vrijdag I 430,-p.p. (logies +

ontbijt + diner).

Reservering en folder: Hotel Peerboom, Wilhelminastr. 11, 6285 AS Epen (Z.

Limb.). tel.: 04455- 2121.

Vrijheid en Democratie

veertiendaagse uitgave van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

Nummer 1306 26juni1984

Hoofdredacteur:

Reny Dijkman Algemeen redacteur:

Victor Hafkamp Parlementair redacteur:

Miehiel Krom Buitenland redacteur:

drs. Jan van de Ven Vormgeving:

Siem Willerus Redactie-adres en abonnementenadm.:

Koninginnegracht 57, 2514 AE 's-Gravenhage Telex 33564

t.n.v. VVD Den Haag.

Tei.:070-614121 Druk:

Ten Brink Meppel b.v.

Stichtingsbestuur:

Drs. H. B. Eenhoorn W. J. A. v.d. Berg Mr. J. de Monchy Redactieraad:

Drs. H. B. Eenhoorn, vz.

W. J. A. v.d. Berg, secr.

H. F. Heijmans H.A. M. Hoefnagels Drs. Th. H. Joekes J. van Lier Ir. D. Tuijnman Advertentie-exploitatie:

Bureau Van Vliet b.v.

Postbus 20, 2040 AA Zandvoort Tel.: 02507- 14745

brieven voor het 11 septembernummer s.v.p. inzenden na 20 aug. en vóór de 30ste augustus

VVD..fractie eensgezind en voltallig door·

kruiswapendebat Foto: Miehiel Sablerolle

- Emotioneel debatrond kruisvlucht- wapens

Europese verkiezingen Stikkerhuis geplunderd - Jan te Veldhuis

over de

deregu:Ierings- brochure VVD-visie over stelselwijziging soc. zekerheid - Het I-juli-pakket

""''-""""?""·"'''"'"'·"'"• ...,

- Najaars- programma Hayavan Someren- stichting

',···.

M

De uitslag van de verkiezingen geeft de liberalen geen reden tot juichen. Het meest te betreuren, is het wegvallen van de Duitse zusterpartij de FDP. Daardoor verliest de Europese liberalefractie haar bekwame voorzitter dr. Martin Bangemann. De Nederlandse liberalen kregen vijf zetels. Eén meer dan in 1979, maar één minder dan waar in stilte op werd gehoopt. De opkomst van 50,5 %toont aan dat "Europa" in tegenstelling tot de verwachtingen minder dan in 1979 bij de bevolking leeft. Vooral de jongeren hebben het in de stemlokalen af laten weten. Een terugslag die duidelijk op het eindresultaat van de VVD drukt. De liberalen mogen dit signaal niet onderschatten. Als de jongeren onverschillig tegenover een verenigd Europa blijven staan, is een

toekomst voor het Europees Parlement een utopie.

Het kabinetsbesluit over de kruisvluchtwapens, dat tijdens de debatten in de Tweede Kamer ongeschonden in tact bleef, kreeg van het bijeengeroepen VVD-hoofdbestuur de volle steun. Het libe.rale hb aanvaardde het compromis dat in het kabinet is bereikt als het best mogelijke. Het hoofdbestuur

beklemtoonde dat deelgenootschap in een vrijwillig aangegaan bondgenootschap inhoudt dat ieder land ook een loyaal aandeel in de verplichtingen neemt.

Die eenheid van politieke top en bestuur bleek ook duidelijk in de fractie tijdens de debatten. Aan de onzekere situatie die sinds het NAVO-

dubbelbesluit van 1979 bestond is nu in Nederland een eind gemaakt. Het destijds gemaakte voorbehoud door Nederland is thans duidelijk ingevuld:

indien de Sowjet-Unie met het plaatsen van SS-20 raketten doorgaat, zal Nederland in 1988 ook gaan plaatsen en zal Woensdrecht vanaf 1986 daartoe in gereedheid worden gebracht.

Dat dit onderdeel van het besluit bij de tegenstanders fout viel, was te verwachten. Dat het echter zou leiden tot persoonlijke bedreiging van VVD- kamerleden en het bezetten en plunderen van hetAmsterdamse Stikkerhuis had niemand voorzien. Griezelig is de interpretatie van het begrip

"democratie" van de harde kernen van tegenstanders. Argumenten dat een dergelijke beslissing niet door een kleine meerderheid genomen mag worden ... Bekogeling, brandstichting en plundering wijzen op een gevaarlijke uitholling van onze democratie.

D00UMENTATIEC;Ei'4Tf1U~.tl

NEDERLANDSE POLITIEKE PARiiJEN

26juni1984

Emotioneel debat ^{... ,:·} ." . ./ ··"- r· ·:j:.î

ro~d ){,ruiSvluChtwapêöS ..

"Eindelijk is er nu een besluit dat strekt tot opheffing van het Nederlands voorbehoud van december 1979, in feite een dubbel ja tegen plaatsing. Daarmee keert Nederland terug in de

bondgenootschappelijke solidariteit, die de basis is van ons

veiligheidsbeleid. Het besluit koppelt het Nederlands plaatsingsgedrag aan de ontwikkeling van het probleem waar het om begonnen is: de groeiende SS-20 dreiging. Nederland zal, zo

staat in dit besluit, kruisvluchtwapens plaatsen, indien de Sowjet-Unie op

I november 1985 meer SS-20- kernkoppen heeft opgesteld dan 1134.

In dat geval plaatsen we alle 48 kruisvluchtwapens. Indien er op

I november 1985 een tweezijdig wapenbeheersingsakkoord tussen de Sowjet-Unie en de V.S. is, dan plaatst Nederland een proportioneel aandeel van het Westelijk

moderniseringsprogramma ... ,"

aldus Ed Nijpels tijdens de

Tijdens de debatten pleegt Ed Nijpels overleg met Meindert Leerling (RPF)

uitgebreide commissievergadering op 12 juni, die volledig via de radio in het gehele land was te volgen. Het onderwerp was zo beladen dat de Haagse politie en de veiligheidsdienst van de Kamer alle maatregelen hadden getroffen om incidenten te voorkomen.

Nijpels legde er de nadruk op dat de VVD er nooit een misverstand over had laten bestaan "dat de

verdeeldheid van onze coalitie-partner over de kernwapensproblematiek noodzakelijkerwijs tot een compromis zou moeten leiden ... en per definitie kan dat nooit iedereen tevreden stellen. Maar de Nederlandse bevolking blijkt volgens een eerste opiniepeiling dit besluit duidelijk te aanvaarden. Maar liefst 68 %van de publieke opinie, gepeild door het bureau Lagendijk, is van mening dat de Tweede Kamer met dit positieve plaatsingsbesluit van de regering moet instemmen. Aangezien uit diezelfde peiling blijkt dat 77 %de vertraagde Nederlandse besluitvorming over de kruisvluchtwapens aan binnenlandse politieke verdeeldheid wijt en 89 % vindt dat Nederland lid moet blijven van de NAVO, is het duidelijk dat er in ons land nog steeds een stevige basis is voor een loyale NAVO-politiek.

Vijftien jaar van agitatie tegen het bondgenootschap door de anti- defensiebeweging in ons land heeft dus gelukkig minder schade aangericht dan sommigen de laatste jaren vreesden."

Nijpels hekelde de steeds fellere pogingen van politiek-links om de West-West-verhoudingen belangrijker te achten dan de Oost-West-

verhoudingen. "Dat gevoel bekruipt je ook een beetje als je de eerste 40 pagina's van de alternatieve defensienota van de PvdA leest.

Daaruit krijg je de indruk dat de problemen in de wereld voornamelijk voortvloeien uit de relaties tussen de V.S. en West-Europa."

Vesting

0

partijbureaus van VVD en CDA bewaakt en stonden ook enkele Kamerleden en hun huisgezinnen onder bewaking. In de Kamer werd elke toegangspas op geldigheid gecontroleerd. Het incident dat tijdens het debat plaats vond- een jongeman die vanachter de gordijnen tijdens de tweede termijn van Ed Nijpels op de regeringstafel sprong en de verbaasde zaal toesprak- was alleen mogelijk doordat de

toegangsdeur naar het internationaal perscentrum, dat tegen de Kamer ligt aangebouwd, niet was afgesloten. Ook die doorgang werd versperd en de ingangsdeuren naar de zaal werden

Het CDA-Kamerlid Van Dijk verdiept in een krant met de VVD-

verkiezingsadvertentie

De fractievoorzitters van de

coalitiepartijen gingen nogal eens in de clinch met elkaar tijdens de debatten. Na afloop konden Ed Nijpels en Bert de Vries elkaar opgelucht de hand schudden

26juni1984

vanaf dat moment extra bewaakt. De harde kernen van de

vredesbewegingen bleven echter op het Binnenhof hangen. Het aantal was niet groot. Wel fanatiek. Via

luidsprekers kon men buiten het gehele debat volgen. Plannen, om na afloop het gehele Binnenhof en alle uitgangen met een levend cordon te omsingelen, mislukten. Rond half elf 's avonds greep de ME na

brandstichting voor de Ridderzaal in en werd alles schoongeveegd.

Kenmerkend voor de VVD is dat ook haar bewindslieden en voorzitter in deze laatste uren in de Kamer de debatten volgden. Typerend voor de eenheid, waarmee de politieke top:

Tweede-Kamer, Eerste-Kamer en bewindslieden gezamenlijk achter het kabinetsbesluit waren gaan staan.

Het" Veelliefs voor Moskou" van de socialisten, waarover Engwirda (D'66) in eerste termijn zijn verbazing al had uitgesproken, was voorEd Nijpels reden om in tweede termijn op te

merken: "Met name bij de PvdA had ik de hoop dat men alsnog bereid zou zijn af te zien van een simpel "nee" en nog eens een simpel "nee" tegen de raketten. De bittere conclusie is, dat wat er ook achter het ijzeren gordijn gebeurt, de PvdA iedere plaatsing in ons land blijft afwijzen.

Solidariteit ... werkelijke solidariteit kijkt ook naar de tirannie waar honderden miljoenen Oost- Europeanen dag in dag uit mee worden geconfronteerd. Werkelijke solidariteit houdt ook rekening met de idiote, explosieve stijging van

kernwapens in de Sovjet-Unie.

Werkelijke solidariteit houdt ook rekening met de rauwe werkelijkheid die de Hongaren in 1956, de Tsjechen in 1968, de Afghanen in 1979 en de Polen in 1981 hebben meegemaakt.

Werkelijke solidariteit vraagt ook aan deze Partij van de Arbeid te beseffen dat, zoals Hans van Mierlo dit op 5 mei 1983 zei: "we de vrijheid hebben

Ed Nijpels feliciteert ~u.bbers met het behaalde resultaat en zijn voortreffelijke verdedtgmg van het kabinetsbesluit

4

gekregen om er alles mee te doen, behalve haar weg te geven."

Stemmingen

G

veranderen, geen enkele behoefte aan nog een extra vergadering. Alle 35 leden stonden achter hun fractieleider.

Een motie van D'66, die uitsprak dat de Kamer het besluit eind volgend jaar opnieuw moet beoordelen, werd met 71 stemmen voor en 79 tegen verworpen. Zeven CDA' ers stemden met de oppositie mee, hoewel Lubbers deze motie had ontraden. Volgens hem was het niet doelmatig het gesprek tussen Nederland en de Sowjet-Unie in te gaan met nóg een aanvullende voorwaarde. "Dat zou het Nederlands signaal naar de Sowjet-Unie

verzwakken," aldus Lubbers. De motie van Nijpels om de voorlichting . over de kernwapenproblematiek te

verbeteren, werd aangenomen. Ook een motie van de GPV-er Schutte kreeg de steun van de

Kamermeerderheid. Hij vroeg om een tijdige behandeling van de

Goedkeuringswet van het verdrag met de Verenigde Staten, als de Kamer mocht besluiten de algemene verkiezingen van mei 1986 te vervroegen. En daarmee kwam een eind aan een ruim vier jaar durende onzekerheid m.b.t. de Nederlandse houding ten opzichte van het NAVO- dubbelbesluit van 1979.

Reny Dijkman •

Foto's: Miehiel Sablerolle

HYPOTHEEK CENTRUM, WAAROM EIGENLIJK?

Waarom is het Hypotheekcentrum (al sinds 1973 in het Bouwcentrum gevestigd) zo succesvol?

De adviezen voor woningfinanciering van één enkel jaar gaan over een totale waarde van

f 500.000.000,-en ze worden uitgebracht door mensen die samen meer dan 100 "manjaren" ervaring hebben in hypotheekadvisering!

Let wel, het gaat om gratis adviezen en daarna desgewenst gratis bemiddeling.

Veel mensen plaatsen hier een vraagteken. Gratis? Hoe kan dat dan. Waar leven die deskundige adviseurs dan van?

Het antwoord is eenvoudig. Het Hypotheekcentrum biedt zijn diensten naar twee kanten aan, naar u om uw zaak zo goed mogelijk te dienen èn naar geldgevers, om voor hen een verantwoorde veilige belegging te regelen.

Het zijn die geldgevers die voor de diensten van het Hypotheekcentrum betalen.

Wie die geldgevers zijn? Eigenlijk alle grote geldinstellingen zoals banken (AMRO- NMB- MEES & HOPE enz.) verzekeraars (NATIONALE NEDERLANDEN- AEGON -STAD ROTTERDAM enz.) hypotheekbanken (WESTLAND-UTRECHT- ROHYP- R.P.S. enz.) en sommige pensioenfondsen die belegging voor hun mid- delen zoeken.

De kwaliteit en de integriteit van het Hypotheekcentrum is voor geldgevers belangrijk. Zo belangrijk dat ze voor die "toegevoegde waarde" willen betalen.

Precies dezelfde eigenschap maakt het voor u nuttig om met het Hypotheekcentrum in zee te gaan als u een hypotheek nodig hebt.

En als u nu nog geen directe plannen hebt, ... dan kan het toch goed zijn het Hypotheekcentrum te raad- plegen.

Als zich een kans voordoet een fijn huis te kopen, dan weet u alvast wat uw mogelijkheden zijn.

Gedetailleerde informatie begint met een telefoontje, om toezending van het "Oranje Boekje" te vragen.

Dat gebeurt ogenblikkelijk.

Ook gratis!

voor a c a d e m i c i

RAAD VAN TOEZICHT:

01 0-14.33.11.* ^(of 053-35.13.04 voor Oost-Nederland)

POSTBUS 2600 ROTTERDAM

voorzitter: prof. dr. R. Bannink (econoom); leden: -prof. dr. J.' Bergsma (klinisch psycholoog). ir. D.J. Brink b.i.

(arch1tect B.N.A.). prof. dr. H.G. Schulte Nordholt (cultureel antropoloog). J.P. Kostense (register accountant).

5 26juni1984

Euro-verkiezingen reden tot bezinning

De VVD kan met gemengde gevoelens op de campagne voor de Europese

verkiezingen terugzien.

Terecht was er grote vreugde over de zetelwinst die werd geboekt. De VVD klom van 4 naar 5 zetels en daar ging het allemaal om! Maar aan de andere kant was er ook duidelijk enige

teleurstelling over het feit dat het behaalde percentage duidelijk onder de

verwachtingen bleef Al maandenlang doen

opiniepeilers ons immers geloven dat de VVD schommelt rond een percentage van zo'n 21 % terwijl de VVD nu op 18,9%

bleef steken.

Gerlof Boosman •

Campagne/eider

Ronduit tragisch is de situatie voor onze Duitse liberale vrienden van de

FDP. Deze partij kwam 0, I % tekort om de kiesdrempel van 5 %te nemen.

Dat betekent dat alle vier Duitse liberale zetels nu verloren gaan. Een ernstig verlies voor onze liberale fractie, ook al omdat men daar nu een andere voorzitter zal moeten zoeken.

In de FDP-er Bangemann had men een inspirerend en gezaghebbend

voorzitter die er uitstekend in slaagde de verschillende nationaliteiten samen te laten werken. Vooral door zijn optreden en inzet opereerde men als een sterke liberale eenheid.

Opnieuw werden de Engelse liberalen het slachtoffer van een absurd en dwaas kiesstelsel. De liberalen- door premier Thatcher eens minachtend aangeduid als Euro-fanaten- haalden weliswaar zo'n 18 %van de stemmen, maar dat bleek onvoldoende om ook maar één kiesdistrict te kunnen winnen. Men kan slechts bewondering en respect hebben voor de spirit en vasthoudendheid waarmee onze liberale vrienden zich keer op keer enthousiast in de strijd storten.

In Frankrijk leed de socialistisch- communistische regering een formidabele nederlaag en haalde slechts 32 %van de stemmen. De oppositielijst onder leiding van de liberale Sirnone Veil won daar overtuigend met 43 %.

In Italië had de dood van de

communistische leider Berlinguer tot gevolg dat de communisten voor het eerst in de geschiedenis groter werden (32,9 %) dan de christen-democraten.

Opmerkelijk is het succes van de Groenen. In Duitsland behaalden zij maar liefst 7 zetels. Merkwaardig, gezien de vele interne strubbelingen in deze partij en de weinig constructieve opstelling in het Duitse parlement.

Maar ook in verschillende andere Westeuropese landen behaalden dergelijke milieu-partijen redelijke resultaten.

Ronduit zorgelijk is het rechts extremisme dat hier en daar in Europa duidelijk de kop weer opsteekt. In Frankrijk behaalde ultra-rechts onder aanvoering van Le Pen met zijn Front

Nationale ongeveer 11 %der stemmen. In een campagne waarbij onverbloemd en onbarmhartig werd ingespeeld op de vreemdelingenhaat.

Gelukkig deed de Centrumpartij het hier heel wat minder en behaalde zij geen zetel, maar in de grote steden kwam zij toch tot nog 4,7 %.

Voor alle democratische partijen moet deze winst reden zijn tot bezinning.

Zeker voor de VVD die meer dan andere partijen (27.000 stemmen) aan de Centrumpartij verloor.

Opkomst

Overal in Europa was de opkomst Jager dan 5 jaar geleden. In Nederland maar net boven de 50 %, een absoluut dieptepunt! De mensen lijken voor Europa maar weinig meer

gemotiveerd te zijn. Het enthousiasme voor het gezamenlijk opbouwen van één Europa, zoals dat in de 50-er en 60-er jaren leefde, lijkt vrijwel volledig verdwenen te zijn. De inspiratie is omgeslagen in cynisme en onverschilligheid. Terwijl Japan en Amerika sterk opkomen proberen de Westeuropese landen in een ieder- voor-zich-houding hun positie te behouden. In plaats van één Europese markt op te bouwen- waarvan de financiële voordelen èn de impuls op de werkgelegenheid absoluut vaststaan!- kibbelen de

regeringsleiders over hun nationale belangen op korte termijn. En de burgers lezen over mislukte toppen, melk- en wijnplassen e.d. Is het een wonder dat men thuis blijft?

Positie VVD

De VVD kreeg bij deze verkiezingen iets meer dan 1 miljoen stemmen. Dat betekent dat sinds september 1982 maar liefst meer dan 800.000 VVD stemmen verloren zijn gegaan! De PvdA, die nu met ruim 33 %de grootste partij werd, haalde minder stemmen dan de VVD in 1982.

Vast staat wel dat onze partij extra Jast heeft van een lage opkomst. Cijfers

·.·.·.

·.·.·,

~;!

I

~ m

8800!8"8 8 - i 88i8838i ..

38iii8Bi"""~lii~Bilijliliiii88!liil""~~~~li!l~lil~l~liilillilillil _j

wijzen immers uit dat het met name de jongeren zijn geweest die het bij deze verkiezingen af lieten weten. En juist van de jonge stemmers moet de VVD het hebben.

Hoe is nu de positie van de VVD in de verschillende provincies?

Uit dit overzicht blijkt dat met name in Groningen en Drenthe voor de VVD het verlies beperkt is gebleven. In beide provincies is de opkomst overigens ook duidelijker hoger geweest dan in de rest van Nederland.

Daarentegen heeft de VVD in Brabant en Limburg forse klappen moeten incasseren. In deze provincies met een zeer lage opkomst liep het VVD verlies op tot maar liefst boven de 5 %.

Juist in die provincies had de VVD in 1982 sterk gewonnen, daarom is het triest dat juist hier onze positie zo sterk is verzwakt.

Interessant is het eens te kijken of de positie van de VVD samenhangt met de mate van verstedelijking.

Uit deze tabel blijkt nog eens hoe sterker de urbanisatiegraad is, hoe lager de opkomst. Het verschil in opkomst tussen het platteland en de grote steden is zelfs meer dan 12 %!

De VVD heeft haar verlies vooral in de forensengemeenten en in de grote steden nog betrekkelijk beperkt weten te houden.

VVD-verlies t.o.v. 1982

In vergelijking met 1982 verloor de VVD rechtstreeks stemmen aan verschillende partijen. Van het VVD- verlies ging 42 %naar het CDA, 21 naar de PvdA en 1 7 % naar de Centrumpartij. In totaal gingen 71.000 VVD-stemmen uit 1982 verloren aan het CDA, maar tegelijkertijd kwamen 45.000 CDA- stemmers nu naar ons. Maar het

"saldo" is duidelijk negatief.

De VVD heeft haar leidende positie onder de jongeren prijs moeten geven aan de PvdA. Het percentage VVD- stemmers onder de 18- tot 24 jarigen

',;'

opkomst EP

1984 '79

Nederland ^{50.5 16.1}

Gróni~gen 56.8 13.2

Friesland 58:6 10.6

Drente ',· _{59.2 17.1} Overijssel',, 57.4 11.8 Gelderland 52.9 15.7

Utrecht ^{52.6 19.9}

Noord;.MoUand 49.4 20.5 Zuid"Holland ^{48.4 18.6}

Zeeland ^{48.4 15.8}

NoQrd•Briban,t 46.7 13.3

Limburg 44.2 10.5

daalde van 30 tot 24 %. Het CDA vergrijsde verder. In 1982 was 48 % ouder dan 50 jaar, nu is dat ruim 53 %.

Opvallend is tenslotte dat nu 21 % van de mannen VVD stemt, tegen slechts 17.5 %van de vrouwen. De situatie bij het CDA vormt hiervan het

spiegelbeeld.

De VVD wacht tot de

Kamerverkiezingen in 1986 een zware taak. Er zal hard gewerkt moeten worden het verloren gegane terrein terug te winnen. Als dat gebeurt èn als het sociaal economisch herstel zich verder doorzet en de partij weet dat goed uit te dragen is er de komende jaren een goed perspectief. •

opkomst EP

1984 '79 plattelands

gemeenten ^{57.6 15.3}

ven>tedelijkte

gemeenteil ^{52.0 13.6}

specîfie~e foren·

sen gemeefiten ^{53.4 24.5} steden totlOO.O()Q

inwoners', 48.3 15.1

grote st~de!l

(boven 100.000

inwoners) ^{45.2 15.5}

TK EP verschil

'82 '84 '82-'84

23 18.9 • 4.1

16.9 14.7 -2.2

17.6 13.9 -3.7

21.8 19.4 -2.4

18.1 14.5 -3.6

22.3 18.8 -3.5

27.6 23.8 -3.8

27.2 22.7 -4.5

25.2 21.3 • 3.9

23.2 18.8 -4.4

22.3 16.8 -5.5

18.6 13.5 -5.1

TK EP verschil

'82 '84 '82-'84

22.8 18.4 • 4.4 21.3 16.6 .. 4.7 31.3 27.5 -3.,8 22.2 17.8 -4.4

21.1 17.5 ·3.6

26juni1984

Jan te Veldhuis over dereguleringsbrochure:

,, Uitgangspunt is:

méér burger - minder

overheid''

Zo'n tien maanden geleden nam de fractie, in conclaaf bijeen tijdens een

bezinningsweekend, de suggestie van haar Zeeuwse collega Jan te Veldhuis over om diep na te denken over de vermindering en

vereenvoudiging van de wetgeving. Over hoe het vermenselijken van de samenleving ook op provinciaal en plaatselijk niveau kon worden

doorgevoerd.

Nu ligt er een duidelijke brochure, gemaakt onder zijn voorzitterschap:

"Deregulering en privatisering in theorie en praktijk". Jan te Veldhuis is er- naast zijn gewone werkzaamheden - intensief mee bezig geweest. Hij werd bijgestaan door de fractieleden Loek Hermans, Robin Linschoten, JaapMetzen Jan-Kees Wiebenga. Te Veldhuis was de lijnuitzetter, de trendsetter.

Het heeft hem- met uitzondering van de zondagmiddag, die hij voor zijn gezin vrij houdt- heel wat weekends gekost. "Het is frappant," vertelt hij,

"dat een voormalig ambtenaar zich op de deregulering heeft gestort. Het is

mij dat die te theoretisch was. Het tweede ontwerp was op de praktijk gericht. Gekozen werd tenslotte voor een mengvorm."

Wildwest-maatschappij In de brochure wordt eerst de koudwatervrees weggenomen.

Nadrukkelijk wordt in de inleiding gesteld dat het geenszins de bedoeling is om in Nederland een wild west- maatschappij te scheppen. "Het is

meer een poging om begaanbare wegen aan te leggen in het oerwoud van o.a. wetten, nota's, rapporten, circulaires, plannen, notities, verordeningen van provincies, gewesten, gemeenten en

waterschappen. En om die wildgroei tot staan te brengen en als het kan terug te brengen. Te Veldhuis haalde in "TROS-Kamerbreed" een plastisch voorbeeld aan. "Voor de Tien

Geboden waren ongeveer 125 woorden nodig. Voor de EG-importverordening voor koffie zijn dat er ruim

33.000 ... "

Jan te Veldhuis is blij dat onlangs nog in de Tweede Kamer een motie is aangenomen waarin is vastgesteld dat de regelgeving begrijpelijk moet zijn voor de leden van gemeenteraden en Provinciale Staten, "want wat kan de burger er anders nog van begrijpen?"

Hij vervolgt: "Dertien tot twintig milieuvergunningen zullen worden vervangen door één vergunning.

Daarover hopen we nog dit najaar wetsvoorstellen te krijgen."

Vanuit het kabinet steunt men het fractie-initiatief van harte. Was het ook niet een hartekreet in het regeerakkoord? En is ook niet het kabinet op velerlei gebied bezig een

ook wel logisch, want ik heb kunnen .·.·

'·:· werken vanuit mijn eigen vroeger~ .·.·,

} ervaringen, vanuit de eigen praktijk." ::::

i

I

~ , t

:::: waterschap in Limburg en van de ...

~ Pm>;ndo Zo<land. Zelf noemt h;j dat Ji

~ ~:;!~;~~:~;::~;!::~~~~:~:~~

I

•S: Nadat ik een eerste opzet had %

~ gemaakt, vertelde Gerlof Boosman ~

ij . %

ij ij

ij ~

i 8 ~

I ~

~s@s~lS~~~~8!8asmrs ⁸⁸⁹ ~~~m~s~m388mmsss~ ^s sssssssss~ii~iiiii!iill!li

halt te roepen tot en een ommekeer te bewegen van de steeds verder uitgedijde bureaucratie? Jan te Veldhuis: "We hebben het kabinet gevraagd om het merendeel van dereguleringsvoorstellen- minstens 125 -vóór het zomerreces 1985 bij de Kamer te hebben. De druk moet op de ketel. Dereguleren moet geen kwestie van woorden, maar van daden zijn."

Leidraad

De brochure zal in de eerste plaats een leidraad zijn voor de provinciale en gemeentelijke overheden. Zij biedt een scala van mogelijkheden. Zij gaat in op de oorzaken van overregulering, op de problemen uit de praktijk, de noodzaak tot dereguleren en de mogelijkheden tot privatiseren.

Hoewel het uitgangspunt blijft dat het rijk grotere bevoegdheden aan de lagere overheden laat, zal in sommige gevallen moeten worden voorkomen dat door het weg laten vallen van één wet er straks 750 gemeentelijke verordeningen voor in de plaats komen. Zo zal bijvoorbeeld op het gebied van de bouwregelgeving één landelijk bouwbesluit komen. Jan te Veldhuis: "De aannemer moet met dezelfde afmetingen in heel Nederland een meterkast kunnen bouwen. Dat is dereguleren op de stoep."

De brochure, waarvoor een VVD- burgemeester, een VVD-gedeputeerde en een VVD-wethouder tot klankbord hebben gediend, is duidelijk opgezet om de rol van de overheid terug te dringen. "Minder overheid- méér burger", zegt Jan te Veldhuis. "Op den duur moeten er toch minder ambtenaren komen. Dat kan via natuurlijke afvloeiing en het niet meer opvullen van vacatures, maar ook door het bestaande ambtenarenapparaat mobieler te maken ... op meer plaatsen inzetbaar. Er zijn duidelijke voorbeelden waar ambtenaren overgingen van de overheid naar het particuliere bedrijfsleven (Zwembad

Delft, Vuilophaaldienst 's Gravenzande).

Op veel medewerking van de oppositie rekent hij niet. "De PvdA wil wél een stap terug, maar veel minder dan wij.

De socialisten voelen meer voor bijschaven in de marge. De liberalen willen ook kappen en hakken waar dat nodig is. De kaderwet specifiek welzijn is daarvan een mooi voorbeeld.

De fractie doet dit trouwens op verzoek van haar eigen leden, die op spreekbeurten regelmatig met de vraag komen: "Wat kunnen wfj doen?"

Met dat uitgangspunt kijken we wat de rijksoverheid aan het doen is en met deze brochure kunnen we een

sneeuwbaleffect naar de provincies en gemeenten veroorzaken. Je kunt niet alleen maar bezuinigingen en beperkingen opleggen. Je moet ook een handleiding tot zo'n stroomlijning geven."

Reny Dijkman •

De brochure "dereguleringen

privatisering in theorie en praktijk" is te bestellen door f 7,50 over te maken op giro 40.18. 232 t.n.v. VVD-informatierekening met vermelding van de brochure naam.

EXCLUSIEF

BELASTINGVRIJ BELEGGEN

Looptijd Vz jaar

Opbrengst ± 20% op jaarbasis Referentielijst aanwezig

Inlichtingen:

Nederland:

De Waaijer + Partners B.V., Willemsplein 44, 6811 KD Arn- hem, tel.: 085 - 420303, telex 45788 WAPAR NL.

Zwitserland:

Austrasse 44, Zurich, tel.: 09. 41. 14615510, telex 813350 SAAG CH.

bouwt op ambachtelijke wijze Friese Stoelklok- ken, waaronder de carillon kalenderklok, spelend op de hele uren één van de drie melodieën op 6 bellen. Tevens kunt u de maanstand en de zon- nestand waarnemen, het aantal te bouwen klok- ken bedraagt ± 15 stuks per jaar. Tevens kunt u terecht voor tafelklokken.

Inlichtingen tel.: 05138 - 4390 of kom eens langs aan de Kruisstraat 5, Hoek Kolkstraat, Postbus 119, 8500 AC Joure.

26juni1984

miljoen via snellere en betere verrekeningsprocedures bij de sociale fondsen.

Echter tijdens het debat over het

"1 juli-pakket" heeft het CDA- tegen de afspraak met kabinet en VVD- fractie in- een voorstel ingediend om de WW-uitkering (langdurig werklozen) bij de ombuigingen te ontzien, waardoor de WWV op 72,75% blijft.

Hierdoor treedt voor 1984 een besparingsverlies van f 7 5 miljoen op.

Het" I juli-pakket" levert hierdoor dan ook geen/ 760 miljoen op, maar

f 685 miljoen.

De VVD-fractie heeft bij monde van Rob in Linschoten gesteld, dat er ten minste 4 belangrijke redenen zijn om per 1 juli geen differentiatie in de kortingen per uitkeringscategorie aan te brengen:

1. het korten op de uitkeringen gebeurt ten behoeve van economisch herstel en dus herstel van

werkgelegenheid. Werklozen zijn de eersten, die daarvan profiteren.

2. op de rijksbegroting ontstaat een besparingsverlies van f 7 5 miljoen;

Bij de voorbereiding van de uitkeringspercentages voor de 3. arbeidsongeschikten zijn de Miljoenennota 1984 becijferde de Werkloosheidswet (WW) en de Wet op afgelopenjaren harder getroffen dan minister van Financiën een de Arbeidsongeschiktheids- werklozen, mede door maatregelen in noodzakelijke ombuiging van f 14 verzekering (WAO) van 80 %in 1983 hun voorzieningen pakket;

miljard. naar 77,6 %per januari 1984 naar 4. in het kader van de toekomstige Gegeven de in het regerakkoord 70% van het laatstverdiende loon per stelselwijziging leveren WWV-ers al jaarlijks noodzakelijk geachte 1 juli zouden gaan. Voor de Wet minder in dan WW-ers en WAO-ers, ombuiging van/ 7 miljard was dit nog Werkloosheidsvoorziening (WWV) nl. 5% tegen 10% voor WW-ers en eens een extra ombuiging van dezelfde zouden respectievelijk 75 %, 72,75% WAO-ers.

grootte, welke met name werd en tenslotte ook 70 % gaan gelden. Als er ruimte is om bepaalde groepen veroorzaakt door tegenvallende Deze aanvankelijke uitkeringsgerechtigden te ontzien, dan aardgasbaten, werkloosheidsuitgaven beleidsvoornemens zijn mede op moet die volgens de VVD gebruikt en rentelasten op staatsschuld. nadrukkelijke wens van de VVD- worden voor arbeidsongeschikten.

Van de f 14 miljard aan noodzakelijke fractie bijgesteld op 7 5,2 %voor de Daarom heeft de VVD tijdens het ombuigingen werd in de WW en de WAO en op 70,5% voor de "1 juli"-debat een motie ingediend om Miljoenennota 1984 ca. f 12 miljard WWV. bij de stelselwijziging per 1 januari voorgenomen. f 2 miljard werd Het aanzienlijke koopkrachtoffer, dat 1985 juist de arbeidsongeschikten doorgeschoven naar de begroting in het oorspronkelijke kabinetsplan zoveel mogelijk te ontzien. Het gaat

1985. van de uitkeringsgerechtigden ten hier om een principiële benadering,

Van het totale bedrag voor 1984 (f 12 behoeve van structureel economisch zoals ook verwoord in de VVD-nota

·.·.· miljard) moest nog/ 760 miljoen herstel zou worden gevraagd, wordt over de stelsel wijziging. Immers worden ingevuld in de sfeer van de daarmee verzacht. WAO-ers (medische component) .·.·. sociale zekerheid. De daartoe Deze aanpassing werd door de VVD- zullen niet gebaat zijn met

··· strekkende maatregelen zouden fractie niet alleen gewenst vanuit een economisch herstel, waardoor weer

::::: ~~:~:~:~~a::a~:. ~ 1~~L~~~et". ~;~ru~~;~~ k~~f~~~~~~~~:7;~~:~~g, ~~~:;ee~~~f~t~~a~~D-fractie ^:j

....

:

1 ... :1_ .. :i_ ... :1_ .. :1 .... :. Bezwaren ~i~1~~i.:~!:~~~,~~}~~~~~~~ !~!~~~~~~~;~~~;.~~~g~:n ^{in 11}

,.. ~~~~~~~~f:~~f~:t:~!n;e~~~~ ~is⁸⁴. ~~t~~:;I~;:~fj~ ~~~~!::~~;~~~~;~~ ^lil:

:::;:: Tegen de oorspronkelijke invulling van gevolg van het minder korten op de werpen. Daardoor zijn er in 1985 =~:

~ ^{de f} 760 miljoen had de VVD-fractie bovenminimale uitkeringen werd minder tegenvallers in de sociale ~

~ aanzienlijke bezwaren. Het zou grotendeels gevonden in een fondsen dan oorspronkelijk is ~

~ (foitolijk) botokonon, dat do oonmaHgo b"padng van f 380 gomamd.

I

~ lllllllllltiti!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll:l:llllll~

l6juni1984

Impressie van een topkadercursus:

Cursisten in het diepe _{• • •}

De topkadercursus, die eind mei in Apeldoorn werd gehouden, ging over een zeer actueel thema: "De

herziening van het stelsel van sociale zekerheid en de gelijke behandeling van mannen en vrouwen in de AOW"

Drie dagen lang bogen veertig VVD-topkader/eden zich over deze uiterst

ingewikkelde materie, die door de Haya van

Somerenstichting in samenwerking met cursusvoorzitter Loek Hermans, zeer gemêleerd werd opgediend. Niet alleen vooraanstaande

deskundigen uit de eigen partij kwamen aan het woord, maar ook uit andere grote politieke partijen, het

VNOende FNV

Loek Hermans, die al jaren deze bijeenkomsten met grote

slagvaardigheid en een flinke dosis humor leidt, constateerde na afloop:

"We hebben met een dergelijk actueel politiek onderwerp duidelijk in de roos geschoten. Het kader is

geconfronteerd met heel moeilijke vragen. Dat werkt goed op een snelle besluitvorming in de partij als het op het uitdragen van standpunten aan komt. De cursisten kunnen stuk voor stuk - en dat zullen de meesten ook wel doen - nu over deze materie

spreekbeurten houden."

Loek Hermans zette nog eens kort de opzet van de cursus uiteen: "Twee dagen worden de cursisten volgegooid met informatie. Dat betekent voor hen: opzuigen en verwerken. De derde dag staat in het teken van de praktijk.

Dan blijkt pas hoe moeilijk het is om VVD-standpunten uit te dragen.

Precies de juiste woorden te vinden.

Op deze wijze kweken we een verbreding van het kader. Dat is noodzakelijk. Deze cursussen worden opgezet om onze mensen te vormen en te scholen. Ze te trainen op de zwaartepunten in de politieke vraagstelling. Ze direct met die kennisoverdracht te laten werken."

Een compliment van hem gaat naar de voorzitter van de Haya van

Somerenstichting, Liesbeth van Raalte, en naar Hans van den Broek, adjunct-secretaris. De laatste zorgt voor een vlekkeloze organisatie. Hij is overal tegelijk, maar niet opvallend aanwezig. "Als voorzitter hoef ik me organisatorisch nergens zorgen over te maken en kan ik me helemaal

concentreren op de materie en de cursisten," aldus Hermans.

Drempel

In de partij is nogal gemord over het feit dat er selectie door de stuurgroep werd toegepast. Liesbeth: "Wanneer je 90 aanmeldingen krijgt en je kan op een dergelijke cursus echt maar 40 mensen volledig aan bod laten komen, ze actief inschakelen, dan is dat noodzakelijk. Bovendien streven we naar specialisten op velerlei gebied en willen we die mensen plaatsen die er het meest mee kunnen doen. We werken al met een krap budget dus elke cent moet verantwoord worden besteed. Het kweken van een kundig kader is voor de partij een

levensnoodzaak. Daarom blijven we bij dergelijke cursussen wijzigen, verbeteren en bijstellen. Van elke cursus leren ook wij weer wat."

Ditmaal vielen drie elementen op. De cursisten werden in het diepe gesmeten doordat ze onvoorbereid de derde dag op de moeilijkste vragen die uit de zalen komen, direct moesten antwoorden. Dat antwoord werd beoordeeld door een pannel bestaande uit Loek Hermans, Hans Vrind en de VVD-fractiebeleidsmedewerkers Berry Rackwitsz en Jaap Jan van der Meulen.

Verder waren de cursisten opgedeeld in vijf groepen. Alle met een aparte

Loek Hermans

opdracht. Een voorbeeld: "Wat is de maatschappelijke haalbaarheid van de voorstellen van de VVD? Wat zijn de overeenkomsten en verschillen met andere partijen en bonden?"

Elke groep rapporteerde op de laatste dag en kreeg daarnaast volop de gelegenheid om op de samenvatting van de andere vier groepen in te gaan.

Rob in Linschoten liep als een

"blauwe" draad door het hele programma. Hij had de (on)dankbare taak de hele inhoudelijke discussie terug te voeren naar de VVD- standpunten.

Rollenspel

Nu kan je een heleboel wijsheid opdoen, maar dat in de praktijk brengen, óver weten te komen, is een andere zaak. Afgezien van de sociaal- economische materie, waarover de cursisten op zondag aan de tand werden gevoeld, werd zaterdagavond een knap rollenspel geênsceneerd door Dick DorrepaaL Het werd een combinatie van vergadertechniek, spreekvaardigheid en alert reageren.

Als ik het zo schrijf, klinkt het heel saai. Het was echter een uiterst levendige en leerzame avond waarop ook heel wat is afgelachen.

Opvallend, gedurende de hele cursus, was de hoge kwaliteit van de cursisten. :-:-:·:

~~~~~!~.~~} ~:~f~l~~~i~~:p d:o~~=g ^iii:i::

toonden de cursisten zich dik ·:·:·:·

~~:~1'~~~~;~~:~.~~:·t:~~"' •. :.,:.l·_:.l;_:il:

geweest. Sommigen zelfs zo intensief '·

dat ze tot in de kleine uurtjes op de ru

laatste avond in de bar over het sociaal rn

venekO<ing.,tobol doo'di"u"iwden. ~

lllnnlilillinijlflllllil~llllllillllllllllllllll:l:ll~ll!~lllijii!IIIII:~:~~:=:J

De Haya van Somerenstichting organiseert dit najaar een groot aantal activiteiten. Enkele cursussen treft u hieronder aan.

Daarnaast organiseert uw kamercentrale nog vele cursussen.

De vormings- en

scholingsfunctionaris van uw kamercentrale kan u hierover meer vertellen. Voor de nieuwe

cursussen die in het najaar van 1984 en in 1985 van start gaan zoeken wij deskundige inleiders.

Wilt u uw medewerking verlenen aan een van onze cursussen of zelf eventueel inleidingen verzorgen?

Neem dan contact op met de Haya van Somerenstichting,

Koninginnegracht 57, 2514 AE 's-Gravenhage, tel. 070-614121.

Startcursussen Discussietechniek De Bilt:

ll, 18 en 25 september 1984 (dinsdagavonden)

Borne:

l 0, 17 en 24 september 1984 (maandagavonden)

Ugchelen:

9 en 10 november 1984 (vrijdagavond en zaterdag) Rotterdam:

5, 12 en 19 november 1984 (maandagavonden) Sittard:

18 en 19 januari 1985 (vrijdagavond en zaterdag) Doelgroep:

VVD-leden die vanuit hun bestuurlijke functies vaak

deelnemen aan vergaderingen, hun mening willen verdedigen, hun standpunt goed uiteen willen zetten.

Inhoud:

Een intensieve training waarbij de deelnemers de basisprincipes van discussietechniek leren gebruiken.

Hierbij worden de volgende onderwerpen behandeld:

- oefenen in samenvatten als belangrijkste leiderschapsrol - het leren kennen en toepassen van leiderschapsrollen

- het leren onderkennen van

"ondermijnend" gedrag.

Aanmeldingen:

U kunt zich opgeven door f 40,- ( eventuele lunches en consumpties

zijn voor eigen rekening) over te maken op girorekening 36 HH 97 t.n.v. Haya van Somerenstiehting, Den Haag, onder vermelding va.n:

.,startcursus Discussietechniek, · plaats en data".

VervolgcursUS$0R Discussietechniek Rotterdam:

10, 17 en 24 september 1984 (maandagavonden)

De Bilt:

5 en 6 oktober 1984 (vrijdagavond en zaterdag)

Doelgroep:

VVD-leden die de startcursus Discussietechniek: hebben g~volgà,

de begrippen .ku.nnen hanteren.

VVD-leden die daadwerkelijk een rol spelen in politieke discussie, of daaraan in de nabije toekomst zullen deelnemen; · Inhoud:

Een intensieve training waarbij de volgende onderwerpen worden behandeld

- toepassen van de procedure :van besluitvormen

- het verder terenonderkennen van manieren van meningsvormen - het leren kennen van leide.rschapsrolten

- beginselen van luisteren/

samenvatten principes van communicatie

- ervaren van

besluitvormingsrnanieren

- ontdekken van oorzaken voor het vastlopen van gesprekleen en oplossingen daarvoor

- groepsprocessen, interactie.

Aanmeldingen:

U kunt zich opgeven door f .40,- ( eventuele lunches en c(ilnsumpties zijn voor eigen rekening) over te rnaken op girorekening 3619197 · t.n.v. Haya vanSomerenstichting, Den Haag, onder vermelding van:

"vervolgcursus Discussietechniek, plaats en data".

Cursussen Presenta~ete.iek,

deelt Venray:

7, 14 en 21 september 19.84 (vrijdagavonden)

Rotterdam:

15,22 en 29 oktober 1984

De cursussen van de Haya van Somerenstichting in het najaar van 1984 en begin 1985.

(maandagavonden) Bunnik:

19 en 20 oktober 1984 (vrijdagavond en zaterdag) Doelgroep:

Bestemd voor hen die zowel in eigen kring als in het openbaar inleidingen of presentaties moeten houden voor grotere groepen mensen.

Inhoud:

Een intensieve training waarbij de deelnemers de basisprincipes van Presentatietechniek leren gebruiken. Hierbij worden de volgende onderwerpen behandeld:

- communicatie principes - overwinnen spreekangst - onderwerp-analyse - voorbereiden

- verzamelen en selecteren van informatie ·

• werken met kernwoorden

• methodisch ontwerpen van een toespraak.

.Aanmeldingen:

U kunt zich opgeven door f 40,- ( eventl~ele lunches en consumpties zijn voor eigen rekening) over te maken op girorekening 3619197 t.n.v. Haya van Somerenstichting, Den Haàg, onder vermelding van:

.,Presentatietechniek, deel 1, plaats en data".

Cursussen Presentatietechniek, deel%

Arnhem:

5 en 6 oktober 1984 (vrijdagavond en zaterdag)

Bunnik:

2 en 3 november 1984 (vrijdagavond en zaterdag) Doelgroep:

Bestemd voor hen die deel I of de startcursus met succes hebben gevolgd en hun vaardigheid op dit gebied willen verhogen.

Inhoud:

Na een korte herhaling van de

26juni1984