DEVALUATIE VAN HET GEZAG

• • •

fl et

1 •

NUMMER 876 VRIJDAG 24 JUNI 1966

DEVALUATIE VAN HET GEZAG

Aux grands maux les grands remèdes.

Naar deze waarheid heeft noch minister Smallenbroek, noch de Kamer(meerder- heid) zich willen gedragen.

Toch vertoonde de Tweede Kamer zelden zoveel eenheid in oordelen (en ver- oordelen) als op die donderdag de 16de juni. Dat was de dag· waarop dank zij het gelukkige initiatief van mr. Toxopeus en negen medeleden van de VVD-fractie ile Kamer· in een telegrafisch b.ijeenge::-oe1Jen speciale vergct,dering bijeen kwam

!)nt

te Si'reken over de ernstige enlusten in Amsterdam, hun oorzaken

8it

de

noodzal~elijke

maatreg·elen om deze te beteugelen en voor de toekomst te voor- komen.

Zonder uitzondering bleek de ene na !le amlere woordvoerder, die op het spreekgestoelte verscheen, van oorWoel te zUn, dat het politiebeleid, waar lmrge- meester Van Hall in hoogste instantie veranbvoordelijk voor is, in alle opzichten had gefaald.

Om met onze fractievoorzitter te spre- ken : Het beleid was één brok aarzeling en daardoor telkenmale wisselend. Van een evenwichtig belei?. is geen sprake geweest. Nu eens werd te vroeg en te hard, dan weer te laat en maar half en in andere gevallen helemaal niet opge- treden.

Zo was het al wekenlang geweest. Om enige voorbeelden van volslagen falen te noemen : In het portiek van het paleis op de Dam kon ongehinderd een brandje worden gesticht. Zonder dat de politie iets deed, konden de ruiten van het Ame- rikaanse consulaat-generaal onder haar ogen worden ingegooid. En het diepte·

punt van alles vormde later de 14de juni. Wat toen bij en in het gebouw van De Telegraaf is geschied, was, zoals onze fractievoorzitter het terecht uitdrukte, een ongehoorde en verschrikkelijke

~aak". ^{Het is} ontstellend, dat die vol- komen zinloze furie daar anderhalf uur heeft kunnen voortwoeden zonder dat daar een politiemacht naar toe werd ge- dirigeerd, ondanks de alarmering en de dringende verzoeken.

Andere Kamerleden spraken in gelijke - geest. Minister Smallenbroek kwam ver·

klaren, dat het een fout van burgemees- ter Van Hall was geweest, dat deze hem in de nacht van maandag 13 op dinsdag 14 juni geen bijstand had gevraagd om zo snel mogelijk de gewapende macht in Amsterdam te versterken. Zou hij dat wel hebben gedaan - en het was duide- lijk dat dit nodig was - dan zou hetgeen bij De Telegraaf was gebeurd, ongetwij·

feld zijn voorkomen.

KLEINE lUIDDELEN

En wat was nu, b-ehalve dat na het bezoek van de ministers Smalleribroek en Samkalden aan Amsterdam inder- daad tot het zenden van versterkingen (rijkspolitie en marechaussee) werd be- sloten, het middel dat tegenover die falende leiding werd gesteld? Niet meer dan een in wezen kleine organisatorische verschuiving.

Zoals minister Smallenbroek het aan- kondigde, leek het oppervlakkig heel wat: er was besloten om een wijziging in de politie-organisatie aan te brengen.

Een centraal commando voor de mobie- le eenheden was ingesteld. .,Drie bekwa- me ma.nnen" waren

.,vr~jgemaakt"

en

"ver-antwoordelijk gesteld" voor de

"operaties", indien deze zouden moeten plaats vinden voor het herstel en de ver·

dere handhaving van de openbare orde.

Maar toen minister Smallenbroek hor- tend en stotend de regen van vragen trachtte te beantwoorden, die over hem werd heengestort, bleek het hele geval hier op neer te komen, dat drie Amster- damse hoofdinspecteurs bij toerbeurt het commando over bepaalde mobiele een·

heden· zouden voeren. Zij zouden dan onafhankelijk zijn - zo zei de minister het toen tenminste - van de afdelings- politie-chefs, maar natuurlijk in hiërar·

chisch verband tot de hoofdcommissaris en onder verantwoordelijkheid van de burgemeester als hoofd van de politie ter plaatse.

Was het verwonderlijk, dat de heer Toxopeus dit, gezien de falende leiding, volkomen onvoldoende achtte? En dat

hij bij behoud van die }eiding dit niet kon zien als h e t middel om aan alle kwalen een einde te maken, dat de orde en rust in dB hoofdstad zou verzekeren en het vertrouwen in de leiding zou herstellen?

DE l~JOTIE

Vándaar zijn motie, waarin gevraagd werd over te gaan tot de mogelijkheid, welke de minister zelf genoemd had: de instelling van de toestand van verhoogde waakzaamheid, geregeld in de Wet Bui- tengewone Bevoegdheden Burgerlijk Ge-

zag~

Het was goed, dat de heer Toxopeus bij de duplieken nog eens duidelijk zei, dat men de bedoeling van deze motie niet verkeerd mocht uitleggen. De politie (Zie verder pag. U)

PRIKKELS

• lUinister Smallenbroek (ar) tot de heer Bakker (cpn): U hebt u niet duidelUk gedistantieerd van het optreden van de stakende bouwvakarbeiders en amlere o(»- roerkraaiers.

De heer Bakker: Wij hebben ais eerste partij onze afkeuring uitge- Sproken.

Drs. Roemers (pvda) : Maar niet over de vernieling van een vakhondskantoor.

De heer Koekoek (bp): Dan hadden jullie maar van die jon- gens hun centen moeten afbiU- ven.

• De heer Koekoek (bp): 119>

hoor er van op, dat die twee pro- cent niet aan de orde is. Daar

gáát alles om. · ·

Mr. Van "Thiel (kvp-Ka)mer- voorzitter) : Maar het is niet aan de orde.

De heer Koekoek : Zo is het hele debat een. wassen neus.

Mr. Van Thiel: Dat is vanoch- tend zo besloten en daar moet u dan 's middags niet tegen proteste- ren (hilariteit).

De heer Koekoek: Jammer dat het niet mogelijk is op die twee procent in te gaan. Maar ik ben blij, dat er is gelachen. Dat was er· af sinds de Statenverkiezingen, vooral bij de KVP.

• Dr. Van (len Beugel, de heer Goedhart, jhr. mr. Van der Goes van Naters en dr. De Jong (allen.

f)Vda): De Part'j van de Arbeid dient op g·een enkele wijze mee te doen met deg·enen, die Amerika onder druk zetten om te bereiken dat het volk van Vietnam in z\jn str,jd tegen de communisten aan

zijn lot zal worden overgelaten.

• Drs. Nederhorst (pvda): Er moet in Amsterdam ruimte wor- den geschapen voor het houden . van demonstraties. Zoals in het

Hydepark in Londen.

• Bert Kroon (van Joop Geesinks Filmprodukties, spre- kend over de onzekerheden rond de etherreclame): Niemand weet boe het Nederlandse publiek z'n spots wil hebben.

• Pag. 3 : LOC en JOVD dringen aan op ge- sprek van hoofdbestuur VVD met aspirant- opriéhters van liberale splinterpartii

Onduidelijk overleg

§§ ER is onduidelijkheid ontstaan over de vraag of burgemeester Van Hall tijdens , het ministerschap

va~:~

de heer Toxopeus nu wel of niet verzocht om het ontslag van hoofdcommissaris Van der Molen.

Aanvankelijk heeft de voorlichtingsdienst van de gemeente Amsterdam - recht- streeks ressorterend onder de burgemeester zelf - een dergelijk bericht tegenover verslaggevers van enkele dagbladen bevestigd. Later heette het dat men het be- richt niet kon bevestigen. Intussen is uit verklaringen, zowel van minister Smallen- broek, als van de heren Toxopeus en Van Hall gebleken dat er terzake geen contact is geweest tussen de burgemeester van de hoofdstad en de toenmalige minister van .binnenlandse zaken. Wel zou er, naar de heren Van Hall en SmalJenbroek hebben meegedeeld, "overleg" zijn geweest met hoofdambtenaren van het departe- ment van binnenlandse zaken.

N OG niet is onthuld - of moet men zeggen: zorgvuldig is verzwegen - waar dat .,overleg" dan wel over ging. Blijkbaar heeft men het op het departement niet nodig geoordeeld er de minister bij te betrekken. Anderzijds wordt door de er omheen draaiende antwoorden van minister SmalJenbroek de indruk gevestigd dat het toch niet om zo'n heel onschuldige zaak gaat. En dat is natuurlijk de opzet.

De naam van de oppositieleider is door het slijk gehaald en daàr blijft altijd waf

iets van hangen.

2~- vrijdag 24 juni 1966

Jittpij voor dêze rubriek te z~n41en .aan:

mej. Jeb. Sprin-ger, .. ~Iexanderstraat 16,

Haarlem.

Vrouwen in Tweede Kamer D E procedure van de

kand~daatstelling

voor de Tweede Kamer is al op gang en wij leven allemaal mee. Uiteraard hebben daarbij vooral de vrouwen onze aandacht.

Een paar jaar geleden telde onze Twee- de-Kamerfractie vier vrouwen; van hen blüft er nog maar één over, mevrouw H. van Someren-Downer. Onnodig te zeg- gen, dat wij het viertal graag weer aan- gevuld zouden zien.

Een oude waarschuwing willen wij hier-

b~i

herhalen: waakt tegen versnippering van ·stemmen. Te veel kandidaten ver- kleinen de kans voor ieder afzonderlijk, zelfs zo, dat die kans helemaal kan ver- dwijnen.

Pleegt overleg, ook buiten uw eigen afdeling; concentreert u samen op enkele kandidaten.

En denkt vooral niet: "het duurt nog zo lang". De procedure gaat voort, ook als u momenteel liever in de zon zit.

Jaarverslag 1965-1966 O NS landelijk jaarverslag loopt van

zomer tot zomer, omdat de zomer zo'n duidelijke scheiding geeft tussen de seizoensactiviteiten.

De centrale-vertegenwoordigsters zijn tharu; bezig de gegevens ervoor te ver- zamelen. Het verzoek is nu of de plaat- selij•ke vrouwengroepen en/of de plaatse- lijke vertegenwoordigsters haar daarbij zoveel mogelijk helpen. Ook een centrale- vertegenwoordigster kan niet alles we- ten, als het haar niet vèrteld wordt. En er is stellig allerlei wetenswaardigs.

MASSIEF KARTONNEN

DOZEN

*

voor export en

binnenlands gebruik

*

N.V~

Stroocartonfabriek v/h

E. FREE & CO.

H;W. STRAAT 20 - 22, OUDE PEKELA.

Afd. Kartonnage

Tel. nr. 0 59 78 - 22 33 Tx nr. 53251.

_Vrijheid enrVv1 ~ Democratie~

Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.

Adres van àe administratie (zowel voor abonnementen als voor advertenties): Witte de Withstraat 73 te Rotterdam (postbus 824 te Rotterdam).

Tel. 010- 11 10 00, abonnemen- ten toestel 219, advertenties toestel 224. Postgiro: 40 t.n.v.

Nieuwe Rotterdamse Courant N.V.

Hoofdredacteur:

Ph. C. la Chapelle Jr.

Adres van de redactie:

Nieuwe Herengracht 89 B te Amsterdam-C.

Denkt oaar niet te bescheiden over. _Wij weten graag a 1 1 e s .

Een van de punten, waar wij benieuwd naar zijn, is het aantal vrouwelijke ge- meenteraadsleden, die nu gekozen zijn.

Waar zijn zij gekozen? Zijn het er meer of minder dan tevoren? Zijn het oudge- dienden of nieuwelingen?

Schrijft u voor u met vakantie gaat?

Veilig wonen

D E post brengt ons veel, ongevraagd en kosteloos: fraaie boekwerken, kleurig geïllustreerde jaarverslagen, eenvoudige gestencilde aankondigingen.

Het is allemaal interessant op zichzelf maar het is onmogelijk, hier overal aan·

dacht aan te geven. Dat doen wij dus maar eens af en toe en dat valt nu te beurt aan een expositie over v e i 1 i - g e r w o n e n . Die expositie wil blij- kens een circulaire niet "het grote pu- bliek" bereiken. Trekt dat niet juist?

Deze tentoonstelling (waarom het woord expositie?) is te bezichtigen in het Veiligheidsinstituut, Bobbemastraat 22 te Amsterdam-Zuid, van maandag tot er. met vrijdag tussen 8 en 17 uur voor f 0,50. Als u toch naar het Rijk5museum

gaat bent u er vlakbij,

pe bedoeling is door middel van een overzichtelijk ingedeelde "doorzichtige woning" voorlichting te geven hoe gro·

tere veiligheid in de privé-sector verkre·

gen kan worden. Er gebeuren daar nog heel wat ongelukken, die vermeden had·

der. kunnen worden.

Voor die twee kwartjes krijgt men ook een geïllustreerde expositiegids met de titel , ,52 vragen voor veiliger wonen''.

Het lijkt echt nuttig.

Vakanties

H ET vakantieseizoen, dat ieder jaar vroeger begint en later eindigt, brengt bezwaren mee voor wie niet met vakantie zijn, maar druk aan het werk.

Alle mogelijke secretarissen en secreta- ressen weten er van mee te praten.

Wilt u uw best doen die bezwaren te voorkomen en rnaafregelen nemen, dat uw post wordt opgevangen en dat er niets kan stagneren? Bij voorbaat har- telijk dank.

Ondergetekende is met vakantie tot ongeveer half juli. De post wordt nage- zien, dus alles kan naar het gewone adres worden gezonden. Men n10et ech- ter wel rekening houden met onvermij- delijk tijdverlies.

J. H.S.

DB en HB in vergadering bijeen

Zaterdag 11 juni jl. kwam des mor·

gens het Dagelijks Bestuur der Partij te Utrecht in vergadering bijeen ter be·

spreking van een groot aantal huishou- delijke zaken.

Des namilida.gs vergaderde het Hoofd- bestuur. Onderwerp van bespreking wa·

ren o.m. de politieke toestanü, mede naar aanleiding van de uitslag Tan de gemeenteraadsverkiezingen, de voorlopi- ge eindredactie van het beginselprogram en de activiteiten der commissies.

Het Hoofdbestuur benoemde de heer H. J. L. Vonhoff tot lid van het Be- stuur van de Stichting Vrijheid en De- mocratie, zulks ter vervulling van de vacature ontstaan door het bedanken van de heer mr. J. van Someren.

Sociaal-economische comnussle

Op 3 juni vergaderde de Sociaal-Eco- nomische Commissie in Den Haag. Aan de orde kwamen onder meer de kwesties prijsbeleid en mededin("ingsbeleid. Na een uitvoerige discussie werden punten op dit gebied opgesteld, waarvan het de Commissie gewenst leek dat zij in het Verkiezingsmanifest en Urgentieprogram 1967 opgenomen worden. Ten slotte be- raadde de commissie zich over de Euro- pese paragraaf voor het Verkiezings- manifest. Leden van de werkgroep van de Liberale Kring te Brussel dienden terzake van advies.

- De afdeling Zuidoost-Drenthe van de JOVD sluit zaterdag 2 juli het seizoen a::' met een oriëntatietocht in de (prach- tige) omgeving van Sleen. De start is om 18.30 uur bij Hotel Zwols te Sleen.

Na afloop zal een forum - bestaande uit nieuwgekozen VVD-raadsleden en van JOVD-leden - vragen van de deelne- mers beantwoorden. Ten slotte volgt nog een dansje.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

IODIGOM

SPIJKENISSE

Gebouwen van gewapend betonnen prefabs voor verschillende doeleinden.

Vloerplaten in normale afmetingen of pasplaten volgens opgegeven maten.

Broeibakken en alle onderdelen voor de tuinbouw.

UIT DE PAR TIJ

!" Midden- en N.-Limburg

Zoals ook uit de onlangs gehouden raadsverkiezingen is gebleken, blijft de VVD in de zuidelijke provincies in op- mars. Bezat de VVD tot voor kort geen Statenleden in Limburg, thans zijn er door de provincie twee afgevaardigd.

Was er voorheen slechts één liberaal raadslid in Limburg, in de nieuwé ra·

den zullen er zes - verdeeld over vier gemeenten - zitting nemen.

Om even de aandacht speciaal op Ven- lo te richten. Bij de raadsverkiezingen

van 1962 brachten 469 inwoners (1.7 pct.) val! deze gemeente hun stem op de VVD uit, op 1 juni jl. waren het er 2287 (7.7 pct.}. Deze voor onze partij ·gunstige ten- dens zal zich in de naaste toekomst in hèt zuidelijk landsdeel kunnen handhaven c.q. voortzetten. Aan het hoofdbestuur de taak in 1967 de schijnwerpers op 'het zuiden te richten.

• De Bilt-Bilthoven

De afdeling De Bilt-Bilthoven houdt maandag 21 juni 's avonds om acht uur in hotel "Dj:) Alsemhof", hoek Soestdijk- seweg in De Bilt, een ledenvergadering waarin o.m. zal wordeh gesproken over de uitslag van de gemeenteraadsverkie- zing in de eigen gemeente en over. de kandidaatstelling van leden voor de Tweede Kamer. Op maandagavond 19 september en maandagavond 17 oktober is er weer Liberale Sociëteit in "De Schouw''.

• Den Haag

Onder voorzitterschap van drs. W.

Griffioen kwamen de wijkbesturen van de afdeling Den Haag van onze partij op donderdagavond' Hl juni in Pulchri Studio in vergadering bijeen. De "heer D. W.

Dettmeijer hield daar een inleiding naar aanleiding van de gemeenteraadsvèrkie- zingen op 1 juni jl. en met het oog op de Tweede-Kamer-verkiezingen, waar- voor de voorbereidingen voor de deur staan. Hij bepleitte daarin een duide·

lijke stellingneming van onze partij ten aanzien van actuele vraagstukken, opdat bij de kiezers geen twijfel bestaat over het standpunt van de VVD. Op deze in- leiding

vol~de

een geanimeerde discus- sie.

• Ridderkerk

De secretaresse van onze afdeling Rid- derkerk, mej. W. Pas, maakt ons er te·

recht op attent, dat de lijst van 66 gemeenten, waarvan wij in ons nummer van 10 juni -de uitslagen van de gemeen- teraadsverkiezingen van 1 juni jl. gaven, nog (als 67ste) moet worden aangevuld met de gemeente Ridderkerk, een ge- meente uit de categorie van boven 20.000 inwoners. Wij doen dat met te meer ge- noegen daar ook in Ridderkerk vooruit- gang werd geboekt. Ons percentage daar bij de raadsverkiezingen van 1962 be- droeg 7,5 en dat bij de verkiezingen van 1 juni jl. 8,9. Hierdoor kwam ons zeteltal in Ridderkerk van één op twee.

• Noord-Holland

Nu ook de verkiezingen in de gemeente Landsmeer en Oostzaan achter de rug zijn, is het interessant te weten, dat

onze partij in het gebied van -de Kamer- centrale Den Helder (Noord-Holland bo- ven het· Noordzeekanaal, met uitzonde- ring van de drie IJmondgemeenten) een nettowinst van elf raadszetels heeft be- _haald: Tegenover een winst van veertien

zetels stond een verlies van drie. Winst werd verkregen in de volgende gemeen- ten: (alle één zetel): Alkmaar, Beem- ster, Enkhuizen, -Heiloo, Den Helder, Langedijk, Monnickendam, Oostzaan, Purmerend, Uitgeest, Wormer, Wormer- veer, Zaandam en Zaandijk. Verlies van één zetel werd geleden in de gemeen- ten Texel, Twisk en Zijp'e.

N.V.

qesticht in januari 1965, omvat de volgende onder- nemingen:

EERSTE NEDERLANDSE AUTO- RIJWIELFABRIEK N.V.:

Solex bromfietsen - elektrische huishoudelijke toestellen - elektrisch handgereedschap - ventilatoren

INDOLA N.V.:

kosmetica - interieurverzorging N.V. INDUSTRIËLE ONDER- NEMING W. H. BRASKAMP:

ventilatoren - kappersappara- tuur - elektrische huishoudelijke toestellen

CHEMISCHE FABRIEK INDOLA COSMETICS N.V.:

chemische produkten VOKAP N.V.:

interieurverzorging

N.V. ELEKTROTECHNISCHE MECHANISCHE INDUSTRIE (EMI): elektromotoren - ventila- toren - professionele motoren N.V. PHARMACEUT. CHEMI- SCHE FABRIEK v/h

E. M. BRASKAMP:

farmaceutische artikelen INTERHEEM N.V.:

exportmaatschappij

N.V. GEBR. VAN NIFTRIK:

kunststoffen Fabrieken in:

Den Haag, Rijswijk, Voorburg, Utrecht, Putte (N.Br.).

SPREEKBEURTEN

Periode 20 juni tot en met 20 juli 1966

24 juni Hilversum (JOVD 't Gooi) Mr. E. H. Toxopeus N.B. In deze opgave zijn niet verwerkt die spreekbeurten, welke door onze Kamerleden en andere sprekers buiten het verband van onze partij gehouden

worden.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE vrijdag 24 JUnt 1966 - 3

Beroep van LDC-raad op VVD-hoofdbestuur:

.,.. . De JOVD is verontrust

SPREEK MET

OPRICHTERS VAN SPLINTERPAR TU

D ^E algemene raa·d van het Libe- raal Democratisch Centrum is verontrust dooo: de berichten over een ophanden zijnde oprichting van een nieuwe liberale splinterpartij.

De raa·d van het LDC heeft daar<>m schriftdijk een dringend beroep op het ho<tfdbestuur van de VVD ge- daan om zonder uitstel te komen tot een gesprek met de O[)riohters van deze par-tij.

De raad zou versplintering van de libe- rale krachten ten zeerste betreuren en is er van overtuigd dat dit noch het libe- ralisme, n00h de liberale invloed ten goede zal komen. Bij het gesprek dat het hoofdbestuur met de oprichters van de nieuwe partij zou moeten hebben, diemt - aldus de algemene raad van het LDC - het belang van het liberalisme en van de liberale invloed voorop te staan en zal vermeden moeten worden dat een en ander op een "prestig·e-zaak"

uitdraait.

De raad hoopt dat het HB van de VVD dit voorstel ,.liever vandaag dan mor- gen" uitvoert,

2lO

eindigt het schrijven.

ENQUETE

DE algemene raad van het Liberaal Democratisch Centrum heeft nog een tweede voorstel aan het .hoofdbestuur van onze partij gedaan, dit omdat de laatste twee verkiezingsresultàten ten aanzien van de motievem van de kiezers aanleiding hebben gegeven tot veel gis- singen. Ten einde in beperkte kring een onderzoek naar de motieven van de kie- zers te kunnen instellen, geed't de LDC- raad in overweging om onder alle leden

van de VVD een enquête te houden, waarin onder meer de volgende vragen zijn opgenomen :

a) Hebt u ill de laatste zes maanden wel eems overwogen om uw stem aan een andere partij te geven en zo ja, waarom?

b-) Indien u de laatste twaalf maanden lid van de VVD bent geworden, wat waren hiervoor uw motieven?

De LDC-raad meent dat van een der- gelijke enquête o.m. een positieve in- vloed op de leden zelf en hun binding met de partij zal uitgaan, omdat de getoonde belangstelling in brede kring gewaardeerd zal worden.

I N het laatstversebenen

nu~mer

van ;Vrijheid en

Dem~cratie'

scbl"ijft de heer A. w. Abspoel: .,Wat

WIJ

wel zullen moeten doen ts erkennen dat we er lwnnelijk nog steeds niet in voldoende mate in geslaagd zijn,

~nze activitei~en

en doelstellingen te doen aanslaan bij hen, wier onbehagen een mtweg zoel{t m een richting die naar onze stellige overtuiging een onjuiste en steriele is. Als er reden voor bezinning bestaat voor de partUieiding is bet

Oit

dit punt."

En oud-minister Korthals zei het t;jdens de laat,'ltgehouden zomerconferentie van de JOVD aldus: .,Analyse van de

verkiezin.~en

wijst uit dat de niet volledig

· ontplooide mens geen vertrouwen heeft in het moderne .liberalisme ... een al lang bestaande ontevredenheid is tot uiting gekomen. Nu is beraad nodig, ooi{ bij de liberalen."

Ook in de JOVD is men over de uitshtg· van de verkiezingen van 1 juni ver- ontrust. En niet alleen daarover. De berichten omtrent de oprichting van een nieuwe, links-liberale, part\i vervullen ons met zorg. Wij

z~jn

voorts met enkele punten van pralüisch politie!< beleid van de VVD niet gelukkig.

Vandaar dat ht't hoofdbestuur van de JOVD mij. als

z~jn

voorzitter, gevraagd heeft daarover iets te schrijven. Niet als kritiek, maar ter overdl"nking. ,Juist wU jonge liberalen voelen ons nauw betrolrken bij alles wat van invloed is O(l de toekomst va.n het liberalisme.

A LLEREERST de verkiezingsuitslag, waarvan mr. Toxopeus terecht heeft gezegd dat hij ons geen reden tot te- vredenheid geeft. Zolang geen goed kwantitatief onderzoek heeft plaatsge- had, is een juiste analyse moeilijk te geven. Aanwijzingen zijn er weL Uit alle lagen van de bevolking, maar voor- al uit de groepen der sociaal-zwakken, hebben velen op de Boerenpartij ge- stemd. Door een algemene ontevreden- heid over "de politiek", . het establish- ment, het klasje van Hoogendijk, "de Haagse heren met hun gladde gezich- ten die over en zonder ons regeren en elkaar voor de tv-show om de oren slaan .zonder er iets van te menen".

Ook door een speciale ontevredenheid van kiezers die in de huidige situatie en door het gevoerde beleid in de knel zitten. Zij die -bang zijn buiten het pro- duktie-proces te worden gezet, op het sociaal minimum leven, wier welvaart achter blijft bij die van anderen: de

on~

geschoolde arbeiders in de armste stadswijken, de kleine boeren en mid- denstanders, de rentetrekkers en de mensen met vooroorlogse pensioenen.

Mensen die bang zijn voor wat er van hen en hun kinderen moet worden. Zij voelen zich, met al die andere ontevre- denen, de dupe van het huidige re- geringsbeleid. Toch kiezen zij niet de VVD. De VVD blijft voor hen de partij van en voor kapitalisten, en - ik kom daar straks op terug - in de praktische politiek van de VVD vinden zij niets wat hieromtrent op verandering wijst.

Die in het nauw zittende kiezers heb- ben op Koekoek, de underdog - net als zij - om wie iedereen, parlement en pers, lacht, gestemd. Onbegrijpelijk?

Wel nee.

Een nieuwe partij

D E 'verkiezingsuitslag van 1 juni was voor de VVD, de grootste en meest geprononceerd optredende · •oppositie- partij, ronduit slecht, al zal het som- roLgen nog meegevallen zijn. Het cha,o- tische beleid van het kabinet-Cals had grote winst moeten opleveren. Dit is niet gebeurd, en dat is ernstig.

Daarbij komen de geruchten over de opri0hting van een nieuwe, links-liberale, partij. Ik heb daar in mijn rede bij de opening van het 10, 11, en 12 juni ge-

houden zomercongres van de JOVD mijn verontrusting over uitgesproken.

Voor de Tweede Wereldoorlog waren de liberalen verdeeld, dus zwak. Poli- tieke eenheid van de liberalen, zo heb ik in mijn openingswoord gezegd. is voor hun invloed in ons land van groot be- lang. Ik heb daarom de leiding van de VVD gevraagd het initiatief te nemen tot een gesprek met de nieuwe groep, en als mijn mening uitgesproken dat een dergelijk

g~sprek

een nuttige in- breng in de praktische politiek van de VVD kan opleveren.

Ik herhaal dat in dit artikel. Een grondige hervorming van het Neder- landse partijstelsel is Gp komst. De voorzitter van de KVP-jongeren heeft daar zo pas nog op gewezen. In het JOVD-rapport "Liberaal Profiel" wordt gesteld dat wij zullen moeten streven naar een twee partijen-stelsel, een gro- te vooruitstrevende tegenover een gro- te meer behoudende partij (uiteraard met . extreme randverschijningen). Zo'n partijstelsel kan slechts tot stand ko- men in en na overleg tussen alle huidi- ge politieke groeperingen in ons land.

De JOVD wil daar van harte aan mee- werken.

Maar niet vinden wij een afsplitsing uit het liberale kamp, aangevuld met een aantal socialisten van de "Parool"- signatuur ee.n goede basis voor hervor- ming van onze partijen-formatie. In een telegram, dat ik naar aanleiding van mijn WOórden nog tijdens de C<lllferentie mocht ontvangen van de president der Federatie van Liberale Studenten Ver- enigingen in Nederland, stelde deze zich achter mijn woorden.

Kritiek

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!IU!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIII/n!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll/llllllllllllllllllllillilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

I ^K kom nu tot een aantal punten van praktisch beleid van de VVD, waar- over bij het hoofdbestuur van de JOVD verontrusting bestaat. Eerst, ·ten over- vloede, dit. Met vele beleidsdaden van de VVD zijn wij het van harte eens.

De standpunten van met name mr. Van Riel ten aanzien van de vraagstukken van de OT\twikkelingshulp en het apart- heirlsprobleem spreken ons zeer aan. En om twee voorbeelden uit de laatste par- lementaire periode te noemen: wij wa- ren het geheel eens met mr. Toxopeus toen deze zich bij het bekende loon- en prijs-debat in de Tweede Kamer keer- de tegen de afspraken tussen regering en regeringsfractie:;;. Ook juichen wij het toe dat juist· de, VVD de Kamer bijeen heeft laten roepen voor een de- bat over het politiële en justitiële optre- den in Amsterdam.

POLITIEK PIEKEREN

De O{llossing van deze zeer bijzondere rebus vindt u in het volgende nummer. Die valll de vorige luidde: Vondeling :roept opgewekt: ,.de kraan heeft nimmer nog gelekt".

N~V. AANNEMERSBEDRIJF v/h J. STAM

KORTENAERSTRAAT 3 te ZWIJNDRECHT TELEFOON {01850) 2 86 63

•

WONINGBOUW

Over een aantal andere zaken zijn wij bezorgd. Ik wil slechts enkele voor- beelden uit de recente tijd noemen.

Waarom, zo stelde de onlangs afgetre- den vice-voorzitter van de JOVD drs.

H. D. Schouten, en ik sluit mij volledig bij hem aan, geen duidelijk afkeurend oordeel van de VVD-Tweede-Kamer- fracbie over de affaires Davo en Teixei- ra de Mattos? Velen, ook in de Kamer, hebben daarover hun afkeuring uitge- sproken. De VVD liet het pijnlijk afwe- ten. Dat is, mede gezien het odium van de liberalen, te betreuren.

Juist de VVD moet niets nalaten dui- delijk aan te tonen dat zij zich, zoals oud-minister Korthals het zei op 12 juni, primair heeft te richten op de have-nots, op de zwakken.

Waarom ook heeft de VVD pas tijdens het Amsterdam··debat, bij monde van mr. Toxopeus, zich afk-eurend uitgela- ten over het inhouden van 2 pct. van de vakantietoeslag van niet- of niet- bona fide (afschuwelijke domme term) georganiseerden? Ook ten tijde van het Amsterdam-debat was de zaak nog sub judice, maar zij speelt al vele weken.

Bezinning nodig

H ET "Algemeen Handelsblad" schreef in een hoofdartikel op 13 juni : "Toch heeft de heer Korthals geen nieuwe din- gen gezegd. In de grond van de zaak heeft hij alleen de oude liberale waar-

heden uiteengezet. Maar deze waarhe- den waren en worden zo nu en dan op zodanige wijze onder het stot van de behoudzucht bedolven, dat een duchtige schoonmaak nodig is, om ze weer a.an het licht te brengen.· Zulk een schoon- maak was het die de heer Kortlm.ls op het congTes van de JOVD in praktijk bracht."

Wij zijn het daarmee

g-<~hee!

eens, maar doen een stap ver<kr. Het komt het hoofdbestuur van de JOVD voor dat er verbanden bestaan tufsen ,.het stof van de behoudzucht", de g·eruchten over een nieuwe part.lj, en <ln verkie- zingsuitslag van 1 juni.

In hetzelfde hoofdartikel G,:hr<:ef het

"Algemeen Handelsblad": .,het recht op ontpl<>Oiing van de m.enselijke persoon- lijkheid mag niet het voorrecht zijn van een materieel en sociaal bevoorrechte groep. maar moet voor iedereen gelden, ook voor de have-nots". Wij geloven dat de VVD daar te weinig voor gestre- den heeft en strijdt. De liberale partij is te weinig de steun voor hen die in de klem zitten en de klappen krijgen.

Drs. Korthals was voor de oorlog ja- renlang voorzitter van de Bond van Jonge Liberalen, en na de· oorlog een zeer vooraanstaànde VVD-er. Hij weet uit eigen ervaring hoe gering de · in- vloed van de verdeelde liberalen voor de oorlog was. Ons JOVD-ers heeft hij in een briljante rede, die terecht in de pers grote aandacht verkreeg, uiteen- g"Czet welke weg de liberalen, oud: en jong, zouden moeten gaan. Aan onze be- ginselen zijn wij het verplicht juist voor de verdrukten te strijden, voor hun rechten op te komen. Alleen als wij aan die verplichting voldoen, zal de VVD terecht bij verkiezingen stemmen- winst boeken. De kiezer is niet zo dom als vele politici denken. Hij kiest die partij waarvan hij verwacht dat ze voor hem strijden wil.

Een laatste citaat uit het hoofdartikel in het "Algemeen Handelsblad" van 13 juni: "Gezien de ovaties die hem (drs.

Korthals) ten deel zijn gevallen, denken de jonge liberalen daar net zo, over.

Maar ook aan de oudere liberalen heeft de heer Korthals dunkt ons, een grote dienst bewezen."

Ik ben er zeker van dat ook onder de groep verontrusten, die van plan zijn een nieuwe partij op te richten, er velen zijn die er net zo over denken, en die - als de VVD haar politiek in de richting zoals door oud-minister Korthals gewe- zen ombuigt - zich dan ook weer bij de VVD thuis zouden voelen.

Drs. Korthals heeft aan jonge en oude- re liberalen, dat is het hoofdbestuur van de JOVD met het ,.Algemeen Han- delsblad" van mening, een grote dienst bewezen.

Als de VVD op hem een beroep zou doen zich weer voor het liberalisme te willer inzetten, zou dat door ons bijzon- der worden toegejuicht. Het hoofdbe- stuur, de partijraad, en de afdelingen en centrales van de VVD zullen zich de komende maanden moeten bezinnen

O:l)

de stappen die genomen moeten wor- den.

Ook het Liberaal Democratisch Cen- trum is aan zichzelf verplicht daaraan een bijdrage te leveren.

In het algemeen zou het beraad waar- op ik doel op zo breed mogelijke basis moeten staan. Er zouden daarbij ook moeten worden betrokken mensen die iets bij te dragen hebben, van wie be- kend is dat zij iiberaal denken, zonder dat zij zich in de liberale partij hebben

geëxponeerd. .

Aan samenwerking tussen de verschil- lende liberale groeperingen in ons land bestaat juist nu grote behoefte. De sa- menwerking tussen de liberale studen- ten en de JOVD is de afgelopen maan- den goed op gang gekomen. Ook

ov:~r

de contacten tussen VVD en JOVD ZIJn

wiJ verheugd. . . _

Positieve en constructieve knbek wil het hoofdbestuur van de JOVD steeds

· leveren. Wij zijn dat aan de toekomst van het liberalisme verplicht. Dit artikel heeft daarbij, hopen wij, een bijdrage geleverd.

Namens het hoofdbestuur van de JOVD,

H. WIEGEL, landelijk voorzitter JOVD.

liberale studei!'Bten eens met JOVD

Het

dagel~jks

bestuur van de federatie van liber·ale studenten- verenigingen in Nederland ver- Idaart zich volledig aan te sluiten

b~j

de mening van de JOVD, zoals op deze pagina uiteengezet door haar voorzitter H. Wiegel.

Namens het dagelijks bestuur,

P. ZEVENBERGEN, pres.

4 -· vrijdag 24 juni 1966

e stor ^IS thans geoogst

M EN moet meer dan dertig jaren teruggaan om de lugubere sfeer die de vorige week over An1sterdam heeft gehangen, terug t.e vinden. De golf van troebelen die ditmaal over Amsterdam spoelde ;:ou men mogelijl' nog hebben kuni1er aanvaarden als er een oprechte sociale bewogenheid of een andere be- lnngrijl'e achtergrond te vinden ware.

Maar dat is niet het geval. In 1934, te-, midden

v::~n

een periode van economische'·

achteruitgang en armoede, Kon m.en wel- licht nog de opstand tegen de werkloos- heictssteun rechtvaardigen. Ditmaal is er geen enkele verdediging aan te voe- ren door de aanstichters van de wanor- {!e, voor dè. ontketening van het geweld dat over de. hoofdstad heeft gewaard. Men kan al evenmin volstaan met de op- merking dat een onmachtige politielei- . ding de schuld van alles moet dragen:

afgezien van de vraag in hoeverre dat juist is (en ten dele zal het ·1át wel zijn) zal men in vele kringen tot de erkenning moeten komen dat zij meegewerkt hebben aan het zaaien van de wind, waarvan nu de storm is geoogst.

Vanzelfsprekend hebben allen wie het aangaat zich haastig afgewend van de schril;barende gevolgen. De CPN, wier bouwvakactiecomité de gebeurtenissen heeft ingeleid met een .,protestdemon- stratie" tegen een regeling van admi-

nistratie.kosten voor de uitbetaling van vakantiegelden aan ongeorganiseerden, heeft als eerste bekendgemaal>t dat

z~i

zich van de ongeregeldheden distan- tieerde. (Het zich distantiëren van zulk·e gevolgen is een van de eerste rege- len voor de agitatiepropagandatechniek).

De PSP, de Provogroep en anderen de- den al rap hetzelfde. Kortom : niemand is verantwoordelijk voor · de golf van onrust en vernieling die over de stad heeft gewaard.

W ^AT

^daarb~j

zorgvuldig buiten beschou- wing wordt gelaten is dat al ge- ruime tijd langzaam maar zeker de sfeer van de stad is vergiftigd. Het moet bepaald ook het bouwvakactiecomi- té, waarachter zich ook twee van de voornaamste communistische gemeente- raadsleden van Amsterdam hebben ge- schaard; bekend zijn gewe!lst dat er over de rechtvaardigheid van de inhou- ding van 2 pct. administratiekosten op het vakantiegeld een proces was aan- gespannen. Deze, legale, weg te volgen was niet in overeenstemming met het streven om de ongeorganiseerde bouw- vakarbeiders te bewijzen dat de achter schamele camouflage verborgen commu- nistische beweging zo bijzonder goed hun belangen kan verdedigen. Het komt ons voor dat met deze gang van zalmn

Nadere analyse

O OK na · de op 1 juni jl. gehouden gemeentea:aadsverkiezingen is er, ge- lij]; na de verkiezingen voor Prov. Sta- ten, reden om de uitslag voor onze partij in de residentie, aan een nadere analyse te ondèrwerpen. Er is daarvoor te meer aanleiding, omdat uw wekelijkse kroniek- schrijver de algemene beschouwing in het laatst verschenen nummer van V. en D. - wegens verblijf in het buitenland -- niet heeft kunnen

schr~jven.

Alvorens tot die nadere analyse over te gaan, ver- melden we nog even de voorkeurstem- men die zijn uitgebracht op de niet ge- kozen kandidaten van onze

l~jst.

Door plaatsgebrek werden hun namen veer- tien dagen geleden niet genoemd.

Mevr. Schade van Westrum: 194; drs.

W. Griffioen: 241; H. A. de Reiger: 119;

J. Adams: 142; dr. R. E. de Maar: 273;

F. L. v. d. Leeuw; 84; W. va.n Ameron- gen: 80; D. E. Hoorens van Heyningen:

86; H. F. Segboer: 82; A. E. J. Modder- man: 105; drs. J. Eling Vos: 97 en dr.

J. D. de Haan : 365.

Vergelijkt men het resultaat van de verkiezingen voor de gemeenteraad met dat voor Pl'ov. Staten, dan is de VVD met 0.6 pct. van het totaal aantal uit- gebrachte stemmen achteruitgegaan, maar vooruit ten opzichte van de ver- kiezing·en -..oor de gemeenteraad in 1962 met 1.2 pct. Uit deze vooruitgang t.o.v.

1962 resulteerde een winst van één ze-

tel. een resultaat, waarmee we niet on- tevreden mogen zijn, ook al bad dit resultaat nog aanmerkelijk beter kunnen zijn, als de kiezersgunst ditmaal niet zo bijzonder grillig was geweest. De lüe- zers hadden ditmaal bovendien een rui- mere keus dan in 1962 en men mag rus- tig stellen, dat alle partijen, die tussen 1962 en 1966 zitting in de gemeenteraad hadden, daarvan min of meer nadeel hebben ondervonden.

D E VVD is ten opzichte van de ge- meenteraadsverlüezingen in 1962 in niet minder dan 25 wijken vooruitge- gaan en in slechts 7 iets achtergeble- ven. Een vergelijking tussen de uitslag van de Prov. StaJenverkiezingen en die voor de gemeenteraad in 1966 valt iets minder gunstig uit. Bij de gemeente- raadsverkiezingen is de VVD t.o.v. de Prov. Statenverkiezingen slechts in ze- ven wijken vooruitgegaan, in twee ge- lijk gebleven en in 23 iets teruggelopen.

De grootste lof komt toe aan de Wijk Bohemen en Meer en Bos, waar niet minder dan 55 pct. van de kiezers hun stem op de VVD heeft uitgebracht. Daar verwie'I·f de Boerenpartij 6.9 pct., een van de laagste percentages van de BP in onze stad. Met 55 pct. behaalde Bo- hemen en Meer en Bos het hoogste per- centage van alle partijen in welke an- dere wijk dan oolc Die 55 pct. lag boven-

Waakzaamheid geboden

H OEWEL de gemeenteraaasverk1ezm·

gen nu alweer enige -.weken achter ons liggen, mogen enkele

opmerkel~jke

aspecten van èe uitslag toch nog in het licht van de schijnwerpers worden ge- haald. Neen, we gaan nu niet meer pra- ten over de verdere positieverbetering van de Boerenpartij,

evenmin~

over de afbrokkelende winst van de PSP. Dat zijn

versch~jnselen

van zulke aJg·emene landelijke aard, dat we daar verder het zwij,gen toe kunnen doen. Al zal in 11et lokale vlak het afdelingsbestuur van onze partij toch wel zorgvuldig moeten ana- liseren welke omstandigheden en invloe- den tot het ontstaan van deze verschijn- seler hunnen hebben

b~jgedragen.

Er is voor het afdelingsbestuur trou- wens veel meer werk aan de winkel.

Vermoedelijk zal er in de liberale !;ring te Rotterdam nergens verscnil van me- ning over bestaan dat waakzaamheid geboden is .. Want al hebben de libera- len het aantal zetels in de raad van vier op vijf kunnen brengen, aan een vermeerdering van het stemmenaantal hebben zij die voon1itgang beslist niet te danken gehad. Integendeel, net als bij de andere grote partijen - de CHU uitgezonderd - heeft bij de VVD in Rot- tlll'dam de achteruitgang in het stem- menaantal, die zich reeds bij de Sta- tenverkiezingen had g·eopenbaard, door- gezet.

Brat.,hten bij de Statenverkiezingen

no)': 4-1.923 kiezers hun stem op onze partij uit, bij de raadsverkiezingen wa- rer dat er nog maar 41.290. Percenta- gegewijs komt dezelfde tendens tot uiting. Bij de Statenverkiezingen viel 10,7 procent van het totale aantal uit- g<ëbrachte geldige stemmen aan de li- beralen toe, bij de raadsverkiezingen 10.1 procent. Niet bepaald om vreug- de,·oJ over gestemd te· zijn dus.

De waarnen;ende voorzitter van de Rotterdamse afdeling mr. A. W. Kamp sprak op de verkiezingsavond in de bij- eenkomst van de liberalen een waar woord: We zullen hard moeten wer- ken'

D IT harde werken zou ook betrekking kunnen hebben op èen onderzoek van de vraag waarom de opk0mst van de kiezers bij deze gemeenteraadsver- kiezingen zoveel te wensen heeft over- gelaten. Van de 469.722 kiesgerechtigden hebben er 419.946 of 89,4 procent de gang· naar de stembus gemaakt. Dood- leuk weggebleven zijn maar eventjes 49.776 kiezers of 10,6 procent.

Vergelijken we daarmee de gegevens over de Statenverkiezingen dan zien we dat er bij die ·gelegenheid 470.118 kies- gerechtigden waren, van wie er 434.865 of 92,5 procent zijn opgekomen. ·In dit geval beliep het aantal wegblijvers dus '35.253 of 7,5 procent. Hierbij valt op te

de communistische fractie haar kans op eeiJ wethouderszetel in de nieuwe ge- meenteraad wel zeer aanzienlijk heeft verminderd.

Maar het gaat niet aan de communis- ten te verwijten dat hun optreden en hun gestrooi van het zaad van de wind de enige oorzaal' of aanleiding van de on- geregeldheden is geweest. Men kan zelfs stellen dat zij niet hebben kunr,en voor- zien dat hun actie (al staat die in geen verhouding tot· de betekenis van het vermeende "onrecht") tot de ontaarding zou leiden die er van andere zijde op is gevolgd. Evenmin kan men zeggen dat voor het overige de provo's verant- woordelijk zijn, onidat zij al maanden- lang systematisch hebben opgezet tegen de bestaande orde en tegen een aantal Amsterdamse gezagsdragers (waarbij zij dan even systematisch ernaar hebben ge- streefd zelf buiten de gevolgen van hun agitatiewerk te blijvèn).

K AN men van de communisten nog zeggen, dat de a,gitatie een inte- grerend deel van hun politiek is, kan men van de provo's nog zeggen dat zij in hun onnozelheid de gevolgen van hun ophitserij niet vermochten te voorzien, voor andere groepen kan men dergelijke verklaringen (die niet verontschuldigen maar wellicht doen

begr~jpen)

niet vin-

dien nog 2 pct. boven het percentage, dat bij de Prov. Staten voor de VVD werd behaald. Nogmaals: alle lof.

Duttendel, van Stolkpark en Zorgvliet hebben het op 1 juni jl. ook aanmerke- lijk beter gedaan dan bij de Prov.

Staten-verkiezingen. Hier steeg het per- centage voor de VVD van 44,7 naar 47,2. Boven de verkiezingen van 23 maart jl. staken verder uit het Benoor- denhoutkwartier (winst 0,6 pct.), de Ar- chipelwijk (winst 0,3 pct.), het Geuzen- en Statenkwartier (winst 0,6 pct.) en de Vogelwijk (winst zelfs 2,2 pct.). De Vogelwijk is ook t.o.v. de gemeente- raadsverkiézingen in 1962 aanzienlijk vooruit gegaan en nog beter deed Loos-

duinen het, dat zijn percentage zag ver- dubbelen van 5,1 naar 10, met welk laat- ste percentage men overigens toch nog 0,2 pct. achterbleef op de verkiezingen voor de Prov. Staten. Ook de Vruchten- buurt bracht het er t.o.v. 1962 aanmer- kelijk beter af evenals Mariahoeve en Marlot · met een winst van niet minder dan 7,1 pct. Bouwlust mag voorts met ere worden genoemd.

D E BP heeft haar opmars in de wijken, waar zij bij de Prov. Staten reeds zo'n opmerkelijk succes behaalde, voort- gezet en met behulp van de andere w\iken haar percentage met vier kunnen verhogen. Op dit verschijnsel behoeven

merken dat de percentages van de Sta- tenverkiezingen als ·normaal kunnen worden beschouwd. BU alle verkiezin- ger. in de voorafgaande jaren - de ver- kiezing van de Rijnmondraad uitgezon- derd - lagen immers de percentages in dezelfde orde van grootte.

Wat men zich voor een beoordeling van het absenteïsme bij de raadsver- kiezingen moet afvragen is dit : zijn er zoveel vroege vakantiegangers geweest of weerspiegelen zich in de desbetref- fende cijfers de gevoelens van politieke onlüst die zovelen op partijen van ex- treem rechts en links hebben doen stem- men?

Bij dit alles dient bovendien te wor- den bedacht dat bij de raadsverkiezin- gen 14.509 ongeldige stemmen zijn uit- gebracht of 3,45 procent. Op de keper beschouwd hebben de raadsverkiezingen dm; slechts 405.437 geldige stemmen opgeleverd, hetgeen betekent dat bijna 65.000 stemmen om enigerlei reden ver- loren zijn gegaan. Bij de Statenverkie- zingen bedroeg het aantal geldige stem- men H7.908, toch altijd nog ongeveer 12.500 meer dan bij de raadsverkiezin- gen.

D E raadsverkiezingen hebben voorts geleerd dat het instituut van (Ie voorkeurstemmen zichzelf· nog aller- minst heeft overleefd. Het waren twee

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

den. De onmacht en het gebrek aan er- varing van een aantal ·PSP-gemeente- -raadsleden die in de afgelopen maanden royaal tot het onbehagen hebben bij- gedragen door uitspraken eh uitroepen die meer kwaadsappigheid dan inzicht onthulden, zou men nog aan de onerva- renheid van deze pseudo-politici kunnen toeschrijven. Ernstiger achten

w~i

het gekoketteer van de laatste tijd van de vooraanstaande socialistische gemeente- raadsleden met allèrlei ongebonden ele- menten in de hoofdstad. Met name de lijsttrekker en fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid, de heer E. van Thijn, heeft lange tijd - in de achteraf ijdel gebleken hoop het jonge electoraat aan te trekken - zichzelf in ernstige mate geëngageerd met vrijwel alle groe- peringen die op nihilistische wijze het vertrouwen in de gevestigde orde on- dergroeven. Hij heeft zichzelf zowaar tot de "lastige man" bij uitstek laten uit- roepen, en daarbij teJ.kens weer luide verlwndigd dat hij zo'n lastige man is omdat hij Amsterdammer is en omdat er zoveel moet gebeuren dat alsmaar niet of niet goed gebeurt. Hij had, wel- licht beter dan de anderen, moeten we- ten dat wie wind zaait storm zal oogsten.

Maar over hen allen zal niet worden geoordeeld: de zondebok za.! wel elde1·s worden gezocht.

we hier niet nader in te gaan. Dat is elders in dit blad gebeurd bij de be- schouwingen over. het landelijke ver- kiezingsbeeld.

Liever houden we ons nog even met de PvdA· bezig. Zij kwam voor de gehele stad van 35,6 op 25,3 pct. en heeft daar- mee ruim een kwart van de zetels in de gemeenteraad gekregen, ietwat geflat- teerd, warit een kwart van het aantal zetels zou eigenlijk op 11 hebben moeten uitkomen. Restoverschotten zullen de twaalfde zetel wel aan de PvdA hebben bezorgd, "dank zij" het verloren gaan van de stemmen op de Vrije Burgers en enkele andere splinterpartijen, waarvan de

Part~j

voor de ongehuwden nog het beste uit de bus is gekomen met 1,2 pct.; de andere splinterpartijen bleven daar nog aanmerkelijk onder, zoals de Vrije Burgers met 0,5 tegen 2,1 pct. in 1962. De oorzaak van deze afgang zal de heer Drenthem Soesman geheel bij zichzelf moeten zoeken. Hij heeft bij voortduring getoond alle eigenschappen voor het raadslidmaatschap te missen.

Of dat deel van zijn volgelingen, dat nu waarschijnlijk op de BP heeft gestemd, straks niet evenzeer bedrogen uit zal komen, dient te worden afgewacht.

Keren we nog even tot de PvdA terug.

In wijken als Schildersbuurt, Transvaal- Slot op pag. 9.

vrouwen die zich wat dat betreft het

mees~

hebben onderscheiden. Van di.t duo mag mejuffrouw mr.· J. ze.elen- berg, de nummer twee van de socialis- tische

l~jst,

zich de kampioene noemen met 4457 stemmen. Maar met 3540 stem- men was mevrouw Haya van Someren- Downer toch wel een zeer eervolle tweede. Haar prestatie was te indruk- wekkender omdat zij werd verricht op ...

de twintigste plaats van de liberale lijst.

Opmerkelijke aantallen voorkeurstem- men wisten nog de heer A. Snoek, num- mer twee op de lijst van de Boeren- partij, en dr. J. H. Lamberts, nummer vij1 van de socialistische lijst, ·op zich te verenigen met respectievelijk 1482 en 1164 stemmen. Overigens is duide- lijk gebleken dat het instituut van de voorkeurstemmen onder de liberalen verreweg de meeste aanhangers telt.

De heer W. Baggerman, ·nummer twee op de lijst, kreeg 670 stemmen; me- vrouw ir. M. C. Endert-Baylé, nummer drie, 661; mr. H. C. G. L. Polak, num- mer vier, 972; drs. L. van Leeuwen, nummer vijf, 617. Zelfs de nummer ze- ven, de heer R. A. de Monchy, ver- wierf nog 826 stemmen.

Ook uit deze cijfers moeten bij een

bestudering van de verkiezingsuitslag

voor het afdelingsbestuur bepaalde con-

clusies zijn te trekken.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE vrijdag 24 ^rum 1966 - 5

• Nog nooit meegedaan In Nederhorst den Berg:

• Nu meeste stemmen

• Drie van de elf zetels

VVD zorgde voor politieke revolutie

Gispen- Culemborg Stalen meubelen

D E afdeling van de VVD in Nedet·horst den Berg, die nog geen twee jaar geleden werd opgericht, heeft direct met groot st~cce,;; aan de gemeente- raarhverki·ezingen deelgenomen. De eerste de beste keer dat men in deze gemeente op de VVD kon stemmen, gebeurde dat al met zoveel enth()usiasme dat er van een plaatselijke p()litieke reV'Olutie moet worden gesproken.

De VVD behaalde l juni in Nederhorst den Berg het gt'()()tste aanta·l

st•~nunen en zal in september drie van de elf raads,zetels gaan· bezetten.

De andere partijen hoekten ten gevolge van de VVD-winst zeer gevoelig'e vediezen. Zo zakte de KVP, tot nu toe de grootste pat·tij, van vier op drie z;etels; de PvdA van drie op twee zetels; de ARP van twee op één zett>1.

Alleen de CHU wist haar twee zetels te behouden.

A AN het succes van de jonge VVD- afdeling is natuurlijk een actieve pmpaganda-campagne voorafgegaan.

Deze had direct tot gevolg dat ook an- dere politieke groeperingen tot door hen nimmer vertoonde activiteiten werden aangezet. Jammer was daarbij, dat vele van deze groeperingen slechts een nega- tieve propaganda voerden, die er uitslui- tend op was gericht ;,het verschijnsel VVD" in Nederhorst den Berg de kop i111 te drukken. Deze pogingen hebben echter een compleet averechts resultaat gehad.

De VVD-campagne begon op 30 april met het penloonlijk door de kandidaten en bestuursleden uitreiken van een druk- werk en culmineerde op

25

mei in een openbare vergadering. Daar tussendoor werden aan kinderen vijfhonderd bal- lonnen uitgereikt, verschenen ar lucifers- doosjes met de letters V.V.D., werden spandoeken boven straten en op bruggen aangebracht en werden afzonderlijke cir- culaires -- o.a.: voor bejaarden en voor de jongste kiezers - verspreid.

AANVALLEN

D E openbare vergadering overtrof alle verwachtingen - het was ook voor de eerste maal in de geschiedenis van Nederhorst den Berg dat een dergelijke bijeenkomst werd gehouden. Niet min- der dan 97 belangstellenden (onder wie de bijna voltallige gemeenteraad, voor- zitters van verschillende andere partijen en de pers) vulden de zaal totaal. He.t eerste probleem daarbij was, dat er maar vijftig kopjes voorhanden waren, zodat deze inderhaast moesten worden afgewassen en opnieuw. ingeschonken, nadat de eerste vijftig aa:nwezigen een

(gratis) kopje koîfie hadden gehad.

Groter echte? waren de problemen, die ontstonden toen na de inleidingen door een aantal sprekers .(o.m. we<thouder dr.

A. Vis uit Bussum) een aantal opponen- ten zich ging bezondigen aan aanvallen, die geheel op het persoonlijke vlak van de VVD-kandidaten lagen. Voorzitter Van der Heijden wist deze discussies echter steeds ap tactische wijze in juiste

· banen te leiden. Allengs werd de stem- ming daardoor g·etukkig iets prettiger.

Toen de vergadering tegen het mid- demachtelijk uur werd besloten, kon worden vastgesteld dat de meeste aan·

wezigen op deze ene avond 1neer over de achtergronden van diverse plaatse·

lijke problemen hadden gehoord dan in de a.fgelopen vier jafU' het geval was ge·

weest. Alleen daarom al kon deze ver- gadering als geslaagd wórden be·

schouwd. In feite was hiermee immers reeds één van de programmapunten van . de afdeling van de VVD in Nederhorst den Berg ·gerealiseerd: een betere com·

munlc.atie tussen inwoners en gemeente·

bestuur (de twee wethouders hebben zieb die avond bepaald niet onbetuigd gelaten).·

De reacties op de bijeenkomst waren verdeeld. Wel wàs men van mening dat . de VVD-kandidaten zich goed hadden ge-

weerd, een eclatant VVD-succes was het toch niet geworden, zo zei men. De ver- kiezing·en zelf hebben echter wel an,ders uitgewezen.

BEJAARDEN

N EDERHORST den Berg koos de vol- J.. gende drie VVD'ers in de raad: 1.

de hervormde arts L. Gerla (54) ; 2. de directèur van een wasserij J. Snel jr.

(52); 3. de r.-k. sociaal econooom drs.

F . .J. Hogendoorn (40).

Een van de eerste zaken die zij willen·

aanpakken is het stichten van een alge- meen bejáardencentrum (twaalf procent van de bevolking 7an Nederhorst den Berg heeft de AOW-leeftijd bereikt).

Eventueel moeten daàrbij aparte wonin- gen voor bejaarden kunnen worden ge- bouwd. ,.De ten hemel schreiende woon- toestanden moeten zo snel mogelijk wor- den verbeterd en de krepeergevallen die-

nen op zeer korte termijn geholpen wor- den," zegt lijstaanvoerder de heer Gerla.

Met zijn twee medegekozert collega's heeft hij inmiddels zijn licht opgestoken in een aantal bejaardentehuizen.

De belangstelling van dokter Gerla gaat natuurlijk sterk uit naar de volks- gezondheid, de hygiëne en de sport. De VVD wil dan ook in Nederhorst den Berg streven naar een zwemgelegenheid, een sporthal en uitbreiding van de re- creatiemogelijkheden in het waterrijke Vechtg·ebied. Zelf woont de heer Gerla in de -·ve.~ht, in een comfortabel en ge- zellig· woonschip.

RAAD

DAAR zijn in de maanden vóór de verkiezingen vele vergaderingen ge- houden. De laatste daad, waartoe werd besloten, was het op de avond van de 31ste mei bij alle 3500 inwoners van Ne- derhorst den Berg rondbezorgen van ee;n kaart met de opwekking: , ,Kies de man die u wilt,. een man van lijst 5." Velen, onder wie talrijke bejaarden, hebben deze goede raad opgevolgd.

In september gaat de nieuwe VVD- raadsfractie voor hen erf alle andere in- woners van Nederhorst den Berg aan het wérk. De actieve ·VVD-afdeling - met aan het hoofd voorzitter Van der Heijden en secretaris J. Schapers - is ook vast van plan de burgers te blijven voorlichten over het werk van het ge- meentebestuur en het eigen aandeel dat de drie VVD'ers daarin straks zullen hebben.

GOEDE RECLAME VAN EELDE-PATERSWOLDE

L. Gerla, arts, lijsüwnvoerder· bi.1 de gemeenteraacls-verkiezingen op 1 j1m·i jl.

in Nederhorst den Berg.

D E vorige maand hebben WIJ vele verkiezingspftmfletten, -folders en -advertenties onder ogen ge- kregen, ook vnn andere partijen. 1'ot de beste behoorde ongetwijfeld een a-dvertentiepagina, di.e de VVD- afdeling Eelde-Pater~wolde in het plaatse!Ulre blad Dorpsklanken- Eelde liet opnemen. De pngina bP- vatte een plaatje vàn en een praatje mèt zes kiesgerechtigde inwoners van de gemeente, die kort m.aar kra,cluig uitemlZetten weutrom zij bij de raads- verkiezingen op 1 juni vp de VVD zouden stemmen.

Deze voortreffelijke

w~JZe

van reda- me maken heeft beslist succes gehad.

De VVD in Eelde (7.000 zielen) boekte het beste resultaat van al onze afdelin- o-en in de 34 Drentse gemeenten. Er

~verd een procentuele vooruitgang ge- boekt van 19,5 pct. in 1962 naar 23,7 pd. in 1966. Voor een deel mag dat wor- den toegeschreven aan het goede werk van de zittende raadsleden, nraar ook de propaganda zal aan deze winst niet vreemd zijn geweest.

Bij de keuze van de zes personen was een greep gedaan van jong (21) tot be·

jaard (74) en van huisvrouw tot vee·

houder uit de eigen dorpsgemeenschap.

Met recht kon men daarom schrijven dat de VVD een volkspartij is, die vrijheid en democratie voorstaat.

Hieronder laten _wij enkele citaten uit de advertentie volgen:

8 Oud-schoolhoofd de heer Noord (voor- zitter Veilig Verkeer, voorzitter Bejaar·

densociëteit, erelid VVV, twintig jaar kerkYoogdl: Vóór de oorlog stemde ik e>p de Vrijzinnig Democraten, na de oor- log op de VVD. Daar heb ik geen spijt van, zeker niet nu de VVD-fractie in cle raad een belangrijke stem heeft.

D

Huisvrouw en ex-zakenvrouw A.

Arends-Hofstee: Onze buurman Koops is een aardige kerel en doet het goed in ·de raad. Ik zeg maar zo: een goede buur is beter dan een verre vriend.

• Secretaresse Rieneke Moerkoert:

[k stem niet klakkeloos. Ik heb mij er in verdiept. Ik heb televisiedebatten gevolgd, kortom ik heb geschift. Na enig wikken en wegen is bij mij de VVD over·

gebleven.

• Huisvrouw T. Steringa-Bakker: De VVD is voor mij de partij. die vooral de belangen van de middengroepen steunt en naar mijn gevoel een goed financieel beleid voert.

8 Veehouder W. Woldendorp: De Boe- renpartij heeft mij ook gevraagd op hun lijst te staan. Hoewel ik enkele van hun argumenten wel aanvoel, heb ik toch ge- weigerd. Vroeg·er ben ik een tijd lid van

Waarom wij woensdag a.s. V.V .. Dr.

Lijst 2 stemmen

Pe meester zegt. ..

,,1vfees!er Noord", np 74 j,,ar, troffen -wij in zijn tuintje. De heer Noord was 26 jaar hoofd van de openbare Centrum-~·:hool in P>~ler~wolde, :.inds 1933 voor·

zitt~r Vîln Veilig Verk.:er in onze gemeente en siitds 1930 reiskider en '{oonitter vnn de Bejaardcn- socitt:it. Hij is ue-lid van VvY en 20 jaör kerkvoogd van de Ne~l. Hervormde Kerk. "Als jpn- gen van I6.jn;•r werd. ik in Tol- hert al betroUen in de politiek.

Stemde vOOr de oorlog op de Vrijzinnig Democraten en na de oOrlog op de VVD en daar- heb ik geen :.j:Jijt YIH\, zeker niet mt Ue VVD-fractie in de r>tad een belangrijke ·stem heeft'', aldus de :heer Noord - en hij ploegde wort!

Goede buur

Huisvrouw en eX-zakenvrouw, A. Arends-Hof~tee zal aan de Hoofdweg in Edde op de bank in het meizonnetje. Gedurende 38 iaar had de familie Arends een ·winkel in Eelde, nu Je Cen~

tra van H. Drink. "Als zelfstan- digen ~temden wij altijd :1l VVD maar vroeger bij de raad~verkie­

zingen op Gemeentcbelangen. Nu de VVD in Eelde ook mee doet in de raad stemmen wij VVD want de ene keer wèl en de andere keer niet houd ik niet van. D::;ar komt nog bij dat onze humman Koop;; een aardige kerel is en het in de raad goed doet. Ik zeg maar zo: een !!oede buur is beter dlln een verre vriend'' en d::~t is de reden waarom mevrouw Arends in Eelde haar stem WOCil!<dag aan de VVD zal Beven.

Niet klakkeloos

Rieneke Moerkoert is juist 21 jaar. Dat bekkent dat zij \\ oens- rlag voor de eerste maal naar 1le stembus gaat. Twaalf jaar gele·

den kwam 7ij in Puterswalde wonen, met de ve~tiging van de Rijk<>luchtvaarhchool op Eelde waarvan haar VlldCr chef van Je vliegdienst ; ... Zij woont in de Oranjelaan en is als .'>cxreture~se in Groningen werkzaam. "Woens-

!.lag zal ik VVD stemmen. Ik kan zeggen dat ~lit niet kl:lkkeloos t.'~l zijn. Ik· heb mij er v:el in \:er·

diep!. Ik heb televisie-debatten ge·

volgd, kortom ik heb geschift.

Na enig wikken en wegen is bij mij de VVD overgebleven. De VVO is :.oaJjj ik heb 2emerkt ook in de· gemeentera;1J actief ~n dat spred.t Qns jonbreren wet aan~" zo zegt Rient:ke. ilh ién Ylln onz,~; JOO~te j.ie"{J;!rs,

EEN VOLKSPARTIJ OOK VOOR U

Met stralende lach

Met een straienJe Inch vcrtddct on'> mevrouw T. Steringa-Bakker~

als jun!!e hul.wronw wonend :.'lflll de Vosherger!a;m (h:.wr m=Hl is al&

dircctie-as~i!-tent wet kaam hij (je,lbels ~I.V. te (ironingen).

W<Jarom zij VVI) Z4l ~tetn!llCH.

.,Hd is de partij_ die vuor:.l de belangen van de rnidJeng1 oepcrt steunt en mt:•r mijn gevod een god fin,mciee! he\eid voert \van~

"neer i~ bs. het bbind M:nijnCP1

waarvan de VVD deel uitmaakte.

vergelijk met het kabinet Cab;.

Daar komt bii dnt m;m en \11"01\W in de mce~te · JlCVitllcn ge1ijk roT ...

kn stemmen omdat 1c vaak· ooi;:

:;elijk denken", 70 ?egt derc jmlgc hliî~moeder uit Pato:r~wolde en wilde met genoegen met haar jongste dochter 1~ranska (li,~ jaar) even poseren. Zo:1l~ u ziet met goed re.~ulhmt.

Boerenpartij vroeg mij ook a!

Willen Woldendorp (27 ja at) veehouder en vceh;•n~

ddaar aan Je We~terhorn in Eelde. "Ja dat klopt, ik:.

zal woensdag VVD ~tem­

men. Van de Boerenpartii · heeft men mij. toen er ttOL~

plannen waren met een eigen lijst uit t~ komen~

ook gevraagd op hun lijst te staan. Hoewel ik enkelo van 'hun argumenten wel aanvoel heb ik toch ~;ewei­

genl. Vro<!ger ben ik een tijd liJ van de JOVD hier in de gemeente geweest en daar ik veehouder en zelf~tandîg ben zal het voor mij woens- dag toch VVD worden", lacht Woldendorp. "Ook op de foto? Dat is wd een stunt!", zegt Willen, zet de melkbussen op de kar en rijdt weg. Ho::!:.

mel_kvee dat zich niet met politiek Pemoeit wucht!

Niet links of rechts , , . gematigd

Geert Rcnsink 54 jaar geleJen in Ee!dcrwoldc geb01en en er d<Htr~

na getogen. Eigen;wr van een om•

Yangrijke bloemisterij, hoofdbe- stuurslid v~.n het Edder·Bioeulcn ..

cors-o en secreJari,; v:m û~ !•roef- tuin afdeling hloemi~tcrij. "U:

stem VVD omdat ik niet houd van extreem links of rechts maar mij het hesle thuis voel bij een wat gematigde groep. Als zelf- standige zal dit \oor mij de VVO zijn'", zo zegt Ben~ink ll_ie lev~~'>

t'Cn plfH;i!t 0~ de Cl\1\dt.;i~tcqhJst Yilll on7.e qfJeling bt:zllt.

Ziehier een greep van jong tot bejaard, mensen uit alle delen van ().mre gemeente. Mensen die niet kJakk.eloos stemmen omdat ze stemgenx.-btiJ,.'d zijn, tnaar stemmen uit overtuiging. Tevens moge deze greep uit onze dorp'i~;~eenscl'l!lP een. bewijs ;tifrt d~t de VVD oen volkspact ij i,, dio vrij- heid ~'il democralic: voOnlaat, W;~arom :tUUdt u ·a..J, WO(l.n;;Jil&: t juni ~e;..11

VVD -Lijst 2 - Stemment ·

Een l'6Tkleinde weergam3 van de advertentie-pagina, die de afdeling Eä<le-Paters·

wolde in het àtad Dorpsbelangen-Eelde liet opnemen.

de JOVD hier in de gemeente geweest en daar ik veehouder en zelfstandig ben, 11al het voor mij woensdag toch de VVD worden.

• Bloemist G. Bensink: Ik stem VVD

[)mdat ik niet houd van extreem links of

l'echts, maar mij het beste thuis voel bij

een wat g:ematig:de g-roep.