Gratis lesmateriaal over DrinkWater
voor peuterspeelzalen en kinderdagverblijven
CAMPAGNE DRINKWATER
kinderdagverblijven en peuterspeelzalen
Zijn de kinderen al drinkwater fan? Water is een gezonde en puur natuurlijke dorstlesser zonder suiker en calorieën. Een goed alternatief voor zoete drankjes, zoals siroop en diksap.
Hierin zit veel suiker. De activiteiten in deze toolkit helpen je om drinkwater spelenderwijs in de spotlight te zetten. De activiteiten maken water drinken leuk en gemakkelijk.
Het voedingscentrum adviseert dat kinderen van 1 tot 4 jaar dagelijks 1 liter (5 – 7 bekertjes) vocht moeten binnenkrijgen, waarvan 70% uit dranken. Daarvan moet ongeveer 300 ml halfvolle melk (twee bekertjes) zijn. Naast de melk heeft een kind dus ongeveer 500 ml aan dranken nodig. Je kunt kinderen af en toe limonade geven, maar geef kinderen vooral regelmatig water. Op deze manier wennen ze niet teveel aan een zoete smaak.
Een kinderdagverblijf, peuterspeelzaal en buitenschoolse opvang kan helpen om water drinken te stimuleren door dagelijks vaste watermomenten in te voeren. Dan wordt er geen limonade gedronken, maar gewoon water. Het Nederlandse kraanwater behoort tot het beste van Europa. Dus tappen maar!
Inhoud toolkit
De toolkit is ontwikkeld door Jongeren Op Gezond Gewicht Putten, JongPutten en de samenwerkende kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Het bestaat onder andere uit lesmaterialen die elders in het land zijn ontwikkeld en door veel kinderdagverblijven met plezier worden ingezet om kinderen bewust te maken van drinkwater.
Wat verwachten we van u?
Water drinken gemakkelijk en aantrekkelijk maken.
Ouderbetrokkenheid
Brief voor de ouders (hardcopy ontvangen).
Dagactiviteiten
Diverse sportieve, educatieve en creatieve activiteiten voor kinderen van 0-12 jaar waarin drinkwater centraal staat.
Educatief
Drinkwater lied
Drinkwater leesboeken
Drinkwater recepten
Bijlagen
Ondersteunend materiaal voor de dagactiviteiten.
WAT VERWACHTEN WE VAN U?
Gedurende de campagne periode wordt het thema dagelijks op een leuke en laagdrempelige manier op de kaart gezet.
Ook na de campagne blijft er structureel aandacht en focus voor het drinken van water. Zo kunt u het thema water duurzaam implementeren door het op te nemen in uw beleid & regelgeving.
Het gezondheidsbeleid van uw kinderdagverblijf voldoet aan de richtlijnen van het voedingscentrum www.voedingscentrum.nl/kinderopvang.
Water gemakkelijk en aantrekkelijk maken
1. Goed voorbeeld… Drink samen met de kinderen water. Benoem dit ook: ´Ik ga water drinken, willen jullie ook?’
2. Water saai? Vaak vinden leid(st)ers het zielig om kinderen water te geven. Maak water drinken leuk! Bijvoorbeeld met kleurrijke glazen en rietjes.
3. Waterpraat. Praat met kinderen over water drinken, gezond eten en lekker bewegen.
Moedig ze aan gezonde keuzes te maken.
4. Water overal beschikbaar. Geef aan waar de kinderen water kunnen tappen. Plak bijvoorbeeld een opvallende sticker of kleurplaat bij de kraan. Spreek af of de kinderen zelf mogen tappen of niet. Geef elk kind een eigen bidon of waterbeker.
5. Watermoment. Vaak zijn er drie of vier vaste drinkmomenten op een dag, waarop de kinderen diksap of siroop drinken. Vervang deze momenten door een watermoment.
Zet hoog in, je kunt altijd nog tot een compromis komen van één of twee watermomenten.
6. Doseer. Als siroop of diksap wordt gedronken; zet een lijntje op de karaf om aan te geven tot waar deze gevuld wordt met siroop of diksap.
7. Betrek de ouders erbij. Bijvoorbeeld zoals bij een ‘pimp-up mijn waterkaraf’ workshop of schrijf een nieuwsbrief naar ouders met de vraag of ze voortaan water mee willen geven aan hun kind.
Contact
Wilt u meer informatie over de DrinkWater campagne of Jongeren Op Gezond Gewicht?
Bekijk dan de website www.jongputten.nl/jogg of neem contact met ons op via de onderstaande gegevens.
Simone Elzerman – JongPutten Danielle Achterstraat – JongPutten E: selzerman@putten.nl E: dachterstraat@putten.nl
T: 06-46574687 T: 06-30509206
Volg ons via social media: @JongPutten
Deel berichten van de campagne met de hashtag #DrinkWaterPutten
OUDERBETROKKENHEID
Als extra bijlage naast dit document is er een brief opgesteld voor de ouders die u voorafgaand aan de themaweken kunt mee geven.
Op de voorzijde wordt er toegelicht waarom DrinkWater belangrijk is, hoe ouders het drinken van water leuk en makkelijk kunnen maken én een kort overzicht van de activiteiten die gedaan worden in de DrinkWater weken. Op de achterzijde is de Drinkwater kaart gedrukt. (m.u.v. de kaart van Kukelekú)
Overige tips en ideeën
Informeren! Probeer via alle communicatiekanalen het thema aan bod te laten komen. Plaats een item op de website, in de nieuwsbrief en geef aandacht via uw social media kanalen zoals facebook, twitter en Instagram. Gebruik hierbij de hashtag
#DrinkWaterPutten.
DrinkWater kaart. Op de achterzijde van de informatiebrief is er een drinkwater kaart waarop ouders en kinderen thuis druppels kunnen inkleuren als er water is gedronken.
Attendeer de ouders op de kaart en vraag ook naar het resultaat.
Thuis aan de slag. Geef de uitleg van de spelletjes die gedaan zijn op het
kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal ook mee aan de ouders. Zo kunnen ze ook thuis en in het weekend de spelletjes spelen.
Ouderavond. Wanneer er een ouderavond wordt georganiseerd denk dan ook eens aan het uitnodigen van een diëtiste of voedingsconsulent. Zij kunnen veel vertellen over de effecten van suiker in drankjes maar ook op een leuke en interactieve manier aan de slag met de ouders om te ontdekken hoeveel suiker er eigenlijk in een pakje zit. In Putten werkt JOGG samen met voedingsconsulent Appel en Jij én
Diëtistenpraktijk Santé Voeding.
ACTIVITEITEN 0-1 jaar
Leeftijd 0-1 jaar Waterspeelmat (kopen)
Spelmateriaal:
Baby Splash Waterspeelmat
De speelmat fungeert als babytrainer. De watermat is een speels hulpmiddel om ‘tummy-time’ met je baby te hebben. Tijdens de tijd op zijn buik ontwikkeld je baby zijn hoofd, nek en schouder spieren. De mat draagt ook bij aan hand-oog coördinatie en motoriek.
Gebruik: de buitenste rand word gevuld met lucht, vul daarna het middelste gedeelte met water en je baby kan gaan spelen.
Te koop bij o.a.: Bol.com (circa €30) Aliexpress (circa €15)
Leeftijd 0-1 jaar
Waterspeelmat (zelf maken)
Spelmateriaal:
Diepvrieszakjes/pedaalemmerzakjes en schilderstape figuurtjes voor in het speelmatje.
Je kunt ook zelf kleine waterspeelmatjes maken. Dit kan door een diepvrieszakje te vullen of een doorzichtige plastic zak. Let op, niet te veel water en goed vast tapen.
Leeftijd 0-1 jaar Zintuig flesjes
Spelmateriaal:
Plastic flesjes en speelgoed om te vullen.
Vul doorzichtig plastic flesjes met water en voorwerpen die hierin kunnen drijven. Maak de flesjes niet te zwaar en laat de baby’s hier mee spelen. Let goed op: geen scherpe randjes aan de fles en de dop goed dichtdraaien.
Leeftijd 0-1 jaar
Waterspetterbak (5+maanden)
Spelmateriaal:
Ovenschaal, drijf speelgoed en een handdoek.
Vul de ovenschaal met een klein beetje water en laat hier leuke voorwerpen die dobberen in rondzwemmen. Geschikt voor kinderen/baby’s vanaf 5 maanden die al goed op hun buik kunnen liggen en nek en schouderspieren goed onder controle hebben.
ACTIVITEITEN 1-2 jaar
Leeftijd 1-2 jaar Watertafel
Spelmateriaal:
Watertafel en drijfspeelgoed
De watertafel mag natuurlijk niet ontbreken. Geen watertafel? Vul dan grote emmers of een speciekuip of dichte wasmand. Houdt altijd toezicht bij het spelen met een watertafel of emmers gevuld met water. Kinderen kunnen ook in kleine laagjes water verdrinken.
Leeftijd 1-2 jaar
Bellen blazen met water (18+ maanden)
Spelmateriaal:
Rietjes en een brede kom met water
Met dit spel wordt het ongetwijfeld een kliederboel op tafel, maar zal wel de kinderen veel vreugde geven. Zet een brede kom met water op tafel en verschillende rietjes (eventueel rietjes in verschillende lengtes knippen). Leer eerst de kinderen door het rietje in de lucht te blazen en laat vervolgens de kinderen een belletje in het water blazen. Het is ook leuk om samen te blazen, om de beurt te blazen en bijvoorbeeld 1 keer of 3 keer achter elkaar te blazen op commando.
ACTIVITEITEN 2-4 jaar
Leeftijd 2-4: Sportief Sponzen gooien
Spelmateriaal: Stoepkrijt en veel waterballonnen (of sponzen).
Aantal spelers: Minimaal 2 kinderen, maximaal 8 kinderen.
Spelregels: Maak met stoepkrijt 3 cirkels (in elkaar) op de stoep en zet punten in iedere cirkel. Trek een streep op (afhankelijk van de leeftijd) aantal meters van de cirkels. Zet op de streep een emmer met
waterballonnen. Laat kinderen om de beurt gooien en zelf de punten optellen. Het spel kan ook met het gooien van sponzen worden gespeeld.
Leeftijd 2-4: Sportief Weg met die streep
Spelmateriaal:
Stoepkrijt
Bakken met water
Voor ieder kind een eigen beker met een gaatje onderin.
Spelregels: Teken met stoepkrijt allemaal strepen op het plein. Geef de kinderen een bekertje met een gaatje onderin. Zet een aantal bakken water op het plein waar de kinderen hun bekertje kunnen vullen. Daarna lopen ze met hun bekertje over de strepen en proberen ze met het water dat uit hun bekertje valt de stoepkrijt weg te krijgen. Een mooie oefening voor de motoriek!
Leeftijd 2-4: Sportief Waterestafette
Spelmateriaal:
Twee emmers (waarvan één met water), bekertjes (of sponzen).
Spelregels: Laat alle kinderen achter elkaar in een rijtje zitten. Zet de volle emmer vooraan de rij, de lege emmer achteraan. De kinderen moeten proberen de bekertjes/sponzen vol met water door te geven naar achteren en de lege emmer te vullen. Zet eventueel een streepje in de emmer tot waar de emmer vol moet zijn.
De estafette kun je ook doen door alle kinderen te laten lopen van emmer naar emmer, i.p.v. te laten zitten. Zo zijn alle kinderen in beweging en kun je er zelfs een wedstrijdje van maken door twee groepjes te maken!
Leeftijd 2-4: Sportief Verven met Water
Spelmateriaal: Kwasten, rollers, emmers, stoepkrijt.
Spelregels: Kinderen mogen verven met water en de mooiste creaties schilderen op de grond of de muren. Ook kun je creatief aan de slag door bijvoorbeeld een brand te blussen die getekend is op de grond of muur.
Leeftijd 2-4: Creatief Bootjes maken
Spelmateriaal:
‘Pool noodle’ dat is een zachte foam slang die o.a. gebruikt worden bij zwemlessen, verkrijgbaar bij bijvoorbeeld de Action.
Rietjes.
Knutelsfoam. Let op bij het maken van het zeil er geen gebruik gemaakt wordt van papier. Dat wordt nat en blijft dan niet mooi zitten.
Spelregels: Samen bootjes maken een poole noodle. Snij de poole noodle in meerdere stukjes van ongeveer 4-5 centimeter (lagere of hogere bootjes natuurlijk ook mogelijk) Prik het gekleurde rietje als mast in de noodle en maak hier een kleurrijk zeil op. Daarna mogen de bootjes natuurlijk varen in de waterbak!
Leeftijd 2-4: Creatief Kleikaarten met water
Spelmateriaal:
Klei en geplastificeerde kaarten. Voorbeeld kaarten zitten in deze toolkit.
Spelregels: Op de geplastificeerde kaarten kunnen er bijvoorbeeld nieuwe vormen gekleid worden óf vormen ingekleurd worden met klei.
Leeftijd 2-4: Creatief Drinkwaterdieren
Spelmateriaal: Keurplaten (zitten in de toolkit), materiaal om platen in te kleuren/plakken.
Spelregels: Samen een kleurplaat inkleuren. De kinderen mogen kiezen welke kleurplaat ze willen inkleuren uit de toolkit. Ze hoeven alleen nog gekleurd of beplakt (dolfijn) te worden.
Daarna kunnen ze op het raam of muur geplakt worden.
Leeftijd 2-4: Educatief Testjes met water
Spelmateriaal:
Diverse materialen die drijven of zinken zoals knikkers, sponsjes, steentjes, kurk, muntjes, flesdoppen, soorten fruit, potlood en andere kleine voorwerpen.
Spelregels: Sommige dingen zinken, andere blijven drijven. Wat doen de materialen? Schrijf op velletje 1: drijven en op velletje 2: zinken. De kinderen mogen vervolgens raden welke voorwerpen drijven en welke zinken. Leg de voorwerpen op de velletjes papier. Doe als laatste de proefjes en kijk of de kinderen gelijk hebben.
Leeftijd 2-4: Educatief Fruitwater maken
Spelmateriaal:
Karaffen, kannen of flessen water. Diverse soorten fruit/groente.
Spelregels: Probeer, indien mogelijk, samen met de kinderen de verschillende soorten fruit te pellen en te snijden. Vul vervolgens de karaffen met het water en fruit, laat de kinderen de diverse smaken proeven en kiezen welke ze het lekkerst vinden.
Voorbeelden:
Citruswater 5 plakjes sinaasappel, 3 plakjes limoen, 3 plakjes citroen.
Komkommerwater 1/3 komkommer in plekjes, 2 takjes munt, 3 plakjes limoen.
Frambozenwater handvol frambozen, 2 takjes munt, 3 plakjes citroen.
Bessenwater Handvol frambozen, handvol kersen, 3 plakjes limoen.
Meer ideeën:
https://www.kleuteridee.nl/downloads-2/spelletjesdag/thema-spelen/waterspelen/
https://wowopvoedcoaching.nl/leukste-waterspelletjes-kinderen/
https://www.swkgroep.nl/wp-booklet2/2017-water/
ACTIVITEITEN 5+
Leeftijd 5+:
Bubble Snake
Spelmateriaal:
Handdoek, oude lege plastic fles, elastiekje, schaar. (groene)zeep Spelregels: Snij de onderkant van de fles af. Leg hierop een stukje handdoek en maak deze vast het met elastiekje. Maak een sterk mengsel van groene zeep en water, en vul de flesjes daarmee.
Let goed op dat de flesjes schoon zijn, voordat de kinderen er op blazen!
Leeftijd 5+:
Tekenen in het water
Spelmateriaal:
diep WIT bord of een schaal. (doorzichtig kan ook maar wel met een witte ondergrond) nieuwe whiteboard stiften, kan water en een rietje.
Spelregels: Maak met de stiften een tekening op het bord. Je kunt zelf kiezen wat je wilt tekenen.
Zorg er wel voor dat alle lijnen elkaar raken. Als je ervoor kiest om de tekening in te kleuren, probeer dan geen witte stukjes meer over te laten in je tekening.
Is je tekening klaar? Giet dan voorzichtig wat water uit de kan in het bord.
Let op! Giet het niet op je tekening maar ernaast. Als het water de tekening raakt, laat de tekening los en gaat het drijven. Hoe cool is dat?! Met een rietje kun je jouw tekening over het hele bord laten bewegen!
Tip: Wacht niet te lang met het water schenken na het tekenen. Probeer zo dicht mogelijk bij het bord te schenken, en niet van grote hoogte.
Leeftijd 5+:
In de bubbel staan
Spelmateriaal:
Een badje (waar je zelf in kunt staan), een hoepel en zeepsop (bellenblaas werkt het beste).
Spelregels: Vul het badje met een klein laagje zeepsop (ongeveer 1 centimeter). Leg de hoepel in het badje. Ga in het
midden van de hoepel staan. Pak de hoepel met 2 handen voorzichtig vast en wiebel de hoepel een paar keer over de grond van het badje heen en weer.
Trek de hoepel voorzichtig naar boven.
EXTRA LESMATERIAAL
DrinkWaterLied
Leer met de kinderen het liedje, op de melodie van ‘Poesje Mauw’:
Oh, dolfijn, kom eens gauw Ik heb lekker water voor jou En voor mij, met beker er bij Oh wat heerlijk drinken wij
Bij ieder watermoment wordt het DinkWaterLied gezongen. Als de beker water leeg is kunnen de kinderen bijvoorbeeld een sticker op de DrinkWaterKaart plakken.
Drinkwater boeken – peuters
1. Bruna, Dick Nijntje in de tent
2. Bruna, Dick Nijntje spettert met water 3. Boeke, Jet Dikkie dik gaat in bad 4. Cousins, Lucy Het badje van Muis 5. Hest, Amy Eendje in de regen 6. Hill, Eric Spetter mee met Dribbel 7. Inkpen, Mick Plons!
8. Mossmann, Barbara Wessel durft best 9. Plomp, Esther Lassa heeft dorst
10. Root, Phyllis Ouwe trouwe rammelkast
11. Skykes, Julie Op avontuur in de regen
Drinkwater boeken – kleuters
1. Butler, Christina Het regent!
2. Freedman, Claire Het sneeuwt 3. Grobler, Piet Een slokje, kikker!
4. Graham, Bob Plofje gaat in bad
5. Haeringen, Annemarie van Onder water, bovenwater 6. Moos, Nele Kruimel leert zwemmen 7. Spier, Peter De koe die in het water viel 8. Wandell, Martin Plons!
Drinkwater recepten
In de zomermaanden is het drinken van water nog belangrijk. Maak het extra aantrekkelijk voor kinderen met deze leuke en lekkere recepten voor water met een gezond smaakje! Voeg de onderstaande ingrediënten toe aan je kan water voor lekkere smaken.
CitrusWater KomkommerWater
5 plakjes sinaasappel
3 plakjes limoen
3 plakjes citroen
1/3 komkommer in plakjes
2 takjes munt
3 plakjes limoen
FrambozenWater BessenWater
Handvol frambozen
2 takjes munt
3 plakjes citroen
Handvol frambozen
Handvol kersen
3 plakjes limoen
