Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Rijks vvaterstaat
4~
Rijkswaterstaat Noord-Brabant Bibliotheek
Postbus 90157
5200 MJ S-HERTOGENBOSCH
Contactpersoon
S.J.A. Weijers
Datum
2 oktober 2006
Ons kenmerk
Doorkiesnummer
073 681 78 32
Bij lage(n)
1
Uw kenmerk
Onderwerp
Aanbieden brochure Brabantse kanalen.
VERZONDEN 02 OKT. 2006
Geachte Bibliotheek,
De laatste tijd staan de en
vClLIIIIleIlucpartijen, zoals de Provincie, gemeenten en bedrijfsleven hebben de ambitie om te komen tot een betere benutting van het stelsel.
Wat maakt de kanalen van Noord-Brabant zo uniek, hoe staat het met het vervoer over de kanalen, welke maatregelen staan op de rol en hoe gaan we om met de toekomstige ontwikkelingen? Door middel van deze brochure willen we u informeren over deze onderwerpen.
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over de brochure, kunt u contact opnemen met de landelijke informatielijn: 0800-8002.
Met vriendelijke groet,
Leo Smit
Noord-Brabant Telefoon 073 681 78 17
Postadres postbus 90157, 5200 Mi s-Hertogenbosch Fax 073 681 78 46
Bezoekadres Zuidwal 58 E-mail s.j.a.weijers@dnb.rws.minvenw.nl
Bereikbaar op loopafstand in ca. 15 min, vanaf station NS
--A"40~ -
t» Z4 21 -~v
-' Oudr
5e< 570r5' r es
Amer
C.
Bergscbc Maas
Done Oude Maasje
0
ard 7 d rkarraa0
O0
o
Wilhelminakanaal
® Markkanaal
l Amertak
De Donge
Het Oude Maasje
Ø Kanaal Wessem-Nederweert
Q Noordervaart
Bedienbare brug
Sluis
Haven
ROC
4
J. 1
,
Lj
Maas
n
wOo
Maas
/
0
Panheel7
Spits
miwm-m~ MEN"
lengte 38,50 mtr - breedte 5 mtr - diepgang 2,20 mtr 14x laadvermogen 350 ton
Kempenaar
lengte 50 mtr - breedte 6,60 mtr diepgang 2,50 mtr 22x laadvermogen 550 ton
Neo-Kempenaar
lengte 63 mtr - breedte 7 mtr - diepgang 2,50 mtr 32x laadvermogen 32 TEU
Palletschip
.L
lengte 63 mtr - breedte 7,20 mtr - diepgang 2,75 mtr 18x laadvermogen 540/680 pallets
Europaschip
Is,"
t
lengte 85 mtr - breedte 9,50 mtr - diepgang 2,50 mtr 54x
MA
laadvermogen 1.350 ton
Rijn-Hernekanaalschip
Ti
_ __lengte 80 mtr - breedte 9,50 mtr - diepgang 2,50 mtr 99x
Iv
laadvermogen 99 containers
A133c) N 43
Jac
In de 19e en 20e eeuw zijn de Brabantse en Midden-Limburgse kanalen gegraven.
Als vaarwegen hebben ze in de vorige eeuw een belangrijke impuls gegeven aan de industriële ontwikkeling van Noord-Brabant en Limburg en zijn anno 2006 nog functioneel en onmisbaar. In de toekomst zijn ze in staat om de potentie aan vervoerstromen over het water af te wikkelen. Langzamerhand hebben de kanalen steeds meer functies gekregen. Zo worden ze gebruikt voor water aan- en afvoer ten behoeve van landbouw en natuur en zijn ze aangewezen als onderdeel van de ecologische hoofdstructuur.
ANTWERP
RUHRGEBIED
Brabant staat bekend om zijn hoogwaardige industrie en
De Brabantse Regionale Overslag Centra
exportgeoriënteerde activiteiten. Met name de regio Zuidoost-
zijn de spin in het web voor multimodale
Brabant is een Europese topregio op het gebied van innovatie en
technologie. Een groot aantal multinationals heeft dan ook in
vervoersmogelijkheden.
Brabant een vestiging. Het Brabantse kanalenstelsel biedt deze bedrijven een betrouwbare vervoersmodaliteit met
ontsluitingsmogelijkheden in alle richtingen Een aantal grote Brabantse spelers waaronder Philips, Sony, Fuji en IKEA maakt gebruik van Brabantse overslagcentra. Naast de bedrijven die gebruik maken van deze terminals zijn een aantal
Het Brabantse kanalenstelsel biedt
bedrijven direct gevestigd aan één van de Brabantse kanalen.ontsluitingsmogelijkheden met alle steden
Vervoer over water is bij deze bedrijven een essentieel onderdeel van het productieproces. Het gaat om bedrijven in de betonsectorvan Brabantstad, de havens van Rotterdam en
en veevoederindustrie en bierbrouwerijen.Antwerpen en het Duitse Ruhrgebied.
Bekende bedrijven gelegen aan het Wilhelminakanaal zijn onder meer Bavaria in Lieshout en Betonson in Son. Bedrijven als MBI Beton (VegheD, Heineken en DMV Melkunie (s-Hertogenbosch) Een groot aantal bedrijven gebruikt het Brabantse kanalenstelsel zijn direct gelegen aan de Zuid-Willemsvaart.bij de aan- en afvoer van grondstoffen en producten. Het gaat hierbij niet alleen om bulkvervoer, maar ook om hoogwaardige producten zoals consumentenelektronica. Bij dit vervoer is een
belangrijke rol weggelegd voor de, aan de Brabantse kanalen containeroverslag in Noord-Brabant gelegen, regionale overslag centra (ROC). Deze terminals bieden
de mogelijkheid om containers en bulklading over te slaan van 300.000 water naar weg en andersom.
250.000 Het grote voordeel van het Brabantse kanalenstelsel is dat het
gelegen is op middenlange afstand (100 —200 km.) van de . 200.000 havens van Rotterdam en Antwerpen en het Duitse Ruhrgebied.
Hierbij is vervoer over water interessant, omdat in vergelijking 150.000 met wegvervoer de lagere kosten van binnenvaart in veel
gevallen opwegen tegen de extra overslagkosten. Gelet op de 100.000 gestage groei van de overslagprestatie van de Brabantse terminals
zien steeds meer bedrijven de voordelen van binnenvaart in. 50.000 0
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Het kanalenstelsel van Brabant trekt niet alleen waterrecreanten aan. Langs de vaarwegen wordt gevist, gefietst en gewandeld.
Op het water neemt de recreatievaart al geruime tijd toe.
De afgelopen 10 jaar is dit met 20% gestegen.
Sommige delen van het kanalenstelsel zijn al bijna tweehonderd jaar oud en daar zijn in al die tijd al vele honderden miljoenen tonnen aan goederen over gegaan. De laatste jaren maakt het traditionele goederenvervoer steeds meer plaats voor het vervoer van containers. De meest opvallende ontwikkeling zit dan ook hierin.
De stijging op het gebied van container- overslag is in Brabant zo'n 3 keer hoger dan het landelijke gemiddelde.
Mede door de toename van de containerterminals de afgelopen jaren is de containeroverslag in Brabant sterk toegenomen. Sinds 2001 stijgt de overslag jaarlijks met gemiddeld 16%. Opvallend is dat de groei landelijk ligt tussen 5 en 10%.
De grootste stijging in Brabant treedt op bij de relatief jonge containerterminals in Oosterhout en Waalwijk. Deze locaties zitten nog niet aan de maximale overslagcapaciteit. Hier treedt een stijging van gemiddeld 30% op.
In totaal gaan er jaarlijks zo'n 625.000 vrachtautoritten aan containers en bulk over het Brabantse kanalenstelsel. Ruim éénderde hiervan betreft containers.
Het vervoer van bulkproducten zoals zand en veevoer volgt over het algemeen de landelijke trend. De laatste jaren is het vervoer van bulkproducten gedaald.
Dit is de groei tussen 1999 en 2002.
(bron: Kernci/fers goederenvervoer 2004, AVV)
Vanaf 1996 zijn verschillende bruggen en sluizen op een bediencentrale aangesloten. Sinds kort kunnen vanuit één locatie alle objecten in het stelsel bediend worden. Hierdoor is
corridorgericht verkeersmanagement mogelijk geworden en wordt ongeveer een kwartier per sluis en 7 minuten per brug per passage aan tijd gewonnen. De schipper gaat dus vlot, veilig en op uniforme wijze van A naar B. Het heeft het kanaal efficiënt gemaakt voor de scheepvaart en kostenefficiënt voor Rijkswaterstaat.
Op het gebied van verkeersmanagement zijn de Brabantse kanalen één van de meest ontwikkelde stelsels van Nederland.
Per 1 augustus 2006 is op doordeweekse dagen 24-uurs bediening ingevoerd. Dit is een belangrijke wens van het bedrijfsleven. Deze maatregel zorgt ervoor dat de vaarweg optimaal benut wordt.
Informatievoorziening is erg belangrijk voor de vaarweggebruiker.
Op de Brabantse kanalen worden alle schippers 365 dagen per jaar actueel geïnformeerd over eventuele stremmingen door middel van de 5 routepanelen (DRIPS) op de kanalen.
Al deze faciliteiten op het Brabantse kanalenstelsel zorgen ervoor dat het één van de meest ontwikkelde stelsels is op het gebied van verkeersmanagement.
modaliteiten met succes aan te gaan.
De aan het kanaal gevestigde bedrijven zijn samen met de aan de ROC's verbonden (multi)nationals in staat de Brabantse economie een impuls te geven. Daarmee levert het Brabantse kanalenstelsel indirect een bijdrage aan de Brabantse werkgelegenheid en productiviteit. Toekomstige investeringen zoals de omlegging van de Zuid-Willemsvaart en vergroting van de sluizen naar klasse IV zullen tot schaalvergroting van de schepen leiden waardoor de kosten van vervoer over water verder zullen dalen. Prognoses laten zien dat door de geplande maatregelen aan het
kanalenstelsel de vervoersstromen gaan veranderen, maar vooral toe gaan nemen. Met name in de regio Zuidoost-Brabant, dat straks ook bereikbaar gaat worden met klasse IV schepen, ligt een grote potentie voor het vervoer over water. Verwacht wordt dat het vervoerd tonnage via de Zuid-Willemsvaart naar Zuidoost- Brabant tussen 2004 en 2020 met een factor 9 toe zal nemen.
Naast de huidige mogelijkheden voor nieuwe vormen van vervoer, denk aan het varen met duwbakken, bieden de
investeringen nieuwe kansen voor innovatieve projecten zoals het Distrivaartconcept.
Ruim denken in het toelaten is nodig om de optimale mogelijkheden van het kanaal in een productieregio te faciliteren.
In de toekomst wordt binnenvaart dus een nog interessantere vervoersoptie voor Brabantse bedrijven waardoor vervoer over water nog beter in staat zal zijn de concurrentie met andere
Meer informatie?
Heeft u vragen, opmerkingen of suggesties?
Neem contact op met:
Rijkswaterstaat Noord-Brabant, Postbus 90157
5200 Mi 's-Hertogenbosch Tel.: 073-681 72 52
E-mail: info@dnb.rws.minvenw.nl
© Rijkswaterstaat Noord-Brabant, 2006
Door de ligging van de kanalen zijn drie belangrijke economische centra van West-Europa ten opzichte van andere regio's dichtbij gelegen: De Roterdamse en Antwerpse Haven en het Duitse Ruhrgebied. De kanalen van Noord-Brabant zorgen ervoor dat de vijf grootste gemeenten van Brabant ontsloten worden door water. Breda en Den Bosch zijn met een klasse IV vaarweg1 ontsloten. Tilburg, Helmond en Eindhoven met klasse 112. Mede dankzij subsidies van provincie en Rijk is in vergelijking met andere delen van ons land een dicht netwerk aan overslagcentra ontstaan.
Het is de ambitie van de regionale overheden om de vijf grootste steden in Brabant in de toekomst bereikbaar te maken voor
klasse IV schepen.
Brabant staat bekend om zijn hoogwaardige industrie en exportgeoriënteerde activiteiten. Verschillende bedrijven maken gebruik van het vervoer over water. De regio Zuidoost- Brabant bezit veel potentie om meer over water te vervoeren. Dit is één van de redenen om de komende jaren hard te werken aan verbeteringen van de kanalen. Zo zal de omlegging om Den Bosch aangelegd worden, de ambitie is dat de sluizen tussen Veghel en Helmond en in Tilburg vernieuwd worden en dat er een nieuwe haven komt aan de noordzijde van Tilburg. Als dit alles gereed is zullen ook Tilburg, Eindhoven en Helmond vanuit het noorden bereikbaar zijn met een schip dat beladen kan worden met 1000 ton of 66 containers. Nu varen er schepen met maximaal 500 ton en 32 containers.
Ten zuiden van Helmond wordt op dit moment gewerkt aan de sluizen 10 en 12. Deze klasse II sluizen zijn in 2007 omgebouwd en kunnen dan schepen van 600 ton of 36 containers verwerken.
Rijkswaterstaat Noord-Brabant beheert en bedient vanaf 1 januari 2007 ook het kanalenstelsel Midden-Limburg. Dit betekent dus dat er geen overgang meer is naar een andere Rijkswaterstaat dienst bij een provincieovergang. Meer uniformiteit.
1 Komt overeen met een scheepsafmeting van: 85m x 9,50m x 2,8 Om (conform CVB, 1996).
2 Komt overeen met een scheepsafmeting van: 55m x 6,60m x 2,50m (conform CVB, 1996). De huidige afmetingen wijken op sommige trajecten af van de CVB afmetingen.
