• No results found

Binnen- en buitenhuisinrichting in Zwitserland

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Binnen- en buitenhuisinrichting in Zwitserland"

Copied!
42
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

BINNEN- EN BUITENH UISINRICH TING

IN ZWITSERLAND

(2)

© Etzel-Verlag AG

Binnen- en buitenhuisinrichting in Zwitserland

December 2017 Konsulat von Belgien Wirtschaftsvertretung Flanderns

Gartenstrasse 36 CH - 8002 Zürich

Schweiz

(3)

Inhoudstafel

1. Situering ... 3

Belang van deze sectoren in Zwitserland ... 3

1.2.Sectoren volop in beweging ... 6

1.3.Toenemend belang van online shops en postorderverkoop ... 7

2. Tendenzen tijdens de laatste vijf jaren ... 8

2.1 Algemeen ... 8

2.2 Concentraties en impact Duitse aankoopgroeperingen en groothandel ... 9

2.3 Evolutie van fysiek naar digitaal ... 9

3. Invoerformaliteiten en invoertarieven in Zwitserland ... 10

4. Koopgedrag ... 11

4.1 Rol van valuta en daaruit voortvloeiend inkooptoerisme ... 11

4.2 Bestedingspatroon Zwitserse gezinnen... 12

5. Belangrijke spelers ... 14

5.1 Grote ketens ... 14

5.2 Gespecialiseerde agenten en groothandelaars ... 18

5.2.1 Textiel ... 19

5.2.2 Woonaccessoires ... 19

5.2.3. Meubelen ... 20

6. Statistische informatie meubelen ... 21

6.1. Algemeen ... 21

6.2. Zitmeubelen en andere meubelen ... 23

7. Statistische informatie woontextiel ... 26

7.1 Gordijnen ... 26

7.2.Tafel- en bedlinnen... 27

7.3 Stofbekleding ... 28

7.4 Tapijten voor binnen en buiten: ... 30

8. Statistische informatie woonaccessoires ... 32

9. Vaktijdschriften ... 36

10. Federaties ... 37

11. Beurzen ... 40

(4)

1. Situering

Belang van deze sectoren in Zwitserland

Sinds de Tweede Wereldoorlog heeft de Zwitserse economie zich op een spectaculaire wijze ontwikkeld.

Dit leidde tot een sterke toename van de koopkracht, intussen een van de hoogste ter wereld.

Het toegenomen uitgavenpatroon uit zich ook duidelijk op het vlak van de binnen- en buitenhuisinrichting. Naast meubelen nemen in het domein van woondecoratie, textielwaren een belangrijke plaats in. De textielsector, die zich in de 19de eeuw al op export richtte, is de oudste industrietak van Zwitserland. Vandaag wordt nog steeds meer dan drie vierde van de Zwitserse textielproductie geëxporteerd. 72% daarvan wordt uitgevoerd naar de EU. Maar omgekeerd wordt 74%

van de halfafgewerkte en afgewerkte textielproducten geïmporteerd uit de EU. Dit duidt op een intensieve wisselwerking.

Net zoals in de textielsector, die sinds langere tijd een enorme transformatie doormaakt, is er ook in de meubelsector een structuurverandering aan de gang. Decennia lang kende Zwitserland een belangrijke meubelproductie waarin een groot aantal bedrijven actief waren. De laatste jaren waren echter steeds meer en meer meubelbedrijven door omstandigheden gedwongen om op te geven of werden ze door andere firma's overgenomen. Deze tendens blijkt ook duidelijk uit de Zwitserse productiecijfers: in 2015 bedroeg de totale omzet 5,4 miljard CHF, wat neerkomt op een daling van 5% in vergelijking met 2014.

Ook de cijfers van de wereldwijde export van meubelen vanuit Zwitserland geven eenzelfde dalende trend aan:

1995 828.271.642 CHF 2000 1.160.343.683 CHF 2005 1.024.531.502 CHF 2010 882.690.011 CHF 2015 767.725.658 CHF 2016 735.310.989 CHF

Bron: Swiss-impex - Eidgenössische Zollverwaltung EZV

IKEA blijft in Zwitserland de nummer 1 met in 2015 een omzet van 1 miljard CHF. Möbel Pfister komt op de tweede plaats na overname van het familiebedrijf Hubacher.

Aantal meubel-en textielproducenten met tewerkstellingscijfers in Zwitserland van 2011 tot 2015

Aantal ondernemingen Aantal terwerkgestelden

Jaar Textiel* Meubelen Textiel* Meubelen

2011 880 999 8.868 11.843

(5)

In de sector van de binnenhuisinrichting is de omzet in 2015 gedaald met 3,85%. Ook daar is een trendverandering gaande: er worden meer luxeproducten gekocht en goedkopere producten worden meer en meer online gekocht.

In 2016 schoof de gemiddelde Zwitser grotere aankopen van artikels voor wooninrichting op de langere baan.

Alle Zwitserse meubelfabrikanten ondervinden op een identieke manier deze cyclische beweging.

Omwille van de koersschommeling van de euro heeft de Zwitserse meubelindustrie zowel op de binnenlandse markt, als voor de export marktaandeel verloren. Zo daalden de prijzen van ingevoerde meubelen met ca. 20%, terwijl in Zwitserland geproduceerde meubelen duurder werden op de euromarkten. Dit leidde zowel tot verlies van marktaandeel, als tot aanzienlijk kleinere marges.

Als gevolg daarvan nam het marktaandeel van geïmporteerde meubelen toe met ongeveer 70%.

Op grond van het ingehouden consumentengedrag, de schoorvoetende conjunctuurontwikkeling en de overgewaardeerde Zwitserse frank, dient zich een stagnatie aan voor de Zwitserse meubelindustrie.

Uit volgende tabel blijkt eveneens dezelfde tendens:

Bron: GfK Schweiz

(6)

GFK Marktdefinition Wohnungseinrichtung

Möbel Einrichtung Heimtextilien Haushalt Dekoration

Baby/Kinder/ Ambiente Badezimmer Haushalt organisation Saisonal

Jugendzimmer Licht Schlafzimmer Textilpflege Dekoobjecte

Badezimmermöbel Bodenbeläge Fenster Badezimmer Access Verbrauche-Deko

Schlafzimmermöbel Wohnen Büroorganisation

Gartenmöbel Küche/Tisch Küchenware

Küchenmöbel Heimtextiel Sonst. Tischwaren

Wohnzimmermöbel Einweg

Esszimmermöbel Haushalt Sonst.

Büromöbel Einzelmöbel Möbel Sonst.

Quelle: GfK

Ondanks het vrij moeilijke huidige kader, wordt de zogenaamde „Swissness“ op de Europese meubelmarkt als sexy aanzien. Daarnaast blijven het hoogwaardige design, de bovengemiddelde kwaliteit en de degelijkheid van de Zwitserse meubelfabrikanten nog steeds attractief. Om dat te onderstrepen riep de Zwitserse meubelfederatie Möbelschweiz het kwaliteitslabel création suisse, in het leven.

Ontwikkeling van de omzet van de Zwitserse wooninrichtingmarkt (periode 2009 – 2015)

4114

4167

4121 4105

4002

3966

3847

3700 3800 3900 4000 4100 4200

Entwicklung des Schweizer Marktes für

'Wohnunseinrichtung' 2009 - 2015 (in Mio. SFr.)

(7)

Ontwikkeling van de omzet van de Zwitserse meubelmarkt (periode 2009 – 2015)

Veränderung geg. Vorj. +1,1% -3,6% -0,4% -3,5% 1,9% 3,4%

Bron: MöbelSchweiz

1.2.Sectoren volop in beweging

Net als in andere westerse landen, hebben ook de Zwitserse textiel- en meubelsectoren zich sterk moeten aanpassen aan snelle en diepgaande ontwikkelingen. Zo heeft de toenemende digitalisering niet alleen het productieproces beïnvloed, maar opent het eveneens de weg naar nieuwe producttoepassingen, nieuwe ondernemingsmodellen, een andere logistieke aanpak en klantenbenadering. Als technisch hoogontwikkeld land kan Zwitserland deze ontwikkelingen zeer goed aan. Door zijn lange geschiedenis hebben deze sectoren een solide basis om zich verder in alle richtingen te ontwikkelen en te innoveren onder het motto van “change as opportunity”. Voor wat het textiel betreft, kijken de Zwitserse textielfederatie en onderzoeksinstellingen ook over de grens door met hun Duitse en Oostenrijkse collega’s de krachten te bundelen en de nadelen als kleine speler uit de weg te ruimen. Ook in de meubelsector doen er zich gelijkaardige ontwikkelingen voor: omwille van de fusie van twee grote aankoopfederaties in Duitsland medio 2017 en de daaruit voortvloeiende impact van een gezamenlijk aankoopbeleid op de prijszetting, ondervindt ook de Zwitserse meubelsector daarvan de gevolgen. Er zijn namelijk ook Zwitserse bedrijven lid van deze Duitse federaties. In onderdeel 2.2 (p. 9) wordt hier verder op ingegaan.

De sterke Zwitserse frank speelde duidelijk parten, vooral voor de export. Desondanks hebben beide sectoren zich weten te handhaven. In het geval van het textiel wordt er meer en meer ingezet op specialisatie en aanboren van nichesegmenten. De overheid steunt de sector door samenwerkingsprojecten met andere sectoren en het creëren van een soepele werkomgeving via een liberale wetgeving. Sedert 1 augustus 2017 is de steunmaatregel die werd uitgevaardigd als gevolg van de sterke Zwitserse frank, evenwel opgeheven. De voltijds tewerkgestelden kregen de mogelijkheid om tijdelijk over te schakelen naar een halftijds regime met recht op hetzelfde loon, waarbij de staat het verschil betaalde.

3015 3048

2938 2926

2824

2770

2676

2400 2500 2600 2700 2800 2900 3000 3100

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Entwicklung des Schweizer Marktes für 'Möbel'

2009 - 2015 (in Mio.SFr.)

(8)

1.3.Toenemend belang van online shops en postorderverkoop

De federatie "Verband des Schweizerischen Versandhandels" VSV - ASVAD (federatie voor de postorderverkoop) en Gfk Switzerland berekenen dat de waarde van de bestelde goederen via online- verkoop en via postorder in 2016 goed is voor 7,8 miljard CHF. Dit is een stijging van 8,3% in vergelijking met het jaar voordien.

Ongeveer 20% van alle e-commerce gaat naar buitenlandse verkopers, wat een stijging betekent van 18%

ten opzichte van 2016. In vier jaar tijd is het bedrag verdubbeld.

Bron: VSV –ASVAD

Onder druk van buitenlandse concurrenten, hebben zo goed als alle grote spelers in Zwitserland sinds enkele jaren een webshop. In hoofdstuk 7 wordt hier per keten in detail op ingegaan.

Het gebruik van Internetplatformen als informatie- en aankoopkanaal neemt verder toe. Vandaag biedt het internet aan deze sectoren de opportuniteit om de consument te informeren over hun merken en producten. Anderzijds blijft de klassieke fysieke verkoop de mogelijkheid bieden om de kopers voordelen aan te reiken die het elektronische medium niet biedt, zoals de "touch and feel" van een product.

(9)

2. Tendenzen tijdens de laatste vijf jaren

2.1 Algemeen

• De tien grootste Zwitserse meubelhandelaars hebben een gezamenlijk marktaandeel van meer dan 80%.

• Het concentratieproces in de detailhandel en in de meubelproductie zet zich verder. Dat leidt tot verdere inperking van de tewerkstelling en overheveling van de productie naar het buitenland.

• Het belang van de vakhandel bij de aankoop van meubelen neemt verder af.

• De ontwikkeling van twee marktsegmenten, enerzijds de discount en anderzijds de luxebranche wordt steeds duidelijker, terwijl de producten uit de middenklasse minder aanwezig zijn. De juiste profilering voor producenten en handelaars wint voortdurend aan belang.

• Omwille van de attractieve euro (ten opzichte van de Zwitserse frank) blijft het aankooptoerisme voor meubelen bestaan.

• De daardoor ontstane prijssensibilisering en de moeilijke prijstransparantie leidt bij de consument tot prijsverwarring en doet hem meer beslissen tot discountverkoop.

• Bedrijven die inzetten op merken en kwaliteit, zien zich verplicht om in toenemende mate kortingen aan te bieden aan hun klanten.

• De loyaliteit aan bedrijven en merken neemt voortdurend af.

• Innovatie en/of een kwalitatief hoogwaardig productaanbod met uitstekend advies en service blijven kernmotieven bij de keuze van een business model.

• Tussen 1936 en 2016 verdubbelde het bevolkingsaantal in Zwitserland van 4,2 naar 8,4 miljoen inwoners. Daarmee is in absolute cijfers het klantenpotentieel navenant toegenomen.

• Met de hogere levensverwachting zal het aantal 65-plussers tegen 2045 met maar liefst 84%

toenemen. Dit is een belangrijke factor, aangezien de zogenaamde „Silver Surfer“ (consumenten vanaf 55 jaar) de klanten zijn die de hoogste omzet realiseren.

• De heterogeniteit van de consument leidt tot een verwarring binnen het meubelassortiment en vergt een duidelijke focus.

• Lifestyle en tuinbeleving treden steeds meer op de voorgrond, waarbij naast tuinmeubelen ook gespecialiseerd outdoor textiel, design en architectuur voortdurend aan belang winnen. Naast tuinen wordt met "balcontuinieren" ook steeds meer aandacht besteed aan de inrichting van balkons en terrassen.

• De weinige handelsagenturen die de beide sectoren nog hebben, kampen met een probleem van opvolging door een volgende generatie.

(10)

2.2 Concentraties en impact Duitse aankoopgroeperingen en groothandel

Sinds 1 juli 2017 zijn in de meubelsector de Duitse aankoopfederaties “Einrichtungspartnerring VME” en de “UNION Einkaufs-GmbH” gefusioneerd tot “VME UNION GmbH”.

De nieuwe vennootschap leidt een gemeenschappelijke aankooppolitiek voor beide federaties en voert onderhandelingen namens hun leden. Volgens het principe van “samen sterk” kan er meer druk gezet worden op de prijzen. Dit kan eveneens een invloed hebben op de retail in Zwitserland, vermits ook Zwitserse handelaars aangesloten waren bij een van beide groeperingen.

Tegen een achtergrond van toenemende concentratieprocessen van meubelconcerns, die voortdurend groeien via verdringingsconcurrentie en verticalisering, de invloed van digitalisering met o.a. de druk van sterke onlineplatformen, komen er grote uitdagingen af op de sector. Om deze redenen heeft VME UNION GmbH zich tegenover de klant en de goederenaankoop vooropgesteld om in te zetten op een grotere efficiëntie en hogere attractiviteit van het aanbod.

2.3 Evolutie van fysiek naar digitaal

Zo goed als alle klassieke Zwitserse meubelzaken bieden intussen op hun website een portaal aan om onlineaankopen te doen.

De onlinemarkt is zeer breed, in die zin dat de onlineshops of e-commerce zowel professionele verkopers als privépersonen kunnen zijn en vandaar niet noodzakelijk handelaars of groothandelaars zijn uit deze specifieke sector. Zij concentreren zich eerder op de manier van verkopen met goedkope en vlugge leveringen en de verschillende betaalopties en minder op het product als deel van hun imago. Ze werken met begrippen zoals “nieuw”, “exclusief”, “speciale aanbiedingen”, enz.

Het grote verschil tussen de kampioenen in de onlinebusiness en de traditionele leveranciers van waren en diensten ligt in hun ingesteldheid: centraal daarbij staan innovatieve concepten en het bundelen van de competenties van de verschillende aanbieders. De Zwitserse leverancier stapt nu pas over naar een dergelijke transformatie.

De uitdaging waarvoor de handelaars en de groothandelaars nu staan is om opnieuw de aansluiting te vinden met de klant. Dat wordt steeds moeilijker, met onlinemarkten die 24 uur actief zijn en sociale media die in concurrentie staan met de klassieke marketing.

De logistiek is gebaseerd op betrouwbaarheid, snelheid en flexibiliteit. Daaraan wordt nu hard gewerkt, omdat er een wedloop aan de gang is en dit domein door nieuwe innovatieve oplossingen overspoeld wordt. Zwitserland is zich daar zeer goed bewust van en investeert miljarden in infrastructuur, uitdenken van nieuwe processen, e.d.m.

(11)

3. Invoerformaliteiten en invoertarieven in Zwitserland

Zwitserland is geen lidstaat van de Europese Unie, maar er zijn geen douanetarieven van toepassing op de invoer van de producten die binnen het bestek van deze studie vallen.

Op bepaalde producten kunnen evenwel specifieke invoerformaliteiten van toepassing zijn.

Deze kunnen opgezocht worden in de Market Access Database.

(12)

4. Koopgedrag

4.1 Rol van valuta en daaruit voortvloeiend inkooptoerisme

De valuta die in Zwitserland gebruikt wordt is de Zwitserse frank (CHF). De Zwitserse Centrale Bank (SNB) had lange tijd haar munt gekoppeld aan de euro, met een plafond van €/CHF 1,20. Op 15 januari 2015 besloot ze echter die koppeling los te laten. Onmiddellijk nam de waarde van de Zwitserse frank toe met maar liefst 27%, waardoor het fenomeen al snel ‘Franken-Schock’ werd genoemd. De economische gevolgen van deze drastische beslissing waren enorm, niet in het minst voor het toerisme, de machineindustrie en de retail.

Bovenop de lagere prijzen in de omringende buurlanden, werd het door de plots goedkopere euro voor Zwitserse huishoudens nog interessanter om inkopen te doen in het buitenland. In totaal spendeerden de Zwitsers in 2015, 10.7 miljard CHF (stationair en online) in het buitenland, een stijging van 6% ten opzichte van 2013.

Heel wat decoratie- en meubelzaken in grensgebieden langs de resp. Duitse, Franse en Italiaanse kant van de grens maken regelmatig publiciteit om Zwitserse klanten aan te trekken.

(13)

4.2 Bestedingspatroon Zwitserse gezinnen

Op een maandelijks Zwitsers gezinsbudget van 10.000 CHF wordt gemiddeld 1.488 CHF besteed aan wonen en energie (cijfers voor 2014).

Gedetailleerde opsplitsing van het uitgavenpatroon (periode 2012 - 2014) voor meubelen, decoratieartikelen, vloerbekleding, huishoudlinnen en woningtextiel naargelang het type van huishouden.

Haushaltsbudgeterhebung, 2012-2014 Sämtliche Haushalte

581: Möbel, Dekoration und Bodenbeläge, inkl. Reparaturen 100,07 0,994% 60,61 5810: Möbel, Dekoration und Bodenbeläge, inkl. Reparaturen 100,07 0,994% 60,61 5810.01: Möbel für Wohnzimmer oder Büro 31,44 0,312% 26,66 5810.02: Möbel für Schlafzimmer oder Kinderzimmer 19,92 0,198% 7,76 5810.03: Möbel für Küche, Badzimmer, Garten und andere

Räume 20,64 0,205% 11,04

5810.04: Einrichtungszubehör und Kunstwerke 22,14 0,220% 12,23 5810.05: Teppiche und andere Bodenbeläge 5,94 0,059% ( ) 582: Haushaltswäsche und Heimtextilien 26,94 0,268% 16,36 5820: Haushaltswäsche und Heimtextilien 26,94 0,268% 16,36

5820.01: Matratzen, Duvets und Kissen 11,11 0,110% 5,38

5820.02: Decken, Bettwäsche, andere Haushaltswäsche und - textilien

10,86 0,108% 7,59 5820.03: Wandbehänge, Vorhänge, Möbelbezugsstoffe und

Zubehör

4,97 0,049% 3,39

(14)

Haushaltsbudgeterhebung, 2012-2014 Paare < 65 ohne Kinder

Paare >65 ohne Kinder 581: Möbel, Dekoration und Bodenbeläge, inkl.

Reparaturen

131,56 1,031% 85,11 1,028%

5810: Möbel, Dekoration und Bodenbeläge, inkl.

Reparaturen

131,56 1,031% 85,11 1,028%

5810.01: Möbel für Wohnzimmer oder Büro 42,56 0,334% 24,06 0,291%

5810.02: Möbel für Schlafzimmer oder Kinderzimmer 23,25 0,182% ( ) ( ) 5810.03: Möbel für Küche, Badzimmer, Garten und andere

Räume 23,93 0,188% 19,20 0,232%

5810.04: Einrichtungszubehör und Kunstwerke 30,24 0,237% 17,22 0,208%

5810.05: Teppiche und andere Bodenbeläge 11,58 0,091% 7,43 0,090%

582: Haushaltswäsche und Heimtextilien 29,78 0,233% 29,53 0,357%

5820: Haushaltswäsche und Heimtextilien 29,78 0,233% 29,53 0,357%

5820.01: Matratzen, Duvets und Kissen 12,71 0,100% 14,84 0,179%

5820.02: Decken, Bettwäsche, andere Haushaltswäsche und -textilien

12,62 0,099% 11,06 0,134%

5820.03: Wandbehänge, Vorhänge, Möbelbezugsstoffe und Zubehör

4,45 0,035% 3,63 0,044%

Haushaltsbudgeterhebung, 2012-2014 Einelternhaushalte mit Kindern

Paare mit Kindern

581: Möbel, Dekoration und Bodenbeläge, inkl.

Reparaturen

99,21 1,167% 144,20 1,057%

5810: Möbel, Dekoration und Bodenbeläge, inkl.

Reparaturen

99,21 1,167% 144,20 1,057%

5810.01: Möbel für Wohnzimmer oder Büro ( ) ( ) 42,65 0,313%

5810.02: Möbel für Schlafzimmer oder Kinderzimmer ( ) ( ) 32,84 0,241%

5810.03: Möbel für Küche, Badzimmer, Garten und andere

Räume ( ) ( ) 30,17 0,221%

5810.04: Einrichtungszubehör und Kunstwerke 26,96 0,317% 32,27 0,236%

5810.05: Teppiche und andere Bodenbeläge ( ) ( ) 6,27 0,046%

582: Haushaltswäsche und Heimtextilien 26,13 0,307% 36,98 0,271%

5820: Haushaltswäsche und Heimtextilien 26,13 0,307% 36,98 0,271%

5820.01: Matratzen, Duvets und Kissen ( ) ( ) 13,84 0,101%

5820.02: Decken, Bettwäsche, andere Haushaltswäsche und -textilien

9,99 0,118% 14,76 0,108%

5820.03: Wandbehänge, Vorhänge, Möbelbezugsstoffe und Zubehör

( ) ( ) 8,38 0,061%

Bron: Bundesamt für Statistik (25.11.2016)

Opm: Bedragen in Zwitserse frank per maand en per (gemiddeld) huishouden en procentuele verdeling (o.b.v. 100% bruto inkomen)

(15)

5. Belangrijke spelers

5.1 Grote ketens

Overzicht van de omzet van de grootste meubelzaken in Zwitserland (periode 2009 – 2015).

Umsatzentwicklung der grössten Möbelhändler

Firma Umsatz in Mio. CHF

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

1. IKEA (1) 932 971 999 1.020 1.030 1.040 1.030

2. Conforama-Gruppe Total 700,8 729 698

Conforama 45,8 485 484 486 474 484 496

LIPO E inrichtungsmärkte 106,1 109,2 117 125 136 184 202

Fly (Schweiz) AG 136 128 118 106,3 90,8 61 -

3. Möbel-Pfister-Gruppe (3) 613 623 611 627 609 603 (8)

4. Migros 525,6 537,1 472,5 454,7 445,6 463,8 455,6

Micasa 256,7 267,3 267,1 267,2 367,3 267,8 265,2

Interio (Migros) (4) 268,9 269,8 20,4 187,5 178,3 196 190,4

5. TopTip (Coop) (5) 274,1 266,2 273,6 267,6 274,2 280,5 293

6. Otto’s AG 175 182 180 178 175 175 165

7. JYSK (7) 29,4 37 39,9 47,8 52,1 69,2 70,7

8. Möbel Marki 77 73,2 67,1 64,9 69,4 65,3 63,3

9. Möbel Hubacher (7) 68 62 64 59 57 52 52,7

(incl. Heimtextilien, Accessoires, Lampen, aber ohne Haushaltartikel) Ø -1,6%

(14/15) (1) inkl. Küchen und Restaurants, Jeweils Geschäftsjahr nicht gleich Kalenderjaht (Sept.--Aug.), Umsatz Total Sortiment (2) ca. 60% Möbel

(3) inkl. Möbel Svoboda und Möbel Egger

(4) ohne Umsätze Depot Schweiz AG; ohne Filiale Alpenstrasse Luzern (2011 und 2012) (5) inkl. Lumimart

(6) Geschäftsjahr nicht gleich Kalenderjahr (Sept.-Aug.)

(7) 2005-2010 Korrektur von Möbel Hubacher, nur Hauptsitz Rothrist, nur Umsatz Möbel (8) meldet ab 2015 keine Zahlen mehr

Bron: MöbelSchweiz

Bauhaus

Rietbachstrasse 13 CH 8952 Schlieren Tel. +41 (0)44 738 18 18 www.bauhaus.ch

Zet vooral in op outdoor en toebehoren en heeft een uitgebreid onlineassortiment.

Conforama Route de Reculan CH 1024 Ecublens

(16)

Tel. +41 (0)44 738 18 18 www.conforama.ch

Ruim gamma aan binnen- en buitenhuismeubelen en bijhorende accessoires. Biedt onlineshop aan.

Diga Möbel Kantonsstrasse 9 CH 8854 Galgenen Tel. +41 (0)55 450 55 55 www.diga.ch

Verkoopt naast indoor meubelen ook tapijten. Levert aan hotels. Heeft geen onlineshop.

Hans Hassler Chamerstrasse 174 CH 6300 Zug

Tel. +41 (0)41 748 00 48 www.hassler.ch

Heeft vier filialen in Duitstalig Zwitserland. Verkoopt gordijnen en legt parket en vasttapijt.

Hornbach Schellenrain 9 CH 6210 Sursee

Tel. +41 (0)41 929 62 62 www.hornbach.ch

Ruim gamma aan binnen- en buitenhuismeubelen en bijhorende accessoires. Biedt onlineshop aan.

Ikea Schweiz Müslistrasse 16 CH 8957 Spreitenbach Tel. +41(0)58 853 31 61 www.ikea.com/ch

Ikea heeft 9 grote filialen en één pick-up point in Zwitserland. Ruim aanbod via onlineshop.

Interio

Grünaustrasse 23 CH 8953 Dietikon Tel +41 (0)58 576 28 00

(17)

Jysk

Kaufmannweg 14 CH 6003 Luzern

Tel. +41 (0)62 788 01 90 www.jysk.ch

Heeft 48 filialen, een onlineshop, lage prijzen en regelmatige TV-publiciteit. Heeft zich een plaats toegeëigend in de meubel- en textielmarkt. Het assortiment is eerder beperkt.

Lipo-Möbelposten Industriestrasse 31 CH 8305 Dietlikon Tel +41 (0)44 296 60 19 www.lipo.ch

Deze meubeldiscounter (die deel uitmaakt van de Conforama groep) biedt vooral binnenhuismeubelen aan en is met 12 XL, 7 L en 2 M filialen in heel Zwitserland vertegenwoordigd. Daarnaast verkoopt Lipo woonaccessoires en -textiel. Ze hebben een onlineshop.

Loeb

Spitalgasse 47-51 CH 3001 Bern

Tel. +41 (0)31 320 71 11 www.loeb.ch

Traditioneel warenhuis met 3 filialen die o.a. woningtextiel en woonaccessoires aanbieden. Deze producten kunnen niet online aangekocht worden.

Maisons du Monde

Einkaufzentrum Shoppi Tivoli Landstrasse

CH 8957 Spreitenbach Tel. +41 (0)56 410 14 15 www.maisonsdumonde.com

De 6 filialen in Zwitserland zijn niet allemaal even ruim. De kleine winkels stellen enkel woonaccessoires tentoon, terwijl de mega stores een ruime keuze aan meubelen presenteren. Ook onlineshop met een assortiment van ongeveer 150 producten.

Märki Märkiweg 1

CH 5502 Hunzenschwil Tel. +41 (0)62 889 08 00 www.maerki-moebel.ch

10 filialen (enkel in Duitstalig Zwitserland aanwezig), met uitgebreid assortiment meubelen, gordijnen en vasttapijt. Onlineshop.

(18)

Micasa

Migros Genossenschaftsbund Limmatstrasse 152

8005 Zürich

Tel. +41 (0)44 277 21 11 www.micasa.ch

Als dochteronderneming van de grootste retailer Migros biedt Micasa met 29 filialen en een onlineshop een ruim assortiment aan binnen- en buitenhuismeubelen, textiel en woonaccessoires aan.

Otto’s

Wassermatte 3 CH 6210 Sursee www.ottos.ch

Tel. +41 (0)41 925 05 05

Familiebedrijf met 100 filialen over heel Zwitserland. Biedt zowel binnen- als buitenhuismeubelen en bijhorende accessoires aan. Zet in op lage prijzen. Heeft eveneens een onlineshop.

Pfister

Bernstrasse Ost 49 CH 5034 Suhr www.pfister.ch

Tel. +41 (0)62 855 44 33

Pfister heeft 20 filialen en biedt een ruim gamma (hoger segment) aan binnen- en buitenhuismeubelen en bijhorende accessoires aan. Heeft eveneens een onlineshop.

In 2015 heeft Pfister Arco Holding AG Möbel Hubacher overgenomen, maar blijft zijn eigen naam en specifieke marktoriëntatie behouden.

Möbel Hubacher Rössliweg 43 CH-4852 Rothrist

Tel. + 41 (0)62 785 77 77 www.moebel-hubacher.ch TopTip

Köllikerstrasse 80 CH 5036 Oberentfelden

(19)

De grote Zwitserse retailer Coop is actief in de meubelsector via TopTip dat ze in 1994 van Pfister hebben overgekocht.

Goodform AG Baarerstrasse 75 CH 6300 Zug

Tel. +41 (0)44 586 00 40 www.goodform.ch

Belangrijke leverancier voor design binnenhuisinrichtingen (uitsluitend online) met meer dan 23.000 designproducten.

Home24

Geen fysieke vestiging in Zwitserland. Hoofdzetel in Berlijn.

Tel. +41 (0)43 508 45 54 www.home24.ch

Europa's grootste onlinemeubelhuis met 26.000 producten in Zwitserland van meer dan 1.000 fabrikanten.

Marktaandeel in 2016 van de grootste meubelzaken in Zwitserland

Bron: Jahres-Branchen-Info 2016 möbelschweiz

5.2 Gespecialiseerde agenten en groothandelaars

In Zwitserland werken agenten in dienstverband. Er zijn echter nog maar weinig zelfstandige agenten actief. Vandaar kan men de grote distributeurs of de belangrijkste spelers rechtstreeks contacteren.

Door een liberalere arbeidswetgeving stelt een ontslag bij een te geringe omzet in Zwitserland geen probleem. Voor de verkoper is de loonzekerheid een aantrekkelijke tegenprestatie.

(20)

5.2.1 Textiel

Bed-, bad- en keukenlinnen Lavana Textil AG

CH 8620 Wetzikon www.lavana.ch

Tamara-R

CH 862 Schübelbach www.tamara-r.com

Binz Textil AG Agentur TMC Fashion Square CH 8153 Glattbrugg www.binztextil.ch Gordijnen

Stardecor AG CH 9053 Teufen www.stardecor.ch

Stotz decor AG CH 8906 Bonstetten www.stotzdecor.ch

Decoratie- en meubelstoffen Bischoff Decor

CH 9001 St. Gallen

http://bischoff-interior.com/

Landenberg AG CH 9000 st. Gallen www.landenberg.ch

Victor Rhein AG CH 8048 Zürich www.victorrhein.ch

Tapijten

Belcolor Teppich AG CH 9015 St. Gallen https://belcolor.ch/

Bienna Interfloor Sonceboz SA

CH 2605 Sonceboz-Sombeval www.bienna.com

Cabana Loppacher AG CH 9100 Herisau www.cabana.ch

Licorado AG CH 6010 Kriens www.licorado.ch

OMCO Teppich Handels AG CH 8902 Urdorf

http://omco.ch/

Siltex AG CH 6210 Sursee www.siltex.ch

SPAG E. Nebel AG CH 6340 Baar www.spag-nebel.ch Tepima

CH 8853 Lachen

Tel. +41 (0)55 442 62 80 info@tepima.ch

Weberfloors CH 8153 Rümlang www.weberfloors.ch

5.2.2 Woonaccessoires

(21)

5.2.3. Meubelen

Möbelagentur CH 8706 Meilen

Tel. +41 (0)44 923 35 35 http://moebelagentur.ch

Agentur Barla Arquint CH 6300 Zug

Tel. +41 (0)79 622 79 03 http://barquint.ch

Ben’Arreda Joe Haefeli

CH 5734 Reinach/AG Tel. +41 (0)79 415 16 91 www.ben-arreda.ch

(22)

6. Statistische informatie meubelen

6.1. Algemeen

Voor wat betreft de export van zitmeubelen naar Zwitserland, neemt België de negende plaats in qua marktaandeel (vergelijking 2015 tov 2014):

Aussenhandelsstatistik der Schweiz / Statistique du commerce extérieur de la Suisse Möbelimporte Zollposition 9401: Sitzmöbel Importation des meubles tarif 9401: Sièges Vergleich/Comparaison 2014/2015: Januar-Dezember/Janvier-Déember (12 Monate/12 mois)

Land/Pays

2014 2015 Veränderung/Variations Anteil/Quot.

Part.

Netto/net kg

Wert/valeur Fr.

Netto/net kg

Wert/valeur Fr.

Netto/net kg %

Wert/valeur Fr. %

Wert/valeur

% 111 Deutschland

112 Frankreich 113 Italien 114 Niederlande 115 Belgien/Lux.

121 Österreich 122 Grossbritannien 123 Dänemark 124 Norwegen 125 Schweden 126 Portugal 127 Finnland 145 Spanien 147 Griechenland 153 Polen 157 Ungarn 161 Bulgarien 163 Rumänien 387 Japan 403 USA Diverse

22.119.884 2.261.381 8.271.722 1.297.209 697.046 646.327 322.794 560.107 225.232 259.838 245.852 15.461 396.394 9.771 14.869.568 1.486.896 550.527 9.517.761 9.654 81.230 30.611.721

325.786.083 43.717.967 157.930.277 18.244.967 13.556.667 13.217.277 11.299.844 13.265.171 7.104.661 4.427.381 2.502.149 763.896 7.093.838 111.166 71.701.467 10.568.607 2.807.480 36.333.173 269.066 7.645.992 179.936.131

23.289.936 2.221.026 8.001.513 1.482.160 808.847 700.102 433.733 440.405 380.275 288.313 376.276 13.795 387.050 10.369 14.005.566 1.491.180 469.534 9.842.801 13.403 96.238 31.753.756

309.570.433 44.957.034 144.670.645 16.941.513 12.617.956 14.255.255 25.224.839 9.785.881 11.286.827 4.686.781 2.479.148 330.785 6.546.637 86.432 66.547.305 10.858.721 2.513.318 32.630.514 332.907 5.920.184 177.181.332

5,29 -1,78 -3,27 14,26 16,04 8,32 34,37 -21,37 68,84 10,96 53,05 -10,78 -2,36 6,12 -5,81 0,29 -14,71 3,42 38,83 18,48 3,73

-4,98 2,83 -8,40 -7,14 -6,92 7,85 123,23 -26,23 58,87 5,86 -0,92 -56,70 -7,71 -22,25 -7,19 2,75 -10,48 -10,19 23,73 -22,57 -1,53

34,42 5,00 16,08 1,88 1,40 1,58 2,80 1,09 1,25 0,52 0,28 0,04 0,73 0,01 7,40 1,21 0,28 3,63 0,04 0,66 19,70

Total 94.456.375 928.283.259 899.424.447 899.424.44 2,17 -3,11 100,00

Bron: Bundesamt für Statistik

(23)

Voor de export van andere dan zitmeubelen (bureel- , keuken- , slaapkamer- en andere meubelen) naar Zwitserland staat België op plaats dertien qua marktaandeel (vergelijking 2015 tov 2014):

Aussenhandelsstatistik der Schweiz / Statistique du commerce extérieur de la Suisse Möbelimporte Zollposition 9403:

Büro-, Küchen-, Schlafzimmer- und andere Möbel

Importation des meubles tarif 9403:

Meubles pour bureaux, cuisines, chambres à coucher et autres Vergleich/Comparaison 2014/2015: Januar-Dezember/Janvier-Déember (12 Monate/12 mois)

Land/Pays

2014 2015 Veränderung/Variations Anteil/Quot.

Part.

Netto/net kg

Wert/valeur Fr.

Netto/net kg

Wert/valeur Fr.

Netto/net kg %

Wert/valeur Fr. %

Wert/valeur

% 111 Deutschland

112 Frankreich 113 Italien 114 Niederlande 115 Belgien/Lux.

121 Österreich 122 Grossbritannien 123 Dänemark 124 Norwegen 125 Schweden 126 Portugal 127 Finnland 145 Spanien 147 Griechenland 153 Polen 157 Ungarn 161 Bulgarien 163 Rumänien 387 Japan 403 USA Diverse

141.210.435 16.047.638 72.544.735 2.738.555 1.893.045 9.592.105 1.143.530 3.673.045 29.479 12.412.834 6.052.926 64.915 2.196.275 168.533 49.459.227 2.150.761 1.088.092 4.267.406 11.238 364.492 74.991.571

924.268.490 113.684.521 392.640.097 20.800.905 11.238.032 94.016.499 19.217.600 23.084.723 452.997 26.715.698 22.041.850 700.181 18.388.138 1.105.546 101.212.054 9.337.414 4.880.998 11.655.693 208.979 10.267.097 251.731.654

155.724.328 16.169.609 66.883.280 3.130.875 1.953.829 9.864.131 1.295.877 3.326.528 56.868 12.311.607 5.749.537 81.350 2.959.365 158.882 52.121.353 1.618.257 1.216.106 6.234.841 22.832 359.081 73.058.344

878.858.646 107.355.998 363.080.027 20.694.718 11.698.262 97.653.726 19.032.428 19.681.462 760.681 23.118.661 22.082.904 786.037 19.524.308 1.262.692 97.946.013 7.967.260 4.153.415 13.151.393 494.343 6.735.933 250.461.793

10,28 0,76 -7,80 14,33 3,21 2,84 13,32 -9,43 92,91 -0,82 -5,01 25,32 34,74 -5,73 5,38 -24,76 11,76 46,10 103,17 -1,48 -2,58

-4,91 -5,57 -7,53 -0,51 4,10 3,87 -0,96 -14,74 67,92 -13,46 0,19 12,26 6,18 14,23 -3,23 -14,67 -14,91 12,83 136,55 -34,39 -0,50

44,69 5,46 18,46 1,05 0,59 4,97 0,97 1,00 0,04 1,18 1,12 0,04 0,99 0,06 4,98 0,41 0,21 0,67 0,03 0,34 12,74 Bron: Bundesamt für Statistik

Zwitserse invoer en uitvoer van meubelen in 2005 – 2010 – 2015 en 2016: een stijgende import in Zwitserland terwijl de export vanuit Zwitserland verder afneemt.

Jaar

Invoer Uitvoer

Hoeveelheid 1.000 kg Waarde Mio. CHF Hoeveelheid 1.000 kg Waarde Mio. CHF

2005 566.539 3.596,81 157.618 1.024,53

2010 659.970 3.961,82 99.949 882,69

2015 697.105 4.153,81 99.391 767,72

2016 699.939 4.244,01 96.658 735,31

Bron: Bundesamt für Statistik

(24)

Ingezoemd op Vlaanderen bevestigt de tabel hieronder eenzelfde tendens: ten opzichte van 2015 steeg in 2016 de export vanuit Vlaanderen naar Zwitserland voor meubelen en verlichtingstoestellen (94) met bijna 7%.

Vlaamse export van

94 - Meubelen; artikelen voor bedden en dergelijke; verlichtingstoestellen rangorde "LANDEN"

Concept: communautair Periode: januari - december Waarde: in 1.000 EUR

Rang Land 2014 2015 2016 Aandeel

2016 in %

2014 - 2015

2015 - 2016

001 Frankrijk 582.244 605.562 661.956 34,76% +4,00% +9,31%

002 Nederland 466.320 472.128 502.292 26,37% +1,25% +6,39%

003 Duitsland 154.088 167.587 182.742 9,59% +8,76% +9,04%

004 Verenigd Koninkrijk 59.522 60.055 64.688 3,40% +0,89% +7,72%

005 Verenigde Staten 33.326 41.009 38.193 2,01% +23,05% -6,87%

006 Zweden 15.520 21.763 37.841 1,99% +40,23% +73,88%

007 Spanje 27.809 26.909 33.527 1,76% -3,23% +24,59%

008 Italië 24.675 27.497 33.298 1,75% +11,44% +21,10%

009 Zwitserland 28.296 30.583 32.719 1,72% +8,08% +6,98%

010 Polen 28.402 20.286 28.250 1,48% -28,57% +39,25%

011 Luxemburg 27.341 30.777 25.996 1,36% +12,57% -15,54%

012 Oostenrijk 10.767 13.809 17.673 0,93% +28,25% +27,98%

013 Australië 11.369 11.688 13.171 0,69% +2,81% +12,69%

014 Denemarken 8.905 9.260 11.601 0,61% +3,99% +25,28%

015 Portugal 9.605 11.293 11.297 0,59% +17,57% +0,04%

Bron: Dienst Statistiek FIT

6.2. Zitmeubelen en andere meubelen

Export van zitmeubelen (9401) vanuit België naar Zwitserland periode 1995 – 2016 Jaar Zitmeubelen

waarde in CHF

Waarde +/- %

1995 10.978.242 6,4

1996 9.227.098 -16

1997 7.933.302 -14

1998 9.954.441 25,5

(25)

2004 12.591.760 11,4

2005 11.382.400 -9,6

2006 14.699.529 29,1

2007 17.650.128 20,1

2008 17.300.087 -2

2009 14.806.528 -14,4

2010 14.712.977 -0,6

2011 13.295.182 -9,6

2012 10.817.869 -18,6

2013 12.803.279 18,4

2014 13.421.806 4,8

2015 12.562.477 -6,4

2016 13.313.439 6

Bron: Swiss Impex - Eidgenössische Zollverwaltung EZV

Export van andere meubelen dan zitmeubelen (9403) vanuit België naar Zwitserland periode 1995 – 2016 Jaar Handelspartner Waarde in CHF Waarde +/-%

2000 Totale handel 1.725.094.990 4,4

België 15.649.309 -13,7

2001 Totale handel 1.645.852.904 -4,6

België 16.116.461 3

2002 Totale handel 1.590.071.270 -3,4

België 15.022.106 -6,8

2003 Totale handel 1.619.431.454 1,8

België 13.808.016 -8,1

2004 Totale handel 1.696.340.218 4,7

België 12.228.183 -11,4

2005 Totale handel 1.826.380.944 7,7

België 13.713.888 12,1

2006 Totale handel 1.953.281.256 6,9

België 12.761.862 -6,9

2007 Totale handel 2.263.611.788 15,9

België 15.489.672 21,4

2008 Totale handel 2.192.788.642 -3,1

België 16.559.137 6,9

2009 Totale handel 1.907.588.787 -13,0

België 13.714.696 -17,2

2010 Totale handel 1.917.131.565 0,5

België 13.724.321 0,1

(26)

2011 Totale handel 1.937.500.275 1,1

België 13.633.426 -0,7

2012 Totale handel 1.972.459.172 1,8

België 10.373.014 -23,9

2013 Totale handel 2.069.569.830 4,9

België 11.102.316 7,0

2014 Totale handel 2.057.649.166 -0,6

België 10.931.727 -1,5

2015 Totale handel 1.965.684.307 -4,5

België 11.597.306 6,1

2016 Totale handel 2.006.206.036 2,1

België 11.332.486 -2,3

Bron: Swiss Impex - Eidgenössische Zollverwaltung EZV

(27)

7. Statistische informatie woontextiel

7.1 Gordijnen

Export van gordijnen (6303) vanuit België naar Zwitserland periode 1995 – 2016 Jaar Handelspartner Waarde in CHF Waarde +/- %

1999 Totale handel 62.310.637 2,6

België 902.800 eerste optekening

2000 Totale handel 64.885.570 4,1

België 781.530 -13,4

2001 Totale handel 63.219.239 -2,6

België 819.236 4,8

2002 Totale handel 60.428.964 -4,4

België 583.236 -28,8

2003 Totale handel 64.267.910 6,4

België 1.040.795 78,5

2004 Totale handel 69.144.146 7,6

België 1.643.633 57,9

2005 Totale handel 74.203.315 7,3

België 1.515.653 -7,8

2006 Totale handel 83.362.270 12,3

België 2.672.087 79,3

2007 Totale handel 88.693.528 6,4

België 3.132.848 17,2

2008 Totale handel 87.187.502 -1,7

België 2.641.191 -15,7

2009 Totale handel 76.607.354 -12,1

België 2.313.702 -12,4

2010 Totale handel 79.907.817 4,3

België 1.664.205 -28,1

2011 Totale handel 79.477.820 -0,5

België 3.769.902 126,5

2012 Totale handel 83.905.403 5,6

België 871.231 -76,9

2013 Totale handel 80.547.347 -4

België 437.118 -49,8

2014 Totale handel 81.097.717 0,7

België 373.467 -14,6

2015 Totale handel 77.012.927 -5

(28)

België 256.984 -31,2

2016 Totale handel 76.326.652 -0,9

België 445.660 73,4

Bron: Swiss Impex - Eidgenössische Zollverwaltung EZV

7.2.Tafel- en bedlinnen

Export van huishoudlinnen (6302 en 6308) vanuit België naar Zwitserland periode 1995 – 2016:

• 6302: geweven bed-, tafel-, bad en keukenlinnen.

• 6308: weefsels, garen en toebehoren voor het vervaardigen van tapijten, tapisserien, tafellinnen en servietten vanuit België naar Zwitserland.

Jaar Handelspartner 6302 Waarde CHF 6302 Waarde +/-%

6308 Waarde CHF

6308 Waarde +/-%

1995 Totale handel 155.467.983 -0,7 2.520.886 -8.4

België-Lux. 4.476.293 18,4 421.603 -22.3

1996 Totale handel 15.266.790 -3,3 2.092.873 -17.0

België-Lux. 4.810.899 7,5 424.088 0.6

1997 Totale handel 172.528.276 14,8 2.047.714 -2.2

België-Lux. 5.466.549 13,6 338.287 -20.2

1998 Totale handel 184.347.954 6,9 1.503.882 -26.6

België-Lux. 6.828.006 24,9 270.180 -20.1

1999 Totale handel 202.291.042 9,7 1.592.687 5.9

België 6.660.112 * 271.288 *

2000 Totale handel 206.755.031 2,2 1.266.098 -20.5

België 9.004.827 35,2 255.061 -6.0

2001 Totale handel 216.624.274 4,8 1.294.056 2.2

België 7.762.449 -13,8 308.170 20.8

2002 Totale handel 208.758.284 -3,6 1.337.698 3.4

België 8.017.247 3,3 286.961 -6.9

2003 Totale handel 202.706.111 -2,9 1.202.842 -10.1

België 8.007.440 -0,1 314.187 9.5

2004 Totale handel 211.926.592 4,5 1.416.227 17.7

België 7.758.000 -3,1 236.193 -24.8

2005 Totale handel 209.273.905 -1,3 1.087.511 -23.2

België 6.763.081 -12,8 298.179 26.2

(29)

België 6.101.006 -24,2 609.061 132.4

2009 Totale handel 218.772.027 -10,1 1.035.725 -33.2

België 4.282.362 -29,8 296.614 -51.3

2010 Totale handel 225.829.939 3,2 959.832 -7.3

België 4.415.254 3,1 286.222 -3.5

2011 Totale handel 223.051.138 -1,2 1.127.450 17.5

België 4.039.841 -8,5 274.639 -4.0

2012 Totale handel 212.565.044 -4,7 958.937 -14.9

België 2.794.548 -30,8 207.597 -24.4

2013 Totale handel 223.979.251 5,4 875.713 -8.7

België 3.603.825 29 136.645 -34.2

2014 Totale handel 241.053.310 7,6 803.770 -8.2

België 1.778.763 -50,6 213.113 56.0

2015 Totale handel 211.507.861 -12,3 580.188 -27.8

België 2.147.720 20,7 97.339 -54.3

2016 Totale handel 207.613.010 -1,8 870.206 50.0

België 1.477.604 -31,2 98.208 0.9

Bron: Swiss Impex - Eidgenössische Zollverwaltung EZV

7.3 Stofbekleding

Export van stofbekleding vanuit België naar Zwitserland periode 1995 – 2016:

• 5309 linnen

• 5801 velours

Jaar Handelspartner 5309 Waarde in CHF

5309 Waarde +/-%

5801 Waarde in CHF

5801 Waarde +/-%

1995 Totale handel 13.292.187 -42,7 15.760.420 -12

België-Lux. 683.179 6,6 1.170.367 -6,7

1996 Totale handel 8.441.717 -36,5 14.138.258 -10,3

België-Lux. 643.751 -5,8 958.026 -18,1

1997 Totale handel 8.214.217 -2,7 13.856.831 -2

België-Lux. 559.053 -13,2 595.831 -37,8

1998 Totale handel 8.482.610 3,3 14.166.834 2,2

België-Lux. 821.078 46,9 884.383 48,4

1999 Totale handel 9.338.407 10,1 11.799.056 -16,7

België 1.008.009 * 422.648 onbekend

2000 Totale handel 9.751.437 4,4 9.966.071 -15,5

België 1.053.515 4,5 389.985 -7,7

2001 Totale handel 10.011.784 2,7 10.348.856 3,8

België 998.943 -5,2 412.171 5,7

(30)

2002 Totale handel 8.570.226 -14,4 9.472.222 -8,5

België 781.447 -21,8 228.091 -44,7

2003 Totale handel 9.431.321 10 10.485.123 10,7

België 946.167 21,1 445.545 95,3

2004 Totale handel 9.921.896 5,2 9.580.413 -8,6

België 780.586 -17,5 546.699 22,7

2005 Totale handel 12.376.659 24,7 8.051.049 -16

België 1.054.749 35,1 294.134 -46,2

2006 Totale handel 12.164.665 -1,7 9.496.373 18

België 1.082.579 2,6 329.663 12,1

2007 Totale handel 12.375.704 1,7 9.373.957 -1,3

België 1.092.867 1 494.870 50,1

2008 Totale handel 11.789.272 -4,7 9.055.667 -3,4

België 1.010.909 -7,5 706.424 42,7

2009 Totale handel 9.400.899 -20,3 8.642.682 -4,6

België 847.702 -16,1 662.450 -6,2

2010 Totale handel 10.453.306 11,2 9.070.368 4,9

België 1.233.953 45,6 857.474 29,4

2011 Totale handel 10.375.109 -0,7 8.204.517 -9,5

België 973.007 -21,1 778.434 -9,4

2012 Totale handel 9.793.785 -5,6 7.965.783 -2,9

België 841.164 -13,6 706.742 -9,2

2013 Totale handel 9.694.967 -1 9.177.329 15,2

België 847.075 0,7 968.563 37

2014 Totale handel 9.023.038 -6,9 9.070.522 -1,2

België 797.751 -5,8 1.047.250 8,1

2015 Totale handel 8.067.090 -10,6 8.178.655 -9,8

België 923.344 15,7 849.645 -18,9

2016 Totale handel 8.162.333 1,2 8.120.861 -0,7

België 984.039 6,6 1.011.147 19

Bron: Swiss Impex - Eidgenössische Zollverwaltung EZV

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Kortom: nieuwe solidariteit is kiezen voor duurzaamheid, voor nieuwe generaties en voor mensen die het moeilijk hebben.. Zoals dat hóórt in een welvarend en

Janrik van Gilse had de leiding van 'De Mil', een gewapende verzetsgroep van communisten die in 1943 opging in de Raad van Verzet. Van Gilse was net als zijn vriend

TenneT corrigeert dat het voor de aangeslotenen op TenneT voor alle gebruikers geldt, ongeacht of zij meedoen aan vraagsturing.. Voor de regionale netten geldt het alleen

SCHOORLSE ZEEWEG ZEEBLINK SCHOORL AAN ZEE. HARGEN

Niet alleen wonen veel jongeren met een lichte verstandelijke beperking thuis bij hun ouders, broers en zussen, maar de jongeren zijn ook in hoge mate afhankelijk van hun familie

We pleiten in het kader van de nieuwe Wet Inburgering bij gemeenten ook voor het zorgen voor een structuur waarin samenwerking en overleg wordt gestimuleerd. Als er geen partij is

‘Het was er wel, maar vaak deed het er niet echt toe.’ Toen hij bij Sociaal Fonds Bouwnijverheid de kans kreeg om internal audit op zijn eigen manier in te richten, greep hij die

Dat laatste boeide me zeer, maar ik had de financiële middelen niet om in Cremona in Italië in de vermaar- de school van Stradivarius te gaan studeren.” Dankzij El