• No results found

SCHYNHEILIGE, Zynde het gevolg

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "SCHYNHEILIGE, Zynde het gevolg"

Copied!
40
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

SCHYNHEILIGE,

Zynde het gevolg van de Blylpeelen, genaamt;

Het GEDWONGE N HUWELYK ,

LUBBERT LUBBERTSZ ,

EN

(2)
(3)

Copye van de Privilegic.

D

E Staten van Hollandt cnde Weftvrieflandt doen te weten. Alf o Ons vertoontisb y detegenwoodigeRegenten va n deSchouw- burgh tot Amlietdam . Da t f y Suppliante n fcderrecnigc Jaren heiwaerrs me t hunne gocde vrinden haddcn gcmacckt en ten Toonclc gcvoert veiichcidc n Wercken , lo o va n Treurfpelen , Blyfpclc n al s Kluchten , welck c f y liede n nu geernc met den dtuck gemccn wildcu roaecken, doc h gemcrk t da t del e wcrcke n doo r het nadtucken van anderen, veel va n hac t tuyftcr , lo o i n Tac l al s Spclkont : foude n komen t e veiliefen , end e allo o f y Suppliante n he n bcroof t fouden fien va n hu n byfonde c ooghv.it oi n d e Nederduytfch e Tae l e n d c Dichtkpnft voot t t e letten lo o vonden ly hen genootfaekt, o m daer inne te vooriien, end c he n te keetcn tot Ons, onderdanig h vcrfoec- kende, da t W y omm e redenc n voorfz . deSuppliantengeliefdcnt e veilenen O&roy ofte Privilegic, omm e all e hunn e wcrcken rcctsge- maeckt end e noc h i n ' t lich t t e brengen , dentytvanvyftic n Jare n alleen t e moge n diucken en vctkopen of doeu dmcken en verkopen, met veibo t va n alle anderen op feeckerc hoogc pcene daar toe by Ons te ftellcn end e voort s i n commun i forma . Soois'tdatWydcZak e en 't verfoe k voorfz. overgemerk t hebbendc , end e gencgen wefen- de terbed e va n de Supplianten , uy t Onf c i-edue wetenfebap, Sou - veraine mag t end e autlioriteyt delelv c fuppiiante n geconfemeer r >

geaccordeert end e geo&royccr t hebben , confenteren , accoiderc n ende oftroyeren mitsdefen, dat fy gcduurende den tyt van vyftien ecift achter ce n volgend e Jare n de voorfz. werken die reeds gedrukt zyn , ende die van tyt tot tyt door haer gemaekt ende in't ligt gcbiagt fullen weiden , binne n den voorfz. Onlcn Lande alleen fullen mogen druk- ken, doe n drukken , uytgeve n e n verkopen . Verbiedendc daaro m alien ende ecnen ygelyken de lclve werken naar te drukken ofte elders naergedruktbinnen de n felv c Onf e Land e tcbrengen, uyttegeve n ofte te verkopen , op de verbeurtc van alle de naargcdrukte,ingebragte ortevcrkogrcexemplaren, end c c m boet e va n driehondcr t guldens daer e n bove n te verbeuren , te. ' appliccren ee n derd e par t voor den Ofticier die de calange doen fal, ce n dcrde-par e voor den Armen dec Flaetfe daet het cafus voorvalle n fal , end e he t reftetend c dcrde-pait voor den Supplianten. Alle s in dicn verftaande, dat wy dc Supplianten met deftn Onfen Ottroye alleen willende gratificere n tot verhoedinge van hare fchade door het nadrukken van de voorfz. n-cikcn, daar door in geenige dcclen verftacn , den inhoudc van dicn tc Aurhorilercn ofte te advoueicn , end c vee l mi n d e felv c onder Onfe protcftic cnde be- fcherminge, eeni g meerdcr credit aenfien ofte rcputati c te geven, ne - niaet d e Suppliante n i n ca s daa r in yets onbehoorlykx loude mogen influeren, all e he t felv e to t haren lade fullen gchouden wefen te vcr- antwoorden; totdiencyndewelcxpreflclvkbegercnde, da t byaldie n fy defe n Onfc n O&roy c voot d c felv e Wcrkcnfuilenwilicn'ftcllcjj , daer va n gcen c geabbrcvieerdc ohc gccontrahccrde mctitie fiiilcn mo- gen maken , ncmae r gehouden fulle n veftn her felvc Octroy in 'rge-

(4)

Iieel end e fonde r eenig e Omifll e die t voo t tediukkenoftetedoe n dtukken, end e da t f y gchoudc n Cullcn zyn een exemplaei van all e de vootl'z. wetkcn, gcbonJe n ende»e l geconditioneeittebteagenind e Bibliothcecq van Onfe Inivcrfitcyi tot Leyden, end e daei van behoo f lyk tedocn blyken. Alie s op pecne van heteftef t vandien te vetliefen.

indc te n eynde de Suppliamen defcn Onfen confente Odroye mogen gcnieten als naet behoorcn: Lade n « y alien ende eenen ygelyken die 't aengac n mac h , da t ( y d e Suppliame n va n den inhoudc van defen docn, latenengedogen , ruftelyke n volkomentlykgeniete n encef - ferende all e bclcttentcrconttarie . GedaenindenHageonde t Onle n groien Zegelc hictaen docn hangen den xix Septembi. in't Jaet onlcs Hceien en Zaligmakcts duyfent les hondett viet en tachtig.

G. FA G EL . Ter Otdonnantievan.de Staten

S I M O N va n B E A U M O N T Dc tegenwoordig e R E C I N T E N van de S C H O U W - B U R G H , hebbe n he t Rechtvand e bovenftaanxkPrivilegie , aangaandedit Kluchtlpe! , vergtintae n A L B E R T M A G N U S BoeKveikoopcr tot Amfterdam .

InAmfierdam den 4 JuljltSe.

V E R T O O N E R S .

LuBBERT.

I z A B E L » Vrouw van Lubbtrt.

FRANSYN, Meyd van Isabel.

TERONIMO) Vriend van Lubbctt.

J A N , Knecbt van Lubbert.

KAREL, Minnaar van Isabel.

L A M M E R T , yn Kjtecbt.

Hcer van H o o o A D E L , ) Vad Moedtr> tn

Vrouw va n H00GADEL , ^Brm v a n j ^

KOENHERT. y ^

lltt fpeeld in de learner van Lubbert, in de tjd dat het vtrtctnd ipord.

(5)

SCHYNHEILIGE,

EEK^TE TOONNEEL .

F U A N S Y N J veegt ten mantel en een boed> en ^in&t.

Z

yn uwe lonkcn ,

Omherten t'ontvonken >

En te doen brandcn in dc minnegloed ? Is uw fchoon zingen, om herten te dwingen , Wrange Amaril, is dat uw hoogftc goed?

En is uw fpeelen , Op lui t en veele n ; Maar harten fteclen Die g y nie t begeer d ? Zoo zy n u w gaaven>

Om t e begraave n >

Alle uw e llaaven, Die gy overheerd . Hoe» zy n myn oogen, 2.

Van zulkeen vermoogen,

Gelyk gy zegt, zoo blyft uit myn gezigt j Kan ik door dc oorcn ,

De herten belcooren ?

Wanneer ik zing, Hop dan uw ooren dicht:

En is myn fpeelen , Op luit en veelen, Maar herten fteclen ? Dat baard my verdriet;

Want uwe zinneti >

Daardoorte winnen, Ommyteminncn, Is dc meening nier.

A 3 TIVE-

(6)

6 D e S C H Y N H E I L I G E , TWEEDE TOONNEEL.

Daar mtrd gcfcbeld.

F R A N S Y N * L A M M E R T . F R A N S YN .

TDaar zal hy zyn, dat \s goet, het uur is ncr verftreeken .

L A M M E R T .

Pas ik nict loucer o p, is' t veili g hier te fpreeken ?

F R A N S Y N .

Jfa Lammert, kom maar in, hier is nu geen gevaar.

h allc s klaar!

L A M M E R T .

O ja» zoo klaar als klaartjes kiaar.

Jk kom zoo uic de \Vyk» 'k heb alles gaan beftellen j Veel Konfiruren> nac en droog, en ook Prumellen , Twee Marfepynen, me t veel Iek're fnoepery.

Een groot vat Moezelwyn, met naarzen van Kandv.

Veel Hazen>Hoenderen>Patryzen, Snippen , Driven , Een fchoone Venizoen, daar zullen wy aan klui ven >

Een vaatje Spaanz e Wyn, een vies vol Ypekras.

F R A N S Y N .

Myn tanden waat'ren al, ik wou dat ik'er was.

L A M M E R T .

Veel fleflen Vin Dai, en Spaanfe Socolade, Een flerTe kelder met Serbet en Limonade j Boerarga, Herder s kuit> Piftasjes > Kaviaard,

Anfiovis> met een vers gebakke merrigtaard, (ten , En zes paar Hammen,met twee fchoone S'chaapen Bou- Ook nieuwe Labberdaan zoo varsen eerft gczoutcn.

Met noch een Oxhoofd Vi n Coutaeu de befte Wyn , Een ton Loens Bier voorons, is dat niet wel Fran.fyn!

Myn Heer hoopt met uw Vrouw in dezezoomerdagerb I5y 't Wykermeertje ftil te leven met behaagen.

Maar hoc is't hier geftelt, is' t hier wel aa*ngeleid ?

F R A N S Y N .

k Heb aan Heer Lnbberi van uw Hcer zoo veelgezeid, Dae

(7)

K L U C H T S P E L . 7 Dat hy zyn Vrou zelf raad dat zy met hem zal fprecken, Maar heefc uw Hcer hem in een zedig kleed gefteekcn?

Dat Lubbert Lubbertzen hem niet kan kennen ?

L A M M E R T .

Wis, Jy zult zelf twy felen, Franf y nt jen, o f hy't is.

Hy fpreekt zagtzinnig en lieftalig, vol medoogen » En als een Phuozoof ziet hy uit zeedigeoogen.

Hy praat heel langfaam, en hy gaat een traage tred » Hy hoord aandachtig, en hy antwoord klaar en net.

Hy ziet geftadig na om hoog, nooit na benede >

Als of zyn oog de lucht in pacht had, en zyn reede, Zyn niet als van de deugd, en van het deugden fpoor.

F R A N S Y N .

Zoo moet hy doen of hy kreeg by haar geen gehoor, Kan hy haar in die fchyn behaagen, 't zal gelukken Dat hy de vrucht van zyn getrouwe min zal plukken.

L A M M E R T .

Ik heb goe moed zy is noch jong, 't zal heel wel gaan , En jy weet ook Franfyn ho e vaft dat Trouwcn ftaan.

F R A N S Y N .

Het mag zoo gaan als't wil> ik zal het 'er aan waagen, Myn zwaarfte ftraf isdatze my ten huis uit jagen.

L A M M E R T .

Dan trouwe wy Franfyn* zi e daar daar is myn hand, Met deeze gouwe ring een f yne diamant,

Wyzullenbymyn Heerda n woonen"met onsbeiden.

F R A N S Y N .

Ik wiftMevrouw zoo lang met fchyndeugd tc verleidcn.

Ik hoop't zal noch wel gaan, och zy wect anders niet, O f t i s al waarheid wat zy van my hoord en ziet.

L A M M E R T .

Dat is het kunsje om zo de waereld tc bcdriegen.

F R A N S Y N .

'k Ben als een Advocaat, zoo onbefchaamt in't liegen.

Ik draagmy zeedigby Mejuffrouw> kuis en fyn.

A 4 L A M -

(8)

8 D e S C H Y N H E I L I G E ,

L A M M E K T .

Heel goet»de waerelt wil toch 70obedroogen zyn,

F R A N S Y N .

Ik roem haar gaven> en ik volg haar nain zeden.

Zylcerdmydeydelheiddes waereld s ganfeh vertree - den.

Ik zucht als zy zucht, hoor ik heb haar wys gemaakt Dat hier uic Vrieiland is een Heer die na haar haakt.

Een van die fyne,die daarby malkanderleeven >

Die van een geeft die nooit gekent was zyn gedreeven , Een die haar deugden daar gehoort heeft,en komt hier»

Om haar te fpreeken, om in haar het deugden vier Meer aan te blaazen, maar hoe wil dat fchepfe l kyken ? Wanneer zy zien zal dat het Karelzal gelyken.

Maar hy moet op zyn rol wel letcen > z y is fyn.

Zoo fyn als rag.

L A M M E R T.

Tut, tut, dat zal wel gaan Franfyn.

Want hy is loos en ftout hy zal hem zoo wel draagen, Dat hy haar door de fchy n van deugd wel zal behaagen.

O hy leerd alle daag zyn rol voor 't fpiegcl glas.

F R A N S Y N .

Vertrek nu Lammert haal uw Heer en repje ras.

Mejuffrouw za l zoo dra hy komt haar laten vinden.

L A M M E R T .

Maar eerft een zoen Franfyn,dan vlieg ik alsde winden.

Die zoen die fmaakr.

F R A N S Y N .

Wat zo, nou Lammert loop jou beft.

L A M M E R T .

Dat is op reekening Franfyn, en flus de reft.

Die fnoeperytjenszyn al s de geftoole beeten, Zoo wonder zoet, niet waar Franfyn ? Binncn.

F R A N S Y N .

Dat moeft ik wceten.

Loop loomelammcrt, loop> je loopt'erme jougek.

Ik dicn elk om profy t, ik pas maar op een trek.

Zoo

(9)

K L U C H T S P E L . 9

Zoo lang hy geeven wil, zal 00k myn liefde duuren.

Een diamantring, wel ik lach omzulke kuurcn, Wie daar ai weer>die wilder in zy n met geweld.

word gefcbcld.

D E R . D E T O 0 N N E E i .

F R A N S Y N , J E R O N I M O . F R A N $ Y N.

Maarisdatfchellen, Heerikben geheelontfteld .

J E R O N I M O .

Ik trok vi y zwaar>om dat gy't ligt zout konnen hooren.

F R A N S Y N .

Gy zoud Mejuffrou zo o in haardevotie ftooren.

Haar ftillenaandacht lyt geen loopen van een muis.

J E R O N I M O .

Maar Lubbert Lubbertze uw Heer is die niet t'huis.

F R A N S Y N .

Ja Heer.

J E R O N I M O .

Ga, roep hem voor.

F R A N S T N .

Maar ik dicn wel te weeten Hoe dat uw naam is >

J E R O N IMO .

'k Ben Jeronimo geheten.

Uw Heer heeft my ontboon.

F R A N S Y N .

Zir, lees zo lang, ik ga.

Daar lees de leflern van de wyze Seneca.

V I E R, D E TOONNEEL.

J E R O N I M O .

Dit komt my klugtig voor, wel watof dit zal weezen, De meid belaft my te gaan zitten en te leezen.

'k Zal hier verkeerd zyn, o dit is een ander huis, De meid heeft my niet wel verftaan> zy heeft abuis.

A 5 VYFDE

(10)

i o Dc S C H Y N H E I L I G E . VY F D E T O O N N E E L .

J E R O N I M O , L U B B E R T .

LutBERT,

Wei Heer Jeronimo ik wachtte met verlangen Om de eer te hebben- van u in myn huis te ontfengen.

J E R O N I MO.

Heer Lubbert Lubbertzen ik twyfelde terftond Of gy hier woonde, wan t ik reel verand'ring vond, Uw Meid, waar van ik u wel eer heb hooren klaagen, Schynd haarnuzeedig , vroom , endeugdelyktedraa -

L U B B E R T . (gen .

Myn Huisvrouw en de Meid, zyn nu zo fyn, zo fyn, Datgyzoudzeggen, Heer , ho e kan het moogelyk zyn.

TERON IMO .

Ze fprak zo zeedig, dat kwarn my zo vreemt te vooren.

Maar die verandering, laat my daar wat van hooren.

Gy hebt aan my gedaan zoo dikmaals uw beklag, Dat Karcl t'uwent kwam zoo wel by nacht als dag.

Ook da t u w Huisvrou w va n haar gunft he m megin g deelen.

*k Heb o p d e Schouwburg daa r twee fpellen va n zie n fpeelen

Metinnerlyk verdriet.

L U B B E R T .

Myn Heer Jeronimo » 't Is heel verandert» z y heeft my zo lief, ja zoo Dat zy in daad en fchyn alleen my is geneegen.

J E R O N I M O .

Maar Lubbert Lnbbertze, hoe heb jy*t zoo gekreegen ? Gy klaagde my voorheen dat zy en ook Franfyn Haar buiccn fporigheen bcdekten doorde fchyn Dat zelf haar Vaderen haar Moeder ubekeeven.

L U B B E R T .

Ik heb die raad gedaau> die gy my hebt gegeeven.

En

(11)

K L U C H T S P E L . n Endieiswelgelukr.

J E R O N I M O .

Ja wel myn vriend, ik hoor Hier wat goed nicus.

LUIBERT.

Ik nam myn Huisvrouw eens braaf voor, Ik zy haar Izabel, gy weet en ik weei mcede,

Uw losbedryf, ik heb dat Jang genoeg geleeden.

'k Zey dat de liefde die 'k haar toedroeg was zoo fterk Dat ik-moeft by haar zyn in huisofin de keik.

Ik ging daar zy ging, en ik rufte daar zy ruftte.

Ik at als zy at, en my lufte wat haar luftte.

Wanneer zy Jufters wou bezoeken gaan op Te >

Gelyk dat nu al heel gemeen is, ging ik mee.

Ik zong als zy zong, en ik zuchtte als zy fchreidde.

In huis of in de tuin, wy waaren nooit gefcheiden.

Ik liet haar nooit alleen, al ging zy naar 't fekreet * Ik gingal mee, oja, het was haar lief of leet.

Dit duurd e ruim een maand, toen zy me t fchreyend e oogen

My om vergifiiis bad, ter aarde neer geboogen;

Zy zeide ik heb misdaan, 'k zal in vergeld ing weer Uw liefde loonen met gehoorzaam zyn, myn Heer.

Wilt tog het voorige vergeetenen vergeeven , Myn loffe jonkheit heeft my daar toeaangedreeven.

'k Heb nimmer onze trouw gefchonden als in fchyn.

Zy bad my lieve man vergeef het my kan 't zyn.

En ik vergafhet haar, nazoo veel viildig fmeeken » Al had ik (teen geweeft, myn hart had rnoeten breeken, Zy is verandert heel van zeeden en gewaad,

De deugd alleen is nu haar eenigtte fieraad.

J E R O N I M O .

Dat voorbeeld is voor elk we l waardig om t e onthou- wen.

Het fpoorloos leeven van de mannen, maakt dat vrou- Vaak ongebonden zyn. veel mannen laat en vroeg , wen

Zyn

(12)

it D e S C H Y N H E I L I G E , Zynaan den dobbel, op dc bierbank, in dekroeg.

En zetten voor de vrouw de deur van onrucht open ; Veel manne n maaken da t hun vrouwen haar verloo-

pen.

Een vrouw is als een tuin, vermaaklyk, vrugtbaar.goer.

De man de fchutting, die de tuin bewaaren moet.

Bezoekt haar niemand, kan zy zoo alleenig leeven ?

LUBBERT.

Een zeedemeefter zal van daag haar leflen geeven Voor dc eertte maal.

JE R O N I MO.

Heelgoet. Maa r wat i$ dat voor een ?

LUB B E R T .

Franfyn zeit 't is een man, geleerd meer als gemcen, Daar is in zyn gezigt en overdeftig w'eezen,

De waare wysneid en oprechte deugd te leezen.

Hy fpreekt orakels, en daar ftraalt uyt zyn gelaat Dc fpiegel van de deugd, de vyand van net kwaad.

Hy zal m 't fpoor der deugd, dat zy heef t ingeflagen, Haar mcer aanmoedigen om laft met luft te dtaagen.

De deugd te leeren dat's haar daaglykstydvcrdryf, Dat isal haar vermaak, ja wel ik heb een wy f Myn Heer Jeronimo.gy zoud het naauw gelooven, Haar deugd gaat ver al wat ik zeggen kan te booven.

J E R O N I M O .

Zoo denkt zy niet meer aan Heer Hooveling ?

L u B * E R T.

O neen ? Zy leeft met my vernoegt: geruft, en wel te vreen.

Zy lacht met de Adeldom, en titels die hoog brallen Dc waarc necdrigheid kan haar alleengevallen.

Daar zal hymoogelyk zyn, Franfyn , Franfyn , ko m veur t fcbellm.

Daar word gefcheld, kom ras en opent voort de deur.

ZESDE

(13)

K L U C H T S P E L . x%

ZESD E T O O N N E E L .

J E R O N I H O J L U E B E R T , K.AREL , L A M M E R T , F R A N S Y N .

LUBBERT.

Myn Hee r Jeronimo, let mec aandachtig e ooren Naa'r geen gy va n my n Vrou w en deeze Hcer zult hoo -

ren.

J E R O N I M O .

Heer Lubbertzoon, mynVricnd , datzalookzooge « fehien.

KAREL doetFranfpttennemdoe^mdehah.

Daar is myn neusdoek , *k mag die naakte hals niet zien » Gy moet verhinderen 't begin van kw a gedaclue n , Natuur trekt onsgenocg, o vryfter, wild u wachcen Dat gy geen ergernis aan zeedig e oogen geef c, Gelukkig is de menfch die buiten opfpraak leeft , 't Zyn buitenipoorigheen te gaan met naakte lecdcn,

F R A N S Y N .

Hou jy die trant maar.

K A R E L

Goet, dat paft> dat part de zeeden.

Dat alle rampfpoed wvke in waarheid en in fchy n, Dat alle zegen *t huis vervuld, daar wy hie r Zy n Zy t gy de Hcer van *t huis ?

L l ' l B E R T .

Ja Heer.

K A R E i.

Zyt gy in deugden Van daag gevordert ? fpreek, want dat isal myn vrcug-

den.

L U B B E R T .

Myn Hcer ik doe myn beft.

K A R E L .

Dat's wel> o dat is goet, Ruit

(14)

1+ D e S C H Y N H E I L I G E , Ruft niet voor dat gy leef c met cen geruft gemoed, Al 's waereids fchatten zyn onmagtig om te geeven 't Geen dat de deugd geeft , deug d doet,ons onfterfly k

leeven.

Mors nova vita fiis.

O Dives Dives

Non omnia Tempora vivet.

Gy moet in'c fpoor de r deug d nook ftilftaan, al wie Het is onfeylbaar dat die veel te rugge gaat. (ftaa t Dat leerd ons Socrates, natuur leerd daar behee ven » Hoe dat elk weinig heef t van nooden > vee l moet'gee-

ven,

Demoftenes leerd ons de matigheid, het voegd De befte menfeh, dat hy zich met het beft vernoegd, Dat is de deugd alleen, dat pronk juweel der grooten, Dat koftelykkleinood>die 'z heefc in't hert geflooten*

Pronkt met het hoofdfieraad der heiiigen>jamyn zoon.

In't ftrydperk van de deugd wint men de lauwerkroon.

Maar ftakker ftichting in uw beider redenering >

Wanneer ik tnkwam>ofgedyden die tot leering ? Of raakten'tkoopmanfchap>ofzaaken va n het land?

Of was het van wat nieuws gehaalt uit de koerant ? O laat veel hooger ftof en geeftelyker dingen Het voorwerp zyn van al uw ziels befpiegelingen;

Gy oude vaders, wy l uw gryze kruin uw kroond » Leef, leef hierboven fchoon gy nochbeneeden woond.

Waar is uw haysvrouw, va n wiens deugd tot vreugd dervroomen

My binnen Vriefland is roemruchtig voorgekomen.

Haar deugd te hooren heefc de brocderen beroerd En my uit vver hier tot Amfterdam gevoerd.

Gaofch Wiedwer d wa s verheugd , daa t we onderde banieren

Van onzen opperhoofd de deugd, fleets zeegenvieren En triompheeren over de ondeugt, door' t beleyd Van onze Veldhccr, wierd ons van uw vrouw gezeid.

Gun

(15)

K L U C H T S P E L . x ? Gun my *t geluk om haar te moogen zien en fpreeken , Op dat ik merken mag> wat haar noch komt te ontbrcc-

ken.

L U B B E R T .

Myn Heer, zoo't u belieft tree binnen dat falet >

Franfyn, maak dat die Heer daar word een ftoel gezer.

Blyf by hem, ik zal zclf myn huisvrou w hier voort brin- gen.

ZEVENDE TOONNEEL .

L U B B E R T JERONIMO . J E R O N I M O .

Wei Lubbert Lubbertzoon,ik zie hier wond'redingen.

L U B B E R T .

Dat's waar myn Heer, gy vind hier reel veranderiu j-

JERONIMO.

Ik vind hier Karel met de bynaam Hoveling.

L U B B E R T .

Wat maald u i n het hoof d die Heer ter goeder trou- wen,

Komt hier uyc Vriefland om myn Huysvrouw maar te aanfchouwen.

J E R O N I M O .

Och Lubbert Lubbertzoon, ikzie hierhuisverraad*

Och dat is Karel die hem met uw vrouw verftaac Myn ouwe vrindfchap port my aan om u te toonen Wat looze ftreeken in dten huisverrader woonen.

Toeo ik hier heen ging kwam zyn knecht hier uyt die hui>.

LUBBERT.

Myn Heer Jeronimo, gy mitt , g y hebt abuts.

Myn huisTrouw is foo Fyn, zoo vroom, zo ftil van lee- ven,

/•evraagd heel weinig enzewilnaauwantvoordgee - vcnj

Haar

(16)

io D e S C H Y N H E I L I G E , Haar zeedig zien geeft my ecn daagelykze leer.

J E R O N I M O .

Die katte n fnoepen 't meeft die niet en maauwen Heer.

Geen grondeloozer hert als in de ftille vrouwen, Die moetmen minder als fnapagtige vertrouwen.

Is hier geen kamer daar gy 'c alles kond befpien, Daargy> wanneer hy by uw vrouw is, hem kunt zien.

Dat hy noch zy niet weet.

L U B B E R T .

Wei ja in deeze kamer , Hier's een verborgen hoek.

J E R O N I M O .

Zyn leeven geen beqoaamer.

L U B B E R T .

Maarzou dat Karel zyn. Jeronimo' t is mis.

J E R O N I M O .

Ik zal hem u doen zien, i k weet wel dat hy't is >

Ey volg myn raad gy zult de waarlieyd ook zoo vinden.

Ik haa l haa r Vade r en haar Moeder > broer > en vrin- den,

Op dat zy neevens ons ook oog getuygen zyn 5 Wie dat een Hoovelitvg verbeelden kan door ichyn, Haar broede r Koenhertzalikvoorafbyhaarzenden * Die weet ik zceker dat hem voor veel jaaren kendde , Die zal de fchillen dan haaft ligren van uw oog Hoe u Heer Karel door zyn fchy ngelaat bedroog.

En ho e uw huysvrou w heeit haar trouw en plicht ver- geeten,

Ten waar 't u lullen om de waarheid met te weeten.

LuBEERT,

De waarheid luft my wel tc weeten, maa r myn Heer, Hoe kan eeo vrouw, di e al haarroem fteldin haar eer, Haar ma n ontrouw zyn ? die zymeeracht als haar lee-

ven.

J E R O N I M O .

Ay is *t verzeeker* wil my maar de lleutel gee ven»

Van de achterdeur, i k zal de vrinden die ik haal, Van

(17)

K L U C H T S P E L . 1 7 Van acht'ren in doen gaan tot in de naafte zaal,

Daar wy door't fpiegel glas haar handel zien en hooren.

Ik ken die huls van outs.

L U B B E R T .

Die moeiten is verlooren.

J E R O N I M O .

'k Wil my dat trooften, houd u maar verborgen dicht, Veinft uook uit tegaan, vervolg dog wel uw pligt-

L U B B E R T .

Daar is de flcutel, i k kan hier 00k binnen koomen, Dat niemand weet.

J E R O N I M O .

Heel goet, dan ftaat ons niet te fchroomen.

Vaar wel my n Heer. fanncn,

L U B B E R T .

Vaarwel, maar wat gy onderwind Is alles vrugteloos, of ik ben ziende blind.

Hoe zou mynHuisvrouwzogeveinft zyn ? ' t ka n nie t weezen.

Maar als ik denk wat zy my heef t gedaan voordeezen;

Wat looze ftreeken meteen valfch geveinrt gelaat, Zy my gefpeeld heeft, och dan twyfiik i n der daad.

Och dat hy Karel wat gelykt is niet geloogen.

De trekken van zyn mond> en de opllag van zyn oogen.

Zyn fpraak, zyn ftem, en 00k de lengte van zyn lyf Gelyken hem, hy is't! d e deugden van myn wyr Verblinden myn gezigt, o loosheid van de vrouwen , Haar deugdzaam leeve n dee d my n oogen my mistrou- Wanneer Jeronimo't my zy, ik zy 't is mis, (wen . Maar hoe ik meerder denk hoe hy het meerder is;

Dat maakt my ongeruft ik moet de waarheid weeten.

Jan,Jan.

B AQ-

(18)

it D c SCHYNHEILIGE , AC HSTE TOONNESL.

L U B B E R T , J A N . J A N .

Hier ben ik Hcer> maar zullen wy gaan eetea ?

L U B B E R T .

Ga roep myn huysvrouw.

J A N .

Maarom teeetcn*

L U B B E R T .

Neen.

J A N .

Dat's mis.

L U B B E R T .

Ca by haao zcg dat hier de zeedemeefteris.

J A N .

Maar brengt hy bikkement dat zou myn hart vervroo - men. binnen.

L U B B E R T .

Myn Heer, zo *t u gevak gelieft inaar hier te koomen, Myn Huysvrouw zalterftond hierookzyn .

N E E G E N D f i TOONNEEL.

L U B B E R T , K A R E L . L A M M E R T , F R A N S Y N . K A R E L .

Wei heel goet, Uw vrouw draagt na ik hoor veel fchatten in't gemoed;*

Die waare rykdom is voor alles te waardeeren.

De waereldeerd den menfeh alleenig om de kleeren*

Ik om de deugd alleen, de deugdelyke ftaat Stelr ons met Heyligen in een gelyke graat $ Zoo fpreekt Terentiu s dien ho jgverligte fchryver, Wannser h y voor Valensde Keyzerlprak volyver,

(19)

K L U C H T S P E L . 1 9 Gelukkigman wiensvrouwin'c oefenfchoo l derdeug d Haar daagen fly t.

LUBBERV.

Myn Hccr /o doet zy tot myn vreugd.

Daarkomtmyn Huysvrouwaan .

K A R E L

De deugd ftraald uyt haar weezen.

T J E N D E T O O N N E E L .

I S A B E L , L U B B E R T , K A R E L , J A N , F R A N S V N * L A M M E R T .

I Z A B E L .

Franfyn'tis Karel .

F R A N S I K .

Niet.

I z ABEL .

Myn hare begint te vreezen.

F R A N S Y N .

Eyzwyg zolangtotdatuwma n isuitgegaan , Wat woi t'er om de deugd te leeren veel gedaan.

K A R E L .

Verligte zufter zyt gegroet * mvn inge wanden Van heilig vier ontvonkt, voe l ik vol yver branden.

De broederen en 00k de zufters die verheugd In Vriellan d ftryen met de fiandaait van de deugd, Doen u de groetenis, door my, haar broeder, draagen;

Zy wenfehendat he t beft u mag het beft behaagen, Dat gy de waereld en haar ydelheid verfmaad >

Dat gy de deugd alleen bemind en de ondeugd haat.

O koftely k pronkfieraa d en voorbeeld aller vrouwen, Wilt any de gaaven van uw geeft doch eens onrvouwen >

Op dat ik kennis kryg waar in gy milt of dwaalt >

De wyfte en zeedigfte die hebben vaa k gefaalt .

Plutarchus fchryfc dat doo r de deugden niet te kennen >

15 2 Haa r

(20)

so D e S C H Y N H E I L I G E ,

Haar waare weczen, doet dc inenlch tot ondeugd wen- nen j

AlsonsPamphiliusdicn wysgeerleerd ,

LUBIIERT.

Mama, Ik ga met Jan cens uyr.

JSABEL.

Als't u belieft Papa .

LUBKERT.

Myn byzyn zou miflchien uw (amenfpraak verftoorcn , Ik gaa om 'c groot Muziek cn't Orgel eens te hooren, 't Geen my vei heugen kan j Franl y n gecf my myn hoed En mantel.

F R A N S Y N .

'k Zal myn Heer, daa r zynze.

LUBBERT.

Wei heel goet, Jan jy moct met my gaan.

J A N .

Om te eeten Heer.

K A R E L .

De vreede En goe gedachten, als gy uy t gaat, neem die meede , Terwyl gy't fnaarenfpel gaa t hooren, en 't geluyt Van 't Orgel zo gedenk wat zulk een vreugd beduyt, Op dat gy u niet aan die klanken moogt vergaapen >

De waare vreugd is in de deugd alleen te raapen j Wanneer Wy kwaade wil verbannen en hct goec Huysveften inonshert, e n in een ryn gemoet;

Wanneer vy t zinncn zyn eens luydent in't begeeren Van't goede fteeds te doen en't kwaad fteeds af te wee-

rcn:

Odat akkoord voor al moet van ons zyn begeert, /Us Ariftoteles ons dat breed fprakelyk leerd.

En Ja n wyl gy uw Heer van achtren nazult treeden , Zo volg voor al hem na in deugdelykezeeden.

Al zy t gy dienftbaar,zyt nooit dienltbaar aan hec kwaat

(21)

K L U C H T S P E L . t i De grootfte flaven zyn kwaaddoenders inder daad.

De deug d allee n maak t vr y > zoo hoortm e Erafmu s (preeken,

Dien groocen Defideer.dien vyand van gebreeken.

\Vy v.ullen midd'lerwyl in 'c ncfcnfchool der deugd , Ons hier bevlytigen, dat is der vroomen vreugd.

De wyzeSenekazalonze fprecker weezen . Wy zuflen hoorendaar begint hy al teleeren.

LUBBERV.

Vaar wcl Monkeur toe ftus.

J S A B E L .

Papa lief, komhaaftweer.

L B B B E R T .

Myn Heer zoo't u gelieft zee u zolang war neer, Een kus Mama.

K A R E I .

Ey neen dat zou geen fttgting geeven >

Al wie zyn luften term bezitr het waare leeven.

I S A B E L .

Franfy n ga binnen en doed dat daar dient gedaen.

F R A N s Y N.

IkzalMevrouw.

L A M M E R T .

Franfyn 'kzal met uagtergaan.

E I F D E TOONNEEL.

I S A B E L en K A R E L .

K A R E L.

Met welk een overmaat van vreugde en welbehaagen , Zie ik uw fchoone vrouw de fchoonfte paarel draagen , De paarel van de deugd en zeeden, di e a leans.

Een zuyvre ziel verfierd mec onverwelk'bre glans.

Wat is uw wi(Telingbaat> wat wint hy door'tvcrliezen Van's waarelds ydelhevt, die ?t befte komt te kiezen.

B j 'kBe n

(22)

ai D e S C H Y N H E I L I G E ,

k Ben op u w voorbcel d oo k in'tfpoo r de r deugd ge- I* heb al 't vuyl beflag des waerelds afgefneen. (treen , Geen Hof noch Hoveling kan my nu meer vernoegen.

Ik leer my na de deugd en haare wetten voegen.

Gewaaden, pionk en praal, en wat de waereld eert»

Verfinaad ik, 't geen ik uyt uw vporbeeld heb geleerd.

Ik leef geruft en rtil, my kan geen fmaad ontmaeien.

Ik tree op aarde reetsde fterren met myn voeten.

I Z A B E L .

Heer Karcl, vy t gy 't zelf. is't waarheid of is't jchyn ?

K A R E I .

Ja,ikU;nKarel,maar, niet dicikpleegtezyn.

Nadie tyd dat ik uw gezigt hebmoeten derven » Begon de deugd in my te leeven, 't kwaad re fterven , AJ *t fchoon dcr vrouwen was my haat'lyk in't gezigt, Toen ik u mifte was de waereld zonder licht.

Dewanhoopdreefmyaan, toenik u nooi t ko n fpree - Om al de banden, die my bonden te vcrbreeken} (ken , Tot dat ik my bevond uyt alle flaverny,

Van welluft, ageing, eer, van moode en hooverdy Ontllaagcn, zoo dat nu een ziel met vrye leeden >

Hier voor u ftaat, ik leer de waereld te Vertreeden.

'k Ga met u in een fpoor vol yver heel getrouw, Zo vail vereenigt door dc deugd als man en vrouwj Op een onftraf bre wys en buy ten achterdenken, Ook zonder hct gemoed tc kreukeu of te krenken » Noch ook de kuysheid te belaagen , zo o verdraag >

Dat ik met deeze kus een wederkusje vraag ? O fchackift vol van deugd » o pronkjuweefop aarde , O Koftely k klynoot, va n zulk een groote waarde » Uw deugden vier ontvonkt myn teeder ihgewand, En door een kuyfe vlam vlieg ik in voile brand.

I Z A L E L .

Hoe flaapt de kuisheid en de deugd in uw geweeten?

K A R E L .

Verfchoon my > 'k had by na myn zelve daar vergeeten.

Uw fchoonheid draagt de fchult. Maar zou een kuyfche

vlam, Be -

(23)

K L U C H T S P E L . i ?

*>efmerte>die uyt uw twee zuv vere oogen k warn ? Hoe zou'tomhelzen.zo u he t kufTen, ftreelen, fmeeken , Met zul k ee n deugdenbron, verzel d zy n met gebree- O nee u Mevrouw,wy zyngerynigtinderdaat: (ke n >

Al wat wy raaken word gezuyvert van het kwaad : Daar is veel kwaad aileen om dat het word bedreeven Van kwaaden, ' t word daarom de naam van kwaad ge- JVlaardiegeloutertzvn i n deugdenvier als wy (geven . Verwiflelen kwaad in goed, di e ftaat het alles vry.

I z A B E L .

Behalven iztJe deug d in daad of fchyn zou krenken.

De zuyvr e deug d verbied het minlte kwaad te denken, Veel mee r t e doe n > g y zegt he t kwaaddoe n is gee n

kwaad

Wanneer ee n menfch, waar in de deugd woond, dat be-

K A R E I . (gaad .

De deugd geeft vryheid, hoor al die in deugden leeven, Staat alles vry , gely k I.icurgus heett gefchreeven . Zoo leeven s'alle van ons foort in Vriefland, oc h Daar kentmen haat, noc h nyt, noc h valsheid noch be-

drog, (zeden ,

Men kent geen ontucht> noc h onkuyfeheid, nochkwa a Met is daar alles ryn men kenr geen overtreeden Ey volg dat fpoor Mevrou w > gebruyk in uwc jeued Uw frifl e jonkheid, wylg y gaa t in' t fpoo r der deugd j Zyt gy gezuyvert en bevryt van alle vlekl.en ,

De deug d kan , i n die deugd beminnen , allesdekken .

I Z A B E L .

Gy zyt niet als gy fchynt verandert in der daad.

K A R E L , trekt yn rol^uyt.

Ik ben gelyk gy ziet veranderr ingewaad. (£ en>

Dcliefde ailee n heef t m y da t zedi g klee d doendiaa - Nu ik u zie begint myn ziel weer op te daagen , Nu ik de ftraalcn van uw gadeloos gelaat

Aanfchouwen mag , verryft myn heldre daagcraad.

I Z A B E L .

Hoe denkc gy noch aan my ?

(24)

*4 D e SCHYNHEILIGE ,

K.AREL.

Eer zal de waareld enden, Eer alle bergcn zich haar onderft booven wenden , l'.er ik u fchoone vrouw vergeet in daadof fchyn j Ik ben uw dienaai en ik zal't ook eeuwig zyn.

1 TV A A LF DE TOONNBBL.

F R A N S Y N , K A K E L , « I I Z A B B L . F R A N S Y N .

Mevrouw uw Brocder dringt in huys en Wjhi fpreeken.

I Z A B E L .

Laat hem hier binnen ftaan.

K A R E L .

Waar zal ik my verfteeken ?

F R A N S Y N .

Bedekumetuwrok. Binnen.

K A R E L .

Franly n dat is met quaad.

Wat ben ik u verplicht voor Zulk een goeje raad,

I Z A B E L

'k Za l om myn eygen eer uw ("chanden niet ontdekken.

Ik zoude u anders door myn broedcr doen vercrekken.

K A R E L .

Draag zorg toch voor myn eer>verfchoon myn ftout be- ftaan,

Zo dra uw broeder is vertrokken zal ik gaan.

D E R . T I E N D E T O O N N E E t ,

I Z A B E L , K A R E I , K O E N H E R T . K O E N H E R T .

Uw dienaar Zufter,en myn Heer, ko m ik u ftooren?

Ik kom voor myn vertrek alleen maar om te hooren Ofgy gezond zyt > wy l ik na Parys zal gaan.

(25)

K L U C H T S P E L lf

K'AREL.

Van wa t gezontheid fpreekt my n Heer, wie gaatda t aan?

Het lichaam of de geeft?men zorgtaltyd voort mceften.

K O E N H E R T .

Dat fcheeld m y niet my n Hee r i k bruy mymetgee n geeften,

Ik vraag maar of het lyf gezond is > daa r is *t al.

K.AREL.

Wat is ons licbaam toch een groote niemendal*

Onwaardig dat men daar na vraagd » de geeft der men- fchert

Dat is hetbefte deel,men moet baar welftand wenfcbcn, Zo fpreekt Heilarius dien groocen Siziliaan.

O jongeling gy Zyt ver van de rech te baan.

Dat lange haarzal u noch jammerlyk verflinden, 'tZyn ftrikken om u aan de waareld vail te binden, Gelyk in't Tafareel van Epi&etus ftaat.

KOENHERT.

Wei hoe myn Heer isdanlang haartedraagenkwaad ?

KARE-L.

Al wie een kwaade boom wil tot de grond uytroeyen, Die moet die takken van de ftamboom eerft befnoeyen*

Eer by de wortel mag aanraken is't niet waar ? De menfch dat is de boom zyn takken zyn zyn baar.

Zoo hy die draagen wil en wcygert het befnoeyen, De wortel van het k waat zal in hem eeuwig groeyen, Zoo fpreekt Demoftenes. Wat' s uwgewaad ook wilt, Wat word met zulk een pracht al geld onnut verfpild.

Daar kan onmoogelyk een nedrig nerte woonen, In een hovaardig kleed , dat Plato klaarkomttoonen,

K O E N H E R T .

Daar zyn Hovaardigen in needrig gewaad,

'tis niet he t kleed > 'tis'thert , datmaaktonsgoedo f kwaad.

K A R E L .

O dwaaze jongeling ik moet ubeeter leeren,

Men

(26)

%6 D e S C H Y N H E I L I G E ,

Men kent de voogels maar alleenig aan liaa r veeren.

Maar wat is uw bedryf, wa r is uv daaglyx wcrk )

KOENHERT.

»kGa tweemaal in de k roeg en tweemaal in de kerk. (ven Tweemaal opSc i ouwburg> zi c daar heb ik u myn lee- Met weynig woorden van een heele week befchreevcn.

K A R E L .

In't Schouwburg> ja zeg vry in *t voorburg van de hel;

Al waar de droes zyn vuur en licht hout.Weec'je *t weli

KoENHERT.

Zyt gy daarooit geweeft ?

KAREt.

Dat zal ik my wel wachtcn.

K o E N H E R T .

Hoe derf g y dan zoo flout dat gy niet kend verachten >

K A R E i.

Lees de oude fchry vers» lees hoe fchandig en hoe flecht, Zy daar van fchry ven.

K O E N H E R T .

Goet, die fchry vers fchree ven regr.

Daar zyn veel, gruwelen op't Schou:ooneel bedreeven, Men brag t daa r menfchendoordebeeftenomhet lee - Daar wiert hei muyten en oneenig zyn geftichr, (ven >

Daarbragtmen gruwelen van grooten in net licht, Toonneel ontdekte al wat de ftaats beftiering raakten Waar doo r z y d e oppermag t b y * t volk veidagdy k

maakten,

Al wat de aarswichelaars bedreeven wierd ontdekt, Dat heeh de mecfte haat op't Schoutoneel verwekt••

Maar wi e me n ni l hoort van d e Schouburg haat'ly k fpreeken

Zyn zulke die't aan ftof of wyshekkomt te ontbreeken.

K A R E L .

Maar zeg my eensin wat voor boeken dat gy lceft.

K O E N H E R T .

Ik lees Tragedieo > Komedie n het mee!r.

Ovidius daar kan ik nachten in vergeeten,

En

(27)

K L U C H T S P E L * 7 En ook Vergiliusde vader der Poeten,

Zyn Herders zangen ha die ftreelen my voor al;

En Vondels Poezy is my als Hemelval, 'k Ben ook Poeet myn Heer.

K A R E I .

Ik weet wel dat Poeten * Schoon't lichten zyn,meeft voor lichtmiflen zyn verflee- Haar kunrt is maaralleen een dolls razerny, (ten . Dat leert onsSi$ero. Wa t is de Poezy

Een haatelyk vergift daar elk een voor moet vreezen.

Die y d'le zorterny kan nergens goet voorweezen.

*t Is vrugteloosdaarin de tyd verlleeten, hoo r Word gy een Advocaat Profeflfor of Do&oor.

Degaaf van dichten word krankzinnige gegeeven , Dat hier tot Amlterdam voor't Dolhuy s ftaat gefchree-

ven.

Gaa maardaar gekken zyn of dollen, 't kan nict mis Daarzultgy 'thooren'tzalalrymen waiter is.

Hct is een arme kunlt, wi e kander wat voor koopen ? Ze heefc Homerus met debeedlaarslier doen loopen , Ovidius uyt 't land gebannen en verjaagd,

Inde oude tyden zyn veel Vorften meergeplaag d Van de Poeten die door hunne heekeldichten

Hen meerbeftreeden, als'tge weld van fpeerof fchich -

K O E N H E R T . (t«n .

Ikzegdat Koningen of Prinfen , andersdoe n * Die geeven fchatten om Poeten vet te vosu , Gelyk Horatiuszynliergezangen melden,

En wat zyn Kooningen of Prinfen, groot s helden, Hun daaden door de tyt die zouden haaft vergaan, De Poeezy alleen houd groen hun Lauwerblaan.

K A R E L ,

Dat's waar Poeeten zyn als vleyende Sireenen,

Die't quoad der Vorften fleets bedekken of verkleenen, De hefdendaaden>zooerimm3rmeergefchien >

Die laaten zy aan elk door valich vergroot glas zien;

'Ly roaaken Vorttcn opgsblaazen en hoovaardig, Haar

(28)

48 D e S C H Y N H E I L I G E ,

Haarkunftis voordiedeugdbeminnen, ganfchonwaar -

Dat leerd ons Tacitus. (dig ,

K O E N H E R T .

'k Zeg de Eed'le Poezy.

Maakt menfchen Goddelyk, en die zo zyn als gy, Zyn meerder beeft al s menfch, a l d e oorzaa k van u V

fchelden

Is, dat uw kragtontbreekt, om naaftde Letterheldei r Te brallen op de Troon van eer, daar gy on waard, Elendige Pedant, moet kruipen als op deaard, Ik lafter myn gedult dat u heeft willen howen.

K A R E L.

Verdwaalde Jongeling gy zult my niet verftooren , Uwfpooreloos leeven zal u baaren veel verdriet , Gy kent u ftaat niet.

K O E N H E R T .

En gy kent u zelven niet.

Vaarwel Mafeur .

I z A B E L .

Vaarwel; de Heemel wil u fpaaren.

K O E N H E R T .

En u voor die Pedant en Roggeftaart bewaaren . Gy zyteen heiligmaar alleen in uwgewaad, Een Engel in de fchynj een Duivel in der daad>

Een Wolf in Schapen vagt, een Slang met Duive veere Een Vosin loosheid, eengedrochtinmenfchekleer e O ftyloor wat bedekt gy al met uw ge waad

Maar weet Poeeten zyn ondekkers van uw kwaad, Dies in toekomende hebt met haar niet te fchaflfe n Poeeten bytenalsdie muggeziftersblaflfen .

PEE

(29)

K L U C H T S P E L . *9 VEERj:iENDE TOQNNEEL,

I Z A B E L , K A K E L .

K A R E L trckt%)nrok.uit.

t altemaal nict waar> 't is altemaal nier mis, oeeten flaagenzynzo hard , zofnelzo wis . DeZeedemeefters e n Poeetcn fteedskrakeelen, A leen om datden een desandersrol wil fpeelen.

Die bui is over en wy zyn die klip verby ,

Wat ben ik uw verplichr, uv goedheid redde my, Mies gy myn naam verzweegt uir. veelderlei gevaaren.

I z A B E L .

k Verzweeg uw naam maar om my zelve te bewaaren.

Ik wachc omzichtig my voor alle fchyn van kwaad.

K A R E L .

Zo word de waereld meeft bedroogen in der daad.

Aanminnig beeld watheef t my n liefdein veel c dagen O n uw geleeden, ach war heb ik al verdragen ! AAy knaagd de minnenyt, nu gy bekoorlyk beeld Wan zulk een haat'iyk menfeh gevleid word en geftreel d

Lief taalige Izabel, uw fchoon gelaac te derven

Dat rn y behaagd» doet my aan duizenc dooden fterven j Als ik gedenk dat gv met zulk een drooge ftaak,

Met zulk een dorre boom moetneemen uw vermaak.

"Hyisde dood, engy, gyzythetlieveleeven .

Eyn zuivreziebon, ach waar word ik heen gedreeven?

Hw fchoonheid voerd my uit myn zelve, ja zo veer>

D«ar ik met Goden en Godinnen banketeer.

gadelooze vrouw, zal 't nimmermeer gelukken , G;*t ik de vrugten van getrouwe mi n zal plukken , Gl heb zo eerbaar en zo kuifch u fteeds onthaald,

al die beleeftheid doo r uw ganft nooit zyn betaald ? K kniel eerbiedig lief voor uw vergoode voeten .

ult gy myn- minnefmer c en lyden nooit verzoeten ? Ik

(30)

jo D e S C H Y N H E I L I G E , Ik fterf van ongeduld.

I Z A B E L .

Rys op en zet u neer, Ik hcb voor been veel gunft van u genooten Heer.

'kHebin vergeldin g vanuwheusheid ook voordeeze Doch op een eerb're wys, u w liefdc en gunft bewecze Ik beefals ik het denk, *k heb vaak myn man verraan, In fchyn van ontrouw , o m u maar te woord te ftaan 'k He b aan uw vleyen en uw hooffche minneflreeken , Doorlosheid van myn jeugd;my jammerlyk Yerkeeke

*t Was de eed'le zangkunft daar gy my het h'e'rt meeft Ik diende my van u gy bragt my overal,

Al waa r gedanft wiert of gezongen. zonderdenke n Dat da t my n goed e naa m vermind're n zouw ofkr e

ken.

Ik grondvefte op uw deugd, di e de alderminftc fch y My nooit getoont heeft va n onkuifch te willen zyn ; Maar ik heb naar die tyd myn onbezonnen leeve n Betrcurt > verandert en my tot de deugd begceven , Geen iiooffe vleyer y noch opgepronkte praat Behaagen my, allee n de deugd is myn fieraad t Ik haat de grootsheid, en de pracht van pronkfieraade De waare nedrigheid kan my het hert verzaaden.

Ach Karel waard gy ook verandert, wel k een yrcug Gevoelde ik in myn ziel.

K A R E L .

De LiefJ e ken r geen deugd , Ik tracht uw kuishcid noch uw deugden niet te krenk Verban die argwaan ey wil my tog niet Terdenken ,

\ Zoe k u alleen te ontflaan van zulk een out gedrogr Van zulk een gryzaart die u heefc om gout gekogt.

Die u gerooft heef t e n my als een prooy ontdragen y Die gy in weerwil van uw liefde moet behaagen , Uw Ouder s traden 't fpoor de r reeden toen vlak mis Toon wat de vrugt van een gedwongen huwly k is;

Op dat de Tiranny der Ouders mag vermind'ren,-

(31)

K L U C H T S P E L : 3 1 Aan gouwe Eezels te verkoopen fchoone kindercn .

I S A B E L ,

Myn Oudcrs hebben heel voorzichtig wel gedaan , Want daar door bleef het huys Hoogadel loflyk ftaan ,

Dat anders door gebrek lag in de grotid verflaagen , Wanneermen de Ouders in haar oude en laafte daagen , Wanneer zy door de laft der kinders als vergaan, Koait redden, heeftme n d e aldergrootft c deug d gc -

daan.

Ret is myn pligt myn vreugd en welluft t e befrtoeyen , Als daar myn Ouders door herleeven en weer groeyen .

K ka n voo r haare zorg , haa r teed're Iiefde en deugd, Aan my beweezen nooit genoeg doen tot haar vreugd.

Ach kon ik u ook met de fchat des deugds vcrryken.

K A R E L .

AHang genoeg Mevrouw>gy hebt my klaardoen blykert Dat gy in't vynzen my heel kunftig na bootfeerd >

Komkommyn Kabel , dat blad eensomgekeerd » yerander nu van taal, w y kunnen onze vlekken » Gy met u fchyngelaat ik met die rok bedekken.

la zedemeefter hoe ben ik aan u verplicht!£jr kufl de «£.' Al wi e ten hoof verkeerd , di e vald het veynzen licht.

I S A B E L .

fioe Karel > waan d gy dan dat gy maar wind Tan woor- oiTan2evynftheid,en Yanfchyndeug d va n m y hoor-> den

den ?

oe meend gy dat myn deugd niet anders is als fchy n »

K A R E L .

y zyt als ik en zoo als nu de menfehen zyn ,

Moe dc-fr di e ouwe gek aanminnig beeld, u naad'ren, en gryzaard die de tyd het bloed bevrieft inde aad'ren, Viens fchraale n leeden , ganfe h verrimpe k nie t al s

been

erbeelden, een geraamt omkleed met vel alleen. (de n ie tandeloos Mevrouw, heeft gee n meer fpys van noo- yergun een gragsr mond dat fchoon banket der gooden.

Is A -

(32)

3i D e S C H Y N H E I L I G E ,

IZA BEL .

Myn herte fchreyd helaas hebt gy u zelf verkogt Aan uwe luften > weg, we g haatelyk gedrogt;

Gevynfde > huychdaar, derf t gy myn eer bclaagen ? En hoopt gy van myndeugd de lauwren weg te draagei Vcrrader van myn huys vervolger van myn Trouw ,

K A R E L.

Al lang genoeg geveynft die rol is uyt Mevrouw.

Kom kom mer vrolykheid uw tyt met my verfleeten, Gy zult met grooc vermaak die ouwe gek vergeeten.

I Z A B E L .

Franfyn Iaac Karel uyt.

VYFTIENDE TOONNEEL.

K A K E L , F R A N S Y N , I Z A B E L * L A M M E R T F R A N S T N .

Mevrouw ey wees doch ftil.

Heer Karcl heeft u lief. I k bid u volg zyn wil.

K A R E L .

Wy zullen met vermaak dees zoete zoomerdaagen >

Op't land; by Beverwykj doorbrenge n met behaagei Myn koets ftaat aan de Poort gereet kom laat ons gaa Ik bid u Izabel.

I Z A B E L .

Ik zeg raak my niet aan ;

Zult gyde boosheid van uw bloed baldadig voedeii ? Zoude ik met u na Beverwyk gaan, welk vermoeden.

Ha monfterjen verraa n myn eer,myn trouw,myn deu

*k Heb ftompgetreeden a l de prikkels vande jeugd.

L A M M E R T .

Hoor buyten is een fles, Mevrou w vol lirnonade , Enkonficuren.

I Z A B E L .

Ach hoe ben ikhier verraden ,

Fra

(33)

K L U C H T S P E L . 3 $ ranzyn zult gy my 00k zoo fchandclyk verraan.

F R A N s y N.

Hoe ik Mevrouw > hoeik ? ikzalzelfmetugaan . En dan hebt gy in't minft voor geen gevaar te vreezen,

K A R E L .

De deugd zal onderweeg dan onze leydsman weezen.

I Z A B E L .

ocy hatelyke flang die ik heb opgekweekt, Alsin mynboezem,dat gy my naa 't herte fteekr.

D heilloos Monfter gy zult niet op my verwinnen , choon dat ikben verraan van buyten en vah binnen De deugd houd egter in myn ced'le ziel nog ftand.

K A R E L .

K bid u Izabel ga met my op het land, I z A B E L .

Vat zegt gy my Barbaar verbaftert va n de reedeti oude i k my n Trou w verbon d omu met voeten tree-

den ?

ou 'k myn getrouwe man verlaaten en verraan ?

F R A N S Y N.

Tut tut Mevrouw dat word nu dagelyks gedaan

K A R E K .

'erfchoon my n ftout beftaa n , ' k wor d door demin bewoogen.

icmy vervoerd.

I Z A B E L .

't Verraad ftraalt uy t uw heilooze oogen, [abooswicht.

K A R E L .

Lambert en Franfyn fluyt alles toe.

eraa u roch in't kort dir marren ben ik moe.

ergun m e een kus Mevrouw ik kan niet langer toeven ynaldedcurentoe ?

C Z E y ;

(34)

34 D e S C H Y N H E I L I G E , "

Z E S T I E N D E T O O N N E E t ;

#KAREL J IZABE L , LUEBERT met derokjvan Kjirelam H E E R e n V R O U W va n H O O C A P E I ,

K O E N H E R T , J E R O N I M O , J A N , L A M B E R T e n F R A N S Y N .

LuBBERT.^pwt onder dc Taafelmet deKoI^vanKjireluj Dat zal zo net niet hoeven.

>, O jongeling gy zy t ver van de rechte baao, ,> Zoofpreskt Hylariu s dien grooten Siziliaan.

3, Maar ftak'er ftigting in uw beyder redeneering >

,, Wannee r ik in kwam of gedyde die tot leering ? Gevynfde Huygelaar , bedriege r zonde r Trouw , Verrader van myn eer, vervolger van myn Vrouw, i, D e wyze Seneca zal onze fpreeker weezea ,1 Wy zullen hooren daar begin: hy al te leezen.

Heer van H O O G A D E L .

Ha! booswich t trach t gy' t huy s hoogade l zulk e finaad

Zoo aan t e vryven, Fie l > doo r zulk eeneuveldaa d

*t Is wonder dat de vlana van mvn getergde tooren.

U nie t verflind , h a fmaad wat heb ik moeten hoorer Vrouw va n H O O G A D E L ,

Trouw'looze zonder deugd , g y haatelyk gedrogt Myn eed'le dochter die zoo kuys is opgebrogc.

Durft g y verraader, gy haar eerbaarheyd belaagen ? Myn kin d u w deugd , verheug d myinmynouw e

gen,

Hu gy aan elk laat zien het onbefprooken bloe d >

Van't huys hoogadel dat de deugd heefc opgevoed.

K O E N H E R T .

,, O dwaaze jongelin g ik moet u beeter leeren Men kent de voogels maar alleenig aan haar veeren.

L U B B E R T .

Stantyaftige Izabel . wa t ben ik u verplicht.

K o

(35)

K L U C H T S P E L . 3 7

K O E N H E R T .

rhenzieke guit vertrek terltont uy t ons gezicht.

er my de wraak port om uw boos bedryrte ftraffcn.

L A M B E R T .

ranzyn 'tzyn honden die nier byten,fchoon z y blaflfen.

I Z A B E I. .

eweldcnaariblyft g y noch onbefchaamde, ftaan.

K A R E L .

at hier gcfchiet is heeft de liefdc my gerian.

J E R O N I M O.

O laat vce! hoogcr "ftofen geeltelvker dingen Het voorwerpzyn van al uw/ielsbefpicgelingen. '

Heer va n H O O G A D E L .

ertrek o»kuyfchc 'k vind myn eer hier fel gehoond.

K A R E L

c Iiefd e lift word nooit geftraft maa r wel verfchoond.'

K O E N H E R T .

ertrek eer deez e klingu w onkuy s bloe d doed ftroo-

L U B B E R T . (men .

eer broederzy t geruir, i k heb myn wraak bekomsn.

y is genoeg geftraft. Hee r gv hebr, my verplicht.

laarblyfvooreeuwig uy t mvn huysenaangczicht .

J A N .

En Jan wyl gy uw Heer van acht'ren n a zuk trcedcn,1

Zoovolg vooralhem nai n deugdelykezeeden .

L A M M E R T ,

Franzyn nou is't verbruyt ho e zal 't nu met ons gaanj

F R A N S V N ,

Heb niet te feggen 'k vrees myn dingen zyn gcdaan.

Heer va n H O O G A D E L .

e eer van hoogadel komt u van u w ftraf bevryen

K A R E L .

om 'gaan 'wy Lammer t wi e getrou w bemin d moe t lyen. bmncn.

JAN.

at's regtzy fcheef hals.

F R A N -

(36)

j<$ D c S C H Y N H E I L I G E ;

F R A N Z Y N.

Nou "s die ring mynhoop myn fchac

L A M B E R T .

Die ring is als jouw herr zoo fyn, verftaaje dat t btnni I s A B.E L.

Vertrek Franzyn.

F R A N S Y N.

Mevrouw ey geef my uw genaade.

12 A3 E t.

Gy hebt myn cer gctrachr^ ontrouwe* te verraaden.

F R A N S T N .

Ik heb allecn gctracht te trouwen.

I Z A B E L .

Ga Franzyn.

F R A N S Y N .

Ochloch wat doed meook al om maar getrouwt te zyn

L u B B E R T .

Getrouwe en eed'le vrouw gy zuy vert myn g°- *, *•;» . Ik zal uw trouwe min beloonen, nooit vcrgeete

J A N .

Algaat de droesgekleet in't zwar t Zyn fnuy t verraad hem of zyn ftart.

E Y N D £.

(37)
(38)

£ ? * % ^ • •*••*&$•:*

?S*3*^CS>*"-s'

(39)
(40)

tB±.&~r+±i:

*s<^.y-- ^.-

"mm v&<

A'^";

.•->>"*'

1 i -" • - .: . * . --•-* '

<* i 3 . - ' -

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Vader u bent groot en goed En ik weet niet wat ik moet Heer vergeef me mijn gedrag En dat ik U niet zag. Houd me dicht Dicht bij u Ik heb

In de buurt waar wij wonen, zijn veel huurwoningen bewoond door alleenstaande ouderen of oudere echt- paren. Velen willen wel verhuizen, maar er is geen alter- natief. Mensen boven

• de werkcoaches zijn duidelijk en eerlijk, werken snel en efficiënt en goed samen, hebben genoeg kennis en vaardigheden, doen hun uiterste best voor de klant, houden rekening met

Het heeft veel met samenhorig- heid te maken, met het gevoel niet alleen te zijn.. Het gebed is verba-

In het laatste geval vraagt het beleid tot herstel van de nationale economie alle aandacht, wat ten koste van de inspanningen voor zwakke regio’s kan

Onze leden adviseur is een vraagbaak voor leden die meer willen weten over onze diensten en producten, maar ook voor vragen over welzijn, zorg en zelfstandig thuis wonen.. U

Verder is het zo dat de hoofdpersoon en zijn CV’s (zijn, want Nyssa is een mannelijke boom) eigenlijk de enige makkers van de clan zijn die in drogere maar wel vruchtbare

‘slappe houding’ van de overheid aangaande seks en drugs; deze focus is opvallend en hangt wellicht sterk samen met hun beroep, waarin zij de gedragingen van – vooral jonge –