Zeldzame en miskende russula's in Vlaanderen (4) - enkele soorten uit Russula subsectie Violaceinae

S~erbeeckia 27: 3-10 (2007)

ZELDZAME EN MISKENDE RUSSULA'S IN VLAANDEREN (4)

-

ENKELE SOORTEN UIT RUSSULA SUBSECTIE

VIOLACEINAE

RUBEN WALLEYN1 & GUIDO LE JEUNE2

'

Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek

,

Gaverstraat 4,8500 Geraardsbergen

2Beemdenlaan

67

,

B-2900

Schoten

Summary

Some Russula species of Russula subsection Violaceinae, viz. R. clariana, R. pelargonia and R. violacea, are described from collections from Flanders, northern Belgium, and their ecology and distribution in this region are discussed.

Inleiding

In dit artikel

stellen we

enkele min of meer zeldzame

en vaak miskende russula

'

s

voor uit R

u

ss

uia s

ub-

sectie

Viola

ce

ina

e

:

Ru

ss

ula

c

lariana

R

.

Heim

ex

Kuyper

& Vuure

,

R. pela

rgo

nia N

iolle

en R.

violac

e

a

Quél

.

Deze subsectie is nog steeds één van de minst

taxonomisch uitgeklaarde

groepen in Russuia.

Tot

deze groep behoort

ook

de

in Vlaanderen uiterst

zeldzame

Ru

ss

ula inno

c

ua

(

Walle

y

n

&

Le

Jeune

2000) en het

soortcomplex

rond R

.

oli

v

ac

e

o-

violaseens

waartoe wij ook Ru

ssula viroviolacea

Imler (1984) rekenen

.

Als groep zijn deze

russula's in

het veld vrij eenvoudig te herkennen aan de

geur

(herinnerend aan R. f

ra

g

ili

s

)

, de gave

s

nede en bleke

plaatjes

,

en het

kleurenpalet dat het

z

elfde

is als

dit

van R

. fragilis

en R.

undulata, maar

waarin groene

tinten vaker de overhand nemen. Naast de klassieke

soorten die

in Romagn

e

si

en grotendeels ook bij

Sarnari

staan beschrev

e

n

,

w

orden in d

e

ze groep

allerlei moeilijk te duiden collecties gevonden

,

die nu

eens

aanleiding geven tot het beschrijven

van nog

meer soorten

(Reumaux

1996)

,

dan weer tot het

ongenuanceerd

synonymiseren

van alle

s

oorten die

wij hier behandelen

(Kriegl

s

teiner

2000).

Ook wij

stelden vast

dat deze

soorten

z

eer variabel

zijn

,

maar

we denken dat het beter wachten is op moleculaire

gegevens

om de bestaande

taxonomische opvattingen

kritisch te beoordelen.

De

werkwij

z

e

in dit artikel i

s

de

z

elfde al

s

in

vorige

bijdragen

.

De kleurencode

s

volgen Kornerup

&

Wanscher (1978)

.

Russula

clariana ~ T

wee

ge

urrussula

Ru

ss

ula

c

lar

i

ana

R

.

Heim

,

Rev.

Mycol

.

(Paris) 8:

95

(1943

,

ongeldig)

,

ex

Kuyper & Vuure

,

Persoonia 12

:

452

(1985).

Beschrijvingen: Einhellinger (1985: 50-53)

,

Kuyper

&

v

an Vuure

(

1985

)

,

Roma

g

nesi

(1967

:

492-495)

,

Sarnari

(199

8

: 604-609)

,

St

a

udt (1985)

.

Afbeeldingen: Kränzlin

(2005: nr.

109, violette

vormen), Moser

&

Jülich (Farbatlas Russuia IV 47)

,

Reumaux (134)

,

Staudt

(1985: 3)

,

Sarnari

(1998: 605

,

60

7

).

Een middelgrote tot vrij

g

rote

,

fragiele

(tot mati

g

stevige)

russuia.

Ho

e

d tot

80(110) cm diam.

,

jong

convex, later

plano concaaf tot concaaf

;

hoedhuid tot

2

/

3 straal

aftrekbaar

,

mat, onder loep fluwelig-wrattig

(niet glad) of

pruineus

,

zeer variabel

g

e

kleurd

,

vaak

een pastelpalet

van lil

a

en (grijs)groen

,

s

oms zui

v

er

groen

(IB5

,

ID4 maar groener,

geler dan kleuren in

serie

30) of zuiver blauwviolet

,

centraal soms

uitgebleekt

;

hoedrand

s

tomp,

afgerond

,

jong

iets

"

tubercul

é

"

tot duid

e

lijk knobbelig-wratti

g

bij ouder

e

exemplaren (tot 1

/

5

stra

a

l) soms uitgeble

e

kt vaak met

gele of roeste vlekken

.

Volgens Reumaux

(1996)

vertoont de

hoed

een kenmerkende

grijze schijn.

Lamell

e

n v

rij, soms gevorkt

,

matig dicht

(L

=

ca.

120)

,

v

oor

a

l bij

ouder

e ex

emplar

e

n

aan de

r

a

nd

aderi

g

verbonden

,

vuilwit met crème (lichtgele)

schijn

;

snede

niet afwijkend.

St

e

el

35-55(95)

x

8-

14(

18) mm,

gewoonlijk wat

verbredend naar basis en

aan de

top

,

meestal gebogen

,

onregelmatig cilindrisch

tot

vaak w

a

t

afgeplat. Vlees

wit

,

ook

onder hoedhuid

,

vooral

s

teelbasis wat

v

e

r

g

rijzend

(bruin

g

rij

s

,

ge

e

l-

grijs) bij kneuzing

of ouder worden

;

smaak scherp,

onmiddellijk brandend in lamellen bij verse jonge

exemplaren

,

ouder

e

e

x

emplaren matig scherp tot

bijna

z

acht

s

makend

;

g

eur fr

uitig (

z

o

a

l

s

bij Russ

uia

f

e

llea)

,

soms

z

wak of

iets

v

is

s

ig

bij oudere

exem-

plaren

;

traag

en zwak

reagerend met

g

aïac

,

zwak

margarinegeel met FeS04

.

Sporee

Ha

.

(macroscopie

gebaseerd

op RW 4243).

Spor

e

n

8

-9

(

10)

urn l

a

ng

,

ornam

e

ntatie

netvomig

,

gewoonlijk met enkele

a

lle

e

n

staand

e

wr

a

tten

,

tot 0

,

5

urn hoog

.

Ho

e

dhuid

met wat onregelmati

g

cilinder-

vormige

,

naar de top meestal wat versmalde

haren;

dermatocystiden knots- of

cilindervormig

,

weinig tot

zeer dikwijls gesepteerd.

Ecologie: gevonden bij Populus (P. x canadensis, P.

canescens), of Eik (Quercus) in lanen op matig

voedselrijke, klei of zandbodems. Juli-okt. Op de rijkste groeiplaats, Blauwe Toren (Brugge), is ze gevonden in zeer grote aantallen, in een kort gazon op kalkrijke klei, vergezeld van Russula elegans (zie Walleyn & Le Jeune 2007). In de Elzas groeit ze in indentieke omstandigheden (l.M. Trendel, pers. meded.).

Onderzochte collecties:

Brugge, parking crematorium Blauwe Toren, C2.11.23, onder Populus canescens, 7/9/2006, Walleyn R. 4243,4244 (GENT). Wachtebeke, provo dom. Puyenbroeck, onder Populus x canadensis, C3.45, 24/9/1988, Buyck B. 2733 (GENT, aquarel O. Van De Kerckbove in BR). Wilrijk, Fort 6, C4.26.21, bij Quercus, 22/9/1998, herb. G. Le Jeune 98-002. Wingene, Wildenburg, D2.13.12, bij Quercus robur, 20/1011999, Mestdagh 1. 23 (GENT, afwijkende sporen).

Grotere groenige exemplaren van Russuia clariana die duidelijk bij Populier groeien zijn in het veld herkenbaar, maar de soort is zo variabel dat microscopische controle aangewezen is. Hij kan zowel op Russuia undulata lijken (deze heeft wel witte sporee en andere geur), als (zeker de kleinere, veelkleurige exemplaren) op R. pelargonia, R. violacea of R. atrorubens. Enkel de sporen lijken tamelijk karakteristiek. De collectie Mestdagh 23 wijkt duidelijk af door zeer laag netvormig versierde sporen. Ook Samari geeft bij

R.

c

l

ar

i

ana

een hele reeks min of meer afwijkende vondsten op. De Violaceinae blijven een complexe groep, waarover het laatste nog niet is geschreven.

De soort is lang miskend in Vlaanderen - de oudste vondst dateert pas van 1988 - en wordt mogelijk nog steeds over het hoofd gezien. Het aantal vondsten is beperkt tot Oost- en West-Vlaanderen en Vlaams- Brabant. In de Rode Lijst van Walleyn & Verbeken (2000) staat ze in de categorie "zeldzaam"; wat nog steeds gegrond lijkt.

Russuia pela

r

g

o

n

i

a -

Geraniumrussula

Russula pelargonia Niolle, Ann. mycol. 39: 66 (1941 ).

Beschrijvingen: Einhellinger (1985: 141-143), Galli (1996: 228-229), Romagnesi (1967: 495-498), Samari (1998: 595-600).

Afbeeldingen: Dähncke (1993: 912), Einhellinger (1985, pl. 16), Galli (1996: 229), Moser

&

Jülich (Farbatlas: IV Russula 43), Reumaux (1996: 34), Sarnari (1998: 597,599), Vesterholt (2004: 412). Een (vrij) kleine, broze russuia (habitus van Tenellae). Hoed 24-46 mm diam., convex, vlak met gewelfd-ingezonken centrum; hoedhuid zeer gemakkelijk aftrekbaar tot 2/3 straal, kleur zeer variabel, mengeling van kleuren of min of meer

eenkleurig, pasteltinten van lila, vleesroze, groen, et (groen)gele vlekken, centrum donkerder of bleker; oppervlak glanzend tot mat, iets berijpt-pruineus onder loupe; rand stomp. Lamellen stomp afgerond, matig dicht opeen (L = 90-120, tussenlamellen zeer schaars), jong gebroken wit, later met crème schijn; snede wit. Steel cilindrisch, meestal gebogen en vaak wat knotsvormig verdikt aan de basis, 8-12 mm diam., 35-45 mm lang, gekamerd-sponzig hol wordend bij ouderdom, vergrijzend bij ouderdom maar soms ook tezelfdertijd vergelend. Vlees met FeS04 zwaklichtgeel; met gaïac zwak en zeer traag groenblauw; smaak min of meer scherp; geur fruitig- chemisch, meestal met frisse Pelargonium- component. Sporee Hab. (macroscopie grotendeels gebaseerd op RW 4246).

Sporen tot 9(10) urn lang, met tot 1 urn hoge soms geïsoleerde maar meestal door lijsten verbonden stekeltjes. Hoedhuid met cilindervormige haren; dermatocystiden meestal knotsvormig, soms cilinder- vormig, meestal meermaals gesepteerd.

Ecologie: Russula pelargonia groeit bij Populus, vooral abelen en Trilpopulier, op rijkere, vaak wat vochtige bodems (klei, kalkrijk zand, alluvium). Juli- okt.( -dec.).

Onderzochte collecties:

De Haan, Vlissegem, BI.57.11, 24/6/1998, Lachapelle J. 98/06/24/1 (BR). De Haan, Zwarte Kiezel, B1.57.13, 14/7/1995, Lachapelle J.95-07-14 (BR); ibid., 30/7/1997, Lachapelle J.97-07-30/1 (BR). Turnhout, Dombergstraat en omgeving, B5.38.31, 1/10/2003, herb. G. Le Jeune 03-009 (geel, cfr. var. citrinovirensi. De Panne, Calmeynbos, CO.56.40, 11/9/1979, Heinemann P. 6960 (BR). De Panne, gemeentepark, CO.56.24, bij Populus x canescens , leg. 1. Launoy 4/09/2006, Debaenst P. 3978 (GENT). Brugge, bosres. Blauwe Torenbos, C2.11.23, proepje onder Populus x canescens en U/mus, nabij Lactarius evosmus, op natte kalkrijke klei, 7/09/2006, Walleyn R. 4246 (GENT). Poeke (Aalter), kasteel van Poeke , D2.25.24, 4/9/1999, Walleyn R. 1642 (GENT). Meise, park Nationale Plantentuin, grid 3 H, D4.55.32, in gazon bij Populus x canescens, 26/1 0/2006

Van de Kerckhove 0. 1017 (BR). Melsbroek, Floordambos, D4.57.40, 5/8/1979, lmler L. z.n. (BR). Kortenberg, de Merodebossen, E5.33.11, 7/9/1996, herb. G. Le Jeune 97- 046. Diepenbeek, Rapertingen, Nietelbroeken, E6.]7.41, 25/9/2004, Walleyn R. 3659 (GENT); ibid., E6.17.42,

25/912004, Walleyn R. 3663 (GENT).

Afwijkende collecties met hoge stekels en enkele verbindingen: Zillebeke, provo dom. Palingbeek, E1.34.41, leg. VdV 1/1111999, Walleyn R. 1777 (GENT, steel iets vergelend: cfr. R. pseudocavipes Bon?). Vliermaalroot, bosres. Jongenbos, E6.18.44, onder Populus x canadensis,

11/09/2003, Walleyn R. 3125 (GENT: sporenversiering cfr. R. pseudocavipes Bon?).

Russula pelargonia onderscheidt zich in Vlaanderen in het veld door zijn gebondenheid aan Populus, de kleine, meestal groenige vruchtlichamen, het vergrij- zende vlees en de pelargoniumgeur.

10 ~LOl

Fig. 3

.

Ru

ss

ula c

fr.

c

lariana (Mest

dagh

23)

Fig

.

2. R

ussula clariana (

RW

4243)

2

2

10ft'"

Fig. 5.

R

u

s

su

l

a

pelargonia

(Le

Jeune

97046)

Fig.

6.

R

u

s

s

ul

a

Fig. 8

.

R

us

sul

a cf

r

.

pseudocavipes

(RW

17

77

)

Verwarring met

R

. vio

l

acea e

n

k

lei

ne exe

m

p

l

aren va

n

R.

c

l

ar

i

ana is zee

r

goe

d

moge

lij

k,

m

ic

r

osco

pi

sc

h

e

co

ntr

o

l

e

i

s der

hal

ve aa

n

geweze

n

. Wa

t d

e ve

r

gri

j-

ze

nd

e verk

l

e

u

ri

n

g van

h

e

t

v

l

ees

b

etref

t

, merken we

dat

d

ie

n

iet a

l

t

ij

d zo d

uid

e

li

jk is e

n

so

m

s gepaa

rd

gaat

met

(

b

r

uin

)gee

l in

stee

l

b

a

sis. Russu

l

a pse

u

docav

i

p

es

Bo

n

,

waarva

n h

et type

in

naa

ldb

os g

r

oe

id

e

,

is

zeer

ve

rw

an

t

e

n

ge

k

en

m

e

r

kt

do

or ve

r

g

el

en

d

v

l

ees e

n

sterk

steke

li

ge sporen met e

n

kele

kl

e

i

ne ve

rb

in

din

ge

n

.

Twee va

n

o

n

ze co

ll

ect

i

es verto

n

e

n d

eze

k

en

m

e

r

ken,

m

a

ar

ge

l

e

t

o

p mi

crosco

pi

sc

h

e var

i

a

bilit

e

i

t va

n d

e

soo

r

t

,

reke

n

en we

d

e

z

e v

o

or

l

op

i

g tot

R

ussula

p

e

l

ar

-

go

ni

a.

De G

e

r

a

niu

mr

u

ssu

I

a ko

mt

ve

r

s

p

re

i

d

in

V

l

aa

nd

ere

n

vo

or:

VZ

-

Z

in

Mar. V

I

.,

Ke

mp

.,

B

r

a

b.

L

ijkt

te

o

n

t

br

eke

n in d

e grote B

r

a

b

a

n

tse

b

osc

ompl

ex

en

o

p

l

ee

m

(Zo

ni

ë

n

,

Meer

da

a

l

,

H

all

er

b

os

,

V

laam

se

A

rd

e

n

nen). De o

ud

s

t

e w

a

a

rn

e

mi

ng

d

a

t

ee

r

t van

1

9

5

6

(exc

u

rs

i

e

tij

de

n

s

I

e Euro

p

ese Myco

l

ogisc

h

e

C

o

n

gres)

,

m

aa

r d

e twee

d

e waa

rn

e

min

g

d

ateer

t p

a

s

va

n 1

979

.

H

et is

n

iet d

uid

e

li

jk wat

d

e sta

tu

s

i

s va

n d

e

so

or

t. I

n d

e Ro

d

e L

i

jst s

t

aat ze a

l

s

"

z

eld

zaa

m

"

,

e

n

"

m

ome

nt

ee

l

n

ie

t b

e

dr

e

i

g

d

"

ma

ar

in

Ne

derl

a

nd

gewaag

t m

e

n

va

n

ee

n

ac

ht

e

ruit

ga

n

g e

n

s

t

aat ze

bij d

e

"Kwe

t

s

b

a

re

soo

rten

"

.

Russu/a vio/acea ss. Ro

ma

gn

.

R

ussula viola

ce

a Q

u

é

l

.,

Assoc. Fr

.

Ava

n

ce

m

.

Sc

i

.

: 11

(1883).

Besc

h

r

ij

v

in

gen: E

inh

e

llin

ge

r

(

1

985: 2

01

-

2

0

3)

,

Ga

ll

i

(

1

996: 23

0-

23

1

), Ro

m

ag

ne

s

i

(

1

967

:

499

-

5

0

4

).

A

fb

ee

ldin

ge

n

:

Dä

hn

cke (

1

993: 9

1

3)

,

Ga

lli

(

1

996

:

23

1

), M

i

c

h

ae

l

et a

l.

(

1

983

: 1

43

b

)

.

Ee

n

vri

j kl

e

i

ne, (zeer)

fr

ag

i

e

l

e

ru

ss

ula

. Hoe

d

28

-

45(75) m

m

d

i

a

m.

,

d

un

v

l

ez

i

g,

j

ong

min

of

m

eer

c

on

v

ex t

o

t gewe

l

fd

,

l

a

t

e

r pl

a

no

c

on

caaf of co

n

caaf

;

h

o

edhuid

tot r

uim 1

/3 s

t

r

a

a

l

a

ftr

ek

b

aa

r

,

m

at

,

ce

n

t

r

aa

l

wa

t

vet

ti

g, o

nd

e

r l

oep f

lu

wel

i

g

-

wrat

ti

g

o

f p

ruin

e

u

s;

va

ri

a

b

e

l

gek

l

e

urd

,

m

in

of mee

r

v

l

eesroze

-

v

i

o

l

e

t

(

l

OA3

,

IO

B3

,

10

C3), ce

n

traa

l

donker

b

r

uin purp

er

(

lO

F

5

) of f

l

e

t

s g

e

e

l

groe

n

(1B3,

I

C3)

,

so

m

s ge

h

ee

l

gee

l

g

r

oe

n

,

l

okaa

l m

et g

eli

ge o

f r

oes

ti

ge v

le

kjes;

h

oe

d

ra

nd

sto

mp

,

a

fge

r

o

nd

, ko

rt kn

o

bbeli

g

-

geg

ro

ef

d

vo

lg

ens

h

et

pl

a

atj

es

p

a

t

r

oo

n

.

Lam

e

ll

e

n

v

rij

,

m

at

i

g

d

i

c

ht

opeen (L

=

ca

.

1

2

0

)

,

iets a

d

er

i

g ve

rb

on

d

e

n

aa

n

d

e

r

a

nd

, o

nd

er

d

e ho

edhuid

, t

u

sse

nlam

e

ll

e

n

zee

r

sc

h

a

a

rs e

n

va

n

o

n

ge

lijk

e

l

e

n

g

t

e; w

it

to

t

g

eel

w

it

,

vo

or

a

l bij

o

ud

ere exe

mpl

are

n m

et

duid

e

lij

ke c

r

è

me

(licht

ge

l

e) sc

hijn

; s

n

e

de ni

et

af

w

ijk

e

nd

. Stee

l

2

5-

4

0(50)

x

8

-11

(

1

6) mm,

mi

n of

m

eer k

n

otsvo

rmi

g,

m

eesta

l

ge

bo

ge

n

, w

i

tac

hti

g

,

voora

l

in

ond

erste

h

e

l

ft

s

p

o

n

z

i

g

h

o

l

wor

d

e

nd

b

ij

o

ud

e

re

exe

mpl

are

n

.

V

lee

s

w

it

, oo

k

o

n

de

r h

oed

huid

,

voo

r

a

l

stee

l

bas

i

s e

n

vraa

t

v

l

ekke

n

wat ve

r

ge

l

e

nd

;

sm

aa

k

(zee

r

) sc

h

e

rp

,

o

o

k

in l

ame

ll

e

n

(verse exe

m

p

l

aren)

,

m

aar v

lu

c

h

t

i

g; g

e

ur

fr

uiti

g (zoa

l

s b

ij R

ussu

l

a f

elle

a)

, z

wak

bij

o

ud

e

r

e

exem

plar

e

n n

a

plu

kken (

duid

e

lijk

e

r n

a k

n

e

u

z

en

);

vri

j

s

n

e

l

g

r

oe

nbl

a

uw m

et g

aï

ac

,

zw

ak m

a

r

g

ari

neg

e

e

l

me

t

F

e

S04

.

S

pore

e

Ha

.

(

m

ac

ro

sco

pie

g

rotend

ee

l

s

g

eb

asee

rd

op RW 4

0

07

bi

s)

.

Spor

en kl

ei

n

er

d

an

bij

vo

ri

ge soo

rt

e

n

,

t

o

t

8

,

5

urn

l

a

n

g

,

met t

ot 0

,

75

urn h

oge geïs

ol

eer

d

staa

nde

ste

k

e

l-

t

jes.

H

aed

h

ui

d m

et ta

lri

jke g

r

ote

kno

tsvo

rmi

ge o

f

c

ilind

e

r

v

ormi

g

e d

e

rm

a

to

cys

tiden

,

m

e

e

s

t

a

l meerm

aa

l

s

g

e

se

p

teer

d

;

h

a

r

e

n

o

n

rege

lm

at

i

g

br

ee

d

,

n

aar

d

e

t

o

p

afgero

nd o

f wa

t

s

m

a

ll

er

t

oe

l

o

p

e

nd

.

Eco

l

og

i

e

:

so

litai

r of

in

zeer

kl

e

ine

groe

pj

es o

p

s

ch

ra

l

e, s

om

s

gr

az

i

ge

pl

aa

t

s

en

o

nder

Pa

pul

us of

Quer

e

us

,

o

p

za

nd

-

e

n l

ee

mb

o

d

e

m

s

.

(Ha

l

f

juni-

)

ju

l

i

-

o

kt

o

b

e

r

.

Onderzochte collecties:

Wingene, rand Vagevuurbossen, halfopen dreef met Quercus, C2.53.43, 17/8/2005, Walleyn R. 4007 (GENT);

id., 20/9/2007, 4007bis (GENT). Maria-Aalter. SchuurIo,

C2.54.32, onder Quercus robur in wegberm, 30/7/2000,

Walleyn R. 1862 (GENT). Deurne, Rivierenhof C4.27.40, 10/1974, Imler L. z.n. (BR). Schoten, Withof, C4.17.44,

21/7/1937, Schoten, De Valk, C4.18.32, 14/7/1954, fm/er

L. z.n. (BR). Hallaar, provo dom. Averegten, 05.14.ll,

onder Populus x canadensis, 8/7/1997, Walleyn R. 1169

(GENT) & herb. Le Jeune G. 97-037. Melle, Geerbosstraat, 03.34.34, 25/7/1992, bij Querucs robur en Populus x

canadensis in wegberm op kalkrijke zandleem, Walleyn R. z.n. (GENT); ibid., 12/8/1993, Walleyn R. z.n. (GENT). Houwaart, Walenbos, Dolaag, 05.56.41, bosdreef met Quercus robur, 18/7/2004, Walleyn R. 3546 (GENT).

Zoniënwoud, 19/7/1952, Imler z.n. (BR). Groenendaal, Ganzepootvijver, E4.56.22, 1/10/1999, Walleyn R. 1698

(GENT). NEDERLAND. Helmond, Covels bos, gemengd loofbos met Quercus, Populus, 23/10/2005, Walleyn R.

4110 (GENT).

Ru

ssu

la vi

o

l

ac

ea wordt in

de

lit

e

r

at

uur m

a

ar

we

ini

g

b

esc

h

reve

n

.

Sa

rn

ar

i

(

1

998)

blijk

t

hem b

v

. ni

e

t t

e

kenn

e

n

.

To

c

h

lijk

t

d

e soort o

n

s o

nderm

eer

d

oor

d

e

s

p

o

r

e

nk

e

nm

e

rken

goe

d

ge

k

a

r

a

kt

e

ri

seer

d

;

ve

rg

e

l

e

k

e

n

m

e

t

R. pe

l

arga

n

ia e

n R

.

cl

ar

i

a

n

a

i

s ook

de

ga

ï

ac

-

reacti

e v

er

sc

hil

l

end

(ve

el

ste

rk

e

r

).

Reum

a

u

x' (

1

996)

e

i

ge

n

z

inni

ge o

p

va

ttin

g va

n R

uss

ul

a via

l

ae

e

a ides

H

o

ra e

n R.

autumna

l

is Ve

l

e

n.

,

lij

ke

n qu

a af

b

ee

ldin

g

e

n micr

osco

pisch

e

t

e

kenin

g

h

ee

l

s

t

e

rk

o

p bv

.

o

n

ze

overwege

nd

v

i

o

l

et

t

e c

ol

l

e

ct

i

es

R

. vio

l

ac

e

a

.

Kaart 1.

Russuia

clariana

in

V

l

aan

d

e

ren. V

in

dp

l

aatse

n

v

óór 1

9

80 ( ) e

n

s

in

d

s

1

980 (.).

Kaart 2. Russu

fa

pelargonia

i

n V

l

aander

en

.

Vi

ndpl

aatse

n

vóór

1

980 ( ) en s

in

ds

1

980 (.)

.

Kaart 3. Ru

ssuia violacea in

V

l

aa

n

deren. Vindp

l

aat

se

n vóór 1980

(

) en

s

ind

s

19

8

0 (.)

.

Dankwoord

De verspreidingskaartjes konden gerealiseerd worden

dankzij de gegevens van FUNBEL.

Referenties

DÄHNCKE R.M. (1993) - 1200 Pilze in Farbfotos. AT

Verlag, 1179 p.

ElNHELLJNGER A. (1985) - Die Gattung Russuia in Bayern.

Hoppea 43: 5-286 + 32 pl.

GALLI R. (1996) - Le Russule, Atlante pratico-monografico

per la determinazione delle russule. Ediz. Edilnatura.

HEIM R. (1943) - Notes sur les champignons du Peche. I.

Les Russu1es de I'espèce collective « violacea». Rev.

Mycol. (Paris) 8: 87-97.

MlCIIAEL E., HENNlG B. & KREISEL H. (1983) - Handbuch

für Pilzfreunde. V. 2 Auflage. Milchlinge und Täublinge.

Stuttgart, Fischer.

IMLER L. (1984) - Russuia viroviolacea lmler spec. nov.

Icones Mycol., pl. 67-68, 74c-d.

KORNERUP A. & W ANSCHER J.H. (1978) - Methuen

Hanbook of Colour. London, Eyre Methuen. 252p.

KRIEGLSTElNER G.I. (2000, ed.) - Die GroJ3pilze Baden- Württembergs. Band 2. Ständerpilze: Leisten-, Keulen-,

Korallen- und Stoppelpilze, Bauchpilze, Röhrlings- und

Täublingsartige. Stuttgart, Eugen Ulmer.

KUYPER T.W. & VAN VUURE M. (1985) - Nomenclatural

notes on Russuia. Persoonia 12: 447-455.

MARCHAND A. (1977) - Champignons du Nord et du Midi.

Tome 5. Les Russules. Perpignan, Soc. Mycol.

Pyrénées Médit.

ROMAGNESI H. (1967) - Les Russules d'Europe et

d' Afrique du Nord. Paris, Bordas, 998 p.

+

1 pl.

SARNARI M. (1998) - Monografia illustrata del genere

Russuia in Europa. Tomo primo. Trento, Associazione Micologica Bresadola, 800 p.

- (2005) - Monografia illustrata del genere Russuia in

Europa. Tomo secondo. Trento, Associazione

Micologica Bresadola, 807-1568 p.

STAUDT E. (1985) - Russula clariana Heim. Grosser Pappel-

Täubling. Siidwestdeutsche Pilzrundschau 21(1): 2-5.

REUMAUX P. (1996, coll. BlDAUD A. & MOËNNE-Loccoz

P.) - Russules rares ou méconnues. Marlioz, éd.

F.M.D.S., 294 p.

VESTERHOLT J. (2004) - Danmarks Svampe. Copenhagen,

Gyldendal, 473 p.

W ALLEYN R. & LE JEUNE G. (2000) - Enkele zeldzame en miskende russula's uit Vlaanderen. Jaarboek VMV 5: 54-57.

WALLEYN G. & LE JEUNE G. (2007b) - Russuia elegans ss. Romagn. - Vergelende netspoorrussula. Meded. Antwerpse Mycol. Kring 2007: 46-47, 44.

W ALLEYN R. & VERBEKEN A. (2000) - Een gedocumenteerde

Rode Lijst van enkele groepen paddestoelen (macrofungi)