Titel: Basisveiligheid VCA theorieboekje Auteur: Dirk Braam
Jaar: 2021 Druk: 2e
ISBN: 9789083099866 Soort: eBook
Inleiding
Dit e-book bevat de lesstof voor B-VCA. Het is gebaseerd op de eindtermen van de SSVV. B-VCA staat voor basisveiligheid VCA. Dit e-book is bedoeld voor
intercedenten en voor werknemers en leidinggevenden die werkzaam zijn in een risicovolle (werk)omgeving.
Oefentoets.com
Dit e-book is een voorbereiding op de oefenvragen en proefexamens die worden aangeboden via Oefentoets.com. De doelstelling van Oefentoets.com is om op een effectieve wijze digitaal kennis over te dragen. De website van
Oefentoets.com is geschikt om online te trainen met zowel met de smartphone, iPad als computer. Het stelt de gebruiker in staat om overal en altijd te oefenen.
In de bus, in een bibliotheek of gewoon in huis. Als jij een kort moment hebt, kun je deze tijd effectief inzetten om je voor te bereiden op een examen.
Met de proefexamens via Oefentoets.com wordt zoveel mogelijk geprobeerd om het officiële examen na te bootsen. Dit betekent dat zowel het aantal vragen, de tijdslimiet als de vraagstelling zo goed mogelijk benaderd worden.
Wie zijn wij?
De website en dit e-book zijn ontworpen door Dirk Braam in samenwerking met mijn zus Marlene. Daarnaast werken wij hoofdzakelijk samen met zzp’ers en freelancers voor diverse opdrachten, zoals tekstschrijven, websiteontwikkeling of marketing. Eind 2015 is KennisDelen opgericht en een jaar later is Oefentoets.com ontstaan. Dirk Braam: ‘Ik ben universitair opgeleid en heb me de afgelopen jaren ontwikkeld op diverse gebieden. Ik sta al enige jaren ingeschreven in het VCA register en heb zowel het B-VCA als VIL VCU certificaat.
Mijn doel is om de lesstof en mijn kennis op een efficiënte wijze over te dragen op de examenkandidaten. De combinatie van een werkboekje B-VCA, oefenvragen en proefexamens heeft zijn kracht bewezen en veel kandidaten zijn reeds
geslaagd voor de VCA-examens. Graag ontvang ik feedback op zowel dit e-book als op de website, zodat we verbeteringen kunnen doorvoeren. Maak gebruik van het contactformulier op de website om feedback te geven.
Wijzigingen na het uitbrengen van deze druk vind je hier:
https://www.oefentoets.com/vca/basisveiligheid-vca-theorieboekje/
MSc Dirk Braam EMA HBO Accountancy Master Accountancy
Executive Master Accountancy
Inhoud
1. VCA en de wet ... 6
1.1 Wat betekent VCA? ... 7
1.2 Wetgeving VCA ... 7
1.3 Rechten en plichten ... 8
1.4 Overheidsinspectiedienst Sociale Zaken en werkgelegenheid ... 9
1.5 Werkvergunningen ... 9
1.6 Vergunning specifieke werkzaamheden... 10 2. Veilig werken en beheersen van incidenten ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.1 Risico’s ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.2 Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.3 Risicobronnen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.4 Ongevallen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.5 Veilig werken ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.6 Wat te doen bij een ongeval? ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.7 Noodsituatie ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3. Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.1 Lichamelijke belasting ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.2 Struikelen en vallen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.3 Geluid ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.4 Gehoorbescherming ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.5 Trillen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.6 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.7 Borden ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4. Arbeidsmiddelen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4.1 Eenvoudige handgereedschappen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4.2 Mechanisch aangedreven machines ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4.3 Elektrisch handgereedschap ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4.4 Vast opgestelde machines ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4.5 Hijswerktuigen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4.6 Voorheftruck ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4.7 Palletwagen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
5. Bijzondere werkomstandigheden ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
5 5.4 Sloopwerkzaamheden ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6. Gevaarlijke stoffen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6.1 Vergiftigingsgevaar ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6.2 Gevaarlijke stoffen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6.3 Biologische stoffen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6.4 Etiketten... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6.5 Vergiftigingsgevaar voorkomen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6.6 Verstikkingsgevaar ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
6.7 Zuurstof ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
7. Elektriciteit ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
7.1 Stroom en het menselijk lichaam ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
7.2 Kortsluiting ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
7.3 Statische elektriciteit ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
7.4 Elektriciteit en veiligheidsmaatregelen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
7.5 Tijdelijke elektrisch materieel ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8. Brand en explosies ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.1 Brand ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.2 Brandklassen ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.3 Wat te doen bij brand? ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.4 Explosiegevaar ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
9. Borden ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
1.1 Wat betekent VCA?
1.2 Wetgeving VCA 1.3 Rechten en plichten
1.4 Overheidsinspectiedienst veiligheid en gezondheid 1.5 Werkvergunningen
1.6 Vergunning specifieke werkzaamheden
7 Binnen een bedrijf is het belangrijk om veilig en gezond te werken. Door wetgeving probeert de overheid de veiligheid en gezondheid van werknemers te waarborgen.
1.1 Wat betekent VCA?
VCA-certificering is bedoeld voor bedrijven, zodat er een gezonde en veilige werkomgeving voor de werknemers ontstaat:
VCA staat voor:
VGM (veiligheid, gezondheid en milieu) Checklist
Aannemers
Een bedrijf moet een veiligheidsmanagementsysteem hebben om aan te tonen dat er voldoende aandacht is voor: veiligheid, gezondheid en milieu.
Het doel van de VCA-certificatie is het voorkomen van incidenten (ongeval met of zonder schade of letsel).
Veel bedrijven eisen van de onderaannemers (ingehuurde bedrijven) om VCA gecertificeerd te zijn. Dat betekent dat alle werknemers van de onderaannemers een VCA-diploma moeten hebben.
De volgende diploma’s VCA zijn er:
B-VCA = basisveiligheid VCA = voor uitvoerende werknemers.
VOL-VCA = voor leidinggevende werknemers.
VIL-VCU = voor uitzendorganisaties = (bijna gelijk aan VOL-VCA met informatie voor intercedenten).
VCO = voor opdrachtgevers.
1.2 Wetgeving VCA
Veiligheid en gezondheid (V&G) bestaat uit:
1 Arbowet
2 Arbeidstijdenwet 3 Milieuwetgeving 4 Europese richtlijnen
1. Arbowet
Arbowet = Arbeidsomstandighedenwet
De Arbowet regelt dat de veiligheid zowel een taak is voor de werkgever en werkenemer. Deze wetgeving is belangrijk, omdat er jaarlijks 100 doden, 3000 zware ongevallen en 200.000 ongevallen op het werk gebeuren.
Om de arbeidsomstandigheden te verbeteren, vinden er twee overleggen plaats.
• VGM-bijeenkomsten = toolbox-meeting = de werkgever en werknemer kijken naar verbeteringen met betrekking tot de veiligheid.
• Werkgever en werknemersvertegenwoordiging. In dit overleg zitten ook deskundigen op gebied van veiligheid.
2. Arbeidstijdenwet (ATW)
In de arbeidstijdenwet staan regels over de werk- en rusttijden. Per leeftijdscategorie staat beschreven wat de maximale werktijd is. De overheidsinspectie Veiligheid en Gezondheid (voorheen was dit de arbeidsinspectie) controleert de naleving van de arbeidstijdenwet.
3. Milieuwetgeving
Uitstoot, gevaarlijke stoffen en/of afvalstoffen zijn belangrijke onderwerpen in de milieuwetgeving. Het doel is om de mens te beschermen tegen schadelijke effecten van activiteiten. Een werknemer kan ingrijpen door:
- de productieprocessen aan te passen.
- zuinig om te gaan met energie.
- zuinig om te gaan met (natuurlijke) hulpbronnen.
4. Europese richtlijnen
De meeste Europese richtlijnen zijn opgenomen in de Nederlandse wet.
De CE-markeringen geven aan dat een product (bijvoorbeeld gereedschappen) aan de Europese richtlijnen voldoet. CE betekent Conformité Européanne (in overeenstemming met Europese regelgeving).
Als het logo op een apparaat staat, dan voldoet het aan de minimale Europese richtlijnen. Een fabrikant of importeur van arbeidsmiddelen moeten verplicht een CE-markering op het product aanbrengen. Een product wat niet aan de CE
normen voldoet mag niet op de markt gebracht worden.
1.3 Rechten en plichten
Door een samenwerking tussen de werkgever en de werknemer kan de werkplek worden verbeterd, zodat:
1. er geen (of minder) gevaar voor de gezondheid van de werknemer is.
2. ongevallen voorkomen worden.
3. er geen seksuele intimidatie of agressie op de werkvloer plaatsvindt.
4. het milieu zoveel mogelijk gespaard wordt.
9
1.4 Overheidsinspectiedienst Sociale Zaken en werkgelegenheid
De inspectiedienst SZW (vroeger arbeidsinspectie) controleert de Arbowet en arbeidstijdenwet. Als er een melding, klacht, vergunningaanvraag of ongeval is, voert de overheidsinspectiedienst een controle uit.
De overheidsinspectiedienst veiligheid en gezondheid heeft de volgende bevoegdheden:
1. Toegang tot alle gebouwen om te controleren en meten.
2. Mag vragen naar legitimatiebewijzen.
3. Kan eisen dat de Arbowet nageleefd wordt.
4. Kan werk stil leggen.
5. Kan een bestuurlijke boete opleggen.
6. Kan een proces-verbaal opmaken.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen overtredingen en misdrijven.
Overtredingen
Bij kleine overtredingen kan een waarschuwing of een eis tot naleving voldoende zijn. Ook kan er een boete opgelegd worden.
Misdrijven
Als er een misdrijf of zeer ernstige overtreding is geconstateerd, dan kan er een proces-verbaal worden opgemaakt en doorgestuurd naar Justitie.
Justitie bepaalt verder wat de stappen (of boetebedragen) inhouden.
1.5 Werkvergunningen
Er wordt regelmatig met onderaannemers gewerkt. Deze onderaannemers zijn vaak onbekend met het productieproces en de risico’s waar ze werkzaam zijn. Het werken met werkafspraken is in deze situatie van belang. De
onderaannemers mogen zonder een vergunning niet aan het werk. Er wordt een werkvergunningsysteem gebruikt om afspraken vast te leggen. Bij speciale werkzaamheden zijn aanvullende werkvergunningen noodzakelijk!
De werkvergunning bestaat uit 4 onderdelen.
1. Gevraagde werkzaamheden.
2. Maatregelen voorgeschreven door verstrekker.
3. Maatregelen te nemen door de werknemer.
4. Ondertekening.
Waarom een werkvergunning? = DOELEN!
- Er heeft een werkoverleg plaatsgevonden tussen betrokken van het werk.
- Er zijn afspraken gemaakt over hoe het werk uitgevoerd gaat worden.
- Er is formeel toestemming gegeven om het werk uit te voeren.
Wat staat er in een werkvergunning? = INHOUD
• De geldigheidsduur (vaak één dag)
• wie het werk uitvoert
• welke werkzaamheden
• de voorwaarden van het werk
• de toestemming bij de start van de werkzaamheden
• maatregelen, bijvoorbeeld PBM’s
• hoe de werkplek achter te laten
• voorwaarden voor de verlening van de vergunning (bijvoorbeeld Vca- certificering).
Bij de vergunningverlening gaat het om drie personen:
(1) vergunningverstrekker (2) houder en (3) uitvoerder van het werk.
1. Vergunningverstrekker Deze afdeling die verantwoordelijk is voor het verstrekken van een vergunning.
2. Houder (vaak de leidinggevende).
3. Uitvoerder van het werk (werknemers).
Vergunningverstrekker Houder Uitvoerder van het werk Controleren vrijstelling van
de installatie.
Uitleg geven aan de uitvoerder van het werk.
Inhoud van de vergunning kennen.
Bespreken werkzaamheden met de houder.
Toezicht dat het werk volgens de vergunning wordt uitgevoerd.
Aan de voorwaarden van de vergunning houden.
Voorwaarden en
maatregelen bespreken met de houder.
Zorgen dat de
vergunning ter plaatse is.
De maatregelen treffen zoals in de vergunning staat vermeld.
Ondertekenen van de vergunning.
Ondertekenen van de vergunning.
Alleen werken als de vergunning geldig is.
Vaststellen dat metingen zijn verricht (indien van toepassing)
1.6 Vergunning specifieke werkzaamheden
Voor bepaalde werkzaamheden is er een speciale vergunning nodig. De werkzaamheden hebben extra risico’s, waardoor een aanvullende vergunning nodig kan zijn. Ook deze vergunning wordt ondertekend en dient op de
werklocatie beschikbaar te zijn. Het gaat onder andere in de volgende situaties:
- het betreden van een besloten ruimte - brandgevaarlijk werk
- graven in vervuilde ondergrond - werken met stralingsbronnen
