Gezondheidsrisico’s van en preventief zorgaanbod voor Oekraïense
oorlogsvluchtelingen
5 april 2022
Introductie
Dr. Dirk Dewolf
Leidend ambtenaar van Zorg en Gezondheid
Algemeen: vluchtelingenstroom uit Oekraïne
Start invasie Rusland op 24/02/2022
Vluchtelingenstroom vooral naar buurlanden (Polen, Roemenië, Moldavië, Hongarije, Rusland…): 4.176.401 ontheemden t.e.m. 2/04/2022 (UNHRC cijfers)
Instroom in België via verschillende kanalen
Ofwel via aanmeld- of registratiecentrum in Brussel snelle doorstroom naar gemeenten
Ofwel rechtstreeks naar familie, vrienden, vrijwilligers, organisaties, … Ofwel rechtstreeks aanmelding bij steden / gemeenten opvangplaats Cave: geen medische screening centraal via Fedasil circuit!
Momenteel (t.e.m. 02/04/2022):
Reeds 33.737 ontheemden officieel geregistreerd in België
Verwachting: 200.000 ontheemden naar België; 60% / 120.000 naar Vlaanderen
Algemeen: vluchtelingenstroom uit Oekraïne
Eerste prioriteit: huisvesting / opvangplaats…
Nadien:
Gezondheid
Toegang tot medische zorg Psychosociaal welzijn
Aandacht voor preventie en controle infectieziekten nodig van bij het begin
Initiatieven
Verschillende agentschappen en departement betrokken, elk met hun eigen expertise en doelgroep.
Lokaal is er kruisbestuiving en zal uitvoering gegeven worden:
Administratie vluchtelingen Opvang en infrastructuur
Zorg en welzijn; Geestelijke gezondheid
…
Op de website https://www.zorg-en-gezondheid.be/oekraine alle info en webinars gebundeld
Wat kan je verwachten tijdens deze webinar
Focus van deze webinar op
HAK krijgt middelen om preventief medisch aanbod te organiseren Welk preventief zorgaanbod moet georganiseerd worden?
Hoe moet je als arts/HAK hiermee aan de slag?
Voorbeelden om te organiseren komen straks aan bod
Gezondheidsrisico's en preventieve maatregelen voor Oekraïense
vluchtelingen
Dr. Iris De Schutter
Afdelingshoofd Preventie, Zorg & Gezondheid
Gezondheidsrisico’s - infectieziekten
Prioritaire aandacht voor:
Tuberculose
Door vaccinatie vermijdbare ziekten:
Mazelen
Poliomyelitis
Difterie, Tetanus en Kinkhoest Covid-19
Alertheid voor andere infectieziekten:
Hepatitis A Rabiës
HIV
Infecties/dragerschap multidrugresistente pathogenen Scabiës, hoofdluizen, hepatitis B,….
Meldingsplicht infectieziekten
Meer info & richtlijnen:
https://www.zorg-en-gezondheid.be/overzicht-infectieziekten-en-bijhorende-richtlijnen
Waarom aandacht voor infectieziekten?
Incidentie in 2020 in Oekraïne:
73/ 100.000 inwoners (In België: 7.7/ 100.000 inwoners)
19.521 nieuwe TB gevallen gerapporteerd (cave onderraportering - naar schatting 32.000 gevallen)
Oekraïne in top 10 wereldwijd qua resistentie tegen klassieke tuberculostatica (DR TB)
DR TB (MDR, pre-XRD, XDR) = 27 %
Behandeling is moeilijk / langdurig en duur
Screening naar actieve besmettelijke TB gevallen is belangrijk Voor ontheemden zelf
Voor omgeving (cave: opvang in gastgezinnen en collectieve opvangstructuren) Tuberculose
Waarom aandacht voor infectieziekten?
Slechte vaccinatiegraad voor basisvaccinaties, vooral in periode 2008-2017 In 2020: vaccinatiegraad voor 1ste dosis 85% and voor 2de dosis 82%
NB: 95% vaccinatiegraad nodig om uitbraken te voorkomen
Resultaat: regelmatige uitbraken mazelen in Oekraïne (in 2019: 53.000 gevallen) Waarom vaccineren?
zeer hoge besmettelijkheid (cave: uitbraken in collectiviteiten); R0 = 12 tot 18 NB: R0 voor Covid-19 = tussen 1,4 en 3,8
Mazelen
Poliomyelitis
Enige land met poliocirculatie in Europa (sporadische gevallen)
Over laatste 12 maanden: 2 cases ‘vaccine-associated’ poliomyelitis gerapporteerd.
Vaccinatiegraad = onvoldoende. Officieel: 73.3% op leeftijd 12 maanden voor 3de poliovaccinatie
Waarom vaccineren tegen polio?
In België: vaccinatie tegen polio = enige verplichte vaccinatie
Volgens federaal KB van 1966: de vaccinatiegegevens tegen polio moeten aan de gemeente doorgeven worden uiterlijk op de leeftijd van 18 maanden.
In het kader van de eradicatiedoelstelling van polio/WGO: iedereen die uit een land komt met verspreiding van wild poliovirus of van vaccine derived poliovirus moet een extra poliovaccinatie krijgen
Waarom aandacht voor infectieziekten?
Difterie, tetanus en kinkhoest
Lage vaccinatiegraad voor DTP, vooral kinderen geboren in periode 2008-2018 Nog steeds cases gerapporteerd in Oekraïne
Difterie: 10 in 2018 Tetanus: 12 in 2020
Pertussis: Trage stijging van aantal gevallen sedert 1995; 2.314 cases gerapporteerd in 2019 Geïncludeerd in basis- en inhaalvaccinatieschema in Vlaanderen
Waarom aandacht voor infectieziekten
Covid-19 in Oekraïne op 20/02/2022:
Slechts 34,4% van Oekraïense bevolking volledig gevaccineerd Slechts 1,5% kreeg boosterdosis
Ongeveer de helft: niet EMA-goedgekeurd vaccin (bv. Sputnik) => niet-gevaccineerd in EU/BE Screening
Uitzondering toegestaan gezien humanitaire context: geen systematische screening op Covid-19 bij binnenkomst België
Cave: opvang Oekraïense ontheemden in collectiviteiten met kwetsbare populaties (o.a.
WZC) → indicatie screening vóór opname
Testindicaties verder dezelfde als voor Belgische bevolking (www.covid-19.sciensano.be) Bij verdachte symptomen (beheersniveau 2): PCR of RAT/sneltest
Vergoeding via RIZIV (mits voldaan aan criteria)
COVID-19
Andere infectieziekten
Hepatitis A
WHO classificatie: intermediaire HAV endemiciteit
Dalende incidentie sedert eind 1990 dankzij verbetering levensstandaard Lokale uitbraken mogelijk
HIV / AIDS
Jaarlijkse incidentie: 37,5 HIV diagnoses/ 100.000 inwoners (= 2de plaats WHO Euro regio) NB: in de EU: 3,3 HIV diagnoses/ 100 000 inwoners
In 2020 leefden naar schatting in totaal 257.000 personen met HIV Slechts 57% op antiretrovirale medicatie
Cave: gelijktijdige infectie HIV en tuberculose!
Andere infectieziekten
Rabiës (hondsdolheid)
Endemisch in Oekraïne bij wilde dieren én bij huisdieren (katten en honden) Veel ontheemden brengen huisdieren mee (toelating EC)
FAVV-advies: vaccinatie van alle huisdieren afkomstig uit Oekraïne (tenzij bewijs vaccinatie) en voor huisdieren die in contact komen met ongevaccineerde dieren uit Oekraïne
MDRO (multidrugresistente organismen) bij ziekenhuisopname
Oekraïne: hoge antimicrobiële resistentie (vnl. gramnegatieve bacteriën) ECDC-advies: screening op dragerschap met MDRO van
recent getransfereerde patiënten
personen die in de voorbije 12 maanden gehospitaliseerd werden
Daarnaast van groot belang: aandacht voor goede handhygiëne, omgevingshygiëne …
Prioriteiten op vlak van preventie
Wat moet gebeuren?
VOORAFGAANDELIJK aan het preventief zorgaanbod
Toegang tot zorg / registratie + inschrijving in een mutualiteit Informatie en sensibilisatie inzake gezondheidszorg & preventie medische intake en EMD
Prioritaire acties op vlak van preventie en controle infectieziekten Adequate opsporing en opvolging tuberculose
Vaccinatie tegen enkele prioritaire IZ:
Covid-19
Basisvaccinaties:
Eerste dosis snel na aankomst: MBR, DTP en polio
Opvolgvaccinaties via reguliere kanalen (Kind & Gezin / Opgroeien, CLB…)
Prioriteiten op vlak van preventie
Enkele basisprincipes:
Preventief aanbod op vrijwillige basis
NB: Enige uitzondering: poliovaccinatie (tot leeftijd van 18 maand)
Aanbod op maat van vluchteling, met nodige uitleg en (aanklampend) geduld Zo snel als mogelijk (liefst binnen 2 weken na aankomst of registratie)
Aantal contacten en (verre) verplaatsingen voor Oekraïense ontheemden proberen te beperken door:
Gecoördineerde organisatie van het aanbod
Elke contactgelegenheid gebruiken om preventieve zorg aan te bieden
‘Missed opportunity = missed prevention’
Bv. vaccinatie aanbieden bij raadpleging huisarts
Bv. RX-thorax aanbieden bij consult op spoedopname
Medische intake - eerste medisch consult
Aanmaak EMD + registratie toestemming uitwisseling medische gegevens (zo A of eID of ISI+ kaart)
Medische intake:
Medische voorgeschiedenis
Actieve en/of chronische pathologie en behandeling (medicatielijsten uit Oekraïne beschikbaar)
Nood aan doorverwijzing
Aandacht voor psychosociaal luik
Aandacht voor infectieziektepreventie: TB screening en vaccinatie NB: Zie ook standaard medisch intake formulier Fedasil op website Z&G
Aangepast informatie en sensibilisatie materiaal
Vlaanderen helpt Oekraïne | Vlaanderen.be:
Website met informatie voor burgers, lokale besturen en Oekraïense vluchtelingen Algemene brochure: Welkom in Vlaanderen (in Nl en Oekraïens)
Preventie, Zorg en Welzijn voor Oekraïners - Zorg en Gezondheid
Informatie voor zorgverleners over preventie voor Oekraïners (in NL en Oekraïens (in ontwikkeling))
Handleiding/Flyer: over toegang tot zorg, (centrale) rol huisarts, belang van preventie (vaccinatie en TB screening)…
Vaccinatie:
FAQ vaccinatie
Algemene infofolder over vaccinatie
Uitnodigingsbrief vaccinatiecentrum voor Covid-19 volwassene en voor kind 5 -11 jaar … Tuberculose:
FAQ tuberculose
algemene infofolder over Tuberculose
infobrochure over TB screening voor nieuwkomers (‘Laat je longen gratis onderzoeken’) Infobrochure over Tuberculinehuidtest (THT)
Opsporing Tuberculose
Tuberculose: enkele basisnoties
Stigma vermijden
Enkel pulmonale actieve TB is besmettelijk Niet iedereen die besmet wordt, wordt ziek
90% ontwikkelt LTBI (latente tuberculose infectie): niet ziek, niet besmettelijk en geen longafwijkingen
Opsporing besmetting: via THT (Tuberculine huidtest) of IGRA (bloedafname)
‘slechts’ 10 % van de besmettingen evolutie naar echte actieve pulmonale TB (meestal n.a.v. verzwakking van het immuunsysteem): wel besmettelijk en wel longafwijkingen en meestal wel symptomen
Opsporing actieve TB: via RX-thorax of andere medische beeldvorming
Medische intake: aandacht voor tuberculose
Continue alertheid op symptomen: zie symptoomlijst (ook in het Oekraïens binnenkort)
steeds RX thorax bij minste twijfel Cave: verminderde immuniteit
hoge leeftijd, HIV, diabetes, dialyse, maligniteit, alcohol, IV druggebruik, TNF-α blokkers…
Cave: kinderen < 5 jaar:
Vaker extra-pulmonale TB / zelden besmettelijk
Snelle evolutie mogelijk (miliaire TB, TB meningitis…) Aspecifieke / symptomen
Kernsymptoom: ‘Failure to thrive’ of algemene malaise Doorverwijzing (ervaren) pediater
Dikwijls opsporing via contacttracing
Anamnese
− TB doorgemaakt en uitbehandeld
− Geen antecedenten van TB
− Actieve TB, behandeling onderbroken
− Symptomen verdacht voor TB
Pro-actieve screening:
− Vanaf 5 jaar: RxThorax
− Zwangere vrouwen:
Tuberculinehuidtest (THT)
− < 5 jaar: klinische alertheid
− FFP2-masker
− Onmiddellijke doorverwijzing naar pneumoloog (vooraf verwittigen) *
− Melding aan Zorg en Gezondheid
− Actieve TB, behandeling ononderbroken
− Doorverwijzing naar pneumoloog *
− Melding aan Zorg en Gezondheid
Screening afwijkend Screening
negatief
* VRGT kan advies geven over aanpak en/of
doorverwijzing
Actieve screening op tuberculose: via RX-thorax
Hoe?
Informeren vluchteling: zie brochure ‘Nieuw in België? Laat je longen gratis onderzoeken’ (ook in het Oekraïens)
Doorverwijzen en standaard aanvraagformulier/requisitorium Waar RX-thorax?
Ziekenhuis met afdeling radiologie en pneumologie Afspraken nodig met ZKH i.v.m.:
Doorverwijzingsprocedure (waar en wanneer aanbieden…) Protocolleren en categoriseren RX thorax resultaten
NB: Opleidingaanbod (trainingsvideo) voor radiologen over categorisering door VRGT: vanaf 19/04/2022!
Verzenden van resultaten: naar aanvragend arts + naar VRGT!
Doorverwijzing pneumologie (bij vermoeden TB) Facturatie
Actieve screening op tuberculose:
via Tuberculine Huid Test (THT)
Actieve screening van alle zwangere vrouwen
NB: hoger risico op reactivatie TB bij zwangere vrouwen met risico op besmetting van de pasgeborene (en de foetus)
Plaatsing THT
Levering Tuberculine via Z&G (binnenkort leverbaar) 1 flacon: max. 10 THT testen (0,1 ml ID per test)
bewaring max. 24u na opening → best gegroepeerd aanbieden Aflezing THT
Niet in eerste 48 uur; best 3 à 5 dagen na plaatsing Grootte en hardheid van induratie evalueren
Opvolging positieve THT:
Doorverwijzing naar pneumoloog voor uitsluiten of bevestigen actieve TB én verwittigen gynaecoloog
Info over THT:
Opleiding: instructievideo over plaatsing THT + uitleg over THT op website VRGT:
Info over interpretatie THT en behandeling LTBI
Varia tuberculose
Info voor huisartsen, eerste lijn en lokale besturen - Zorg en Gezondheid (in ontwikkeling) Uitgebreide handleiding i.v.m. preventie en controle infectieziekten
Link naar webinar ‘gezondheidsrisico’s van en preventief zorgaanbod voor Oekraïense oorlogsvluchtelingen’
Beknopte fiche voor huisartsen i.v.m. preventie en controle IZ (vanaf eind deze week) Praktische tools:
Standaard medisch intake formulier van Fedasil (in NL en Oekraïens)
Requisitorium / aanvraagformulier medische beeldvorming in kader van TB-screening Symptoomlijst die huisartsen kunnen gebruiken tijdens hun intake: in het Nederlands + Oekraïens
Links naar VRGT website:
informatiekaart voor huisartsen en praktische handleidingen voor huisartsen Info over plaatsing THT
Behandelingsrichtlijnen inzake tuberculose VRGT
Advies voor aanpak en doorverwijzing Opvolging therapietrouw (DOT)
Vaccinatie
▪ Basisvaccinatieschema
▪ Welke vaccinaties aanbieden?
▪ Basisvaccinaties
▪ Covid-19 vaccinatie
▪ Vaccins bestellen
▪ Vaccinnet
▪ Varia vaccinatie
Dr. Geert Top
team Infectieziektebestrijding en vaccinatie, Zorg en
Gezondheid
Basisvaccinatieschema Vlaanderen 2022
leeftijd IPV-DTPa-Hib-HBV Pnc RV* MBR MenC IPV-DTPa HPV dTpa
8 weken X X X
12 weken X X
16 weken X X (X)
12 maand X X
15 maand X X
6 jaar of 1ste LO X
10 jaar of 5de LO X
12 jaar of 1ste SO XX
14 jaar of 3de SO X
* Vaccinatie tegen rotavirus (niet gratis - 2 of 3 vaccinaties afhankelijk van het merk)
Vaccinatie: welke vaccinaties aanbieden?
Algemeen principe: Indien men geen vaccinatiebewijs heeft, wordt best een nieuw vaccinatieschema opgestart zowel voor de basisvaccinatie als voor Covid-19
Voorstel eerste vaccinaties (cfr. andere vluchtelingen) Volwassenen
MBR, dTpa, polio (IPV)
opmerking: MBR niet bij zwangere vrouwen en personen geboren vóór 1970 Covid-19
Kinderen en jongeren
tot leeftijd van 12 jaar: MBR, hexavalent vaccin (IPV-DTPa-Hib-HBV) van 12 tot 18 jaar: MBR, dTpa, polio (IPV)
Covid-19 (vanaf 5 jaar)
Basisvaccinaties aanbieden
Tijdens eerste consult in de 1ste lijn: eerste vaccinaties aanbieden aan iedereen (verschillend volgens leeftijd):
▪ 8 weken tot 11 maanden: hexavalent vaccin (polio, DTP, Hib, hep B) - Hexyon®
pneumokokkkenvaccin - Prevenar 13®
▪ 1 t.e.m. 11 jaar: hexavalent vaccin (polio, DTP, Hib, hep B) - Hexyon®
MBR-vaccin - M.M.R.VaxPro®
▪ Vanaf 12 jaar: poliovaccin - Imovax Polio®
MBR-vaccin - M.M.R.VaxPro®
niet bij zwangere vrouwen of geboren vóór 1970 dTpa - Triaxis®
Opmerking: als 3 vaccins gelijktijdig niet mogelijk zijn → dTpa op 2de moment
Basisvaccinaties vervolledigen
Best worden lokaal of regionaal afspraken gemaakt met CLB, consultatiebureaus K&G, lokale artsen, …
Volwassenen en ouderen -> 1ste lijn (tenzij terugkeer naar Oekraïne op korte termijn) Schoolgaande kinderen 2,5 - 18 jaar -> CLB of andere arts
Voorstellen schema’s voor inhaalvaccinaties voor CLB via de website van de VWVJ (www.vwvj.be): Inhaalschema's voor kinderen en jongeren
Kinderen jonger dan 3 jaar -> Kind & Gezin / Opgroeien of andere arts
Inhaalvaccinaties vervolledigen
Leeftijd (indien geen vaccins gehad of onbekend)
(prik)moment 1 1 maand na moment 1
2 maand na moment 1
3 maand na moment 1
8 of 9 maand na moment 1
>5 maanden* en
<12 maanden
Hexyon
Prevenar 13 / Hexyon
Prevenar 13
MMRVaxPro**
NeisVac C**
Hexyon Prevenar 13
van 1 tot <2 jaar Hexyon MMRVaxPro
Prevenar 13
NeisVac C Hexyon / Hexyon
van 2 tot 12 jaar Hexyon
MMRVaxPro NeisVac C Hexyon
MMRVaxPro / Hexyon
van 12 tot 18 jaar
Imovax Polio MMRVaxPro
Triaxis***
MMRVaxPro NeisVac-C
Imovax Polio Triaxis
Triaxis Imovax Polio
> 18 jaar
(niet zwanger)
Imovax Polio MMRVaxPro
Triaxis***
MMRVaxPro
Triaxis Triaxis
zwanger*** Triaxis
Imovax Polio / Triaxis **** / Triaxis ****
* baby’s < 5 maand: het basisvaccinatieschema volgen (vanaf 8 weken)
** enkel als de leeftijd van 1 jaar al bereikt is, anders later dan ‘3 maand na prikmoment 1’ inplannen
*** indien 3 prikken te veel is in één tijd, dan kan Triaxis ook gegeven worden tijdens het tweede prikmoment
**** zodra bevallen: MMRVAXPro aanbieden
Covid-19 vaccinatie aanbieden
Indien rijksregisternummer / A kaart:
centrale uitnodiging wordt automatisch verstuurd - vaccinatie in vaccinatiecentrum/punt
NB: uitnodigingsbrief in NL maar Oekraïense versie beschikbaar online!
Indien nog geen rijksregisternummer, maar wel BIS-nummer manueel inboeken in vaccinatiecentrum/punt mogelijk
Registratie alle toegediende vaccinaties in Vaccinnet - geregistreerde vaccinatie kunnen tot vaccinatiecertificaten leiden
NB: groepsregistratie mogelijk via .csv-bestand
Zie: Info voor huisartsen, eerste lijn en lokale besturen - Zorg en Gezondheid
Vaccins bestellen
Vaccins voor basisvaccinatie gratis aangeboden door de Vlaamse gemeenschap via Vaccinnet bestellen https://www.vaccinnet.be
door de vaccinator Covid-19 vaccins
via het vaccinatiecentrum of -punt
Vaccinnet
Bestelling van de gratis vaccins (geleverd met gemonitord koeltransport tot het aangeduide adres)
Registratie van alle toegediende vaccinaties in Vaccinnet https://www.vaccinnet.be Door EMA erkende Covid-19 vaccins kunnen aanleiding geven tot vaccinatiecertificaten Handleidingen en opleidingen (inclusief video’s)
via www.laatjevaccineren.be/vaccinnet
concreet: https://www.laatjevaccineren.be/werken-met-vaccinnet- opleidingsmateriaal
Varia vaccinatie
Informatie over vaccineren + vertaalde formulieren:
Preventie, Zorg en Welzijn voor Oekraïners - Zorg en Gezondheid Informatiemateriaal in het Nederlands en in het Oekraïens FAQ vaccinatie
Folder covid-19 vaccinatie
Toestemmingsbrieven vaccinatie voor mature en voor niet-mature leerling
Info voor huisartsen, eerste lijn en lokale besturen - Zorg en Gezondheid (www.zorg-en- gezondheid.be)
Uitnodigingsbrief covid-19 (volwassenen en kinderen) SOP anamnese en vaccinatie (volwassenen en kinderen)
Registratie van vaccinaties in groep in Vaccinnet: link naar www.laatjevaccineren.be/vaccinnet
Enkel uit de praktijk.
Organisatie van het preventieve aanbod
• Uitvoeringsmodaliteiten:
Geen ‘one size fits all’; geen vast model < Vlaanderen maar het ‘beste lokale model’
Toeleiding vanuit verschillende kanalen mogelijk, met centrale rol voor Agentschap Integratie en Inburging (huisarts, ziekenhuis, inschrijving in gemeente, GBO…)
Intake gesprek en toeleiding door Agentschap Integratie & Inburgering
goede afspraken nodig op lokaal niveau tussen alle betrokken actoren i.f.v de te verwachten werkbelasting
Zorgraden ELZ
Lokale besturen, GBO (OCMW, CAW, DMW (diensten maatschappelijk werk…)) Huisartsenkringen
Zorgactoren zelf, ziekenhuizen (o.a. voor RX thorax) Kind & Gezin, CLB’s
Partners in de geestelijke gezondheidszorg
Tolk- en vertaaldiensten, interculturele bemiddelaars…
Overzicht toeleiding en organisatie: in opbouw
Gecentraliseerde intake en sensibilisatie
i.s.m.
Agentschap Integratie en
Inburgering Zorg- en
welszijns- actoren
Lokale besturen
Zorg- en welzijns- organisaties
Ontheemde neemt zelf
initiatief
Versterking en begeleiding door alle lokale zorg- en
welzijnsactoren
Psychosociaal aanbod
Aanbod huisvestiging
Medisch aanbod
Andere lokaal aanbod
Organisatie: lokaal afsprakenkader op te stellen i.f.v. het aantal ontheemden
Medisch aanbod: onder regie en eindverantwoordelijkheid huisartsenkring
Toeleiden en sensibiliseren – gecentraliseerde maar gedeelde rol
Voorbeelden uit de praktijk
Halen – dr. Jan Vanschoenbeek Leuven – Hendrikje Huysmans
Antwerpen – dr. Bram Spinnewijn
Halen
Dr. Jan Vanschoenbeek
Onthaal Oekraïense vluchtelingen in landelijke gemeente
• Halen: 9360 inwoners – excentrisch gelegen
• 10 HA (3 solisten, 2 groepspraktijken)
• Eerder spreidingsplan, nu …
• Momenteel 15-tal vluchtelingen (+ …) in gastgezinnen
• Samenwerking OCMW – lokaal bestuur - artsen: aanspreekpunt
Praktische afspraken
• Onthaalgesprek op het OCMW (met tolk)
• Maatschappelijk dossier (bisnummer, aansluiting ZF … eerste anamnese context) – 2 maatschappelijke werkers - google spreadsheet – SIILO communicatie
• Medisch dossier door lokale arts (aanspreekpunt)
• Preventie: vaccinaties ? – COVID risiso ? – TB screening ? (groepsoverzicht)
• Medisch dossier: anamnese (sjabloon) → care-connect (ook de context gegevens) → HA van keuze
• Verplichting ?
Vluchtelingenopvang binnen ELZ Leuven:
samen staan we sterk
Hendrikje Huysmans
Momenteel (4/4/22): 154 dossier 213 volwassenen
106 kinderen 11 0-2 jaar 19 3-5 jaar 31 6-11 jaar 45 12-18 jaar Collectieve opvang
Twee locaties:
Scheutsite: capaciteit 150 bewoners – momenteel 100-tal bewoners
Guido Gezelle huis: capaciteit 150 bewoners – inhuizing start vandaag – tot 15/07/22 beschikbaar – gericht op korte opvang
Situatie Leuven (1)
Tijdelijke gastgezinnen Aantal beperkt
Stromen vooral door naar Scheutsite (en Guido Gezelle) Gastgezin binnen eigen netwerk
Grootste deel
Familie, vrienden of kennissen Gastgezinnen langere termijn
Screening loopt
Start na Paasvakantie
Situatie Leuven (2)
Samen staan we sterk
Op- en uitgebouwde samenwerking COVID-crisis continueren Gekende pappenheimers
Korte lijn Stad Leuven
Alle opvangaspecten (ook gezondheid en welzijn) Lead
Coördinatie
Onze filosofie (1)
ELZ Leuven
Ondersteunen
Op vraag van stad Leuven Ad hoc werkgroepen
Binnen lopende werking zaken opnemen: vb. COVID-vaccinatie (zie verder) Faciliteren
Netwerk ELZ inschakelen Bruggen bouwen
Linken leggen met bestaande initiatieven binnen onze ELZ (vb. aanbod CAW) Communicatie binnen ons netwerk verzorgen
We zien dit als onderdeel van onze opdracht als ELZ
Onze filosofie (2)
Uitdagingen
Nood aan medische screening en bijstand Stroomlijnen en gepast aanbod realiseren
TBC, schurft, reguliere vaccinaties (polio en mazelen), COVID-vaccinatie Opstart medisch kabinet op de twee sites
Medische zorg vluchtelingen in gastgezinnen verzekeren Aanbod psychologische begeleiding
Taalbarrière
Grote inzet tolken nodig
Uitdagingen
Kansen
Samenwerking met lokaal bestuur nog verder versterken Samenwerking binnen Zorgraad nog verder versterken Verdere uitbouw netwerk ELZ
Vooral op vlak welzijn Uitbreiding knowhow
Kansen
Screening en reguliere vaccinatie
Werkgroep ELZ Leuven, stad Leuven en huisartsenkring
ELZ: meedenken, linken leggen met andere disciplines, concrete taken opnemen
Covid vaccinatie
Collectief vaccinatiemoment op Scheutsite ELZ zeer vertrouwd met mobiele vaccinatie Vaccinatie binnen vaccinatiecentrum
Concrete voorbeelden
D o m u s M e d i c a - Z o r g p u n t A n t w e r p e n C e n t r u m
D r . B r a m S p i n n e w i j n - C o ö r d i n a t o r
53
54
Landingsfase Opvangfase Reguliere fase
medische en paramedische crisis
opvang Medische en paramedische basis uitbouwen Doorstroom regulier circuit
• Van aankomst landingsplaats tot dispatch naar duurzame opvang
• Geen medische screening door fedasil
• medische post op landingsplaats
• Doel: acuut gevaar (volks) gezondheid vermijden
• Hoe :
• Eerste 3 – 4 maanden van duurzame opvang ( Grootstedelijk : wss in collectieve opvang )
• Centrale medische posten kort bij / in collectieve opvang
• Doel : medische situatie op punt stellen en psychische ondersteuning opstarten
• Voorbereiding doorstroom naar regulier 1stelijns circuit:
• gegevensdeling als kritische factor
• Hoe:
• Doorverwijzing naar HA en praktijken die bijgeschoold zijn in de medische en psychosociale noden van deze oorlogsvluchtelingen
• dedicated praktijken en hulpverleners
• Belangrijk : posttraumatische opvolging
• Mogelijke Covid besmetting
✓ Bij symptomen en vertrek uit landingsplaats via sneltest
• Mogelijke TBC besmetting
✓ Volwassene: enkel RX indien ernstig vermoeden besmetting
• Crisis medische screening
✓ Via verpleegkundig protocol
✓ Ernstige ( chronische ) ziekten
✓ Gegevensdeling borgen met medisch team in volgende fases ( Mediris Multi?
)
• Indien noodzakelijk :
✓ Noodmedicatie ism. apotheek
✓ Doorverwijzing naar 1steen 2delijn voor acuut medisch probleem
• Mogelijke Covid besmetting
✓ Opvolgen adhv test – en geldende quarantaine maatregelen
• Medische – psychosociaal psychologische situatie
✓ Wat:
• Medicatie en vaccinatie ( kinderen : HvK en CLB )
• Trauma’s
• Sociale situatie, netwerk
• Wie:
• Toeziend arts,sociaal VP ( Zipster )
• Steunend op vrijwilligers en
professionele krachten opgebouwd in Covid pandemie
55
• Kernteam MSPOC’ S
✓ Opstellen medische en verpleegkundige protocollen
✓ Ism Domus Medica
✓ Volgen de medische punten op
✓ Leiden professionelen en vrijwilligers op voor bemanning medische posten
✓ Ism ELZ : planning en coördinatie doorverwijzing naar regulier circuit van gespecialiseerde praktijken
• ELZ ‘s ism. Lokale overheden
✓ Coördineren en matchen van noden van de Oekraïense bevolking met (bestaand) aanbod aan medische, paramedische en psychische
hulpverlening.
56
Opstart
▪ Stad
▪ ondersteuning van administratie Dienst gezondheid
• Frigo, catering, afplakken van ramen, onderzoekstafel, verlichting, verslaggeving,…
▪ Verpleegkundige (4 uur per dag) - intake: (in volgorde van belang)
- Zorgvraag
- Triagewijzer - Thuisarts.nl
- Siilo voor korte vragen
- Zorgelementen (zwangerschap, diabetes, asthma, actieve tb, psychische problematiek) - Intakeblad (vertaald)
- Medicatie vertalen naar Belgische context - Vaccinatiestatus
- MMR
- Polio/Tetanos/Pertussis - Covid
- TBC
- Risicogroep/symptomen
- Screening : vanaf 5 jaar RX Thorax, Zwangere: ID
57
Opstart
▪ Arts (2 uur per dag):
▪ Huisartsen in de Stad overbelast
• Onbegrijpelijke papierwinkel: lees: gratis
• Patiëntenstop
• Uniformiteit
• Intake is moeilijk
▪ Enkel op verwijzing
▪ Veel competenties/creativiteit/netwerk
▪ MSPOC
58
Opstart
▪ Cultureel Bemiddelaar
▪ Essentieel (werkt het hardst van allemaal)
▪ Duidelijke afspraken rond letterlijke vertaling en cultureel begrijpen (vb hoe verloopt screening in Oekraïne)
▪ Intervisie voor cultureel bemiddelaars lijkt noodzakelijk!!!!
▪ GEEN kinderen
▪ Cave machtsrelatie bij tussenpersoon
▪ Psychologische hulp
▪ Nog niet uitgewerkt
▪ Eerst veiligheid en luisterend oor
▪ Prenatale zorg / Kind en Gezin
▪ Veel zwangere vrouwen: 1*/week consult vroedvrouw
59
Resultaat
▪ 16 aanmeldingen per dag
▪ 8 consulten arts (voorbereid!)
▪ Typische problemen
▪ Infectie
▪ Astma, diabetes, …
▪ Zwangerschap
▪ Paniekaanval
▪ Goed gescreend voor TB in Oekraïne
▪ Vaccinatie Covid slecht
▪ Nog geen mogelijkheid om te vaccineren zolang geen bisnummer
▪ Zeer geletterd op gezondheid
▪ Selectiebias?
60
Kluwen
- Federaal financiert via eerstelijnszone de zorg
- Arts, vroedvrouw en verleegkundige per uur volgens tarievenvaccinatiecentrum
- Apotheek, labo, specialist via mutualiteit (1 kwartaal terugwerkend)
- Gemeenschap financiert huisartsenkring preventie - Tbc
- Vaccinaties
- Psychosociale zorg
- Lokale besturen financiert omkadering
Creatief zijn en springen omdat het moet
61
Moeilijkheden
▪ Veel praktische to do’s
▪ Vb Vaccins bestellen
▪ Locatie, personeel,… verzekeren
▪ Geen eenheid van commando
▪ Veel zorg op verschillende plaatsen (vb inschrijving HZIV/mutualiteit)
▪ Inschatten, upgraden en downsizen
▪ Noodzakelijke zorg (medicatie: remgeld – verzekerbaarheid niet gegarandeerd; retrograad)
▪ EMD
▪ Mediris
• Ook voor verpleegkundige en psycholoog
• Uploadmogelijkheid naar hub
• Hoe downloaden bij aankomst vaste huisarts
▪ Populatiemanagement
▪ Wie houdt data bij rond vaccinatie en TBC en is verantwoordelijk voor zorg
• Geregistreerde Oekraïners: vermoedelijk veel relocalisaties
• Niet-geregistreerde > Oekraïners
▪ Ethisch
▪ Waarom alleen Oekraïners?
VOLGENDE WEBINAR DOOR DOMUS MEDICA
Thema: de rol van de huisartsenkringen bij preventie en controle infectieziekten in de Oekraïnecrisis
Doelgroep: huisartsenkringen
Datum: donderdagavond 7 april 20:30u-22u (onder voorbehoud)
