GEWAS
&
GLAS
__________________
~N
~
ie
~
u
~
~
~
e~~ogs~t~
nacontrole in Groningen in Drenthe
de afgelopen jaren niet veelslechter is geworden. Pergebieden perjaar kande situatie verschillen."Met40procentver -laging wasde situatie opTexelvorigjaar
slecht. De verschillen tussen bedrijven
was groot,van 0 tot 100 procent verla
-ging", aldus Henkvan der Haar van de NAK.
De verschillen zijn onder andere
toe te schrijven aan vroegheid van het
gewas,kwaliteit van het uitgangsmate
-riaal, selectie en vroegheid loofdoding. Over het gebruikvan minerale olie zijn de meningen verdeeld. "Debronvan het probleem ligt in het begin van het sei -zoen.Diebesmetting isniet metselectie
te'repareren'.]e zien het niet", zegt Van der Haar.Dat de stammen Yvirus min
-der zichtbaar zijn, speelt volgens hem een ondergeschikte rol.
WatVan der Haar opvalt,isdal het percentage verlaging het hoogst Isbij S-pootgoed."Ikben soms verbaasdover
hoe laat hogeklassen pootgoedworden doodgemaakt."
V
r
age
n
bij toename V-virus
Y-virus in het veldverschuift qua soort: steeds meer stammen
NTNen Wilga, en minder Nen O.
"Deoverdrachtefficiëntie van
nieu-weY-stammen kan hoger zijn, maar dat verklaart slechts deels de toe
-genomen problemen met Y-virus", zegt virusonderzoeker René van der
Vlugtvan Wageningen DR.
P
ootgoedtelers krijgen te maken met steeds meer Y-virus in denacontrole, terwijl er een daling is in het aantal bladluisvangsten. Dit probleem stond centraal op de star
tbij-eenkomst van dePootaardappela cade-mieGroningen, vorige week donderdag inUithuizen. Hetgaatom een doorstart
van het project Optimalisatie Pootgoe
d-teeltvan begin 2008,waar ruim vijftig
pootgoedtelers belangstelling voor heb
-ben.
Tweepootgoedtelersmaakten tijdens
de startbijeenkomst de problematiek rondYvirus duidelijk.Dirk Binnema uit
Eenrum teelt 80 hectare ootgoed. Hij
past geen luisbestrijding toe. "De wer
-king van de luizenmiddelen isbeperkt,
maar zo'n 60procent." En: "Olie geeft slappere gewassen en daardoor meer phytophthora." Zonder luisbestrijding zit Binnema met een declassering van 17procent toch maar ongeveer op het
gemiddelde.
VERBAZING
HansBiemond uit Eenrum heeft een
aardappelveredelingsbedrijf. Hij spuit intensief met minerale olie tegenluizen. "Alsik niet spuit, kan ik niet slapen." Maar het effectvielvorigjaar tegen."Er
sneuvelen nummers door virussen ter-wijl het gewassoms gezond lijkt." Voor
de declassering zit Biemond op bijna
hetzelfdeniveau als Binnema. "Het kost
kapitalen en je krijgt hetzelfde res ul-taat", zo uit hijzijn twijfels.
Voor Wageningen UR was dit reden om het Yvirus en debladluis nader te onderzoeken. Ishetvirus veranderd? Uit
nacontroleveldjes van de NAKblijkt dit
duidelijk. "Tot onze verbazing zien we
meer stammen NTN en Wilga.Tegelijk neemt het aantal N- en O-stammen af. Dezelfderesultaten zienweinandere EU -landen enAmerika",weet Vander Vlugt.
BijvooralWilgaisdeoverdrachtefficiën
-tiedoor perzikbladluizen beter dan bij de
N-en O-starnmen. "Maar dat is slechts
gedeeltelijkeen verklaring voor hetpr
o-bleem vanY-virus."
De klimaatverandering zou tot gevolgkunnen hebben dat luizen in het
voorjaar eerder uitvliegen. "Ove rwin-teren alleluizen als eitje?Waar komen luizenin het voorjaar vandaan en waar pakkenzehetvirus op?Watzijn debron
-nen? Dat kunnen onkruiden zijn, die met virus zijn besmetzonder dat je het
ziet."VolgensVanderVlugtliggen er nog veelvragen."Een rol speeltook datvan nieuwe stammen Yvirus de symptomen bijnieuwerassen lastig zijn teherken -nen." VROEGHElD LOOFDODING Uit cijfers van deNAKblijkt dat het