Berekening van de rente kort omlopend kapitaal t.b.v. akkerbouwgewassen (voorcalculatie 1957)

M e t voor publlkatie Interne nota No.47 Nadruk verboden

BEREKENING VIN DE RENTE KOET OMLOPEIIi KâFITML t.b.v. akkerbouwgewassen

(voorcaloulatie 1957)

In de produktiekosten per gewas wordt een bedrag opge-nomen voor de rente over het kort omlopend kapitaal, dat wordt geïnvesteerd in de verbouwde gewassen.

Het aangehouden rentepercentage ad 4*75^ is afgestemd op het huidige door de Boerenleenbanken in rekening gebracht© percentage voor voorschotten.

Be totale produktiekoeten per gewas kunnen voor de bere-kening van de rentekosten niet zonder meer worden gebruikt, omdat tot het kort omlopend kapitaal niet wordt gerekend de investering in duurzame produktiemiddelen, waarvoor een om-looptijd geldt, welke langer is dan een jaar. Be rentekosten voor deze investeringen worden op afzonderlijke wijze bere-kend. Afschrijvingen en rentekosten van de duurzame produktie-middelen worden dus buiten beschouwing gelaten.

Een uitgangspunt voor de kostprijzen is de zogenaamd© "pachtbasis", waarbij is gesteld, dat de kosten worden afge-stemd op pachtersbedrijven. Bij de bepaling van de rente om-lopend kapitaal wordt daarom ook rekening gehouden met d© pacht ingeval deze vooraf wordt betaald» In vele gevallen is er contractueel bepaald, dat de pacht achteraf, dit is na af-loop van de oogst, in december zal worden betaald. Het is echter voor de kleigebieden regel geworden, dat de .halve pacht voor-af wordt voldaan en wel per 1 mei. ?oor de veenkoloniën

ge-schiedt -de betaling van de pacht 'achteraf. In de hiernavolgen-de berekeningen is hiernavolgen-de pacht niet opgenomen. Bij hiernavolgen-de samenvat-ting van de berekende rentekosten wordt de - pacht afzonderlijk

vermeld in verband met de geconstateerde afwijking tussen de kleigebieden en de veenkoloniën.

lij d© berekening van d© rentekosten over d© niet-duuraame produktiemiddelen is onderscheid gemaakt ini a, de investeringen, welke ten behoeve van het gehele "bedrijf

geschieden en

b# de investeringen, welke ten behoeve van een bepaald gewas geschieden.

Hoewel een dergelijke onder scheiding op het akkerbouw-bedrijf een arbitrair karakter heeft, is het eohter voor de .berekening van dea© rentekosten noodzakelijk, in verband »et

de aan te houden looptijd. Hierbij is gesteld, dit de, geïn-v vesteerde bedragen t.b.v. het gehele bedrijf via de gea&aen-lijke opbrengsten van het gehele bedrijf weer vrijkomen» Voor deze investeringen geldt dus niet, dat zij via de opbrengst van een bepaald gewas vrijkomen.

Foor de investeringen ten behoeve van een bepaalt•gewas is bij de berekening uitgegaan van de stelling, dat deze,in-vesteringen vrijkomen uit de opbrengst van het desbetreffende gew&o.

Zoals opgemerkt, vloeit deze onderscheiding voort uit de aan te houden looptijd voor de renteberekening. Voor de

afzonderlijke gewassen bestaan er namelijk verschillen in d© periode, welk© ligt tussen het zaaien/poten en het oogsten van het gewas| de looptijd is hierdoor verschillend, De inves-teringen, welk© voor het bedrijf als geheel plaats hebben, kunnen daaroœ niet aonder meer bij de renteberektning voor de af«oneerlijk© gewassen worden opgenomen.

groenbeoesting ©n stalmest en tenslotte de .algemene kosten (boekhouding,, water, licht, abonnementen, verzekering e.d,).

Be periode, waarover de investering plaats heeft loopt van oktober i/m septeœber (een jaar)« Gesteld is, dat «it à© gezamenlijk© opbrengsten van d© lopende oogst deze investe-ringen zullen vrijkomen en dat deze gezamenlijke opbrengsten op dat moment dan o.a. f. 300,- per ha bedragen,

aangezien geen gegevens bekend zijn betreffende het moment van investering van onderhoudskosten en algemene kosten zijn de uitgaven gelijkmatig over het gehele jaar verdeeld»

De renteberekening voor de investering voor het gehele bedrijf

iet

IOTESTERINGBF VOOR GEHELE BEDRIJF II GLB, PER Hi fabel 1

arbeidskosten frekkraeht Onderhoud +• aan-schaf klein-gereedsoh&p Bemesting Hgenene kosten Totaal' 4,75$ rent© Looptijd in maanden Totale rente-kosten okt.

16

10

3

30

4

63

0,25 12 3,00 nov. 8 '• 10

3

-4

25

0,10 11 1,10 dec.

16

2

3

-4

25

0,10 10 1,00 jan.

16

_

3

-4

23

0,09

9

0,81 feb»

16

«

3

5

3

27

0,11

8

0,88 ntrt»

16

2

3

-,3

24

0,09

7

0,63 apr,

16

2

3

-3

24

0,09

6

0,54 mei

6

2

3

•

-4

.15

0,06

5

030

juni

3

-3

-4

10 0,04

4

0,16 juli

8

-3

.-4

15

0,06

3

0,18 aug.

8

4

3

-4

19

0,08

2

0,16 sept,

16

• 43

2

-4

35

0,14

1

0,14 to-taal 145-•• 45 , 35 .. • 35

45

305

-8,90

Voor enige gewassen worden in tabel 2 t/m 5 de inves-teringen vermeld tezamen met de hierop gebaseerde rente-berekening. Deze investeringen per gewas hangen dus ten

nauwste samen met de verbouw van het bedoelde gewas.

Arbeids-kosten Trekkracht Werk door derden Zaaizaad Bemesting P + K N Totaal 4,75/^ rente Looptijd in maanden Totale rentekosten ' 1 3kt. 18 18 70 m -106 042 135 5,67 INVESTERINGEN nov. _ -— M -125 -dec. _ M * 7 _ -7 0,03 ll5 0,35 jan. _ — -105

VOOR WINTERGRAAN IN GLD. PER HA

febr. _ -_. 19 -19 0,08 95 0,76 1 mrt.japr. 9 2 _ 19 65 95 0,38 85 3,23 28 3 -31 0,12 75 0,90 T mei jjuni 10 -14 -24 0,09 65 0,59 7 -_ _ 7 0,03 55 0,17 juli _ -_ -45 -aug. 100 22 _ -122 0,48 35 1,68 Tabel 2 1 sept jokt, P > 8 , -» • 25 60 medi nov, «* c to-taal 380 -1 45 65 146 j 1 V » 68 0,27 l5 0,41 « 65 0,26 05 38 65 544 0,13(13,89

De rentekosten voor granen zijn berekend tot medio november omdat op dit tijdstip ca. 50fa van de graanoogst is afgeleverd.

De berekening van de rentekosten voor zomergraan is in de volgende tabel gegeven.

INVESTERIHOBH VOOR ZOHBSQRiHSN II OLD, PER HA fabel 3

Arbeidskost©»

-T r e k k r a c h t

Werk door derden Z a a l i a a d Besteeting P + K I 'Totaal 4 »75^ rent© •Looptijd i a B S A » d « » Total© r e n t e k o s t « j a » . 7 7 0,03 10? 0,32 febr. «Mi 20 20 0,08 95 0,76 sart. 20 15

55

20 11C 0,44 85 3,74 a p r . 15

5

mm

55

75

0 , 3 0 75 2,25 o e i 30 3 14 47 0,19 6

5

1,24 j u n i .10 10 0,04 55 0,22 j u l i 4 0 10 50 0,20

. 4

5 äug»

65

12 77 0 , 3 0 \ 5 0 , 9 0 1,05 sept« 60 60 0 , 2 4 ' 25 0,60 o k t . 65 €5 0,26 0,39 medio nov» ••

o5

t o -t a a l 180 45. 146

55 '

40 ' '

' 55

521 _ ' 1 1 , 4 7 '

Tenslotte-wordt in de hiernavolgend« tabellen nog de berekening verèeld van de rentekosten omlopend kapitaal voor consumptieaardappelen en suikerbieten.

Arbeidskoste*

Trekkracht Werk door deaden Pootgoed Bemesting P+K N Dekstro T o t a a l h e r f s l a f l e v e r i n g . 4 »75$ r e n t e L o o p t i j d i n maanden Rente k o s t e n T o t a a l v o o r j a a r saf l e v e -4 , 7 5 $ r e n t e L o o p t i j d i n maanden Rentekosten INVESTERINGEN ^ fébr j -10 335 35 -380 1,50 IC 15P0 380 1,50 13 39,5C m r t . 80 20 -40 65 -205 0,81

9

7,23 205 0,81 12 9,72 a p r . 50 15 -70 -135 0,53 8 4,24 135 0,53 11 5,83 /OOR CONSUMPTIEAARDAPPELEN IN ( mei 65 15 15 _

95

0,38 7 2,66 95 0,38 10 3,80 j u n i 30 5 70 -105 0,42 6 2,52 105 0,42 9 3,78 j u l i 10 -70 _ 80 0,32

5

1,60 80 0,32 8 2;5 6 aug, — -_ -4 -. -7 s e p t . 190 30 -220 0,87 3 2,61 220 0,87 6 5,22 3LD. PER HA T a b e l o k t , jnov. jdeo. j j a n . _L .._. _L .. .1 _ I9O 35 -. -225 0,89 2 1,78-225 0,89 5 4,45' — • * . — 1 4

feta f

to-: ; 1 250 (herf s t a f levering (865) 7 5 ( v o o r j a a r s - < aflevering)325 (1015) _ -50 300 1,19 1 1,19 125 0,49 4 1,96 i " ~ -.1 1 -_ — -_ -. -3 -2 -« -_ -_ «. 325 3,29 1 1,29 120 I65 335

75

135 50 1745 38,89 1895 5 8 , 1 1

Voor consumptieaardappelen zijn twee berekeningen gegeven namelijk bij herfst- en voorjaarsaflevering. Ingeval gemiddeld 50$ in de herfst en 5°$ in het voorjaar wordt afgeleverd zijn

de rentekosten te stellen op het gemiddelde ofwel f. 48,50 per ha*

arbeidskosten Trekkracht ,iërk door derden

Zaaizaad Bemesting P + K N Totaal 4,75^ rent© Looptijd in »aanden lentekosten febr. 50 50 0,20 10 2r00 mrt. 30 15 50 50 145 0,57 9 5,13 apr. 50 10 50 110 0,44 8 3,52 mei 230

5

10 35 260 1,11 7 7,77 juni . 40 40 0,16 6 0,96 juli *•*

5

-aug. — 4 « sept, 70 70 0,28 3 0,84 okt. 175 20 ;195 0,77 2 nov. 165 20 185' 0,73 1 1,54,0,73 dec. 40 50 90 0,36 -totaal 800 70 60 P.M ' 100 135 1165 22,59, Zoals uit "bovenstaand© becijfering«» blijkt, is d©

beloning voor bedrijfsleiding nog niet opgenomen. Het niet-oprieaien van de.beloning voor bedrijfsleiding wordt verklaard .uit het feit, dat bij d© opstelling van deze berekeningen

'nog geen concrete bedragen bekend zijn* fer oriëntering aijn daarom in de samenvatting d© totale rentekosten voor omlopend kapitaal- vermeld, waarbij voor bedrijfsleiding »et de in vorige jaren geldende nonnen rekening is gehouden»

Samenvatting

In de rentekosten voor kort omlopend kapitaal aijn niet begrepen de rentekosten voor de duurzame produkti©« middelen. Be rentekosten voor "duurzame produktiemiddelen aijn afzonderlijk in de produktlekosten per gewas opgenonen» In de tabellen met de investeringen voor het genei© bedrijf en voor de afzonderlijke gewaseen zijn bijvoorbeeld in de kostenbedragen voor trekkracht daaro» niet opgenomen de • koeten voor afschrijvingen en rente van trekkers en paarden»

De pacht wordt voor de kleigebieden voor de helft in aanmerking genomen omdat betaling van de halve paoht als regel vooraf in mei plaats heeft.

De rentekosten voor kort omlopend kapitaal zijn bere-kend voor de investeringen in de niet duurzame produktie-' middelen, welke plaats hebben voor het gehele bedrijf en

die welke plaats hebben voor een bepaald gewas.

De rentekosten voor beloning bedrijfsleiding zijn in tabel 6 afzonderlijk vermeld. Deze kosten zijn berekend op basis van de normbedragen, welke golden in 1956.

De totale rentekosten voor kort omlopend'kapitaal • bedragen voor de verschillende gewassen in de kleigebieden.

BEKTE OMLOPEND KAPITAAL PER HA OP BASIS YAN 4,75^ RENTEVOET Tabel 6

Wintergraan Zomergraan Co nsump t i e-aardappel« Suikerbieten Investeringen in niet-duurzame produktiemiddelen gehele bedrijf 1 8,90 8,90 m 8,90 8,90 per gewas 2 13,89 11,47 48,50 22,59 Bedrijfs-leiding ]) 3 1,98 1,98 3,30 3,00 Helft v.d. pacht "0 4 2,13 2,13 2,13 2,13 Totale rente kosten 5 27,- 24,- 63,- 37,-Laatste datum, waarover rente is berekend voor de inves-teringen per gewas(kolom 2) 6 medio november medio november gemiddeld van herfst- en voorjaars-levering (.november en februari) november ,—__