Schriftelijk examen Dierenfysiologie, juni 2014-2015 (Prof. Guy
Smagghe):
Opmerking over het examen: in 2014-2015 was er geen mondeling examen, de vraag over het hart (3.) gebeurt normaalgezien mondeling.
Alle 4 vragen elk op 10 punten.
1. Bespreek de manier waarop een beenvis aan ademhaling doet en vergelijk schematisch (+tekening) met de strcutuur en de efficiëntie met deze bij de mens en vogels. (+tekeningen!)
2. Excretiestelsel bij de mens. Bespreek de werking ter hoogte van het lichaampje van Malpighi (+tekening). En wat is de clearance Cx (uitgewerkt voorbeeld met getallen en tekening)? 3. De hartcyclus van de mens. Bespreek de geleiding van de prikkel vanaf de sinusknoop en de
stroming van het bloed (incl. druk en volume) in de verschillende delen van het hart en het openen/gesloten zijn van de kleppen. Link deze fysiologische processen ook met een typische electrocardiogram (+duidelijke tekeningen !).
4. Antwoord met Waar (W)/ Onwaar (O) voor volgende stellingen (met giscorrectie: juist antwoord= +0,5, geen antwoord = 0, fout antwoord= -0,5, onduidelijke antwoorden worden als fout
beschouwd).
1. Ademen aan de lucht is voordeliger voor metabolisch hogere organismen dan aan water omdat de massaverplaatsing minder energie vereist; immers lucht weegt 23.000 keer minder dan water.
2. Mensen ademen in door het volume van de longen te vergroten: er wordt lucht in de longen gezogen door de ribbenkast op te trekken en het middenrif op te spannen. 3. Diffusie is een passief proces en is omgekeerd evenredig met de afstand.
4. De totale capaciteit van de ademhaling bij de mens wordt zelfstandig geregeld door ademcentra in de pons en in het verlengde merg; hierbij hebben vooral een
verhoging van de CO2 concentratie en een verlaging van de zuurstof concentratie een sterk stimulerend invloed.
5. Hematocriet betekent het volumepercentage van het aantal bloedcellen in het bloed; dit mag maximaal 50% zijn volgens de huidige dopinereglementen.
6. ???
7. Ramjet is een mechanisme van voedselopname bij vb de zeester waarbij met een soort boormechanisme (radula) een gat wordt gemaakt in een mosselschelp en deze dan extracorporeel wordt verteerd en opgegeten.
8. Ascorbinezuur of ook vitamine C genoemd is een vitamine dat goed oplosbaar is in water; het speelt o.a. een rol in de opname van ijzer uit voeding; deficiëntie leidt tot scheurbuik gekenmerkt door o.a. bloedingen.
9. De dunne darm bij de mens is ongeveer 3m lang en 2,5 cm diameter; het epithelium
vertoont plooien, vlokken, microvilli en zo wordt een oppervlakte van ongeveer 80m2
gecreëerd. (FOUT: 80m2 is de totale oppervlakte van alveoli niet van de darmen, dit is ongeveer 150 à 200 m2)
10. Mictie wordt geregeld door ADH (antiduretisch hormoon); bij een stijging in ADH wordt het vochtverlies tegengegaan dor het ophouden van het urine (=niet gaan plassen).
11. De hersenen bestaan aan de buitenkant met grijze stof met cellichamen en dendrieten. Deze laatste dienen voor informatieverwerking. De vezels die de witte stof vormen liggen binnenin en wordt opgeven door isolerende myelineschede. Deze axonen verzekeren de informatieoverdracht in het lichaam.
12. In het zenuwstelsel van de mens zijn de neuronen verantwoordelijk voor de
informatieve processen, communicatie met andere cellen en het waarnemen van de omgeving. Gliacellen zijn verantwoordelijk voor ondersteuning, voeding en isolatie van neuronen.
13. De knopen van Ranvier bestaan uit gaten inde myelineschede. Daar zijn de
natriumkanalen meer gevoelig voor veranderingen in potentiaal en zo treedt er een versnelling van geleiding van het signaal op.
14. De hypothalamus ligt aan de bovenkant van de hersenen en staat in voor de opslag en secretie van neuropeptiden o.a. oxytocine en ADH of ook vasopressine genoemd. Daarnaast regelt ze ook werking van de hypofyse via vrijstelling van hormone-releasing en hormone-inhibitor factoren.
15. De pancreas of ook alvleesklier genoemd heeft zowel een exocriene als endocriene functie. Ze bevat de eilandjes van Langerhans. Deze laatste bevatten β-cellen die insuline afscheiden wanneer de concentratie van glucose in het bloed te hoog is. Hierdoor wordt meer glucose verwijderd (uitgescheiden) door de nieren.
16. Melatonine is een neurohormoon dat als primaire functie heeft de regulatie van het biologisch ritme. Het wordt geproduceerd in de epifyse of pijnappelklier. De
precursor van melatonine is serotinine.
17. De tyroide of schildklier licht bij de mens ter hoogte van de luchtpijp en speelt een belangrijke rol in de energetische huishouding van het lichaam. Ze produceert onder andere calcitonine. Dit neuropeptide verlaagt de Ca-spiegel in het bloed.
18. Androgenen zijn typische mannelijke steroide hormonen en ze zijn de belangrijkste hormonen die gesecreteerd worden door de testes. Ze zorgen voor de ontwikkeling en behoud van de mannelijke (secundaire) geslachtskenmerken. De hoeveelheid androgenen (in vroeg embryonaal stadium) bepaalt het geslacht van het embryo. 19. Cathecholamines zoals epinephrine worden in de medulla cellen van de bijnieren
bijnieren geproduceerd en vrijgesteld.
20. Adrenaline dient als neurotransmittor maar ook als hormoon voor vb de regeling van stress.
