AANPASSINGEN EXAMENS 2016 TIJDVAK 1 HAVO GESCHIEDENIS
EXAMENOPGAVEN titelblad
Zin aangepast (Dit examen bestaat uit 26 vragen. = Dit examen bestaat uit 26 open vragen.).
Zin aangepast (Voor elk vraagnummer staat ... = Achter elk vraagnummer staat ...). blz. 2
Vraag 1: inleiding aangepast en vraag is bovenaan vermeld. Vraag 1: 2 punten
De onderstaande historische gebeurtenissen hebben te maken met beroemde (huis)dieren en staan in willekeurige volgorde.
Zet deze zes gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde, van vroeger naar later. Noteer alleen de nummers.
1. Karel de Grote kreeg een witte Indische olifant van Haroen ar-Rashid, de leider van het Arabische rijk waarin de islam zich had verspreid.
2. Over de Romeinse keizer Caligula etc.
blz. 3 en 4: geen aanpassingen
blz. 5
Vraag 14: inleiding aangepast en vraag is bovenaan vermeld. Vraag 14: 4 punten
Het leven van Klaas Ris (1821-1902) kan worden gebruikt om verschillende kenmerkende aspecten van de negentiende eeuw te illustreren.
Hieronder staan vijf gegevens uit zijn leven. Kies twee gegevens en verbind elk gegeven met een verschillend kenmerkend aspect van de negentiende eeuw. Licht dit verband telkens toe.
1. In 1868 richtte Klaas Ris de Amsterdamse Bouwmaatschappij ter verkrijging van Eigen Woningen op, om ook arbeiders aan goede woningen te helpen.
2. In 1870 hield Klaas Ris etc.
blz. 6
Vraag 16: inleiding aangepast en vraag is bovenaan vermeld. Vraag 16: 2 punten
Zet de onderstaande zes gebeurtenissen die zich afspeelden in Berlijn in de juiste chronologische volgorde, van vroeger naar later. Noteer alleen de nummers. 1. In zijn bunker maakte Adolf Hitler een einde aan zijn leven.
2. Vlak bij de pas gebouwde Muur etc.
blz. 7
Vraag 21: inleiding aangepast en vraag is bovenaan vermeld. Vraag 21: 3 punten
Hieronder staan vier gebeurtenissen (A tot en met D) en vijf gevolgen (1 tot en met 5) in willekeurige volgorde.
Noteer de juiste combinaties van gebeurtenis en gevolg, door achter elke letter telkens het daarbij passende nummer te noteren. Let op! Er blijft één gevolg over.
Gebeurtenissen:
A. De Vlootwet werd aangenomen in de Rijksdag B. De Rijkscultuurkamer werd ingesteld.
etc.
blz. 8
Vraag 21: inleiding aangepast en vraag is bovenaan vermeld. Vraag 26: 4 punten
Hieronder staan vier gebeurtenissen die gaan over de Ierse popgroep U2.
Kies twee gebeurtenissen uit de geschiedenis van U2 en geef bij elke gebeurtenis aan, bij welk kenmerkend aspect van de tweede helft van de twintigste eeuw deze gebeurtenis past.
1. In 1976 begon een groepje schooljongens uit Dublin het bandje Feedback. 2. In 1978 veranderden zij etc.
BIJLAGE
titelblad: geen aanpassingen
blz. 2: geen aanpassingen
blz. 3
bron 3: inleiding aangepast i.v.m. toevoegen tekst noot 1. Nootvermelding in tekst in kader vervalt.
De Engelse huurling Walter Morgan is tussen 1572 en 1574 in dienst van Willem van Oranje. Van zijn belevenissen houdt hij een dagboek bij. Hierin schrijft hij op 17 september 1572 over de inname door het Spaanse leger van de Zuid-Nederlandse stad Mechelen. Hij schrijft over papen. Dit is een scheldwoord voor rooms-katholieken.
blz. 4
bron 5: tekst aangepast i.v.m. omschrijving afbeelding.
Omstreeks 1622 maakt Frans Hals dit schilderij van (waarschijnlijk) koopman Isaac Massa en zijn vrouw Beatrix van der Laen. Op de achtergrond is een tuin en een villa te zien met onder andere een fontein. De prachtige, dure kleding die zij dragen is tot in de kleinste details geschilderd.
blz. 5
bron 6: tekst aangepast i.v.m. omschrijving afbeelding.
Op 17 december 1918 publiceert het Duitse satirische tijdschrift Simplicissimus een spotprent van Karl Arnold met als titel Spartakus. De tekenaar Karl Arnold was sympathisant van de links-liberale Deutsche Liberale Partei.
Op de spotprent zit een oude man met een bril op een tak in een boom. Hij heeft oude, verscheurde kleren aan. Deze man lijkt op Karl Liebknecht, de leider van de
Spartakusbond. Hij zaagt de tak af waar hij zelf op zit. Onder de spotprent staat een zin in het Duits. Vertaling: "Wij willen aan de wereld bewijzen dat ook het volk het recht heeft of stommiteiten te begaan."
blz. 6
bron 7: tekst aangepast i.v.m. omschrijving afbeelding.
Een foto uit 1922 van Willy Römer van een veteraan uit de Eerste Wereldoorlog, aan het front blind geworden en na de oorlog straatmuzikant. Hij zit op een krukje accordeon te spelen in een lege straat. Voor hem ligt zijn (blindegeleide)hond.
bron 8: tekst aangepast i.v.m. omschrijving afbeelding.
Op een foto van Willy Römer uit 1931 is de opheffingsuitverkoop van een juwelier aan de Friedrichstrasse in Berlijn te zien. Op een groot bord dat boven de juwelierswinkel hangt staan de volgende teksten: Winkelpand direct te huur. 22.000 Mark huur is niet meer op te brengen, daarom: Totale opheffingsuitverkoop! De getoonde prijzen zijn niet meer geldig. Wij accepteren elk redelijk bod!
blz. 7: geen aanpassingen
blz. 8
bron 11: Nootverklaringen zijn als toelichting vermeld. Nootvermeldingen in tekst in kader vervallen.
Toelichting:
Novotny is Dubceks voorganger als leider van de Communistische Partij van Tsjecho-Slowakije.
In het Centraal Comité zit de leiding van de Communistische Partij. bron 12: tekst aangepast i.v.m. omschrijving afbeelding.
Naar aanleiding van de Nederlandse demonstraties tegen kernwapens in 1981 maakt Frits Behrendt een spotprent voor Het Parool.
Op de voorgrond staat een demonstrant met een zonnebril met één zwart glas en één glas waarop de letters "USA" (de Verenigde Staten) staan in een raket. Hij houdt een bord vast met de tekst "Geen kernwapens". Op het jasje van de man staan buttons met "nee" en "IKV" (Interkerkelijk Vredesberaad, de organisator van de demonstratie). Op de
achtergrond staat een grote groep demonstranten met spandoeken met teksten zoals "geen kernwapens", "halt!", "nee", "vrede" en "stop".
