Achtergrond
Werking waarschuwingsmodel
Relatie bladnat en hoeveelheid aantasting
vruchtboomkanker voor verschillende wonden
Peter Frans de Jong, Pieter van der Steeg, Ron Anbergen en Adrie Boshuizen (Bodata)
• Neonectria ditissima (voorheen Neonectria galligena) is een wond pathogeen, wonden die geïnfecteerd worden zijn bijvoorbeeld
bladwonden en snoeiwonden.
• Het aantal effectieve middelen neemt af terwijl nieuwe rassen zoals Rubens® en Kanzi® erg gevoelig zijn voor vruchtboomkanker.
• Een waarschuwingsmodel is ontwikkeld om bespuitingen gedurende de bladvalperiode op het juiste moment toe te passen.
• Waarschuwingsmodel bleek effectief op bladwonden maar kan het model ook gebruikt worden voor andere typen wonden?
Kankeraantasting met rode vruchtlichamen van Neonectria ditissima
• Waarschuwingsmodel is gebaseerd op werk van B.A. Latorre in Chili • Model berekent de mate van kieming van conidiosporen van
Neonectria. Bespuitingsdrempel wordt bereikt als bepaald deel van
de sporen is gekiemd.
• Model heeft als uitgangspunten de lengte van de bladnatperiode en de temperatuur.
• Sporen hebben vocht nodig om te kiemen. Hoe langer de bladnatperiode des te meer sporen kiemen des te meer kankers ontstaan.
• Sporen kiemen sneller bij hogere temperaturen dan bij lagere temperaturen.
Proef 2009-2012
• In de klimaatkamer werden proeven uitgevoerd om te bekijken of langere bladnatperioden tot meer kankers leidde.
• Deze proeven werden gedaan voor : bladwonden, snoeiwonden en knopschubwonden.
• De proeven werden uitgevoerd op Gala. Na verwonding werden de bomen geïnfecteerd met kankersporen en werden de bomen in de klimaatkamer met 100% RV gezet. Op deze manier kon een
bladnatperiode gecreëerd worden.
• De bladnatperioden varieerden van 0 tot 15693 minuten afhankelijk van de temperatuur die werd gebruikt in de proeven.
• Alleen bij bladwonden werd gevonden dat langere bladnatperioden tot meer kankers leiden -> waarschuwingsmodel is bruikbaar.
• Snoeiwonden raken zelfs geïnfecteerd zonder bladnatperiode.
Waarschijnlijk trekken sporen in de wond en krijgen vocht van de boom zelf om te groeien -> waarschuwingsmodel is niet bruikbaar. • Knopschubwonden bleken geen groot gevaar te zijn; slechts een
zeer klein gedeelte van de wonden raakte geïnfecteerd. De bespuitingen tegen schurft in die periode zijn waarschijnlijk voldoende.
Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Postbus 200, 6670 AE Zetten
Contact: peterfrans.dejong@wur.nl T + 31 (0)488 47 37 44
www.wageningenur.nl/ppo
Type wond Bladnatrelatie
Waarschuwings-model Gevaar
vruchtboom-kanker
Bladval Ja Ja Groot
Snoeiwond
(winter) Nee Nee* Matig
Knopschub Nee Nee* Klein
Snoeiwond
(voorjaar) Nee Nee* Matig
y = 0.0102x + 24.39 R² = 0.7132 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 0 20 40 60 80 100 0 1000 2000 3000 4000 5000
Aantal punten volgens Neonectriamodel
Hoe vee lhe id aa nt asting bladwonde n (%)
Aantal minuten bladnat bij 90C Bladval
Praktijk
• Waarschuwingsmodel alleen gebruiken tijdens de bladvalperiode voor bladwonden.
• Snoeiwonden hebben geen bladnatperiode nodig om een kanker te krijgen. Omdat sporen zich verspreiden tijdens regen moet er
gesnoeid worden tijdens droog geweer en de wonden zo snel als
mogelijk afgedekt worden voordat het begint te regenen en sporen in de wonden kunnen komen.
Samenvatting van relatie bladnat en hoeveelheid aantasting vruchtboomkanker voor de verschillende wonden c c b bc d a 0 20 40 60 80 100 0 min bladnat 0 ptn 5231 min bladnat 1000 ptn 10462 min bladnat 2000 ptn 15693 min bladnat 3000 ptn vaseline controle Aangeta ste snoe iwonde n (%) Snoeiwond
