Die O.B. Jaargang 5, no.19

~:~···:··~

.'

·-'~:~:--~~~~:.:··_

·

~-~~-··::

.

··~·

".~·~·:::~~~~·~~~·~:~~~.~--

.

-·

-~.

·.~· ~;: -~

-·. ~ -~.·:---~ ;_

::.

___

....

:.·

--

·~ -~:.

~~---.~~~-~~~':·~::~:-:·:: ·--·~-~

.

:~~:~

:::·:·"·'·"

~

·:"':

·

.:.:

...

_.:.:

_

:

-~

-

~~

::

:~

.

,

.. ry

1 dlt k be· lWCT· hulle t die van I van · otes-)taal. 'mid· Ar· erste oor -·kerl; nie. ·kers die IOOf· vatl ; be-die aan- wer-sal van die ttnir die ICTk 'ligr .}';.

""'

IE

.

~n. Pr~ )C!rlt Ul~

-.

.om.. r l e :;

l

I

Ge:reg:tstreer a.an die H.P.K.

as

'n Nuusblad.

5dc Jrg. WOE)rSDAG, 3 APRIL 19~ 6. Ko. 19.

= ·--·

KoGo

Op

GEORGiE

Besoekers Verras

Op

Vergadering

Op Donderdag, 14 Maart, het

dr. J. F. J. van Rensburg,

Kom-mandant-generaal Yan die O.B.,

·n openbare \·ergadering onder

beskerming van die O.B. in die

stadsaal \'an George

toegc-sprcek.

Komdt. F. H. Robertson was

die voorsitter, terwyl mnr. J.

T. C. Lamprecht met gebed gc

-open het. Die stadsaal was vol

e1;1 daar is verskeie persone op-gcmerk wat nie lede van die Bcweging is nie.

VOoo~verU

iese

Brit.tanje

Va~ITl1

Volgens die syfers wat die Britse admiraliteit verstrek het, hct die Engelse gedurende die

oorlog 3,282 skepe verloor. Dit sluit in drie slagskepe, twee

slagkruisers. 23 kruisers. 13·1

torpedojaers en 77 duikbote. Een-cn-\'yftig duisend matrose

is hierdcur gcdood. Dit is 20,000

meer as gedurenc!e die vorige

oorlog.

Duitse duil{bote het 781 skepe

gekelder, tcrwyl die Italiaanse

en Japanese duil<bote vir 85 en 130 skepe ondersl<eidelik ver-antwoordeli I< was.

rNiU

IE lE

~

[Q)

~1ffE

OO[E~[D)

W

~~

.

~IDJUB~ruJ

V~rffi ~£M~WtEfffi~~~~

_.

mlo~Jpl o

0

_{leO~BIID~ W©~~?aur(Q]}

_IE~ttel~r

Die amptclikc houding van die H.N.P.-leiding is

hesig

om

~teed1'

meer ver:-;f't

in

die pm·ty se koukns

ui

t

te

lok,

na

uit

onhetwisharc hro

n

verneem wol'(l.

Oic

groo

l

mecnlcrheid

van die

koukns

is reeds

ten

gun-ste van

sameweddng met die

Ossewabrandwag, terwyl 'n jaar

gclcdc

slcg

s

'n

klein

m

i

uded1eid

h

u

llc

vir samewerking heywer het. Die

maghcbhcrs

in

die

party

hly uietemin nog

onversetlik

in hul

vyandskap

teenoor

die

Volkshewcn·in«,

_""

:")

'n Geheime st<'mming oor dio

vraagstul{ ,·an sanw·.1·crldn~

met die O.B. is I<Ort gclcdc dcur· die H.N.P.-I<Oulms gehou. Di<:>

uitslag was verra!>send.

Dric-kwart van <lie !cdc h<-t ten

gun-ste van samcwcrldng gcstcm, in

vergelylting met slcgs 'n paar·

stemmc 'n jaar gclc<l<'.

Hierdie hou<ling ,•an die

koukus is 'n weerspiei:iling

van die volk sc begcct·tc in sover die parlcmcntsledc van die H.K.P. op hoogtc is met

die gevoelens in hul ki

csaf-dclings.

Vir cnkelc !cdc, soos by vo

or-beeld mnr. Tom Naud6 van Pic

-tersburg, wat in die verlede

nooit teen die O.B. tc kere

ge-gaan het nie, is dit cwenwcl 'n

saak van oortuiging dat die volk se gelcderc herstel moet word.

VERANDER KJKS

DiE' uit::.lag van die geheime

stemming bring egter gcen

vcr-andcring in die amptelike

hou-ding van die party mec nie,

aange::.ien die maghebbers juis

die mcnsu is wat in die

Yer-dc<'ldhcid wil volhard. :'\Inr. Eric

Louw is by uitstel• die

vcrteen-woonliger van hienlie

haat-draende groep. Dz·. Malan self

is glo geneig om aandag te si{enl< aan die begeerte van die meerderheid in sy koukus, daar ' hy van aanleg graag op die mccrdcrheid stcun. maar hy

~:;ien glo ook nie kans om die

heethoofde te verloor wat drcig

dat hulle 'n tweede skeuring sal

Dr. Van Rensburg is Iuid

toc-gejuig deur die gchoor waarin

aile sel{sies verteenwoordig was.

Na die afsluiting met Die Stem van Suid-Afrika het die K.G. aangekondig dat indien enige persoon verdere inligting wil

he

,

hy gewillig is om vrac te

~raJUD®t!cal~u~

@~

IB3rrntt~~ ~OC~f@~

veroorsaal< as hy toegee aan

die eenheidsbcgccrtc nie. In

hierdie \·erband word

bcl<lcm-toon dat clit vera! 'n paar van

die aspirant- of sl;

aduwee-mi-nisters - soos huUo in

parlc-mcnh!re taal g·cnocm word

-is wat gcl,ant b teen samewe r-king. llnlle sicn <laarin 'n g c-vaar vir htll ci<' posisies. Hulle

\Tees dat samewerking tussen

die opposisicgroepe moontlik

kan uitloop op 'n herrei:Hing \'an die skaduwee-l<abinet en dat

nuwe luagtc buite die party

die postc kan kry \vaarvoor hulle hul tande slyp. llullc lmn

nog nic hc<'ltcmal bcscf dat die Ossewabrand wag werlilil{ nil's opcis vir sy aandecl in 'n

vollc-st .. yd nlc. Maar afgesien

hier-van vrecs hulle dat srunewer -king met die O.B. ook sa

mcwer-Jdng met die ander groepe soos

o.a. die Afrikancrparty sal

mee-bring en dat daar tog in elk

geval 'n nuwe indcling van

ka-binetspostc gcmaalc sal moct

word. BELE IN PERSKOR EN

VERSEKER DIE

OOR-WINNING VA::\T DIE

VOLI<SBEWEGING! Slu-yf aan: DIE SEKRETARIS,

Posbus 1411 - Kaallsta<l.

beantwoord. Die grootste

gc-deelte van die gehoor het

ag-tergebly en verskeie intelligente

vrac is op duidelike en

bcsa-digde manier beantwoord. 'n

Aangcnamc gees het geheers en

daar was 'n algehele

afwcsig-heid van bitsigheid en

persoon-like aanvalle. Dr. Van Rensburg

hct dit duidelil{ gestel dat die O.B. gecn kru1didate in die cers

-komcnde vez·kicsing sal stel nic

en dat dit onmoontlik is om nou

te bepaal vir welke kandidate

lede genee mag wees om te

stem, aangesicn nicmand wcet

wat die politieke groeperings

dan sal wees nic en ook nie wat die houding van die kandidate sal wees nie.

VOLiiSFRO::-JT

Dit is nie onmoontlil• dat

so-wei die H.N.P. as Vercnigdc

Party heclwat verandcrings sal

ondergaan voor die ,·oJgcn<le

al-gemeno verkiesiug nie. Dit kan

egter nie van die O.B. verwag

word om te vergeet welkc

bc-handeling hy in die verlcde van

die bestaande politieke partyc gekry het nie. Die O.B.

propa-gccr 'n rcpubli!{cinsc

voll<s-front waarin aile Afril•anez·s

ve1·toenwoordig sal wees en

llierdio voll•sfront bchoort clie

\'olgcnde vcrkiesing to vcg en

nie een of ander party alleen

nie. So'n voll<sfront sal lmn

staat maak op die voile steun

,·an die O.B.

Hy het verder gese dat daar ccrs samewerlting moet wees voordat daar eenwording kan

lwm. Aan die einde van die vrac is <lr. Van Rensburg deur

·u lid van die H.::-J.P. bcdank Yir sy toespraal> en <lie gees

'marin hy opgctrcc hct.

Een besoekcr het na die ,

·er-gadcring gese dat die K.G. sc

tocspraak en optre<le ell<c

woord wat hy nog omtrent hom

gehoor het, loenstraf.

'n Groot aantal Britse skcpe

het in die afgclope wclce aan

bran<] gcrnalc weens sabotasie.

Daar is nog nie bclH•ntl of <lit

Duitsers of Kommunistc is wat

daan·oor verantwoor<lelil{ is nie.

Op die foto word die 16,000

tonsc ~!tip Empire \\'aYeney

gcslcn, besig om uit te brand.

Die slmdc het £3 milj. beloop.

In<licn u aan die

ad\'ertccr-dcrs in ons blad nocm dat u

die a<lvcrtcnsie gcsicn het weet

hullc dat hulle <leur u

onder-stcun word

e

n

a<lvertecr <lus weer. Noem die blad volgende I .ocr.

Gedernk

Hertzog

Vandag herdcni{ die Afrika-nervoll< die geboortedag van

wyle genl. J. B. M. Hertzog. Die sentmle

herdenkingspleg-tigheid speel af by die ecnsan1c

graf van hierdie groot Afrika

-nerleier en historicse figuur.

'n Stille maar altyd kragtigcr

weluoep tot volwaardige

\'Olk-slcap gaan van hierdie eensame graf uit na die verdeeldc en

versl.:eurde Afrikancr\'olk. Daar<lic stille wel•roep sal

-moct - wecrliJank ,;nd in trouc Afrilmnerharte!

K

erkvervolging

In

Oos-E.uropa

nGedurcndc clic (tfgclopc jaar

was die Gricksc J{atolickc in

Roct1wnie c~an 'n gcwcldi[!c

t·rr-'VOlging blootgcstcl. Al scwc

biskoppc is in hcgtcnis r;cnccm.

Hierby moct nO{J !JCI'OCfJ wonl

dat baic pr·icstcrs 1.:crvolg is, in

ge'IJangcnisse gcwcrp oj

[J•Jclc-portec7· is, tcr·wyl baic anclcr·

wee1·

vcrmoor is/' hct kanli-naal GTifjin van WcstmilllilC,.

verklcuu· toe lry nn (lie ucn,ol

-ging van pm·sonc in Ooli-Bnrop(t

vcnvys het in vc.,·uawl met die

onlltngse vcrklm·inr; wat in

Moskou uitge1·cik is tolW1'in

aanr;cvoe1· is clat die Gricksc

Kettolickc in RocthcnW <tf !WS1cri

het van die Katolickc l{crk.

,.Die Kerk in Joego-Slaw1c is ook aan vcn•olging onderhcwig.

Biskoppe, priesters en

nie-gees-telikes is \'ervolg en vcrmo.or.

In baie van die ander gebicde wat binne die Russicse gebieti

lc, is die pricstcrs aan die

ti-rannie van die geheimc polisie onderworpc," hct hy gcse.

l

Laat Johan Hefer

u help om Blakende Gesond·

heid te geniet en 'n Mooi Geboude Liggaam met Reuse•

krag te ontwikkeJ.

Leerllns; A. S. Louw, Jnr.. van

Oll,·lcrshock, Natal. skryf: .. vanda-l el<

u kursuC~ nccm bet ek nog seen ver·

kouc s;chad nie en my hoofpyne het

Vl'rclwyn. .My borsmaat bet met 6 dm.

vcrmcerdcr. my bo·nrrn met 3 dm., my

ho-bene met 5 dm. en my kulte met

3 dm. Bolo dankle vir u Interessante

J·mr:rus co rand.''

I<UJtSUSSE \'IR ~lA1'>S VAN E:-.'lCE

OUDEHJJ0,\1 .•

AI'AJ<'l'E IiURSUS JN CESONDHt:lD VIR ))A.\lES.

!'!turf varu.Jng om n.'lderc nesonderhede.

JOHAN

HEFlER

Bus 3494

KAAPSTAD

DRJE GROEPE

Op die oomblik is daar drie

rigtings in die H.N.P.-koukus.

Die mccrclcrhei<.l verlang

same-werltiug met die Osse

wabran<l-wag om<lat !tulle nie weet hoc

bulle ooit aan bewind lmn kom

solanl.: hulle di<' stemmc van

tienduisendc oortuigde

Afdl;:a-ners versmaai n.!<'. 'n Ander

groep is ten gunste van die

werwing van Engelse stemme

in plek van die versmaaide

O.B.-stemmc. Dit bring mee qat

die party hom moet reorienteer

ten opsigte van die Engelse en

sy vyandsl\ap teen die O.B.

voortdurend moet beklemtoon.

Soos mnre. J. G. Strydom en

Donges clan ook in die

parle-ment gedoen het.

Die derde groep weier om

met nog die O.B. nog die

En-gelse saam tc wcrlc Hulle is

bereid om nog 'n tydjie in die

politieke •vocstyn te bly.

JOIL \:-1 IIEJ-t:Jt

>;tunr my o.ssei>Uet, sonder ..-erpUgttng, ..-oue besonderhedo omtl'cnt a l<oraas.

;o.;nnm (Mnr., Me,·., :Mej.) ...••••...••...••.•

Ad res

_·

_··

_·

_···

_···

_··

_····

_····

_·

_···

•

BLADSY TWEE DIE O.B., WOENSDAG, 3 APRIL 194.6.

--

---

--

---

---

---

----

---

---

----

---

---

---((J)Jlt

lEe~lkMMig

V

alffi

Oort

~«llg§mi~~ad<e

Adv

o

Strydcom

~<e

W

O(J)rde

\f

ol

gerr»~

H @.frri$<QJrrd

Ucm· uil ande1· dele van !>Y toespraak aan te haal en die aan -dag sodocndC' van die :;tJ·ydpunt wcg te trek soos 'n ldf'wict-wyfic wat al \'('t·dcr van haar ncs af platval, probeer die H.N.P. -pcrs 'n vcrdctliging opwcrp vir die beskuldigings van s;r ldcrs

in die par.lerncnt dat die O.B. hom aa.n oot·Iogsmisdade ;;lwldig gcmaal' hct en dus die ,·oot·wcrp van 'n geregtelikc ondcrsock moot wee:'>. Ons haal onderstaande gedeelte uit mnr. J. G. Strydom

so toc!>praal< vollcdig aan. Daarnit blyk dat hy sowel die O.B. b('slmltlig het van outlergromlse optr('dc as gcpleit h('t vir 'n

gct·egtelilm lcommissie om hierdie bedrywighede t e ondersoclc

Volgcns Hansal'(} No. 5, pat·. 2029- 2030, het mm·. Strydnm g('Sc

(oos lmrsivecr):

.,Die agb. lid vir Ermelo met sy floue, grappige manier, en

die ~finistcr ,·an Justisic het

hom later nagepraat, het hier weer die indruk wil wek asof

o11s bomlgcnotc was van diegcne

'luat sabotasic gcplccg het, <t~>of ons (/aarmee te doen r1eha<l II ct. Ek weet nie of hulle bedoel dat

die Staat in gevaar was omdat 'n teleg1·aaflyn hier deurgeknip is en 'n brug daar opgeblaa.s is nie, maar laat ek net se wat

die bet1·okkc O?'[lcmisasic betrC'f 1wamlik die Ossewab1·anclwag

- el' mccn my leier llet dit die anlle1· flag 1·eecl.s gesa - dat ons onmiddellilc nculat clacu· bewyse was dat llic Ossewabrandwag 'n

stcmdp1~11t inneem wat ons nie

Jw.n goecllccm· 11ic, ons f}eslccw·

hct van die Ossewabranclwag, en ek wil weer daarop wys dat

ons reeds in Olctober J 940 •n skriftelike ooreenkoms aange

-gaan het met die

Osscwabrand-wag, wat genoem is die

Cra-dockse Ooreenkoms. Ek wil

weer die arti!{e] voorlees sodat daar 'n cindc kan kom aan die kletspraatjies. Daar is ooreen

-gekom oor sekerc dinge e1~

?Ia-dat die Ossewabranllwag in

sh:ycl daa1·mec gehandel het, llet die skeuring gckom, jttis

omdat ons OilS aan wet e11 orde

wo1~ ondc1·werp. Onthou dit was

in Oktober 1910 en die betrok-ke artikcl Ices so:

Dat die O.B. as organisasie

gecn ondennynende bedl'Y-wiohede en gccn gebmil cma-lcing van geweld of van on-dergl·onclse n~volw;ione1·e a./ c-tiwiteitc beoog of dlll<l nie,

o{ om bcvricnde polilieke

partye of liggame in hul be-dryv;ighcid te benadccl of op

cnige wys~ te ondermyn nie. Dit was nic 'n gchcim nie, dit is wereldkundig gemaak, maa>:" dit was miskien net 'n geheim vir die onkundigc mcnse aan

die anderkant. Hulle weet van niks. Ek ";1 nogmaals se dat

ons nie die minste vrees kocstcr in ,·erband met enige ondersoek wat mag ingestel word nie. Net dit: Ek stem sacon met die agl>.

•llinisteT vrm J11stisie dat 'n

Gc-kose Komitce bepaald Olldocl-treffel!d is. As lmlle 'n ondcl·-soek ·instel, beteken dit niks. As hulle 'n ondersoek met instal

?W wat ons voel 1noet onder

-sock word, sal 'n Gekose Ko-mitee, as die Rege1·ing clenr die JJolisie self dit nie lwn doen 11ic, ook niks lJereik nie. Dan is claar mcmr een manie1· en dit is

'n ge?·egtelike kommissie." (Kyk ons hoofartikcl).

jSpioeU'Bkoppie

Gcnl. Louis Rontha Op 23 Februarie en 2 Maart het die kommando F5A2 Vryheidsdag op

Tarrenta.al-kra.al en Spioenkoppie onder-sl;:eidelik gevier. Komdt. J. C. Coetzee het op albei plckke op-getree as spreker. Oom Louis Bootha is ook nou in die kom-mando woonagtig, en ons wil

hom baie hartlik wellwm beet. - (Ingestuur).

£1]

IF~rr

Rli1ca!taUlilcll

JFll

M~

W

iilr

Iffi

Wllf§~~c9Jll®li1lcl1~

0 0 ()

,\Vat, vier pond per maand vir 'n bediende! \Vaarheen

gaan dit? As jy rel<en dat sy haar slaapplek en al.le etes vry het, het sy aan die end van die maantl net sovcf'l oor vir

Jdcrc en salt geld as menige til<ster of winl;:el.luerk wat vir £15

pet· maand ,,·crl< en £10 aan losies moet betaal en nog ve

r-der per bus of trcin na haar werk moot ry."

Dit is woorde wat 'n mens dilnvels in ons stede vandag kan opvang wanneer huisvroue aan die gcsels is. Maar het u

al gcdink wat die toestande in ander Jande is? Volgens 'n be-riggic in die Ameril{aanse tyd

-skrif TIME blyli:. dit dat Neger-bedicndcs in daardie land dit heelwat weclderig~r het as blanke onderwyseresse in ons land om ook nie te swyg

Yan ti!{sters nic wat dees dae in die groot stede 'n paar keer

dink voor hulle 'n betrel<king

teen £30 per maand aanvaar.

'n Skriftclikc ooreen!{oms

tussen 'n, Amerikaanse huisvrou en haar swart bediende Lillie Add, lui as volg (in terme vru1

Britse geld):

,Die lwntrak kan met 'n

wecl;: se l<ennisgewing op:;esc word. • Lillie Add ontva.ng £5 per week (onge,·eer £22 pc·t·

maand) as 'n basiese loon, die helfte meer \'ir aile wcrk mccr as 60 uur (tl.w.s. 'n werl;dag

,·an

8''1

uur}. 'n gemenbilcerdc

kamer, voedsamc ctcs. gcbr,til< van die tclefoon. siel>tC-\'erlof, t,nl \'ir J;:erl;, uniforms, 'n week se val;:ansiebetaling".

0

p

{{JJI{))~ ii

~

ii

re

V

e

rt({J)«:»

w

d1

re ce

J

IP

({)i

rrfl:y

pol

i

tie

k

Die oppo!.bie-\·oormanne en -pers hct ,·erlcdc \\'C'CI>

•·ond-borsti~ 4/t·l;en dat die pa.rtypolitiel;: ongesldl;: is as 'n

regcring-stelsel toe hulle g-cnl. Smuts ~·erwyt het omdat hy die

lndicr-wcl~cwing- a1> party-maatrecl ingedien het in plans ,·an a..<; 'n

\'OIIc'imaat rei' I, M•os genl. Ilert.-.og met die Nattu·ellcwetgc·-wing in 1936 gcdocn hct. Daar is bcldemtoon dat so 'n <'mstige \'l':tagstulc sons hiC'rdie op vol.l;:sgromlslag en nie op 'n party-grmHisla).;' nic behantlcl moet word.

Hit hou natuul'lil< in tlat mindcr dt·ingendc \'raag-sluldw wei no).;' nwe gC"\IJCCI lmn word <leur die partypoli tiel;: totdat

hullc ook onhanteet·baat· l'aak Dan l{an die voll< iugt·yp. Die Bmger \'CUl 26 Ma.ar't

sl<ryr as volg- in sy hoofartikel:

.,Juis met die oog op die erns van die problcem en die een-stcmmighei<l hy die mceste bla.Jll<es in vcrhand met 'n

be-leid tccnoor die gckleurde rasse hct ons dio ,·o!ste redo en reg

Atoom krag

Makgem<Cl((Jk?

Amcrikaansc wetensl<aplikcs het 'n metode ontdek waardeur hulle plutonium so Jaat veran-der dat die atoomkrag wat

vry-gcstcl word vir vredestydse

doclcindes aangewend kan word, na in die Amerikaanse

scnaa.t vcrl<laar is. In hicrdic

vorm ::;al plutonium nie geskik wccs vir bomme nie.

Twcc senatore hct verldaar

dat hulle vernecm hot dat daar

'r. metode gevind is waarvol -gcns dit moontlik gemaak is

om plutonium so te bewerl;: dat

dit nic 'n ontplofbare uitwerking

_ sal he nic. Die bcwerking

ge-skied in baie opsigte soos die vcrmindcring van die sl;:adelike nitwerldng van alkohol.

gehad om te ''el'\vag clat,

wan-neer die ~ndicrvt·aagstuk vir be-handeling op 'n bree basis aan

die beurt sou kom, vcldm.

Smuts dit bo die par~ypolitich:

sou vcrhef en dit as ondCI'\\'Crp

,·ir ){aim<· ('11 vrugbat·o

bcsprc-lcing aan 'n lwnfer<'ll!>;c van

a.Ue ~lartyc as \'f'

rternwoordi-gers van dio hdc bevolldng sou

tocvertron. ·n Goe!c voorbecld is hom nogal in vcrband met hierdie cinste vraagstul< reeds

veertien jaa.r gc.!ede en wei dour die huidigc Leier van die Oppo-sisie gestel. In die )aar het verteenwoordigers van \'Cldm.

Smuts se party op uitnodiging

van dr. Malru1, dcstyds Minis-ter van Buitelandsc Sake, aan

'n konfcrensie met

vcrteen-woordigers van Indic oor die

tockoms van die Kaapstadse Ooreenkoms deelgeneem en kon dr .. 1\falan na afloop van die

konfcrcnsie onder meer as volg aan die Voll<sraad rapportcer:

, VR tEN DSKAPLIK''

,Die Asiaticse vraagstuk is volgens my mcning vera! ecn

in verband waarmee die

open-bare belang die samewcrking

van elke dee! ,·an die

gcmeen-skap cis in 'n atmosfecr van

selfbeheersing en ka!mc

be-raadslaging. Die pad wat ons

tot dus,·er met sukses

bewan-del hot, is ek van plan om ver

-der te bewandel. Selfs op hier

-die stadium wens ek derha.lwe

aan die Raad die versekering tc

gee dat . . . as die hele aange-leentheid in die Jig van die

ver-slag in hersiening geneem moet word, el< weet· die verteenwoor

-digcrs van die Opposisie wat

so vriendskaplik op die kon

fe-rensie saamgewerk het, na ons beraadslagings sal uitnooi.'

J\laar so maaJ;: veldm. Smuts nie. Inteendeel. Hy het sy pa1·ty in die Iwulws a.gter hom

gct·egimenteer en hy dien nou

'n \\·etsontwerp met hoogs

st r~·dwel>i<ende bepalings as

Sap-maatree! in met die

dreige-ment dat dit somme!' gou

deur-gedryf moet wot·d .. . .

,.Dr. l\Ial:ln hct gister namens

Suid-Afrika gepraat toe hy ge

-pleit het dat hienlie sa.a.k nit die partypolitiel;: geha.."ll en soos die naturel.le-wetgewing ,·an 1936 vir dC'eglilce ondersoel;: aan

'n gesamentlil.:e I;:omitee 'l"an

albci Huis<' van die Parlement

voorgclc moct word''.

MINDER

BROOD

Die 1·egering sal binnekort

da.artoe oorgaan om. die be.<;p

a-J'ing van brood verpligten<l t:e maak Daar heers oor die hcle

land 'n tekort aan brood en

m!'el. In Johannesburg het

hongcr naturelle gcdurcnde die afgelope week \'erniet m~ brood gesoek. AI die bal;:huise was

lecg. Vanaf die begin van die wcelc is die meelkwotas van die balu.:ers in die Unie met 25

persent verminder.

Die Kopersbondl Beperlk

(Geregistreer onder die Maatskappywet

1926)

* *

*

Hierdie

is

ni

e

n

pr

os

p

e

ktu

s

ni

e

maar n

a

ankon-di

g

in

g

dat

ons n

o

min

a

l

e

kap

i

t

a

al n

o

u

ve

r

hoo

g

i

s

n

a

~

Jl

s,(CJ)

(())(Q)

9

(Q)({J)

(Q)

* * *

KOPER

S

BOND

hied aan:

1.

V eiligh

e

id vir u belegging.

2. V

~rspreiding

van u belegging.

3. Goeie di,vidende.

* * *

'l:.

Met

die v

e

r

hogi

n

g

van Kapitaal w

o

rd 50,000

L

,B

"

aand

e

le van £5 elk aan

ge

b

i

ed.

DR. F'. J. KRITZINGER DR. J. H. PIENAAR DR. F. F. BORCHARDT J. N. B. SCHABORT G. T. ROBERTSON

* *

*

DIREKSIE

:

DR. C. J. S. STRYDOM J. J. ACKERMANN DR. H. J. LUTTIG

DR. F. D. DU TOIT-VAN ZYL

Skryf

dadeUD;{

om

ptrospel<tus

oan:

DIE. SE.K RE.TARIS

Die Kopersbond Beperlk

POSBUS

8363

JOHANNESBURG

(

l

D

eet·sl

priv:

Afri

l

I

an~

nit

S

t

inii:

sk

.

ip

sing

ton

kant

tf'.

I

van

Jaco

fi~i('

maal

die

l

Sy \'(' Di was b Jacob: Die C dit on in die hct \\' nie. I omsta. maanc \'Oig \ geduu die re bcson< maklil skip h stcrk storm: Amcri Toe aani{O kool ~ van d nie. I op S " Suid-J vrag I \Vat hct m1 wysc scuns kwyt In J artiJ;:e weer bekwa omclat clcmer tings,· vcrSiCl kcl he Engel< geneCI groot sou g< hct Jt)· bewcri gt·yp , l;anrn tting J mald;:c }(waan Spanjr gt•stan SCLtllS uitklin dat d dings-en off redcry plan o •omdat hodtc

r..-.~~· ..-~~

.

'

~

~~~~

··.

•-"• ... _ ...

_~

~

~.:'_

~

~-~

--~-

-

----~-

~

• _ ·. __ • - - . . . ---

:...:~·--

-_, ·_. ____ _.

~

-- - ... _ . __ - -

~

·

• •

~~

":.

~_:.~

_~:

_~'1;

::.

1'- • • - __:._ _ _

·-~·

·

' -

~-

_ -. ___ s.

·~

-;

DIE O.B .. WOENSDAG. 3 APRIL 194.6. BLADSY DRIE

lt ons ewan-n \'Cr -l hlCJ'· ·halwc ·mg tc tan;!c -e vcr -moet .woo r-~ wat konfe-ta ons i.' :'mutq L't !-Y r hom Ll nou hoog~> b a.s .reig e- dcur-lnlCOS IY ge-tk uit l soos \'an 1;: aan

,

·

an

ement ) telwrt I CS(la-nd tc ~ hele ld en het lt.: dit• broud

"a,.,

.n dit• . van 1et 25

\

BOJERJE§EUN§ PJRJE§TEER

A§ §EEV AARDERS

Di

e

C

ommo

do

r

e

,

c.l

i

e

f'e

t·

s

te

st>

ib

kip

w

at a

an

p

r

ivaa

t f'

it'

JJaa

r

s i

n

S

uid-Afr

ika h

ch

oor

l,

ht•t

on

-la

ng:; s

y

ef"l'~tc vra~

·v

an

-nit

S

u

id

-

.\

fr

i

ka

i

n

A

r

gcn-tin

i

e aa

n

wa

l ge:,

i

l. D

i

e

skip

b

et

•

n

wn.t

e

r

n

'l

'pl

a·

sing van

o

n

g

e

v

e

cr

2.:~00

ton

e

n

het

37

.0

0

0

vi

e

r-kant

e

vo

e

l

:,e

il

o

ppt·I·v

l

ak-te

.

E

e

n

Yan

d

ie

cif'naar~

van

die skip,

mnr.

F

anie

Jacohsz,

wat a

s

d

<'

rdc·

of

-fi

s

ier

di

e

rei~

mt>f"ge-maak h

e

t

,

h

e

t

~u

pas in

die

U

nie

terug~C"kt•er.

-~~

"

,,

~

'l

::'llnr. Fanit• Jncohsz.

Sy ,·erwagting'> i" bcwaarheill. Die reis na Suid-Amerika

was besond~r gcslaag. het mnr.

Jacobsz in 'n ondcrhoud met

Di~ 0.!3. \'erldaar. Hullc het dit ongelukkig gctref dat hulle in die tyd van die juar vertrel< het wat daar n1c baie wind is nie. Die reb wat onder gewone omstandighcde n1e Janger· as 'n maand sou duur nie. lwl as gc-\'Oig

,.

a.,

die wmd«tiltes 6·1 dac

gcduur. Hy het ,·erkla:u· dat

die rcis getoon het dat die :;kip

bcsonder seewaardig is en so maklik hantecr soos 'n jag. Die sldp het ool' getoon dat hy teen

sterl;: wind bestand is toe

stormagtige wi.nde hom naby Amerika getrcf het.

Toe die sldp in Buenos Aires uankom, kon hy sy \Tag stecn -l,ool as ge\'olg \'an die ::~taking van die dolnverkers nie aflaai

nie. Daar· word ,·erwag dat hy

op 8 April uit Buenos Aires na Suid-Afrika sa! •·ertrek met 'n vrag kunsmis.

BOERESEUNS

\Vat besonder tref(end was, het mnr. Jacobsz verldaar is die

wyse waarop die Afrillane r-seuns hullc van hulle taall

ge-kwyt het gedurendc dte reis.

In 1933 het mnr. Jacobsz 'n

artikel geskryf waarin hy be

-weer het dat Afril,anerseuns beh·wame seelui sou uitmaak omdat hulle b~kend is met die

elem<!nte, die moed en deurset -tingsvermoe het en van nature vcrsiende is. In dicsclfde

arti-kel het hy beweer clat. indien Engeland nie Natal van ons af-geneem hct n.ie, ons ook tot 'n

groot mate 'n secvarende volk sou gewees het. llierdio reis,

hct hy gese, hct gctoon <lat. sy

hcwel'ings nic uit die Jug

ge-gryp wa.." n.ie, omdat die ....

Vri-Jmnerscuns ondl'r die bc

man-ning kop en ;,lwucr-. bo hulle maldtcr:- uitgestnan hct \\:l.t be

-l;:waamheid en rat-.heid betref.

Spanjaarde hct nwt oop mondc

g~·.,taan en llyh: hoc hicrdic

H'uns teen die 170 ,·net hoc mas

uitl~lim. Hy is dann·an oortuig

clat die skip 'n 1deale oplci -dings- en ocfensldp \'ir matrosc en offisiere vir 'n Afrikaanse

rcdery sal uitmaak. Hy is vall

plan om b!nnl'lwrt ccn to !>lig omda.t hy Yoel tlat d~r 'n

be-TROTS

Dit: b~man;,mg van 26 kan byna alma! .\.irikaans praat en gcdurcnde d1e r·eis het hullc 'n paar hond\'rd Afri

-kaa.nsc seetenn<~ uit ~ oo r-wel.'gs, Pools, I >vcm: en ook Hollands geskcp.

H1crtlie terme IS gcrccld deu, die bl'manning gcbru1k. \\"oorde soos die .,nok" \'Ufl 'n mas en

die .. binds .l" van 'n tou is tot

die A tnl<aansc sccmanstaal

toe-gcvoeg

1>il• rd-, ht'l mnr. Jac-obsz Otll'·

1uig dat daa1· 'n grout toekom-.

' ir 'n ,'\fril•:tanM· rc<kry i-,.

n;

.,

,.,('un., '' al dit· >.l;ip !>c

bt·-mannin~ uitg-••maal; het, het 'n bt·SotHlt•re tt·11ts ontwild.cl. iHullt• g-t·dntg in <ll•· lmwt•ns wa.at· tlio -.ldp aan~t·d<H'Il lwt. wa'i buiten -gt'\\ oun gocd. Bulle hct bC\\ .\'" dat hull!' dit· naam \an Afril •a-ner,., "aanlig i-,.

lLng§

ttircal<tRil

CGJ

~

1]1)

trunlk:

'IT~il~fr®®ml

J1§

ID>1mn

fe§~

tu

ii

ttwniiD

<tttniTil~§

Die Dulbcr~> het gedurende die afgdop<' oorlog

in,.,tru-mt·nte gebruil{ '' aarmce hulk tleur midtlt-1 'an 'n on,igbare Ugstraal mel tndtaar oor 'n a.f,.tand \an ag-t tot nege myl 'n gc:,prcl• kon \ ot•r. D!t hct. a.an tlic lig gel.un• toe Britst' ec n-het!c die Duibt• oorlog,...gehl'ime begin na,...puor het.

Hierdie foto-tclcfonie is ge-durende die stryd in die

woes-tyn gebruilc Die infra-roo• stt·ale wat on:·ngbaar is vir die oog, is opgcvung dcu1· Loestcllc

wat werk op die beginscl ,·an

'n gewone tcl<'foon.

Hulle het verdcr bcskil< oor

.. swart soekllgte · wat bom

-werpen; in stant gestel het om hulle doclwitte in die nag te kan sicn. Die strale is ool< deur tenks gcbruik. Die Brit -se ondersoekcrs het die strale in die de nk..:r op <he proef ge

-stel. T<W die .. swart soeklig" in die <lonker aangcskakel is,

was die saal nog donker, maar die punt wanr die straal op

gerig was, was heeltemal sig

-baar dcur die telcskoop.

Skcrpslw tlers het c.lmagbare toestellc \'an hicrtlic aard

ge-bruil< wat hulle in staat gestel het om hul doelpuntc in die oog te kry.

Die ondt·rsoel<ers maak mel -ding van talle ander uit\in -dings op hicrdie gcbied wat nooit gcbruik is nh:.

W

rnf,

'TI'"IHIIEHIDJ§>IID

At

(G}

_';,,.~,t'

-~t~:

:

:.

i! ~; l•

..

"~

'~\1

·.

''

n Gedel'ltl' \an tlit:' !>preeldwor "at tlit· :\ majuba-l;:an

-tatl> by gt'IE'rnthl'itl van \"ryh('id«t.lag,·il'rinl;' tc :\laHiand

Kaapstad, vourg('dra lwt.

VUf.IRDNG

VAN

Die Kommandt)'s \'an Port

Elizabeth en omgcwing het

vanjaar Vryheidsdag op een groot gesamentlil'e funksie ge -vier te Despat<·h, op Saterdag, 9 Maart.

Onder toes1g van die \\'ag is

die Dingaansfccsterrein doel

-treffend ingerig vir die fees -viering ondet· <he skaduryl<e borne. Hoof-wag-ltomdt. P. C. Els. was vir die dag in beveL

Reeds om 10-11ur· die oggcnd

is die \'errigtingc gcopen met

'n vlagparadc wat onder tocsig ,·an Jeugkom!lt. II. Trutcr ge

-staan het. Seuns en clogters van die Bocn•jcug het tht puil<

en netjies uitge\'OCr.

Die Yroue-kommando's was verantwoordclik vir die \·cn·cr

-singe en soos altyd het hulle hul goed van hul taak gelm·yt. Die

mans het hulle besig gchou met sl;yfsldet, jul,sl;ei en vleis

-braai.

Die middag is die bycenl;:oms toegespreek dcur gcnl. J. de

Vos, stafhoof van die Or·ganisa

-sic-hoofl{warticr.

VfRYHf.HDSDAG

afgehandel. Dx. S. J. du Plessis, van die Ccref. gemecnte ,·an Port Elizabeth. hct die gods -diens gclci. tcrwyl Hoofgenl. Doff Founc 'n kort woord tot die aanwe!ug-cs gerig het. 'n Doodse stifle het geheers met die \·crr1glinge en besonder in- 1

drukwel<ltend was die Vryhe ids-\'UUr wat hoog opgevlam het.

Die oplmms was oor die alge

-meen besondcr goed. Gcdurencle die dag sowcl as by die aand

-progmm was daar onge\'eer 200

mense tcenwoordig.

Die oftisicrc en brandwagte

was baic ywcrig en het uitste

-kende dienstc gelcwer, ,·eral die

\Touel,ommantlo's. Daar moet

,·era! melding gemaal' word van die Bocrejeug wat hulle besonder !map gedra het. In

hierdw \'Crband ){an die name van twt'e Boerejcugseuns ge -noem word, nl. Lanclman en Slabbcrt. wat hulle waarlik on -dcrsl<ci hct deur hulle vlytigc

en offen·aardige dicnste.

..._ _ _ _ ] hoof<e ,.,. , bo-t="·

Die aandp1·ogram is ,·oJgens

die voorgcsl<rewe prosedure

Die opbrcngs wa.c; .!:90. waa

r-,.an £20 die aandccl van die Boerejc11g was .

WAARDE

A.V.B.O.B

Lykbe£orgero, Grnfstesn..mnkel'9 Begrnfnlsversekeraars Bloemfontein - Pretort.n ISO Takke

ROELOU BARRY

(EDllS.) BPIL -o--GARAGES EN IL~ELAARS { ) -Vir Diens te: Robertson - M:ontagn Ashton Bonnievalf' Kooborgweg, Brooklyn Kaapstad - Laingsbur~;

Pdarl

Monumentale-W

erke

(EIEN.) BPIL Posbus 220 - Bredastraat PAARL (K.P.) 0

SlillYWE DffiEK Ol'ti ONS

NUUTSTE KATALOGUS 0 Direkteure: L. A. B. Bohlman - M. Bohlman Gevestig 1898

Rentekoerse

VIR

GELD

.-\LGE:\IEl\"E HA .... "\'DELA.AR en PRODUKTE-KOPER

S.

J.

KRYNAUW

vir

Kruideniersware teen

die billikste

pry

se

.

I3estellings word opgeneem en onmiddellik by u huis afgelewer. 11/v. Garcia- en Nuwestt·IUI.t.

Foon 68 Bus G4

BEAUFORT-WES.

Oos

Gee

Nog

St~ds

Leiding

S

.

A. GRAFSTEEN- EN

MONUMENTWERKE

(EIENS.) BPK. Voortre!d,erweg, 1\IAITLAND

~Jrn n<l\'trh•uslo onder lJootlbrrls:tt•.

\' AUAKSIEPLAAS \ .\li.\X .... n:. - ':1:- genotvoll~ \':\J<an·

.c. kos vo!op, :-u~:n kamers. dll' p:tra· rl)·s \'fr n':-l:t>fdes, die ru~oord vir ver~

mo4!Jd~s. Btll!kc te:-:ne. - ~··v. A.

HADE~HOH.ST. Verg:eno~gd, Rl\'\:rS<!n•l.

G.

A

.

F

IC

H

ARD

T

, Bpk.

(Ltd Atrlkaanse Handelslnatltuut l\L-'\SJL."\EIUE. YSTER\VARE,

PRODUKTEEUL,'DELAARS l•'oon 700 Opgerig 1848

BLOElUFO

N

TEI

N

B

e

newens

die hoogstaande

bankdienste

waar-voor

VOLKSKAS

bekend is,

bied

die Bank ook

die volgende rentes

op die

vermelde

deposito's

aan;

2~0

/

per

j

aar

op V ASTE

DEPOSITO

= 2 o

vir 2 jaar

2/o

per jaar

op

V ASTE DEPOSITO

vir I jaar

20

1

per

jaar

op SPAARREKENING

= 0

3

0/o

per jaar

op

BELEGGINGSER-TIFIKATE (opvorderbaar

met

drie maande kennisgewing)

Enige

tak

van die

Bank

sal met genoee verdere

besonder-hede

betr

effendc

hierdie fasiliteite verstrek..

VOLKSKAS

_BIEPERK

GP.MAGTIGDE KAPIT.A..AL £!,000.000 lNGESKREWE KAPlTAAL £1,000,000 GESTORTE KAPlTAAL £ 781,787

HOOFKANTOOR

:

BANKIERS

PRETORIA

I

I

I ~i

DIE O.B., WOENSDAG, :3 APRIL 194.6.

DIE O.B .. WOENSDAG, 3 APRIL 1946.

'

SW All\

VERWIEIE

Die Burger \'an 28 1\laart doen 'n baie skerp aanval op dr.

Van Rensburg omdat hy die aandag van die I'Oik gevestig h~t op die rol wat mnr. J. G. Strydom as aanl<laer teen die Ossewa-brandwag gcsp~cl het toe die voorstel insake ondcrsoek na Suio Afr'il<aansc oo!'iogsmisdadigcrs in die parlemcnt onder besprekmg

was. Die blad b~skuldig dr. Van Rensburg dat hy 1·an Mosi<ow.c• metodcs gcbruil< maak. Aan hierdie sterk taal is ons a! gewoond nie lank gcledc nie het dlcsclfde blad dr. Van Rensburg l'<lll .,Suid-Amcril<aan:;c metodes" bcslwldig omdat hy georganisccnlc afwecrgroepc teen die kommunistiese ge\'aar bepleit het, maar

net om 'n pao.r mao.nde later te berig dat sy eie partyc oorgcgaan hct tot die stigting 1·an ,str·ydgrocpe" vir dieselfdc doe!.

Die blacl wil mnr. Strydom vcrdcdig deur 'n paa1· sl<ynbaar

onskuld1ge sinnc uit <he eerstc dec! van sy toespraa.k aan tc haal.

lly la.at t:gh·r· na om tlit· <kel aan tc• haal waartccn on<; beS\\MH

IH·t. \\'atte1· !.nort nwtod<' sal 'n mens dit uocm ·! F.lc maal•

be-MiaUI' by dil' ldl'n'm:\J(c•r teen die baadjie en hy neem m~ l<llalih

onHlat daar tug- nil>o.; h•en die brot·l< in te bring i-. nit·~ Dit JyJ, mccr na VaU;:t'nbt'r~-ml'todes.

::.rnr. Stryd 1rr hct wei, soos Die Burger aa. han!, aan dit;

be~m van sy toc:;pmal;: <;esc dat dit die regering sc saal< is of

hy die bcdr:rwighcdc van ander organisasics wil laat onder~od<

- \\'ic sc saak sal dit dan ook anders wccs? )laa.-"Y h<"le hetlwJ~ hct daarop nN•rgl'l<om nm t<' bcdttic dat die Osscwabrandwag die

~Simldig<• i<; en oat die Jt.X.P. onslcoldig is omdat hy dan jui ... van di1• O.R. 11cggcbrecl' het toe die teen die Empire en "Y oorlog begin moeilil•heitl maalt h<'t.

WOU \'ERDER GAAN

Ons verwys ons lcscrs na 'n vollcdigc aanhaling u.it daardie

gcwraaltte dec! van die tocspraak elders in hierdie uitgawe.

Danr-uit hlylt dat mm·. Strydom met l(apittel en vcrs probcer ,·crduidi'

-Lik hct dat die Osscwabrnndwag hom aan ,ondcrgrondsc en rovo-lusioncrc aldi11itcite" ~;lcultlig gcmaalt het en dat <lie H.N.

P.-leicling juis daarom van hom wcggebreclc hct. Daarop het mnr.

Strydom uitdruklik beltlcmtoon dat hy 'n .,Gekose Komitee'' nie

as gcskil< beslcou vir so 'n ondcrsoek nie, maar dat daar 'n

gc-regtelilco lwmmissie aangcstcl moet word. Mnr. Strydom wou

dns sclfs vcrdt'r gaan as mnr. l\Iar11iel;:, want 'n gekose komitec

van die parlcmcnt is 'n politiel<e instrument wat 'n saak vanuit

'n poli ticke oogpunt benader. Sy ondersoelc .,betel<en nil<s''

-In die woorde \'an mm·. Strydom self. 'n Gcrcgtelike kommissic

daarentecn gaan op die mcricte van 'n saak in soos 'n hof en

bring 'n gcrcgtelilcc bevinding uit. Dit is eerder 'n instrument van die gereg.

Die bclan~rilcc van die ~aal< is egter dat 'n mens hil.•r 'n

groepie Afrilcancrleiers het 11at toe hulle sl•enring onder die ,•ollc 11 ou maal• t('n clnde die oorwinningsbuit onder 'n partyldiel< tc

ver<leel, die O.B.-Ie1ding beslmldig het dat hy met die Empir1·

slcalcel, maar non oat hulle propaganda by <lie Engelse ld

cs<'r'-moct maak en di<' O.B. terselfdortyd nog 'n finale nel-slag Jmn

tocdien <leur tli<' moontlil;:e liJm·idering van sy lciers as oorlogs-misdadigers, slcroom dicsclfue mnnne Die om nou weer te beduir

dat die O.B. tc<'n die Empire r·cvolusie wou stig en dat dit juis

da.arom is da1 hullc hom geslceur het - nie omdat hy met Smuts

gcskakcl het, soo~; hulle cet·s aan die volk gcsc hot nie.

bic Indict·maatrecl wat genl. Smuts tans besig is om deur die parlcment tc loods, moet natuurlilc as 'n lapmaatrcel 1·an die partypolitck bcskou "''ord. Dit was uit die staanspoor bedoel as 'n kompromis ,·era! met die oog op die Verenigde Party sc

same-stclhng. Dit mo ·s, \'Oordat dit \'anutt 'n landsoogpunt bcnader is, eers gctocts word aan die vereistes \'an partyeenhcid. Die Trans-vaalsc !cdc ,-an die party moes tcvr·ede gcstel word sowcl as die

libcrah:~te soos min. Ilofmcyr. ·

Van 'n partypoliticke bewind kan natuurlik niJ<S anders as

Japmiddcls verwag word nie, en ,-ir ons doe! kan ons volstaan deur tc bcklcmtoon dat die hele kleurvraagstuk op ·n deurtas-tende dog rcgYerdtgc grondslag aangepal;: moet word. l\laar !lit

sal cers lmn gcbcur waunccr ons 'n 11 a1·e vollcsregcring het wat in

'n gel''> \'an samcwcJ·Jdug die kragtc sal vcrcnig om :Suhl-Alrikl sc groot \'raagstukl<<' ann tc pak Tot tyd en wyl daar·di<• n·gc

-ting !o.Y \'III'SI<yning mualc, w::mhoop ons aan die oplussing van gi'C)ot l'l·aagstul<l<e.

Sf: 001{ SO

Dit IS q;ter baie bclanf,"'vekkenu dat die opposts1c prcsics hicrdic stunclpunt van die 0.!3. ondersl;:ryf in hul kritiek op die

maatrecl. :Sowel dr. l\Ialnn as sy pers het bcltlemtoon dat grout

vraagstuldc(' soos hierdic !mite die partypolitiel< gehou mol't wnr<l.

Daar is ~epJC'it \'ir 'n ,.l;ulmc en \Tugbare be!>preldng'' da.arvan deur 'n J;onfcrt'nl'ie van all(• parl:)·e.

Hicrmcc erl<cn die lcien> \'an die opposi!;ic dat die p:u· ty-politiek nic by magtc is om 'n vraagsh1l;: Jmlm en vrngbaar tc

benadcr nic. ::O.La.w. dat hicrdie stelscl \'an regering hopclo• -'

telcort sl<ict wanneer dit kom by groot vraagstukke. Dit is dan ool;: daarom tlat ons koal.isieregerings kry wanneer 'n oorlog ui~­

breek soos in Engeland tydcns die afg:!lope oorlog, of wannecr die ekonomicsc toe stand van die ,-olk dit ''ercis soos in J !l32 in Suid-Afrika.

(Vcn·olg in \'olgende !col.)

Die

Gewapendle V rede

DEUR PROF. DR.

J.

A. WUD.

Gt•durrnd(• dit· oorlog.,jarc· het die r\.ngcl!.nl<sic'>e propagamht

on~> tot 'Prn·h•n!. toe getral<t<·,·r op heerlil<e Vl'l'dcsbcloftc-. a~ eli!· hu!.c f>uit-.land unn maar ccnmunl ,·ernietigrnd \'Crslaan is.

Dit•-J.:'('Ilc· nw on-. 11 at dit gcwaag he1 om sl<cptics tcenoor hif'rdic· ]lf'(){lagantla to· ~>!:tan en om die hcilighcid van dit· n·rbond tus~t'n tli" lmpitali~tio•1w Angel-Sai<~>Cr!> en <lie Rolsjc11 btlt>sc Rns~->t' !1·

bd11yfcl, i...

a-.

lt'rl<apte Xazi's o( Duitsc Sappc• nitgel<r~·t. J>i11 J{uo.,land tog wnt it1 oorlog ml't Uuitsland g<•.,taan ht't, was

nic-lango·r die· g<·vaarlil<l' Boh.;,jc•wisticso Unsland van \'l'Oet'l' nic·.

\'andag l'r,11'1', c'n no~ voo1· dip lasfigo \'J'Cdc met die vyand1• van

gistca· gC"~Iuit is, WIIJ'd da:u· in \\'ashington en Londpn gan'>('gaur

'11 antll•r· taal A'~'Jiraat.

'S A:\IERllC\AXSE STE:\1 Daar word bet·igo dat die

voormalige \nwnlcaanse

gc-s:mt 111 13ulgaryc. Gc01-gc Earle,

t•nig-c due gclcdc Husland

be-sl<ryf het as ,.tli<• grootste ge-,·aal' wat Ameril<a no:- oo.t

bi!-dr..:ig hl.t en dat 'n ultimatum aan Rusland gcstuur moct word

om nn sy eie gcbietl tcrug te kcCI·." Indicn die Russe weier sou hh.:rdic Amerilcuner die atoomhom teen hulle gebruik ,.solunlc ons dit nog het en voordat hullc dit m die hande i<ry " ,.El< gaan die onmiddel

-likc tockoms daaraan wy," al

-dus George Earle, ,.om Ameri-l<a tc lsat besef walter gr·oot

bedrcig-ing Rusland vir ons is.''

Volgcns hom ,.sus Amerikaansc staatsmannc die Amcrikaanse

publici< tot 'n valse gcvoel ,·nn

\'Cilighcid."

l\10STERD NA DIE MAAL?

Vir baic mense sal hierdie welo·ocp van George Earle, wat in Bulgaryc volop geleentheid gehad het om met Russicse be-drywighede kcnnis te maak. herinncr nan mosterd na die maal. Hullc sal tet·ugdinlc aan die natuurlilcc Duitse bolwerk teen Eolsjewisme en Russiese

imperialisme. 'n bolwerk wat die Angel-Sakscrs gehelp het om te vernietig; hulle sal terug-dink aan die reusagtige hoe-\'celhede oorlogstuig en aller-handc hulpmiddcls w.._' veral

A merikaansc arbcid, l<apitaal

en bloed aan die Ru:~::nese

bond-gcnoot verstrcl< hct,

oorlogs-tuig wat miskicn nog teen An-gcl-Saksiese jong manne ge-bruik sal word.

As Earle egter bcweer dat

A mcril<aansc staatsmanne die Amcril<aansc publici< tot 'n

val-se gevocl van veiligheid sus, dan oordryf hy waarsk:ynlik Die publisiteit wat Russiese

spiocnasie, bcloftc,·crbreking,

{ Vervolg van vorigc l;:ol.)

uittarting, agress1c en Earle l;.;l'

eie wekroep v:mdng in die An-gel-Saksiesc propaganda

g..:-niet, spreek 'n haic duidcltl<" taal.

'X VOLK OXDEH

As h.erdie taal nic duidehl< genoeg is nie, d:ln <lien da:u· maar net gelet te word op <!!c rcusagtige , vredesstryclmagtc" ,·an die V .S.A. wat m die ,-oor-u.tstg gcstel word. Amcril;:a gaan in .,vredcstyd" 'n grotc1· oorlogs1·Ioot, 'n grotcr leer en

'r. magtige lugmag In stand

hou

as

in die oorlogsgcvam·lil<e

jare van 1939- 19H. As die

plannc van dlc Ameril<uanse

rr.ilitere hoofdc vcrwcscnlil<

gaan word, dan sal die

Ameri-kaanse volk voorwaar 'n volk onder wapens wecs.

Volgens die plannc wat die

Amcrikaanse vloothoofdc nan

die Kongres voorgeH! het, sal

die oorlogs1·Joot van die V.S.A.

uit 1,079 skepe bestaan en sal

hierdie lcolossale ,·loot oor

do-syne basisse in die Atlanticst: en Stille oseane beskil<, basisse

wat tot onlangs aan die Britte en Japanners behoort het. Die bemanning van hierdie vloot sal uit 58,000 offisiere en 500,000 manskappe bestaan en die kostc

,-an dle vloot sal volgendc jaar

\')-£ biljoen dollars en die jaar

daarna drie-en-'n-halwe biljoen dollars beloop.

Ook die Ameril<aanse

Jecr-hoofde het nie stil gesit nic. Behalwe 'n ,.National Guard" bestaande uit ongeveer 575,000 offisiere en manskappe, word

'n staande leer van 500,000

of-fisierc en manskappe in die

voorultsig gestcl. Hicrby l<Om nog 'n reusagtige lugmag bc-staande uit byna 500,000 ofti-siere en manskappe. Afgesi"n

\'an die ,National Guard" of ongereelde stryclmagtc wat saam met 'n lugmug-afdcling uit byna 625,000 offisicre en

mansl<appe sal bcstann, sal die staunde strydmagtc \'an vloot, leer en lugmag l,::iOO,OOO orfi.

siere en mar.skappe mtmaak en \.ir d.ie staat sal die instandhou-dmg ,·an hierdic staandc stryd-magte in vredestycl nic mindcr as ticn biljoen dollars jaar!i1;:s lws nie.

'N PAAR VERGELYI<INGS Astronomiese getallc word so dikwels nun die V.S.A.

ge-koppel dat hulle doodgewoon en \'anselfsprekend geword het

en \'ir bale mense min betekenis

besit. Dcur middcl van 'n paar

1·ergelykmgs sal die reusagtig

-heid \'311 die Amerikaanse

urc-llcsbcwa]lcnillfl egter duidcliker

word:-Die voorgcstclde Amerikaansc oorlogsvloot van 1,0i9 skepc sal ander-half maal so groot 1vces as d1c gcsamentlike oorlogs-vlotc van Brittanje, Rusland,

F1·anltryk en Italii:L

Die geldclilw be<lrag wat ai

-leen die Ameril<aanse oorlogs·

vloot jaarlii<S wil uitgee, sta.."ln

gelyl< met die gemiddelde be·

groting van 'n Coolidge of 'n Hoover ongevecr 'n twintig jaar en l<ortcr gelcde.

Die tien biljoen dollars wat die staande strydmagte van d1.: \'.S.A. in een vredesjaar

''il

uit-gcc, staan gclyl< aan die l·rh

i'

daale br.grotmq uit die tyd

toe ROOSC\'elt SC ,.:-Jew Deal"

op sy spandabelrigstc was. En al hicrdie biljoene ,-ir oo:·log tCl'wyl die wecropbouwerk "an dw l'l'cdc <lit so broodnodig het. Dit is onwaarskynlik d.at die Amcrikaar.se Kongres die voor

-stcllc van sy miht€re dcskun-dlgcs as geheel sal aanvaar.

Dat hlcrdic voorstellc cgter gc-doen is, spree!< boekdcle. Hullc

spreck 'n taal wat :M:oskou nie

l<an misverstaan nie. As daar

Amcrikaners is wat in die

hui-dtgc Rusland die grootste

ge-vaar sien wat Amerika ooit

be-dreig het, dan sal daar ook baie

Russc wees wat in die huidige

V.S.A. met sy atoombomme en

sy gewapende vTede die grootste

gevaar sien wat Rusland no&

ooit bedreig het.

Op die oomblik staan hlerdie

gcwa]JCI!dc t•rede in Amerika en

Rusland in soverre dit op eie bewapening bctrekking het, nog

bekcnd as sclf~;erdcdiging. Tus-sen \'Crdediging en aanval is

die grenslyn egter heel onsekcr. Volgcns sommige mense

trou-ens is aam:al die beste vorm

van 'l:crdcdiging. Op die

oom-blik hect die kindjie wat uit

die Angel -Saksiese -Russicse bondgenootskap gebore i!l, nog

selfverdedlging of gewapende

vrede. Aileen 'n wonderwerk

kan <lit voorl<em dat dle

kind-jie ecndag dtc naam van Derde

W61·eldoorlog sal dra en

as

dit

sy naam gaan wees, dan is die bondgenootsltap waaruit by gc-bore is voorwaar 'n cmhciligo

t•crbond.

MEUBEJL§

PH.YSE STYG VINNIG

KOOP

NOU!

Ons hou alleenlik goeie

kwaliteit Meubels in

voorraad

Werda

Meubelhandelaars,

(EIE."'\lJ031S) .6EPERK

Groote Kerkgebou - .Kaapstad :\faar as hienlic ..,telscl nie in

hlllat is om gi'Oot \. n\.:lgstul\l<c

op tt· lo<, me. 1\att<·r nut stcck daarin om daarmel' 'oort te

boer c•n Be11egin~!'> k b(·,·eg

11UI hullc 1·ir 'n bt'ter ~;telsel

bt·~ "<•r '.' Dit hou egte1· nie in dat luerdic stclsel nou wei by magtc is om klcinere n·aag

-stul<lcc op tc los nie. :-\ce, die politiC! Ida wanneer dtt b~· groot 1-raagstul;:!<e !;:om net omdat hul , onmag so1·eel grotcr afsteck by groot. ,·raagstukkc, tcrwyl dit in <lie gt'VHI van gcrinKcr vraag

-stukke minrlcr in die oog-lopcn<l

As u die Voll<sbewcging sc gcdagtcs wil help vcrsprei,

mocl u ool< u vricndc op ,Die O.B.", amptclikc weekblad van die

Osscwabrandwag, laat intcl,en.

i~.

Dit) werldilce fcit is dut tlic pal·ty!.h•ht•l gr<'n vraag~>tulc lmn

oplu~ nl1•. Dit vcrlawd allco,, en

\'raa~!.luldtf' 11at 1andag ldc•in i;;, 11 u1·d mtll'l' groot omdat hullo

nie 1\lcin <loodgt·maal< word nie.

Ecrs wannccr hu!!c onhanteer-baar gcw01·d hct as g-evolg- van partyp 1Jitielcc onmag. sl<nk die

polittci t·n nccm hulle hul toe-,·lt:g tot dtJ ,·o!Jc

(Aile polltieke berigtc en l<ommcntaar in hicrdie uitgawc is opgcstcl dl'ur X. G. S. \'an dcr Walt, Groote Kcrl;:g:bou 70:), Kaapstatl.)

Vul a.sseblicf hic1·onder die name en adresse in 1·an

belang-stellende vriende wat moontlilc op die bind sal intclccn, en stuur

dil aan POSBUS 1411. 1\:AAPSTAD. NAAM: ADRES: 1'\AA::\{: ...•... ADRES:

l

l

'

"

Ui

:SP.~ rYDEI ~rc.ns t ,-yk is lwrope1 ::;panja: voor 1 ~td 0~ tcrugo t van clio htcrdie no~ voc \':lll b~ dct·d..: n \\'l'l<c.' 0 ·1mh:\SS handig. is V!Ul \'''l'Witt 1.'1\0ilOill tOu!;<'P3 word ., pdroltc en al a l)IJ\f I>EHS: t,in<cl il'V >Cr 'n a.am g-o~dgcl :ul:oms en 1'311 der Ge Daarw magl<ar v3.11gsdc gerig s REHJ hehcer • maande maandc Holland rubber klaar. van die die doc van die 'n paar is op di <!n rubb die behc ltl< moe BOI\n ncsiesc in die E Brande dclil<e

c

stad is sec wat ann die Lon den is nand sicrs ro ~:~lowwc Tclcfoor bouc en is m pt

Poli1

Slag

Part

00:1 <:c"nr A~\ngt•h• taugtrc ra.:Hl ... :la J\(lfficfo 0(1 1 Ft uit. Oic lk~cmbt ,.1;;1, ! hl'lp en <)it• Stl') \ft'l'Old(' nic".