Monitoring van de visstand in het Nederlandse deel van de stroomgebieden van Rijn en Maas in 1987

(1)

Monitoring van de visstand in het

Nederlandse deel van de stroom

gebieden van Rijn en Maas in 1987

(2)

RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK

Haringkade 1 - Postbus 68 - 1970 AB IJmulden - Tel.: +31 2550 64646

Afdeling:

Biologisch Onderzoek Binnenvisserij

Rapport:

BV 88-01

MONITORING VAN DE VISSTAND IN HET

NEDERLANDSE DEEL VAN DE STROOM

GEBIEDEN VAN RIJN EN MAAS IN 1987.

Auteur:

Cazemier, W.G. en W. Heermans

Project:

50.011 Visstand en visserij op de grote rivieren en

benedenrivieren.

Projectleider:

W.G. Cazemier

Datum van verschijnen:

mei 1988

Samenvatting

De vangsten met beroepsmatige vistuigen in een zevental trajecten

in het Nederlandse deel van de stroomgebieden van Rijn en Maas,

gedurende 1987, worden behandeld.

De wateren zijn (met aantal gemelde soorten): Rijn (28), IJssel

(25), Ketelmeer (29), IJsselmeer (13), Maas (40), Amer (32),

Hollands Diep (23)

De samenstelling van de lijst van gevangen soorten, de

periodiciteit in de vangsten en de milieu aspecten worden nader

besproken.

De Directie van het RlVO is niet aansprakelijk voor gevolgschade, alsmede

voor schade welke voortvloeit uit toepassingen van de resultaten van

w e r k z a a m h e d e n o f a n d e r e g e g e v e n s v e r k r e g e n v a n h e t R l V O ;

opdrachtgever vrijwaart het RlVO van aanspraken van derden in verband

met deze toepassing.

(3)

Inhoud:

Samenvatting

1 1. Inleiding

3 2. Methoden

4 3. Resultaten

4 4. Bespreking van de resultaten

4 4.1. De soorten

4 4.2. Periodiciteit

6 4.3. Milieu aspecten

7 Dankbetuiging

8

(4)

-2-Inleiding

Sinds 1981 houden beroepsvissers van de grote rivieren op verzoek en

ten behoeve van het RIVO aantekening van hun vangsten. Deze

registratie is tot en met 1986 gericht geweest op de niet-algemene

vissoorten. Met ingang van het visseizoen 1987 zijn alle soorten

geregistreerd. De gegevens worden verzameld, daar de samenstelling

van een visstand van bijzondere waarde is voor de beoordeling van een

aquatisch oecosysteem en het beheer ervan.

Op verschillende manieren is de visstand belangrijk voor de controle

van de waterkwaliteit. Zo reageert de vis zeer zichtbaar op voor vis

giftige lozingen, zuurstofgebrek, te hoge temperatuur, extreme pH, te

hoog zoutgehalte enzovoort. In de meeste gevallen geeft vis de eerste

duidelijke waarschuwing. Selectieve reacties van diverse soorten

kunnen aanwijzingen geven over de aard van de verstoring van de

waterkwaliteit.

Kennis omtrent de samenstelling van de visstand is hiervoor

onontbeerlijk. Des te gevarieerder een visstand is, des te beter is deze

geschikt als bio-indicator. Treden regelmatig omstandigheden op waar

kwetsbare soorten niet tegen kunnen, dan resteert een stand, met

weinig, "sterke" soorten.

Veelal blijken eieren en larven van vissoorten veel gevoeliger voor

ongunstige omstandigheden of concentraties van stoffen, dan oudere

dieren. Het kunnen voltooien van de gehele levenscyclus, of zoals met

anadrome vissen, het opgroeien van de jeugdstadia, geeft dan ook

belangrijke informatie.

Morfologische of fysiologisch afwijkingen bij vis kunnen sterk

verband houden met de waterkwaliteit. Vele opgeloste stoffen kunnen

in organen van vis worden aangetoond, wel of niet in hogere

concentraties dan in het water. Aldus kan de aanwezigheid van

bijvoorbeeld schadelijke verbindingen in water of waterbodem

indirect worden aangetoond.

Beroepsvissers vissen niet het gehele jaar aselectief. Integendeel, de

vangst- en afzetmogelijkheden en de prijsvorming van de vis, de

vergunning-voorschriften en meer factoren zijn bepalend voor de

gebruikte vistuigen en dus voor de samenstelling van de vangst. Dit

neemt niet weg dat gedurende het seizoen vele soorten worden

gevangen. Hoewel het uiteraard niet vaststaat, zullen er maar weinig

soorten in het beviste gebied niet eens of meerdere malen in de vangst

worden aangetroffen.

(5)

2. Methoden

De vissers noteren hun vangsten dagelijks of over korte perioden per

vistuig. De soortsdeterminatie voeren ze zelf uit. Als er twijfel over

een soort bestaat wordt een exemplaar voor nadere soortsbepaling

bewaard.

De weergave van de vangsten in dit rapport zijn geresulteerd uit een

bewerking van de vangstopgaven der vissers. Deze opgaven als zodanig

lenen zich te weinig voor integrale opname in het rapport.

De vangstgegevens hebben betrekking op de volgende wateren.:

Rijn

Maas

Ussel

Amer

Ketelmeer

Hollands Diep

IJsselmeer *)

*) De Usselmeergegevens over dit jaar zijn afkomstig uit de RIVO

bestandsopnamen.

3. Resultaten

De vangstresultaten zijn in tabellen vermeld. Deze tabellen (4 t/m 10)

zijn per water en per vistuig min of meer chronologisch gerangschikt.

In de loop van het jaar wordt met wisselende vistuigen gevist en de

perioden zijn soms niet aansluitend. Daarnaast is sprake van overlap in

tijd, als gelijktijdig met meerdere methoden wordt gewerkt.

Het aantal vissen dat per soort in een periode is gevangen, is in 7

aantalscategoriën ingedeeld, variërend van 0 (niet gevangen) tot > 500

stuks.

Een overzicht van de, in 1987, aangetroffen soorten is gegeven in tabel

3. Naast vissoorten zijn een tiental schaaldieren (krabben en kreeften)

in de lijst opgenomen.

4. Bespreking van de resultaten

4.1. De soorten

Er zijn in 1987 7 wateren bemonsterd. Het valt op, dat sommige

soorten in al deze wateren meestal aanwezig zijn en andere slechts in

bepaalde perioden worden gevangen. Dit verschijnsel heeft

voornamelijk met migratie van de vis te maken en uiteraard met al

eerder genoemde variabelen in het bevissingspatroon.

Enige soorten op de lijst (tabel 3) werden in 1987 in het geheel niet

aangetroffen. Het zijn er 15: beekprik, steur, fint, elft, houting, kleine

(6)

-4-maraene, zalm, coho zalm, gevlekte zilverkarper, roofblei, vetje,

elrits, gestippelde alver, zwarte Amerikaanse dwergmeerval, gup.

Over deze soorten is het volgende op te merken:

- Steur, houting, kleine maraene en gestippelde alver zijn als

uitgestorven te beschouwen in Nederland.

- Fint, elft en zalm zijn nog zeldzaam in de bemonsterde wateren.

- Beekprik, vetje en elrits zijn soorten die meer in beekjes (prik,

elrits) en kleine stilstaande wateren (vetje) thuishoren, bovendien

komt de elrits in Nederland blijkbaar buiten enkele Zuid-Limburgse

beken nauwelijks voor.

- Coho zalm, gevl. zilverkarper, roofblei, zwarte Amerikaanse

dwergmeerval (en gup) zijn exoten, die zeldzaam zijn en dit jaar niet

door de beroepsvissers gemeld zijn.

De meeste soorten in de rivieren verblijven dikwijls in zijarmen en

gaten die met de rivier in open verbinding staan. Bij hoogwater

worden veel van de buitendijkse gaten overstroomt. Een belangrijk

deel van de visserij speelt zich in de zijarmen af. Er is dan ook geen

onderscheid gemaakt tussen vangsten in het stromende deel van een

rivier of in de zijgaten ervan.

(7)

-5-Tabel 1

Aantal gemelde vissoorten

Rijn

28 Ussel

25 Ketelmeer

29 IJsselmeer

13 water (zie ook tabel 3)

Maas

40 Amer

32 Hollands Diep

23 Uit tabel 1 volgt, dat er aanzienlijke verschillen bestaan tussen de

soortsaantallen die in 1987 zijn gemeld uit de 7 wateren.

Wat het IJsselmeer betreft (13 soorten) is dit voor een groot deel te

wijten aan de éénzijdige bemonstering (kuil), soorten als rivierprik,

zeeprik, zeeforel, snoek, grondel en karper komen wel in het

IJsselmeer voor.

Anderzijds zullen typische riviervissen als kopvoorn, sneep, barbeel er

door het karakter van het water niet of nauwelijks verwacht kunnen

worden. Dit is geen kwestie van waterkwaliteit.

In de Maas (40 soorten) werd een aantal soorten gevangen dat in

Limburg in de beken nogal eens wordt uitgezet:

beekforel, bronforel, vlagzalm. Verder zijn er soorten, die van nature

in Limburg blijkbaar talrijker zijn dan elders, zoals honds vis,

zonnebaars. Zilverkarper, (goudvis) en dwergmeerval komen heel

weinig, doch erg verspreid voor.

De verschillen tussen Amer en Hollands Diep lijken goeddeels te

kunnen worden verklaard, doordat in het eerste water de visstand meer

een rivierkarakter heeft dan in het tweede (serpeling, winde,

kopvoorn, riviergrondel).

4.2. Periodiciteit in de vangsten van soorten.

Een aantal soorten, zoals aal, blankvoorn, kolblei, kunnen het gehele

jaar worden gevangen in aanzienlijke aantallen, hoewel deze wel

degelijk migratie vertonen.

Andere, veelal de minder algemene, zoals de anadrome soorten

rivierprik, zeeprik, zeeforel en de katadrome soort bot, werden in

bepaalde perioden veel meer gevangen dan in andere. Dit laatste was

nog enigszins afhankelijk van de vangstplaats.

Hieronder volgt een overzicht van de maanden, waarin van bepaalde

soorten in de diverse wateren, de grootste aantallen werden gevangen.

(8)

-6-Tabel 2

Periodiciteit in de vangsten

vissoort

water

periode

rivierprik

Hollands Diep

oct.- nov.

Ketelmeer

apr.-juni

zeeprik

Hollands Diep

apr.-juni

Rijn

mei-juni

grote maraene

Ketelmeer

apr.-juni (juv.)

zeeforel

Rijn

mei-juni (juv.)

Hollands Diep

mei-juni (juv.)

Ketelmeer

apr.-juni (juv.)

Maas

oct.-nov. (ad.)

winde

Ussel

oct.-nov.

Maas

oct.-nov.

apr.-juni

Ketelmeer

oct.-nov.

Amer

juli-sept.

november

barbeel

Ussel

oct.-nov.

bot

Hollands Diep

juli-sept.

Ussel

juli-sept.

Ketelmeer

apr.-nov.

4.3. Milieu-aspecten

Tot de kwetsbare soorten kunnen we rekenen die, welke geheel of bijna

zijn uitgestorven en een aantal waarvoor het milieu erg ongunstig is

geworden of is geweest gezien de terugloop in aantallen op veel

plaatsen. Dit is deels een kwestie van waterkwaliteit, deels van het

afsluiten van migratiewegen en andere milieuveranderingen.

De verbetering van de waterkwaliteit, sinds de eerste helft van de

zeventiger jaren heeft er ongetwijfeld voor gezorgd, dat een aantal

kwestbare soorten nu weer meer voorkomen. Blijkbaar zijn de fysische

omstandigheden ook weer ( in zekere mate) adaequaat of zijn dat nog

voor deze groep. Tot bedoelde soorten kunnen we rekenen, wat de

rivieren betreft: rivierprik, grote maraene, zeeforel, alver, serpeling,

winde, kopvoorn, sneep, barbeel, bermpje, rivierdonderpad.

Op diverse plaatsen zijn deze soorten thans weer aan te treffen (zie

tabel 3). De komende jaren zullen leren of deze tendens zich voortzet.

In hoeverre fysische en/of waterkwaliteitsproblemen een terugkeer

van soorten als steur, fint, elft, houting en zalm nog in de weg staan, is

momenteel in onderzoek.

(9)

-7-Dankbetuiging

Onze bijzondere waardering gaat uit naar de beroepsvissers, die aan de

vangstregistraties hebben meegewerkt. Het waren in 1987 de heren

Engels, Hoekman, Klop, Komen, Nelissen en Van Sonsbeek.

Verder zijn we veel dank verschuldigd aan meerdere visserijkundig

ambtenaren, die ons met hun kennis omtrent de beroepsvisserij vele

malen van advies hebben gediend.

Het monitoring project wordt medegefinancierd door de RIWA,

waardoor het project in 1987 een uitbreiding heeft kunnen ondergaan.

Uiteraard zijn we de RIWA hiervoor eveneens zeer erkentelijk.

(10)

-8-Tabel 3 In 1987 gemelde soorten per water.

Waterî zie kolommen P<

<u

1 Periode: visseizoen _p< Traject: î—\ <ü a> a 0) § <—1 •H _CT co C t/m 19Ö1_ iH

U

<D § ' <u

0)

Â

a) •H ca _co •ö . _C Vistuig: #ra "D <1) CO CO rH ₄₎ -P co co <D Maas <U î—1 î—1 u)

•<~3

c (I) CO UI î—1 _<ü -P (D CO CO Maas

u

_rHn5 r-1

«

M

Ui

.H Maas <!

«

H M M Maas _mO Rivierprik + + + + + + Sneep + + Zeeprik + + + + Barbeel + + + Beekprik Riviergrondel + + + + Steur Vet je Aal + + + + + + + Bittervoorn + + Fint Elrits

Elft Gestippelde alver

Houting Gr. modderkruiper + + + + +

Grote oaraene + + + + KI. modderkruiper + + + +

Kleine maraene Bermpje + +

Zalm Meerval + + +

Coho zalm Br. Am. dwergmeerval +

Regenboogforel + + + Zw. Am. dwergmeerval

Zeeforel + + + + + + Kwabaal + + +

Beekforel + Gup

Bronforel + Dried, stekelbaars + + + + +

Vlagzalm + Tiend, stekelbaars +

Spiering + + + + + Baars + + + + + + + Snoek + + + + + + Snoekbaars + + + + + + +

Am. hondsvis + Pos + + + + + + +

Blankvoorn + + + + + + + Zonnebaars + Rietvoorn + + + + + + Rivierdonderpad + + + + + Brasem + + + + + + + Bot + + + + + + + Kolblei + + + + + + + Harder + Karper + + + + + + Graskarper + + + + Steurkrab + + +

Zilverkarper + Blauwe zwerakrab

Gevlekte zilverk. Gewone zwerakrab Zeelt + + + + + + S trandkrab

Kroeskarper + + + + + Chin, wolhandkrab + + + + + + + Giebel + + + + + Zuiderz. krabbetje

Goudvis + + Am. rivierkreeft + + + + +

Alver + + + + + + + Rivierkreeft

Roofblei Galic. rivierkreeft

Serpeling + + + Signaalkreeft Winde

Winde + 4 + + + + RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERUONOERZOEK

(11)

Tabel U.1. Ri.jn. _{VANGSTOVERZICHT} Watert R^J11

Tra-iect: Spijk Tolkamer

Vistuig: Fuik I—(

tr\

O O ir\ e 4> Periode: april t/m Juni

19 87

CvJ O IT\ e +» Rivierprik Zeeprik Beekprik Steur Aal Fint Elft Houting Grote maraene Kleine maraene Zalm Coho zalm Regenboogforel Zeeforel Beekforel Bronforel Vlagzalm Spiering Snoek Am. hondsvis Sneep Barbeel Riviergrondel Vet je Bittervoorn Elrits Gestippelde alver Gr. modderkruiper KI. modderkruiper Bermpje Meerval Br. Am. dwergmeerval Zw. Am. dwergmeerval Kwabaal Gup Dried, stekelbaars Tiend, stekelbaars Baars Snoekbaars Pos Blankvoorn Rietvoorn Brasem Kolblei Karper Zonnebaars Rivierdonderpad Bot Harder Graskarper Zilverkarper Gevlekte zilverk. Zeelt Kroeskarper Giebel Goudvis Alver Roofblei Serpeling Winde Kopvoorn Steurkrab Blauwe zwerakrab Gewone zwemkrab Strandkrab Chin, wolhandkrab Zuiderz. krabbetje Am. rivierkreeft Rivierkreeft Galic. rivierkreeft Signaalkreeft

RIJKSINSTITUUT VOOR VISSER UONDEKZOEK Netherlands Institute tof fishery Investigations

(12)

Ta^el^K2_:__Rijn.

VANGSTOVERZICHT

Water: Ri3n O O O Periode: oei _{O O}O _OO _O

>500

Tra.iect: Spijk - rH U\ cH MN

ir\

t/m Juni 19 87 rH

ir\ B \ +> «H a +» tf\ >500 Tolkamer \ O -M

u

>

\ _+»

H

N

_4*

t

A

N _•P ir\ B \ +> «H a +»

4*

>500 VistuigAnkerkuil ftf

ri

H H tr\ H O r-l O l-f rH «—1 IA H O rH O H ftf

ri

H H tr\ H O r-l O «—1 IA Rivierprik + Sneep + Zeeprik ₊ Barbeel + Beekprik ₊ Riviergrondel + Steur ₊ Vetje + Aal ₊ Bittervoorn + Fint ₊ Elrits +

Elft ₊ Gestippelde alver +

Houting + Gr. modderkruiper +

Grote maraene + KI. modderkruiper +

Kleine maraene + Beropje +

Zalm ₊ Meerval +

Coho zalm Br. Am. dwergmeerval +

Regenboogforel

+ Zw. Am. dwergmeerval +

Zeeforel ₊ Kwabaal +

Beekforel ₊ Gup +

Bronforel + Dried, stekelbaars .+

Spiering + Baars +

Snoek + Snoekbaars +

Am. hondsvis + Pos +

Blankvoorn + Zonnebaars + Rietvoorn + Rivierdonderpad + Brasem ₊ Bot + Kolblei + Harder + Karper + Gra6karper + Steurkrab +

Zilverkarper + Blauwe zwerakrab +

Gevlekte zilverk. + Gewone zwerakrab +

Zeelt + Strandkrab +

Kroeskarper ₊ Chin, wolhandkrab +

Giebel + Zuiderz. krabbetje +

Goudvis + Am. rivierkreeft +

Alver ₊ Rivierkreeft +

Roofblei ₊ Galic. rivierkreeft +

Serpeling ₊ Signaalkreeft +

Winde

Kopvoorn ₊

(13)

Tabel U.3. Ri.jn.

VAWGSTOVERZICHT

Watert Ri -jn O O O Periodes juli 0 O O O O O O

Tra.lect: sPÏJk ~ H ir\ H ir\ _e

+> «TV _{t/m september 1987} r-4 Fl

ir\

F) H fi

ir\

8 «TV A Tolkamer p \ _+> 8 +> N •p ir\ e +>

A

+» \ -M \ •*» Vistuig:Ankerkuil <M

r-t

t-i

H tr\ H O O H H «TV H O O <M

r-t

t-i

H tr\ O H «TV Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + S teur + Vet je ₊ Aal + Bittervoorn ₊ Fint + Elrits +

Elft + Gestippelde alver +

Houting + Gr. modderkruiper +

Kleine maraene + Bermpje +

Zalm + Meerval +

Coho zalm + Br. Am. dwergmeeryal +

Regenboogforel + Zw. Am. dwergmeerval +

Zeeforel + Kwabaal +

Beekforel + Gup +

Bronforel + Dried, stekelbaars +

Spiering + Baars +

Ara. hondsvis i ₊ Pos +

Blankvoorn + Zonnebaars + Rietvoorn + Rivierdonderpad + Brasem + Bot + Kolblei + Harder + Karper + Graskarper + Steurkrab +

Zilverkarper ₊ Blauwe zwemkrab +

Gevlekte zilverk. ₊ Gewone zwemkrab +

Zeelt + S trandkrab +

Kroeskarper + Chin, wolhandkrab +

Giebel ₊ Zuiderz. krabbetje +

Goudvis ₊ Am. rivierkreeft +

Serpeling ₊ Signaalkreeft +

Winde

Kopvoorn ₊

(14)

Tabel k.h. Ri.jn. VANGS TOVERZICHT Water: Rijn O O O _O Ifv Periode: oktober - _O_{O O}_{O O}_O lf\ O Tralectï " «H tt\ H tr> O O Ifv . . november ,„87 t/m 19 H ir\ «H O O lf\ _ir\ Tolkamer \

_4*

U S _+»H _4Jti \ _•pt

A

_+>\ _{4* \}_•P\ _+>B A Vietuig:Ankerkuil <M H H cH •TV H O _O_{rl <M} H

t-i

ir\

H O O H <M H H cH •TV _Orl <M

t-i

ir\

Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel ₊ Beekprik + Riviergrondel ₊ Steur + Vet je ₊ Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Grote tnaraene + KI. modderkruiper +

Zalm + Meerval +

Coho zalm + Br. Am. dwergme'erval +

Zeeforel + , Kwabaal +

Beekforel + Gup +

Spiering + Baars +

Blankvoorn ₊ Zonnebaars + Rietvoorn + Rivierdonderpad + Brasem + Bot + Kolblei + Harder + Karper + Graskarper + Steurkrab +

Zilverkarper + Blauwe zwemkrab +

Gevlekte zilverk. + Gewone zwemkrab +

Giebel + Zuiderz. krabbetje +

Alver + Rivierkreeft +

Roofblei + Galic. rivierkreeft +

Serpeling + Signaalkreeft +

Winde Kopvoorn Winde

Kopvoorn +

+ HwKSiNSTlTuUT VOOR VlSScHUONUfcrltve'V

(15)

Tabel 5.1. IJssel. VANGSTOVERZICHT Water: IJssel O O o Q Periode:april O O O O O O O «TV a +> O

Tra.lect: Doesbure -

r-i

U\ H UN u\ t/m Juni 19 87 H _gm _Q H ß O O «TV a +> tr\

A

Deventer \ _-pS \ II 4* 8 \ _+» _•pE

A

N

_4»

\ _{-M -P} O O «TV a +> tr\

A

Vistuig: Fuik <M H rl H ITV c-t O O r) <M H H UN H O O <M H rl H ITV O <M H UN Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Houting ₊ Gr. modderkruiper +

Grote oaraene + KI. modderkruiper +

Kleine maraene ₊ Bermpje +

Zalm ₊ Meerval +

Coho zalm ₊ Br. Am. dwergmeerval +

Regenboogforel ₊ Zw. Am. dwergmeerval +

Beekforel ₊ Gup +

Bronforel ₊ Dried, stekelbaars +

Vlagzalm ₊ Tiend, stekelbaars +

Spiering ₊ Baars +

Am. hondsvis ₊ Pos +

Blankvoorn + Zonnebaars + Rietvoorn + Rivierdonderpad ₊ Brasem ₊ Bot + Kolblei + Harder + Karper ₊ Graskarper + Steurkrab +

Zeelt + Strandkrab ₊

Kroeskarper + Chin, wolhandkrab

Giebel + Zuiderz. krabbetje ₊

Alver + Rivierkreeft ₊

Roofblei + Galic. rivierkreeft +

Serpeling + Signaalkreeft + Winde Kopvoorn Winde Kopvoorn + +

pi\7^

RUKSlNSTTTUUT VOOH VIS5EHWUNUfcru.vei>> Netherlands Institute for Fishery Investigations

(16)

Tabel 5.2. IJssel.

VANGSTOVERZICHT

Water: IJssel O O O Periode: juli _O

H O O O H O O Tra1ect:Westervoort • 3 ITV H tf\ lf\ t/mseptember 1987

O H IA O O H tr\ irs Deventer \ _-Mtl _4»a \ +> U fc N _•PA S _{+» \}8 _+>\ _4»8 \ _+>8 A Vistuig: Fuik en <M i-i H H IT\ H O _CVJH H _ITvH O _,—1

elec triscli O <M i-i H H IT\ CVJ H ITv

Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel « + Beekprik + Riviergrondel ₊ Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn Fint + Elrits +

Hooting + Gr. modderkruiper +

Zalm + Meerval +

Coho zalm + Br. Am. dwergmeerval +

Beekforel + Gup +

Spiering + Baars +

Snoek ₊ Snoekbaars +

Goudvis + Am. rivierkreeft ir

Alver + Rivierkreeft +

Kopvoorn +

+ RUKSINSTTHJUT VOOR VISSERtJONÜtK/.«Jtrv Nethertaods Institute kx fishery Investigations

(17)

Tabel 5.3 IJssel.

VANGSTOVERZICHT

Water: IJssel O _O

H O

O _u>O O _u\Periode: oktober o O

t/n'lOO

O O

Tra.1 eet: Bronkhorst-

S

irv

0 > O O H O O _u>O O u\ t/m november 19 87 H 8 u\ g t/n'lOO try e \ _-p ir\

A

Deventer _\13 4» irv 0 > S \ -*» N -M

A

N 4* \ +> t/n'lOO try e \ _-p ir\

A

Vistuig: Electrisch «M H ri «H U\ H O _{O l-l <\J}H _H ir\ H O + Fuik O «M H ri «H U\ O <\J H ir\ Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel ₄ + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Houting ₊ Gr. modderkruiper +

Grote maraene ₊ KI. modderkruiper +

Zalm ₊ Meerval +

Beekforel ₊ Gup +

Snoek + Snoekbaars ₊

Goudvis + Am. rivierkreeft •

+

Roofblei + Galic. rivierkreeft +

Serpeling + Signaalkreeft + Winde Kopvoorn Winde Kopvoorn + + RUKSINSTTTUUT VCXJH VlSStHlJONUthU_.(Jtrv Netherlands Institute tof Fishery Investigations

(18)

Tabel 6.1. Ketelmeer. VANGSTOVERZICHT Water: Ketelmeer O O H O O ir> O O «TN Periode: april

S

O O o O O ir\ O Traject: «H tf\ O O H O O ir> O O «TN

_{t / m}

3 u n l

19

ö

JL

S

tf\ H O O ir\ tf\ A U H O t

_A

_\_\6 \ 6 A -P \ 4* +» X •p •P 4^

Vis tuig :Fuiken

<M H H

r-

ir\ 1 H O H O cvj H H

u\

«H O H O H <M H H

r-

ir\ 1 H O H O cvj H

u\

Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Zalm + Meerval

Beekforel + Gup +

Serpeling + SignaaJLkreef t +

Winde Kopvoorn Winde

Kopvoorn +

+ RwKStNSTTrUUT VOOR _{VlSSfcHUUr«Utm.<Jci\} Netherlands Institute kK Fishery Investigations

(19)

Tabel 6.2. Ketelmeer. VANGSTOVERZICHT Water: S O O H O O

_tr\

O O tr\ Periode:juli S o O O O Traject: S ir\ O O H O O

_tr\

O O tr\ _t/„_s_e_p_t_e_m_b_e_r₁₉₀₇ S

tr\ r-4

v\ O tf\

H

ti

H U

_A

8 0

H H

A

-M

>

«P +» +> _•P Vistuig: Fuiken H <M «H

r4

H ir\ H O _H_CVJH H

_IT\

O «H _«H O H <M «H

r4

H ir\ H CVJ H

IT\

«H O _«H Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Zalm + Meerval +

Beekforel ₊ Gup +

Spiering + Baars +

Snoek + _Snoekbaars +

Blankvoorn + _Zonnebaars + Rietvoorn + _{Rivierdonderpad} + Brasem + Bot + Kolblei + Harder + Karper + Graskarper + _Steurkrab +

Zilverkarper + _{Blauwe zwerakrab} +

Zeelt + _S_trandkrab ₊

Serpeling + Signaalkreeft + Winde Kopvoorn Winde Kopvoorn + +

PIV/^

RUKSlftöTTTUUT VOOR VISSERUONl/fcKcuerv Netherlands Institut« (oc Fishery Investigations

(20)

Tabel 6.3. Ketelmeer. VANGSTOVERZICHT Water: Ketelmeer O O 8

₁

Periode:oktober O «H g O O O H "a \ O 0

Tra.lect:

S

_a«TV

_a

tH IT\ IT\ t/m november 19 87

O «H g tf\ g O O H "a \ UN e «r\

A

S

a «TV

a

8 G

_A

_\ O O H "a \ UN e «r\

A

4» \ 4» \ +» +» 4* •P -p Vistuig: Fuiken <M «H H

ir\

H O O CVJ H H 1

r\

«H O O H <M «H H

ir\

O CVJ 1H

r\

Zalm + Meerval +

Coho zalm *- Br. Am. dwergmeerval +

Regenboogforel f Zw. Am. dwergmeerval +

Beekforel + Gup +

Spiering + Baars +

Blankvoorn + Zonnebaars + Rietvoorn + Rivierdonderpad + Brasem + Bot + Kolblei + Harder + Karper + Graskarper + Steurkrab

Winde

Kopvoorn +

+ RIJKSINSTITUUT VOOR VJSS6RUONOERZOEK

(21)

Tabel 7 IJsselmeer. VANGSTOVERZICHT Water:IJsselmeer O O O Periode:maart _{O O} O O O O Tra.lect: Wagenpad «H 0 tf\

a

«-4 S u\ E ITN

A

t/m november 1987 H 8 ir\

B

H

'n

ir\ e lf\

A

-P 4* 4* +> 4* 4> -P Vistuig:Kuil / _H H O cH H H O Scliietfuiken O H <M rH ir\ H O H <\1 H u\ H Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel +

Beekprik + Riviergron del +

Steur + Vet je +

Aal + Bittervoorn +

Fint + Elrits +

Elft + Gestippeld e alver +

Zalm + Meerval +

Beekforel + Gup +

Spiering ₊Baars +

Blankvoorn ₊Zonnebaars + Rietvoorn ₊ Rivierdonderpad + Brasem + Bot + Kolblei + Harder + Karper + Graskarper ₊ Steurkrab +

Zilverkarper ₊ Blauwe zwerakrab +

Gevlekte zilverk. ₊ Gewone zwerakrab +

Zeelt ₊ Strandkrab +

Roofblei ₊ Galic. rivierkreeft +

Serpeling ₊ Signaalkreeft +

Winde RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERUONOERZO EK

+ _{Netherlands Institute (or fishery} _{Investigations}

(22)

Tabel 8.1. Maas. YANGSTOVERZICHT

Water: Maas y-\ O

Q

O O

o

Periode: januari O O O O O

o

O

Traject: ^nrie ~

t/a

1<

t/a

5<

«H 8 \ _4J

irv

e

•*»

«rv

_{t/m maart}

_{19 87}

H 0 tf\ H

n

u\

p tf\

A

Belfeld

_t/a

1<

t/a

5<

«H 8 \ _4J

irv

e

•*»

A

\

_{•p \}

_•p

\ _«4* tf\

A

Vie tuig ;Electrisch

<M H «H U\ «H O O r-l <\J H fIA -(

r-i

O O <M «H U\ O <\J fIA -( Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Zalm + Meerval +

Beekforel + Gup +

Vlagzalo + Tiend, stekelbaars +

Spiering + Baars +

Blankvoorn + Zonnebaars + Rietvoorn + Rivierdonderpad + Brasem + Bot + Kolblei + Harder + Karper + Graskarper ₊ Steurkrab +

Alver + Rivierkreef t +

Serpeling + Signaalkreeft +

Winde

Winde + RIJKSINSTITUUT VOOR VlSSERUONOfcKtve*.

(23)

Tabel 8.2., Maas. VANGSTOVERZICHT O O O Periode: april _{O O} O O H 0 O Q O

Tra.1 eet: Linne

-t/o 1< u\ «H «r\ G \ •P u\ t/m .iuni 1987 _gir\ _H O O H 0 u\ tr\

A

Beifeld _t/o 1< Q

>

\

_•4*

G «r\ G \ •P

A

N \ +» \ •4» \ •p tr\

A

Vistuig:Electrisch + Al H rl rH ir\ c-4 O O

f-4

<M rl r-l H ITN H O

staand want + fuik O Al H rl rH ir\ O <M H ITN

Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + S teur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Elft + Gestippeld e alver +

Houting + Gr« modderkruiper +

Grote raaraene + KI. modderkruiper +

Zalm + Meerval +

Coho zalm + Br. Am. dvergmeerval +

Beekforel + Gup +

Bronforel Dried, stekelbaars +

Spiering ₊Baars +

Blankvoorn ₊Zonnebaars + Rietvoorn ₊ Rivierdonderpad + Brasem + Bot + Kolblei ₊ Harder + Karper ₊ Graskarper + Steurkrab +

Zilverkarper ₊ Blauwe zwerakrab +

Zeelt ₊ Strandkrab +

Serpeling ₊ Signaalkreeft + Winde Kopvoorn Winde Kopvoorn + + RUKSINS7TTWTVOORVJSSEHUONUfctt£'Jc«\ Netherlands Institute kx fishery Investigations

(24)

Tabel 8.3. Maas. VANGSTOVERZICHT

Watert Haas O O O _{Periode: juli}

o O O o O O _u\ O

Tra.1 eet: Linne

-t/ffl 1< ITV «-( a ITv e •p tr\ _t/m sePtember i9ö7 H _gu\ H H g O O u\ «TV

A

Beifeld t/ffl 1< O > «-( a ITv e •p

A

N +» \ +» -P \ •p «TV

A

Vistuig:Electrisch + IM H «H cH ir\ H O _<VJ H rH _trv H O fuikeu O IM H «H cH ir\ <VJ rH trv Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Elft + Gestippelde alver +

Zalm + Meerval +

Beekforel ₊ Gup +

Spiering ₊Baars +

Ara. hondsvis ₊ Pos +

Blankvoorn ₊Zonnebaars + Rietvoorn ₊ Rivierdonderpad + Brasem ₊Bot + Kolblei ₊ Harder + Karper ₊ Gra6karper + Steurkrab +

Zeelt ₊ S trandkrab +

Serpeling + _{Signaalkreeft} ₊ Winde Kopvoorn Winde Kopvoorn + +

m\n\

RUKSWSTrrUUTVOORVlSSERUONUtKiUtPv Netherlands Institute (or Fishery Investigations

(25)

Tabel 8.h. Maas.

VANGSTOVERZICHT

Waters Maas O H

2

t/m

10

O

irv

0 > H H

51

t/m

100

101

t/m

500

O O

irv

A

Periodes oktober O

r-i

2

t/m

10

11

t/m

50

51

t/m'

100

101

t/m

500

0 0 _a\

A

Tra.lect:Linne -Beifeld O H

2

t/m

10

O

irv

0 > H H

51

t/m

100

101

t/m

500

O O

irv

A

t/m november 198? O

r-i

2

t/m

10

11

t/m

50

51

t/m'

100

101

t/m

500

0 0 _a\

A

Vi6tuig:Electrisch +

staand want + fuik ~ O H

2

t/m

10

O

irv

0 > H H

51

t/m

100

101

t/m

500

O O

irv

A

O

r-i

2

t/m

10

11

t/m

50

51

t/m'

100

101

t/m

500

0 0 _a\

A

Rivierprik Zeeprik Beekprik Steur Aal + + + + + Sneep Barbeel Riviergrondel Vet je Bittervoorn + + + + + Fint Elft Hooting Grote oaraene Kleine maraene + + + + + Elrits Gestippelde alver Gr. modderkruiper KI. modderkruiper Bermpje + + + + + Zalm Coho zalm Regenboogforel Zeeforel Beekforel + + + + + Meerval Br. Am. dwergmeerval Zw. Am. dwergmeerval Kwabaal Gup + + + + + Bronforel Vlagzalm Spiering Snoek Am. hondsvis + + + + + Dried, stekelbaars Tiend, stekelbaars Baars Snoekbaars Pos + + + + + Blankvoorn Rietvoorn Brasem Kolblei Karper + + + + + Zonnebaars Rivierdonderpad Bot Harder + + + + Graskarper Zilverkarper Gevlekte zilverk. Zeelt Kroeskarper + + + + + Steurkrab Blauwe zwemkrab Gewone zwerakrab Strandkrab Chin, wolhandkrab + + + + + Giebel Goudvis Alver Roofblei Serpeling + + + +• + Zuiderz. krabbetje Am. rivierkreeft Rivierkreeft Galic. rivierkreeft Signaalkreeft + + + + + Winde Kopvoorn + +

Q1US)

RUKSIKSTITUUT VOOR VISSER UONOERZOEK Netherlands Institute fcx fishery investigations

Q1US)

RUKSIKSTITUUT VOOR VISSER UONOERZOEK Netherlands Institute fcx fishery investigations

(26)

Tabel 9»1- Amer. VANGSTOVERZICHT

Water: Amer O O O _{Q Periode: maart} _{O 0 O}_{O O}_{O O}_O Tra .1 eet: «H _aITv H ir\ _eir\ t/m Ie wk» apri9 87 «H tr\

fl «H U\ e A U\ «H a fl

G

ir\ e

_A

_v_\N -M 4* \ «p 4i •P •p Vistuig: Zegen <M H H H ir\ cH O _O

_r-i

_CV] H H ITv H O O <M H H H ir\ O CV] H ITv Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Zalm + Meerval +

Coho zalm •+ Br. Am. dwergmeerval +

Beekforel ₊ Gup +

Serpeling + Signaalkreeft +

Kopvoorn +

+ RIJKSINSTITUUT VOOH VJSSfcHUONUfcK^vc*. Ne<herfands Institute toe fishery Investigations

(27)

Tabel 9 « 2. Amer. _{VANGSTOVERZICHT}

Water:Amer/Biesbos O O O Periode: juli _{O O O}_{O O}_oO _o Trajfect:

S

_slf\ H ir\ _GUN t/m september 19ö^ H

₀

tf\

G H e u\ g

_A

ir\

S

s 8 G ir\ G

_A

tf\ G

_A

ir\

4»

>

,s_{4* 4>}v _{-M -p -P} . . .Electrisch + Vistuig: (M

ri

H IA H «H O _O_(—J _cvjH _«—1

irs

H O rl O (M

ri

H IA H O cvj «—1

irs

Grote maraene ₊ KI. modderkruiper +

Zalm + Meerval +

Regenboogforel ₊ Zw. Àm. dwergmeerval +

Beekforel ₊ Gup +

Goudvis + _{Am. rivierkreeft} +

Kopvoorn +

+ RIJKSINSTITUUT VOOR VlSSERUONDfcHZUfcK. Nefhertands Institute (or fishery Investigations

(28)

Tabel 9-3. Amer.

VANGSTOVERZICHT

Water:A»er/Biesbos O O O _Periode:o k t o b e r _{O O} O O rH O O tf\ O

Tra.lect: H t/\ H «Tv ir\ 19 87 fH ir\ O O rH O O tf\ u\

Jl

H

tl fci b

_A

_\6 _A -M +» -P -P 4* •p +> •P Vistuig: Fuik <M «M H rH IA H O O H CVI H H ir\ cH O O <M «M H rH IA O CVI H ir\ R i v i e r p r i k + Sneep + Z e e p r i k + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Elft + Gestippelde alver +

Houting + Gr. modderkruiper +

Grote maraene + KI. modderkruiper +

Kleine maraene + Bermpje +

Zalm + Meerval +

Coho zalm + Br. Am. dwergmeerval +

Regenboogforel + Zw. Am. dwergmeerval +

Zeeforel + Kwabaal +

Beekforel + Gup +

Bronforel + Dried, stekelbaars +

Vlagzalm + Tiend, stekelbaars +

Spiering + Baars +

Snoek + Snoekbaars +

Am. hondsvis + Pos . +

Blankvoorn + Zonnebaars + Rietvoorn + Rivierdonderpad + Brasem + Bot + Kolblei + Harder + Karper + Graskarper + Steurkrab +

Zilverkarper + Blauwe zwemkrab +

Gevlekte zilverk. + Gewone zwemkrab +

Zeelt + S trandkrab +

Kroeskarper + Chin, wolhandkrab

Giebel + Zuiderz. krabbetje +

Goudvis + Am. rivierkreeft +

Alver + Rivierkreeft +

Roofblei + Galic. rivierkreeft +

Winde

Kopvoorn ₊

+ RIJKSINSTITUUT VOOR VISSEBUONOERZOEK

(29)

Tabel 9.^• Amer.

VANGSTOVERZICHT

Water: Amer O O 0 _{Periode: november}

O 0 O O O Q O Traject: «H U\ H IA «r\ -QfXK 19 87 «H UN ri ir\ u\ U tl H Is

_A

_\Ö _{6 A} 4» -M «P -p -P -P Vistuig: Zegen O H «VI H H IA H H O H O r-f cvj H cH H ITV H O H Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Elft + Gestippelde alver +

Houting + Gr. modderkruiper +

Grote maraene + KI. modderkruiper +

Kleine maraene + Bermpje +

Zalm + Meerval +

Coho zalm + Br. Am. dwergmeerval +

Regenboogforel + Zw. Am. dwergmeerval +

Zeeforel + Kwabaal +

Beekforel + Gup +

Bronforel + Dried, stekelbaars +

Vlagzalm + Tiend, stekelbaars +

Spiering + Baars +

Snoek ₊ Snoekbaars +

Am. hondsvis ₊ Pos +

Blankvoorn ₊Zonnebaars + Rietvoorn ₊ Rivierdonderpad + Brasem ₊Bot + Kolblei ₊ Harder + Karper ₊ Graskarper ₊ Steurkrab +

Zilverkarper ₊ Blauwe zwemkrab +

Gevlekte zilverk. ₊ Gewone zwemkrab +

Zeelt ₊ S trandkrab +

Kroeskarper ₊ Chin, wolhandkrab +

Giebel ₊ Zuiderz. krabbetje +

Goudvis ₊ Am. rivierkreeft +

Alver ₊ Rivierkreeft +

Roofblei ₊ Galic. rivierkreeft +

Serpeling ₊ Signaalkreeft +

Winde

Winde RUKSlNSTTTWrVOOHVJSStHUONDfcHÉVC*

Kopvoorn ₊ Netherlands Institute lot Fishery Investigations

lÉillliiil

(30)

Tabel 10.1 Hollands Diep. VANGSTOVERZICHT

Water:Hollands Diep O O O Periode: april _O_{O O}_{O O}_{o O} Tra.lect: omg. Strijen H tf\ H tr> lf\ t/m ^ 19 87_ H u\ H «r\ u\

- Sas N -M H tl S _+»\ W N _-Mfc A N _4*\ _{•P \}_•P\ _+>G A Vistuig: Fuik <M «H rl <—tr\ 1 f—I O _{O «—I} _(M H rl ITV H O H O «—1 <M «H rl <—tr\ 1 O «—I (M ITV rl H O H Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + S tcur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Grote oaraene + KI. modderkruiper +

Kleine naraene + Bermpje +

Zalm + Meerval +

Beekforel ₊ Gup +

Spiering + Baars +

Snoek + Snoekbaars ₊

Blankvoorn ₊Zonnebaars + Rietvoorn ₊ Rivierdonderpad + Brasem ₊ Bot + Kolblei ₊ Harder + Karper + Graskarper + Steurkrab +

Roofblei ₊ Galic. rivierkreeft +

Serpeling ₊ Signaalkreeft + Winde Kopvoorn Winde Kopvoorn + *

RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERUONOEKZUt* Netherlands Institute loc Fishery Invest »galions

(31)

Tabel 10.2. Hollands Diep. VANGSTOVERZICHT

Water:Hollands Diep O O O Periodes juli _O₀0 ₀O _O

tr\ O Tra1ect:omS# Strijen 3 UN •H «T\ ir\ t/m september

19

87

H u\ «H O O tr\ u\

JL

- Sas _-Mu _+»tl _-«->W N _+>fc A _+»\ \ _\_•pA Vietuig: Fuik <M

ri

rH rH tf\ rH O _O_r-4 H H tf\ rH O rH O <M

ri

rH rH tf\ O H tf\ Rivierprik + Sneep + Zeeprik + Barbeel + Beekprik + Riviergrondel + Steur + Vet je + Aal + Bittervoorn + Fint + Elrits +

Zalm + Meerval +

Beekforel + Gup +

Spiering + Baars +

Winde

Kopvoorn

+ +

RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERUONOERZOEK Netherlands institute tof fishery Investigations

Monitoring van de visstand in het Nederlandse deel van de stroomgebieden van Rijn en Maas in 1987

Monitoring van de visstand in het

Nederlandse deel van de stroom­

gebieden van Rijn en Maas in 1987

RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK

Biologisch Onderzoek Binnenvisserij

BV 88-01

MONITORING VAN DE VISSTAND IN HET

NEDERLANDSE DEEL VAN DE STROOM­

GEBIEDEN VAN RIJN EN MAAS IN 1987.

Cazemier, W.G. en W. Heermans

50.011 Visstand en visserij op de grote rivieren en

benedenrivieren.

W.G. Cazemier

mei 1988

Samenvatting

De vangsten met beroepsmatige vistuigen in een zevental trajecten

in het Nederlandse deel van de stroomgebieden van Rijn en Maas,

gedurende 1987, worden behandeld.

De wateren zijn (met aantal gemelde soorten): Rijn (28), IJssel

(25), Ketelmeer (29), IJsselmeer (13), Maas (40), Amer (32),

Hollands Diep (23)

De samenstelling van de lijst van gevangen soorten, de

periodiciteit in de vangsten en de milieu aspecten worden nader

besproken.

De Directie van het RlVO is niet aansprakelijk voor gevolgschade, alsmede

voor schade welke voortvloeit uit toepassingen van de resultaten van

w e r k z a a m h e d e n o f a n d e r e g e g e v e n s v e r k r e g e n v a n h e t R l V O ;

opdrachtgever vrijwaart het RlVO van aanspraken van derden in verband

met deze toepassing.

Inhoud:

Samenvatting

1

1. Inleiding

3

2. Methoden

4

3. Resultaten

4

4. Bespreking van de resultaten

4

4.1. De soorten

4

4.2. Periodiciteit

6

4.3. Milieu aspecten

7

Dankbetuiging

8

-2-Inleiding

Sinds 1981 houden beroepsvissers van de grote rivieren op verzoek en

ten behoeve van het RIVO aantekening van hun vangsten. Deze

registratie is tot en met 1986 gericht geweest op de niet-algemene

vissoorten. Met ingang van het visseizoen 1987 zijn alle soorten

geregistreerd. De gegevens worden verzameld, daar de samenstelling

van een visstand van bijzondere waarde is voor de beoordeling van een

aquatisch oecosysteem en het beheer ervan.

Op verschillende manieren is de visstand belangrijk voor de controle

van de waterkwaliteit. Zo reageert de vis zeer zichtbaar op voor vis

giftige lozingen, zuurstofgebrek, te hoge temperatuur, extreme pH, te

hoog zoutgehalte enzovoort. In de meeste gevallen geeft vis de eerste

duidelijke waarschuwing. Selectieve reacties van diverse soorten

kunnen aanwijzingen geven over de aard van de verstoring van de

waterkwaliteit.

Kennis omtrent de samenstelling van de visstand is hiervoor

onontbeerlijk. Des te gevarieerder een visstand is, des te beter is deze

geschikt als bio-indicator. Treden regelmatig omstandigheden op waar

kwetsbare soorten niet tegen kunnen, dan resteert een stand, met

weinig, "sterke" soorten.

Veelal blijken eieren en larven van vissoorten veel gevoeliger voor

ongunstige omstandigheden of concentraties van stoffen, dan oudere

dieren. Het kunnen voltooien van de gehele levenscyclus, of zoals met

anadrome vissen, het opgroeien van de jeugdstadia, geeft dan ook

belangrijke informatie.

Morfologische of fysiologisch afwijkingen bij vis kunnen sterk

verband houden met de waterkwaliteit. Vele opgeloste stoffen kunnen

in organen van vis worden aangetoond, wel of niet in hogere

concentraties dan in het water. Aldus kan de aanwezigheid van

bijvoorbeeld schadelijke verbindingen in water of waterbodem

indirect worden aangetoond.

Nederlandse deel van de stroom

NEDERLANDSE DEEL VAN DE STROOM