Enkele vindplaatsen van neogene fossielen aan de zuidoostkust van de Verenigde Staten

Enkele

_vindplaatsen

van

_{neogene fossielen}

aan

de

zuidoost-kust

van

de

_Verenigde

Staten

Henk+Janvan Vliet*

Laterbleek datwe een tweede

_geografische

_vergissing

hadden

_gemaakt.

We zouden

_aanvankelijk

naarMarokko

of

_Egypte

_gaan,maarhadden

_juist

_vandeze

_bestemming

afgezien,

omdat het daar ’s zomers zoheet kan

zijn.

De-zelfde atlas toondeons dat Florida ongeveer ter

hoogte

vanhet

zuidelijke

deelvanMarokko

ligt

enNorth Carolina

nog ruim onderItalië. Een

_hittegolf

met

_temperaturen

bo-ven de 40

graden,

zou

overdag

elke activiteit buitenshuis toteen

_{levensgevaarlijke onderneming}

maken.

Florida

Florida viel nietmee.

Orlando,

de

_plaats

van

aankomst,

valt alleenmaarte

_omschrijven

alseen

_{tamelijk uitgebreide}

versievande

‘Efteling’.

Beduchtvoor een

teleurstelling

gingen

we naarSea World. Dit werdeen

pijnlijke

en

di-recteconfrontatiemet voorheenonbewuste

motieven,

waarom we_nognooitnaarhetDolfinarium in

_Harderwijk

waren _gegaan.

Druppel

in deoverstromendeemmer

_gal

en

chagrijn

washet

bordje

met

vermaningen

vooral geen afval op de

grond

te

gooien

en vooral

plezier

tehebben.

Tegen

de avond stondonsbesluitvast:wekonden

welis-waarnogeen

dag,

eenweek of zelfs nog

langer aarzelen,

maarhetzouveel

_tijd

en

ergernis besparen

omdirect door

dezure

_appel

heente

_bijten

ende reisnaarhet noordente

ondernemen.

_Volgens

de kaart kon het

_hooguit

1100 km

zijn

ende benzine is

_{werkelijk spotgoedkoop.}

De

_volgende

ochtend

_gingen

wewegmetalseerstedoel de

geheimzin-nige vindplaats

Lee Creek. Hetweer wastotdantoewel

warm,maarhetwas steedszwaarbewolkt

_geweest.

On-derweg begon

het

_hevig

te

regenen.

Aurora: de

_vindplaats

Lee Creek

Zelfs op Internetwas hetonsniet

gelukt

eennadere

om-schrijving

of locatietevinden_vanLee

Creek,

behalve dan dat het in North Carolinamoest

_liggen.

We ontdekten de

plaats

aanhet eindvan een

speurtocht

naardiverse

nood-zakelijke,

maar

goed

verscholen

_{aanwijzingen.}

Onderweg

namen weeenliftermee en

hij

verstrekte de

eerstehint dooreenvriendtebellen. Deze wist

blijkbaar

beter dan

_wij

met Internetom tegaanenkon korte

_tijd

later vertellen dat Lee Creek in Beaufort

County,

North Carolina

_ligt.

De

_volgende

_stapleek

_eenvoudig:

_een

gede-tailleerdekaartvanhet

_gebied.

_{Lee Creek stond echter op} geen enkele kaart vermeld.In de eerste debestestad in Beaufort

_County

zochtenwedaaromeen_{boekhandel op}

envonden daar de

_{volgende aanwijzing:}

een

_verkoper

herinnerde zich daterfossielen werden

gevonden

in

Au-rora. Na

_{enig doorvragen}

wist

hij

ook nogteachterhalen dat daareen

fosfaatgroeve

was

gevestigd.

Raak! Later

hoordenwedat LeeCreek nietmeerbestaat: de groeve is dermate

_groot,

dat Lee Creek inmiddels

_geheel

is

weg-gegravenentot kunstmesten

tandpasta

verwerkt.

Vanaf datmomenthield de regen open

ging

het,

eerst

nogwat

weifelend, opklaren.

De

_dagen

ema zoude zon

enormgaan

overdrijven

enzorgenvoorextreem

_hoge

tem-peraturen,

ten

_gevolge

waarvan eenmaal zelfs de stroom in New York uitviel. Deweermeneer van detvverbood

ons naarbuitentegaan,maar hierhebbenweons niet

altijd

aan

_gehouden.

Achteraf schromenwe niet de hitte onaangenaamenbelemmerendtenoemen.

De kleine

_plaats

Aurora

ligt

ten zuidenvan de Pamlico

River. Bij aankomst valt direct het

_bordje

‘fossielenmu-seum’ open

jazeker,

in enkelenaastelkaar

_geleden

pan-deniseenklein museummetvondstenuitde

_{fosfaatgroeve}

gevestigd.

Zelfs in de

_{etalages liggen}

grote

walvisbeen-Vanwege

eenvoorkeurvoor‘last minute-reizen’ gaanwe

altijd

meteenopen

instelling,

dat wil zeggen

geheel

on-voorbereid

opvakantie. Onze

voorbereiding

was

daarom,

naar

verhouding,

tenminste

_redelijk

te noementoen we

onverwacht stootten opeen

aanbieding

van een

_14-daagse

vliegreis

naar

Florida,

de huurvan eenauto

_inbegrepen.

Vaag

herinnerdenwe onsimmerseenboekwaarin werd

gesproken

vanhetvindenvanhaaientandenaande

stran-denvande westkust vanFlorida- dit boek

ging

trouwens

overde

_{‘Chesapeake-bay’}

en erstond ietsoverLee Creek in. Ineen

uitzending

van

_Discovery

was Lee Creekeens

‘het

_paradijs

voor elke

_waarachtige

haaientandenlief-hebber’

_genoemd.

Zoals

spoedig

bleekwasonze

conclu-sie dat beide

_plaatsen

in Florida

_Iggen.

niethelemaal

cor-rect.

Terwijl

de reis werd

_geboekt,

zochtenwe in de

Bos-atlas de

Chesapeake-baai

op. Totonze

_{verbazing ligt}

de

baai niet in

_Florida,

maar in de staten

_Washington

en

Virginia

- een

kleine, zij

het vervelende

vergissing,

om-datwede reis nietmeerkonden

_afzeggen.

Lee

_Creek,

waar een

fosfaatgroeve is, lag bij herlezing

vande tekst opeens in destaat North Carolina.

Hoewel het

_vliegtuig

in

_Washington

een

tussenlanding

zou

maken- veel dichter

bij Chesapeake

- _zouhet veel

duur-der

_zijn

hier uitte

_stappen

enop

eigen

initiatiefeenauto

tehuren.

_Bij

dereis zatdeautoal

_inbegrepen.

Wezaten

hoe danook aanFloridavast.Alomwerdons

_afgeraden

metdeautovanuit Floridanaarhet noordentereizen: er

zoudenallerlei hartstikke leukenatuur- en

_themaparken

zijn

en

_{je gaat}

toch nietvoor eenhandvol fossieleneen

deren

_uitgestald,

metals

_achtergrond

allerlei

_tekeningen

vanzeedieren.

Zoals

_geldt

_voorelke

_{fosfaatgroeve}

_waarookterwereld,

is eenbezoekaande_groeveniet

_toegestaan,

en_op

over-treding

vanhet

_gebod

zou

volgens

de beheerstervanhet

museum,Candace

Holliday,

eencelstrafvan5

jaar

staan

ofeenboetevan 10.000 dollar. Dit

lijkt

erger dan het is:

in het

_voorjaar

en de herfst is bezoek _{op aanvraag} wel

toegestaan

op

vastgestelde tijden.

Zomers is het veel te heeten isde kans op regen ookgroter.

Het museum is door de_gemeente Aurora

opgericht

en

wordt

_gesponsord

door de

_{fosfaatgroeve.}

De beheerster verschaft nadere informatiemet

_behulp

van eenvideoen

een

gratis

blauwe

mapmetfoldersenallerlei stencils. Voorfossielenzoekers heeftde

_{fosfaatondememing}

voor het museum een

_hoop

afvalmateriaal

_{(‘reject material’)}

uit de

groevegestort.Doordat veel schoolklasseneen be-zoek komen

_brengen

enhier

_{enige tijd}

in zoeken is het nietaantebevelen hier

_{lang bij}

stilte

blijven

staan.Beter is het naar eenandere

_plaats

te gaan,een_paarkilometer

ten westenvanAurorawaarde

_onderneming

ookeen aan-tal

_{vrij grote hopen}

materiaal heeft

gestort, speciaal

voor

zoekers. Almetal is dit_eenschoolvoorbeeldhoe de

eige-naarvan een

geologisch

interessante

groevede

verzame-laar_tegemoetkan komen.

_Blijkbaar

iserop

sommige

plaat-sen _{ook oog} voorandere dan alleen

zakelijke belangen!

Zoueenzeker

bedrijf

in

_Balegem,

omwillevande

veilig-heid,

niet

_{dergelijke maatregelen}

kunnen

_overwegen?

Daar _men hetmateriaal

gebruikt bij

de

_verharding

van

zandpaden

en

opritten (het

wordt kosteloos

_verstrekt),

kun

je

overal in de

omgeving

vanAurora

bij

huizenenin

tui-nenkleine

_{storthopen aantreffen,}

_maarde meeste

liggen

eral

enige tijd

en

zijn

alte

goed

doorzocht.Bedachtmoet

hierbij

worden dat in de VSeenonbekende diemet

onbe-kende motieveneenerf

betreedt,

in het

_algemeen

wordt

doodgeschoten.

Pas als daarna

_blijkt

datdezenietskwaads

in de zin

_had,

durftde

_gemiddelde

Amerikaan zich ietste

ontspannenenkan dan zelfs heel

_vriendelijk

_en

behulp-zaam

zijn.

We

_{kregen bij}

het

_echtpaar

Billen

_Joyce,

die in het materiaal

_handelen,

_een

_goede

_derde

mogelijkheid

tot

zoeken

_aangereikt.

In Aurora

_zijn

_geen

_{overnachtingsmogelijkheden,}

_maar hetmuseum heefteen

lijst

vanmotelsenhotels in de

om-geving.

Meestal wordt door verzamelaars in de Lemon

treeInn

_overnacht;

deze is

_gevestigd

in

_Chocowinity,

on-geveer 30 kmten westenvanAurora. Dekamers

zijn

groot, schoonen

_{redelijk geprijsd}

- zo’n 70-80

gulden

pernacht. Er is in

_Chocowinity

ookeen

_{goedkopere gelegenheid.}

In het

_{naburige plaatsje}

_Washington

_(niet

de bekende

hoofdstad) zijn

nogmeerhotelsdie echter niet

goedkoper

zijn.

Het

_{uitgaansleven}

is

_vrij

saai.

_Tijdens

een

avondwandeling

door het

_dorp

werdenwetweemaal

_aangehouden

dooreen

sheriff diewas

gealarmeerd

door de in

_{paniek geraakte}

plaatselijke bevolking.

Beschrijving

van _{de groeve}

Met

_behulp

van

grote

excavateurs worden de kwartaire en

_{pliocene bovenliggende lagen verwijderd.}

De fosfaat-houdende miocene

_lagen

worden

_{vervolgens afgegraven}

en

uitgezeefd; overblijvend

grind

en fossielen worden

verwijderd

als afval- het is

juist

dit materiaal dat

menals

wegverharding gebruikt.

Het is ook de fractie waarin

fos-sielen worden

_{geconcentreerd.}

Voordeel isdus de

toegeno-menkans op vondsten. Inderdaadhebbenwein korte

_tijd

enormveel tanden kunnen verzamelen- in nog geen

vijf

dagen

5000

stuks,

naast de

_overige

fossielen. Nadeel is dater niet

_{stratigrafisch}

kan worden

_verzameld,

en dat ook

_{plioceen materiaal,'waaronder}

veel tandenen

schel-pen,tussenhet

_{grind ligt.}

Profiel

Figuur

1 iseen

vereenvoudigde

versievande

_uitgebreide

profielbeschrijving

uit de

_{informatiemap}

vanhetmuseum.

Korte

_beschrijving

vande

geologische

geschiedenis

van de streek

De kust schoof

_gedurende

het Tertiair meerdere malen_op

van oostnaarwest en

_omgekeerd,

alnaar

_gelang

ervan een

regressie

ofeen

transgressie

vandeoceaan

_sprake

was.

Gedurende het Paleoceen strekte dezeezich uitover de

kustvlaktentotaanPiedmont;de

_kustlijn

trok zich_terugtot

50

_{miljoen jaar geleden}

eennieuwe

_{transgressie optrad}

waarbij

de Catle

_Hayne

formatie werd

_gevormd.

In het

_Oligoceen

trok de_zeezich_weer

_geleidelijk

terug.De

meeste

afzettingen

uit deze

_{tijd zijn}

_{in North Carolina}

weg-geërodeerd.

Naeenkorte

regressie

in het Mioceen

_volgde

eennieuwe

trangressie waarbij

de

_Pungo

River formatiewerd

_gevormd.

Bij

Aurora

lag vermoedelijk

een

ondiepe

baai,waar

voed-selrijk

koudwateruit deoceaanzich

_mengde

met waterdat

plaatselijk

veelwarmer was.Het waterwaszuurstofarmen

erwerd waterstofsulfide

_gevormd

enfosfaat

_afgezet.

Gedurende het Plioceen werd de York Town formatie

afge-zet.Het zeeniveau_steegeerst, waardoor de kust weer naar

hetwesten

_opschoof.

Hierna trok de_zeezich

_gedurende

2

miljoen jaar

terug,maar eennieuwe

_{transgressiefase}

volg-detotaanhet Pleistoceen.

In het Kwartair vonden

_gedurende

de

_Ijstijden

diverse re-en

_{transgressies plaats.}

De

_gletschers

bereikten North Ca-rolina niet.

Beschrijving

van defauna

Zie hieronder

_{bij figuur}

2.

Eigen vondsten

Echt

grotehaaientandenvan3 cmofmeerkomen

weinig

voor. Het massaal voorkomenvankleinere tanden maakt eenbezoekaanAurora echter alleszins de moeite

waard,

naast het feit dat de fauna

_duidelijk

verschiltvan die uit

onze miocene

_{afzettingen. Nogmaals}

moetbedacht

wor-den dat Aurorater

_hoogte

vanNoord-Marokko

_ligt.

Vooral door het vindenvanveel

_{Hemipristis-tanden}

wasvoor ons

de reis

_geslaagd.

We hadden voordien alleeneen

enigs-zins

_{afgesleten exemplaar}

uit de onderkaak

_gevonden

in het Zuid-Franse Mioceen. Verder

zijn

ook

Galeocerdo-en Carcharinus-tandenzeer

algemeen,

in vaak gaveen grote

exemplaren.

Carcharocles

_megalodon,

vermoede-lijk

uit de bovenste

_lagen

werd dooronsalleen

incompleet

aangetroffen;

in hetmuseum

liggen

eenpaargrote

tan-den. Een

_verrassing

wasC. chubutensis

(of

C.

_angustidens)

diemet

_enig

zoeken kanworden

_{bemachtigd. Notorynchus}

is echter

_vrij

zeldzaam. Onderstaand overzicht

_geeft

een

globale

indrukvande

_{onderlinge verhoudingen}

-bedacht

moet

_worden,

dat in

_{niet-uitgezeefd}

_{materiaal werd} ge-zochten duseenselectieten _gunstevan demeer

opval-lendetanden is

_opgetreden.

Het

_gaat

hiermeest om

tan-denvan8 mmof

_groter

diein5

_dagdelen

werden

verza-meld;

de aantallen werden

_afgerond.

soort hele tanden

_fragmenten

totaal

Carcharinus sp. 515 200 715 Carcharocles_sp. 5 55 60 Galeocerdo_sp. 175 160 335

Hemipristis

sp. 50 105 155

Odontaspis

sp. 80 245 325 Isurus_sp. 35 100 135

Overige

soorten 1 24 25

(oa. Hexanchus)

Totaal: 1750

Verder werdeenmonstervan_{ongeveer 15 liter genomen.}

Hierin werden 2050 tanden

_gevonden,

te weten700 hele

en1350 min ofmeer

beschadigde exemplaren,

zeer

frag-mentarische tanden niet

_meegerekend.

De

grootte ligt

tus-sende

_0,3

_mmen8 _mm. Demeeste

(> 90%) zijn

kleine Carcharinus-soorten.

Tevens werdeen

dertigtal kleine,

slechts zelden verkie-zelde wervelsvan

walvissen, gevonden,

evenalseen

frag-mentarische

bulla,

een

_perioticum,

een

_{dolfijnentand}

en

een

_fragment

van een

_grote

walvistand.

Degroeve

_{bij Maysville, Belgrade Quarry}

Candace

_Holliday

kon niet

_{gedaan krijgen}

datwe

alsnog

toestemming

voorhetbetredenvande

_{fosfaatgroeve}

kre-gen, maarwel datwe eenandere_{groeve, 60 km}

zuidelij-ker konden bezoeken. Hier_wordenmiocene zanden

af-gegravenende hardeeocenezandsteen

_{geëxploiteerd}

ten behoevevan

wegverharding.

Inheel BaufortenPitt

_County

kun

_je

dit materiaalvinden.De heer Richard

Tellekamp

heeft al 19

_jaar

een

speciale

relatietot deze groeve;

hij

heefteensleutel vanhet

_toegangshek

enleidterminstens

eenmaal per weekeenschoolklas rond. In deze

jaren

heeft

hij

een hectare

grond weggespit,

om een

vrij

dunne

transgressielaag

van

pleistocene

ouderdomte

bemon-steren. Debeheerderheeft develekubieke meters zand die

_{hierbij verplaatst zijn,}

laten

_weghalen.

In het

vrijge-komen

_gedeelte

staannuenkele houten bankenentafels

met

_{parasols opgesteld.}

Ook staatdaareen grote

stapel

zeven.Zowordenkinderen

_{wegwijs gemaakt}

in de

geolo-gie

en wordt hun de

mogelijkheid geboden

in de

trans-gressielaag

fossielentezoeken.

_Opnieuw

ietswaar groeve-beheerders inonzestreken methun vaak

_vijandige

hou-ding

tenaanzien vanbezoekers eenvoorbeeldaan kun-nen nemen.

Beschrijving

van _{de groeve}

Helaas kan ik geen

gedetailleerde beschrijving

vande la-gen geven;hetonderstaande

profiel

is opbasisvan

schat-tingen

achteraf

_opgesteld.

1-3meterdik: kwartaire bruine_en

_geel-grijze

zanden.

On-geveereenhalvetot éénmeteronder het

_{oppervlak ligt}

een

pleistocene transgressielaag

met

grind

meteendikte

van 10cmtot

_plaatselijk

75cm. Soms

zijn

ertwee

ge-scheiden

_{lagen aanwezig.}

De stenen

_zijn

tot

ongeveer 20 cm in doorsnee. Het bovenste deel van deze

_laag

bevat veel

_ijzer;

_somsis deze

_laag

verhard.In deze

_laag

wordenveel, vaak

_{enigszins afgerolde}

bottenen

tan-den

_gevonden

van miocene,

pliocene

en

pleistocene

ouderdom. De toestandvande fossielen is meest

rede-lijk

tot

_goed.

Hoewelter

plaatse

het

_Oligoceen

meestal

ontbreekt, zijn

welfossielenin deze

laag

van

oligocene

ouderdom

_gevonden;

dit betreft

_{regulaire zee-egels;}

zeldzaam worden ook stukken

_oligocene

zandsteen

aangetroffen.

I-5 meterdik: miocene zanden meteen wat chaotische

gelaagdheid.

Het zand is

_grijswit

vankleurenvaak

grof-korrelig.

Ze bevatten veel

_schelpen,

die in dunne

laag-jes

voorkomen. De

_schelpen

- _{meest bivalven} -

zijn

deels ontkalkt. Soms worden

grote

oesters

_(tot

30

_cm)

aangetroffen.

>10 meterdik:eocene

_grijze

zandsteen. Deze bevat veel

schelpkemen;

somsworden ook haaientandenen

zee-egels aangetroffen.

Doordatdezandsteen hard

_is,

loonthetmeer tezoeken in

gravelhopen,

waar men _{het gesteente heeft verwerkt} tot

kleinere brokstukken. De

_{schelpkemen zijn}

hierin loste

verzamelen. Dezelfde

_laag

_{wordt ook in Aurora}

aange-troffen,

maarmag hier niet worden

geëxploiteerd,

daar dezeter

_plekke

als waterreservoir dient.

De vondsten

De heer

_{Tellekamp spreekt}

naast

Engels,

vloeiend

_Japans,

maar

_zijn

Nederlands is

_aanzienlijk

slechter. Alleenonze

nationalevloekweet

hij

er

vrijwel

accentloos uitte

bren-soort hele tanden

fragmenten

totaal Carcharinus sp. 515 200 715 Carcharocles_sp. 5 55 60 Galeocerdo_sp. 175 160 335

Hemipristis

sp. 50 105 155

Odontaspis

sp. 80 245 325 hums sp. 35 100 135

Overige

soorten 1 24 25

(oa. Hexanchus)

Totaal: 1750

gen. We kondende

mysterieuze spreuk ‘Itchy, bitchy spijse

amen’

_{(waarvan hij}

zich de betekenis niet

_herinnerde,

maar

wel dat

_zijn

moeder ditvoor heteten

uitsprak)

voorhem determineren als _een

_{enigszins afgesleten}

_enverweerde versie_{van een}

_kindergebed.

Hij

voertsteedseenaantal

_{jiemonstratiekisten}

mee,waarin

demeest

_{opzienbarende}

vondsten

_zijn

tezien.

_Zijn

in de

loop

der

_{jaren opgebouwde verzameling}

is zondermeer

indrukwekkendte noemen. Zeker

vijftien

zeergrote C.

megalodon- tanden,

C.

_{carcharias-tanden,}

I.

hastalis,

maar

ook

_{(pleistocene) mammoetoverblijfselen}

en

paarden-

en

kamelentanden.

_Aanvankelijk

realiseerde ik meniet dat

dezelaatstetweediersoorten weliswaar hun evolutie in Amerika hebben

_doorlopen,

maarhier al 10.000

_{jaar zijn}

uitgestorven

- dat

geeft

het vindenvanzo’n tand iets

_aparts.

Het betreft hier het

_{zogenaamde ‘westelijke paard’ Equus}

sp.en de

‘westelijke kameel’, Camelops

hesternus. De vraagofdezekamelensoorteenoftweebulten

_had,

heeft

geleid

toteen

ernstig

schisma in de Amerikaanse

geologi-sche wereld. De

_pleistocene

bottenentanden

_zijn

zwaar

verkiezeldenzwartvan kleur.

Totonzeschrik haalde de heer

Tellekamp

na

bezichtiging

van

zijn

collectie enkele grote

spaden

uit

_zijn

auto. Het bleek de

_bedoeling

om eersteenhalve meter,zeer com-pactzand

wegte

spitten

endan

_grind

uit de

_blootgelegde

transgressielaag

dooreenzeef te halen.

_Vanwege

de

_grote

hitte zonkons

bij

voorbaat de moed reeds in de schoenen.

Eigenlijk

haddenwe

gerekend

opeen

probleemloos

ver-zamelen in

storthopen,

waarde

Megalodon-tanden

al op

grote

afstandmet

zonnebril,

vanuit de auto met

aircondi-tioning

en

_{gekoelde dranken,}

zouden

_zijn

tevinden. Om-wille_van de sociale conventie hebbenwe de

schep

wel

degelijk gehanteerd

en een

redelijk

aantal tanden gevon-den- _meest

Galeocerdo,

Carcharinusen

_Hemipristis.

Na

twee uur

_{warmtestuwingen}

en zonnesteken

_volgde

een

rondleiding

door de groeve, waarin ook het Mioceenwerd bemonsterd.

_Op

weer eenandere

_plaats

wasde

_grindlaag,

die daar veel dikkerwas, metde handwegte nemen,

zon-der alteveel _geprutsmet

scheppen

en

ellendige

graaf-werkzaamheden.De fossielenwarendaar

_overigens

van

minderekwaliteit. Tot

_mijn

_genoegen

v.ond

ik wel een

halve C.

_{megalodon-tand}

van 10 cm

lengte

- de conser-vatietoestand_was echter extreem slechten de tand

be-hoort zonder_meertoteender

lelijkste

tanden die ik ooit

heb

_gevonden.

Ook stemde de vondst van een tweetal

incomplete

C. carcharias-tandenonstevreden.

De

terugreis

Inmiddels haddenwe

gehoord

vande heer

_Tellekamp

dat ook in Florida veel tanden kunnenworden

_gevonden,

niet alleenaanhet strand_vanmet name

Venice,

maarook in

het binnenland. Een

_{goede bevestiging}

van ons

_standpunt

dat

_{je je}

_{thuis nooit genoeg kunt}

_{voorbereiden,}

_maardat

je

ter

plekke

de beste informatie

krijgt. Trouwens, langs

de

_gehele

kustvanNorthenSouth Carolinazou

je

fossie-len kunnen vinden.

_Hijzelf

hadaanhet strandvan

Jackson-ville,

North Carolina veel kleine

haaientanden,

maarook

eenmaaleengrote

Megalodon

opgeraapt.De Amerika-reis hadeen

beperkte

duur- wehadden slechts 13

_dagen

enzagen daarom afvan eenbezoek aande

Chesapeake-baai.De auto moestweer

_afgeleverd

worden inFlorida.

Derhalve beslotenweterugtekerenenook

onderweg

er-genseenstrandaan tedoen.

Georgia:

het strandvan Savannah

De_grote

_snelweg,

de ‘Interstate 95’

_loopt

min ofmeer

evenwijdig

aandekust, maar eenstrandbezoek betekent

meestaleenflinke omwegvan minimaal enkeleuren.De

plaats

waarde weg het dichtst

bij

dekust komt is

Savannah,

opde grensvan South Carolinaen

Georgia.

Tochis het nog zo’n drie kwartier

rijden

voor

je

dan

_werkelijk

aan

het strand komt. Inderdaadhebbenwe daar in tweeuur

tijd

een50-tal, vaak

_{afgeronde tandjes}

kunnen

_vinden,

meest Carcharinus-soorten. Ons werd verteld dat op de

ene

plaats bij

Savannahmeer,opeenandere

plaats

min-der tandentevinden zouden

_zijn

-

blijkbaar spoelen

fos-sielen niet

_{gelijkmatig langs}

de kust aan.

Opnieuw

Florida

In Florida werdenwe verwelkomd dooreen

geweldig

noodweermetschitterende bliksemsen

hevige regenval.

De heer

_Tellekamp

had_onshet strandvanVeniceaande

westkust

_aangeraden,

maar wehesloten 30 km ten

noor-denvanSavannaheen hotelte_{zoeken vanwege het late} uur, en wel in de

_plaats

Bradenton. Het bezoek aan

Savannah hadmeer

tijd gevergd

danwehadden voorzien.

Het strand van Bradenton

Overdag

washetweer

opgeklaard

enhet bleek dat de

hit-tegolf,

die in het noorden inmiddelswasverdreven door koelere

_lucht,

zich hier in een

geniepige hinderlaag

had

opgesteld.

Een bezoek aan hetstrand was dus alleszins

geïndiceerd.

Inderdaad

_spoelen

ertandenaan,maarniet

overdreven veel. De

_frequentie

herinnerde

mij

aan het

strandvanCadzand. Wevernamenechter dat Venice

we-reldberoemdwasom

zijn

haaientanden.

De strandenvan Venice

In Venice

_aangekomen

_stopten weeerst

bij

eenwinkel

gespecialiseerd

in

_‘gifts

and

presents

from the beach’.

Naasteen grotecollectie

_porseleinen

en

plastic

pracht-voorwerpen,

lagen

er

meterslange schappen

met zeer

af-keurenswaardige

zaken als

_{tropische schelpen,}

alligator-kaken, -potenen

-koppen

etc.Tevens troffenweenkele

vitrines_aan metkleinere enzeergrotehaaientandenen

andere fossielen_vanhet strandenuitzee,zoals

paarden-en

kamelenlanden,

beenderenenzelfsversteendhout. Ook

zijn

erenkele

populaire boekjes

enposters te

koop.

De

_aangespoelde

fossielen komen uit het Mioceen. Het strand ister

_plekke

somsdonker

_gekleurd

vanhet

glauco-niet uit deze

_lagen,

vol

_kleine,

zwart-verkiezelde

hot-stukjes. Volgens

een der

_hoekjes

is diteenteken dater

wat te vindenmoet

_zijn.

Veelmensen

lopen

de

_branding

af.

_Sommigen

hebben in

_{bovengenoemde}

winkel allerlei

gereedschap

gekocht,

zoalseen soortzeefaan eensteel, waarmee

je schelpengruis

uit de

_golven

kunt vissen en

uitzoeken. Het verzamelen

_geschiedt

onder Amerikaanse

omstandigheden:

erwordt ondermeer op

professionele

wijze

naarfossielen

gedoken. Hierbij

worden de

_lagen

die ‘400

_yards

inzee

liggen

opeen

diepte

van 16 meter’ter

plekke

afgezocht.

Een duiker zou ‘meer dan 500 C.

megalodon-

tanden hebben

_opgevist,

_waarvan de waarde op 25.000 dollar wordt

geschat’.

Er

_{zijn bij}

Venice diverse locatieswaar

_je

kunt zoeken. Het strand directvoor de stad biedt

_{mogelijkheden,}

maar ookde kust ten zuidenvan

Venice,

waariets minderwordt

gezocht.

De tweede

_{dag zijn}

we eenkilometer ofwat

af-gezakt

naar

Caspersen

Beach,waarmateriaal uit dezelfde

lagen aanspoelt.

Zonder veel moeite hebben_we in

nog geenanderhalve

dag

zo’n 500 tanden

_verzameld,

waarondereen

_fragment

van eenC.

_megalodon.

Omdat ik nietweethoe derecente

schelpenfauna

vande Golf_vanMexico eruit

_ziet,

kan ik

weinig

zeggenvande fossiele

schelpen

die kunnen

wor-den

_{gevonden. Uiteindelijk}

_{hebben we,}

_(niet

in boven-vermelde zaak vanwege de

alligators),

drie

grote

tanden

gekocht

voor een

aanzienlijk bedrag.

Later bleek dateen

der tandeneenzeker niet onartistieke

_bewerking

met kunst-stof had

_ondergaan,

waardoormetmeesterhandeengrote

beschadiging

was

_weggewerkt.

Het vertrek

Weinig bijzonderheden,

hoewel alonze

bagage

metmeer

daneenweekvan

geologisch

zwoegenen

lijden

was

ver-dwenen. Pas_naenkele

_dagen

werden de

_rugzakken

terug-gevonden

in

Londen,

en

_daarop

aanhuis

_{terughezorgd.}

De douane had alles doorzochten

_{hierbij degelijk}

hand-werk

_{geleverd. Bij}

het

_uitpakken

vielen de

Hemipristis-tanden kletterend op de

grond.

De halve

_{Megalodon-tand}

uit de

_{Belgrade Quarry}

kwam in 58_grotereen meerdan

100 kleinere

_brokjes

_{aan; het}ene

_gedeelte

nog in het

doosje

waarin ik hem_vanwegede kwetsbaarheid

_zorgvuldig

had

verpakt,

eenander deelvanonderuit de

rugzak

- inmid-dels is

_hij

voor zover

mogelijk geplakt

en

gelijmd.

Vrién-delijk

datmenhet fossiele koraal niet had

_{geconfisceerd,}

ondanks verboden_transport.

Enkele

_{praktische opmerkingen}

Hoeweler

tolwegen

in de VS

_{zijn, zijn}

de

verbindingswe-gentussende staten, de

zogenaamde

‘Interstates’

_tolvrij.

Het

_{zijn goede}

_wegen,waarfilesslechts zelden

voorko-men.Maximum snelheid is zo’n 110tot _{120 km per} uur.

Met_grote

_regelmaat

kun

_je

een afritnemenwaar

altijd

meerdere hotels

_zijn,

evenals tankstationsen

eetgelegen-heden. Dit laatste betreft meestal MacDonalds of

varian-ten hiervan.

_Halverwege

de reis ontdektenwe de

restau-rantketen

_{‘Shoney V,}

_waar

_je

voorslechts 10

_gulden

on-beperkt

van eenbuffetmetallerleisoorten_groenten,

sala-desenz.kuntnemen- ditwasvoor ons een

openbaring

en

we namen nooit meer een

afslag

als er geen

Shoney’s

stond.

_Altijd

wordt

_langs

_{de weg ruim}vantevoren aange-geven welke

hotels,

tankstationsenrestaurantserte vin-den

_zijn.

Verder worden overal in

_{eetgelegenheden}

tijd-schriften

_verspreid

metdaarin

kortingsbonnen

voor

ho-tel?;

dit kan

aanmerkelijk

in de

_prijs

schelen. Ook kun

_je

erin

opzoeken

in welke

_plaats

een

bepaald goedkoop,

of

juist

duurderhotelis tevindenmeteen

_kaartje

en

sum-miere

_beschrijving

hoeertekomen.

Bezoek aan _{de groeven}

De

_{fosfaatgroeve}

van Aurora kan alleen

gedurende

de

maandenmaarttot meien

_september

tot november

wor-den bezocht enwel op

zaterdagen

van9.00tot 15.00uur.

Men dientvoor 8.15uurop de

parkeerplaats

te

zijn,

om-dater eenbus wordt

gebruikt

dievoor 9.00uurvertrekt. Voor groepenvanminimaal 10mensenkan ook door de

weekeen

_afspraak

worden

_gemaakt.

Vooreenbezoekmoet minimaal3 wekenvantevorencontact worden opgeno-menmetde heer J.

_Hughes,

telefonisch bereikbaar onder

nummer

255.322-8296,

of

_schriftelijk

metde PCS

Phos-phate Company,

Post Office Box 48Aurora,North Caro-lina 27806.

Ookkan mencontactopnemenmetde beheerstervanhet

‘Aurora FossilMuseum’,mw.C.

Holliday,

Director P.O. Box

352,

Aurora NC27806-0352

Vooreenbezoekaan _{de groeve}van

_Maysville

kan

con-tact worden opgenomenmet:de heer R.

_Tellekamp,

124 GreencrestCircle, Jacksonville, NC 28540

*Henk JanvanVliet & Theo

Paymans,

A. Tasmanstraat