4t St
NN31545,0456
TITUUT VOOR CULTUURTECHNIEK EN WATERHUISHOUDING NOTA 456 dd. 2 april 1968
670Û à
Bedrijfseconomische waardering van de perceelsindeling op grasland i r . J. W. Righolt en A. K. van Hemert
Nota's van het Instituut zijn in principe interne communicatiemid-delen, dus geen officiële
publikaties-Hun inhoud varieert sterk en kan zowel betrekking hebben op een eenvoudige weergave van cijferreeksen, als op een concluderende discussie van onderzoeksresultaten. In de meeste gevallen zullen de conclusies echter van voorlopige aard zijn omdat het onder-zoek nog niet is afgesloten.
Bepaalde nota's komen niet voor verspreiding buiten het Instituut in aanmerking.
\^8^o8>
Inleiding
In de nota's 385 en 435 werd het resultaat beschreven van het onderzoek dat in een tweetal graslandgebieden is verricht naar de samenhang tussen p e r ceelsvorm, grootte en begreppeling enerzijds en bewerkelijkheid en g r a s -opbrengst anderzijds« Bedrijf sbegrotingen zullen nodig zijn om de gevonden relaties bedrijfseconomisch te interpreteren. Daarvoor is de methode der lineaire programmering gekozen, waarbij het mogelijk is het gehele samen-spel van bewerkelijkheid en opbrengst, zoals dat eerder is beschreven, in de uitgang s ge ge ven s op te nemen. De resultaten van deze begrotingen bieden de mogelijkheid door vergelijking bij al dan niet gefixeerde bedrijfsoppervlakte de potentiële betekenis van de onderhavige perceelskenmerken voor het b e -drijf sinkomen vast te stellen. Dergelijke begrotingen zijn opgesteld voor het bedrijfsmodel in de Dongeradelen, omdat daar het probleem van de p e r c e e l s -indeling, met name de begreppeling, het duidelijkst aan de dag treedt en ook de landinrichtingsproblematiek bij uitstek kenmerkt.
De gekozen bedrijfsmodellen
Begroot zijn een drietal perceelsindelingsalternatieven, elk in een v i e r -tal varianten. Alternatief A typeert de bestaande situatie, alternatief B de
situatie die zou ontstaan wanneer onder behoud van de vigerende p e r c e e l s g r e n -zen (vorm en grootte derhalve) de greppels zouden zijn vervangen door drains, terwijl bij alternatief C de bedrijven opgebouwd worden gedacht uit de in de vorige nota's genoemde onbegreppelde standaardpercelen van 200 x 100 m.
Ten behoeve van de alternatieven A en B is niet een denkbeeldig 'gemid-deld' perceel geconstrueerd waaruit de bedrijven zouden zijn opgebouwd, m a a r eenvoudig met de gemiddelde arbeidsbehoefte en gemiddeldegrasopbrengst per activiteit gewerkt zoals deze per ha uit de totaalcijfers van het betrokken, in de nota's 385 en 435 besproken verkavelingsmodel voor de Dongeradelen kon-den workon-den afgeleid.
Elk van de drie genoemde alternatieven is als één- en als tweemansbe-drijf begroot, elk van deze weer als een variant met een zeer efficiënte gebou-wenuitrusting, waarbij de arbeid in de zomer relatief schaars is (aangeduid met 'modern gebouw') en een variant met minder efficiënte gebouwen, waarbij de arbeid in de zomer in minder ernstige mate een knelpunt vormt ('oud ge-bouw').
til
•>f :;•'_! s i ohri'-.;- l a b r i ß v n s w i r Î D B s>c' .h'. >:;jii.,'a?>".: J u r i b i ' - ' W c â J ii---' c:8c\ a r . >rr •"'•!;
- v ' o q .-v.-.iKgi.r:' s n j j r f n s r n r . r - s a b u ' s ^ r i :î;•];;-.f• •u(br;:.,.i:- v;.,g lii'f-'-v/:!
;•!?! -.T3 bi-r)riA\UoA-i.-jv/o-j ci:\:. e b i i s - ' ^ ; J U iiiiiJ HMT., . • <:
.;.rsba'<.';v:iH öb mo ;ti.!.^ pfbr-.c t c o i l c x nsnuiuy
•J.l'.':" O't }.! • . ; i. a •-., •::•
v:.îi.ï ;tioii'fï»rrx o b a: •; ••'.-•;;-•/•!• j;.yü. ..a;.. .L::0-'.-f '.v., \:Jsa -,• i ••
-• itCVrUJt: olvilü}] 3JA ?.i ÀIJ !•:'••<.< Oie. '"àll (idl .::' O , . :'i.v.--:-.-.;^ • -: ^T":;; '. •"; .>;'•/! ;..'< f.C;:f ••',.:.(
;b ;;•' . it-:.*/ .-.ri dra- o ci s i T'-.i b-.:.•.•:• ï Hii;; •-?. i F. i ••.-.: : l^;i:.•-••.•-rir-.. .••• .. ">rl>q.i {M>;-;: • •/,••••••' / u - v '";.*•
s b Si bi-icf ./.•:• g n i :io-i ;'](•••> ci ^K'xb uf:.:v .. i''.)i/;,Ui.;;:: r;:i . 0 . . n ; . rr: .•..•;•;• ••• ' ^ -. ; J V ••••:•• >.<:;,- :r; f >'1r
b:-•:;j/l-;j.,i:ji~-' • •'••.• o-:KJ y b v y o x . i ï s ; j iKHj; /U-b !.;.•• ;.i ^ iol'i cfï*S'< 't.---.- - i o o b b.i ;<'.?(r .U •~,:^o/':
.••:i :/. : . o . - . •:<*:•'• •• .••',•••'rMcïL'ïû -." .-;••'"[ <, r< h w,-'•'•.= • M ;-,..• ^ ; ! ; v Jvi:: : - . b ' ; - . - •' •..••• v b
Ji.r! ï'i .. ••• : :bjj'£:>;•'Ci'• ; . iï>£:':'!. i ! ' > . . 'îb •' .• j; ;v Ü ••: • U.M» ';.i ,!^ i' '' J' • :v.r.'"K;;bu • t\j ' V
-?-.!'• •••;•,•> ' . a :.b ÏÎ.-'-- ' : : v / i i ) 0 ' ^ - ^ :; :'.:•; >ftb- ,. :,. , : „ • . ; ;,.,:i'-<•.:••:! ::-b si-, iohofcp'ij ;••; ;V\cf
.>{<;..; .• :3jyr ••.'•• .':,:• b ••ij.-.-- ' " 4 ? , ' ; - ..b J: :.--.-• V.«;'' .- : .vrrf i.;r. j v a ,.-:; *_xi : ' • b ' i i
-.;./• •(;••''." • -ir: iuï'--;ti-::iOKy:.<^^iü.ti':j{:nib^f:.ï 'vb
i-.ib- L'CVftâ'NjL.i-:tl,ï'"--ît fl:.ii}y-Ä-~?U -'îQ
; rirr' ; i- _;.'•:.; f- J -;;0
•i . ': ' ;b:''
-.•blK'^'f-J1^/'. .i'isla-i:'. i-> r---- ixj
::f:-hJS Li.. .;:•'*' :>ib 'Lrib.;' i* i
•-'.I .:.;•': •-J.K'-'r-T \ ) . ' Ü J ; V l i i '.'-U-.! • ; i ! '5 o.!-. HT' OiJ • ' .' '•'• a y. • c:c.v M:sù<?%n£;-.i;) a. -•-';'S bi;o-''!) :iv:'^-:: K-c ri-:. is.:;r!'v'. .i.-.-iïiï-1. Krstir :!r:isr •- t:ici-i...:B'' • ,(i;.v;.;uc' •••• ' J ' T 1 0 < •XI' ••cfv/; ./r iV!\OÙ£0\
2
-De p r o d u k t i e m i d d e l e n
Uitgegaan i s van een n e t t o - a r b e i d s a a n b o d van 200 u u r p e r man p e r m a a n d . G e d u r e n d e de m a a n d e n m e i , juni en juli kan het a r b e i d s a a n b o d op h e t e e n m a n s b e d r i j f m e t m a x i m a a l 70, op het t w e e m a n s b e d r i j f m e t m a x i m a a l 105 u u r p e r m a a n d w o r d e n verhoogd, gedurende de p e r i o d e a u g u s t u s -m e d i o s e p t e -m b e r -m e t -m a x i -m a a l r e s p e c t i e v e l i j k 60 en 90 p e r -m a a n d . Als b e p e r k i n g geldt dat het t o t a l e a r b e i d s v e r b r u i k gedurende het weide seizoen
(mei tot en m e t oktober) op het e e n m a n s b e d r i j f het t o t a a l van 1400 u u r niet o v e r s c h r i j d t . Voor het t w e e m a n s b e d r i j f i s , e n i g s z i n s afwijkend, a l s e i s g e s t e l d dat de genoemde o v e r u r e n t e n m i n s t e ƒ 3 p e r u u r o p b r e n g e n . A l s j a a r m a x i m u m i s aangehouden een a r b e i d s v e r b r u i k van 2600 m a n u u r op het e e n m a n s b e d r i j f (exclusief de u r e n b e s t e e d aan het r e i n i g e n van h e t m e l k g e r e i die op dit bedrijf door g e z i n s l e d e n w o r d e n g e l e v e r d ) en 5250 m a n u u r op het t w e e m a n s b e d r i j f . H i e r v a n w o r d t r e s p e c t i e v e l i j k 200 en 300 u u r g e r e s e r v e e r d v o o r a l g e m e e n , n i e t tijdgebonden w e r k en g e d u r e n d e de z o m e r m a a n d e n p e r m a a n d r e s p e c t i e v e l i j k 5 en 7, 5 u u r voor o n v o o r z i e n .
De b a s i s z e t m e e l w a a r d e p r o d u k t i e van h e t g r a s l a n d i s bij N = 0 g e -steld op 2700 kg n e t t o - Z W p e r ha. H i e r o p dienen op b a s i s van de in nota 435 gegeven c i j f e r s , p e r a l t e r n a t i e f c o r r e c t i e s te w o r d e n a a n g e b r a c h t voor g r e p p e l - en r a n d v e r l i e z e n . De r e s u l t a t e n van deze b e r e k e n i n g e n zijn, p e r p e r i o d e , in bijlage I v e r m e l d .
Verhoging van deze b a s i s p r o d u k t i e kan p l a a t s v i n d e n door stikstofgif-t e n . Hestikstofgif-t effecstikstofgif-t h i e r v a n i s , uistikstofgif-tgedrukstikstofgif-t in n e stikstofgif-t stikstofgif-t o - z e stikstofgif-t m e e l w a a r d e p e r kg N, n a a r seizoen en niveau a l s volgt g e d i f f e r e n t i e e r d . De d a a r b i j g e h a n t e e r d e
giften zijn, in o v e r e e n s t e m m i n g m e t nota 435, in hun o n d e r l i n g e g r o o t t e verhouding a a n g e p a s t a a n de v i g e r e n d e p e r c e e l s situatie en b e d r a g e n r e s -p e c t i e v e l i j k 32 (situatie A), 37 (situatie B) en 38 (situatie C) kg N -p e r h a :
• ^ - ^ R a n g n u m m e r gift 1 2 3 ten behoeve van p e r i o d e m e i juni juli a u g u s t u s / s e p t e m b e r 1 s e p t e m b e r 2 / o k t o b e r 9 , 0 7 , 9 6 , 5 9 , 0 7 , 7 6 , 0 5 , 0 6 , 5 5 , 5 5 , 0
- s
•Toq cc m 't?::.; -mu 00S .-. !'.i-."cfr.o-q o b o d n s K a b / s d ' j . . : i^ci ;'•-'••• i j j j ^ ,ir,
^i.-'iv:.'J}"i.Xf£ a b o / 1 SC r':.;.: ; ; ' v '
• J A .faftjF.Brn i a q 0 . f:.-:i '• • :.fev
i ..., ,-.••,•;••. •
'•• i -i-'-i;
r::0:?-.-al A
; -; * :
OilS.ï. ri? ( ó i ï v : ; I . , . ; > i » ] .
-0*3 £ jïi> OOK vl[i.iflv: ': - s q a e . .ab 3b.no-. -.-h-.-.-ïi U-J J{-0':'.- .•s.'
•i.u ob 'iü-c DJ :'.:.:' . ••CJ.rrtn-. « - -' -• -• •• ' "r.' 1 Ü ' >'•• '';Ü •/ •': .ti'..'.;ci q c .r: '.b q G TUS. H •-":'.-yraJ::;. • •.. c , -.:•:• !(,;•; -• 1 : i o.: v o b i»ui:.,Txv ':; ^ ^ î : • :' : •.,• . •""> H ; . ' : :}'i £':<.!. •-.'.... L.Î.Si ' K '9>[ •: ..'!:li . hi.;.) f. :."!••' .. -:\>iiM :.;.: n i i j ; !. 0 : > V ; J;.'. •.•::XTÎ ;<i: ' ' ^ 1 O T : i ','%.''Cïf*"Ji"-rl \f : j V .>i:.;i/:)Vf>i::t:ir:rcr 0 -à >.i •'. r: a !-':;' •.JJit,
- 3
De met de activiteit 'landgebruik' gepaard gaande arbeidsaanspraken en kosten zijn gegeven in bijlage II. Zij betreffen met name het slepen
(1 x buiten en 3 x verdeeld over het weide seizoen), het verstrekken van de basisbemesting (P, K en N in 2 rondgangen gedurende de periode no-vember tot en met april en een overbemesting met N in mei en juli/augus-tus), het sloot- en greppel- of drainonderhoud (op het eenmansbedrijf in loonwerk, op het tweemansbedrijf sloten in eigen beheer) en een post 'overi-ge graslandverzorging' (dammen, rijpaden, afrastering e. d. ). De grond-pacht is gesteld op ƒ 200 per ha, de met de oppervlakte land variabele ge-bouwenkosten (langs correlatieve weg uit de nieuwe pachtnormen afgeleid) op respectievelijk ƒ 22 voor 'moderne' en ƒ 18 per ha voor 'oude' gebouwen. Het gros van de gebouwenkosten, variabel per koe, is in het saldo per koe verrekend.
De activiteiten
Als activiteiten zijn opgevoerd het houden van melkvee inclusief jong-vee en het winnen van ruwvoeder. Uitgegaan is van een vaste verhouding tussen melk- en jongvee, te weten 4 kalveren en 5 stuks ouder jongvee per 10 melkkoeien, zodat, in overeenstemming met het huidige beeld in het
-f
noordelijk kleiweidegebied, per melkkoe 1,42 g.v. e. aanwezig i s . Als voederbehoefte in de weideperiode is aangehouden 200 ZW per g. v. e. per maand, waarop, t e r verkrijging van de netto-aanspraken aan de produktie van het grasland, een correctie is toegepast op grond van de naar het g r a s -land terug te voeren stalmest c. q. mengmest. Deze vermindering op
de netto ZW-aanspraken t e r grootte van 150 ZW per melkkoe is naar evenredigheid met de per periode gegeven grasproduktie over het seizoen v e r -deeld gedacht.
Met betrekking tot de stalperiode is er van uitgegaan dat zowel voeder kan worden gekocht als zelf gewonnen. Hiertoe is naast de vaste (kracht-) voeraankopen ten bedrage van ƒ 450 per melkkoe een bedrag aan (ruw-) voederkosten op het saldo per koe in mindering gebracht, dat bij maximum eigen voederwinning weer geheel is terug te winnen. Nadere details betref-fende het opgevoerde saldo zijn gegeven in bijlage III, sub B.
De arbeidsaanspraken van melk- en jongvee zijn per bedrijf en per periode gegeven in bijlage III, sub A. De opsplitsing in een constant en een met de omvang van de veestapel variabel element is afgeleid uit de normen
- o n •.•:> b o .TM •'.:'>."" s o s b / :
ni' 'ï\rx.bi> o a r i s nv. ' ••. • • ! 3 V O ' inoC[ ne-;:.'' ;.u.; ( vf>\;
- b . ; ' û : g s G, .( .b . s *>_ •••.-; - : j j ! a 1.3 cf.;;. i ' i s v b n s j ] ;>:.:; ( b i o l s ^ ' i u n o m xonJri'.v.ß :e>",'.ro';•;.: ! •. b u o1 l o c v .> - f . ,-..-• b i" — -!• /•'" :
>fc.-:-.r
t'Ui-.. 'ii.rv•".*::..-•. n "-c-n" • ; ••:">'/' - ; 2 ; : .; ' î i 1 .:••' ' ' : • ; ' ' ' ' " V y . : ' •'.' •*i '•">: c:I) i n i J i ' : "ft :...•: .i^..-a ' ) ; . j : .:' •'.C O X •.!.'..•: V'.': • -, v - D ; , : ! " ' v -)b /.LI.-'.ÏT: ; i t b L " j ; ! ' r / v f i j l i y b ' -• O V ' / ' L ' Ï 0 0 S .';;;bjj-';r! ..:o :..;:;./'iftOi,. • • » ; • • . ! : • - . : > ! . ; ' ' : ' ' • . > : • • :.-\->ai,, ; » ->37. •..'.• b :-.• cf ..*o:;; •• , 3 M:.. ..-'iJ '.IU.- .'ibi o . b l i & r n n s - b -:••.' >qo:.|.<ü.:.;, ; j " i 3 ' " • • ' ; ' ? d i b - G - !-:-NiJ?.- 4
die het taaktijdenboek van het I. L.R. geeft voor veestapels van verschillen-de grootte. Er is van uitgegaan dat op het eenmansbedrijf en op het twee-mansbedrijf met oud gebouw wordt gemolken volgens de methode P^A, (op het tweemansbedrijf met 2 stel apparaten), 's winters op stal, 's zomers aan een weideinstallatie in het land respectievelijk op een vaste melkplaats bij huis. Op het tweemansbedrijf met moderne gebouwen, wordt zomer en winter door 1 man met 4 apparaten gemolken in een achtstandvisgraat melkstal.
Gedurende de stalperiode wordt 1 x per dag hooi verstrekt, afhanke-lijk van het staltype 1 of 2 x kuilvoer en afhankeafhanke-lijk van de behoefte van het vee 1 of 2 x krachtvoer. Op het tweemansbedrijf met moderne gebouwen gebeurt het laatste via een automatische doseerinstallatie. Uitn-.esten ge-schiedt in de 'oude' stallen halfmechanisch, in de moderne via het drijf-m e s t systeedrijf-m.
Als maai-activiteiten zijn opgevoerd hooien, dat beperkt is tot juni en juli, en het winnen van voordroogkuil, dat zowel in de voorzomer (mei) als, in wat kleinere sneden, in de nazomer (augustus/september 1) kan plaatsvinden. De te maaien oppervlakte kan zowel absoluut als per koe vrijelijk variëren. Aangenomen i s , dat het hooi op de bedrijven met oude gebouwen in balen wordt geperst, op de bedrijven met moderne gebouwen los wordt gewonnen. Maaien, schudden (2 x bij kuilvoer, 4 x bij hooien) en harken (respectievelijk 1 en 2 x) gebeurt steeds door eigen mensen. Voor het inschuren en inkuilen (laden en lossen en transport) kan de boer op het eenmansbedrijf naar keuze een beroep doen op de loonwerker bf, op basis van wederkerigheid, samenwerken met een buurman. Eventuele loonwerk-kosten zijn berekend op basis van uurtarieven om te voorkomen dat de ge-volgen van minder gunstige omstandigheden worden afgewenteld op derden.
Op het tweemansbedrijf, waar een opraapwagen is gedacht, gebeurt in beginsel alles door eigen mensen. Arbeidsaanspraken en (loonwerk)kos-ten zijn voor elk der onderscheiden verkavelings situatie s berekend op basis van de in nota 385 gegeven relaties en als bijlage II aan deze nota toegevoegd. Resultaten
De begrotingsuitkomsten van de 4 x 3 alternatieven zijn samengevat in tabel 1. Daaruit blijkt, dat bij variabel gestelde oppervlakte de optimale omvang van het bedrijf, die het best gerepresenteerd wordt door het aantal melkkoeien of de netto-zetmeelwaardeproduktie, stijgt bij gunstiger worden-de perceelsinworden-deling. Deze stijging geldt, ongeacht worden-de gebouwenefficiency, zowel voor één- als voor tweemansbedrijven.
. s'. I s ar;-: } . ' - . , •^SJttjf.;. ' c'ï - •* -i ' s* rt '\f'1 -f- - • . •' 3-r:'-ï-"-.<];.. r' J f 1:1 ^mj .,,, •:' * i " r : • •• n i • • t t s . ' . ' - • • - ' • f v o ' '••' ' "•' o .''•> J. •. - •• J •. •'cJ.;: Hi.~. • -••• •••••> a t t> j ^ ' . ' ï i l v 1 . •'•••-'Jf ';r^ ^ / C T iö: '•' •**•'.•..-.; ' ' t O.-»:. •.. ;/'ov/3>. > ^ » t j ^ • ---•• •• J i j v \ • ••' ••-•••ijs *.f • • r i r i . •'"'SC. ; . , '-•'•• '.' Of) .• •;- i; . ... "' 'T O '('.S.o '-"•-'Vi.- j.. ' f / •-••s.rrv;);-..
5
-Tabel 1. Bedrijfsplan en arbeidsinkomen van de 12 bestudeerde bedrijfsmo-dellen bij optimale bedrijf soppervlakte
P e r e ë e l s situatie Bedrijfsgebouwen 1 - m a n s b e d r i j f O p t i m a l e b e d r . grootte^ha N - b e m e s t i n g , kg p e r ha Netto Z W - p r o d u k t i e / h a Aantal m e l k k o e i e n Netto Z W - p r o d , / b e d r i j f O p p e r v l a k t e v o o r d r o o g -kuil, ha door de b o e r zelf door de l o o n w e r k e r O p p e r v l a k t e hooien, ha door de b o e r zelf door de l o o n w e r k e r A r b e i d s i n k o m e n , gld p e r bedrijf A r b e i d s i n k o m e n , gld p e r gewerkt u u r 2 - m a n s b e d r i i f Optimale b e d r . g r o o t t e / h a N - b e m e s t i n g , kg p e r ha Netto Z W - p r o d u k t i e / h a Aantal m e l k k o e i e n Netto Z W - p r o d , / b e d r i j f O p p e r v l a k t e v o o r d r o o g -kuil, ha O p p e r v l a k t e hooien, ha A r b e i d s i n k o m e n , gld p e r bedrijf A r b e i d s i n k o m e n , gld p e r g e w e r k t u u r Huidige p e r -c e e l s v o r m en b e g r e p p e l i n g A 'oud' 1 9 , 1 179 3611 2 2 , 2 69 030 8,6 9 , 1 1,6 7 , 8 10910 3 , 7 4 3 9 , 9 1 2 0 3041 3 9 , 0 121200 3 2 , 5 1 6 , 0 24608 4 , 7 3 ' m o d e r n ' 2 4 , 1 131 3145 2 4 , 7 75 640 3 , 6 1 6 , 4 4 , 1 5 , 6 11 592 3 , 9 6 5 4 , 4 111 2969 5 9 , 6 161380 3.4,1 1 8 , 8 33 317 6 , 3 5 Huidige p e r -c e e l s v o r m geen g r e p p e l s B * 'oud' 1 8 , 4 162 3898 2 3 , 2 71 780 1 0 , 3 7 , 6 6 , 3 0 1 4 0 1 8 4 , 8 3 3 5 , 2 132 3628 4 1 , 1 127 850 3 0 , 7 1 3 , 0 30 068 6 , 0 3 'mode rn ' 2 1 , 1 1 7 3 3899 2 6 , 9 82120 8,6 8,7 3 , 3 6 , 3 15 937 5,46 5 7 , 9 1 0 4 3189 6 1 , 3 184790 3 7 , 2 2 3 , 0 44 932 8,56 P e r c e e l van 200x100 m , z o n -d e r g r e p p e l s 'oud' ' 1 9 , 8 132 3673 2 3 , 4 72 800 1 4 , 4 3 , 2 7 , 0 0 1 4 7 3 8 5 , 0 5 3 4 , 4 145 3773 4 1 , 8 129 890 3 0 , 8 1 2 , 8 31101 6 , 3 1 ' m o d e r n ' 2 2 , 9 136 3692 2 7 , 8 84610 7 , 3 9 , 1 3 , 9 6 , 6 17 027 5 , 8 4 5 1 , 9 1 3 9 3616 6 1 , 3 187 590 3 9 , 3 2 2 , 3 47 414 9 , 3 8
;;:ti".iibad 5b:iSï>hu:l;. i.'fj a :;:-.: ai.:.; ^ j / . ^ U v - f .!.;.Si'.:.r?. ' f - ' .:'t.'?.V [ i ; 9 . ' 5 ï 3cî n o s sr n 0 0 i'xOOi • a . i j ^ f ' n - v y ^ w a ' p _ o <j •'..• C. ''. e v O c 3 , ï $ oia^e -i , ? * Sei ':. Y o t v , t £ 0O8;5; x,ï-0 S f. aiJ.fC :•;' • ' . ' • ; ' • U I £ , < > . • . ' 1 • ' • t . ' i j . b o r . i : O A
6
-D a a r b i j i s in alle gevallen h e t effect van het wegvallen van de b e g r e p p e l i n g a a n m e r k e l i j k g r o t e r dan dat van de additionele p e r c e e l s v o r m v e r b e t e r i n g . Opvallend i s v e r d e r v o o r a l op het e e n m a n s b e d r i j f m e t oud gebouw de v e r
-schuiving van loonwerk n a a r eigen w e r k bij de voederwinning.
Met de b e d r i j f s o m v a n g n e e m t bij g u n s t i g e r wordende p e r c e e l s i n d e l i n g ook het a r b e i d s i n k o m e n t o e . Dit i s b e r e k e n d door op de uit de p r o g r a m m e -ringen r e s u l t e r e n d e bedrijf s saldi, de in bijlage IV v e r m e l d e w e r k t u i g k o s t e n en v a s t e a l g e m e n e k o s t e n in m i n d e r i n g t e b r e n g e n . Een m i n d e r r e g e l m a t i g beeld tonen, z o a l s ook fig. 1 l a a t zien, de o p t i m a l e b e d r i j f s o p p e r v l a k t e en d a a r m e e
samenhangend de stikstofbemesting en de z e t m e e l w a a r d e p r o d u k t i e p e r h a . Bij s o m m i g e m o d e l l e n schiet de o p p e r v l a k t e v r i j v e r door o n d e r gelijktijdige v e r -laging van de produktie p e r ha. Verhoging van de grondkosten van ƒ 200 tot ƒ 400 p e r ha r e d u c e e r t deze u i t l o p e r s , h e t g e e n z o a l s t a b e l 2 toont, bij v r i j
-w e l gelijke b e d r i j f s o m v a n g tot een v e e l r e g e l m a t i g e r i n t e n s i t e i t s p a t r o o n leidt.
T a b e l 2. O p t i m a l e b e d r i j f s g r o o t t e en g r o n d g e b r u i k s i n t e n s i t e i t bij g r o n d k o s t e n van ƒ 400 in p l a a t s van ƒ 200 (vergelijk t a b e l 1)
P e r e ë e l s situatie Bedrijfsgebouwen 'oud' A B ' m o d e r n ' 'oud' m o d e r n ' 'oud' ' m o d e r n ' 1 - m a n s b e d r i j f Optimale b e d r i j f s g r o o t t e (ha) 1 7 , 6 N - b e m e s t i n g , kg p e r ha 233 Netto Z W - p r o d , p e r ha 3940 I d e m , p e r bedrijf 69 340 2 - m a n s b e d r i j f Optimale b e d r . grootte(ha) 39, 9 N - b e m e s t i n g , kg p e r ha 120 Netto Z w - p r o d . p e r ha 3040 Idem, p e r bedrijf 121300 19,3 186 3595 69 380 4 9 , 5 146 3239 1 4 , 9 306 4868 72 530 3 2 , 5 184 3945 2 0 , 4 198 4054 82 700 4 9 , 9 143 3602 1 4 , 3 337 5113 73120 3 1 , 3 209 4170 19,9 221 4280 85170 5 0 , 3 155 3727 160330 128210 179740 130520 187470
F i g . 1 b r e n g t ook het potentiële a r b e i d s i n k o m e n v o o r de d i v e r s e b e d r i j f s -m o d e l l e n bij s u b - o p t i -m a l e o p p e r v l a k t e in b e e l d . D a a r u i t ko-mt n a a r v o r e n , dat dit inkomen bij de b e s t a a n d e p e r c e e l s s i t u a t i e (A) in het a l g e m e e n r e g e l m a t i g e r m e t de o p p e r v l a k t e t o e n e e m t dan bij de v e r b e t e r d e s i t u a t i e s (B en C), w a a r
r e e d s bij een v e e l k l e i n e r e b e d r i j f s g r o o t t e en v e e l a l a a n m e r k e l i j k vóór het b e r e i k e n van de optimale o p p e r v l a k t e een duidelijke afvlakking van de c u r v e n
y x î i i s q q î r i y q ' d 9.!.r ;:.;;. •
.-o .;•;.; -x :.;i;f;.. OT" : -\ , ; ' " OW.
.y rxin.-rh n o xioJso;.'.j?.rj.jj^;.:f.Gv.'' G D i o r n [ici' . >-fi -,f?q 9x:}^;;br;-fq:-..[•;• ::-!i '.i.i-5 • {_:. I « f ; : , ï ! • : /d-r.;.;.sCi • f ' i O .':-.• - J ' ... M57 c :.;.i.; .'! : ,'.••!:•.: 3.1. xiiKj« -.:lb.r:o7M
;o d j ; ; i ,(i ; . ! - , V ' i ' . I.q J:IX OC-'L- •!• / u i v
:f o u o '
7
-valt waar te nemen. Het sterkst is dit het geval op het eenmansbedrijf met oude gebouwen. Een en ander hangt samen met het feit dat bij de verbeterde perceelssituatie veel eerder die hoeveelheid zetmeelwaarde is bereikt die de in omvang, onder andere door de arbeidsbeschikbaarheid ih de stalperiode, b e -perkte veestapel kan benutten. Voor enkele bedrijfsmodellen wordt de ontwik-keling van het produktieplan in fig. 2 nader geïllustreerd. Verdere vergroting van het bedrijf, gepaard gaande met een verlaging van de N-giften, levert bij grondkosten van ƒ 200 per ha bij de verbeterde perceelsindeling nog wel voor-deel op, m a a r de stijging in arbeidsinkomen is gering (vgl. ook tabel 2). De totaal gemaaide oppervlakte verandert nauwelijks; wel treedt in verband met arbeidsproblemen enige verschuiving naar het naseizoen op. De reeds gesig-naleerde verschuiving van loonwerk naar eigen werk bij verbetering van de landindeling komt ook in fig. 2 vooral bij het bedrijf met oude gebouwen duide-lijk naar voren.
Het relatief ver uitlopen van de bedrijfsgrootte op het tweemansbedrijf met moderne gebouwen is een gevolg van de zeer efficiënte werkmethoden die op dit bedrijf zijn verondersteld. Informatie omtrent de rentabiliteit van ge-bouwenmodernisering mag men uit de aangegeven verschillen in arbeidsinko-men, evenmin als trouwens uit de cijfers voor het eenmansbedrijf, niet af-lezen. De in de saldi opgevoerde gebouwenkosten zijn namelijk niet afgestemd op de werkelijke kosten, m a a r gebaseerd op de nieuwe (maximum) pachtnor-men voor respectievelijk 'zeer goede' en 'matige' gebouwen, die zeker voor de moderne gebouwen de kosten niet juist zullen representeren.
De betekenis van een goede landindeling voor het arbeidsinkomen is per bedrijf en per ha nader uitgewerkt in fig. 3. Daaruit blijkt, dat het positieve verschil in arbeidsinkomen ten gevolge van het afwezig zijn van greppels en een betere perceelsvorm en -grootte in het algemeen toeneemt bij stijgende bedrijfsoppervlakte- Bij grotere oppervlakte treedt echter een vertraging in
deze inkomensstijging op, die op de bedrijven met oude gebouwen zelfs in een daling van het totale effect resulteert. Het sterkst is dit het geval op het een-mansbedrijf waar het maximum effect op het arbeidsinkomen wordt gevonden bij een oppervlakte die aanmerkelijk beneden de optimale ligt. Dit betekent, dat het effect van ontgreppeling plus perceelsvormverbetering, die bij kleinere bedrijfsgrootten het bedrijfsinkomen vrijwel uniform met rond ƒ 350 per ha doen stijgen, bij het naderen van de optimale bedrijfsgrootte tot gemiddeld ƒ 250 à ƒ 300 per ha terugloopt en bij het eenmansbedrijf met oud gebouw zelfs nog slechts circa ƒ 200 per ha bedraagt. Ontgreppeling levert van deze
j b ,::y J a d i o v -ih i.k' •'!•'•-•.• -i'. :: ' ^ n -':•'>.;": <;• ax"-:
>b i i b :.bïi.fj;.,-scf e i :;b';::J.û\v ' ;.-•:> f i\;i •-•.. ••; b;-jji!.:"*
5ii lVS;.[^^T:vqij;:iB f,ó u i hi'-. •! • jv.j.;*"r*ij '• ..• :.>b.i
'.ppjirp, p'^ '!r.-7ov; r.cioii:.':borns t: • ' ••• ' '•••
r> r ' f ' s - r ïi i O U 5 V U J . . : J V I . > \ J J. :.H.) JV. J :.>ra i:u-^'.i: :'.!' !.' .7 !> •. '.!.' - 9 h k ; f e -'.., •,.. -.i.'3v'.': I' - J l i f : i i . ; O Q '•'M S . ( ' : : • • • • • '.,•:• •,.-:![.!•; v ; ';;'').n'ç :•••:.'j . . . q ;>i;f:-/ a-r ..'•.;..l;ï>i if;1-- :••! ï i . f;:V£C!0" C l c L v . < b ' ' S :>&"••..• : • '}">;-; • !.!•; a
• ;i: "••:.Ii- ob:\:i'uniü ,•;'! ;li M. rhi'i •..'•-• •'•••- H ' ïi-.i-; U i - r b , d • >i r.'--I.ob'or:: •"••"* Ö ?! " '••.-j-i'i !. "'•'•''" ' •' ':' - 'v'/ :-'-'Cl'o "«< i - . j - \ . .-..&J. .' ' H - i - f;.» : i - , •' •ï') b ^ - - . :;a m lL. r \ i b . ^ ^ - : , ' . I J L •
8
b a t e n v r i j u n i f o r m 80 - 85%, de additionele v e r b e t e r i n g van de p e r c e e l s v o r m en - g r o o t t e de r e s t e r e n d e 15 - 20%.
Bij de v e r k l a r i n g van de c u r v e n uit fig. 3 dient te w o r d e n b e d a c h t , dat ongetwijfeld m e t het stijgen van de b e d r i j f s g r o o t t e bij constante a r b e i d s b e z e t t i n g , de f a c t o r a r b e i d in t o e n e m e n d e m a t e s c h a a r s z a l w o r d e n en dat d a a r m e d e een goede p e r c e e l s b e w e r k e l i j k h e i d aan b e t e k e n i s z a l winnen. Dat d e s -ondanks de b a t e n van p e r c e e l s v e r b e t e r i n g p e r ha gaan dalen, m o e t dan ook een gevolg zijn van een s t e r k afnemende b e t e k e n i s van het o p b r e n g s t e n a s p e c t , dat het b e e l d bij de k l e i n e r e b e d r i j f s o p p e r v l a k t e n b l i j k b a a r in s t e r k e m a t e b e p a a l t . Dit v e r k l a a r t ook het wat afwijkende beeld van fig. 3a voor de b e d r i j f s m o d e l l e n m e t oud gebouw. Door de slechte a r b e i d s o m s t a n d i g h e d e n in de s t a l -p e r i o d e "die dwingen tot een relatief kleine v e e s t a -p e l , i s h i e r de a r b e i d in de voederwinning spe riode verhoudingsgewijs m i n d e r s c h a a r s , zodat de v o r m d e r c u r v e n hiet in v e r s t e r k t e m a t e door de f a c t o r o p b r e n g s t z a l w o r d e n b e p a a l d . De b e t e k e n i s van de o p b r e n g s t v e r l i e z e n die m e t een ongunstige p e r c e e l s i n d e -ling samenhangen i s u i t e r a a r d het g r o o t s t w a a r grond s c h a a r s i s , d e r h a l v e bij relatief kleine b e d r i j f s o p p e r v l a k t e n . P e r c e e l s v e r b e t e r i n g i s voor deze b e d r i j ven a l s het w a r e een v o r m van bedrijf s v e r g r o t i n g en h a a r b e t e k e n i s i s d i e n -o ve r e enk-om stig.
De onverwacht grote invloed die blijkens het voorgaande aan de opbrengst-a s p e c t e n vopbrengst-an b e g r e p p e l i n g en p e r c e e l s v o r m lijkt te m o e t e n w o r d e n toegekend, a c c e n t u e e r t de v r a a g n a a r de j u i s t h e i d van de ingevoerde opbrengstgegevens> E r i s van uitgegaan dat bij v e r v a n g i n g van g r e p p e l s door d r a i n s bij een gelijk b e m e s t i n g s n i v e a u o v e r de gehele o p p e r v l a k t e die o p b r e n g s t kan w o r d e n g e r e a l i s e e r d die t h a n s op het midden van de a k k e r s t u s s e n twee g r e p p e l s wordt g e -haald. Enige twijfel ten deze lijkt g e r e c h t v a a r d i g d . Om deze r e d e n i s voor het e e n m a n s b e d r i j f m e t oud gebouw n a g e g a a n in welke m a t e de r e s u l t a t e n afwijken w a n n e e r de bedoelde o p b r e n g s t w i n s t niet g e h e e l , doch s l e c h t s v o o r t w e e d e r d e wordt g e r e a l i s e e r d .
Het a r b e i d s i n k o m e n bij o p t i m a l e b e d r i j f s o p p e r v l a k t e blijkt h i e r d o o r op het bedrijf z o n d e r g r e p p e l s t e r u g te vallen van ƒ 1 4 0 1 8 tot ƒ 13 379, op het
bedrijf w a a r t e v e n s de p e r c e e l s v o r m gunstig i s van ƒ 1 4 3 7 8 tot ƒ 1 4 1 0 3 ( v e r -gelijk t a b e l 1), hetgeen een v e r l a g i n g van h e t p e r c e e l s v e r b e t e r i n g s e f f e c t van rond 20% betekent. Conform de v e r w a c h t i n g i s deze v e r l a g i n g bij k l e i n e r e b e d r i j f s o p p e r v l a k t e , w a a r o p b r e n g s t v e r s c h i l l e n een relatief b e l a n g r i j k e r r o l
spelen, wat g r o t e r dan bij g r o t e r e b e d r i j f s o p p e r v l a k t e . Voor h e t ' g r e p p e l e f -f e c t ' b e d r a a g t zij bij een bedrij-f s g r o o t t e van 14 ha c i r c a 23%, bij 18 ha c i r c a 18%. O v e r i g e n s v e r a n d e r t het b e d r i j f s p l a n weinig; s l e c h t s de o p t i m a l e o p p e r
-< s « ï i f O " « , : Ï . G V r-/i^-i.-v n - 3 ; . . . '-.'-. or: o. :J3Ó :??;£> s:o r j s fvi o v ->• o b I E C I .r(5j::r:iv/ U ( .! o. F- - , LJ« ;Xï:
9
-vlakte neemt enigermate toe. De desbetreffende curven zijn in fig. 3 ingete-kend. Een interessante bijkomstigheid is, dat het gegeven percentage van 20 wellicht tevens enige indicatie geeft omtrent de mate waarin bewerkelijkheids en opbrengstverbetering elk voor zich tot de eerder besproken v e r -betering van de bedrijfsresultaten hebben bijgedragen.
Met betrekking tot de perceelsbewerkelijkheid zijn uiteraard ook de toegepaste arbeidsmethoden en de werktuigkeuze van betekenis. Ter
illu-stratie hiervan zijn voor het eenmansbedrijf met oude gebouwen naast de gebruikelijke programmeringen tevens enkele begrotingen doorgerekend, w a a r -in de aanbouwharkkeerder en de door de aftakas van de trekker aangedreven trommelschudder vervangen zijn door een getrokken harkkeerder en een door de wielen aangedreven trommelschudder. Deze werkwijze wordt in de praktijk veelvuldig aangetroffen. Verondersteld is, dat daarbij 1 x vaker moet worden geschud. Hoewel deze wijzigingen, zoals tabel 3 ook uitwijst, op zichzelf weinig ingrijpend zijn, doet hun effect zich, afhankelijk van het perceelstype zeer verschillend gelden. Bij ongunstige werkomstandigheden blijkt een juiste werktuigkeuze dubbel belangrijk; zij kan anderzijds, zoals tabel 3 ook laat
zien, de nadelen van een ongunstige pereeelsvorm of -indeling niet onaanzien-lijk verkleinen.
Tabel 3. Bedrijfsplan en arbeidsinkomen op de eenmansbedrijven met oud ge-bouw bij uiteenlopende werktuigkeuze voor voederwinning
W e r k t u i g k e u z e Landindeling O p t i m a l e b e d r . grootte (ha) Aantal m e l k k o e i e n G e m a a i d e o p p e r v l . (ha) w. v. door de b o e r zelf A r b e i d s i n k o m e n , gld p e r j i A r b e i d s i n k o m e n II t. o. v. I I d e m , A en B t. o. v. C I. A a n b o u w h a r k k e e r d e r , door aftakas a a n -g ed r e ve n vsxrhudde r A 1 9 , 1 2 2 , 2 2 7 , 1 1 0 , 2 1 0 9 1 0 0 - 3828 B 1 8 , 4 2 3 , 2 2 4 , 2 1 6 , 6 1 4 0 1 8 0 - 720 C 1 9 , 8 2 3 , 4 2 4 , 6 2 1 , 4 1 4 7 3 8 0 0 II. Getrokken h a r k k e e r d e r , door wielen a a n -g e d r e v e n s c h u d d e r A 1 9 , 7 2 1 , 6 2 6 , 2 1 0 , 2 1 0 1 5 3 - 757 - 4443 B 1 8 , 9 2 3 , 1 2 4 , 2 1 4 , 8 13 809 - 209 - 887 C 1 9 , 5 2 3 , 4 2 4 , 5 1 8 , 5 14596 - 142 0
.:i3ï u r ; <_ I r - f l :".\ .sjrx ,ljir::,Lro^ccF n r i i v , ^ -., .:.-../ AÏJ-'i-'-:• '. i i '.'-•'? , O fi'':.vx I.J ,ri.B>J-r •• • :-• : 7*J
10
Samenvatting
Aansluitend aan het in de nota's 385 en 435 beschreven onderzoek naar de samenhang tussen perceelsbegreppeling, -vorm en -grootte enerzijds en bewerkelijkheid en grasopbrengst anderzijds, wordt aan de hand van een aan-tal bedrijfsbegrotingen voor het noordelijk kleiweidegebied een bedrijfseco-nomische interpretatie van de verkregen resultaten gegeven. Hiertoe is een drietal perceelsindelingsalternatieven gekozen. Alternatief A typeert de b e -staande situatie in het gebied, alternatief B de situatie die zou ontstaan wan-neer ander behoud van de vigerende perceelsgrenzen de greppels zouden zijn vervangen door drains, terwijl bij alternatief C de bedrijven opgebouwd zijn gedacht uit onbegreppelde rechthoekige percelen van 200 x 100 m. Elk van deze alternatieven is als één- en als tweemansbedrijf begroot, elk van deze weer als een variant met zeer doelmatige gebouwen en een variant met een minder doelmatige gebouwenuitrusting.
Als produktiemiddelen zijn beschikbaar de arbeid van één respectieve-lijk twee man, een variabele oppervlakte grasland met een vrijerespectieve-lijk te kiezen bemestingsniveau en een voor het bedrijfstype passende werktuigenuitrusting. Als bedrijfsactiviteiten zijn gekozen het houden van melkvee met bijbehorend jongvee en het winnen van hooi en kuilvoer. Op het eenmansbedrijf kan voor de voederwinning, waarvan de omvang evenals op de andere bedrijven vrij kan variëren, naar behoefte een beroep op de loonwerker worden gedaan.
De resultaten van de begrotingen die zijn uitgevoerd met parametrische lineaire programmering, zijn weergegeven in de tabellen 1 en 2 en fig. 1 en 2. De betekenis van de begreppeling en de minder gunstige perceelsvorm is per bedrijf en per ha nader uitgewerkt in fig. 3. Daaruit is af te lezen dat onder de gestelde voorwaarde het potentiële bedrijf s inkomen bij afwezigheid van greppels en een goede perceelsvorm op de kleinere bedrijven circa ƒ 350 per ha hoger ligt dan bij de huidige landindeling. Bij toenemende bedrijfsgrootte neemt dit, afhankelijk van de relatieve arbeidsschaarste ten tijde van de voe-derwinning af tot bedragen variërend van ƒ 200 tot ƒ 300 per ha. Van deze baten wordt vrij uniform 80 - 85% geleverd door de afwezigheid van greppels
en slechts 15 - 20% door de additionele verbetering van de perceelsvorm. Mede in verband met de opmerkelijke rol die de met de ongunstige p e r -ceelssituatie gepaard gaande opbrengstdepressies in de inkomensverschillen lijken te spelen, is voor een van de bedrijfsmodellen tevens een variant met enigermate gereduceerde opbrengststijgingen doorgerekend (fig. 3). Een v a r i -ant in het bewerkelijkheidsvlak toont dat een ver-antwoorde werktuigkeuze juist bij minder gunstige omstandigheden van grote betekenis kan zijn- (tabel 3).
•j /'.G'"': î i o o X'l-.b.•':'•.'; ' • ^ ' / R ï . ' f a s - y j c c
• a&ss :!..':•:'•> I U Ï V h . r r ß d o b rts-G
JhV:T,'-.•.--- 0::>^ ü i f X ï DOC! H 3 3 b w i u 9 ; ! ob.h:>V/.:
itß-v Ä'KI» . i t ' <-0 r x 0 0 - i o,-,-, .-:.:
, } . ; : : . : i;?".;;-... -.r •,:.•>o ••* j.;.,i
: . • . > < ! . ! . . « : • • : • ' : • .': « O •.'.:VOIj;;f»qH:>-.. f":;û /"r.A v' i: V " i ^ P . i ; - t î i ( . . .: .'X, :....WV . V.' ' • - r V ' - i o r i a d ^ i r f ?••.>;•-. • •'.•v.i.!. : . r ; v XI;:.'"'ri.'lh:-''-'i CJ •£.-.= J-•••'<H JflO''.ii"I."ff.!nt':>'•• J-iCi' 3'. i i a i" .g:-> r s , !i ".esq i ; i r:rs c v ; - , vfi . ' i s b r t o :?>±- .•:<.:.'.•< -.. j •.iaocraö.U.. -,b ' S i l ' I. ' • . :>W Di.: i s - i d c ï ' ;
50 r
Arbeidsinkomen per bedrijf per jaar
x 1000 gld 20 _ 15 10 -- -- B . - - - A 15 20 25 40 30 20 10 30 40 50 60 J_ bedrijfsoppervlakte in ha
F i g . 1. Het arbeidsinkomen op één-(links) respectievelijk tweemansbe drijven (rechts) bij verschillende landin deling en variabele bedrijfsoppervlakte
.bedrijven m e t weinig, doel' matige gebouwen
.bedrijven met doelmatige
A. bestaande perceelsindeling
ci
Ö eu o
PO (M (M O <M 00 . a «s ... •£
3
ni r-i > u 0) a. i\ o m «« • • - » • H 4) .JQg
a> M Ö d) •x» oa
E
o o *0 «ä M m i—t < CM b£ • H m o en c ms V e r s c h i l in arbeidsinkomen per bedrijf x 1000 gld 14 12 10 • 8 • 4 2 -~tZ 14 l e Î 8 20" 22 34 36 38 40 bedrijfsoppervlakte in ha
F i g . 3a. Verschil in arbeidsinkomen per bedrijf en per ha t. o. v. de huidige situatie (A), voor respectievelijk de situatie B (geen g r e p p e l s , hui-dige p e r c e e l s v o r m en -grootte: onderste lijnen) en situatie C (per-c e l e n van 200 x 100 na, geen greppels: bovenste lijnen).
Links h ë t ' é é n - , rechts het tweemansbedrijf.
A l s variant i s voor het eenmansbedrijf tevens aangegeven welke v e r -schillen r e s u l t e r e n wanneer de opbrengstdepressie langs de greppels niet voor 100%, maar slechts voor tweederde kan worden g e ë l i m i -n e e r d (•-- «--).
Verschil in arbeidsinkomen per bedrijf x 1000 gld 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 bedrijf s oppervlakte in ha
F i g . 3b. V e r s c h i l in arbeidsinkomen per bedrijf en per ha t. o. v. de huidige situatie (A) voor respectievelijk de situatie B (geen greppels, huidige p e r c e e l s v o r m en «grootte: onderste lijnen) en situatie C (percelen van 200 x 100 m , geen g r e p p e l s : bovenste lijnen).
Bijlage I
Netto ZW-produktie, c.q. aanspraken per ha van de activiteiten 'landgebruik1, kuilen en
hooien op 100#-niveau en bij de drie onderscheiden situaties
Referentie-niveau (100$)
Huidige per- Huidige per- Standaardper-ceelsvorm en Standaardper-ceelsvorm, ceel zonder begreppeling geen greppels begreppeling
(79.238) (92,95«) (94,0#)
A B C
Landgebruik
netto ZW-prod. t.b.v. mei netto ZW-prod. t.b.v. Juni netto ZW-prod. t.b.v. Juli netto ZW-prod. t.b.v. aug./okt.
w.v. max. aug/sept. 1 w.v. max. sept 2/okt.
netto ZW-totaal 710 i*30 110 150 650 550 562 341 325 911 515 436 660 399 381 1068 60I 510 667 404 385 IO81 611 517 2700 2139 2508 2537 Voordroogkuil in mei aanspraken netto ZW droge stof-produktie, kg voederwaarde, ZW voederwaarde, gld Hooien (Juni, Juli)
1500 3000 15OO 875 II88 2376 II88 693 1394 2787 1391* 813 1410 2820 1410 823 aanspraken netto ZW droge stof-produktie, kg voederwaarde vent. hooi, ZW voederwaarde vent. hooi, gld voederwaarde balen hooi, ZW voederwaarde balen hooi, gld Voordroogkuil aug./sept.1 aanspraken netto ZW droge stof-produktie, kg voederwaarde, ZW voederwaarde, gld 1600 4000 1600 950 1440 855 1250 2500 1125 656 1267 3168 1267 752 1140 677 990 1980 891 520 1486 3716 1486 883 1337 794 1161 2323 1045 610 1504 3760 1504 893 1354 804 1175 2350 1058 617
• *
Bijlage II
?.rbeidsaanspraken en kosten van de activiteiten 'landgebruik'\ kuilen en hooien (per ha) en het uitrijden van organische mest (per melkkoe ). De uren van de voederwinning incl. weertoeslagen (25# voor kuilen, 40# voor hooien)
Huidige per-eeelsvorm en begreppeling A Huidige per-ceelsvorm, geen greppels B Standaardper-ceel zonder begreppeling C Landgebruik Slepen per keer
Overige landverzorging Kunstmest strooien per keer Slootonderhoud zelf In loonwerk à ƒ 0,20 per m'
Greppel, resp. drainonderhoud, loonwerk P en K meststoffen en overige kosten gld Met de oppervlakte variabele gebou
wenkosten f'oud' gebouw) Idem, ('modern' gebouw)
Pacht gld Uitrijden van de organische mest per
melkkoe
. Stalmest en gier 'zelf' Idem iloonwerk' Mengmest 'zelf' Idem, 'loonwerk'
Voordroogkuil in mei (rijkuil) Zelf met drager(
afdekken in loonw.. incl.plastic Zelf met opraapwagen
kosten plastic
In loonwerk met opraapwagen Hooien (Juni, Juli)
Zelf met drager (lossen met blazer en verdeelkap)
Zelf met opraapwagen
In loonwerk met opraapwagen Persen in loonwerk,zelf inschuren Persen en inschuren in loonwerk
Voordroogkuil in aug./sept.l (rijkuil) Zelf met drager(
afdekken i n lconw. incl.plastic
Zelf met opraapwagen kosten plastic
In loonwerk met opraapwagen
m.u. m.u. m.u. m.u. gld gld i gld gld gld 0, 3, 0, 2, 35 12 124 18 22 .89 50 ,78 ,39 0, 2, 0, 2, 35 6 128 18 22 68 00 .71 39 0,6l 1.50 0,59 2,02 30 6 128 18 22 200 200 200 m.u. gld m.u. gld m.u. gld m.u. gld m.u. gld. m.u. gld m.u. gld m.u. gld m.u. gld m.u. gld 1 m.u. gld m.u. gld m.u. gld ' M 5 68 3,86 68 2^,58 36 19,25 16 Ï2.95 127 30,27 0 23,11 0 19,56 91 26,60 102 15,36 I83 22,12 32 17,33 16 11,66 114 4,05 66 3,73 66 22,45 36 17,88 16 11,40 130 27,27 0 20,41 0 16,9^ 94 24,46 101 12,40 187 20,21 32 16,09 16 10,26 117 *.03 65 3,67 65 20,60 36 17,00 16 10,60 129 24,98 0 19,01 0 15,67 93 23.1* 9* 11.09 180 18.54 32 15,30 16 9,5^ 116
.is , *;i ' ï v q ;
Bijlage III
A. A r b e i d s a a n s p r a k e n van m e l k - en jongvee in m . u. p e r p e r i o d e (excl. het u i t r i j d e n van de o r g a n i s c h e m e s t ; zie h i e r v o o r bijlage II)
P e r i o d e Mei Juni Juli Aug. / s e p t . 1 Sept. 2 / o k t . Nov. / a p r i l Weekeindmini • m u m s t a l p e r . oud ] * a 4 , 8 0 4 , 5 4 4 , 3 1 6 , 2 5 5,91 4 1 , 0 4 " E e n m a n s b e d r i j f gebouw b * 1 4 , 5 5 1 4 , 5 5 1 3 , 9 0 2 0 , 8 5 2 0 , 8 5 1 7 4 , 0 0 -m o d e r n a 4 , 8 0 4 , 5 4 4 , 3 1 6 , 2 5 5,91 32, 70 -gebouw b 1 4 , 5 5 1 4 , 5 5 1 3 , 9 0 2 0 , 8 5 2 0 , 8 5 1 2 0 , 0 0 -oud | a 4 , 4 5 4 , 1 9 3 , 5 6 5 , 1 3 4 , 7 9 4 1 , 9 4 -T we e m a n s b e drijf gebouw b 5 1 , 1 5 5 1 , 1 5 5 0 , 5 0 6 6 , 7 5 6 6 , 7 5 3 6 6 , 0 0 -m o d e r n gebouw a b 2 , 7 5 2 , 5 9 2 , 4 6 3 , 6 3 3 , 4 4 2 6 , 1 0 4 , 4 2 3 9 , 1 5 3 9 , 1 5 3 8 , 5 0 5 7 , 7 5 5 7 , 7 5 2 2 2 , 6 0 4 1 , 2 0
* sub a m a n u r e n p e r m e l k k o e , sub b een constante
B . Saldo-be rekening in guldens p e r m e l k k o e inclusief jongvee (excl. h e t even-tuele loonwerk t. b . v. het u i t r i j d e n van de o r g a n i s c h e m e s t )
M e l k o p b r e n g s t 4350 kg p e r koe à ƒ 37, 50 p e r 100 kg Omzet en a a n w a s T o t a a l o p b r e n g s t K . I . , z i e k t e , r e n t e c a . Î 5 0 M i n i m u m aankoop v o e d e r m i d d e l e n 450 W a a r d e r i n g zelf te winnen r u w v o e d e r 770
T o e g e r e k e n d e gebouwenkosten 'oude1 gebouwen 30
T o e g e r e k e n d e gebouwenkosten ' m o d e r n e ' g e b o u w e n T o t a a l t o e g e r e k e n d e kosten 1400 1631 450 2081 80 1450
Opbrengst m i n u s t o e g e r e k e n d e k o s t e n p e r m e l k k o e bij ' o u d e ' gebouwen 681 O p b r e n g s t m i n u s t o e g e r e k e n d e k o s t e n p e r m e l k k o e bij ' m o d e r n e geb. 631
* Bij aankoop van ƒ 450 k r a c h t v o e r p e r m e l k k o e i s nog noodzakelijk een h o e -v e e l h e i d r u w -v o e r die p e r m e l k k o e * 1310 kg ZW en m a x i m u m 3070 kg d s be-vat. Wanneer in deze ZW-behoefte half om half door v o o r d r o o g k u i l en balenhooi wordt v o o r z i e n , g e w a a r d e e r d a l s in bijlage I aangegeven, kan h i e r v o o r een b e d r a g van ƒ 770 p e r m e l k k o e * op het saldo in m i n d e r i n g w o r d e n g e b r a c h t .
' > j . s i [ <:8. i. :-;q i * ; q • u • rn a i :V3V ( I I ::>S^If Xd 'j G O - 1 y | : i : :">.rr-sc!-) A i ". i L'i'J-i l . -:b: : l >..:•>.'. d .; • O O •':")r; V1 I i '•'. • fil- .<?£ ? S i? c 0<? .:•£ O .•• v '. c. : : • • . / ! ' • 's S .1' .OS ? . \ . d .rrrb r ;." v :;. i o .; . S x j ' ^ v ü ' / w i a : - n < O C •ji r . i i - o b i ^ B -<T ' .1 ^' ! / ' ' H T "••' '3 i? ' ; .•>!! :3T-'i >..!.> <• ' :• J • V / i / O O i q O q i ^ S , , ^ ^ : - . } • - , . S U U * : , • .• ^ï. -.' '.t : ' ' : ; •' ' i O S'Y
01 o to t> CO rH r H nt »-» ia T l w A «^ .1 » - » •H fi. •O 4) ja a i 60 • H - - » • p * > 10 (0 B C O -ri £ * m ai t r i C t) 4> 3 bO - P C c •ri (U r i > 01 d) I B 5s v ! H tû C O o u o 0. rH i n - P h • H CO 3 e 01 •P C 01 U £ • 0) •O P. C O O 41 r-l • H O •o C •H r"^ * » i ^ pq — c <o C B 4) o BJ 'S O - H x w •o <U - H S 01 <U A bO rt rH B) al • P 41 U +> Ä in o) c > 3 > eu 73 U C C - H ni fao > n •H 01 t i +> .* 60 h O 0) O > JS C 01 01 - P —» - p < Xi — o n) C *4 0) A - P 0) to t a o •S.60 0) c • H <0 3 U • P O M » u 01 0> * - p Ol C •O 4) _ C C a> « - r i > -o 5 S - P - H m h O 0) • H -O <->• H - H c U g -—» m VO os t - » S > c 0) N * - 3 •H f-, O . «»•*» C 0) -P 0 1 o Ü bO • H 3 • P X h 0) 3 0) • H - P nt o • H « H •rt Ü 0> a C0 ' 1 t i i i ! 1 t 1 «H " T ^ 1 -H r i • 8 4) 1 <° 10 S S | 1 C\J « H T » •H h • Ö 4) C m S 1 r - l 3 3 o X> 41 bO C SH 4> •O O 6 3 3 O .a 4> 6 0 •O 3 0 3 3 O .a 0) M C U 4) • O o s s 3 o Xl 0) bO •o 3 O <-H 4> •O O S ta s-i V » • H U •a 4) m c 4) 4 J 10 O T5 X rH h bO m m 1-3 i 10 bO C • H 0) bD « ç r i n S a l r-l > a) bO r i » 0) > c o> • p to o -a X rH U bO m n) r j 1 10 bO c • H 4> bO -O C r i « a) a) r-i > m bo h 3 4) > c a i • p 10 o -a X rH U bO ni m r j ai bO c • H 4) bO "Ö C r i - o 01 m rH > ni bO r i 3 41 > C 4) • P to O T f x i n U bO n i m I - » 1 (0 bO C « •H 4> bO X ) fi. r i t J S « rH !> cd 60 ( H S 4) > • C r. 4) V . n i - P a l to C r j O -ri X bO • H 3 - p x tt 4) » O i f o o C— t \ l CM O i r \ O CM O ON i n r 4 O CNJ O NO C - i f (M o o o o O rH m r\i r H o d - 1 i f rH o O 1 o 0 0 o J - 1 d -r H o O 1 o 0 0 0 0 CM r-l CM " * 10 f< — ai s- -o o> ni X rH AS (4 o o 0 0 r i rH CM o o o o cvi m rH rH o o 0 0 r-l r i CM o o o o CM i n rH r H o o 0 0 - H rH CM o o o o CM m rH rH o o 0 0 «-• n M o o o o CM m r-i rH m i f r* *-4 u 4) •o •a 3 si o . * ta rH rH m 4i <° i •H S o * 1 r - l o O 1 o t~i o d - i r-* o O 1 o r - l o o i f 0 0 r-i o o o o O 0 0 r-i o o i f 0 0 r - l o o o o O 0 0 r - l i f o f-4 r-l 4-> a) A O fc (4 4> V bO al a) u C "O O - H 1 1 1 1 fTN d-l f \ CM i f r - \ i f IT» CM * o r H « H • H 3 • C o ta •ri o o r H O VO K~v r-< o o o o o o O - CM i f CM 1 o CM o O 1 CO 0 0 o 1 o H-N o 1 o o CM 1 1 1 1 I * N i r \ CM rH u o • p C a l 4) rH bO - H a l 4-> ? c o, ai a) > ni i H CM i f CM o o CM CM 1 1 CM i f CM o o CM CM 1 1 r-t r H u 41 4) •d u 4) > •o c • H 4> + u 01 N al r H rQ • H 1 1 r-0 r-0 r H o o t -r-i 1 1 t — oo r-t o o t ^ rM r-t r-t h 3 0> H-> ( H o a, m a o m i n o o kTl l T \ o CM r-t o o CM r-t 1 1 1 1 o r H *"** ü c al • p
