Fytosanitaire risico's vanuit de ondernemer bekeken

Annemarie Breukers, Johan Bremmer, Bas Janssens & Youri Dijkxhoorn

LEI

Postbus 8130, 6700 EW Wageningen T 0317 48 44 16 - F 0317 48 44 90 annemarie.breukers@wur.nl – www.lei.wur.nl

Dit project is onderdeel van BO-programma Plantgezondheid van het Ministerie van LNV

Fytosanitaire risico’s vanuit de ondernemer

bekeken

Thema: Fytosanitair beleid

BO-06-005-002.09

Probleem

Plantaardige sectoren worden in toenemende mate geconfronteerd met fytosanitaire risico’s zoals aardappelspindelknolviroïde (PSTVd), Clavibacter en het tulpenstengelaaltje. Om dergelijke risico’s in de toekomst beter te kunnen beheersen, is betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel van alle betrokkenen in deze sectoren nodig. Dit kan alleen als zij fytosanitaire risico’s ook echt willen en kunnen beheersen.

Onderzoek

Het doel is om inzicht te krijgen in de beleving van fytosanitaire risico’s in sectoren en overwegingen van ondernemers om al dan niet fytosanitaire maatregelen op hun bedrijf te implementeren. Het onderzoek bestaat uit:

Fase I: het ontwikkelen van een conceptueel kader

Fase II: het implementeren van het kader door verkenning van pootaardappel-, tulpenbollen-, en potplantensector

Fase III: kwantitatieve praktijktoetsing voor de drie sectoren op basis van het ontwikkelde kader (2009)

• • •

Resultaten

Fase I en II zijn afgerond met als resultaat:

Conceptueel kader voor risicoperceptie en besluitvorming bij het nemen van maatregelen, gebaseerd op de Theorie van Gepland Gedrag (zie bovenstaande figuur)

Geïmplementeerd kader voor pootaardappel-, tulpenbollen-, en potplantensector op basis van Group Decision Room- sessies met ondernemers, keuringsdiensten, adviseurs en praktijkonderzoek

Praktijk

Beter inzicht in afwegingen van ondernemers bij het nemen van maatregelen tegen fytosanitaire risico’s

Identificatie van knelpunten in de beheersing van fytosanitaire risico’s op verschillende niveaus in de keten

Betere afstemming van communicatie en kennisoverdracht op de behoeftes van ondernemers

Gerichtere zoektocht naar hulpmiddelen die ondernemers helpen de insleep van schadelijke organismen te voorkomen • • • • • •

Deelnemers van een Group Decision Room sessie in actie.

Conceptueel kader voor fytosanitaire risicoperceptie en besluitvorming.

Fytosanitaire risicoperceptie

Attitude: kosten-baten afweging

Subjectieve norm: invloed van anderen

Verwachte zelfcontrole: uitvoerbaarheid

Feitelijk gedrag: nemen van bedrijfsmaatregelen die risico verkleinen

Gedrags- intentie