~
-
.. ,.._,
----
-
:.~
-
~·---~:~·
...
,.=-~ -
-~
.-, ..
:
·
···:~
:'
:·=~::
~
.···-
:
·:~
---
..
::-
~.
~
~~
-.-
=-:_
:
:':?._~
.
.
~----~-~~
.... :
...
.' ..
-
·
-·~·
.
...;~
... _·
__
. -- ·-
·~----·
-~---
.
·--·-
---
-
. . '
..;
---
.-
·:·: -.::
.
-
-~
...
-
-
-~
}
1
-
-e
\me -110m om •;onl uid-5 vyf terikaver-e
,.The ~sot·g t die lees skryf gawevan
.1d:....,. soos bond, en · die :\Iaar :1 die t die driek n dieI
I
i
'
ij
~~
' ~~
ge -; se ·crk -mlle ! be-1yne deel pan- wer-e in der -die and- •rde-' gc-en pan-die on <.I-1 diL \.fri- 1isa-van mt." en ·awe van ~bou"
l
J
I
.
Geregtstreer nan die H.P.K. as 'n Nuusbla.d.
IIDilG:
~@tr®~Ik
illcnx~&<::@J®!®
5de Jrg. I<aapstad, Woensdag, 17 April 1046. No. 21.
Kommuniste Pro beer
Die
B
r
i
t
se
reg
e
ri
ng
het verlede
week di
e
Gc
-sa
m
eutlike Voedsclt
·
a
a
d
in
kcnui::;
gestel dat
hy
BEHElD
IS
omb
r
ood in
Eug<'land
wat
'n
IN
-VOEHland is,
te
UANT
-SOENEEU
MITS
A
mc1
·
i
-k
a
, wat
'n
produ::;et
·
end
e
land
i~,d
i
eselfde
do('n
.
ectmaal in H.a3pstad daarop gerocm dat Suid-Afrilm 'n Than!' You Britain-fonds vir eli<' vcrsendlng van voedscl nn
En-ge.1ancl gcopen het en dat hy
,.wel<e !ani• briewe van dan!{
ontvang hct vir d.ie eerstc b
e-sendings". :\1aar aangcsien
da-ar nou broodsgebrel{ in · ons land is, doen hy ·n berocp op die volk om goud te stuur in
die plek van voedsel. Toe die
fonds geopen is AAN DIE
BE-GIN Vll..N IHEl{.DlE JAAR hct genl. Smuts gcplcit dat .,grcn
s-lose danl<baarltcid" bctuig moct word by wysc \·an die stuur •:an
'.'OZDSEL.
Nou vr·a 'n nalopcr \":ll! dl~
r~gcring in dil:' ;-;cnaat waar·
moet die ;\finbt~t· die ltos luy
om te rantsocnccr, d.w.s. om toe to sicn dat cJI'e ondcrdaan
sy besl,cic dcrl \"an dle besl uk-bare voedsel l;ry!
Suid-Aft·il<a is 'n \·oe dsclpro-duscl·endc land. Hy het nie \'
OI-doende brood om gclyli:e r
ant-socnc in tc stl'l rue. Engeland is 'n invocrland. Hy het nog soveel brood llat hy voorw
aar-des kan stel attn p:roduscrcndc
laude, voonlat hy a.an · l'antso
e-ner.ing din I•!
§ell:
Me11: SIPJtatlDl]e
9
Il1l
In die senaat. van die Unie
het 'n senator v.::!rledc week gc-plcit clat i)l·ood g<·rnnt-;c'(!ll<'N
nuwl \\ ord met die oog op die algcmcnc telwrt !n die land.
Hy is in die rede gc,•al deur 'n
ander parlcmentarier met die woordc: ,,Waar moct <li<'
){i-nistcl· cliP t;os ln-y '?"
&~~~tmttiitiDn~ ~Ik\n~nm&: ~n~
M~~rr ~~~~fi~fri~~
Die Poolsc bcwerings, as sou Spanje bcs!;:crrning verleen
aan Duitsc wctenslmplil,es wat met atoombom-navnt·sings h
c-sig is, word as dee! \·an 'n intcn1asionale lwrnmnni,.,ticsc
\·eidtog bcstcmpel, in 'n \"Ct·J;Ial'ing wat deur die Spaansc n:
-gering uitgl•t·cil; i!'o. bct·ig Sapa-{jnitcd l'ress.
Johannesburg was vir die grootst.c dec! van verlcdc week sonde1· brood, terwyl daa1· teen die end \·an die wecli gcen brood in Kaapstad gclwop kon worJ nie - altans nic oo1· die
toonbank nie.
Nadat die Argcntynse bewind vir 'n lang tyd deur die G2 -allieerdcs besl,uldig is dat hy ,.fascisties" is en Amerika ty-dens die onlangsc verkiesing
selfs amptelik propaganda
gc-maak het teen die huidige pre
-sident. lw!. Per6n, vir wic hy
Pole het nl. ·n versoek gerig aan die Veiligheiclsraad om die hele Spaansc kwessie te
be-spreek op grond daarvan dat
Duitse atoom-en
vuurpylwetcn-sl,aplikes in Spanje aan die
werk is en die wereldn·ede
be-dreig wor·d.
Die V.S.A. en Brittanje het
blyke van gcwilligheid
geopen-baar om die saak te !aat be-spree!' en om teen Spanje op te
tree indien die Poolse ldag be· wys kan word.
Die Spaansc regering nooi
nou aile lcdc van dle \'erenigdc Volkc wat vertcenwoordigers in
Spanjc hct, nit om tegniesc des-lmndigcs na cnigc Spnansc fa-IJriel< tc stuur om hnlself tc oor
-tuig dat geen atoomnavorsing gedoen word nie.
Die bevindings sal openbaar
gemaak word.
Alle diplomaticl•c l•ringc meen
RUSSf
Wf.Hf.R
SAMEWE.!RK
DNG
Dooiepunt In
Parys
Die Verenigdc State, Bri ttan-_je en Franlnyl• gaan miskien apartc vredcsvl:'rch-ac sluit met
Duitsland se voormaligc b
ond-gcnotc, Italic, Hongarye, B ocl-garye en Roemenii.i, berig Sapa -Reuter na aanlciding \·an hard-nekkige berigte oor die mislul• -king van die byeenlwms \·an buitelandsc ministet·s van die vier grootmoondhcde in I>arys.
As gevolg van Rusland se
on-vcrsoenlike houding is dit
moontw, dat die drie
bondge-notc alle samewerking met
Rus-land sal staak t.o.v. bogenoem -de aangeleentheid.
VoHop
Brood
In
Engel and
Clinton A.ndl'rson, Amcrikaan-::;e minister van landbou, het
verledc wccl< bclwncl gemnn.k dat Engcland vorsock is om ty
-deW{ afstand tl' doen van
be-sendlngs !wring uit l{anada en om toe te laat dat sy hui shou-dclil;e lwringvoorrade verder· verrninder "·orcl, ten einde te
voldoen aan dl"ing!'ndc bchocf -tes in Europa. Bt·it tanjc het
hom slegs daar·toc bc1·eid ver-ldaar op voorwanrcle dat dit weer aangen1l won! uit .'~J11el·i
ka se oes wat in Junie en .Tulil'
ingcsamel word.
d:tt di t vii· Pole l!ilc'l"" mocilik sal wees om te bewys <!at S pan-j!' dif' wereld\Tctlc bcd•·eig.
ln tlic:,clfdc wee!' hct gcnl.
Smuts by gelccntheid van ·n
w
@@!r'W'~lr}P)
W'~IDl
&~E.tt~~n.~
.-\mcril'a en Engr:and, \\·at begin hant; word vir Russicsc impcrialismc, maar nou magteloos
meegcslcep word detu· die vloed wat hulle gc·hc!p onl'lwtcn hct. il; tcesinnig tlcur die Poolse en FmnsC' Jwmmunistc. gesteun dcur Ru:;land, ingcslcc'p in die bespreldng clcur die Veiliglwi ds-•·aad van die Fraru:o-bewincl in Sp:!njc• hienlle \\·eclc fmnC'o het Spanje Yan die kom!11un is-mc llen·y na ·n olocdi;;-t· l~urg(,:-Ool·lul~- Op die foto staan g<'nl. Franco heel 1·egs besig om 'n
model te bC'sigtig van die A.lcazar-n•,.,ting \\"at tydf'm, die burgerool'log swaar aangen~l
was dcu• die lwmmunbtiese ma:;tc. Hie i.u.·manning het cglcr uitgehou tQtdat imlp opgedai!g h<'l
Sll~lTil
Gerell1l
V
(Q)(())rlUlift~ig
.
~K» S~Sl@l~£)dn(f;HR~
Oud-soldate is. glad nic
be-gcl'ig om tot die staatsdiens toe tc tree nie. Hulle l;r_y wei \'C r-got·cling \·h· bulle milifi:,re cJicns,
maar clit ruaal• gct·n mcl'l<bare
Ycr·sldl in hulle inliomste nie
omda.t dle betaling in die dlens bc•sondcr laag is. 'n Soldaat
wat v;yf jaar ver·g-o<'tling- o nt-\'ang \ir sy militerc diPns, b e-gin met 'n salaris nw £200 pe
:-jaar in die posdicns. As gevolg
van die swak betaling het daar net 15 oud-vrywilliger·s aansoek gcdoen om toegclaat te word as
pos- en telegraaf-assistente. Die departement hct gemeen
dat hulle aan minstcns 90 per
-sone werk sa! l<an verslmf.
tot 'n totaal van 131 dac. In cen depat·te;nent is die gemid -delde opgehooptc vcrlof van die
amptenat·e nic mindcr· as 61 dae
nic, tcrwyl die gemiddeldc op-geloopte \·erlof in 'n andcr de
-partement 109 dae per lid is.
Amptenarc in die dicns het
tot die g-evolgtrekldng gekom
dat hulle verlof 'n guns is en
nic 'n reg waarop hulle aan
-spraak l<an maak nie. hoewel
daar 'n t·egulasie is wat die amptenare die reg op \'Crlof
gee.
laat Johan Hefer
u help om Blakende Gesond· hcid te geniet en 'n Mooi Geboude Liggaam met Reuse• krag te onrwil<kel.
Le~rllnr; A. s, L<>uw, jnr., van Ollvlershock. Natal. sl<ry!: .. Vandlllt elt
u kursu• necm het ek nog geen vcr· koue ~~hod n!c rn my boofpyne bet verdwyn. My borsmaat het met 6 dm.
ver:neerder. my bo-nrm met 3 dm., my
bo-bent met :; dm. eo my kuite met
3 dm. Bole danklo vir u Interessante
kursus en raad ...
Rt;RSUSSF. Vllt ~IAI'iS VAN ENIGE
()IJ1Jt-:1tl.l0)1.
Al';UtTl:.: IH'It'>US n; GESONDUEIIJ
\'lit Di\)IF-'>.
SI<ryf vnndn~: om ondcre Besonderhcde.
JOHIAW
lH11EFIE~
Bus 3494
KAAPSTAD
in ·n witbock daarvan
beslml-dig het dat hy met die Hitlcr-bcwind gcmcnc saal;: gemaali
het, is vct·!cdc \'."CCk berig dat 'n Russicse handclsaf\·aardi-ging in Argen tinii.i aangckom
het. Hierdie berig \'olg op
aan-kondigings uit sowel Wash ing-ton as Londen dat die Ame ri-ltaanse en Britsc regcrings die Per6n-bcwind nou erken, aan-gesien die \'Crkicsing bcwys het ctat Peron 'n kcuse van die volk is.
Modde ...
Ooste
K
an
Botsing
Veroorsaak
,Ons moet stcrlt bly ten eindeons leierslmp te behou, ons
moet daardic leiersl<ap beoefen
met al die micldels tot ons bc
-slti.kldng", het. pres. Harry Tru-man verlede wcclc by geleen
t-hcid va,n dle Amerilntanse lcer-dag \·erldaar·.
Hy het beklcmtoon dat die
.:--fabye en Midde-Ooste ernstige
vraagstukke inhou. Dit is 'n
ge-bicd van besondct·c ekonomic»e en strategiese hclang eu daar· -die nasies is uio sterl• genoeg
om afsoncterlik of gesamentlik agrcssie te wccrstaan nic. Dit
is maklik om tc vcrstaan, het
hy gese, waarom daar vandag
geweldige mcdcdinging van
magte van buit:) is om 'n greep
en houvas op die Midde-Oostc en die Verre Ooste te kry.
So-danige wedywering mag
bot-sings veroorsaak Die president het dit aangevoer as redc waar-om die V.S.A. se leer op sterkt~
gehou moet word.
JOIL\:S llF.I'"ER In Engeland \\ ord brood nog
nie gerantsoeneer nie. en dlc
Britsc rcgcring wcier om dit tc
doen, tensy Amerika, wat 'n produserendc land is. dicsclfdc
l.loco.
Uit die memorandwn wat
hierdic wee!< on die kongres
van die Staatsamptenaro in Kaapstad ter spral<c was, blyk dat daa1· groot onrcclmatighede in die dicns voorkom. In drie
departemente het die vcrlof van sommige amptcnare opgeloop
Die lot van die
staatsamptc-na1·c in Suid-Afrilm is seker
nie ht'nyd nswaardjg nrc. Dit
word vcrwag dat hullc
uitmun-tcndc diens moet !ewer maar
dat hulle \"ir ·n honge:-loon moet
wcrk, ll'n·:yl die mcnsc wat by magtc is om oor hul lot tc b~ slis £1,000 per jaar ontvang en
vee! minder· verrig in die l)clang
en vooruitgang van die land.
Stuar my nssebuer, sondcr vcrpUgtlng, ,·oue besoncJerhedc omtrent u !<man•.
::-:aam (M.nr., .\!ev., M.eJ.) . ••...•..••••••..••••...••..•...•...••••...
Adrcs ... .
BLADSY TWEE DIE O.B., WOENSDAG, 17 APRIL 194.6
Middte~m!Blim
OC!iy
§@ween
Vllr
O({)m!IDiilk
§e
W
ceirk
A~
IB@er
Vir
lHicele JJaca1rr
~~liDCIDun
W
a»IrcDJ~Ir
~tt~illlce1m {h)<n>§~Iln
Die groot nuwe gebou van Pro Ecclesia-Drukkery (Edms.) Bpk. op Stellenbosch, wat on-geveer £30,000 kos, het al ver ge\·order. Die fabrieksdccl van die gebou wat 'n vloerruimtc van 12,600 vk. vc. en die pa-pierafdeling wat 'n oppervlakte van 3, 780 vk. vt. bcslaan, is reeds nieteenstaande al die ver-tl·agings as gevolg van die ge-brek aan materiaal, so ver dat die dak opgesit word. Die
bouers is al besig met die murc van die tweede verdieping van die kantoor-afdeling. Elektrie-se instellasies is reeds in a1 die geboue aangebring.
Die
demokratiese
be-heel'
oo
r
die hemarking
van druiwc het
gt
·
oot
on-tevre
d
enheid onder die
dt·u
iw
eboere van
Wes-Kaapland en die pu
bli
ek
wat
hierdic druiwe
ten
duut
·
s
t
e moet koop, ve
r-o
o
t·
saak.
Die bocrc voel dat hierdie be-beer oor hul produkte, omdat dit verl<ecrd tocgcpas word, ten lwstc van hulself en ten gunste van die middelman is wat bui-tensporige winstc op die druiwe l<an maak en met die wins wat die boer toekom, heengaan.
Deur die beheer wat die Raad tocpas, is die boere verbied om hulle druiwe op 'n andcr manier te verkoop as deur middel van die kanale wat die Raad gcskep het. Die ltaau bicd die boct·e 1.2d. per pond aan vir druiwc "·an 'n standaard-gra.ad, en 2d.
per pond \'it· druiwc van Itcur -gehalte. Dit bctolcen dat die l.Joore vir 'n ltas ltcur-druiwc van agtien tot h\intig poml,
Ss. 4<1. ontvang. iHiordic
drui-we word dan dem· die Ra.ad teen 5s. per Jcissic aan die han-delaar versieaf. Die handelaat· wat bict·die dr·ulwc teen 3d. per pond !coop, verlwop dit aau die Jlllbliel' teen 511. per J)Oild. Jly ontvang dus 8s. 4<.1. vir die hele Jms druiwc, en maalt binnc enkele oomblild;e Ss. 4d. wins op die druiwc wa.arvoor hy geen sweet verloor hct of in die son gcarbei hot nie.
Die micldelman maal< clus net sovccl profyt op die drui-we wat hy binne 'n paar uur verhandel as die boer wat die hclc jaat· sy oes en sy stokl;;e moos versorg.
Hy is in die unieke posisie om die sweet en arbeid van die boer uit te buit, en dec! presies dieselfde voordeel as die boer wat onder moeilike omstandig-hede die produk moes !ewer.
TE DUUR
'reen die tyd dat die druiwe aan die publiek verl;;oop word, is hulle net mooi 'n trippens <duurder as wat die boer daar-voor ontvang hot, en die prys
.so hoog dat die gemiddelde ve r-bt·uiker nie in staat is om van llicrdie druiwe tc koop nic. Dit
~~t dan In die afgelope seisoen gebcur dat die druiwe op die marl' O})hoop en vrot en Jater op clio ashoop gegooi moes word omdat die prys van clio d1·uiwc te hoog, en clio clistribusie te swalt gereCl w:lS. Duisendc ge-sinne het gesmag na druiwe, maar hullc kon nie 5d. per pond betaal nie.
GEEN BEHEER
Dat die behecr 'n mislul<king Is, blyk uit tlic klagtcs van tal-le persone clat clmlwo aan bulle verkoop word wat bestempel worcl as lste graa<l wat nie aan clio vereiste keurgraad voldoen
BEDRYWIGHEDE
VAN KOMl\fANDO'S
Die Vrouckommando van Groote Schuur hou op Saterdag, 4 Mei 'n basaar in die Komitee
-kame~, Groote Kerkgebou, Kaapstad. Bchalwe allerlei lek-kernye en naaldwcrk wat te koop aangebied word, sal daar ook 'n ete tussen 12 en 2-uur bedicn word. Tot die aand om 6-uur sal daar ook sop te kt·y wees.
Die funl<sie word om 11 vm. gcopcn deur genie. dr. Erica Theron.
nic. Tog moes hulle die prys van keurdruiwe daar\'OO!' betaal. Amptenare van die Raad hct aan ens meegedeel dat hullc nie in staat is om tlie wanpraktyke uit te roei nie. In sommige go -valle weier handelaars om tros-se middeldeur te sny en Jaat die klante meer betaal vir die ge-deelte wat oorgewig is, as wat
hulle geregtig is volgens die be -hcerde prysc.
Die regering skep dus 'n drui
-wehonger deur middcl van sy hoc en onbetaalbare pryse. Die prys is hocr as wat die verbrui -ltct· !tan betaal en so word uit-gesoekte tafeldntiwe omdat daar geen afsct voor was nie in die parsl<clders gegooi.
Die kontrakteurs sowel as die eienaars is besonder tcvrede met die vordering wat daar tot dusver in die moeilike tyd ge-maak is. Daar word gehoop dat die gebou voor die einde van die jaar voltooi sal wees.
@®~<IDTiilm~~rr®~ JJ>
®Jll~
®]])
Wiloo~
wrur
EIDooiltt~®
!L~fi~rr~
Dele van die masjineric het reeds aangekom, maar die res word nog verwag. Die staltings in die V.S.A. mag die aflewe-ring daarvan moontlik ver-traag.
Honderdvoudig
D
ie
Ne
ur
enhergse
wraakverhoor
van die Du
i
tse
leiers
he
t
so '
n
hoe-merang vir
d
i
e Gea11ieerdes geword dat
daar
h
aa
s gee
n
puhlisitei
t m
eer
aan die
verhoo
r i
n
die
Eng el
s
e pers
gegee
kan
wo1~dnie
.
W
aar die
oog-merk aanvank!ik
was om die leiet·s so s
wart
te l
aat
skilde
r
dat
die
ge-sk
iede
nis bulle
nie
wee
r
sal k
a
n herke
n
nie, het die
h
eldhaf
t
ig
e
verdedi-ging
van
die beskuld
i
gdes te
n
gevo]ge
gehad
d
at
hulle
deu
r
die D
u
itse
volk
as
helde begroe
t
word.
Net die teenoorgestelde
i
s hereik
as wat
de
u
r die aan
k
laers
h
eoog
was.
Die O
.
B
.
het
r
eeds oor
en
oor bewys dat
hy van
-dag d
i
e beste
adYerten-sie
-h
lad
i
s. Van
aile
k
a
n
-te o
ntvan
g hy
spontane
getuigskrifte van
adver-teerder:;
wat waarderiug
uit
!:ipreek vir
die goeie
gevolge wat
h
u
.lle
gehad
het. So skryf
m
nr.
An-d
ri
es M
aree
van Lichten·
burg,
'n
meuhelhande-lc
ma·,
as
v
o
lg:
V erskeic Ameriltaanse en Eogelse Jwerante het reeds hul ve1·slaggewers teruggcroep ter-wyl een Engelso blad sy !cor-respondent gelas hot om nic meer as twaalf reels per dag oor die verloop van die verhoor tc stuur nie. Engelse lcoerante staan slegs 'n paal' duim, -indien enige ruimte af aan die verhoor.
Die afname in belangstelling van die Amerikaanse en Engel-se koerante moet daaraan gc-wyt word dat die Geallieerdes teleurgestel is met die verhoor. Hu!le het verwag dat die Jeiers wanneer hulle verhoor word, klein en nietig voor die wereld sou staan. Hulle is bitter te-leurgestel. Die ,verhoor" ,·an die beskuldigdes het onsterflilce helde in die gesltiedenis van die Duitse volk gemaak Die ma-nier waarop Goring, Von Rib-bentrop, Keitel en Hess hulle gedra het, het 'n golf van na-sionale besieling oor die verslae Duitse volk laat gaan.
HOPELOOS
Die verloop van die verhoor !ten vooraf so voorspel geword hct. Die oomblil< toe die Russc sitting gaan neem hot op die regbank het bulle 'n baie swalc saal' heeltcmal hopeloos ge
-Geen
Brood
:
Darem
Koek
Berigte vanuit die hcle land dui claarop dat die Unie swaar getref is dour die tekort aan !coring. In die groot stcdc is die tocstand besig om hande uit te rule Daar beers 'n chaos in die distribusic van brood. Duisende naturelle en hondercle blanlte gcsinne hot die afgclopc weelc sonder brood op tlie Rand gcsit. Baltltcrs in hicrclie gebicde het hulle broodlewering met 25 per -sent · ingelcort.
In die Sltiereiland is daar baldters wie se meellnvota met meer as die helftc ingckort is. In Paarl, Stellenbosch en liaap-stad het talle persone soncler brood gcsit. Oor tlie nawcclc veral was claar geen enkcle brood in Kaapstad oor die toon-bank te lwop nic. Baie mensc het kook gekoop in plelt van brood. Kock was nog ta.amlil< volop. In Paarl was die baklccrs in staat om slogs die helfte van hul Jdanclisie van broocl te voor-sien.
Vir tlie arm deel van die be -\'ollting betel,en dit naakte ltongersnood.
maak Die Duitse leiers word aangekla van oorlogsmisdade en agressie. Die Russe het clie-selfdc dlnge in bale grater om
-vang gepleeg en pleeg dit nou nog. Daarby hot die Duitsers in die vOl'drag van Vct·sailles so 'n rcgvcr<liging vir hul optredc dat Rolfs die Eerste 1\'linister van die Unie se woorde van 'n kwart ceu gelecle aangehaal ltan \VOrd om to bewys clat 'n oorlog Iogies moes volg uit daarclie verdrag.
Die aanldaers het dan ook hulle hande vol om te voorkom
dat die verhoor 'n verlccerde wending neem. Ten cindc te verhoed dat die Gealliccrdes in 'n slegte Jig gestel word, is die dolmmente in verband met die verdrag van Versailles wat dcur Von Ribbentrop en Goring in-gedien is, geweier. Oolc die b e-Iangril;c dolrumento oor clio Jo-de wat dem· Alfrecl Rosenberg vir sy vcrclediging ingedien is,
is deur die Ameril<aanse aa n-ldaer van die haml gewys. Hy het gese dat die hof nie gebruik kan word om propaganda vir die Nazisme te maak nic!
,
Veelsgeluk met
die
hlad.
Die
resultatc
regver
d
ig
die
pl
a
sing
van
die advertensie
daat·van
honderdvo
u-d
i
g
.
"
·.
lKoJPlersbondl Beperk
(Geregistreer
onder die Maatskappywet 1926)
Die
Hierdie
is
nie n prospektus
nia maar n
aanf(on
-diging
dat
o
ns
nominale k
ap
itaal nou verhoog
is
na
1.
2.
3.
~
].
9
(Q)(Q)((J)
9
(Q)(Q)CQ)
*
KOPERSBOND
hied aan:
V eiligheid
vir u belegging.
V
erspreiding
van u bel
egging.
Goeie diwidende.
M
e
t
die verhoging
van
Kapitaal
w
o
rd
50,000
,B" aandele van £5 elk aangebied.
DR. F. J. KRITZINGER DR. J. H. PIENAAR DR. F. F. BORCHARDT J. N. B. SCHABORT G. T. ROBERTSON
*
D
IREKS
IE
:
DR. C. J. S. STRYDOM J. J. ACKERMANN DR. H. J. LU1'TIG DR. F. D. DU TOIT-VANSkryf
dadelil{
om
prospektus
aan:
DIE. SE.KRETARIS
ZYL
Die Koper§bond Beperk
POSBU
S
8363
JOHANNESBURG
or
raad staa van waa1 'I
Hoofc.
p. nocn Schn E. y gcst< rcndt GebilA.
p sen.J.
,,,
I
~
' . ''
ti
gcnl. J. L. lid v hied Die gcbicc"';"J•I·~:,.t'"'' "( ' ~, ... ~ '- ,• '-/'~ . . .
:
[,-
.
;~!_
,
~V·
.....;..};_;~.;,\._
\.. . , .. .. ... - I • ,~
• --- • -__ _ . _ _ - . _ _ ·_._ . ·---~
----~--
- - - •'
~
-"'«. .·- ':__•c-' :::. • ....~
.• :::::•.·:;'.<;'1 -..". -- • . .. ···.:. ·---· ·-,~
.. •' . ;- ' ... •.~
murc go van ktrlc-aldie ·cl as )vrcclc ar tot •d ge-choop einde WCC3. e hct ie res .kings ncwc-ver-.
•g
IOOrvu
n-
t·tcn-kan·
lane
I
vet·-nng
:
oeie
~hadAn-
tten-
nde-ldie
ltatf'
sing
nsie
VOU· 4....
l
'
I
I1
.'IDIE O.B., \'\'OE:\'SDAG, 17 APRIL 1946
~~®Ir~cattmli§aL§ie
oorrde
linn
liDii
~
GEBJED C
Op die onlangse
Gebieds-raads,·ergad"'ring van die Vry-staat (Gebied CJ is geni. J. F. van der ~rerwe benoem tot waarncmcndc Gebiedsleicr. Tot
Go:nl. .}. F. \. d. ::\It•n\ t•
Hoofvrou is hcrbenoem g'nle. C. A. :\teycr. Behalw(• b oge-noemde offisierc is gent. A. F
Schmidt en hoofkomdte. A. S.
E. Yssel van Reddcrsbut·g- ann
-Genie. ::\le\. :\leyl•r gestel as lcde van die Uitvoe -rende Komitee. Tot lede van Gebiedsraad is gekoopt..:er prof.
A. P. l\Ialan van Bloemfontein, sen. Naas Raubenheimer, en
Senator Raubcnheimer geni. A. F. Schmidt. Hoofgeni.
J. L. Uys is benoem tot derde
lid van die Grootraad vir
Gc-bied C. ,_ j ;
L
~--
.
-Vrcdc. M. P. Wessels (Excel-sior) en H. A. J. du Toit ( Fou-rlcsbu,·g). As stafhoof tree op gcnl. P. J. Grobbclaar.
GEBIED E
In Gebied E (Witwatersrand
en Suid-Transvaai) is genl. J.
G. S. Opperman van Delmas
benocm tot Gebiedsleier. Saam met hom dicn genic. I<. Malan as Gcbiedshoofvrou. Om die Ge-biedsleicr en Hoofvrou by te staan is hoofgcnl. G. Puren en
hooflcomdte. A. Roscher benocm
tot !cdc van die Uit\·oerende
Komi tee.
r
--~,Grnl. Opperman Gclwoptecr tot !cdc van bier-die Uitvoerende Komitee is dr. Vera Buhrman, ds. J. J. Fick, pro!<. J. P. Gouws en mnr. J.
van \Vyl< de Vries van Johan
-nesburg.
~.Y·f ;x~~t
.
.. f:{
jl.
Genl. F. J. Labusehagne
Gcnl. prof. F. J. Labuscagne
van Potchcfstroom sal voortaan
::~itting he op die Grootraad as de1·de lid vir hierdie Gebied.
Tot hoofgcneraals van Ge-bied E is benoem, gents. G. Puren, B. J. Vorstcr. A. J. Lou-rcns en gcnl. F. J. Labuscagne. Die stafoffisicre van hicrdie ge-bied is genl. Barry Groblcr.
GEBIED F
In Gebicd F ()l'oord- Trans-vaal) is prof. H. M. van der
Westhuyscn en genie. C.
·w.
Rautcnbach tot Gebiedsleier en
Gcbicdshoo!vrou onderskeidclik
benocm. Hulle is albei van Pretoria. Hoofkomdt. prof. C.
H. Rautenbach, mev. J. C. J. de
Villiers, oud-hoofgenls. H. L. Nccthling, N. J. R. Rocts, o
ud-gcnl. J. P. S. Rossouw, en T. J. BUning is gelwopteer tot die
Gcbied::~rnad.
Behalwe die Gebiedsleier en die Hoofnou bestaan die Uit
-voe,·cnde Kornitce uit hoofgenl.
prof. G. Cronje en hoofgenl. Louis Bootha.
As hoofgeneraals in hierdie gcbied tree voortaan op genl. G. E. Gibson, P. de V. Wiid. prof. C. Cronje en Louis Bootha.
WAARDE
Genl. II. :.\1. v. d. \\'c:.thui'l.('n
SOOS
ONS
LESERS
DIT
SIEN
:\Inr. B. J. Standc>r, Gcclh out-l<loof, pos Soutvlei. Tv!., sl<ryf:
Ek sien in ons O.D.-blad \'an 20 Maart 1.1. dat prof. L. J. du
Plessis se: ons het nou saam
met Engcland gel<ics. Dit is heeltcmal reg: Kommunisme is
'n gevaar vir die ChriStendom. Maar gaan prof. Du Plessis nic nou op dicselfde spoor us genl.
Smuts nie, deur met Afrikaner·
bloed Engeland se mag- oor die wereld verder en stcrlcer uit tc bou me? Ek me en dat Duits-land reeds die mag van
Rus-land gebreck het. En dat hy
(Rusland) absoluut n1c bcstand
sal wees teen Engelnnd en die
V.S.A. nie. As Engcland ons onafhanl<likheid w1l gee. dan goed, maar nie onder o mstan-dighcde terwyl ons mensc nog
steeds vervolg word nie. Enge· land is oorsaak van aldie moei
-likhcid. Gee Engeland eers 'n lca.ns. Laat hy maar eers van die tonccl verdwyn, dan sal ons help.
(U basecr u argument op die vcronderstelling dat Rusland se mag reeds deur Duitsland ge·
breclc is. Maar se nou so 'n vcrondcrstelling is vcrkeerd .
moct ons dan eers wag tot Wes-Europa platgeslaan is voor ons die stryd met die .,Kolossus" aanbind, net omdat Engcland
toevallig ook aan die l<ant van die \Vestc staan? Sou dit nie
bctcr wces om eers saam te veg teen 'n gemeenskaplil<e gevaar
en daarna weer die ou stryd
aan te bind as dit dan nog nodig
sal wees nie? - Red.)
T
u.r
k
ye V
<ertw<O>u
V
rede Nie
.,Ons sal vcg. al Ides Ul·ittn.n-jc en ilie vc,·rnigde ::)tate ool< tlie kant van dit• ugn•ssorland",
hct die Turl<M· ~·rr~>tC minbtcr verkde wrcl< gc•sc toP hy dil:
houding van Ttn·lcy{' ten opsig-tc van Jtusland so rise en aan-spraalc op dil' noo,·dclil<{'
pro-viusies l{ar:., Ardahan en
Atr-\'in, wat aan die Iranicso
pro-Russe
Laat Net
Stasie Oorbly
Van
Groot Stad
Yandat die Russc
:\Iantsjot·-rye bc!\ct hct, het hullc tus~cn
70 en 80 pt'rscnt van die
masji-nerie van tlic land gc,·oof,
ver-klaar die blad Time. Hicrdic
masjinerie wat bestaan Ult
gc-reedsl<ap, rollende matcriaal,
meule, gcmicse uitrusting en
apparatc. trokke, lokomoticwe ens., is na die bescttc Korea ge·
stuur vanwaar dit na Rusland
verskecp is. Amptenare hct
verl<laai· dat na scs rnaandc sc besetting deur die Russc, die industrice van l\fantsjocryc
ge-rulneer is. 'n Korrespondcnt
wat 'n besoek aan die
verwoes-te gebied gebring het, vcrklaar
dat Rusland besig is om sy cic
nywer·hede op te bou met die
masjincrie wat hy in Mantsjoc -rye geroof het.
Die vroeerc groot ny\\ erheid-statl )fulcden, is ,-andag 'n blotc stasie op die Ru'isie<; behc<·rdc
spoorwcg na Daircn. Toe die
hurr.-rmeester van tlic :<tad by
die Russiese bcvclvocrdcr gclda
hct da.t ilie land beroof word,
en dat hy 'n cinde daar= mot't
vinsie Azerbaijan grens,
behan-del het.
Litter is bcrig dat die Turl<!l<' owerheid bcsig is om voor tc bcrei vir gebcurlilillede. Die
re-gcl'ing het luagtcns 'n '' ct op
die ,besl.:crming van die land t.een die vyand", wat onlangs
afgclwndig Is, daat·toe
oorgc-gaan om mans tussen die
ouderdommo va.n 16 tot 20 en
40 tot 60 jaar en vrouens tus-sen 20 en 40 ja.ar op tc roc·p \ir
medieso ondcrsoek Dit is gc-doen met die oog op militcre
voorbcrciding om moontlil.:c
agrcssie to weerstaan.
JHEER ENGELSE
STEL BELANG
Die toenemende belangstel·
ling in die Ossewabrandwag
van Engelse kant blyk uit 'n uitnodiging wat genl. J. de Vos
oniangs ontvang het om Engels·
sprckendcs oor die Bcweging
toe te spreck in 'n voo
rstcde-lil<e huis van die Sltie1·eiland. Na die byeenkoms het die aan
-wcsigcs te kenne gegee dat
hulle graag binl1ekort \'erdere
samcsprel<ings sal wil hou op anclcr plel<ke in die stad.
Die O.B.-kantoor het ook in die afgelope tyd 'n paar besoe· l<e gckry ,.a11 'n cerste offisier in die Brtise \'loot wat met groot bclangstelling na\Taag gcdocn het na die beleid van die Beweging. Hy het verklaar
dat hy teleurgestel is met die
BLADSY DRIE
VIR
GEL
D
Ons
Gee Nog Steeds Leiding!
S.A.
GRAFSTEEN
-
EN
MONUMENTWERKE
(EIENS.) BPK.
Voortreld<erweg, l\lAJTLAND.
~ien nt.hC"rlenNic onder lloolll.u~rl~:tc.
PLUIMVEE
Die Elca~ 'li1rDxl om 11 PL U'lliV'Jm,ElllliUI flll ADC!CR l'BODVfiTE M>D
"" 8tuiU lo:
C.
M. ELOFF' F...N
Kl!JZ.
(Lll'iu::4.) I}Qol'l<
HOWUitADR (i'ootxu ?185) I"~
IFlAtl\d
Monumental€ ..
Werke
(EIEN.) BPK. Posbus 220 - Brcdastraat PAARL (K.P.) ()SKRYWE DffiEK 0!\1 ONS
NUUTSTE KATALOGUS G Direkteure: L. A. B. Bohlman - M. Bohlman Gevestlg 1898
SCHOEMANELLO
DRANK
Vlr Kwnlltelt onTevredeo-heid dJe Gocdkoopste
KOOP
£~
..
s
.;!~
~BOIREK TEEN
;~
h
GROOT·
;~ .!!~
-~.
..
HANDELS.
~ ~"'
.!3PRYSE
~~ ~~
1\li'"E: Fookelwyn . • . • . . . . 7/· LeweDSW)'D . • • • • , • • 3/0 Vermouth . . . . . . . 3/·Baoekraal - Cocktail . . I;J. SOET WY!Ii'E:
Llkeurwyn en Ou Port . . 2/G 11/
-Ou Wlt Port en Sauterno 2/6
Fort. Rool Socl Muskadcl,
Wit SO<'t Muskndol . • . • 1/8 8
/-Jerlplt;o, Rool en Wit . . 1/9 o;e:
Woeeater Hock en Pontak 1/7 7/fj
SIEIUUES:
Amontellndo (Dl'Ol!), KlmborleJ Klub (DrOll) Ou Bruin (Soe-tulg). Ou Olorooo (Soet) 2/9
aoue <Soot) . . . . . . 2/0 10/-Spealalo (Soeterl~;) . . 1/0 7/3 SJerrlc (Soetrlg) . . . . 1/0 6/11
D RO £ \\'\'11tE :
Burgundy . . . • . . . . 1/0
CIOO'et en Wit Droll • . 1/8 llRANDJ<:W\'NE: Super de Luxe . . 11/0 De Luxe .. .. .. .. 7/0 39/-Eketru SposiBAI . . . . 7/· 3T/-F.C. . . . . . . . . • . tl/0 SG/-Bucbu . . . . . . . . . . 7/0 .rENI!:\\'F:Jt . . . • • . • . 7/0 UJ(EURS: Cr.lme do Co.co.o . . . . • . 110
Gouo Mo.n<lerln, Curncno, Kuromt•l. Ploenn~;, Pcrel<o, Appclkooo . . . . . . 7/-l'Mltjle . • . . . . • . . . G/0 Kerole. Anys, Gemmer, Lemoen. Van der Hum.
Pepenoent . . . . . . . 6/0 ~/
-J l':!'>.E\\'ER-I.mF.t;R~:
Lcmoen en Suurlemoon 7/8
~% of 1/-per e nf,.Jn::- wnnn~ Kon·
toot mot Be.>~llln~: lft<!tnur wor<l. Voeg by G/- ,.,, kl••l~ m bnttdo, ftll Ill/- ,-lr ,·aatJI& wilt ··~ra~d .ru woro by tcruuendlna. Word ""'""'P In J!.
bottel-kltalt11 ot G-;~lllnc-VIl4tJies or
c..Oter. U kbolen \'lUI I: bottd Ju.n
w,..,,
Brandt"wyn, Jenrwer, UJ<.ell7,Vf'nnonth t'n Unntokn'U\I bevat.
-8LADSY VIER DIE O.B., WOENSDAG, 17 APRIL 1M6
DIE O.B., WOENSDAG, 17 APRIL 1916.
Vrryheidl
Net
Vi1r
li(
<[])
IDJ11l11111llffii
§
ite?
Een van die swakhede van die demokrasie is dat hy nie
eens sy eie ,beginsels" kan handhaaf nie. Onderwyl daar oorlog
gestook is teen Duitsland omdat hy dan ,fascisties" was en sy volk ,regimenteer" - Duitsland wat VOOT die oorlog gccn
we?·k-loo8hcid of agtc?·bunrtes geken het wie - was daar miljoene mcnse
i1~ 'die demolcratiese lancle .sonde1· wcrk en het nog mecr mi.ljoene
'n so.siale cloocl in die agtcrbnurtes vcm die groot demokrasi.ee gc-ste?·f. Maar die l'oerante van hierdie miljoene het aan hulle b
e-duie dal hulle .,vry" is en toe die o01·1og uitbreek het hierd1e
miljoene gaan aansluit om die ,Duitse slawe" te gaan verlos uit
hul verdrul<l<ing - te verlos van .,fascisme·•.
Die oorlog teen .,fascisme" is nou gewen en die grootste dee!
van Europa is ingesluk deur die bolsjewisme of Russiese imperia·
lisme. Maar dit hinder nie. Rusland wil hom mos maar net
be\·eiJig teen toekomstige agressie. Dat Pole clie Duitse stat! Danzig moes afslaan aan DUitsland, was so 'n groot skending \'an Pole se demokratiese ,\'ryheid" dat dit 'n wereldoorlog ge-regverdig het. Dat Pole die hclftc van sy gebied aan Ru.s/ancl
cl.utrna 1noes atstaan om laasgenocmde te "beveiUg" toas in belany van we?·elclvrede.
En wanneer dit oor die kommunistiese ideologic gaan, weet die Britse eerste minister aan sy volk te vertel, soos lwrt gelede, dal die ideologiee hulle mettertyd by mekaar sal aanpas, maar
vir Spanje is daar geen dergelike aanpassing nie! As daar egter vraagstukke ontstaan in die Midde·Ooste, wat 'n gebiccl
?s - in di<: woonle vcm pres. 'l'n~man ·ve1·le<le week - "r;an g1·oot
ckonomicse
en
stnttcgiese belang" dan word die dcmok?·at-icscleers gcwam-.~lw om op stc?·lctc tc bly.
HUL EEN BEGINSEL
'n Mens kan clus tot geen ancle1· slotsom kom nie as dat die
ctr;molc1·aticse magl1cbbers indenlaa<l geen ander beginscl hct
as
die van ckonomiese belcm!J nic. En met dit voo1· oe kan 'n mens
dan ook vc1·stcwn tvaarom daa.r miljoene we1·kloses voor <lie
oor-lov 1cCLS in lmulc wat die lendene omgord het om te gaan vag vir
nvrylreid t·an fJCbrek
en
vryheicl vatt kommer" en waaront dtti-u·ncle ook in ons land tydens clie oorlog .self.s we1·kloos .Qcstel is
tr.n cindc h ullc m die leiir te druk.
Hicrdie speletjie met die demokratiese volksmassas kan egter r.el so lank aanhou as wat daardie massas vatbaar is vir die propaganda van die Joods-kapitalistiese per·s. Maar in ons land wil dit voorlwm of hterdie pret nou na sy einde begin loop. Daar was onlangs 'n baie crnstige, spontane stalting aan die Rand van mynwerkers. Ten spyte van die geskreeu in die kapitalistiese
pers dat dit ,fascistiese" clemente is wat agter die beweging sit,
het tweederdcs van die mynwerl~:ers hul eise deurgevoer. Dit
wa..s vc1·al ondsolclatc wat aan clie staking cleelgeneem het. Die Nulsol!latc, wat non wee1· gewone we?·ke?·s of warkloses geword
het, is clem· · die .skaamtelose lmigelm·y vcm die clemok1·atiese woonlvoenle?·s ontm~gte·r.
JOODSE .,SPRINGBOKKE"
Dit verbaas 'n mens dus dat in die aangesig \'an hierdie feit
daar nog Joodse leicrs soos die van die Springbok-Legioen is wat
oudsoldate - of werlters en werkloses,. soos hulle vandag in die
demokratiese praklyk is - uitnooi om deel te neem aan die
uit-delging van ,fascisme", bedoelende daarmee die Ossewabr
and-wag. Dit kan alleen daa1·aan toegeslcryf word dat hierdie nSpring
-bokleiers" nooit we1·klik aan die front teen nfascisme" geveg het
tn claw·om nie !lie ontnugtering van die gewmw soldaat deel nie.
HiCl·die organisasie met sy Joodse Ieiding, wat beskbu word as
cl.ie militcre arm van die lwmmunistiese beweging in Suid-Afrika,
l:ct hom blykbaar ten doel gestel om .,fascisme" en
,oorlogsmis-dade" met geweld uit te roei solank as wat die demokrate in die
parlement nog besig is om te beraadslaag of hulle hul veldtog
sal begin met 'n gekose komitee of wel 'n ge~·egtelike kommissie.
WERKERSVERGADERING
Op 30 April hou die Osscwabrandwag sy jaarlikse werlter
s-vergadering in die Johannesburgse stadsaal. Die Joodse leiers
van die Springboi,·Legioen is besig om die kommunistiese
gepeu-rcl op te rui om daardie vergadering te verongeluk. Die
Ossewa-brandwag het nog nie probeer om icmand anders se vergadering
met geweld te onderdruk nie. Maar as die de!J10kratiese bewind
o0k te swak is om sy beginsel van vrye spraak toe te pas en 'n
stop te sit aan die onverantwoordelil'e oprUiing tot geweld deur hierdie Joodse .,Springbolilie" wat verlede jaar gelei hct tot die opbreking van die H.N.P.-kongres, dan wil ons hulle die verseke-ring gee dat die Ossewabrandwag in elk geval nie bereid is om hom van 'n kommunisliese gepeupel te laat hokslaan nie. Op 30 April hou hy sy werkersvergadering.
DIEGENE W AT IN U
BLAD
ADVERTEER
IS U VRIENDE
DEUR
PROF
.
DR.
J
.
A
.
WilD.
\'ir die rncnshcid as geheel het die Twe<'de \Vfn·eldoorlog,
~oos ,..elf« 'n d\\aas \'Oon1it Jwn g-esien hct, min ou \'r:lab'stu!<l<<'
opgt·los en baie nuwcs gcskep. Selfs die aanpal<ldng,
gC'swyg-di(· oplnssing-. ,·an ou \'Oor-oo!'!ogse probleme is vamlag-
mo<'i-lii;C'r as uoil. ln \'C.:rgelylcing met die aaldigc \\'C'rldiJ;heid \':ln
lfip ll:l.·UOJ'It,g:,e Wcn•hl, sJ;yn die paradysagtigc tot'l;oms \\'at die
ool'logsp•·opagancla nog enl<ele jare gelcde so ln\istig uit
g-t·-Jo·aatn het, as SO\'C'Cl sottern~)· Vir diegcnc \\'at groot \\':l:\1'<1<•
aan die bcloft<'s \'an die oo•·logspt·opaganda. gehcg het, lcwct·
die huilligc w{·t·dtl mcnig<· ontnugtcring. Tot dit' ontnugtcrd<·~
lwhonrt sondet· twyfcl ool< die Jode. wat in <lie vel'lliet'igin:;
va11 ,fiitlcr sc Duitsland Jood:<e voorspocd c11 gi\lnlt gcsien hct.
\:Vas die anti-semit.isme van hierdie Duitsla.nd dan nie 'n \'e•·· name rc<lc \\'llat·om hy vt'rnicti:; moes word nie en was die i n-tcntasionalc ,Jod<'dom dan nie die gl·vaarlil<stC' vyande va11
Hille•· nic '? En vandag na die oorwinning '?
DIE JODEDOM IN DIE
BEVRYDE EUROPA Die J ode-naagstult, al gee
die Jode aan hom 'n andcr
naam, is een van die baie
\Taagstul<lte wat die Tweede
\\'ereldoorlog seer seker nie op·
gelos het nie. Die t'enrictiging
ra11 llitler se Duitsland en die
... ben·ydin!J'' t'alt Euro71ct llcur Russc en An!lel-Sakse,·s /tel nic anlisemitisme uilgeddg of liefde r'i7· clic Jocle yekweek 11ic.
Die wereld is nog altyd met 'n vraagstuk belas wal skynbaar ewigdurend is. Hieroor laat oor-sese berigte geen twyfel nie.
Volgens die Ameril<aanse
nuuslydskrif 'l'imc het slegs
een-derde van die .Jode in Eu
-ropa die oorlog oorleef. Europa
hct nietemin nog altycl 'n Jode
-vr·aagstuk en antil;emitisme
sou nog vandag daar sterkcr
wees as voor die oorlog. Dit
is wel waar dat die regerings
van Europese Jande hul anti
-Joodse wetgewing teruggetrek
hct. Lande soos Hongarye,
Bulgarye en Roemenie is deur
die wapenstilstand-voor waar-des ged\ving om dit te doen. Ook die nuwe Oostenrykse re-gering het \'Oile burgerlike rcgte aan Jode beloof. Dog
orals in die .,bevryde" Europa
wo1·d Jode wat na hul ou woonpleltke terugkeer. as on·
welkome vreemdelinge behandel. Daar sou vir hulle geen
her-beJ·g, geen kleding. geen voecl
-sel en weinig simpatie wees. ln Roemenic sou helfte van die J ode vo.n liefdadigheid afhanlt· lik wees. In Hongarye sou
slcgs elf present van die J'ode 'r. eie lewensverdienste he en
in Weenen waar daar voor· diA
oorlog, d.w.s. onder Hitler, 180,000 Jode gewoon het, sou
daar vandag slegs 500 wees
wat vaste werk het. Selfs in
Parys sou grond- en huisbe·
sitters hulle in verenigings or·
ganiseer om die Jode te beveg
wat hul ou besittings of
woon-pleld<e terugverlang. Aldu5
die Amerikaanse nuustydskrif.
JODE-VRAAGSTUK LEEF
VOORT
Dit is nie die bedoeling \·an hierdie artikel om die Jyding
,.an die Jode in Europa te be
-ldemtoon oC te verkleineer nie.
Daar· is lt·ouens baie mecr
nie-Jode as Jode wat in Euro·
pa gedurende die OOl'log en ook \ andag nog net so \'eel of meer
gely het en nog ly. Dit is ook
bekend dat die Jodc cleur hul
internasionale lwnnel,sies in
staat is om hul eie lyding har
-der ann die wereld te verl,on·
dig as nie-Jode. Dit is seil3
moontlik dat aan Joodse lyding
el<stra publisiteii verleen word
mel die doel om 'n .Joodse tui:s·
te in Palestina sterker te
pro-pageer. Wat hic1· wcl ondeT~ slreop wo1·cl, is die feit dctt
(tlltisemitismc 11ic met die oor·
10inning 1·an <lie Jode-t·riendc
en bcskc1'11tcrs c11 <lie t'enr
ie-ti{li11[J van die Jocle-Jwters
en
-t·ymulc tlit clie wcrelcl is nie. Die Jocle
en
ook <lie toereld1vect vcwdag clat mrti~emitisme
uic '11 plcmtjio i.~ tv<tt net in die
ontam·cle .Qcmoccl r·cm '11 Janc
•-tickc 1-litlc?· CIJ sy /(lick gegroci
·.
lret nic, soos in die vE>rlcde b
e-weer is. Die militere oorwin·
ning het nie die Jode-vraa
g-stuk verwydcr nie. Vandnar
dan ook dat Jode net soos
vroeer gretig is om van hul
Joodse name en vanne ontslae
te raal<. Die Franse dagblad
J ounr<£l 0 f Jiciel be,·at
l<olom-me \'an J'ennisgewings waarin
die Le\·ys, Cohens ens. hul
vanne in Dumont. Beautemps
ens. verander, en hierdie blad
is seker nie 'n uitsondering nie.
P ALESTIK A 'N OPLOSSING?
Aangesien die Jode-vraa
g-stuk in Europa nie opgehou
het om te bestaan nie en Jodc
nie meer gewild geworcl het as
in Hitler se tyd nic, is dit
ver-staanbaar dat Palestina g1·oter
aantrel<idngskrag vir baie ~u
ropese Jode geltry het. 'n
Joodse tuiste in Palestina 1:s
egter nog geen tJitgemaakle
saak nie. Brittanje wat
Pa-lestina as mandaatgebied
re-geer, ry nog altyd op die
he-rings van 'n uiter·s
onaange-name dilemma. Dit is bekcnd
dat die Britte gedurende die
Eerste \Vereldoorlog aan die
Jode beloftes gemaak hct wat in stryd is met beloCtes wat hulle terselfdertyd aan die
Ara-biere gedoen het. Hierdie
teen-strydige beloftes het nie aileen
\'ir Jode en Arabiere nie maar
ook vir die Britte 'n lang en ongelulddge nasleep. Teenoor
die Arabics - Mohammedaanse
wereld sowel as teenoor· die
internasionale Jodedom met sy
Sionistiese organisasies moct
die Britte versigtig optree. Op
die oomblik is dit die Jode wat
met die Britse beleid in
Pales-tina ontevrede is.
Nasionalis-tiese J oodse organisasies het
reeds herhaaldelik hul tocvlug tot dade van geweld geneem.
Op die oomb1ik is dit ·n
gewa-pende vrede wat in Palestina
heers. Die nabye toekoms sal
bewys moet !ewer of die Britte
aan die Joodse eis gaan toegee.
d.w.s. om die kwota Joo<.lse
im-migrante na Palestina t.e
ver-hoog of nie. Vir L-onden
be-sorg die Paleslynse vraagstuk
sonder twyfel baie Jwpseer.
Th'TERN'ASIO)JALE
BETE-KEKIS VAK
JODE-VRAAGSTUK Die hele Joodse en
Palestyn-se vraagstukke is egter· nre
sal<e wat aileen B1·itte, Jode en
Arabiere raak nie. Soos in die
verlede, en vandag misl<ien nog
meer as in die verlede, het ons
hier met 'n ~angelcentheicl van
internasionale betekenis te
doen. Vee! sal afhang van die
houding van vVashington en
Moskou. Sal die sterk
Ameri-kaanse Jodedom sy volle
ge-wig len gunste van sy
Palcs-tynse rasgenote in die stryd
\\'erp of sal die oliebelange van
die Nu-Yorkse en Londense
geldsakke in die Arabiese
wt':-reld die deurslag· gee? Wat gaan die houding van die
Rus-siese Sfinks wees? Op die
na-burige Iran het Moslwu ten spyte van Washington. Londen
en die V.V.O. sy hoU\·as ver-stewig. Gaan die Iranicse bot-sing hom in Palestina en ander naburige Iande herhaal? As
lid van die V.V.O., onder wie
Palestina en ander mandaat
-gebiedc sorteer. sal Rusland
geleentheid \'ind om hom te
!< .. at geld.
Intussen het die Jode·
vraag-stuk nie opgehou om te bestaan
nie al necm hy ool< hierdie of
daardie ideologiese vorm aan.
\t ir baie Jode sal die wc.orde
v?.n Jackson, die Am<:;rikaansc
hoofaanklaer in die Ncu:-
en-belgse hof 'n openbaring w<..cs:
,.C>ns beskuldig nie dte marme
in die beslmldigde-b:m;, van
i\!Miogiee nie." so het hy ges~. Was antisemitisme dan nie een
\'an die ideologiese hoekstcne
van Hitler se Duitsland ni~ en
hE>t Duitse antisemitism.~ dan
r.:e bygedra om 'n vrf:~S!Iite
w,~reldbrand tc veroorsaak
uie.,
Hf.Xomdt. De Wet
Oorlede
Met innige leedwese moet ons
berig van die dood van hoof
-komdt. H. N. de Wet, (Oom Hendrik) alom bemind, wat op
1 April oorlede. is op sy plaas
Vlaktefontein, Lady Grey. By
is begrawe op 2 April deur ds.
Van der Merwe. Die Ids was
op 'n waentjie, belaai met k
rau-se, wat getrek is deur twee
ossc. Sy wit ryperd was aan
die spits van die stoet. Die manne- en
vrouekom-mando's 'en offisiere van
om-liggende dorpe het 'n erewag
gevorm. Byna 300 persone het
die !aaste eer aan hom bewys.
By die graf het mnr. P. de
Wet almal bedank namens die
familie en genl. C. Rome hulde
betuig namens die
Ossewa-brandwag. Hy was 'n getroue
O.B.-offisier en 'n man wat sy
Kerk en Voll' lief gehad en
ge-trou gedien het. Almal kon op
hoi!' staatmaak in tyd van
nood. - (Ingestuur.)
Dr. Hans
van
/Rensburg
sal 'nOpenbare
V ergadering
vanBLAN
l(E W ERKERS
toespreel' in die
STADSAAL
johann
esburg
opDI
NSDAG,
30
APRIL
om 7.30 n.m. Onder beskerm.ingvan die Ossewabrandwag.
OU
D-GEiNTER-NEERDES
• Alma! wat ween:; politieke redes in die gevangenis of
in-terneringskampe was tussen
1939 en 194G, word uitgenooi
na 'n konferensie wat op Paas
-maandag (22 April) in
Pre-toria gehou word. Diegene wat
nog geen omsendbrief ontvang het nie, geliewe onmiddellik
daarvoor te sluyf aan:
Bo
nd
v
an
O
rt
d-G
e
'i.ntern
ee
rdes
e
n
P
olitiek
e
Gev
ang
e
nes
Tmlorgebou 38, PRETORM.. I "'
