AFZETTINGEN WTKG 27(4),2006 76
Aalter,
bezoek
aan
een
oude bekende
Freddy
vanNieulande*
De locaties Locatie 1
Op
de hoekvandeSpoorweglaan
endebrug
overhet spoor ‘de Buuze’lag
eenaantalhopen geel
zand dieonzeaandacht trokken. Erwaren eenpaardiepe
rondeputtenin de bodemgestoken,
diekennelijk
moeten dienen alsfundering
voor eenwoning
-de min ofmeerrondegatenmeteendoorsnedevanongeveer anderhalvemeterwarenal vol betongestort. Uiteraardwarende bekendesoortenals
Megacardita
pla-nicostaen Turritellasolanderi hier alomaanwezig.
Nadatwekennis hadden
gemaakt
meteenuiterstvriende-lijke plaatsevriende-lijke inwoner,
dieons nademiddagmaaltijd
kwamverrassenmetenkele kisten volmetdoublettenvanMegacardita'
sdiehij tijdens
debouwwerkzaamhedenaande
spoorlijn
hadverzameld,
washet verder zoeken in dezehopen
niet erg interessantmeer.Locatie 2
In de buurtvan de oude molentussen de
Weibroekdreef,
Stationsstraatende Bellemstraat is het beeldvanvroegertotaalaanhet veranderen. Detopvande heuvel in het
cen-trumvanAalter
dreigt geheel
onderbebouwing
teverdwij-nen. De oude molenstaaternog,maar voor
hoelang nog?
Naast de molen
lag
eengrotehoop
zand vanhet bovenste deelvande heuvelmetdaarinnogal
watlossekleppen
vanCrassostrea
(Turkostrea?)
multicostata.Helemaal linksboven: locatie 2, achter de molen.
In
maart-april
2006 ben ikeenpaar keer in Aaltergeweest.Na
lange afwezigheid
sinds deontsluitingen
aande spoor-baanenbij
eenscholencomplex
ineeninmiddelsgrijs
ver-ledenwasheteen
prettige ervaring
om weer eensin dezan-denvanAaltertekunnen duiken.
De
ontsluiting
wasalsgewoonlijk
maartijdelijk
enal ineenvergevorderd
stadiumvanuitgraven,
toen iker eenkijkje
konnemen.De
tip
kwamvanDirkNolf,die op weg naarzijn
werk dehoge
bouwkranen in hetcentrumvanAalter had zienstaanendan isermeestal wel ietsteontdekken.Op
22maartvolgde
eeneersteverkenning. Langs
de spoor-baan zelf is uiteraard nietsmeer vande ZandenvanAalter ontsloten. De wandenvandedoorsnijding
vande heuvelzijn voorgoed volledig
onder beton verdwenen.Overzichtvande bezochtegenummerdelocatiesinAalter.
Helemaalrechtsboven: locatie I, Baarzelestraal
kruising
Weihroekdreef.
Hierboven: locatie 3,
vanaf
de molenkijkendin derichting
vandekerk.AFZETTINGEN WTKG 27(4),2006 77
Aan de
achterzijde
vande molen bevindt zich eenlager
plateau,
waarvanwegede bouwwerken rondomnogal
wathopen
sedimentlagen
metde alweer bekendeschelpen
uit de zandenvanAalter.Locatie 3
Vanaf de
molen, kijkend
in derichting
vande kerkzijn
decontouren van eenontsluiting
al zichtbaar. Menwasdaar
bezig
metdevoorbereiding
van defundering
vooreengroot
gebouw.
Aan de wandenvande
bouwput
wasnogeenbeeldtezienvande zandenvan
Aalter,
een niveaumetzeer veel Turri-tella solanderi(zie
grotefotohieronder).
We konden alleen hier endaar watlosse vondsten
verza-melen omdatweniet het
juiste gereedschap
bij
ons had-Locatie I. Dehopen geelzandbijdekruising Baarselestraat-Weibroeksdreef.
DebekendeMegacardita planicosta.
Locatie 3.Aan de wandenvande putwasnogeenbeeldte
AFZETTINGEN WTKG 27(4), 2006 78
FOTO
LEXKATTENWINKEL
denomwat
graafwerk
teverrichten.Een redentemeeromnogeensterugtekomenmet
geschikt
materiaalom eenzeebodem uittegraven.
Die
volgende
gelegenheid
deed zichvoorop 20april.
De werkzaamheden in deput waren intussen in sneltempogevorderd
en de vloerwasal gestort. Toch bleeker nogeen
mogelijkheid
tezijn
om eenblok uittegravenomla-terthuistekunnen
uitprepareren.
Het
uitgraven
trok denodige belangstelling
vandenieuws-gierige
bouwvakkers. Hetprobleem
omhet bloktekunnenverplaatsen
werd door hen op laconiekewijze
mede opge-lost: “We laten het hek nog welevenopen,zodatje
metde auto totvlakbij
kunt komenomhet blokteladen.” Thuis werd het blok in drielagen opgesplitst,
daardoor isereeninzicht in de fauna inzes beelden
mogelijk.
Foto’svandrievandeze zeebodemsstaanop de
pagina
hiernaast. IneeneerdernummervanAfzettingen
staateen methodebeschrevenom zeebodemsteprepareren
(zie
lit.Freddy
vanNieulandeenMarcel Vervoenen,
1999).
Het ontsloten
profiel
kwamovereen meteeneerdereont-sluiting nabij
eenschool in hetcentrumvanAalter.Tijd-perk
is:Eoceen, Lutetien,
FormatievanAalter,
Aalter sand member interval met Turritellasolanderi, lagen
4tot enmet 7
(zie
lit. Dick NolfenÉtienne
Steurbout,1990).
Eennauwkeurige afbeelding
vanhetprofiel
istevinden inbo-vengenoemd
artikel oppagina 33, figuur
17. Hetuitgegra-venblok komt uit het bovenste deelvan
laag
4.Tijdens
hetuitprepareren
vanhet blok kwam ookeenaantalschelpen
uit delaag,
dieapartwerdenuitgeprepareerd:
Pi-tar
sulcataria,
Orthocardiumsubporulosum,
Callista spec.,Sycostoma bulbiforme
enClavilithes cf. maximus.Alles
bijeen gaf
hetons eenmogelijkheid
omwat meerkennis
op tedoenvandeze interessante
afzetting
uit hetEoceenvanVlaanderen.
Met dankaan de deelnemersaanbeide
exploratiedagen:
mevrouwS. Cordier uitGent,de heer B. de
Jong
uitMid-delburg
ende heer L. Kattenwinkel uit Goes.Literatuur
Nieulande, Freddy
van enMarcelVervoenen, 1999. Hetkunstmatig verstevigen
vanfragiele
fossieleenrecen-te
schelpen, zee-egels, kreeftachtigen, zoogdierresten
enzeebodems.
Nolf,
DirkenEtienneSteurbout,
1990. Excursion de FA. G.B.P.enBelgique,
du 24et26 mai 1990.Stratigraphie
de
1’Éocène
enFlandre occidentaleetdans lesRégion
limitrophes.
Bulletin d’information desGéologues
du Bassin deParis,
vol.27,
fase. 3; 9-36*Freddy
A.D.vanNieulande,Scheldepoortstraat
56,4339 BN NieuwenSint-Joosland,
email:
frvannieul@zeelandnet.
nlwebsite:
http://communities.zeelandnet.nl/data/strand/
Hetuitgegravenblokvanlocatie 3. Klaarom teworden
gepre-pareerd.
Locatie 3.Devoorbereiding,zoekennaar eenrijk gevulde laagAFZETTINGEN WTKG 27(4),2006 79
Schematische
tekening
van het indrie
lagen opgesplitst
blokvanloca-tie 3. L=liggend,H= hangend.
Foto’svandrie
uitgeprepareerde
zeebodems(45
bij
35centimeter):Linksboven:
laag
1,hangend.
Linksmidden;laag3,liggend.
Linksonder:
laag
3,hangend.
Apart
uitgeprepareerde
schelpenuitde blokken: Sycostoma bulbiforme 5. spec. 4. Callista 3. Orthocardium subporulosum Pitar sulcataria 2. Clavilithes cf. maximus 1.