Innovatiewerkplaats Juridische aspecten van de arbeidsmarkt Door: Monique Beukeveld en Suzanne van der Woude
Het is donderdagochtend. Studente Linda van de SJD opleiding zit samen met vijf andere studenten van SIRE, twee docent-onderzoekers, de lector en een opdrachtgever uit het werkveld in de innovatiewerkplaats van het lectoraat Juridische Aspecten van de
Arbeidsmarkt (JAA). Linda vertelt over haar ervaringen met het interviewen van de eerste sleutelfiguren voor haar afstudeeronderzoek. Deze gaat over de inzet van
arbeidsgehandicapten bij werkgevers. De andere studenten zijn nog niet zover en luisteren aandachtig naar Linda haar verhaal. Ze vertelt dat het hele leuke interviews waren met mensen die veel informatie gaven, maar ook dat ze op bepaalde onderwerpen wel beter had moeten doorvragen en dit in de volgende interviews zal meenemen. De andere studenten nemen dit als tip mee voor hun eigen onderzoek. Eén van de docent-onderzoekers vraagt aan Linda of ze nog meer tips heeft voor haar medestudenten. Linda vertelt onder andere dat een goede vragenlijst haar structuur heeft gegeven bij het afnemen van de interviews. Studenten vragen aan de opdrachtgever wie zij het beste als sleutelfiguren kunnen benaderen voor hun onderzoek. De opdrachtgever denkt hierin mee en is zelf benieuwd naar tussentijdse
resultaten van de onderzoeken. De studenten vertellen over hun tussentijdse resultaten. De opdrachtgever is enthousiast. De resultaten verrassen haar. Ze zal de nieuwe inzichten meenemen in haar werk. De lector zal de resultaten meenemen in haar onderzoek naar de inzet van arbeidsbeperkten bij werkgevers. Linda gaat met een medestudent in overleg over de opzet van het onderzoek. De andere studenten bespreken met elkaar hun literatuurstudie. De ideale manier om het werkveld, onderzoek en onderwijs samen te brengen om van elkaar te leren, elkaar te verrijken met informatie en kennis en te komen tot nieuwe inzichten. De innovatiewerkplaats Juridische Aspecten van de Arbeidsmarkt.
Het lectoraat Juridische Aspecten van de Arbeidsmarkt van het Kenniscentrum Arbeid brengt al enkele jaren studenten, werkveld en docent-onderzoekers bij elkaar in een zogenoemde innovatiewerkplaats. De studenten verrichten bij het lectoraat hun afstudeeronderzoek. Zij worden hierin gezien als junior onderzoeker. De onderzoekvragen zijn afkomstig uit het werkveld, zoals de FNV en ZorgpleinNoord of zijn in opdracht van het lectoraat zelf als onderdeel van grootschalige onderzoeken zoals het RAAK-MKB project Sociaal in het bestek of andere thema’s waar het lectoraat mee te maken heeft zoals de Wet werk en zekerheid 2015 en grensarbeid. De studenten zijn vooral HBO Rechten en SJD studenten. Maar ook studenten van HBO bedrijfskunde hebben al deel uitgemaakt van de werkplaats. Maandelijks komen de studenten, de lector Petra Oden en wij als begeleidende docent-onderzoekers en waar mogelijk het werkveld bij elkaar. In de innovatiewerkplaats wordt met elkaar de inhoud en de voortgang besproken van de verschillende afstudeeronderzoeken die de studenten uitvoeren.
Wat is het doel van de innovatiewerkplaats?
In de innovatiewerkplaats komen onderwijs, onderzoek en werkveld samen. De studenten worden betrokken om een bijdrage te leveren aan de oplossing van een probleem in de beroepspraktijk. In de innovatiewerkplaats werken studenten, docenten en werkveldpartners samen. Door de diversiteit aan kennis, niveau en invalshoeken versterken de leden van de innovatiewerkplaats elkaar en worden geprikkeld om hun eigen kwaliteiten te ontdekken en
te gebruiken. Op deze manier werkt ieder lid aan zijn of haar eigen professionele en persoonlijke ontwikkeling.
Wat gebeurt er in de innovatiewerkplaats?
In de innovatiewerkplaats staat het leren van elkaar en het delen van ervaringen van de studenten in het onderzoeksproces centraal (intervisie). Ondanks de verschillen in
onderwerp kunnen studenten vaak meer samen werken dan ze in eerste instantie dachten. Zo komt de aanpak van de onderzoeken en de onderzoeksmethodologie veelal overeen. Leren door te reflecteren op het eigen handelen is bovendien een van de principes binnen een innovatiewerkplaats (Petra HM Cremers, Handreiking innovatiewerkplaats, januari 2015). Studenten worden in de werkplaats hiertoe uitgedaagd door elkaar, het werkveld, docent-onderzoekers en de lector. Om de studenten te ondersteunen bij de uitvoering van hun afstudeeronderzoek, wordt door de lector een minicollege gegeven over praktijkgericht onderzoek. Waar nodig wordt door de docent-onderzoekers een minicollege gegeven over het onderzoeksthema, bijvoorbeeld de Participatiewet en social return in aanbestedingen. Door één van de docent-onderzoekers wordt ter ondersteuning ook altijd een
interviewtraining gegeven toegespitst op de afstudeeronderzoeken van de studenten en op het moment dat studenten daaraan toe zijn. Aan het einde van de reeks bijeenkomsten presenteren de studenten hun afstudeeronderzoeken. Dit is een mooie generale repetitie voor de verantwoording van hun onderzoek voor de opleiding en eventueel voor een presentatie bij werkveldpartners.
Hoe ervaren de studenten het zelf?
We willen graag van studenten weten wat hun ervaringen zijn met de innovatiewerkplaats. Daarom vragen we van studenten altijd feedback. De studenten zijn heel tevreden over de innovatiewerkplaats. Ze vinden het vooral heel prettig om ervaringen uit te wisselen met elkaar. Studenten geven onder andere het volgende aan:
“De bijeenkomsten dragen positief bij aan het onderzoek. De bijeenkomsten waren leerzaam. Je gaat vragen stellen aan jezelf”.
“Knelpunten werden besproken, ideeën werden uitgewisseld, er ontstond een “samen gevoel”.
“De extra minicolleges en de interviewtraining waren erg nuttig - het gaf iets extra’s”.
“Het is prettig om ervaringen te delen, vooral als je vastloopt”. Succes: samenwerken, leren, reflecteren
Een mooi voorbeeld van de innovatiewerkplaats van 2014-2015 is de samenwerking tussen twee studenten die allebei een afstudeeronderzoek deden voor het lectoraat in nauwe samenwerking met de FNV. De studenten deden allebei onderzoek naar een ander onderwerp binnen het thema grensarbeid. De ene student keek naar de knelpunten en succesfactoren van het wonen in Nederland en het werken in Duitsland. De andere student keek naar een eventuele plicht om over de grens (Duitsland) te solliciteren. Beide studenten deden hun onderzoek bij en voor de FNV. Zij hadden hun werkplek ook fysiek bij de FNV. Alhoewel hun onderwerpen van elkaar verschilden, hebben zij zich enorm aan elkaar opgetrokken. Ze hebben elkaar geholpen door inzicht te geven in hun aanpak, door het samen plannen van de interviews en het samen overwinnen van de problemen die ze (en
elke student met hen!) tegenkwamen. Uiteindelijk hebben beide studenten met hoge cijfers hun onderzoek afgerond, zijn ze ook beiden genomineerd voor de FNV scriptieprijs en heeft uiteindelijk één van hen deze prijs gewonnen. Beide studenten zijn door de FNV gevraagd om hun onderzoeken te presenteren tijdens verschillende workshops en bijeenkomsten van de FNV. Deze alumni zijn nu betrokken bij het opzetten van een informatiepunt over grensarbeid bij de FNV. Daarnaast zullen ze een gastcollege geven over hun onderzoek in de Specialisatie Arbeidsrecht, zoals ook andere studenten dat vóór hen hebben gedaan. Een mooie
verbinding tussen onderzoek, onderwijs en werkveld. Waarbij de alumni nu het werkveld vertegenwoordigen.
