/;eregistrcer
Btllldie H
.P.z..
oo
'l2NmwbllJd.
Die
partypolitiek sien
m
el/;e
eerdiert$telike
A
fr·ik(m.er
'
n
moontl
ik
e
mededinge1·
en
probeer
!tom
du
s
ui.tshakel.
D
i
e Osse-u.'abnwdu
:
ag s
ien
in ellce
verdiens£elike
A
ft·i-kwwl·
'
n m
oo1zl.lilw
mede-u:erke•· en
probem:
lzom
dns
i
nslwhel
.
.
,
TWEE
D
E JAAHGANG.
V\--
OEN
SDAG,
21 APRIL
19
43
.
Ko
.
2
2.
Ossewabrandwag kan
Uitg
e
werl<te Pl
an
Staat
rteet
Oorneern
Gen
l
.
Smith oor Krag
van
Volksbeweging
Die Osscwabranc!wagge!lagte wnt die Afriko.anse protluk von die nuw::
werei~lwy_e itiee van di~ to~koms is en wat uit eie volksverrcdc geg;·oei he t -daardre 1dee v<:n Chnstelrke broederskap en hoedt?nkap binno •n volk was die hooftcmn in 'n tocspraal~ wat genl. J. A. Smiti1, A.K.G., vcrlcde 'wee!< voor 'n vergadering van Kaapstadse offisiere gehoa hst onc!er voorsit terskap van hOofgenl. dr. F.
o.
du Toit van Zyl.Genl. Smitll ~et ook v~i"I!JYS na die Ossewt.brandwag se houdins in vc;·t!and r.1et godsd:ens en d1e l:crk. Sy vcrhoucling is nic iets waaroor daar gegis hoef tc word nio, want dit is rce<Js vasge!e in sy opgcstelde beleid ondet Ieiding va1, kerltmanne. Die Ossewabrandwag wil tccsicn dat die
g~diens van die volk b~hoo~lik beskerm wo:·d en dat die beginsers wat cleur d1e kerk gepreek word, m d1e staatspralltyk ve;rwesenlik word. Dit is aHes haarfyn tdtgower'k. --;.-: ... ,..~1\!'-'~
1
""'"'"""£1~~~"'""'·
Spr. bet begin deur daarop to wy:;
clat <lie ,·olbbew(-ging ttik,; antlers i~;
ni,. :l» die Yolkskoers en daarom slnit.
diL- ook daardie \"olksclcme.nto buitu
diu organisa ie in wat op die ,· o]k,-l<ocrs ::.taan. On, dink uie in terntc \":tn koppe as ons Y:lu die O:ssowubmncl
-way; ~c krag praat nie. Deur die
ver-bod op staatsamptcnare hct die
o.s.
tienduisende inges11rewc lede vcrloor,maar daardio mensc word nogtans be -skat; as deer van die volksbcwo:.ging omdat hulle nog op die volkslwers staan. oaar is selfs mense vandas wat
a::m
organisasics behoort wat ons beveg wat inderdaad aan die Osscwa·brandwag behoort, want hullc is potcn-siel-<! en daadwerldil~e ltragte van die volksbeweging, die voHtSI<oers. Daa1··
om ,.3 ons hicrdio Osscwabraudwa
g-ideo is 'n gedngto wat nit die volk korn en deur tlie Yolk aan,·aar is; dit. is die
,·olkse helpmekaargcdagtc van Chri>,tc-like hrocdersknp en hocdcrskap. A:-;
sommige
so
dit is nasionaal-so~ialisme,antwoord ons dat ons nic omgce wat
die naam is nie, wantons ::,taan vir clio
idee, en wei 'n idee wat cie was aan
ons volk sedert sy ontstaan: een Afri-kaner vir alma! on ahnal vir cfl<ecn.
En as daar sommige mense is wat s& ons is nie ware nasionaat-sosialiste nic,
maar hulle is dit cintlik, dan stef dio O.B. die vraag: rs dit wat julie .,bet-er nasionaa!-sosialisme" noem nie mislden net daardie clement wat vreemd aan
ons \'Oik is nic? Dit is wei 'n wcreld-wyo gedagte, maat· 'n gedagte wat cie-60ort.ig nit ons volk gegroc.'i hot.
0:\l>ERTIREEK
Hierclic gedngte Yan nasionalc broe-derskap is ! ,·delik •leur die im·oerin" van die party,telscl ~ed~t·L l!JlO ,·et': dring deur die p:ury-itlee wat 'n iJl ge-,·oerdo amlin~ is. Toe· i, nie weer dio
broederslwp rnakge"ien niP, m:1a r dio
lidmaatskap aan 'n party en wie nio
hinne die part_,. wa~ nic i~ b<·,·eg: en bclastcr, of dit. nou volksgenoll' was of nie. Daar is ,·inge geYorm wat in J,l1Cc.le-Afrikaners hul ,-yan<lc gc»ien hut
wa,t belaster moe:; "·ord en ons ,·olk
hc•t homsclf mngtcloos en dood gelnstcr. En ~olank ons hierdie stel~cl \"Olg, sal geen ramp ooit afgewcnd kn,n word nic. Voortgaandc het, genl. Smith n:~ die Elsburg;;c verklaring verwys as van not. so re\·olusiouore bolang vir die Afrikanerdom as wat Luthvr se verkla-ring in Wit.tenburg vit· die Christendom wa~. Oit hCt gebre.c~t met ,cJie ou idee van partyskappc en die breere cenh2i<l
verkondig op srond waarvnn ons af!c goeic Afri!tar.crs wat repubiilteinsge·
sind is wc~kom heet ongcag of hul!e
huls,elf nasionaliste of nasionaal·sosi a-liste noem.
As gena. word hoe gaan die O.D. die vt·yheid kry, dan antwoord ons dat hy die Afri!1anerdom so wif dissiplinear en
../"'fr--,"! ~VI>~'T~ voorbcrei da t hy in staa t sal wces om e;1ige midde! wat clic omstandighMe mag voonloen, te uaat sal necm orr. sy vryhe:a to \'Crwerr. 0Jt.~ wil ••nsst·ll \"Ooruerc·i om itt :1l1(\ omsln rulighc•de <"II
teu aile t \C on" ma11 te ,(aan <'n llJh slag to sla.an. :Ha<Jr wat han di,• pany
-st•·l~el doeu ~ Too Duitsland na die vorigc oorlog >.:erp!ctter was, hct die partystclsel hom steeds diaper in di·e
c!lenclo geslccp, maar binnc scs
iaar
nadat hy !lie volksbcwcging aa:waar hot, was hy so sterl< dat ons vandag in Kaapstacl in die don!<.er moet rond-kruip. Dnarentecn »ln:m die ,·oot·bccl<l1·an .l.''ranluyk wat as oon,·inna:tr :d
dil' buii ~ckry het. Sy JHirtystelscf hct hom so magteloos semaak dat op die oomblik toe die Duitsors cfcur di·e Magi-not-linic bars, c!aar vir oulaas nog • n kabinetskrisis was! En vanclag lc Frankryk magteloos en alma! hap stu k-ke uit sy ryk - selfs Smuts het Mada-gasl:ar gehap. Frankryl<. he-t die wcg van die partyste!sel go•Jolg en Ol!its· land di.s wcg van die volksl.lcweging.
Ul'l'Gm vrmT\'l'E DI~Ll<:lD Yi!· llio .-\fril;ancnolk is ,laat· ook
llfrL een redding en clit i:, die ,·olk
»be-wcging. Dcut· die O;,C\\'abrand" ag: ,;c
b<:lci<hafdcling is daa r 'n llla<>~:t '' c·rlr
venig. .Die hcleiJ ten opsigto \":Ut alit• aangel~tml.hedo is in besouuerhecle uii
-~el\·crk, ~n dit kou gedoen word omdat
hio:r !!:e<:n oorwegiug; vir sl.•·nlln•· wn>l
nie. · 'n Party kan dit nio <!oen nic, want hy moet reltening hou met die hcgcertes van die Jooclse tdeser sower as die boer en arbeider. Die 0. B. sc beleid is klaar uitgewerk en indicn daar· vannag •n wonderwent sou ~;ebeur, sal
die Ossewabranclwag sonder stoot of haak .die staat oorneem. Daarom moct
offi~icro dio ~knkels stewig hou, ''-'tnt diu ,·olk Yan • "nid-Afrika Yt.n\ag dat
hnlle die fuuk~ie \':111 die nuwu '>W<Lt
sal uih·oer. :.\h·~ hantlhawing ,·nu die lwmmando-!'tclsel is tlaar 'n nmn; iude-ling gemnak waarvolgens dio l;niP in negc belanp:e-st.rckc YCrdcel won!. :.\feer be;:onder·hedc ontlrent. hierdio inddiug Slll later bekend gemaak word. Daar· won! in verband hiennee nic uiig('gaan Yan die kapitalistiesc standpunt. dat die wcrkncmet· en wcrkgcwor ,·er~kil
lendc belange he~ nie. Alma! witt ,
·cr-bonde is :1au dicsclfdo soort work "ord sa:unge.ska kel, wcrkguwer en wc rknc·-mer. En die vcrskillen.de bclangc word by tlie sta:u:. ,·cneeuwoordig deur die-gene wat aan daardio helan~o verhondc is, on nie dour diegene wat dio grootstc lawaai op 'n pl:ttform ka.rl ma:1k nie. Ook is die verhonding tussc>n staat en kerk uitgc,,·erk en wcl deur v
ooraan-st::antlo kerkleiers. Die Osscwabrn, nd-wng wil die' godsdiens van die volk
be-skc·rm en dio hegin.scls wat gc-preek word in clio praktyk vcrwesenlik.
Die c:konomieso bcloid Yereis radikule
K
«Jmmu
nistiese
T
oename
iiDl
Brit§e
lRyk
~·
l11 .Ji,• kfltmllt1Jii .... ri,-.c l<O<'t":ltll. Guar-riian. 1an S .\pril, \\Ore! Y('rwys ll<l. die
grot>i \":111 komnHmi;.tie~e par·tye. . . .D=r·
INit•lal \:111
.r;,
,
Indiese- 1\ommunistiesc Pany h(·~ in die :tfg<·lopo ses maanclll ll'n·r a... ,·,·nh,l,bel". lui die herig. .. Di.: :\n~tralit·~(' Konununi.-tie:;o P<trtvhet "ll c·we ~.'" ~>er~te kongres gcho;,
"dr>rt. diP n·rhod op sy bc-.Laan
opgc-lwf is. :-.y k·det al is non 20,000 met
<.t·,lit>u lolllditbte in!.(C:,lu~·r ,·ir ,·:utjaar
"<' fedc·rnle n'rki":-.ing;s. · ·
Itt J·:nl.(rlatJJl tel dit· J\umlltllltistiesr
Pany reeds 70,000 ingeskrewe lede. maar, volgens clio bind, word stant ge·
maak Oi> dia ~teun van va!dJOtH.Ie ml!t
'n ledelat v?.n 3 miljoon. l'it e
i<-om{pJ·vinc!ing \I('CL ons tlaL mees~<:
\·a.k-houde in Jwmnttnri:,t icsc h:wde i:>. Ni
e-mand minder nie as min. Hany La\\" -n:nc·c hcL \"t•rlede \I O('k hie·rc.lie feiL
('rkcu toe hy f.!."sc hot. dat din grootslu
teen;..tantl tet•n s_v kleurliugraatl a f-komstig i,; \":Ill ,link~~ of
kommunis-tic:,o vai\Lott~lo wut. l)ehoc:t· word deur ·u lduin !!;l"OCJJiC hlanlw:s, Imliik::;, natu-re! h: Ctt 'n )Hut,. ldcn rl iu~()".
·1 n :l:1llnl\.n·1~ltJg; geucc.·n1 daL die gr oof.-~to t!H·l van di<' nieblanke-hc,·olking
-w:~ar dtf) krng \'an die koutmnniste lc
- uic stcu,g;en .. 'gtig is nie ou d:tt dit·
Kt1mtnunh,tie:,o Party in :-iuic.I-Afrika
\'<JOI'l•Omcn:; i:; 0111
te
n
spyte hierv:-lltmiu-,tens negoJ ;..etcls in die vorkit•.-;in).(
te ),p[\\'i~, knn "n begrip ~e,·orrn worci
1 :u1 hul ::!;("wt-ld igc groPi i u OJlS cio land.
TEEN
WIE VEG
HULLE
"?
Di~' .\"a:,ionalo Pt•;·::. ltct ~>y wurk-Jtt•rnen; \"l'rbit•tl om :wn diu republi
-kt'llll>C Ossewnbr::ualwag to behoort.
I I ullc het no~:. nooit hul werkne-llturs v<•rhietl om Min •lio Empire
-party tc l~hoort nie.
Teen wie veg hierdie politi::i dan
--teen die Britsc. lmperialisrnc of
,, . .,n rlie republikeinse Ossewa -l.r:trtchl :t)!;?
0ptn•<lc, \qn; uaar is J.!root. missl.ande,
by ,·oorbet,l<l diu feit. da.t 07~ pcrsenL
van ons Yolk :.o belcggings in vrcemde h;~ndo is. Geen party kan hieraan iets
cloe.n nic, want sodra hy met so 'n be·.
feid kom, sa! hy geen setcl ruik nic.
'1\•n slotte ltet genl. Smith op dia
vru:!leloosheid van die stembus a.s
wa-pen ~ewys. Die Afrikancrdorn het sc>dcrt
HHO
no~ not cmllnttal by 'nsicmbt:s :::.~Ill bewind gckom en dit wa~
too hy 'n bonclgenootskap gesluit het met die imperialistiesgesindo 1\rbei-dersparty. Dog alleen kon hy nog nooit
tlie tntal haal nie. Watiet· hoop hot by nou wa:tt· die ,·erhotl(ling tot dio nit -landJSe en nic-blanke clemente uog ou -gun&liger i;; as destyds? En hoe kan die stembus ooit die llotnmunismo vel"· nictig? As die kommunisticse
kandi-daat in soutrivi2r verslaan word,
be-teken dit clan dat die konuntmis111c op· gehou het om in Soutrivier to bestaan? hct spr. scvra. N&~, intecndeet. Het hy gccn kans by die stembus nie, sal fly op onkonstitusionc!e wysc or.tree, soos ,daar baio voorbeeldo bestaan.
Waar clio sevaar vandag buite-parle·
menter is, kan dit stegs bevcg word <leur •n bllite·parrementere volksbew e-ging socs die Ossewabrandwag.
Om mcn:.c v!lndag op to sweep om dee! le nccm nan 'n verkicsing wa:1r
da~M· geen eenhcidsfront bestaan nie,
sodat repnblikein nog teen rcpublikcin moot gaan veg, betekon om die volk in hierdio tocsLantl van gevaar op to rocp
tot ~rotor bitlcrheid en grot.er ver-dccldheid, h"t gcnl. Smith bcklemt.oon.
STAP
VIH
STAP
-~og '11 dcmo!u·atiese gt:bt·nik is
wr-ledt! W!!ek oorbnord ~esmyL denr Or!"l
oorlog,rc>r.:;erin~. In die p:trl.ystcl~el is
die Leleid ge,·olg daL 'n k:tbinet. eeu--.temmig moet. wees ten opsigte "'' n
b("Jaidsakc. Sotlra 'n lid \"an dio lmhi
-n<:t ni!: l<an :;a;1mga:m me~ die bcleid
wat U)eg;ep;lS word nic, tree by uit en
tua:tk plek ,·ir iemand wat tlit we) kaa
ondct·::.kr_vf en die rE'goring steun. Ver -lt:do \l·eek bet dum· "o ·u ,·ersltil v:m
lll(;llil1K ontstaan toe min.
J
.
H. Ho f-tuovr hom ween'> sv libeJ·alismc nio kon nn:ecnsel" ig met tiie YOort;csteldc wet-;:(e,,·ing teen Indicr-iUt1ringing iu blanlcogcbietlc uie. H~· het on<lcrgewoontc sy h"dankin~ ,fonueel" ingedien, maa1· beslui.L OtJl m:wr lll die kabinet to ol)·,
~<all~t>~it•u tlie taak ,•au dio huidige be -" it,ol eiatlik i~ om oorlog te voe:·. Bi t:twlamh,e ~aides .l>OOS ldeurv raa~
stnkkt• is lll:t:t•· ~onuner nieLighedc w:n;
~o in clio \"erby~aan af~ehaudel word. Die denJokrnc,ic word dour sy eio k:unp,·egtct·s !.tap Yit· stnp omverg"-\\'t.rp. So \\'orcl Jie :·ei'Olusic na di'~
gcsag-,tan.t volbring.
GEV
AN
GENES SE D.I\NK
()uder~lu<<ndo dau);betuigiug is in
ge-s.tunr deur 'n paar .Afril<a.ners wut
nt:tant.lelanlc in die non!< op ,·erhoor ge -sit •.m v:ng het:
,,/I ieruu:c wil ous die Oss
cwabrand-wag, manntl- eu vrone-afdelings, baie h:trtlik berlnnk vir alles wnt hullo ,·ir on') gcdoen het. Ons is niks, ons Ieier, ,·olk en In ncl is al!es.
:H:v Gocl, my Voll•, 111y La.nd Su id-:\ fr·ika ~
(Ge:t.) U. :.\JOOM.:XBEEK, (nanwns T. T. Schw\!llnus, 'f. P. T\iii,er, C. H. Wcilbach, U.
(.;aum, T. \\". LyoJt.~ en G. :.Uoole
TWEE
Dm O.B., wm:~SD..:.\G,
2J
.APR 1V-1:3?9Vryhend
(j)m
Vlfyhend
~e
V
~JrKllneftig?Y
,.Die ceil l'ryhcid wat on~ nie kantoolaat nie i:; dit· n yheid om nyhcid le veruietig," ,;kryf die liberali~tiose
blad The Forum ,·an 10 .Apt·il in 'n
artikcl waariu hy 'n stcck ~ee na die Christel ike uasionalisme 11·a t in ous land bcpleit wotd, ook <leur die O::.se -wabrand wag.
Hocwel die libt'ralisme eli(;· vn·heid
verkondig \·an -clkcen om sy cic' neil
uit te werl<, ltet die Afrikanen1om nog
altyu net met die onverdrangaaamheid ,·an die libc.ralisrne le docn
gchad-hierdio beleid ,·nn hom om geen \'l·~· heid toe te bat wat die yn·heid ,·an
die liberalism!!' sal ,·ernid.ig ;1ic. Cal-vinisHes in ons oorsprong i;, die cerste planting van die Afrikauerclom ten t,rdo Vllll die Hollands<;' oo~-Imlit'Se Kompauie deur wctgewing hcsl,Nm teen die vryhcid van andc.r om ~;y ~--es telilco eiendomme te ,·ernietig;. Daar
was naa.mlik die i.H:lpaling d>•t aileen mense wa.t die Prot.estautse geloof
locgedaan was. toegelaat sou 11·ortl
om na Suid-Afrika tc kom. Yol
-g<>ns liberalistiese beginscls sou mens
reken, het hierdie Cah·inistiesc volks
-planters die \T,\'hoid gchad om te bepaal wat hut lewenshomling Nl
die van hnl kindors son wees, maar too hiordie Calvinistiese volk later sy geestclike besit wou ilandhaaf deur
middel van onderwys op catvinistiese
grondslag, toe moes hy die grootste verguising -en vyandskap verduur van die kant van daardie pleit!lesol·gers van
die vryheid, en m~:t owcrheidsgeweld is daar,die gcestelike mure vc.rnietig en word dit vandag nos in puin gehou
-ook deur 'n , ,ge.wetcnsl~lousule''.
Diets in ous oorsprotlg son 'u mens
rekon dat die Afrikllnerilom die ny -lwid moes gehad het, volgens liber
alis-tiese. beginscls, om Diet.s te bly, maar
toe hy later in sy eie staat in Transvaal .tteur wetgewing probeer het om daar· die Dietse he.rkoms van hom te besten-dig, was dit die aanleiding vir die libe• ralistiesgesinde Groot-Brittanje om die Afrikanerstaat met wapengcweld te vernietig.
Afrikaans ,·an ~praak sotl 'n mens re -Jccn d::tt die Afrikancrvolk die vrvhcid
moes he, Yolgcns liooralistiesc J)egin
-sels, om tc bepaal wat die taal sal wees
waarin sy kind opgovocd moet word.
maar wanneer die Afrikanervotk vir hom sy A frikaansmedium-skole oprig, sebeur dit slegs in .die aangesig van die grootste verset van die kant van die liberalisme wat vir vryheid staan. En wanneer hiordie liberaliste weer aan I!Jewind van sake kom, moet die Afri· lkaansmedium-skole van die toneel ver· dwyn.
Christclik in sy oorsprong soH 'n
mens rokeu dat, volgon,:; liberalistiese
beginsels, die Afrikaner-arbeider die
vryhoid moes
h
o
·
om vir hom 'u eieChristelik-nasionalo organisasie
te
stigwanneer hy nie met die. kouununisme wil saamgaan nie, maar toe die Afri-ll<aanse mynwerkers tot daardie stap oorgaan, is hulle van liberalisticsc kant
~net die banvtoe11 getref en hul broo~
'is hulle deur 'n gestote·deur-stelsel uit '(jie mond goneem, en die liberalistiese
•OWCrheid net. ingegryp 0111 'n Spoor· ~ond in flarde te skeur.
(Inderdaad het die Afrikaner geleer wat die Dybelwoord beteken: Die
ge-nade van die gocldelose is Wl'eed !)
Eu van uit liberalistiese oogpuut bo -skou dat elkeou die nyheid hot om sy
eie heil uit te werk, sou 'n me<ns reken dat die AfrilcanetTOik die vrvheid moes
he
om sy eic staatstelsel · te bepaal, maar wauneer 'n volksbowcging gestigword wat die ondersteuning van hon -derdduisende Afrikaners geniot hct, dan is dit juis die libera.Usto wa.t vir
ons hcuuie da.t dit 'n ,.vyfc1ekolonne" en 'n bedreiging vau die ,Afrik aner-tradisie" is I ·.Dan wor.d lby die ower· heid gcptcit otn hierdie volllsbeweging se leiers in die tronke to smyt oi setfs
teen die muur te sit!
Die li'beralisme is uit.ers onverilraag -sa·am wanneor 'n andcr so vryheid hots
met hul opvatting van vryheid, maar aan die ander kant uiters lankmoedig '
wanncer die. vryheid van dio enkeling dcur die vryheid van 'n ander enkeling
(Ven·olg in volgendo kol.)
DIE O.B., WOENSDAG, 21 APRIL
1943
.
Brokknes
u~t
dn®
Bu~te~and
DIE
VEUSKILLEN.OE
OORLOG§.FRONTE
Die huidigo woreldoorlog hot baie fronte. So is daar in alle oorlogsvoe -rcnde Jande die ekonomiese front wat daarvoor moot sorg dat daar genocg vocdsclvoorrade, grondstowwc, fabrieke (•n arlHlidcrs is om die oorlog met su k
-se;; tc btu vocr. Aangesien vir elke pontl vocd~oh·oorrade, vir elke pond
grondstowwc, vir elke fa.briek en vir
olke arbcidcr in geld oetaal moct word,
is daar ook 'n fina.nsielc front. Sir
Kingsley Wood, Britso minister van
finsnsies, ltet in sy jongste bcgrotings -l·ede die tlitgawe van Brittanje in 194:3
op £5,756,000,000 goraam en verklaar
dat sy regering sedert die. begin van
\he oorloo- die reusaotige oednw van
£8,667,000,000 gclecn°hct. Dit is vir
die gewone st.erf!ing gans onmoontlik
om h!erdie astronomicse svfers vau
slcgs ccn oorlogvoereude Iaml ook maar
cnigsins te begryp, al verklaar die m.i!1ister ook verder dat Briitauje tans
£15,000,000 per dng aan die oorlog b e-.-,tee. Die huidige oorlog het die Britte
reeds meer gckos as al hulle baie oor-loe saam gedurende die laast.e 150 jaar. Dit bly 'n raaiset hoe hierdie skuld terugbetaal sal word of hoe selfs die
rente daarop gevind sal word.
Dan is daar uog b11.ie ander fronte.
Daar is b.v. die propagandafront wie ~e taak dit is om die eie oorwinnings to vergroot en die eie ncderlao t.c vor
-klcin, die cic volksmoraal hoog te hon
en diG van die >y:md to ondergr:n~f en terselfclcrtyd om die neutrlllc woreld
tc bem·bei. Daar is ook in clke oorlo
g-voercnde land 'n tuisfronc met ui
tgc-breide pligte, want die bomwcrpervlieg
-tnig het nou eenmaal ,·ir man; n·on en
kind tuis die oorlog ,·an bloed en st.aal
'n aaklige werkliklteid gemaak. Dan is
(Vervolg van vorige kol.)
opgeslurp word totdat i1y nog net .die '!li'yhcid oor het om die ander sc slaaf tc wees. Onder hie.rdie vryheid van die liberalismc ilct onafhanklikc volkC
uan die wereldtoneel vcrdwyn om seen
antler r,ede nie as dat hulle te swak was
om hulself te verdsdig, en onder hier-die vryheid van hier-die liberalisme hct cnkelinge hul ekonomiese seHstandig· heid verJoor om geen and~r rede nic as dat daar ander was wat sterker was as hui!e.
Die vryheid van die liberalisme is
die vryheid wat die skaap eu die wolf vrylaac om to doen wat hu!lc wil, maa1
a;; iemand vit· die skaap 'u kraal wil
bou om hom t<:~en die vrvheid van die
wolf te hcskerm. dan is Jit 'n aanslllll: op die beginsel. van vryheid en ,die cen vryheid wat ons nie lean toelaat
Hie, is die vryheid om vryheid to ve
r-nietig''.
Ja,
die vryheid van die liboralismo is inderdaad boperk! En daarom net die Ossewabrandwag oorlog vcrklaar aan hierdie stelsel wat die cen volk in naam van vryheid belet om homself to wees en die ander in die naam vanvryheid toeJaat om homsclf plus die ander te wces; wat die een enkeling toetaat om ryl<er te word en .die andcr om armer te word en wat in naam van vryheid 'n kommunistiese beweging toelaat omdat dit wereldburgerskap
verkondig maar 'n Afrikaanse volksbe-weging ban omdat dit Christelike broc-dersl«lp en nasionale hoederskap be· pleit.
1\iaa.r wat is· nou die wcsonlike ver
-skil tussen die vryheid van die libora -lismo wat so oorhoeks is en die van die
Ossewahrandwag? Die artikcl waarun ons verwys het, gee self die oplossing
wnar hy verldaar dat liberalismo ,hu-manismo" is en dat, om dit volmaak
te maak, daar ,Christelik" bygevoeg
behoort te word- maar ,nie in •n teotogi·esc sin nie, dog in die sin van 'n gccstolike uitkyk".
Die vryh·eid van .die Jibcralisme is dus gegrond op die sondige mens en dit word verhoog deur maar net 'n ,gees· telil~e uitkyk" by tc voeg. Die ware vryheid daarent~n is gegrond op die Goddelike ordinansie en gcregtigheid, d.w.s. op Christelikheid in teologiese sin.
Dit is die vryheid wat die Ossewa-brandwag beoog, -2n daarom kan hy
dan ook se: ,Die ossewabrandwag
wil die beglnsels wat die Kerk preek, in die praktyl\ verwesonlik."
cla<n· natuurlik die werklike bloed- cn-staalfronLe in die lug, bo en onder
ln\tcr en op land iu Asic, Afrika en
Enropn. ·
DIE TWEEDl~ FlW:\T Dan is daar nog 'n ander fronL,
re«;>d~ geuoc.m 'n tweedc front, waaroor
lmie gepraat en geskryf 11·ord en w
aal·-op stcrk aa.ngcdriug word, maar wat tot vnndag-loe nog nie werklikheid ge·
-word het nic. Dit is vcral die Dolsje
-wisticse bondgenoot en sy komrnunis
-tiese ontlersteuuers in alle Geallieerde
Iande wat aandring op so 'n tweede
front op die Europese vasteland. Daar
is egter ook diegene wat nie kommnniste
is nie wat op so 'n t11·eedo front aan -Jriug. ~o hct die pas a11ngestelde
inligtingshoof van die Britse vloo~,
ad-mintal sir William James, oulnngs in 'n toespraak vcrkla<tr ,dat hierdio
oor-log; slegs gewen ~al word as ons ons
·leer op die
\
7
astelautl a au wal bring."Uit. hierdie woordc van !lir Vl'illiam James mag tmigc interessante gevolg -trekking·s gemaak word. Eerstons, dat. 'n ltongerblokkado wnt gednrende die
oorlog vnn 1914-1918 so beslissend was en waarvan aanvanldik ook in hierdie oorlo..,. so veel vcrwao- was, nie lan()'er
b
es
l
i
s~e
ud
kan wees"' nio. '1\veede-:;;s, word toegegee dat 'n Russies:e offen-sief, waarop uog onlangs saved hoop gevestig \vas, nie }anger die , , "'are
Jakob" is wa.t bcslissiug kan bring nie. Derdens, gee sir William James ook toe da.t die bombarclering van Vas
-telandse steele nit die lug ook nie die
,,w:trc Jakob" is wat beslis.send vir die
uitslag Va.tl die oo1'log l;an wees nie.
Him·die Drit hot dus, miskien onwe -tend, 'n hcle boel weusdenkcry die kop ingcshtan toe lty ,·erklaar hct dat al
-leen die landing van 'n Brits-Ameri -kt:.~nso leor op die Enropese vasteland
hiorclie oorlog kan wen.
Sir "'illiam James hct i.n hierdie toe-spraak verder verklanr .dat ,by Diop-pe, wat 'n bnie sorgvuldig geplando onderneming was, het ons gesien hoe 'n paar goed-gcplaaste kuskiJnonue 'n
nmfibieso operasic kan verydd." Die
:ulmirnal gee dus vandag toe dat die
J~rilse aauval op Dioppc van verlcde j:1ar , 'n baie sorgvuldig geplando
onderncming was" en hiermee verwerp
hy die Britse beworing van destyds, nl.
(ht die Dieppe-affero maar
'
1•
soon van ,Commando raid" was wat nounie eintlik te ernstig opgeueern behoort.
te word nie. Voort~ gee hy toe dat
, 'n paar good geplaaste kuskanonne 'n
am fibiese operasio kan verydel". Hy waarsku dus die Geallieerdes tc-ou iets
wat eintlik vanselfsprekond behoort to we<!s. As die hele militerc mag van die destyds milgtige Frankryk .• sa am met die va.n Belgic on Holland, saam
mot 'n st<:~rk Britso ekspedisic.-leor en
mot behulp van die bcroemde
l\laginot-linie uie in stM.t was om in 19·10 die
Duitscr to verslllan en die 13rilte in
Europa to hou nic, dan lyk dit baie onwaarskynlik dat 'n Drit.se leor in 19-13 sonder vastclandse bondgenote en
sonder die ander genoomde gunstige
voorwam·des, daariu sal kan sla.ag om te land en om hom op die Vasteland
te lJUndhaaf. Daar moet immers met
clio waarskynlikheid relceniog gohou
• word tlat die weslcus van Europn int.u
s-sen sterk teen 'n inval ,·ordedig is.
Daar moot ook met die mooutlikheid rekoning gehou word dat daar vandag
in die besette lande minder mense is
w:tt met die Gcallieerdes sal saamwerk
as in 1940. Word ons van Britse ka.nt
dan nie herhaaldolik ve1tel van ,Quis
-lings" soos Laval \vat:; met die S
pil-mHp:te snamwerk nie? Nee, soos sake
Yandag staan, lyk 'n sukses,·ollo G
e-alliccrclc inval in Europa alleen moon
t-lik as die Spilmagte aan die Rnssieso
front meer gebloei het as wat alge-mcen aangeuecm word.
RUSSIESIE DRUK
Met die koms van lente en die
moontlike verhewigiu!!: va.n die stryd in Itusland is dit waarslcynlik dat die
goroep om 'n tweede front onder die
Bolsjewistiose bondgenote harder sal
word as ooit tcvoro. Sal Amerika en
Brittanje gehoor gee aan hierdie nood-kroot of sal hiordio bondgenot.e weer
ha.nilel soos in 19-12 toe hulle in plaas
(Vervolg in volgeude kol.)
BASAAR
! ! !
DIE 1>'1.-\NNE· EN VROUE·I<OM·
MANDO'.S VA...'> TIERVLE! HOU
D. Y. 'N IlASAAR TE
TI.ERVLEJ
(om 3-uur 11.m.) OP DIE T£RREIX LANGSA.AN
VELDKT. DU BOIS (HAARI<APPER)
SJO: BESIGHEID. @
OPl{RENGS IS 'l'ER
Styw
ing
va
n
F
ondse
Vl.H 8 AUGUSTUS.
e
ALLE OMLlGGENDE KO~~L<\NDO'S
EN APRlKA...'<ERVRfENDE WORD HARTLIK UITGBNOOI.
DIE BEELD
. . .
.
i
U.
et
Die
V
oe
te v
an Klei
'N TEh.'ENING GEIJASEER
OP DANIEL II EN VU.
l-I!ERIN WORD AANGETOON DA T
NASIONAAL·SOSIALIS.ME DIE
RE-CJo~RINGSVORM VAN DIE TOEKOMS is. 0 1/~ 1-"osn:.·. 0 1~.
A
. JBOULOGN.E
l', K. SIIA..."f.:-ION <X>r l>LOE~lFON'!'F.Th'.VOJLKSKAS
GEE: 3n% Rente op Vaste
Depo-sito's vir twee jnar.
3%
Rente op VastaDepo-sito's vir 12 mn.ande.
2~% Rente op Be!eggings-sertifikate - opvor-derbaar met 3 maande kennisgewing.
2%
Rente op Spaa.~rekeninge.
Volkskas
(Koop.)
JBpk..
(OpGerlg II.ragteOB dle IJ::o!lpero.t!C'!:ToWet) Hoofkantoor: . Volkskas-gebou, SSntN>.aiGttaat, IPIRIETORRA.
~
lDia Volk Cl<l ~ -voo~~ MO!!lDIElBURG, Tl>ans~l. ~~. GIPIOI!H.EIRSDbH., Trensvao-1. Eiena.a.r: D. D. DE ~{OCK£\.aent<~ vtr Ponti»<! en G.~. Vro~:ro
'INJT U DJ!IENS!
V.M.I{. AANBIEVIEIEL.
ONDJERSTIEUN
ONS
JRJI.A.D
(Vervolg van \'Orige kol.)
van in Europa in Frans-Noord-Afrika
g?land het ~ Daar sal van Bol
sjewis-ti_eso kant 111 1943 waarskynlik ge wel-dtgc druk op Roosevelt en Churchill uitgeoefon woril. Die Russiose gesant in Washington hot reeds sy stom lant. hoor toe hy onlangs gekla hot dat
o~der die Geallie.erdes diegeno is wat
n~c hull_o v?lle _gewig in die stryd werp
~11~. V1r dw omdoorwin~ing in Europa
Js n tweede front van ilte allergrootst:e
belang. ,Hierdie oorlog sal slogs
ge-wen word as ons ons leer op die Vaste -land nan wal bring" hot admiraal
James verklaar, Hy kon bygevoeg
DIE
O.B., WOENSDAG, 21 APRIL 1943.
lV
elfu-ig
V
olksdiens!
Lenings vir gesalarieerde
persone
verkrygbaar.
Terme 1titers
b11lik.
RAADPLEEG
PAAUL
:
-WORCESTER
:
-KAA
PSTAD
:
-SASBA.i'lK
Posbus
266.
Posbus
57
.
P
osbus 2387.
Hoo1kantoor: Reaerv0-fonds £113,0{)!\ St. Johnstraat 65, Bl.OEMFOWTIEIN Segrafnissa, Kiste, «:ranso, GraiBterul§~lhl <O><emruc&Im
efill
ce»
·
DJrairnlk
o o o o oVIR KW ALITEIT EN
TEVRE-DENHEID DIE GOEDKOOPSTE
a
"
.;a
a ,,s.:
~<i<>£
,:r;., ..
o .. , ..;l.i.;
<;liS
• 8c .. 0
• ,Q CD
. ".s-
o ...l <.> lol d - Z"
!iii lOS~ lll"'a.&
3
5
~-~
..
~~~~ ~S.Sg o~~....c f<l~ C);.-
::
.... ~ssg a~ .... ~...
r:li
r4:~~ ~gg.!! WYNE: Fonkelwyn Lewenswyn Vermouth H anekraai-Cocktail Likeurwyn Ou Port j eripigo Rooi jeripigo, Wit Soet Muskadel Port W·orcester Hock Pontak Spesiale Sjerrie Sjerrie BRANDEWYNE: Schoemanello Ekstra Spesiaal Brandewyn, F.C. JENEVER LIKEURS: C..;..cz51
-3/6 2/6 3/6 2/ -2/ -1/3 1/3 1/2 1/2 1/1 1/l 1/ -lld. 7/6 7/-6/6 7/6 Kersic-Brandewyn 6/6 Anys-Brandewyn 6/6 Gemmer-Brandewyn 6/6 L emoen-Brandcwyn 6/6 Peperment-Likeur 6/6
Van der Hum 6/6
JENEWER LIQEURS: Lcmocn-
J
en ever 7/6 Suurlemocn-Jenever 7/6 ~..
Q:...;..ceC) ".!. 5/-3/6 2/6 3/-1/8 8/6 1/8 8/6 1/2 6/-1/2 6/ -1/1 5/6 1/1 5/6 1/- 5/ -1/- 5/-lld. 4/9 10d. 4/3 6/6 36/-6/S 34/-6/- 33/ -6/6 5/6 31/ -5/6 31/-5/6 31/ -5/6 31/ -5/631/
-5/631
/-
,
6/6 6/6 Voeg by G/- vlr kl\83hl en oottels, on 12/6\'lr vaatJio wnt vertrOOd oal wo!'d by
terug-•oodJnug. Ons lewel' drank ln ons lnhouera
solnnk on& voorrnde ..,.nn tnhouers bet, e.n
nlloonlli< op voonvaardo dnt die lnb<>uera blnne
sestlg dao nan ons rerug beuorg word. Weoru1 bottel Bknnrste knn ons alleenllk 1n ons do
bottels. klssles drank verpnk, wnnr sull<.o
drank 'n mlnlmwn Pl'YI!. ''1l>n £1-6-0 bcloop
(6/-vlr• lnllouers lngeslultl. lndten goedkoper
Ids-sics vcrJang word moct u n ete lnboucrs aan
oil!J ntuur.
Word vorl<oop ln 12-bOttel-ldssloo of
G-gel-llit~n•o.atjleo of groter. U ldssle~ van 12
oot.-1~ Jmn Wyn, .Urnndewyn, Jenewer, LlkeW',
Vermootb en l:lnnekraal be.-at.
Terme:-K.l\1.11, piau trelngeld oa sylyno, K.B.A, pins
trelnkoounl!l81o. V.O.S. OUDTSBOORN.
lBestel van
JURGENS SCHOEMAN
~
osbus
142.
·
Oudtshoorn.
nMff$
dot
Jag
party
W
aaraan
0./B.
nie
Wil Deelneem
In een van sy boeke het 'n Afrikaanse sk;ywer vertet hoe hy 'n j
ag-pa~~Y van 'n ~afferkaptein bygew_oon het. ~et groot gebaar is .di'a jagtog
be.,m en _omnng 11_an sy lofbe~u1g2rs het dte kaptein met geweer in die
hand stellmg gaan mnecm op dl6 plek waar die wild deur sy onderdane
uit-geJaag sou word.
In vasto kring het die jaen; tlie wild a! nader en natlcr aan die kaptein mot
sy groepie gebring totdat alma! ein dc-lik onde~· sk~ot was. Die kaptein het daarop Ill WJ!de vaart begin losbraml
op wat Yoor hom beweeg, vergesel van
die lo_fbetnigings n1n sy 1:1mstanders, 11:at. clte trofvc_rmoe van hul kaptein be
-smg het ,wu~ se koecls nooit mis nie., want trE'f dit. nie 'n bok uie trof
dit 'n man!" '
Dit bet gebeur in die afgelee kaffer -Jand .en daarom speol daar 'u glimlag om the mond wanneer 'n mons clit lees.
En tog gcbeur h~llr,die ding al 11ir die afgclopc dertig jaar in ons cie land en
gaan dit vanjaar weer gebeur indien
daar 'n vc.rkiesing sou kom.
Daa.r \vord tot die stryd teen volks
-bedreigings opgeroep on die hale Af
ri-kanerdom word opgevorder om aan die
jagtog by die stembus te gaan docl
-neem. Indien da{lr nou net een volk s-frout was, net
een
linie van Wtl!trUit die vya.nd beskiet kon word, sou a! die koeels ten rninste die ka.ns gehad hetom
vya.nde te tref- die uitwerkin"' ,·an so 'n raakskoot nou maardMtr«e~
Jaat. Dan was daar geen gevaar d:'lt
die koeel wat vir die vva.nd bedoel was 'n mede-Afrikaner kon· tref nio. Sonde;·
so 'n eenheidsfront gaan daar minstens twee pa.rtye teen dio vynnd optrek en in menige kiesafdeling gaan hulle
teen-o~r mekaar lc en sldet,. en die optimis·
t1ese volksangers sal dan kan sing van
iweels ,wat nooit mis nie-tref dit
nie die vyand nie, tref dit •n
mede-republikcin".
Aan so 'n jagparty weier die Osscwa·
brandwag om deel te ncem, en .daaron1
stel hy die eis aan die partyleiers:
Staak die stryd, vind me:~aar voor die
verkiosing en laat ons 'n yer.enigde
voll\sfront toon, sodat elke Afrikaner·
l\oelH 'n vyand kan tref en nie 'n
mede-republikcin nre. Orie groepc hct hullll
bereid verklaar vir so 'n front. Die
yolk wag op die !Jierdc- die H.N.P.
VEIUAARDAGKETTING
Flienlie keer wil ek julie vertel hoceen van ons makkertjios hom beywer in v~rband met die Noodhulpfonds. Hy is Roelie van Eck van Stellenbosch w_at al baio h~rd gowerk het met pen
-mes 1:1m geld 111 te same! vir die mak-·
kert.iies wie se. vadors in die kampe en ironke sit. Hy skryf dat hy ook drio hoenderhenne bet en al die eiers wat ht,Yie le, vcrkoop hy vir die Noodhu
lp-fonds. Hy dink dit is om die redo dat
hullc so fluks 1&. Hy is \'llH plan om nog baie te docn vir sy \'Olk.
Die volgentle UHLkkertjies verjaar
hierdie week :
22 April:- Pieter Alixandor Coetzee
(Lindley); Martha Magdalena
Vor-mank (Holland Park).
23 April:-
H.
A. du Plessis (Ste l-lenbosch); Lukas Martinns Heyns(Sutherland); Albert Thomas Minnie
(Sidwell).
27 April:- :.\.fagriotha Reticf Botes
(l.\lerweville).
28 April:-It.a Wagener (Cere::;); J. J. de Wet (Stellenbosch). .
VO
L
KE BETAAL SELF
V
IR
HUL
OND
ERWERPll"'G
Volgens verkla.ring van die )Iinister v:w Fiunusies hot clio Unie tot.sovor £3,799,000 aan pom;ioene uit.betaal aan mense wat aan die 'fweedo Vryheids -oorlog deelgoneom hct. Oudstrydors,
d.w.s. Boere wat vir die Rcpublieke
_geveg het, hot biervan r;legs £279,000 ontvang. Die ros is ua.tuurlik na die
sakke van mouse wat aan die kant \'au die \·erowewar ge\'cg hct. ·
In Indie moet clio Iudiese \·olk ook IJetaal vir die Britse leer wat hulle
ve-rower of in onderwerping hou.
O
NDER.
STE
UN
..
ONS
ADVERTEER
DERS
=
SLUirT NOU AAN lBY
DlL!E
V
.
IVII
.
JK.
DIE AFltiKANEB SE EIE a10TORVEREN10l:NO. ~.lli.K. Klubbe<llenlng SluJt die volgende tn:
Orntls sloopdtcns. Ooedlcoper ototon-eraclcerln;, gtJllW
•ogsn.dvles. V.lii.K. aunbevolc p,-ntagcs, hotelle, Josleo· halso en ka1eea wnar gasvryhcld en bllllke Afrllmnerbe-dlonlng u lnwng. SneUe allewertngsdtoru~. l'n.dversl!>fl,
Pe.d- en roetckaarto. •n Uateke motorkenteken.
Volle Besonderhede van
:-m.E UOOFBF.S'l'UVItDE.B, DlE TA.KSBESTUURDEJ!l, llW> 21H3, K..:>pstad. Uuo 1003, Jobann~blll'!>.
DIE :l'&.KBESTUUBDE.ll, !dOD 383, Bloemfontdu.
BOJERENJDJE JB{DERJE lEN STJEJI)JEJLHKJE
VER!BRUJOKJERS SJL1U1[1' NADlER BY
MEKAARAAN-stuur u produkt.e on vee nan u eie
bcmarkinasor"ani-sasie. Ons lower rootls maandolank uitstaand: ;li:nste
in hiordio nuwe gees . . . As u ons dienste eenmaal
getoets hot, sal ons u steun blywend verwerf.
VOLK§JKOJPJER
~lARKllliPK
.
Moremarlt Newto1:1n
J IFoon 34·1442 JOHAN~'IESB""'"' '"' 1
•
Onde.rsteun Ons Adverteerders
l
====
======
===
=
====·
="='="',.,"',"'=='
.,...
'"
0""
11'""
~
""
tCf'=s""'t"".=""
62=
DRIE
.
W AIPJENSKOU JB.EHANDJEL
NA1'URJELLEVRAAGSTUK
O.B.-le~le wat hullesolf graag op die
hoogto w1l stcl mot betrokking tot dio:
naturollovrnagstuk word sterk a:tn"e -raai om die ·naturelleHaag,;t.uk-no~l
mer van Wa~nskou, wat so pas Y(l'
r-sl_>yn het, :~an te skaf. Wapenskou i,;
d1e amptehke orgaan van die A.N.S.,
en dien ook
as
publikasiemedium \·irdie r;tuclie- en bE'loidst.ukke van die
O.D.-stmtielaen;, onder Ieiding nt.n prof. I,. J. du Plessis. In clio jongste
nommer word die oplossing va.n diE'
natm·ellevraagstuk ooreo-nkomsti,. di E-Afrika.nerstandpnnt vt\.n apart.heid do:ur
dne Stellenbosse deskuudiges, t.w. drr.
Coertze, Lanbrunge en Yan J.::eden. ui
t-eengsit. ·
Ander bolangwekkonde artikcls in die jongste Wapenskou i;; dr. P. J. :Heyer se ,Arbeidsordoning binne die
volksbewo:ging, en volkstaat " die vol
-ledige memorandum wat det:r die sin
o-dale kommissie van die N.G. Kerk van S.A. i. v.m. kommuuisme in S.A. aan die betrokke minister voorrrelc is dr.
1<'. J. l\I. Potgietor: ,Wat "'is di(/ Cal-Yinisme ?" J atlv. 0. Pi row: , Die re
;-o-Jusie van die 20e oou," ens.''
Enkelo nommers van Wapenskou kau
bestel word by dio Pro J~cclesia-drnkkE-
ry, Die .Laan, Stollenbosch, teen 1/6
per ekscmplna.r. Die intokengeld vir 'n volle jaargang is 5/-.
Studie met behulp van die
be-proefde lesings van die
Helpme-kaar Korrespondensie Kollege' is
die
beste
.en
goedkoopste manier
om
u
.S'llkses
in die lewe te
ver-seker.
MJEJER AI§ 200 KURSU§S!E
Die He
l
pmekaar is
die
enigste
miwer opvoedkundige
Afrikaan-se
Korrespandensie Kollege
in
Suid-Afrika.
Reeds
meer as 16,000 StudeJn.'te
het met behulp van oD.S lesings
sukses behaal. Ook
U
kan
dit
do en.
Poo die Koepon nog vandag
.
.
vir gratis besonderhede
Dlo Besturende Dlr~kteur
Helpmekaar Korrespond,ensle Kone~e
Posbus 3512, V oortrekkergebou, " ' JOHANNESBURG.
Stuur my assebllef besooderllede omtrent t1
Korresponden.sie Kursus.se.
Elt ste.l belans tn ...•....••...• : •••.•••
Naam ................. .
Adre3 ... .
(O.B. 21 April 1913)
Besturende Dlrelttcur: Dr. J:L G. Lutttg, M.A. (S. ·A.), D.Litl. et Phil. (Leiden).
Mede-Direkteure: J. H. Gre!Jbe (Voo1'8.), S.
N. van Vuuren, P. Joubert, P. J. v.
z.
Hattingh, A. C. v. W. Stroh.
~{OIRRESI?OND IENSIIE liHH .. i..IEGIE
1/~tfl<lltk&rgebou 310, IHoe!tstraat 1B,
JOHANNESBURG
VIER
GESONDHEID
IS
MEER
WERD AS
RYKDOM
JL~uwkrr~G®bruik
LIIFEBUOY
=
GrESONDHrE~D
..
SEEIP
DIT
IS MEER AS 'N
GOEIE
SEEP-DIT
IS
'N GOEIE
GEWOONTE
'n
LEVER
Produk
1.
·-·--·
~n ~p!fle
I
van omstandigh
uog s
t
eeds
'n besondere
ede
,
kl·y
u
d
eftig
e ve
rskeidenh
eid
J)®m~$URt~M$ftfim~~
by
~
PAROW
DlE .MODERl\TE
DA:MES-:llODISTE
L.W. - Ou Is ell<c Woenstl:t:: tne.
O.B.-WOODHULPFOND§
Die vol~:"ende ,·erdero byclrao tot ona fondo <1r hall"'erteutng san die Bfb!lnklll<ea v:m gc
-IDtuneerde A.trlkrulero Is nno Dle O.B. bckcnd gemaak:
TR.<\1\SVAAL TOT 10 .'\.PRIL.
Reeds erkcn . . . . . . l<wit. Nos.: 2344 1Bl 2315 1B3 2316 2A5 2347 2AG 2348 l:>A3 2350 llAl 2351 11A2 2332 11A3 2353 ll/1.4 23:>4 11A5 2355 llAG 235G Bydrae . . . . . . 2357 2C3 2358 2C1 2359 3A3 •. . 2360 9C<i . . . • 2361 Bydrac . . . . • . • • 2364 13B 2:!65 1C-> . . . . 23GG 1C·1 .. 2307 1B3 .. 23GS J3B2. Jacol>us vo,·strr 2369 3B2 2371 llBl 2372 2Al 23i3 2370:. 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 23S5 2386 2387 23h8 2369 2390 3A1 2A2 3Al. liB:J. 284 t>B7 9B3 3B4 SAl Bydraes .. . . . 1CG 15Al 3C4· 3AO $9 E3 . . . . lB2 Hit .. £ s. d. 16,624 4 10 8
s
0 15 0 0 1 0 0 26 3 0 11 19 0 9 18 1 9 18 1 9 18 1 ll 18 1 9 18 2 9 18 2 0 7 0 0 0 0 0 0 6 0 6 0 10 2 6 1 0 4 0 s 0 310 G 8 11 12 3 1 20 0 2 l~ :l 3 9 6 12 10 4 9 3 6 10 0 8 18 6 3 0 0 12 18 0 :; 10 0 5 10 9 2 0 0 28 4 0 {j 0 0 2 2 0 34 13 0 2G 6 0 5 G 0 17 6 7 10 0 22 2 0 s 13 9 Totaal: 17,002 17 5I
I
,!.I
K'I.APL.L'\D TOT H APRIL.£ s. d.
I
Ot!eq;cld Maart H. HollaReeds et·locn ·ncl 7,221 18 1 Vrouc·Kom.OCCcr;;cld Yaart H. Holland
l
i
V>·icnd Knaps\ad . . '-rannc·Koru. Vrlcncl i<aapstad . . . . . . . . . .!Y!aandelik3e bydrae J. J\lc.rco
I
PanrlHoor~;~nl. J. H. Moolmau Crndoclc '
Weeltliltse bydrae Vetdskoenkrln~:
Oudtshoorn
Vrlendln Bellville ..
Vrfendin \Vynberg .. Goecse~indc Ent:;elsspreltendc
Gencesheer
Kol!eklc Lys Wynbers ;\{ann
e-en Vroue·Kom.
Southfield Veldkornctskap .. :?de Maandcl!ksc bydra·e Le Roux
13 0 G 0 10 0 10 0 10 0 2 10 0 2 3 .1 10 0 2 0 0 15 0 0 1 0 9 1 17 0 1 10 0 3 7 0 "- 0 0
Wo V0ll(G1f
~IPK",
Huisge~in Wynbcr&Maandl. by<lrac Tiervlei M.·Kom. Bnn)·dalc Kommando ..
Pcnltop r,ettie Niennb~r
Grootrontcln S.W.A.
Vryhei<lsdal< l{ol. Komgh:t
-Stuttcrheim Komcl3. G 0 15 10 6
HUGE~OOT.
Fabriltante
van
Kelder
en
Besproeiings
Masjinerie,
Sleepwaens,
Boerewaens,
Ens
.
, Ens.
F'XIP : Pa!trl 23.
e
BETALING GIESKIIED ONMIDDIH.•
!..11<1 WIEEKLII(S, i\'lAANDEf.lKill
OF SOOS VERLANG.
J!JESTl'J liEEBSE:."DE PAWS£.
MJINNAAJR
&
IV
AN SCJPHJOR
V>·ybcidsdat; Kol. 5 Hu!sgcsinno Homtinl Knysna
l';"'ran5hoel:. Vroue-Kom. . o o o o o
Lys 615 Bellville Vroue·Kom. . .
Totnal:
11 2 10
1. 0 £i,ZS·1 1
llYDRA£ '.l'OT A.-\ .. :-.IIOD llfCi;;~1 ••
SCIIOE)Lo\.l\'. 6 0 0 ;; Reed• erken . . . . . . . . . . Poladdcr M. • en V.-Komma·ndo's
Tarl<astad Hoofkommandantskap
! s. d.
1,102 19 2
7 0 0
20 0 0
Tot:tnl: £1,429 19 2
f~aak
Kennis
met
·
die
.Met Musiek en L1P.djie~
(grondgedigte) deur
M
.
L
.
de
Villiers
Komponis vnn
,Die Stem van Suid·.A!rika." Hierdid Nwce Vo{k&pelc 13 met groot
suksu uitgevoer by gelewt/1eid vau die
oulaugse Volkspelelcursus td Sttllwbo3ch
411 die Oor-Kaaplaudse km·rus leA liwal
Noorcl.
Pr.ya 4/3 poovry l'lcstel by die uitgewcru,
PRO ECCLESIA-DRUKKERY Poobus 28, Stellcnbosch
of by u Boel(handelaar.
DIE O.B., \VOEN
S
DAG, 21
APRIL 19
43
.
TWEE
A
.
K.G.'s
SAAM IN
VRY
STAAT
Genernal 'rhos. Picnaar, A.K.G. Yan Natal, en die Vrystaatso A.K.G., genc-raal Japio vnn dor :.'llcrwe, hot 'n kort
bcsoek aan die Oostoliko Vryst.aat
ge-doen en vorgadcrings op Fouricshnrg,
Kestell en Paul Roux t.oegespreek.
Saterdagaaud, 13 J\:laart, was daar
op Paul Roux ongeveer 200 mcn&e
te<Jnwoordig. Komdtc. me,·. Gricssel
het as voorsitster opgetrcc. Daar is
opgcmerk dat baie nie-O.B.'s die ver-gadoring bygowoon hot. en met hoo
f-knikkc instcmming betuig het toe; genl.
Picnaa.r vcrwys hot na. die bcgcerto van
die O.B. om alto nasionalo kragte s::u:tm
to sneer om ons volksidcaal, nl. 'n vryc
Rcpublick, to vcrwcsculik. Hicrclic
stap sal gedocu word wanneer elkc
Afrikaner tot sy plig onLwaak het. en
as die vreemde :stelsel van poliLiekc
partyo uitgcwis is.
'n Baio int-eressante dee] van geJ~l.
Pienanr so ioespraak was die waariu
hy verwys het no. inicruasiouale kapi-talisme, en daal'OP gewys het dat die
paar persona wat die wercldk:1pitaal
behecrs, 'n aanccnskakeling yau
bloed-,·erwanto is en ook net aan
cen
r:{sbehoort; w~t die !\oodregulasie'> On'>
,·andag ve1·bied om te noem.
'l'en slotto hct hy claarop ge1>:ys l1oo ons in die jare na. die va.l \'311 tlic R
e-publioke in 'n maal~troom beland he~
en nio kon slaa.g om deur 'u gesament
-liko front ous hoil uit t,o, work nie. So kan ons ook uio tot ons reg kom deur aan parLyc te helloort; "·at dikwels Yau beginsel vet·ander nic, maar alleeu deur
eenheid wat ons !.al bru1« tot ons
\Ty-heid. "'
Daar was onge,·eet· :200 menso tcen -woordig op die Ycrgaderiug wat op die
oggond Vttn 15 :\Iaart te Fouriesburg
gehou is -'n goeie opkoms as in aan-mcrking gcncem word dat die vergade-ring iu l.ocsighoidsuro gchou is. Op Kestoll wns die opkoms die volgemle
~an.d oolc 200,, too 'n goslaagde Yerg:t
-hel'!ng gehou tS.
S
Y
LAA
STE
BYDRAE
By
gcd~cntheid
,·on die K.G. cu_\.K.G. so 1·ergadorings onlangs in Ka-makwabnd heL 'n pragtige vloisbyltjic en mes, gemaak deur ccn \'an clio
YII"C-rigste ledo van claardic komma.ndo, korpl. A. P. Burger van )Iababeep, die
bedrag van £-22 opgehring teu bate van
die Nootlhulpfonck Hierdic vwcri"e
lid is sedertdicn oorlcdc as "C\·~1" \':u 'u motorfictsongolnk. Hy '~s· 24' jaar
oud en het 'u weduweo en kiudjio n a-gelaat.
____
..,
___
_
VERDIEN
DEUR
TE WAS
In verbantl met die insamding vir
8 Augustus skryf hoofkomdtc. B.
.:u
:
.
Rocher van Yelddrif dat sv a:m haar
offisiere elkeen 'u halfkroon gestuu r
hct om meo to woeker wat sy vcrdien
hec dcur self haar huis se w:1sgocd to
was.
AANDAG!!!
Vir dlc bcstc rcsultutc stuur u plulmvce en droll bone nn dle ~;evcsUgde !Irma. Ell<cnhot :Unrllllgentsl<ap, MOrcmn.rl<, Newtown. ens voors!en oolt vruste en ;;-rocntc teen laat;stc
pryse. I{.)l.A. WotllDterstrnat I>S, !'ewtown,
tlohannc.sburg.
RAM ME
Opressetccldc Wa:nr;anella Ramme teen baie redelil<e prysc. Kuddc Ramme
£3·10·0 lot !10. Stoet Ramme !12-10·0 co hol!r. Groot karknsso met u!t-staande kw:tlltelt en Jeng\e die
ken-merl<e. Sltrywc ann: J. II.
:llOOJ.-~JAN, Merino, J'.S. Crac!ock. l''oon 712.
HERHOLDT SE BOOMKWEKERVE
Posbus 6GO J ohannesbur:;
rENIET u eic vru~uK dlt van Her!lolcl~ '<7 88 bcroemdo VBUOTEROliiE; vroes en Jaat soorte. Beantwoord ln nllo dele van dle UNIE aowei M elders. Slerbomo, Stru.lkc, Roae, eno. Be~~te.l nou en voorkom teleurotel·
llngl I KntniOSUII r;mtlo.
KAROO BOI{-KRAALMIS
oESTE gchalle Kraahnls, fyn gcmaal en
IIJl gcskil< vir die gebrull< in Kunsmlstoestel, 32/6 per too van 12 s:tklte, 38/G per ton
van 12 nuwe snltl<c, K.MoBo, vry gele\''cr Un!es\a.slcs. Plnas bestelllngs vroel;tydlg. My
Bank: Vollcskns, Port EllzabeUl. J. A ..
Sebocman, P.S. Grootlootcln, Somcrset-Oos.
Geklassif~eeffde
A.dvefftensi.es
GEBOORTE
.\l:\lt.US. - Ann Komdt. eo ve:dkte. J.
c.
Ma·rals van Wcstdene, Johannesbur~;, •n fr>•
Brandwngseun (nog •n Stormjac>·) op 6 Apr!!.
Albel wei. Naas die Goeic Gewer, ons hartiiKe
dank aan wster. Die bevel vnn die J(. G.
Is \l!l~evoer.
VERLO\VING
VA_'I Dl:Jt ~IEltW.E-)IOUTO:S.- On>,
M:trlc \'an dle Goudinl Hocrskool, Rnw
sor.-vl!!e, en oudatc doster van mor. en me-·.
J. A. Mouton, Braltfontcio, Cltrusdal, en
Kommandant Wollle v. d. ::Ucrwe, oudstc
seun v~n mnr. en mev. W. J. v. d. Merwc,
~ontc ~a. Rawsonville, mnalt hlermte
bekend dat ons ''erloof is.
DOODBERIG
SCUUL'l'Z. - Heense~;uan die 13dc Mnart, op 19·Jarlr;c leettyd, as gevolg van 'n trnsle•e verd>'lnltonsclul< In 'n rtvier tc Ceres, Kor·
l)<lralc Erna Schultz, van ,.Dle Vlnl<tc" Kom·
mando. Huar heensaan het soos •n al;ol< sekom v!r haa·r ouers, susters en vrlcnde,
want l>Y was gelle!d en bemin dour alma!
wnt hanr gcltcn !let. As oodcr-of!islere l!l
die Osscwabraodwas was sy altyd b:>.!e pli(;S·
t;etrou en wcrJtsnam. Haar bcensa~m word
diep bctreur. Onder b!ykc van groot dec!·
name, Is haar stofllke oorskot vanult die
Dultse Kerk, Philippi, ber;rawe. As draer'
hct opsetrec. Heinl Freibolb, Edgar Kohn,
Ernst en Erich Schultz, Julius Ktlhne. en
Boet G!SI'I:Cns. Pastor Mahnl<c hct die dlens waaq;enecm. Die beclroc!<!c Oucrs eo Sust~r..
IN
MEMORIAM
A l'Il.I>'J'. - In Hefdcvolle hcrtnnerln& uan
Ahra·hnm Zacharias Auret, hecn~er;aau tt!
Dlep Rlvler, 1\nap, <lie lldc April 193i.
~. ~1. :\ uret, Klndcrs en IUeinldndtr~. )rcGreg-IJr.
DANKBETUIGING
Htermec wcus onso ons innigc dnnlc. en Oll· regtc 'o:nardcrio~; te bctuig :tan o!!isler~.
brandwaste en nlen<!e vir vrlendel!ke be·
lr.ngstel!lnj; In O!lS huwellk. ntKomdt. ~II
mtw. <'. P. !'5trnuss.
BEK
ENDMAKING
H/Komdt. J. A. Strauss van .,AI!a," HoC·
meylost1'3lll, TicrvJ~i, maalc hicrntcc bcltcnd
dat hy va·nuC 12 April tot 1 Mel 1!\13 111'
verlvC sui wccs. Komdt. D. J. Gcldcnhuys
vt:-n \V)'IHtcstre.at 13, Parow, ncera in S\·
;-1.(wesfghcid wnur. •
TE KOOP
G
l::REGIS'l'R~f;RDE en Graad AlrU<t\ne•·-bnlletjlcs, ~;cbr::nd vir toclaag:- Sesllen-maandc oud; l!oCiC l<ondlsie vann! die veld; mak geaardlleid; J<oe;e ~;oeic melkcrs. Kle· kles op aansoek. Haarhorr, Ultkomst GrnaH
-nt:inct.
1\100!
~;l:td<lc lyf Merino rarumc met oop~;esl~;le tc koop. Lang wol en bale goel~
kwalltcll. P•·ysc £7·10·0 om ult tc sock, en
!~ vho lollc v:.t·n 10 of mccr. Skry.f aan:
Johannes T>u~bc, Leeuw!wll, P.lt. Pe\ruijlJUl'!:·
o.v.s.
u lESAAD. - Vroetl Ka:tpse Plat gecl, G/6
pe1· pond; Auslraliesc Bruin, Spaan•c
Bruin, :i/(; pet· pont!; Kaapse strool 5/· per
pond. Afijl:l& op 100 pond en mecr. Grrt vun RQoyt•n, Uns .a, Uniondale.
O PREGGETEELDE Swart Retriever
hOnd-jles. 5 wckc oud. Rcuntjlcs £2·2-0. tefles
£1·1·0. - J. Jo'. Theron. Bus 182. Llchten· bur,;.
BETREIUUNG
GEVRA
J
ONG ougetroude man (26 JMr) sock be·t•·ekkhJG ns PinM"'oorman. 'l'iCn·iMr onder· vind!ng van algemene boerdery in Tarl<astad
<llstrllt. Kau Vragwa bestuur en hct gronOige
l<enl1!s van Trekker. Het ,oolt dlo arselope
~etsoen met ,,Combine" :;ewerko Is scwJlllg
om en!ge pick in Unie te ~:ann. raul Roux.
Tarlcasi!HI.
TIKSTE
RS
GEVRA
s:-IELSKRll-'-TllCSTER vir O.B.·It<lntoor. Knaps\ad en een \'lr O.B.-Itantoor, Cra· dock. Docn dadcllk aa!JS<Iel< met vcrmeldln~;
'\'M'l bekwaambeid. ond.ervindinr;, en getuls·
skriCtc, by Sekl'etnrls, Kamer 91G, Groote
Kerl<sebou. Salarls Yolt;ens vcrdlenstc.
Voeg
DliE DAAD
by
DIE
WOOR
D
Rook
Ult!;CI(CII Oeu.t Voo<•l~>$ (E<inul.> i<el>6:k, et!:lro6r 016, Oroote Iierkgebou, A.llclerler
-otro.."t, .s;.,,pstt><l, en gedmk dellJ' l'ro F:cde-•L.,-Urllhlie.:y, Dle Lnsn, SteUwbollcJ:l.