• No results found

Een vergelijking van de buitenlandberichtgeving tussen de Zuid-Afrikaanse krant Beeld en de Nederlandse krant Trouw

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Een vergelijking van de buitenlandberichtgeving tussen de Zuid-Afrikaanse krant Beeld en de Nederlandse krant Trouw"

Copied!
1
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Een vergelijking

van de

buitenlandberichtgevi

ng tussen de

Zuid-Afrikaanse krant

Beeld en de

Nederlandse krant

Trouw

Ellyne Lahaije

NWU Potchefstroom - Christelijke

Hogeschool Ede

Journalistiek

(2)

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1 - Inleiding

1.1 Achtergrond van de probleemstelling 4 1.1.1 Voorgaande studies 4+5 1.2 De algemene probleemstelling 5 1.2.1 Verdere vraagstelling 5 1.3 Doelstellingen 5 1.3.1 Algemene doelstelling 5 1.3.2 Verdere doelstellingen 5 1.4 Theoretisch vertrekpunt 6 1.4.1 Oriëntatiefunctie 6 1.4.2 Agendasetting 6 1.4.3 Nieuwsloop 6 1.5 Methode 6+7 1.5.1 Analyse Trouw 8 1.5.2 Analyse Beeld 8 1.5.3 De nieuwsberichten 8 Hoofdstuk 2 - Theorie 2.1 Oriëntatiefunctie 9 2.2 Agendasetting 9+10 2.2.1 Framing 10 2.3 Nieuwsloop 10 2.3.1 Gatekeeping 10+11 2.3.2 Gatekeeping bij buitenlandse berichtgeving 11 2.3.3 Internationale perspersbureaus als gatekeepers 11 2.3.4 Noord-Zuid-kwestie 11

2.4 Nieuwscriteria 11+12

2.4.1 Internationale selectiecriteria 12

2.5 Factoren die de nieuwsdekking beïnvloeden 12 2.5.1 Buitenlandberichtgeving 13

2.5.2 Binnenlandberichtgeving 13

Hoofdstuk 3 - Empirisch onderzoek

3.1 Nieuwsdekking op 19 februari 14 3.1.1 Beeld 14+15 3.1.2 Trouw 15 t/m 18 3.1.3 Vergelijking in berichtgeving 18+19 3.2 Nieuwsdekking op 20 februari 19 3.2.1 Beeld 19+20 3.2.2 Trouw 20 t/m 22 3.2.3 Vergelijking in berichtgeving 22+23 3.3 Nieuwsdekking op 21 februari 23 3.3.1 Beeld 23 3.3.2 Trouw 23 t/m 25 3.3.3 Vergelijking in berichtgeving 25 3.4 Nieuwsdekking op 24 februari 25 3.4.1 Beeld 25

(3)

3.4.2 Trouw 26+27 3.4.3 Vergelijking in berichtgeving 28 3.5 Nieuwsdekking op 25 februari 28 3.5.1 Beeld 28 3.5.2 Trouw 28 t/m 30 3.5.3 Vergelijking in berichtgeving 30 3.6 Nieuwsdekking op 26 februari 31 3.6.1 Beeld 31 3.6.2 Trouw 31+32 3.6.3 Vergelijking in berichtgeving 32+33 Hoofdstuk 4 - Conclusies 5.1 Theoretisch perspectief 34 5.1.1 Vergelijking met vorige studies 34 5.2 Bijzondere buitenlandse berichtgeving 35 5.3 Beantwoording van de vraagstelling(en) 35+36 5.4 Mening van Leopold Scholtz 36+37

Hoofdstuk 5 - Samenvatting 38 Bibliografie 39 t/m 41 Nawoord 42 Bijlage A - Beeld 19 februari 43+44 20 februari 45+46 21 februari 46+47 24 februari 47+48 25 februari 48+49 26 februari 49+50 Bijlage B -Trouw 19 februari 51 t/m 55 20 februari 55 t/m 59 21 februari 59 t/m 63 24 februari 63 t/m 68 25 februari 68 t/m 72 26 februari 72 t/m 75

(4)

Hoofdstuk 1 - Inleiding

1.1. Achtergrond van de probleemstelling

De pers heeft in Zuid-Afrika heel wat moeten doorstaan. Hierbij zijn vooral politieke rellen van groot belang. Zoals in 1985, toen in Zuid-Afrika de noodtoestand ontstond. De nieuwsvoorziening werd toen ingeperkt met verbodsbepalingen en meer dan honderd wetten. Volgens de regering was de pers gevaarlijk voor Zuid-Afrika. Minister Stoffel Botha verklaarde in 1987: "Mijn regering zal niet toestaan dat de Zuid-Afrikaanse pers gebruikt wordt als een oorlogswapen in de handen van buitenlandse of ander

agressors. Vrijheid van meningsuiting zal niet zo gebruikt worden dat ze chaos, moord, verwarring en revolutie in Zuid-Afrika bevordert." (Van Kessel: 1989, 534)

De pers was gecensureerd, er mocht niets in de krant over de protesten en moorden die toen in het land plaatsvonden. Met de democratisering in 1994 werd deze situatie juist omgekeerd.

Er is een significant verschil met de kranten van vandaag in Zuid-Afrika. De kranten staan boordevol met nieuws vanuit eigen land. De

nieuwsstroom vanuit eigen land is zo groot, dat er in de kranten weinig ruimte overblijft voor het buitenlandse nieuws. Een aanzienlijk verschil met kranten in Nederland. De Nederlandse kranten hebben zelfs speciale pagina's voor buitenlands nieuws. Nieuws uit eigen land haalt nauwelijks de voorpagina, tenzij het van groot maatschappelijk belang is. Nederland maakt deel uit van de EU en wat er zich in de rest van de wereld afspeelt, heeft grote invloed op het land. In Zuid-Afrika zijn de rollen omgedraaid. Er is ontzettend veel nieuws te vinden in een immens land als Zuid-Afrika. Bovendien geeft de politieke situatie ook genoeg nieuwsstof. Waar de rest van de wereld precies mee bezig is, behalve economische nieuws, heeft niet direct invloed op het land.

Dit onderzoek richt zich op de berichtgeving over het buitenland in de Zuid-Afrikaanse krant Beeld en de Nederlandse krant Trouw en welk beeld zij schetsen voor de lezer. Met de informatie die beide kranten geven, moet de lezer zich goed kunnen oriënteren op de wereld. De kranten zullen verschillend informeren over het buitenlandse nieuws en dit verschil zal ook in dit onderzoek duidelijk worden gemaakt.

1.1.1 Voorgaande studies

Al eerder zijn er studies gedaan naar de buitenlandberichtgeving in Zuid-Afrika en ook in de combinatie met de vergelijking tussen Zuid-Zuid-Afrika en Nederland.

Albert Regelink, oud-student Journalistiek aan de Christelijke Hogeschool Ede, schreef in 2000 'De buitenlandberichtgeving in Beeld, The Star, Sowetan, Rapport, Sunday Times en Sowetan Sunday World'. Hij vergeleek de buitenlandberichtgeving van deze kranten en kwam erachter dat de Zuid-Afrikaanse kranten een redelijk beeld van de wereld geven: "Via

(5)

Beeld, The Star, Sowetan, Rapport, Sunday Times en Sowetan Sunday World bereikt de lezer een goede hoeveelheid buitenlands nieuws. Genoeg om zich in een redelijke breedte op de wereld te kunnen oriënteren, in een in balans zijnde verscheidenheid aan soorten onderwerpen en over een grote verscheidenheid aan landen". (Regelink, 2000: 42)

Van 1992 tot 1996 deed Marinus Coetzee het onderzoek 'Nuuskartering van Nederland deur Beeld en van Suid-Afrika deur Trouw'. Hij onderzocht hoe Nederland berichtte over Zuid-Afrika en hoe Zuid-Afrika berichtte over Nederland. In die periode veranderde het perslandschap van Zuid-Afrika heel erg, door de politieke verwikkelingen in die tijd. Hij ontdekte dat de nieuwsstroom tussen Zuid-Afrika en Nederland niet typisch een Noord-Zuid-nieuwsstroom is: "Die resultate het dus aangetoon dat die wedersyde nuusvloeipatroon tussen Suid-Afrika en Nederland nie tipies is van

nuusvloeipatrone tussen Noord en Suid of tussen ontwikkelde en ontwikkelende landen nie. In plaats daarvan dat die oorwig na die ontwikkelende land toe lê, is daar n veel groter vloei van nuus na die ontwikkelende land vanuit Suid-Afrika". (Coetzee, 2000: 164-165) Ik schrijf geen vervolgonderzoek van beide studies, maar zal wel de resultaten gebruiken voor mijn eigen onderzoek. De keuze voor dit onderzoek is vanwege mijn interesse in hoe en op wat voor manier

buitenlands nieuws vertegenwoordigd wordt in een Zuid-Afrikaanse krant. Zeker de combinatie van de vergelijking met een Nederlandse krant vind ik interessant. Op deze manier zullen de verschillen in berichtgeving duidelijk te zien zijn.

1.2 De algemene probleemstelling

Wat zijn de verschillen en overeenkomsten in de buitenlandberichtgeving tussen de Zuid-Afrikaanse krant Beeld en de Nederlandse krant Trouw?

1.2.1 Verdere vraagstelling

1. Wat is de frequentie en prominentie van het buitenlandse nieuws bij beide kranten?

2. Welk beeld schetsen beide kranten over het buitenland?

3. In hoeverre verschilt de berichtgeving van beide kranten over het buitenlandse nieuws en hoe kan dit verschil tussen duidelijk worden gemaakt?

1.3 Doelstellingen

1.3.1 Algemene doelstelling

De algemene doelstelling van dit onderzoek is om de berichtgeving over het buitenland te vergelijken tussen de Zuid-Afrikaanse krant Beeld en de Nederlandse krant Trouw in de periode van 19 tot 26 februari 2014.

(6)

 Hoeveel buitenlands nieuws beide kranten plaatsen en welk nieuws eruit springt.

 Erachter komen welk beeld de kranten schetsen van het buitenland voor de lezers door middel van de agendasettinghypothese en door te kijken naar framing. Ook wordt er gekeken naar de proximiteit van de berichten.

 Wat de verschillen in de buitenlandberichtgeving zijn door berichten te vergelijken.

1.4 Theoretisch vertrekpunt

In deze studie wordt er gekeken naar drie hoofdfactoren die invloed hebben op het beeld dat de lezer voorgeschoteld krijgt door kranten: de oriëntatiefunctie, de agendasettinghypothese en de nieuwsstroom. Hieronder volgt een korte beschrijving van deze factoren. In hoofdstuk 2 volgt een uitgebreide uitleg.

1.4.1 Oriëntatiefunctie

De media geven door aan mensen wat er in de wereld gebeurt. Hierdoor kunnen mensen een beeld vormen van de wereld; zich oriënteren "News is a window on the world. The view through a window depends upon whether the window is large or small, has many panes or few, whether the glass is opaque or clear, whether the window faces a street or a backyard. The unfolding scene also depends upon where one stands for, far or near, craning one's neck to the side, or gazing straight ahead, eyes parallel to the wall in which the window is encased". (Tuchman, geciteerd door

Siebert&Baumann, 1990) Met de informatie die de krant de mensen geeft, kunnen zij een beeld vormen van de wereld. De manier waarop de mensen dit beeld vormen, is deels afhankelijk van de krant. In dit onderzoek gaat het om het beeld dat Trouw en Beeld schetsen buiten de grenzen van Nederland of Zuid-Afrika.

1.4.2 Agendasetting

"The concept of agenda-setting and its supporting empirical evidence describes a process in which the mass media exert considerable influence on an individual's perceptions of what are the important topic of the day." (McCombs&Becker, 1979: 126) Het gaat bij de agendasetting dus niet om wát de lezer precies denkt, maar de kranten bepalen wel waarover de lezer gaat nadenken. Bij dit onderzoek draait het om wat de kranten de lezer laten denken over de landen waarover geschreven wordt.

1.4.3 Nieuwsstroom

Het begrip nieuwsstroom, in het Afrikaans 'nieuwsloop' genoemd, wordt door Coetzee (2000: 112) uitlegt als volgt: "Die vloei van inligting wat

bertem is vir publikasie deur die nuusmedia, oor nasionale grense heen".

Volgens hem zijn er drie factoren die een rol spelen bij de vorming van de nieuwsstroom: gatekeeping, het perslandschap van het betrokken land en de selectiecriteria. Ook spreekt Coetzee over de nieuwsstroom tussen Noord en Zuid. Het noorden is hierbij het 'ontwikkelde' Nederland, het zuiden het 'ontwikkelende' Zuid-Afrika. Geografisch gezien is dit een

(7)

typische Noord-nieuwsstroom, maar vermeld moet worden dat Zuid-Afrika, in vergelijking met de rest van het zuiden, een mengel is van een eerste- en derdewereldland (Coetzee, 2000: 109). Naar verwachting zou er een overwicht moeten zijn van nieuws vanuit Nederland naar Zuid-Afrika toe. Hij stelt hierbij dat de proximiteit een grote rol speelt bij de selectie van het internationale nieuws (paragraaf 2.4.1)

1.5 Methode

Dit is een kwalitatief onderzoek waarvan gebruik zal worden gemaakt van een literatuuronderzoek en een inhoudsanalyse.

Uit het literatuuronderzoek zal de theorie gehaald worden die op mijn onderzoek van toepassing is. De theorieën die een grote rol gaan spelen zijn de oriëntatiefunctie van de media, de agendasetting theorie en de nieuwsstroom.

19 tot 26 februari zal de buitenlandse berichtgeving in de kranten Trouw en Beeld worden gevolgd en geanalyseerd.

De berichten zullen per dag worden bekeken en beoordeeld aan de hand van de volgende criteria:

 Zijn er buitenlandse berichten in de krant en hoeveel?

Trouw zal waarschijnlijk elke dag buitenlands nieuws plaatsen, de verwachting is dat Beeld dit niet elke dag zal doen.

 Op welke bladzijde staan deze berichten?

Dit geeft aan hoe belangrijk de berichten zijn. Berichten op de voorpagina en rechterbladzijde zijn belangrijk nieuws.

 Wat is de prominentie van de berichten?

Met andere woorden: wat is de lengte van het bericht? Is dit een groot hoofdbericht, medium bericht of een kortje?

 Welke landen worden er genoemd?

Zal Trouw meer berichten plaatsen over Europa en Zuid-Afrika meer berichten over Afrika?

 Zijn er foto's bij het bericht?

Een foto bij het nieuwsbericht geeft ook aan hoe belangrijk het bericht in de krant is.

 Wat is het thema van de berichten?

De berichten zullen worden onderscheiden in de volgende categorieën: - economie - wetenschap - politiek - cultuur - Winterspelen Sotsji 2014 - noodtoestand in Oekraïne - geweld/criminaliteit - overig

(8)

Om een beeld te krijgen van de kranten in dit onderzoek, is er ook een korte analyse gemaakt van beide kranten.

1.5.1 Beeld

De eerste uitgave van Beeld verscheen op 16 september 1974. Beeld heeft sinds het begin de reputatie van een krant die niet bang was om liberale ideeën te verkondigen. Vandaag de dag wordt Beeld beschouwd als krant die een rol speelde bij de politieke transformatie in Zuid-Afrika. Tijdens het onderzoek van Coetzee tussen 1992 en 1996 lag de oplage rond de 102.676 kranten tijdens alle jaren (2000: 39).Tegenwoordig is Beeld een dagelijkse, populistische Afrikaanse krant uit Johannesburg. Samen zijn Beeld en Die Burger (uit Kaapstad) de grootste Afrikaanse kranten. De oplage van Beeld ligt rond de 65.000. De doelgroep van Beeld ligt tussen de 35 en 50+ en het opleidingsniveau van de lezers van de lezers ligt uit elkaar. Het merendeel van de lezers van Beeld is blank, de krant is dan ook volledig in het Afrikaans. Beeld staat erom bekend veel aandacht te geven aan criminaliteit, maar sinds 2013 heeft de nieuwe hoofdredacteur Adriaan Basson het roer omgegooid. Hij heeft een energiek onderzoeksgevoel aan de krant gegeven. Hij geeft aan dat hij met de krant echt iets wil losmaken bij de Zuid-Afrikanen. "I think debate is good. My firm belief is that newspapers should stimulate the debate and initiate it. Maybe for a long time there wasn't enough debate in the (Afrikaans) papers. I have strong views about things -and I believe that I should- and that I should put them out there." (Moodie, 2013)

1.5.2 Trouw

Trouw was opgericht op 30 januari 1943 als een illegale gereformeerde verzetskrant. Door de Duitse bezetting werd de Nederlandse persvrijheid ingeperkt. Door alle censuur ontstonden zo verschillende ondergrondse kranten, waaronder de Oranjebode, dat we nu kennen als de krant Trouw. Tijdens de oorlog was Trouw vooral een serieuze en informatieve

verzetskrant, na de oorlog werd Trouw een gerenommeerd Nederlands landelijk dagblad. Sinds 2005 is Trouw overgegaan op het tabloidformaat. Toen Coetzee zijn onderzoek uitvoerde tussen 1992 en 1996 was Trouw het op vier na grootste dagblad van Nederland met een oplage van 121.600 exemplaren en in 1996 was dit 121.550 (Coetzee, 2000: 23). In september 2013 had de krant een oplage van 91.845. De lezers van Trouw zijn hoog opgeleid en de politieke voorkeur van de krant lijkt naar links af te buigen. Trouw is een brede kwaliteitskrant en richt zich vooral op onderwerpen als religie, filosofie, duurzaamheid en natuur, gezondheidszorg, onderwijs en wetenschap.

1.5.3 De nieuwsberichten

Van 19 tot 26 februari wordt er naar de buitenlandse berichtgeving

gekeken van de kranten Beeld en Trouw. De zaterdag, 22 februari, zal niet worden meegenomen in het onderzoek. Bijlagen van beide kranten

worden buiten beschouwing gelaten. Bij Beeld worden de pagina's Kuns, Sport (tenzij er hier een bericht over de Winterspelen bijstaat) en Leefstyl uitgesloten. Bij Trouw de sportpagina's.

(9)

Er is gekozen voor de kranten Beeld en Trouw in verband met een vorig onderzoek door Marinus Coetzee tussen 1992 en 1996. De keuze voor deze twee kranten destijds was omdat de kranten in zekere mate vergelijkbaar zijn. In 1992 hadden zij beide een oplage van ongeveer 120.000 en gingen niet mee met de zogenaamde 'verzuilde' kranten. Mijn onderzoek is geen direct vervolgonderzoek op Coetzee of eenzelfde

onderzoek, maar een aantal resultaten van mijn onderzoek zullen verderop wel vergeleken worden met de bevindingen van Coetzee.

Er is gekozen voor een periode van één week in verband met de omvang. Coetzee deed over zijn onderzoek vier jaar, dit onderzoek vindt plaats in drie maanden. Maar door heel precies en nauwkeurig te kijken naar de buitenlandse berichtgeving in week, moet het mogelijk zijn een indicatie te geven van de buitenlandse berichtgeving in de twee kranten.

Hoofdstuk 2 - Theorie

Inleiding

Om te kunnen begrijpen welke functie kranten voor de samenleving hebben en hoe kranten met de eindeloze nieuwsstroom omgaan, is een literatuuronderzoek naar deze zaken noodzakelijk. In dit hoofdstuk wordt er gekeken naar hoe de krant een wereldbeeld schetst voor de lezer, de oriëntatiefunctie. Hierbij komen verschillende andere factoren kijken zoals de agendasetting, en daarbij framing. de nieuwsstroom en de

nieuwscriteria. Hieronder worden deze begrippen verder besproken en wat voor toepassing zij hebben op dit onderzoek.

2.1 Oriëntatiefunctie

De krant is in het licht van de oriëntatiefunctie "een venster op de wereld" (Van Gessel, geciteerd door van Vlastuin 1998: 35). De lezer slaat de krant open om te kunnen weten wat er in de wereld gebeurd. Het is de taak van de krant om aan deze eis te voldoen. Door de informatie die de krant geeft, kan de lezer een beeld vormen van de wereld om hem heen en hieruit vloeien gedrag en keuzes. Een goede krant moet volgens Van Vlastuin een totaalbeeld van de wereld kunnen scheppen. Hierbij zijn verschillende dingen belangrijk, zoals bijvoorbeeld de keuze in

onderwerpen. Bij dit onderzoek gaat het om het beeld dat de lezer krijgt van de wereld buiten zijn/haar eigen land. Slagen Beeld en Trouw er in een redelijk wereldbeeld te schetsen voor zijn/haar lezer (verdere vraagstelling 2)? Op welke manieren Beeld en Trouw een beeld kunnen schetsen van de wereld en hoe, wordt uitgelegd in de volgende paragrafen.

2.2 Agendasetting

Bij agendasetting gaat het om de beïnvloeding van de agenda door de media. Kranten bepalen wat het publiek belangrijk vindt en waarover nagedacht en gepraat word. Dit is niet het enige, kranten bepalen ook welk nieuws het publiek het belangrijkste moet gaan vinden. Dit doen kranten onder andere door bijvoorbeeld de plaats van het artikel, het

(10)

lettertype gebruik en de lettergrootte Ons beeld over de wereld wordt grotendeels bepaald door de media. De agenda van de krant wordt elke dag weer bepaald door de vraag: “What is the most important problem facing this country today?” (McCombs, z.d.).

Dearing en Rogers (1996: 5) geven met het volgende model aan hoe het agendasettingproces op gang komt:

Ook bij de buitenlandse berichtgeving bepalen Beeld en Trouw elke dag weer welke informatie voor hun lezers belangrijk is. Hoe zij hun nieuws selecteren wordt gedaan door middel van verschillende nieuwscriteria (paragraaf 2.4)

2.2.1 Framing

"Framing refers, on the one hand, to the typical manner in which journalists shape news

content within a familiar frame of reference and according to some latent structure

of meaning and, on the other hand, to the audience who adopts these frames and sees

the world in a similar way as the journalists do" (McQuail, geciteerd door van Gorp: 2007)

Framing door journalisten wordt ook wel mediaframing genoemd. De Boer & Brennecke (2009: 207) hebben hier een gedetailleerde definitie voor: "Een mediaframe is de wijze waarop een onderwerp wordt gepresenteerd en geïnterpreteerd in de mediaberichtgeving. De journalist maakt keuzes bij de productie van de media-inhoud. Die keuze bepaalt het frame, de invalshoek, en de aspecten en relaties die benadrukt worden. De

ontvangers van de mediaboodschap kunnen deze frames, deze wijze van inkadering, overnemen en het betreffende onderwerp ook op die manier gaan definiëren en interpreteren"

Semetko & Valkenburg (2000) delen het nieuws op in vijf eerder gespecificeerde nieuwsframes:

 Conflictframe: benadrukt conflicten tussen individuen, groepen of instituten als een middel om de aandacht van het publiek te krijgen.

(11)

 Human interest frame: het nieuws wordt gepersonaliseerd, gedramatiseerd of 'geëmotioneerd' om een menselijk gezicht aan het nieuws te geven en zo de aandacht van het publiek te trekken.  Economische gevolgenframe: rapporteert een gebeurtenis,

probleem of kwestie aan de hand van de economische gevolgen voor een persoon, groep of land.

 Moraliteitsframe: zet een gebeurtenis, probleem of kwestie in de context van religieuze uitgangspunten of morele voorschriften.  Verantwoordelijkheidsframe: brengt een kwestie of probleem op

zo'n bepaalde manier dat de verantwoordelijkheid hiervoor bij de overheid, een individu of een groep ligt.

2.3 Nieuwsstroom

Coetzee legt uit dat het begrip nieuwsstroom eigenlijk staat voor al het nieuws dat over nationale grenzen heengaat. Vooral de laatste twee decennia groeit de wereldwijde belangstelling in landen. De wereld wordt als het ware 'kleiner', een 'global village'. De val van de apartheid zorgde ervoor dat Zuid-Afrika ook deel werd van de global village (Coetzee, 2000: 81). Nederland was altijd al deel van de Europese global village.

Gatekeeping en nieuwscriteria zijn van belang bij het proces van de nieuwsstroom.

2.3.1 Gatekeeping

Stappers (1982: 124) stelt dat gatekeepers communicantoren zijn, die met de selectie van de boodschappen zijn belast. De gatekeepers selecteren dus het nieuws. Zij maken de keus welke informatie de lezer ontvangt. Hoe de gatekeepers het nieuws selecteren gaat volgens de zogenaamde

'nieuwscriteria' (paragraaf 2.4).

2.3.2 Gatekeeping bij buitenlandse berichtgeving

Voor de buitenlandse berichtgeving wordt er gebruik gemaakt van

verschillende bronnen. Trouw zal, voornamelijk in Europa, gebruik maken van eigen correspondenten. Beeld heeft geen buitenlandredactie en zal voornamelijk gebruik maken van de internationale persbureaus.

2.3.3 Internationale persbureaus als gatekeepers

Volgens Coetzee (2000: 92) maakt de pers in Zuid-Afrika gebruik van drie persbureaus: het Amerikaanse persbureau Associated Press (AP), het Engelse Reuters en het Franse Agence France (AFP). Joris Luyendijk vertelt in zijn boek 'Het zijn net mensen' hoe deze drie grote Westerse

persbureaus dus onder andere agendasetters voor de krant zijn, omdat zij bepalen welk nieuws zij aanbieden. Uit het onderzoek van Coetzee (2000: 93) blijkt dat de meeste buitenlandse berichtgeving van Trouw ook van internationale persbureaus af komt. Trouw heeft veel buitenlandse correspondenten, maar deze zijn verantwoordelijk voor

achtergrondverhalen.

Door middel van dit onderzoek wordt ook duidelijk welke persbureaus Beeld en Trouw deze week het meest zullen gebruiken voor het

(12)

2.3.4 Noord-Zuid-kwestie

Coetzee noemt in zijn onderzoek op hoe er in de kranten omgegaan wordt met nieuws vanuit ontwikkelde of ontwikkelingslanden (Noord-Zuid). In dit onderzoek is Nederland Noord en Zuid-Afrika Zuid. Maar Zuid-Afrika is eigenlijk een mengel van een eerste- en derdewereldland: "Zuid-Afrika is in zekere zin de microkosmos van de wereld. In één land vinden we hier de noord-zuid-tegenstelling, de eerste en de derde wereld, verenigd." (Van Kessel (1989 :537). Er zou, volgens Coetzee (2000: 111) meer nieuws vanuit het noorden naar het zuiden moeten vloeien, dan andersom. Hij noemt in zijn onderzoek verschillende andere onderzoeken die dit hebben aangetoond. Dit onderzoek zal uitwijzen of dit daadwerkelijk zo is.

2.4 Nieuwscriteria

Kranten krijgen elke dag een eindloze stroom van nieuws binnen. Dit nieuws moet geselecteerd worden. Het nieuws dat de lezer te zien krijgt wordt door de krant bepaald. Een krant heeft dus een systeem nodig om nieuws te selecteren. Nieuws gaat over de nieuwheid, belangrijkheid en ongewoonheid, en over commerciële of ideologische waarden (Froneman, 1998: 57).

Galtung en Ruge voerden een inhoudsanalyse uit op een aantal kranten en maakte een lijst van nieuwscriteria, dat ook rekening houdt met

niet-inhoudelijke factoren (Teunissen, 2005):  Negativiteit

 Frequentie (gebeurtenis moet zich ontwikkelen binnen geschikte tijdspanne voor media)

 Consonantie (corresponderen met verwachtingen)  Elitelanden en -personen

 Het onverwachte

 Drempel (gebeurtenis moet groot genoeg zijn)  Mensen (in verband staan met mensen)

 Betekenis  Duidelijkheid

 Continuïteit (Als iets is opgepikt als nieuws, is de kans groter dat het nieuws blijft)

 Compositie (past in het aanbod)

Actualiteit van het nieuws staat natuurlijk voorop. Dit bevestigt Trouw zelf ook: "Selectiecriterium nummer één is de nieuwswaarde -of, laten we bescheiden blijven, de veronderstelde nieuwswaarde- van een bericht. Daarop beoordeelt de eindredactie allereerst de productie van de deelredacties binnenland, buitenland en economie." (de Berg, 2000)

2.4.1 Internationale selectiecriteria

Coetzee (2000: 92 en 93) noemt proximiteit en elitisme van alle

nieuwscriteria als belangrijkste selectiecriteria voor het internationale nieuwsstroomproces. Proximiteit valt onder te verdelen in twee soorten: de geografische nabijheid en de sociale nabijheid. Geografische proximiteit

(13)

spreekt voor zich, hiermee worden landen bedoeld die vlakbij Zuid-Afrika (in het geval van Beeld) en Nederland (in het geval van Trouw)liggen. Met sociale proximiteit wordt taal, cultuur en historische binding met een land gedoeld.

Het begrip elitisme legt uit dat eliteladen en -personen voorrang krijgen in het nieuws. In dit onderzoek zal ook blijken welke landen en/of personen naar voren komen in het nieuws als zijnde 'elite'.

2.5 Factoren die de nieuwsdekking beïnvloeden

‘Nieuws’ is alleszins, en vooral, ‘actueel’ in de ogen van journalisten en krantenmakers. Dat toont bijvoorbeeld de indeling van de krant aan. Hoe actueler en grootser de onderwerpen, hoe meer vooraan in de krant ze worden geplaatst. (Graber, 2004: 4 geciteerd door Jasmes, 2004: 10) Welk nieuws er in de krant komt heeft te maken met nieuwscriteria

(paragraaf 2.4). Maar een krant is ook altijd afhankelijk van de beschikbare ruimte. 'Bijzonder' nieuws krijgt voorrang in een krant. Dit heeft ook te maken of er belangrijke binnenlandse of buitenlandse gebeurtenissen plaatsvinden.

Deze gebeurtenissen zijn op voorhand al bekend of gebeuren onverwacht. Tuchman (1973: 114&115) onderscheidt drie definities naar tijdsduur van gebeurtenissen:

 ‘Spot’ news: onverwachte gebeurtenissen. Hieronder vallen natuurrampen en conflicten met technologie of het strafwetboek.  ‘Developing’ news: net als bij 'spot' news is dit een onverwachte

gebeurtenis. Het verschil is dat bij 'developing' news de informatie niet in één keer verzameld kan worden.

 ‘Continuing’ news: een verhalenserie over hetzelfde onderwerp, gebaseerd op gebeurtenissen in een bepaalde tijdsperiode. Bijvoorbeeld oorlog, politiek of economie.

2.5.1 Buitenlandberichtgeving

In de periode waarin dit onderzoek gehouden wordt zijn er twee grote bijzondere buitenlandse kwesties gaande: De Winterspelen in Sotsji

(continuing news) en de dreigende oorlogssituatie in Oekraïne (developing news)

De Winterspelen vinden plaats van 7 tot 23 februari 2014 in Sotsji, Rusland. Alleen in de eerste week van dit onderzoek kunnen dus de Winterspelen worden meegenomen. Het zal als aparte categorie per dag besproken worden om de berichtgeving hierover te vergelijken. Nederland doet mee aan de Winterspelen, Zuid-Afrika niet. Trouw en Beeld zullen beide anders berichten over dit evenement. Trouw zal uitgebreid de Nederlandse participatie bespreken in de krant. Of Beeld überhaupt iets plaatst over Spelen is de vraag. Wellicht zullen zij iets over Nederland plaatsen als wij succesvolle prestaties leveren.

Vanaf november 2013 is Oekraïne al in het nieuws. De Oekraïense president weigerde toen het associatieverdrag van de Europese Unie te

(14)

tekenen en koos voor Rusland, die hem miljarden beloofde. Deze keus viel verkeerd bij de Oekraïense bevolking, zij bewandelden liever het Europese pad. Vanaf toen begonnen de protesten in Kiev. Vanaf 18 februari escaleert het protest. De demonstraties veranderen in een slagveld en er vallen vele doden. Vanaf dit moment is er een noodtoestand in Oekraïne. Ook dit zal in een aparte categorie worden besproken per dag. Voor Nederland is deze situatie van groot belang omdat wij immers zelf onderdeel van Europa zijn. Voor Zuid-Afrika is de kwestie van minder belang, maar er zijn wel

wereldmachten bij deze situatie betrokken. Hoeveel zij over Oekraïne zullen berichtten is de vraag.

2.5.2 Binnenlandberichtgeving

In de periode waarin dit onderzoek gehouden vinden zowel in Zuid-Afrika als in Nederland ook belangrijke binnenlandse gebeurtenissen plaats. Dit kan niet worden genegeerd in dit onderzoek omdat dit de berichtgeving van beide kranten bepaalt. Bij grote binnenlandse gebeurtenissen zal er minder aandacht worden besteed aan buitenlandse zaken, tenzij het een hoge nieuwswaarde heeft. Er is simpelweg minder plek in de krant voor het buitenlandse nieuws.

In Zuid-Afrika begint in maart het proces van Oscar Pistorius, een topsporter die verdacht wordt van de moord op zijn vriendin Reena

Steenkamp. Beeld zal hier veel aandacht aan besteden. Voorafgaand aan het proces zal Beeld al nieuws plaatsen over de zaak.

In Nederland zijn op 19 maart de gemeenteraadsverkiezingen. Omdat de gemeente steeds meer 'macht' krijgt in Nederland, zijn deze van belang voor de gehele bevolking. De voorbereidingen op de verkiezingen en informatie over de partijen zullen in Trouw worden geplaatst.

(15)

Hoofdstuk 3 - Empirisch onderzoek

In de week van 19 februari tot 26 februari zijn er in totaal 48 berichten over het buitenland in Beeld verschenen. Hiervan zijn 26 berichten kortjes, 14 berichten medium en 8 berichten groot. Het thema wat het meest voorkwam was geweld/criminaliteit.

In Trouw verschenen er in de week van 19 februari tot 26 februari 157 berichten over het buitenland. Hiervan waren 53 berichten kortjes, 56 berichten medium en 48 berichten groot. Het thema wat het meest voorkwam was geweld/criminaliteit.

In dit hoofdstuk zullen per dag de buitenlandse berichten worden bekeken. Bij de kortjes en medium berichten zal alleen gekeken worden naar het land/werelddeel en het thema dat het meest voorkomt. Ook worden de 'bijzondere' buitenlandse gebeurtenissen apart genoemd. De grote berichten van die dag zullen met detail bekeken worden. In een korte analyse zal worden nagegaan:

 welke plek het bericht heeft in de krant  de ondertitel van het bericht

 het thema  het land

 waarom er een groot bericht over dit nieuws is verschenen (hierbij wordt gekeken naar de internationale nieuwscriteria, paragraaf 2.4.1)

 wie het bericht heeft geschreven (persbureau, correspondent, buitenlandredactie)

 of er een foto bij het bericht is geplaatst  hoeveel woorden het bericht telt

Er zal vervolgens worden gekeken per dag of Trouw en Beeld berichten hebben geplaatst over hetzelfde nieuws. Deze berichten zullen worden vergeleken om verschillen te ontdekken. Hierbij moet alvast vermeldt worden dat Beeld deze week twee berichten plaatste over de Centraal Afrikaanse Republiek, Trouw drie. Deze berichtgeving werd echter niet op dezelfde dagen gepost en was daarom niet goed vergelijkbaar.

In hoofdstuk 4 worden er conclusies getrokken uit de resultaten van hoofdstuk 3 met behulp van de theorie en verworven resultaten.

3.1 Nieuwsdekking op 19 februari 3.1.1 Beeld Totaal berichten: 12 Aantal kortjes: 5 Aantal medium: 5 Aantal groot: 2

Landen die het meest voorkwamen bij de kortjes en medium berichten waren niet specifiek afkomstig uit één bepaald land/werelddeel. Er waren

(16)

vijf Europese berichten, drie Afrikaanse, één uit Zuid-Amerika en één uit Azië. Drie Europese berichten gingen over de Winterspelen, de andere twee Europese berichten waren afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. De keuze voor een bericht uit het Verenigd Koninkrijk is te verklaren doordat Zuid-Afrika een sterkte binding voelt met het Verenigd Koninkrijk. Dit is te verklaren vanuit de koloniale geschiedenis van het land, oftewel de sociale proximiteit (hoofdstuk 2). Van de drie Afrikaanse berichten gingen er twee over de noodsituatie in de Centraal-Afrikaanse Republiek. De focus op dit land is te verklaren vanuit de geografische ligging van het land (geografische proximiteit). Wat er in Afrika gebeurt is natuurlijk belangrijk voor Zuid-Afrika.

Het thema wat het meest voorkwam in deze berichten was (naast de Winterspelen, wat als uitzondering geldt) geweld/criminaliteit. Oekraïne werd niet genoemd in de korte en medium berichten.

Grote berichten:

1. 'Geweld in Oekraïne eis sewe se lewe'

Dit grote nieuwsbericht over Oekraïne is te vinden op pagina 8, 'Wêreld-Beeld', bovenaan. Het is het belangrijkste buitenlandse bericht van die dag en neemt ongeveer de hele bovenste helft van de pagina in beslag. Het bericht is 141 woorden lang en heeft een grote foto middenin. De

onderkop van het bericht luidt: 'Protest teen president woed ergste in weke'. Het bericht is afkomstig van Reuters, BBC. Het thema van het bericht is duidelijk; dit gaat over de noodtoestand in Oekraïne.

2. ' "Wêreld versaak SAR se mense" '

Prominent aanwezig op pagina 14 is het hoofdbericht over noodsituatie in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Naast dit grote bericht staat ook een medium bericht over het land. Vanwege de geografische ligging is het logisch dat dit nieuws veel aandacht krijgt in Beeld. Het bericht telt 520 woorden en heeft als ondertitel 'VN, Afrika gevra om nóú te help'. Boven het bericht staat een grote foto van een soldaat. Het bericht valt onder geweld/criminaliteit en is afkomstig van redacteur Erika Gibson. Beeld heeft geen buitenlandse redacteurs, maar omdat dit nieuws in Afrika plaatsvond is hier wel een redacteur op gezet.

3.1.2 Trouw

Totaal berichten: 27 Aantal kortjes: 8 Aantal medium: 9 Aantal groot: 10

Het land dat het meest voorkwamen bij de kortjes en medium berichten was voornamelijk Rusland. Dit vanwege de Winterspelen die erg veel aandacht kregen in Trouw. Het meest voorkomende thema was dat ook de Winterspelen in Sotsji. De Spelen kregen zelfs twee aparte pagina's in Trouw, gevuld met alle Nederlandse overwinningen in Sotsji. Keuze voor de vele aandacht voor de Spelen is logisch; er doen veel Nederlanders mee aan de Spelen en er worden veel medailles binnengehaald. Men is

(17)

geïnteresseerd in de Nederlandse prestaties op de Spelen, deze uitgebreide berichtgeving is dan ook logisch verklaarbaar.

Maar doordat de Winterspelen als 'bijzonder buitenlands nieuws'

gekenmerkt wordt, is Rusland niet 'betrouwbaar' als meest voorkomende land en de Winterspelen in Sotsji niet als belangrijkste thema deze dag. Er is niet één land dat hierna eruit springt in de berichtgeving. Azië springt eruit als werelddeel met acht berichten, Europa komt hierna met vier berichten. De berichtgeving over Azië gaat grotendeels over

geweld/criminaliteit. Trouw bericht veel in kortjes over eventuele oorlogsdreigingen/geweld in het buitenland. Er wordt niet heel veel

aandacht aan besteed, tenzij het echt heel belangrijk geweld/criminaliteit nieuws is (zie grote berichten).

Grote berichten:

1. 'Zijn zoon stierf door een drone, nu eist hij gerechtigheid'

Het voorpagina nieuws bij Trouw vandaag stond in het teken van de Amerikaanse drone-aanval in Pakistan. Een grote foto domineert de voorpagina, gevolgd door een groot bericht van 641 woorden. De ondertitel van het artikel is: 'Pakistanen klagen NAVO-landen aan bij Internationaal Strafhof wegens oorlogsmisdaden. Kans op succes

betwijfeld'. Het is geschreven door Marjon op de Woerd, van de redactie buitenland. Het thema van dit bericht is natuurlijk geweld/criminaliteit. Nieuws over oorlog waar de Verenigde Staten bij betrokken is, al helemaal waarbij president Obama specifiek wordt beschuldigd van misdaden, is groot nieuws voor Trouw. De Verenigde Staten is een eliteland, Obama een elitepersoon (paragraaf 2.4.1). De aanklacht tegen Obama werd in Den Haag, standplaats van het Internationaal Strafhof, ingediend. Dit maakt het nieuws voor Nederland ook een stuk dichterbij.

2. 'Kampioen in oranje pak en Friese sokken'

Op pagina twee, genaamd 'Vandaag - Winterspelen 2014', vinden we een groot bericht over de overwinning van Jorrit Bergsma op de tien kilometer in Sotsji. 'Bergsma koos vijf jaar geleden als schaatser voor Kazachstan, maar wint in Sotsji Olympische titel op tien kilometer. Voor Nederland.' is de ondertitel van het bericht. Het nieuws vindt plaats in Rusland, het thema is natuurlijk Winterspelen Sotsji 2014. Het artikel heeft 721

woorden en heeft twee grote foto's. De bovenste foto laat een juichende Bergsma zien. De tweede foto is van Bergsma's paspoort, een foto

exclusief in handen van Trouw. De foto sluit perfect aan bij het artikel. Er wordt over het paspoort gesproken en hier is goed te zien hoe hij in Nederland geboren is, maar Kazachstaanse nationaliteit heeft. Het gaat om een grote overwinning voor Nederland op de Spelen en daarmee belangrijk nieuws voor Trouw. Het artikel is geschreven door Antal Crielaard, een Nederlandse redacteur vanuit Sotsji.

3. 'Slagveld in Kiev: zeker veertien doden'

Ook in Trouw is er aandacht voor de noodtoestand in Oekraïne, te vinden op pagina drie 'Vandaag - Noodtoestand Oekraïne'. Aan de linkerkant is een grote foto waarop je ziet hoe demonstranten bakstenen naar de politie

(18)

gooien, aan de rechterkant staat een groot artikel met als onderschrift: 'Overheidstroepen weer slaags met demonstranten.' Het nieuws vindt plaats in Oekraïne, het thema is dan ook Noodtoestand Oekraïne. Oekraïne is deel van de Europa, net als Nederland. Wat er in Oekraïne gebeurt, gaat Nederland dus direct aan. Het is daarom logisch dat Trouw een hele pagina besteed aan Oekraïne. Het stuk is geschreven door Fleur de Weerd, vanuit Kiev zelf. De verwachting is dat Trouw al de vijf dagen veel aandacht aan Oekraïne zal besteden, vanwege de hoge nieuwswaarde voor Nederland. 4. 'Levert Eta de wapens in?'

Op pagina 12, 'Europa/wereld', staat een groot bericht over de Baskische terreurgroep Eta, geschreven door Maaike Homan vanuit Madrid. Het artikel heeft 332 woorden, met als ondertitel: 'Commissie kondigt

belangrijk en positief nieuws aan rond het vredesproces' Het besproken land is Spanje, het thema is geweld/criminaliteit, maar ook politiek. Naast de terreuraanvallen wordt er namelijk ook gesproken over

onderhandelingen met de regering. De foto is groter dan het artikel zelf en laat mensen zien die een doodskist dragen. Terreur in Europa en een conflict met de Spaanse overheid is van grote nieuwswaarde voor Trouw. Het gaat immers over iets belangrijks in Europa en daarmee is het

belangrijk nieuws voor Nederland.

5. 'Alweer een post voor vriendje van Obama'

Op pagina 13, 'Europa/wereld', staat links onderin een groot bericht van 635 woorden over hoe Obama nieuwe ambassadeurs aanstelt in het buitenland. 'Amerikaanse traditie om donateurs te benoemen is

hardnekkig', luidt de ondertitel. Het artikel komt van Bas den Hond, vanuit Boston. Het land waar het hier om gaat is dus de Verenigde Staten, het thema is politiek. Het artikel heeft geen foto, maar dit had ook niet

gehoeven. Het artikel noemt de nieuwe ambassadeur van Nederland, een foto van hem had er eventueel bij gekund. Nieuws uit de Verenigde Staten is groot nieuws, de VS is immers een grootmacht. Het gaat in dit artikel ook over Nederland en Europa vanwege de vele nieuwe ambassadeurs die benoemd werden. Omdat het over Nederland en Europa gaat is het

daarmee ook van hoge nieuwswaarde voor Trouw. 6. 'De straat is nog het enige podium voor de oppositie'

Op het volgende overzicht van 'Europa/wereld', vinden we op pagina 14 een groot bericht over Venezuela dat bijna de hele pagina in beslag neemt. Het artikel telt 669 woorden en heeft als ondertitel 'President Maduro houdt criminaliteit en inflatie niet in toom. Toch zit hij vast in het zadel'. Een grote foto waarop president Maduro te zien is, beslaat de helft van de pagina. Het besproken land hier is Venezuela, het thema is

geweld/criminaliteit, maar ook politiek. Het artikel gaat immers over gewelddadige protesten van de bevolking en hoe de regering dit neerslaat. Het bericht is afkomstig van Edwin Koopman, maar er staat geen plaats bij vermeldt. Dit zou betekenen dat Koopman niet zelf in Venezuela was om dit bericht te schrijven. Het gaat niet goed met de economie van Venezuela, dit is belangrijk om te melden. Er worden geen directe bindingen met Nederland of gevolgen voor ons land in het artikel

(19)

genoemd. Maar een gewelddadige oppositie tegen de regering is natuurlijk groots, in welk land dan ook.

7. 'Trots Brazilië is plots een wiebelland'

Een groot artikel over de economie in Brazilië van 655 woorden vult de hele pagina. De ondertitel 'Westerse groeikampioen vindt zich terug in het rijtje zwakke landen, de Fragile Five', zegt duidelijk waar het artikel over gaat. Het betreffende land in dit artikel is dus Brazilië. het thema is

economie. Er staat geen plaats bij vermeldt bij het stuk, het bericht komt dus niet van een redacteur vanuit Brazilië zelf vandaan. Een grote foto laat het Fifa voetbalstadion zien in Brazilië. Het land organiseert het komende WK, waar Nederland ook aan meedoet. In het artikel wordt vermeld dat de politie wil voorkomen dat de gewelddadige demonstraties het

wereldkampioenschap voetbal zal beïnvloeden. Verder is het artikel niets over het WK te vinden, het artikel focust zich op de inflatie in Brazilië. De situatie in Brazilië heeft indirect met Nederland te maken. Wij doen mee aan het WK in Brazilië dit jaar, maar ook dit nieuws over de inflatie in een groot land is belangrijk nieuws.

8. 'Nederland trekt zware wissel op Kramer'

Op de speciale Winterspelen pagina's siert in het midden een groot artikel over hoe gedoodverfde winnaar Sven Kramer tweede werd op de 10 km race op de Spelen. Het artikel heeft 732 woorden en heeft als ondertitel: 'De pijn van Sotsji zal de pijn van Vancouver versterken. Olympische tien kilometer wordt obsessie voor schaatsers en coach Kemkers'. Boven het artikel staat een grote foto van een teleurgestelde Kramer, in het artikel een kleine foto van de coach. Het nieuws vindt plaats in Rusland, het thema is natuurlijk de Winterspelen in Sotsji 2014. Dit stuk is wederom geschreven door Antal Crielaard, een Nederlandse redacteur vanuit Sotsji. Iedereen dacht dat Sven Kramer het Olympisch goud zou binnenhalen op de 10 km. Het feit dat hij tweede is geworden, was voor velen een

verrassing. Heel Nederland is geïnteresseerd in dit nieuws. 9. 'Sotsji laat nauwelijks te overtreffen erfenis na'

Op de derde pagina speciaal voor de Winterspelen staat een groot artikel van 495 woorden over de Nederlandse prestaties op de Spelen. 'Slechts met 'onbegrensd denken' is evenaring van succes mogelijk' is de

ondertitel en het is geschreven door Rob Velthuis, vanuit Nederland. Het nieuws vindt plaats in Rusland, het thema is natuurlijk de Winterspelen in Sotsji 2014. Het artikel heeft geen foto, wat ook niet per se nodig is. Het gaat inhoudelijk in op alle prestaties die Nederland geleverd heeft op verschillende Spelen. Interessant voor Nederlanders om te lezen, omdat het immers over de overwinningen van onze eigen sporters gaat.

10. 'Verguisd Occupy krijgt alsnog gelijk'

Op pagina 14, 'Opinie', neemt dit grote artikel van 536 woorden bijna de hele pagina in beslag. De ondertitel is: 'Hoon viel vijftien jaar geleden antiglobalisten ten deel. Nu worden hun denkbeelden omarmd door president Obama en topeconomen, stelt hoogleraar Paul van Seters'. Dit maakt meteen duidelijk dat het hier gaat om de Verenigde Staten als land

(20)

en het gaat om economie en geweld/criminaliteit als thema. Een kleine foto van een demonstrant staat in het midden van het artikel. Het is geschreven door Paul van Seters, hoogleraar globalisering en duurzame ontwikkeling aan de Universiteit van Tilburg. Het is echt een

achtergrondverhaal en past daarom prima op de Opinie pagina (en niet bij economie). Een uitgebreide versie van het artikel is te vinden op de

website.

3.1.3 Vergelijking in berichtgeving

Er waren drie overeenkomende berichten vandaag en kwamen uit Oekraïne, van de Winterspelen en China.

Beeld plaatste een bericht over de noodtoestand in Oekraïne op pagina 8. Het bericht en foto zijn afkomstig van Reuters. Trouw had ook één bericht over Oekraïne, afkomstig van eigen correspondente. De titels, 'Geweld in Oekraïne eis sewe se lewe' en 'Slagveld in Kiev: zeker veertien doden', zijn vergelijkbaar.

Over de Winterspelen berichtte Beeld vandaag met maar liefst drie

berichten. Eén specifiek bericht ging over hoe de leden van Pussy Riot zijn opgepakt in Sotsji. Precies ditzelfde bericht komen we ook tegen bij Trouw. De titels, 'Pussy Riot - lede in Sotsji gearresteer' en 'Leden Pussy Riot kort opgepakt in Sotsji', komen bijna precies overeen. Bij Beeld is het bericht afkomstig van Reuters, bij Trouw van AP. Trouw plaatste daarnaast nog negen andere berichten over de Spelen, voornamelijk nieuws over onze eigen sporters.

Het bericht over China komt niet helemaal overeen met de dag. Trouw plaatste 'Chinese soldaat past bijna niet meer in tank' op 19 februari, Beeld op 20 februari met de titel 'Chinese soldate te lank en te dik vir oorlogtenks'. Het gaat hier wel duidelijk om hetzelfde bericht. Bij Beeld is het afkomstig van Sapa-AFP, bij Trouw van het ANP. Dat Beeld dit bericht een dag later plaatst dan Trouw zal waarschijnlijk te maken hebben met dat Beeld geen ruimte had voor dit bericht op 19 februari.

3.2 Nieuwsdekking op 20 februari 3.2.1 Beeld Totaal berichten: 10 Aantal kortjes: 5 Aantal medium: 4 Aantal groot: 1

Van alle kortjes en medium berichten gingen er vier berichten over Azië, twee hiervan gingen echter over China en vielen allebei onder overig. Ze hadden geen hoge nieuwswaarde. Drie berichten kwamen vanuit Europa, waarvan twee over het Verenigd Koninkrijk. Zoals al eerder genoemd, is dit logisch te verklaren vanuit het historische verleden van Zuid-Afrika. Eén

(21)

bericht ging over Zuid-Amerika, de andere twee over Botswana in Afrika. Botswana is een buurland van Zuid-Afrika. De berichtgeving hierover is dus te verklaren vanuit de geografische ligging. Het thema wat het meest voorkwam was geweld/criminaliteit. Oekraïne en de Winterspelen werden niet genoemd in de korte en medium berichten.

Grote berichten:

1. ' "Bly op eiland van vrede" '

De 'Wêreld-Beeld' pagina is deze keer bijna helemaal gevuld met een artikel over het land Oekraïne. Het thema is dan ook de noodtoestand in Oekraïne. 'Staan vas, hoor die Oekraïnse betogers' is de ondertitel van het stuk. Het artikel van 387 woorden vertelt over hoe de zaken er nu

voorstaan in Oekraïne en een grote foto erboven laat de betogers zien. Aan de linkerkant van de foto staat twee schema's. Eentje vertelt in chronologische volgorde van 166 woorden wat er in Oekraïne is gebeurd tot nu toe, het schema eronder vertelt door middel van 'wie, wat en waarom' vragen in 189 woorden wat er is gebeurd tot nu toe. Het artikel komt bij Sapa-AP-AFP, BBC vandaan, de foto bij Reuters. Dat er een artikel over Oekraïne instaat is vrij logisch, het is groot nieuws. Beeld besteed er vandaag veel aandacht aan en maakt voor de lezer duidelijk wat er precies aan de hand is.

3.2.2 Trouw

Totaal berichten: 27 Aantal kortjes: 11 Aantal medium: 5 Aantal groot: 11

Bij de korte en medium berichten gaat het meeste over Europa (13 berichten). Zelfs als de Winterspelen eruit wordt gehaald blijft Europa erbovenuit steken (acht berichten). Slechts één bericht hiervan gaat over de noodtoestand in Oekraïne. België krijgt vandaag veel aandacht met wel drie berichten. Het is logisch dat België voorrang in het nieuws krijgt omdat het ons buurland is. Deze Belgische berichten gaan allemaal over economie. Naast Europa zijn er twee berichten over Azië en één bericht over Afrika. Deze gaan allemaal over het thema geweld/criminaliteit. Het thema dat het meest voorkomt is, (naast de Winterspelen, dat als

uitzondering geldt) politiek. Grote berichten:

1. 'Kathedraal van Kiev is één grote ziekenboeg'

Dit artikel van 574 woorden is voorpagina nieuws, met grote foto en als ondertitel: 'Gewonde demonstranten zoeken toevlucht in kerk, uit vrees te worden opgepakt in ziekenhuis'. Naast de grote foto van de ziekenboeg in de kerk staat rechts een kort berichtje over de wapenstilstand in Oekraïne. Het is geschreven door Fleur de Weerd, vanuit Kiev. Gisteren schreef zij ook een groot bericht over Oekraïne. Er wordt aan het eind van het artikel verwezen naar pagina vijf, 'Meer over Oekraïne'. Oekraïne is groot nieuws en belangrijk voor Nederland omdat het in Europa plaatsvindt.

(22)

2. 'Merkel denkt aan eigen EU-internet'

Op pagina 4, 'Vandaag', is de rechterhelft van deze pagina gevuld met nieuws over een potentieel Europees communicatienetwerk.

'ICT-deskundigen: Idee om zo NSA buiten te sluiten is luchtkasteel' is de ondertitel van het bericht. Een grote foto van bondskanselier Merkel en president Hollande staat boven het artikel van 393 woorden. Het is

geschreven door Jeannine Julen en de reden voor het bericht is vrij logisch. Nederland is onderdeel van de EU en een nieuw Europees

communicatienetwerk gaat ons ook aan. Bovendien is Duitsland ons buurland, nieuws over Merkel of Duitsland gaat Nederland aan. 3. 'Voor Janoekovitsj was er nog slechts één weg: die van geweld' Op pagina vijf vinden we dan inderdaad nog een groot bericht over

Oekraïne. 'President Oekraïne is voor het leven getekend door het geweld dat hij zelf heeft uitgelokt' is de ondertitel van het stuk. het verhaal sluit goed aan bij het eerste stuk. Het stuk gaat dieper in op de situatie in Oekraïne en de demonstranten die verzorgd worden in de kerk. Ook op de grote foto erbij is te zien hoe iemand behandeld wordt in de kerk. Het stuk heeft 606 woorden en is geschreven door Geert Groot Koerkamp.

4. 'Neem slaappillen, blijf sterk'

Op pagina 10, met nieuws over Europa, staat een groot artikel over het afluisterschandaal in het Verenigd Koninkrijk. De ondertitel luidt: 'Oud-premier Tony Blair gaf hoofdredactrice advies in afluisterschandaal News of the World' en het stuk heeft 409 woorden. Er staat bij dat het bericht van de redactie buitenland af komt. Een grote foto (afkomstig van het AP) van Rebekah Brooks, hoofdredactrice van News of the World, staat boven het artikel. Dit nieuws ging de hele wereld over, omdat vele bekende mensen waaronder prins Harry en acteur Jude Law waren afgeluisterd. Er zijn dus elitepersonen bij dit nieuws betrokken. Het nieuws was destijds een groot schandaal wat veel stof deed opwaaien en daarmee belangrijk nieuws.

5. 'Niet alle Pakistanen hebben hekel aan drones'

Pagina 11, 'Wereld' is volledig gevuld (op vijf kortjes aan de rechterkant na) met een artikel van 539 woorden over het geweld in Pakistan. Het stuk lijkt een soort van tegengeluid te zijn op een artikel van de dag ervoor,

'Zijn zoon stierf door een drone, nu eist hij gerechtigheid'. De ondertitel:

'Interview - Pakistaanse journalist: "Bevolking voelt zich zo beschermd tegen terroristen" ' geeft nog meer verduidelijking. Dit stuk laat de andere kant van het verhaal zien, een soort weerwoord op het vorige artikel. In een kader van 139 woorden wordt ook verwezen naar het vorige artikel. Het interview is afgenomen door Marco de Boer en in het midden van het stuk zijn verschillende grafieken te zien met informatie over de types drones, het aantal doden door drones in totaal in Pakistan, het aantal burgerdoden en het aantal terroristen gedood per drone-aanval. Het is een uitgebreid interview en het is goed dat Trouw ook een weerwoord laat horen, naar aanleiding van het artikel van de dag ervoor.

(23)

6. 'Niemand is nog moslimbroeder'

De bovenste helft van pagina 16, 'Wereld', is gevuld met dit bericht van 520 woorden over het terrorisme in Egypte. 'Egyptenaren gaan naar scholen en ziekenhuizen van Moslimbroederschap, maar vrezen het terrorismestempel' is de ondertitel. Het is geschreven door Annabell Van der Berghe en er staat een kleine foto van een ziekenhuis bij. De foto is afkomstig van het AP. Een klein kader van 101 woorden vertelt over de zogenaamde 'kliklijnen' in Egypte. Terrorisme is altijd groot nieuws. De Arabische Lente is nog zeer recent en nieuws hierover blijft interessant. 7. 'Peugeot-Citroën is nu een leeuw met drie koppen'

Kleis Jager vanuit Parijs schreef een stuk van 590 woorden over een samenwerking tussen het Franse autobedrijf Peugeot-Citroën en het Chinese autobedrijf Dongfeng. De ondertitel is: 'Kapitaalinjectie van

Chinees Dongfeng moet Aziatische markt openen'. Het is een economisch stuk, het is dan ook te vinden op pagina 13, 'Economie'. Van het AFP staat boven het stuk een grote foto waarop een auto gemaakt wordt. In het stuk zelf is een kleine foto met beide automerken in beeld te zien. De

Nederlandse samenleving is geïnteresseerd in auto's en dus is dit ook interessant nieuws. Bovendien is ook Frankrijk, lid van de Europese Unie, betrokken bij dit nieuws en grootmacht China.

8. 'Bronzen beloning voor een moedige vrouw'

Op pagina 16 en 17 vinden we de speciale sportpagina's voor de

Winterspelen. In het midden staat een groot bericht van 751 woorden over Carien Kleibeuker, die derde is geworden op de vijf kilometer race. 'Carien Kleibeuker (35) stapt na jaren weer op de schaats, getroost zich talloze opofferingen en staat in Sotsji zomaar op het podium' is de ondertitel en beschrijft daarmee meteen wat er zo bijzonder is aan dit nieuws.

Kleibeuker is verrassend genoeg derde geworden op deze afstand en dat verdient een speciaal plaatsje op deze Winterspelen sportpagina's. Een grote foto van een blije Kleibeuker samen met haar dochtertje siert over het midden van beide pagina's. Het is geschreven door Antal Crielaard vanuit Sotsji, die ook al eerder stukken over de Spelen schreef.

9. 'Vierde plaats voelt als triomf'

Op pagina 18, de derde speciale Winterspelen pagina, staat een groot stuk over hoe twee bobsleevrouwen vierde zijn geworden op de Spelen.

'Kamphuis en Vis eindigen in tweemansbob als beste Europeanen' is de ondertitel en dekt daarmee ook de nieuwswaarde van dit artikel. "Dit is de beste Nederlandse prestatie ooit op de Spelen en we zijn de beste

Europeanen" zegt Kamphuis zelf al in het artikel. Bijzonder sportnieuws dus, aangezien Nederland vooral met schaatsen hoog eindigt. De foto bij het artikel is van de twee vrouwen die elkaar gelukkig in de armen vallen. Het artikel en de foto komen van het ANP vandaan en het stuk telt 433 woorden.

(24)

10. Wie zet Noord-Korea écht op de kaart?'

Op de eerste opiniepagina staat een groot artikel van 522 woorden over politieke gevangenis waarin de mensen leven in Noord-Korea. 'Noord-Korea is een gevangenis waarvan de deur geopend moet worden. Maar wie gaat dat nou doen? Dichter Job Degenaar ziet een rol voor ons land weggelegd' is de ondertitel van het bericht. Noord-Korea is al jaren een politieke gevangenis, maar op de opiniepagina's staan de

achtergrondverhalen en dit verhaal is boeiend omdat Degenaar ons land erbij betrekt als rol van bemiddelaar. Het thema van het artikel is politiek, maar ook geweld/criminaliteit. Er wordt ingegaan op hoe gevangen in Noord-Korea mishandeld worden. Een foto van Reuters laat arbeiders in Pjongjang zien, hoofdstad van Noord-Korea.

11. 'Het goud moet ook naar Koen Verweij'

Bijna de gehele tweede opiniepagina is gevuld met een artikel van 523 woorden over schaatser Koen Verweij, die nét geen eerste werd op de 1500 meter race op de Winterspelen. Een kleine foto bij het artikel laat een boze Verweij zien na de 'verloren' race. 'Schaatstijden zijn volstrekt onzinnig, betoogt statisticus Wim Kalmijn. Want de verschillen tussen schaatsers zijn niet goed te meten.' is de ondertitel van het bericht. Nederland was verbijsterd hoe Verweij tweede werd op 'zijn' afstand. Een betoog over hoe Verweij wél eerste had moeten zijn, zal veel mensen aanspreken.

3.2.3 Vergelijking in berichtgeving

Vandaag zijn er twee overeenkomende berichten bij Beeld en Trouw. Het eerste bericht gaat over Oekraïne, het tweede bericht over Pakistan. Beeld plaatste vandaag één groot bericht over Oekraïne op hun 'Wêreld-Beeld' pagina. Bericht en foto zijn afkomstig van Reuters. Bij Trouw haalde Oekraïne vandaag de voorpagina. Daarnaast verschenen er nog twee berichten over Oekraïne in de krant, allemaal afkomstig van eigen redactie/correspondenten.

Pakistan stond vandaag bij Beeld op pagina vier. Opmerkelijk is dat het bericht en de foto niet afkomstig zijn van een persbureau, maar van eigen mensen van Beeld. Trouw besteedde een hele pagina aan Pakistan, een interview afgenomen door iemand van Trouw zelf.

3.3 Nieuwsdekking op 21 februari 3.3.1 Beeld Totaal berichten: 3 Aantal kortjes: 1 Aantal medium: 1 Aantal groot: 1

Het enige korte buitenlandse bericht vandaag ging over de Winterspelen. Het gaat hier om een grote foto van vier springende skiers. 'Kophou in die

(25)

lug', is het onderschrift van de foto. De foto is afkomstig van Reuters. Het enige medium bericht van vandaag gaat over de politieke onrust in

Venezuela. 'Skone word gesig van protes' is de titel van het bericht. Als twee thema's dus de Winterspelen en geweld/criminaliteit, maar ook politiek.

Grote berichten: 1. 'Kiëf brand'

De gehele 'Wêreld-Beeld' pagina in Beeld op pagina 12 is gevuld met nieuws over de noodtoestand in Oekraïne. Er staan vijf foto's op de hele pagina, allemaal met bijschriften wat er gebeurd was. Twee van de foto's zijn afkomstig van het AP, twee van Reuters en de grootste van Getty. Naast de bijschriften bij de foto's staan er ook een tekst in kader. Deze telt 108 woorden en is afkomstig van Sapa-AFP, AP, Reuters. De

gebeurtenissen in Oekraïne zijn wereldnieuws en Beeld legt op deze

pagina uit wat er precies aan de hand is en hoe de Europese Unie hiermee omgaat. 3.3.2 Trouw Totaal berichten: 27 Aantal kortjes: 9 Aantal medium: 11 Aantal groot: 7

Het overgrote deel van de korte en medium berichten zijn afkomstig uit Europa. 11 berichten komen hiervandaan, waarvan er vier over de

Winterspelen gaan en drie over de noodtoestand in Oekraïne. Zonder deze 'bijzondere' thema's, komt Europa op vier te staan met 'gewoon'

buitenlands nieuws. Nog steeds heeft Europa dan de meeste berichten. Afrika en Azië hebben beide drie berichten, Zuid-Amerika twee. Bij de Zuid-Amerikaanse berichten gaat er één bericht over Suriname.

Berichtgeving over Suriname is te verklaren vanuit het historische

verleden met het land. Suriname was immers een kolonie van Nederland, nog steeds hebben wij binding met het land (paragraaf 2.4.1). Het thema dat het meest voorkomt is politiek, vaak in combinatie met

geweld/criminaliteit of economie. Grote berichten:

1. 'Sancties EU tegen Oekraïne na dag met tientallen doden'

Op de voorpagina zien we een aangrijpende foto, waar een vrouw geknield huilt bij gedode demonstranten op straat. Eronder staat een groot bericht van 503 woorden van de redactie buitenland. De ondertitel is: 'Minister Timmermans: Europa kan niet zwijgen bij deze slachting: EU-ministers in Kiev voor overleg'. Het artikel vertelt over hoe de EU wil ingrijpen bij de noodtoestand in Oekraïne. Na het artikel wordt er doorverwezen naar 'Meer Oekraïne, op pagina 4, 5 en in de bijlage Verdieping'. Dit is een belangrijke Europese kwestie, het gaat heel Europa aan en is dus van grote nieuwswaarde voor Trouw.

(26)

Op pagina 4 en 5 vinden we een overzicht over de noodtoestand in Oekraïne genaamd 'Bloedbad Oekraïne'. Twee grote foto's vullen de

bovenste helften van beide pagina's, eronder staan vier berichten over de situatie Oekraïne. Het hoofdbericht van 293 woorden gaat over een

potentiële onderhandelaar voor het conflict in Oekraïne. Het stuk is geschreven door Marco de Boer, redactie politiek. Het heeft geen

ondertitel. Een kleine foto van Timmermans staat in het midden van het artikel.

3. 'Na zestig jaar weer bij elkaar, voor heel even'

Op pagina 12 en 13 van 'Europa/wereld' staat in het midden een groot artikel over de politieke situatie in Noord- en Zuid-Korea. 'Achter reünies van Zuid- en Noord-Koreanen gaat wrede propaganda schuil. Mailen, schrijven of bellen met familie mag niet meer als hereniging voorbij is' luidt de ondertitel van het bericht. Twee grote foto's van familieleden die elkaar weer zie staan boven het artikel, beide van het AP. Het artikel telt 412 woorden en is geschreven door Sybilla Klaus. Het conflict tussen Noord- en Zuid-Korea gaat ver terug in de geschiedenisboeken. Deze ontmoeting is heel bijzonder nieuws.

4. 'Ook generaal Idris begint voor zichzelf'

Op pagina 13 'Europa/wereld' staat rechts bovenin een groot bericht van 430 woorden over het geweld en de politieke situatie in Syrië. De

ondertitel is: 'Vertrek Syrische militair verdeelt oppositie' en is geschreven door Ghassan Dahhhan. Er is geen foto bij het artikel geplaatst. De oorlog in Syrië is al een tijd gaande en er is steeds weer nieuw nieuws over de situatie in Syrië. Dit geeft ook de eerste zin van het artikel al aan: "Aan de versplintering van de Syrische oppositie komt maar geen einde".

5. 'De CAR-missie die strandde'

Op de volgende pagina van 'Europa/wereld' is de helft van de pagina ingenomen door dit grote bericht van 608 woorden over de

Centraal-Afrikaanse Republiek Een foto, afkomstig van AFP. van de Franse patrouille in de hoofdstad Bangui staat boven het artikel. De ondertitel is: Fransen worstelen in Centraal Afrikaanse Republiek met het prototype van een mislukte staat'. Correspondent Kleis Jager uit Parijs heeft het stuk geschreven. In het artikel wordt ook de steun van de Europese Unie

genoemd, waarbij ook wordt verteld hoe Nederland alleen logistieke steun aan de CAR geeft.

6. 'En nu moet het ook als collectief lukken'

Op pagina 19, één van de speciale Winterspelen pagina's in Trouw, is de rechterhelft van de pagina gevuld met een groot artikel van 622 woorden over de Nederlanders in Sotsji. 'Nederland op jacht naar eerste goud op ploegenachtervolging'. Het bericht komt van correspondent Antal Crielaard vanuit Sotsji vandaan (schreef 20 en 19 februari ook stukken over de Spelen). De vrouwelijke ploeg voor de race staat op de grote foto boven het artikel. Het gaat hier weer om de prestaties van ons eigen land op de Winterspelen, natuurlijk is dit belangrijk nieuws.

(27)

7. 'Sotniskova nieuwe ijskoningin'

Op de volgende Winterspelen pagina prijkt een grote foto van de winnares van het kunstschaatsen. De ondertitel is: 'Russische kunstrijdster houdt zenuwen in bedwang en neemt Olympische titel over van Kim'. Het bericht is afkomstig van het ANP en telt 283 woorden. Grote prestaties van grote sporten op de Spelen worden in Trouw ook steeds genoemd. Dit bericht is niet per se heel belangrijk voor Nederland, maar veel Nederlanders zijn wel heel geïnteresseerd in de Spelen omdat wij zelf meedoen.

3.3.3 Vergelijking in berichtgeving

Vandaag hadden Beeld en Trouw drie berichten in overeenkomst. Beide kranten hadden berichten over De Winterspelen, de noodtoestand in Oekraïne en Venezuela.

Beeld had vandaag één kort bericht over de Winterspelen, Trouw zes (waarvan vier medium en twee groot). Het bericht in Beeld ging over de kwartfinale van de skislalom. In alle berichten van Trouw gaat geen enkel bericht over de skislalom. Trouw focuste zich vandaag vrijwel alleen op de prestatie van de Nederlandse sporters. Een goede vergelijking van

berichten is dus eigenlijk niet mogelijk, omdat de berichtgeving over de Spelen niet hetzelfde is.

Beeld berichtte vandaag met één groot bericht over de noodtoestand in Oekraïne, Trouw was gevuld met vijf berichten over Oekraïne (één kort, twee medium en twee groot).

Een overeenkomstig bericht in de 'normale' berichtgeving is het nieuws over de politieke onrust in Venezuela. Bij Beeld was dit een medium bericht, afkomstig van Reuters en een grote foto, afkomstig van AP. Bij Trouw was dit een kort bericht, afkomstig van het ANP.

3.4 Nieuwsdekking op 24 februari 3.4.1 Beeld Totaal berichten: 7 Aantal kortjes: 4 Aantal medium: 3 Aantal groot: 0

Het aantal buitenlandse berichten vandaag bij Beeld bestaan alleen uit korte en medium berichten. Dit waren twee Australische berichten (economie), één bericht over Zimbabwe (politiek), één bericht over Oostenrijk (cultuur), één bericht over China (milieu), één bericht over afsluiting van de Winterspelen in Rusland en één bericht over de noodtoestand in Oekraïne.

3.4.2 Trouw

(28)

Aantal kortjes: 8 Aantal medium: 12 Aantal groot: 8

Er waren 19 korte en medium berichten vandaag. De meeste berichten gingen over Europa (11). Hiervan gingen er echter zes over de

Winterspelen en drie over de noodtoestand in Oekraïne. Dit brengt Europa op twee en dan heeft Azië toch de meeste berichten (vier). Afrika volgt met twee berichten en Zuid-Amerika had er één. Op één bericht na gingen alle buitenlandse berichten gingen vandaag over politiek. Vaak in

combinatie met geweld/criminaliteit. Grote berichten:

1. 'Met 24 medailles is Sotsji ongekend succes voor Oranje'

De voorpagina van Trouw vandaag bestaat voor de bovenste helft uit een grote foto van de Nederlandse sporters op de Winterspelen, de onderste helft gaat over de noodtoestand Oekraïne. Het bericht over Oekraïne lijkt het hoofdbericht, maar omdat je verwacht dat de foto erboven hierbij hoort, ontstaat er wat verwarring. Bovenin de foto zijn het aantal medailles van de sporters neergezet. De titel staat hieronder, waarna verwezen wordt naar de pagina's 'Sport 16/19'. 23 februari was de laatste dag van de Spelen. Dat er vandaag een grote foto met de trotste overwinningen geplaatst wordt van de Nederlandse sporters is vrij logisch.

2. 'Wie willen de Oekraïners nu?'

Onder de grote foto van de Nederlandse sporters staat een groot bericht van 423 woorden over de noodtoestand in Oekraïne. 'Na de vlucht van president Janoekovitsj is er niet zo snel een aansprekende leider

voorhanden' is de ondertitel van het bericht. Het bericht is afkomstig van de redactie buitenland. Er staat geen foto bij het bericht, hoewel er

verwarring kan ontstaan met de foto die erboven staat. Elke dag bericht Trouw al met meerdere berichten over de situatie in Oekraïne. Het is nu de derde keer dat Oekraïne de voorpagina haalt. Aan het einde van het

bericht wordt er verwezen naar pagina 4/5, waar meer nieuws over Oekraïne te vinden is.

3. 'De barricaden staan nog overeind'

Op de eerste speciale pagina over Oekraïne vult dit bericht te hele pagina. De ondertitel is 'Het centrale plein in Kiev is een staat op zich geworden. Oppositieleider Timosjenko werd er lauw ontvangen. De strijd gaat door ook na het vertrek van Janoekovitsj'. Naast het bericht staan wel foto's, maar deze horen bij een kort bericht dat eronder staat. Het bericht is weer geschreven door Fleur de Weerd, correspondente voor Trouw vanuit Kiev. Het artikel telt 609 woorden.

4. 'Drugsbaron 'de Kleine' was de grootste'

Het midden van pagina 12 en 13 is gevuld met een groot bericht over de criminaliteit en het geweld dat daarbij kwam kijken, in Mexico. Het bericht telt 533 woorden en is geschreven door Jan-Albert Hootsen. De ondertitel

(29)

is: 'Nu Joaquín Archivaldo Guzmán Loera gearresteerd is, zal de oorlog om zijn opvolging en territorium in alle hevigheid losbarsten'. Een grote foto van een gearresteerde Guzmán staat boven het artikel. De foto is

afkomstig van EPA. Er is ook een kader met 128 woorden in het midden van artikel. De arrestatie van de grootste drugsbaron die er bestaan heeft, is natuurlijk groot wereldnieuws.

5. 'Wie tegen Orbán is, behoort volgens hem niet tot de natie'

Op de derde pagina van 'Europa/wereld' vult dit bericht van 826 woorden bijna de hele pagina. 'Hongaarse filosoof ziet mogelijkheden voor echte democratie in haar land' is de ondertitel van het bericht. Het is geschreven door Runa Hellinga, correspondente vanuit Boedapest. Een grote foto van filosoof Ágnes Heller staat in het midden van het artikel. Deze foto is gemaakt door Getty. Naast de foto staat nog een klein kader met 90 dat vertelt wie Heller is. Hongarije is deel van Europa daarom is dit nieuws interessant voor Trouw.

6. 'Na de olijvenpluk is het op'

De economie pagina is volledig gevuld met nieuws over de werkloosheid in Spanje. Het is een reportage van 404 woorden door correspondent Maaike Homan vanuit Jaén, Andalusië en de ondertitel luidt: 'Spaanse stad Jaén zucht onder hoogste aantal werkzoekenden van het land'. De foto's die bij het artikel staan zijn afkomstig van Homan zelf. Onder het hoofdbericht zijn drie portretjes van één werkloze (123 woorden), éen studente (107 woorden) en één werkende (124 woorden). Spanje ligt geografisch dichtbij Nederland en maakt deel uit van de EU. De werkloosheid in Spanje heeft ook invloed op de economie in Europa en daarmee op Nederland.

7. 'Ireen Wüst, gegroeid als mens en als sportvrouw'

Vandaag is de laatste dag dat Trouw de speciale Winterspelen pagina's heeft. Het zijn dan er dan vandaag ook extra veel (vier pagina's). Dit grote artikel van 865 woorden heeft als ondertitel: 'Brabantse schaatsster is na Winterspelen in Sotsji beste Nederlandse olympiër ooit'. Er staan twee foto's naast het bericht, afkomstig van het AP en ANP. Het artikel is geschreven door correspondent Antal Crielaard vanuit Sotsji. Het nieuws dat Wüst beste Nederlandse olympiër ooit is, is natuurlijk groot nieuws. 8. 'Björndalen en Björgen grossieren in medailles'

Gespreid over de tweede Winterspelen spread staat een groot bericht van 662 woorden. Het heeft als ondertitel: 'Noors duo sportpaar van de

Winterspelen'. De twee sporters zijn op een grote foto van het AFP te zien. Het bericht is geschreven door Rob Velthuis. Een grote prestatie op de Winterspelen en daarmee interessant nieuws voor op de speciale Spelen pagina's.

(30)

Vier nieuwsberichten hadden Beeld en Trouw vandaag in overeenkomst. Beide kranten hadden berichten over De Winterspelen, de noodtoestand in Oekraïne, Zimbabwe en Oostenrijk.

Over de Spelen berichtte Beeld vandaag met een kortje, namelijk over hoe de Spelen afgesloten werden. Trouw had vandaag negen berichten (twee kort, vier medium en drie groot) over de Winterspelen. Wederom werden hier vooral de Nederlandse prestaties besproken.

Oekraïne kwam vandaag bij Beeld in beeld met een medium bericht. Bij Trouw haalde Oekraïne de voorpagina. Vervolgens besteedde Trouw nog twee speciale pagina's aan de noodtoestand in Oekraïne, waar in totaal vijf berichten stonden (twee medium, één groot).

Nieuws over Zimbabwe stond in Beeld met een medium bericht, bij Trouw met een kort bericht. De inhoud van het bericht is vrijwel hetzelfde, alleen bij Beeld uitgebreider geformuleerd. Zelfs de titels, 'Bob het op 90 g'n planne vir uittree nie' en 'Mugabe (90) wil nog niet met pensioen' zijn vergelijkbaar. Het bericht van Beeld komt van Sapa-AFP af, het bericht van Trouw van AP. De foto bij het bericht van Beeld is van het AP.

Het overeenkomende bericht vanuit Oostenrijk gaat over dat de laatste Von Trapp van The Sound of Music was overleden. De titels, 'Laaste singende Von Trapp oorlede' en 'Maria von Trapp overleden (99), zijn vergelijkbaar. Het bericht van Beeld komt bij Reuters vandaan, bij Trouw staat niets vermeldt over de afkomst van het bericht.

3.5 Nieuwsdekking op 25 februari 3.5.1 Beeld Totaal berichten: 6 Aantal kortjes: 4 Aantal medium: 2 Aantal groot: 0

Vandaag zijn er wederom geen grote buitenlandse berichten in Beeld te vinden. De korte en medium berichten komen allemaal uit verschillende landen: Bosnië-Herzegovina (overig), Verenigde Staten (cultuur), Oekraïne, Australië (cultuur), Oeganda (politiek) en het Verenigd Koninkrijk (cultuur). Het meest voorkomende thema vandaag is dus cultuur. Tot nu toe bericht Beeld elke dag over Oekraïne, zo ook vandaag.

3.5.2 Trouw

Totaal berichten: 25 Aantal kortjes: 9 Aantal medium: 9 Aantal groot: 7

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

4p 10 † Met welk dilemma van de rechtsstaat wordt de minister geconfronteerd door de kritiek van de Raad van State op het wetsvoorstel. Licht het dilemma toe door te verwijzen

Onderdelen die niet door of via de (bouw)ondernemer worden uitgevoerd (zoals bijvoorbeeld minderwerk), vallen niet onder de Woningborg Garantie en waar- borgregeling. Daarnaast

Groot is uw trouw, o Heer, groot is uw trouw, o Heer, iedere morgen aan mij weer betoond.. Al wat ik nodig had, hebt

In zijn genoemd artikel komt de heer Verkerk na een alleszins duidelijk en logisch betoog, „geïnspireerd door Limperg’s leer” tot de conclusie: „dat het ont­

De regeling die met betrekking tot gezinsvorming verwees naar de aanvullende (bijzondere) bijstand en 120% van het minimumloon vereiste, was daarom niet langer toegestaan. Nu wordt

lende ondernemers op losse schroeven kan zetten. In de zaak Mapfre gaat het om verkoop van voertuigen door een garagehouder aan zijn afnemers. Hij biedt hen daarbij de

Maar in plaats van zich vrolijk te maken over zijn Zwitsers horloge of te sidderen voor de opdeling van de wereld in een dar al-islam en dar al- harb (huis van de islam/huis van

• Energiecoöperatie ONE: bewustwording energie besparen en opwekken. Energie besparen