Donald P. Mc Cracken
and Patricia A. ~Ic Cracken: Natal:
the garden colony: victorian Natal and the royal botanic gardens, Kew.In ~lusioo, I belit:ve that this volwne clearly illustrates the piv<1.al role that DooaJ Mc Cracken enjoys as Natal's m~t eminent botanical histcrian. The total impact of this enthralling volwne is that it is indeed a laboor of love.
This lovely book:, prcx:luced by the histcrian ProfesS<X" Dooal Mc Cracken and his journalist wife, Patricia, fills a very important gap in the histcriography of KwaZulu/Natal. This is the first scientific volume presenting the botany of Natal in the 19th and early 20th centuries. In particular. it specifically loc*=.s at the relationship Natal's Botanists nurtured with Kew Gardens in England and the generous help they received frcm Kew and therefoce the British Empire. The key role of Kew Gardens throughout the British Empire is presented in an infmnative manner. Also, one gains real insight into the histocy of Kew Gardens it;elf. Foc anyone who loves Kwa Zulu/Natal and enjoys its rich and beautiful floca, this delightful volume is a "must" foc their shelves.
TooyCubbin Univen;ity of Zululand
Mariam Basner: Am J an African? 1he Political Memoirs of H.M. Basner. Wi~'a1ersrand University Press. Johannesburg,
1993. ISBN 1868-142108. prys: R68.40
Hierdie is 'n verhelderende b<x:k \XX die aard van politieke aktiwilcit buite die Blanke Suid-Afrikaanse parlemenrere politiek tussen 1930 en 1947. Die skrywer, Miriam Basner. was 'n sosiale antn1JOloog, wat as sekretaresse vir H.M. Basner ~gettee bet terwyI by senatcr was wssen 1943 en 1947. Die bele werk is egter nie deur Miriam Basner self geskryf nie. H.M. Basner bet self 'n autOOiografie begin SkI)f v\XXdat by in 1977 \XXlede is. Navocsers van die Universiteit \"aD die Witwatersrand bet ook in die 1970's Basner in Brittanje bescek en onderhoude methctn gevcx:r. T(XD LOOge bet uiteindelik in 1992 die manuskrip finaal afgerond vir publikasie.
The narrative reads easily and is very enjoyable. probably also due to the fact that the text is ~ too lengthy. \\'hat is really helpful is the generoos nwnber of graphical botanical paintings. especially those of Marianne Ncrth. There are also a number of valuable and fascinating histocical photographs of the maiD ~otagonists. The text is tastefully presented and is sup~ by an excellent select bibliography, full index and other helrful aid.;, The only detracting feature of the particular bcdc I =ived is that the binding is nol. secure.
Dit is die fasinerende lewensverhaJ3l van Hermann Meyer Basner (Hermann is verander na Hyman kat na die Eerste Wereldculog uit vrees vir reaksie by die skool teen sy "Duitse" naam). Basner is in 1905 in Latvie gebcre en bet in 1912 na Suid-Afrika ge-irnmigreer Saam met ~ ouers. Sy hele lewe is gekenrnerk deur sy besocgdheid cu die la van Swartmense in Suid-Afrika. Basner was 'n kcmmunisties gecrienteerde anti-kapitalis wat homself 'n Marxis gencem bet. Hy bet probeer 00l die Swartmense wat deur die opkOOlende kapitalistiese transfcxmasie van die platteland ooderdruk is, se belange te verdedig. Basner bet sy fokus gerig op die mobilisasie van Swartmense tot politieke aktiwiteit vera! politieke aktiwiteit buite die amptelik ge"institusiooaliseerde Swart politiek ocn. Hierdie hoek gee juis aandag aan hce Basner Swartmense op die platteland gernobiliseer bet sooat bulle uiteindelik bulle stem laat hcu bet. Basner se optrede in die landelike gebiede wCl"d beskou as die grondslag van sistematiese ocganisasie <:.:i(. in die stedelike gebiede ooder verarmde Swartes. Basner bet hocnself bek:waam as prokureur, maar bet in sy poging ocn Swartmense te help en bulle regte te verdedig, arm gesterf. Hy is <:.:i(. van die prokureursrol geskraap, ocndat hy nie volledige opgawes van sy op~ vir kliente (hoofsaaklik Swatmese) koo verskaf Die.
What a difference Kew made to Natal. The many wardian cases sent frcm Kew mttained inter alia. breadfruit Arabian coffee. guava. ginger. litchi. mango. paw-paw. Assan tea. cayenne. queen pineapple and uba sugar cane.
Among the flowers that arrived were Chr:'SaIJthemwns. Roses. Dahlias. Camellias, Geraniwns, Rhoo(xjendrons, Magnolias, Az2leas. Cacti. Fuschia and Hibiscus.
Scme of the trees introiuced were blue gUID5. black wattle, figs, cedar, cypresses and jacaran<!as. The list of .::k:spatches on pages 83/4 makes fcr intriguing reading as one identifies not only the beautiful flowers but also the cash crops that ~ such a beneficial econcmic effect on the garden province. During the 19th century many dedicated bc:xanists inculcated a love foc flcra in K wa Zulu/Natal. In 1874 it was recorded that: "I have known people take trees in open boxes 400-500 miles in ox wagons and no one would do that except fcr the love of them". (p.54). The effect of this tree planting was euphocically noted by the same authoc who noted: "... the brown windblown sunburnt hell of fiftren years ago
and the gJeen cool damp sweet shade of the ~nt" (p. 55). Hierdie b<x:k beskryf baarfyn hcmat Basner die paternalisme van die libenilisme s~ ver:gestalt in die Joint Council Movement, die Insuwte of Race Relatims en persone s~ John David Rheinnallt Jooes. verafsku bet. Basner bet Swartmense gewaarsku teen valse profete en die liberale ideologic bet vir h<m beleidsrigungs van segregasie ooderskryf en Die dit fundamenteel teengestaan nie. Hierdie b<x:k skets Basner se lewenslange stJ"yd teen aImoede en veroon-egung. Dit ..-ettel van sy lewe in 0lI Johannesburg as laerskool leerling. sy ~kooldae op Jeppe Hcerskool en sy mislukte studie in die VSA (UCLA Law School). Sy vader se finansiele veI'knming in Suid-Afrika bet h<m uiteindelik verplig <m terug te keer daarileen. Terug in Johannesburg bet hy as leerklerk by 'n prokureursfinna aangesluit en daar in aanraking gek<m met Swar1mensc: wat na sy mening. die slagoffers van apartheid was. Dit was in die kriminele bowe dat Basner sy Natal had also provided Kew with a reciprocal seIVice and
botanically pla)\:d a remarkable leading role within the British Empire. An interesting effect 00 Kew is illustrated by this quctatioo foond 00 p. 64 "... the fcreman of the arlxreturn, William Dallirnoce, was nicknamed De Wet by the ~tices lJe(:ause they never knew when he was going to sneak up 00 them."
The authcrs cooclude that "the Natal-Kew link had n~ only served to present to the British public a ~itive as~ of a troobleS<me colony, but it had also inspired Natalians to lake a pride in their garden colony."
I{x:ping besef bet: ~ SWaItmense te help cm teen ooderdrukking te veg. fu hierdie pro;es bet Basner vriende gemaak met mense ~ CharlcXte Mxeke. Eerw. JOOn Dube. kooing Sobuza II van Swaziland en Clemens Kadalie. Basner bet ~ vir Eddie Roox in JobannesbW"g oolm<:et. asook die kanmunistiese leier S.P. Bunting. Basner bet in 1933 eers by die SA Kanmunistiese Party aangesluit. boowel by alt)d met die P3Jty ocx strategie vers~ bet. Hy was ocrtuig dat die mooqJOIitiese goodmynbedIyf verantwocxdelik was vir rassisme in Suid-Afrika en bet gevolgiik deW" middel van die SAKP kapitalisme beveg. Hy bet deur die SAKP gooie verbintenisse met Swartmense t1Jgebou en Skelp kritiek uitgespreek teen die 1936 Naturelle Groodwet. Too die BaIlingers na vcre getree bet as Blanke verteenWOCl"digers van die Natill1:11e bet Basner eers gebuiwer cm bcmself te laat ncmineer. maar by verlocx die eerste verkiesing in 1937 teen Rheinnallt-Jooes. fu 1943 wcrd by tc-. Senatcr vir SwartmeDse verkies. Hy was goo koolroversieel deW" vroog in sy parlernenrere loopbaan reeds 'n ~p te doon vir 'n ~ssie van ~k na die administrasie van die Natill1:11e Grood-en Trustwet van 1936. Met die totstandkooring van die Naturelle VerteenWOCl"digende Raad.
bet Basner gevool sy pogings cm Swart politieke bewuSS)tl te mobiliseer sou vrugtel~ wees.
D. Warren. 'Merchants, Commissioners and WardmasIers: Municipal and Colonial Politics in Cape Town, 184()..1854 pp..
iii-1638 en M. Broodryk.' Die Kaapse Noordgren.rooriot;, 1868-1879, pp. 165-563. Argiefjaarbcx:k vir Suid-Afrikaanse Geskicxienis 55(1). Die Staatsdrukker: Pretcria. 1991. ISBN 0797024130
Hierdie argiefj~k is beskikbaar by die Direkteur: Staatsargiefdiens, Privaatsak X236, Pretcria, 00:>1 teen R40.00 (~geld en B1W ingesluit).
Die kern van die studie behels 'n wetenskaplike ~k na die ~iale. politieke en ekoo<:miese veranderinge en kooflikte wat deel uitgernaak bet van die ootwikkeling van die Kaapstadse samelewing teen die middel van die negentiende eeu. Warren, deur greie empiriese naVCX"Sing. t{XX1 aan h<x: die Kaapstadse groodeienaars en groodverbuurders (landlocds) bul eie gesag vergroot bet vcrrdat die Kaapkolooie 'n YerteenWl:XXdigende regering in 1854 gekry bet Ten t)'e van die ekoocmiese ~blrei van Kaapstad in die 1840's, bet groodeienaaI1) die situasie t(X bul eie vcxrdeel aangewend deur o.a. huisvesting yan'n swak kwaliteit aan die minder-gegoede persooe van die samelewing aan te bied. In sy studie maak Warren 'n ooderskeid tussen die sg. merkantiele elite en die bandels- en kl"XYkraggrrepe. Hy kXX1 aan bre die wedywering tussen die twee groepe die ekoocmieselewe in Kaapstad beinvlred bet
Basner se grcx>tste polirieke tricmf was die suksesvol1e crganisasie van die 1943 Alexandra bus-boik<Xte. In 1949 bet by bcm aan aktiewe po1itiek as gevolg van die insolvensie van sy prokw-eurfuma en sy teenstand teen die ANC se program van burger1ike oogehm-saamheid. Tot 1961 kx: hyen sy fami1ie na Ghana verhuis bet, beskryf Basner as "a }:X)litical sleep fcr twelve years." Sy bewoodering vir Kwame Nkrumab bet h<m na Ghana gelei maar daar bet hy 0CJk. in onguns verval en is in gevangenis geplaas. Dit was vir Basner 'n geweldige te1eurstel1ing: in Suid-Afrika bet hy as 'n J<x:rl uit lAltvie alt)d ootuis gevre1 en in Gbana bet hy gehoop cm ootVang te wcrd as 'n man van Afrika (an African). Dit bet 0CJk. mis1uk en in 1966 is by deur die ~vo1gers van Nkrumab gedepor1eer. Hy is kx: vir 'n jaar Israel kx: en bet uiteindelik in 1968 teen sy sin in Enge1and gaan WmJ, waar hy geb1y bet tot sy dcxxI in 1977.
Die wedywenng bet bv. in die laat 1840's ~ aanleiding gegee dat die bandels-en k~kraggroepe sterk aanspraak regin maak bet ~ die kapitaal van die eiendcmsbesitters -en kanmersiele-elite.
Dit soo uiteindelik die funksie van die Kaapse verteetJwcxxdigende regering wCl"d cm te bepaal bre bierdie ~pooerende ekoncmiese kl"agte binne die ootwikkelende Kaapstadse samele\1iing garden sou wcrd.
Hierdie studie van WaITen vcrm deel van die Universileit van Kaapstad se poging <m die verlede van die stad reter Ie belig. .~der outew-s wat b)\iraes tCX die breer studie gele~ bet, en wat gepubliseer wcrd as Studies in the Hism of ~ Town is C. Saunders, H. Philips, E. van Heyningen, V. Bicfcrd-Smith e.a. WaITen se werk is v<XISien van verskeie gepaste fcto's. Daar is 'n broonelys wat bestaan uit amptelike broone, semi-offisiele en oooffisiele manuskriple, krerant- en tydskrifanikels en 'n indrukwekkende lys kootempcrere broone en ander resente werke.
Aan die einde wcrd 'n greie indeks gegee. Hierdie is 'n lewendige herinnering aan die lewe van H.M. Basner.
die srekende mens en die politieke aktivis vir dit waarin by <1'feg geglo bet. Die SkryweTs plaas Basner in die verskillende kootekste waarin hy hcrn be..ind bet, naamlik linksgesinde J(XXjse immigrant, anti-Nasion ale Party liberale politikus. kampvegter vir die Swart massas en intellektuele marxis in 'n nasiooaal gMenteerde Suid-Afrika. Die bcek is 'n uitmutende broo van inligting (XX" buite-parlementere politieke verset teen apartheid.
as<<< van die spanning en toutrekkery in anti-regeringsgesinde Swart en kommunistiese politiek. Hiedie bcek illustreer in 'n groot mate die standpunt van Paul Rich (XX" die paternalisme van liberales en die perpewering deur librales van beleidsrigtings van skeiding tussen rasse. Die bcek hoo eintlik in 1947 op. want dit is sover as wat Basner (XX hcrnself geskryf bet -verdere biografiese gegewens word deur die skrywers in die vmwcxx-d en epiloog verskaf.
Hierdie studie deur Broochyk belig die relatief oobekende reeks cx:rlre wat aan die Kaapse ncx:rdgrens tussen 1868 en 1879 plaasgevind het. In teenstelling met die koollikte aan die Kaapse ~grens, waarcm baie navming gedren is, is hierdie die eerste cmvattende en hist(riese-wetenskaplike paging om die: konflikte te beskJyf. In boofstuk een wcrd die leser met die geografie, rigging e.a. verwante sake van die Ncx:rdkaap bekend."oemaak. Die kalei~k{X:tJ van inwooers wocd belig, en spesiale aandag wocd aan die Kocanas en Bcesmans van die: gebied gelewer, want dit was vera} hul lewenspatrooe wat deur die indringing van blankes belnvl~ is.
Die bcx:k is g<x:d versa-g. die skryfstyl wisselvallig (weens die betrokkenheid by die 5kryf daarvan deur Miriam Basner. H.M. Basner en Tcm L:xige). maar die vertelling ~iend en verhelderend. Die bcx:k is 'n belangrike broo vir die studie van buite-parlementere ~isie politiek in Suid-Afrika.
Die oobestendigheid wat in so 'n groot gebied beers. en wat deur verskeie etniese grcepe bewoon wcrd, wa-d verduidelik. Die afwesigheid aan 'n sterk sentrale gesag en 'n OCf)grenssituasie is bydraende faktcre wat tot cx:rloo in die slreek goo lei.
G. Verhref
RAU Na hoofstuk eeo wad die studie in drie groter afdelings verdeel ol.die Eerste Ncxrdgreoscxxlog (boofstukke 2-4) die Interimperiooe, 1870-1878 (boofstukke 5-6) en die Tweede N<XTdgrenscxxlog, 1878-1879 (boofstukke 7-10). Dieverskeidenheid redes wat tot
