Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 06 S 89 RADIJS
3 7 6
Rassenproeven eerste beoordeling heffstteelt
R.I.V.R.0.
U 8 -M3.">'rr:V>ï5 » P J c i.asjaoad
•Jl^W!
J.H. Stolk en R.H.1*1. Maaswinkel
Rijksinstituut l/oor Rassenonderzoek
(gedetacheerd op het Proefstation te Naaldwijk)
niet voor publicatie Intern verslag no. 11
IJVl
1
ce
t.:5
yInhoudsopgave; blz. ;
Proefopzet en beproefde rassen (tabel 1) 1/2
Waarnemingen 3
Resultaten van de beoordelingen te Naaldwijk (tabel 2) 4
Resultaten van de beoordelingen te Monster (tabel 3) 5
Resultaten van beide beoordelingen
samengevat (tabel 4 en 5) 6/7
- 1 .
Proefopzet.
In de herfst van 1976 warden 21 radijsrassen an •»selecties van het type ronde helderrode bejaroefd om inzicht te verkrijgen omtrent de waarde uan de diverse rassen voor de praktijk. 'De rassenserie is op twee plaatsen in tweevoud uitgezaaid, nl. op het Proefstation te Naaldwijk en op het bedrijf van de heer Marsman, Stationsweg 24, te Monster. In Naaldwijk werd gezaaid op 29 september 1976 en beoordeeld op 5 november 1976.
In Monster werd gezaaid op 4 oktober 1976 en beoordeeld op 29 november 1976« In Naaldwijk werd op zavelgrond geteeld en in Monster op zandgrond.
Daar de fractionering van het zaad niet voor alle opgevraagde mcnstars gelijk was, werden voor het zaaien alle monsters nogmaals gezeefd, zodat van alle rassen dezelfde zaadfractie kon worden gezaaid (2,00 - 2,45 m m ) . Beide proeven werden machinaal gezaaid op 8 cm tussen de rijen en 4 cm in de rij. De codeletters van de rassen en de veldnumrners zijn in tabel 1 vermeld.
2
-Tabel 1 s Overzicht v/an in de proeven opgenomen rassen,
R a s s e n R a d a r R o b i n o Coda
A
B
C
D
È
F
G
H
3K
L
M
N
0
P
Q
R
S
T
U
\1X
i/eldnummers M o n s t e rI
11
19
4
24
17
36
8
34
17
14
6
7
2
9
35
16
15
26
1
3
10
5
". iï«
23 29 30 28 21 38 40 44 37 39 32 13 33 22 41 42 25 43 12 27 20 31 Naaldwijk.. I II4
14 15 166
125
8
10 11 17 189
1
137
193
20 212
32 2E • 38. 3?« 36 24 23 33 26 31 35 42 25 41 40 34 39 29 30 22 27 O p m e r k i n g e n S t a n d a a r d r a s S t a n d a a r d r a s In N a a l d w i j k n i et b e p r o e f d .3
-Waarnemingen.
Beide proeven zijn op een zo gunstig mogelijk tijdstip beoordeeld door zaadhandel, tuinders, M.A.K.G. en voorlichtingsdienst. Bij da beoorde-lingen werd gelet op devïooflengte, de knolvorm, de knolkleur ön de
gebruikswaarde. Bovendien werden de cijfers met opmerkingen verduidelijkt. Voorts is door medewerkers van het gebruikswaarde-onderzoek de voosheid van de verschillende rassen vastgesteld. De zo verkregen gegevens, gecom-pleteerd met andere waarnemingen gedurende de teelt, verschaffen voldoende informatie om te bepalen welke rassen voor een tweede beproeving in 1977
in aanmerking kunnen komen.
De beoordelingsresultaten worden weergegeven in de tabellen en de andere gegevens zijn in de rasbeschrijuingen verwerkt.
CD M ra 3 CO X • H 3 (-1 n LD h 3 0) r-4 •H O ^: E U a • H O c CD • P C m o _ j • E O O l n l - l l - l E CD O l M H l-l E O ) l - l n E CD O l n 1-4 CD O U C CD co m CD ce to <• m •» • * •st en co n •çf Lf) to O l i n CO co I D to co to as co to as CD c t to in to as cn to as i n CN cn cn to cn *— CO to as CD co i n p -CD P -to as CD CD i n •sa •sa-in cn cn co to co co to cn as CN cn to m to as co to as CO u p - •sa-in to •sa m CD p -co CO CO •s* to as cn to •* p p -co as P" co Q CM CD CD to CO *— CO to co CO P -cn CO I S • co co p -CO i n as CO co as CO u (4 en T> CO ce in i n cn as cn i n i n INI CO co cn i n CO CM i n to as cn i n CO co co u . co •sf to as LO to •sat -to CO CO e'-en in as in cn •=ƒ cn c-co CO as p -U to p -to as P -to p -<N P -to P -*— P -cn CO p -co CO cn co co as CO P -X •sa CO CO as co CO to p -to p -to p -co CO to as P -to co r -CD to as CO CO as cn n co cn • s i n in co p -co co CO cn CO CN co co to CO CN P v -as P -to as P -Ü o> m co as in cn cn •sap -en p -co CD co CO to as p -to CO in CO co p -_ i CM cn in to cn to p -to p -to t s co cn co as i n to cn CO co to •* co co as CO SE P -^t m as V t co sa-CM CO CO •sa-in p - •<a-cn in as m to cn CO co CO z • m co i n as CO in co CO CD r— P -i n CD co CO to as CO to p -co CO cn •» co p -o o c • H n o cc r -CD to as co CO in p -co CD p -00 m p -CO co •* co CO CD t s p p -to •> co D . i n CD CO p -•st p -co p p p -CO to •> CD C -<:— P -CO •* CO to • s p -C3 in m . i n cn cu in r-to CO CO cn to •» U ) CO in CO CO co ce <t in CO CO as st to P P -i n p - •sa-in co co str -co CO *— •* CO CO CM i n co "• •st i n as in co p -i n p -co p -i n co •• in in in i n p -in •• p -i n ** p -l— CM cn i n •• •sa-co as i n p -cn CO in p - •sa-in U ) CO in cn p -co co •* p -3 cn in t— * CO CO •* m ( N a s CD CO CO CO i n p -CD O l co cn CD p p p -=> m X3 CD •o X I • H E m O l Tl F CD m r CD m c • H . H CD SZ U (D sz ID • a u n M C CD n O l f r m r-t CD - p II co 4 J l-l • . y U CD CD IM II •s}-CD - P O l C (D H Q-O O _ l T ) m • O l u (D (D N II CO +> SI o CD r-t (0 II •s* e u a :> H O c ^ xt o o u u CD ^ C o T> II CO Y CD CD f-\ n u CD (D N II •** U 3 CD • H X. r-\ O C 2£ 13 m a en u CD CD N il CO - p SI u CD i H 0) U CD CD N II •sa-cs • o u CD CD 3 <0 X •ri 3 U X I CD U
ID TD U m 3 CO -* • H U X I CD CD U •3 CD r H O C Ü E h O 5 rH O C *: CD - P O l C CD 0 0 _ J E CD O l n n H E CD D l H M H E œ en n w n E CD CJI H M l-H (D TJ O O C CD 10 CO CO CC LT) s t s t S t LT) s t t o » i n i n i n i n CT! * s t VO s t CN i n p -s t s t * s t i n «s cn i n cn i n cn i n vo co •* i n *— 10 VO s t VO m m CN VO VO S t IO m s t i n i n p -i n CN VO i n s t 1 0 r -m vo s t vo m CM P -CN P -CN p -CJ vo vo m s t vo cn VO ca • t vo p -CTl i n r -VO vo i n *— c -*— p r - P-Q i n i n s t i n vo i n vo vo s t #. vo p -vo CO i n vo i n t VO r -VO s t VO CO i n U l u CD T ) m < r CM vo ç— vo t o vo vo vo •5t M VO CO vo vo CO i n CN vo t o r -s t p -CM P -U . CJI VO i n p -t o VO r -vo p~ s t VO 00 VO p -VO vo t o p -CN p -S t f -C3 S t i n i n i n CN i n co i n vo vo i n vo •5t vo i n i n •5t i n CN i n vo i n X sa-i n -5t i n t o i n p -i n co i n vo i n p -i n vo i n p -m CTl i n vo 0 0 i n n CO •5t i n •5t i n S t i n vo i n CN m •5t i n r -i n VO i n t o i n CN m •5t i n *: vo vo vo i n VO O l vo T -vo vo *-VO cn i n ^-vo r -VO r -VO _ I m vo CM vo p -•» vo co vo CO vo CO VO p -vo CM VO CM P r -VO co i n t o VO E vo VO t o vo CD • t vo co vo i n vo p -w vo vo VO •5t vo CM P -CN P -CN P -Z t o i n co •5t p -•s i n O l i n CO i n cn i n CTl m s t i n t o vo m s t •5t •5t CM i n 0 0 c • H X I O .CC m vn vn vn CM * p -•5t VO S t vo •5t vo t o p -CM P -t o t > PP p -a vo CO i n c— « t vo vo vo CM vo cn vo p -i n s r i n vo r -vo VO r -vo C3T r -VO CM vo CTl * t i n vo vo -5t vo co vo T -VO vo CM VO CM P -CM P -CSI p -c r CM i n vo i n co • t •5t CTl i n CTl i n CTl i n i n *— i n CO •5t p -co vo CN p -c n 00 vo i n vo r -n P -co VO VO vo CTl vu c p -co VO t o p p -co vo CM P 1 -•5t VO CN vo vo * VO vo VO s t vo CO VU p -r~ P -CO vo i n •• VO vo VO •5t VO 3 s t •5t CN s t m * s t p -s t CO s t VO SC 0 0 s t i n s t i n i n •* i n v -i n CD i n =» s t vo p -VO r -* VO s t VO i n VO CM VO s t VO p -VO *— •* VO p -•» vo i n vo CTl vo X _ X ) •-I CD T ) • a • H E CD cn it E CD O l C CD r n c •H •H CD Sl u CD Sl II f-H r-l c CD l - l cn c co •-i CD - P II 00 - p u 0 ^ u CD CD N II s t CD 4J O l c CO r H Q-O O _ l TD CD O O l U CD CD N II co 0 CD r H co II S t E u 0 • > r H O C >£ • a 0 0 u u CD Y c 0 T3 II co - Y CD CD •-\ X I M CD CD N M S t M 3 CD rH ^C H O C ü TD CD O O l IH CD CD N I I CO - p £1 O CD r H CO f-c CD CD N II s t CD •O r * CO cn T co .x • r ) 3 U X I CD C3
Ol z E E Ol s E: E Ol z E : E Ol z £ o o CJ co (0 0) o cc sr to st St in o\ sr to in sr tn Ol in sr tn in to in c-sr cc in to in m in in CM in 10 in Ol in ID in 10 r-ID CM lO m in in <• sf in *-<n Ol in CM lO in sr co to in 00 r~ to co CM p-o sr in r-ST lO Ol KD Ol lO Ol in sr in co sr m in sr c- r-r~ T- c-Q Ol in CM VD m sr c- r-co lO lO •<J lO ai m co in sr lO C-lO r— m u u m 73 a ce in in m CM m Sf lO CM m m lO m m CM in lO r- c-co to r- L-Ol m 00 sr Ol lO Ol lO e~ c-lO Ol in m 00 vo lO c-Ol r~ to r-13 st KO to r~ sr m m m CM t-co in in ID Ol lO lO CM KD Ol KD ST in X -Ol v. in st KD sr in in ID to r-in to lO CO lO c-in lO T-in Ol in ro sr in • in CO sr ,_ KD f-V st in CO in CM lO sr m to in CM C-to in ^ in Ol in in c-sr E-in m ST in CO in in to in m in r-lO _l Ol •. in CM in in KD r- t-to C~ 00 in CM in in in c— in st lO in m *-in s: r-» in r-sr in in in in CM in CO in in st in in in in r-co CM r-z Ol •s in in in to in sr in CO ia Ol in sr m CO m Ol in CO in CO lO 00 sr a o c cc in •• in r-in Ol in in in r-m sr lO r-m to r-sr r-r> r~ a. to •> in in in lO r-sr c-in in CM in r-m r-in m in v— e~ x-in CJ in •> in in *-in CO m Ol in m m Ol in in in v-in in r-co CM r-ce to *• in sr in CM in lO 10 to • r-ai in CM in sr in m m r- T-co C'-en m CM in CO in to r-00 t-co in sf in C-in T- r-to t-in t-r~ t-co * CM in sr m ' CO in r-in in CM in sr in r-CM c~ Ol c-in in 13 CM •* Ol in sr in in CM m r-sr CO C-lO CO to in C-in in 3 sr * st sr m sr in sr st r-lO r-m X m r-c Ol c o rH m o u n. Ol T) H m n c ra -p u o 2C u a ca N II -P £1 O a> M tn il V in CO <H XJ M a> 0) N H sr •* u Ol JJ r n f II F •a • o •ri E a) Ol il E CO œ • p Ol c o •H «-O O _1 e u o > rH O c u o <B M X •-t O c CO • o u J CD
CD X I M CD CO 3 CO .* • H CD C J W Î . r-i 3 CD . H *: \*. e n o
° /\\
^ V I i n CD c-c n \ / ) c CD • « .£ V /
o in o « _l m e CD O l 2 s: e CD O l 2 s: e CD O l z E : E CD en 2 E CD X I O O C CD CO co CO cc m * r T -t o *— Q «— Q *— O O <N m » T— -5C t o m o CN "2 CN r -m CM O 1 m m o i n o en o <J3 o i n a r -•sr OQ CD CD O CD • * i n CD m o CM m i n • i U 3 CM CO r -O -tf i n •> r -l O i n r--o 10 i n •> r -C-4 i n CM O t o a •* o o CD O i n M i o • s f t o r -O CO a o r -O O ^* O a T— i n •> v— • * ) • t o r -O t -a\ i n CD t o o co a i n •« t ~ -i n m r-a s r i n cr> a a r -a en a CD a a *— a I D i n •« U3 •* co UJ o CN UJ U CO X I CO ce i n r--o i n a a «— i n • t ^-co co l O o o r -i n n CN i n i n CM a CD i n co a o t -u . i n • t r -i n co ^~ a a i -tf CTl co CO a a r" en <£> CO CO o o t — i n •« ç— < t co *— a r» CJ i n m a a *— a t o i n f -a o *-o i n o CTl o a r -O CD •* •* co co o X •Cl-i O 00 oo o • s * <• VO CD 0 0 o •* i n r~ Q O «~ O i n i n « VO CO r -o r j m * CM S f i n r--o *— i n <£> o a T— O co O l i n co CO o co •* •a-co CO o ^ o <n o m o r-< i co oo co o co i n co a a r -O r-w • t >o - y CO *n o CO _ i i n •« l O i n co r -O a *-o a v— a a *— o a ^-t n r~ a i n o a *~ i n M t — s j -co UD a CM s: a i n a o a *— i n « r -CD CO m a o T -a i vo CD co a o *-o • 5 t a o oo s i n U3 o o v -o co o UD O O ^~ O CM O cn o o ^~ a co i n » C--co i n t > o o o c •rH J3 O CC i n « r~ co i n C--o o *~ cri CD co oo o cn o a t — o a *~ a a *— i n C--o i n o a r -C L en CD CD oo a en a o *" o a ^~ o a *~ m CD o o ^-* a r--m • k CM * ï m r~ a r -a m • t c^ m m CM a en •*r a i CD co a o *— m c~-o m o a T -a • * a o CD oc i n •* a m a <tf m r -o o r -O i n en ç— co co a o < J a o oo en a o o i n o O l i n O l a o *— o a i m r-o i n o o t — i n l O o m a oo 1 -cn U3 CD t o o o T -i n •* r -co i n c -a o r -a i UD CD CO o o *— i n ^ *— co co T — o i n 3 i n «• CM <• i n C--o r -LO * CM • * i n r~ o r * m i n a o t -o v -o i n a o r -a ^ a a i o en a a v -o CD X VO r-i ^~7
i n a • • - j • H 3 n ^H CO 10 2 II 2 VD C--| ç— r -| cn CM u CD -u co c o &: II s: c CD 3 CD O t l a . CD T ) • H CD X I C CO > CD X I ^H CD X I XJ • H K CD en n E CD en CO u m <*-• H U C CD 3 CD en CD en CD r H r-t CO c C0 • > CD O l CO - p c CD Ü (-1 CD a +3 CD - C II Wi.8 -Rasbeschrijvingen.
Ras A.
Dit ras had kort loof, een zeer matige knolvorm (wat plat, uitgszakte punt en een ruige staart) en een matige kleur (tamelijk rose). Het was tamelijk laat en erg gevoelig voor voosheid. Dit ras kreeg slechte ga~ bruikswaardecijfe£s. •
Ras B.
Het loof was tamelijk kort tot redelijk, de knolvorm was matig (lange nek, zwakke huid en gevoelig voor scheuren) en de kleur was redelijk (iets naar rose en een enkele witte punt). Dit ras was middel vroeg en sterk tegen voosheid. Ras B kreeg matige tot redelijke gebruikswaardacijfers.
Ras C.
Het loof was lang, da knolvorm was slecht (hoogrond, onregelmatig) en de knolkleur was redelijk tot slecht (grauw,"oude" kleur). Dit ras was erg laat en vrij sterk tegen voosheid. Ras C kreeg matige tot onvoldoende ge-bruikswaardaci jfers. Het ras leek voor de herfstteelt ongeschikt.
Ras D.
Het loof was vrij lang, de knolvorm was matig (te hoogrond, veel gescheur-de) en de knolkleur was goed. Dit ras was vrij laat en sterk tegen voosheid, Ras D kreeg in Naaldwijk slechte en in Monster redelijke gebruikswaarde-cijfers. Dit ras leek voor de vroegere herfstteelten niet geschikt.
Ras E. Radar.
De looflengta was goed, de knolvorm was redelijk tot goed (wat onregel-matig en wat gescheurde knollen) en de knolkleur was goed tot donkerrood. Dit ras was vrij laat en sterk tegen voosheid. Radar kreeg in Naaldwijk goede en in Monster redelijke gebruikswaardacijfers.
Ras F.
Het loof was lang, de knolvorm was vroeg matig en later redelijk,(vroeg hoogrond en flesvormig, later wat puntig) en de knolkleur was vrij goed. Dit ras was laat en niet sterk tegen voosheid. In de vroegste teelt kreeg ras F matige gebruikswaardacijfers en in de latere teelt redelijke. Dit ras leek minder geschikt voor de vroege herfstteelt.
- 9
Ras G.
Het loof was vrij lang en wat grof, de knolvorm uias vroeg zeer matig en
later goed (in de vroegste teelt hoogrond en een dikke staart) en de knolklsur was goed. Ras G was middel vroeg an sterk tagen voosheid. In de vroegste teelt kreeq dit ras slech>8 gabruikswaardeoijfers en in de latere teelt goede. De geschiktheid voor da vroege herfstteelt leek heel matig.
Ras H.
De looflengte was goed tot wat kort en iets bleek, de knolvorm was goed (in de latere teelt iets minder) en de knolklsur was in da vroegste teelt goed en in de latere teelt te bleek. Ras H was vroeg en erg voosgeuoelig. Dit ras kraeg in de vroegste teelt goede gebruikswaardecijfers en in de latere teelt zeer matige. Ras H leek hoofdzakelijk geschikt voor de vroege-re herfstteelten.
Ras 3,
Het loof was vrij kort, de^knolvoM» was in de vroegste teelt goed en in de latere teelt matig (erg plat) en knolkleur was vroeg goed en later matig (wat te paars). Ras 3 was vroeg en tamelijk gevoelig voor voosheid. In de vroegste teelt waren de gebruikswaardecijfers redelijk en in de latere teelt matig. Dit ras leek geschikt voor de vroege herfst.
Ras K.
Het loof was goed van lengte, de knolvorm was vroeg redelijk (wat hoogrond) en in de latere herfstteelt matig (puntig, dikke staart) en de knolkleur was vroeg goed en later matig (te bleek).
Dit ras was vrij laat en niet sterk tegen voosheid. In de vroegste teelt waren de gebruikswaardecijfers redelijk en in de latere teelt slecht. Dit ras leek minder geschikt voor de latere herfstteelt.
Ras L.
De looflengte was goed, de knolvorm was redelijk tot goed (iets hoogrond) en de knolkleur was goed. Dit ras was middelvroeg en wat voosgeuoelig. Ras L kreeg redelijke gebruikswaardecijfers.
10
-Ras in.
De looflengte was normaal tot tuat' kort, de kn-û'lvorm was vroeg matig an in de latere teelt goed (vroeg wat te hoogrond) en de knolkleur was goed. In de vroegste teelt werden matige gebruikswaardecijfers gegeven en in de latere teelt goede. Ras M was vrij laat en sterk tegen voosheid. Dit ras leek minder geschikt voor de vroege herfsttaelt.
Ras N,
Het loof was lang, de knolvorm was in de vroegs teelt matig (erg hoogrond en onregelmatig) en in de latere teelt goed en de knolkleur was redelijk tot goed. Dit ras was variabel-middel vroeg en tamelijk sterk tegen voos-hsid. In de vroegste teelt kreeg dit ras slechts gebruikswaardecijfsrs en in de laters teelt vrij goede. Dit ras leek minder geschikt voor de vroege herfsttaelt.
Ras 0 Robino.
De looflengte was normaal tot kort, de knolvorm was vroeg goed en in de latere teelt redelijk en knolkleur was redelijk tot goed (wat bleek). Het ras Robino was vroeg en wat gevoelig voor voosheid. Dit ras kreeg in
de vroegste teelt goede gebruikswaardecijfers en in de latere teelt matige. Robino leek beter geschikt voor de vroegste herfstteelten.
Ras P.
Het loof was lang tot te lang, de knolvorm was goed (iets hoogrond, maar fijns staart) en de knolkleur was goed (wel iets dof). Dit ras was tamelijk vroeg en vrijwel ongevoelig voor voosheid in het oogstbare stadium. Ras. P heeft goede gebruikswaardecijfers gekregen.
Ras Q.
De looflengte was goed, de knolvorm was vroeg goed en in de latere teelt matig (te hoogrond) en de knolkleur was goed tot donkerrood. De vroegheid 9
was variabel. Vooral in de latere teelt kwam ar nogal wat voosheid voor. Dit ras kreeg vroeg goede gebruikswaardecijfers en in de latere teelt mata ge. Ras Q leek voor de latere teelten minder geschikt.
Ras R.
Het loof waa vrij lang, de knolvorm was vroeg matig (erg hoogrond en veel nieten) en in de latere teelt redelijk en de knolkleur was goed. In de
vroege teelt kreeg dit ras zeer matige gebruikswaardecijfers en in de latere teelt redelijke. Ras R was tamelijk laat en iets voosgevoelig. Voor de
- 11
harfsttealtan leek dit ras matig geschikt.
Ras S,
Hst loof was lang, da knolvorm zeer matig (hoogrond, puntig en onregel-matig) en de knolkleur w.Çts vroeg goed en in de latere teelt wat blaak. Ras S was vrij laat en wat gevoelig voor voosheid, Dit ras kreeg matige gebruikswaardecijfars. Voor de herfstteelten leek dit ras ongeschikt.
Ras T.
De looflengta was goed tot wat lang, de knolvorm was vroag matig (wat hoog-rond en een dikke staart) en in de latere teelt goed en de knolkleur was goed tot wat donker. Dit ras was tamelijk laat en zeer stark tegen voosheid» In de vroege teelt kreeg dit ras matige gebruikswaardecijfars en in de la-tere teelt goede. Ras T leek minder geschikt voor de vroegere harfstteelt.
Ras U.
De looflengta was goed tot lang, ds knolvorm was vroag zeer matig (ta hoog-rond, veel gescheurde) en in de latere teelt goed an da knolkleur was goed. Dit ras was vrij laat en zeer sterk tegen voosheid. In de vroege teelt
waren de gebruikswaardecijfars zeer matig (zwakke huid, wat laat en knol-vorm matig) en in de latere teelt redelijk. Dit ras leek matig geschikt voor de harfstteelt.
Ras V.
De looflengta was goed tot wat kort, de knolvorm was vroag rëdalijk en in de latere taalt zeer matig (wat hoogrond en puntig) en knolkleur slecht
tot redelijk (bleek, grauwdof). Ras \1 was middalvroeg en wat gevoelig voor
voosheid. Dit ras kreeg slechte tot matige gebruikswaardecijfers. l/oor da herfstteelt leek dit ras zeer matig geschikt.
Ras X.
Dit ras is alleen in de latere teelt beproefd. Daarin was het loof goed tot lang, da knolvorm was goed (mooi rond) en de knolkleur was goed (iets
paars). Dit ras kraag vrij goede gebruikswaardecijfars. Ras X was middallaat en iets gevoelig voor voosheid.
