Scaphella lamberti (J. Sowerby, 1816): nog een exemplaar van de Zandmotor en enkele fragmenten van Arendsduin (Zuid-Holland)

41 AFZETTINGEN WTKG 33(2),2012

Scaphella

lamberti

_{(J. Sowerby, 1816):}

nogeen

exemplaar

van de Zandmotor enenkele

_fragmenten

van Arendsduin

(Zuid-Holland)

Een

_bijdrage

vanBram

Langeveld¹ Trudy Langeveld

²

enHenk Mulder ³

Dergelijke omgewerkte

fossielen

blijven zeldzaamheden,

maar vanhet strandvanHoekvanHollandwasaleenklein De Zandmotor

(Van

der Valket

_{al., 2011)}

iseen

geliefde

vindplaats

vandeauteurs.

_{Menigmaal zijn zij}

daarte

vin-den,

op zoeknaar

fossielen,

zowel fossiele

schelpen

als bot-materiaal. Net als op elk ander strand levert dat niet

altijd

watop.

Sommige dagen echter,

ga

je

meteenvoldaan ge-voel naarhuis. Een

regenachtige

tweede

paasdag (9 april

2012)

wasvoordeeerste tweeauteurs zo een

dag.

Trudy

vond al sneleen

beschadigd exemplaar

vande

plio-cene

gastropode Scaphella

lamberti

_{(fig. 1).}

WTKG’ersdie weleensin het

Antwerpse,

of het Zeeuwse hebben

verza-meld,

zullen deze soort

_ongetwijfeld

kennen. Demeeste

schelpen

opde Zandmotor

zijn

recente,holocene

schelpen.

Ook

_schelpen

uit het Eemien

(Laat-Pleistoceen) liggen

er

vrij

veel,maar een

pliocene schelp

hoorter

natuurlijk

niet thuis. Pliocene

_lagen

zitten in het

_{zandwingebied}

vande Zandmotor

_simpelweg

veelte

_diep

in de

_ondergrond.

Een

logische verklaring

is dat het hierom een

omgewerkt

exem-plaar

gaat,dat dooreenrivier

_(mogelijk

de

_Oerschelde)

vanuit het zuiden

_{(waar pliocene lagen}

dichter onder het

oppervlak liggen)

naarhet

zandwingebied

vande Zandmo-toris

_{getransporteerd (Cadée}

&

_{Wesselingh, 2005)}

endaar is

_afgezet

in sedimenten die later

_{gebruikt zijn}

voorhet

op-spuiten

vande Zandmotor.Een

gelijk

scenario

geldt

voorde eerdervande Zandmotor

_gemelde

eocene

exemplaren

van Venericor

planicosta (Lamarck,

1801) (Langeveld, 2011a).

AFZETTINGEN WTKG33(2),2012 42

fragmentje

van een

pliocene

Turritella sp. bekend

(Lan-geveld, 2011b)

en vande Maasvlakte

_(I)

_geven

_Hordijk

& Janse

₍₁₉₈₇₎

_eenindrukwekkend

_lijstje

van

pliocene (en

oudere)

soorten. En wat

blijkt,

nae-mailcontactmet wat

medeverzamelaarsbleek Han Raven ook al in het bezit te

_zijn

_{van een}

_exemplaar

_van

_Scaphella

lambertivande

Zandmotor

_(zie

het artikel

_hiervoor).

Scaphella

lamberti iseen grote slak, dietotzo’n 16cm

hoog

wordt_enbekend is uit het Plioceen. Het door

_Trudy

gevonden exemplaar

van de Zandmotor

(fig. 1)

is opge-nomenin de collectievandeeerste auteurondernummer 01594. Het heefteen

hoogte

van53 mm en meet

maxi-maal 21 mm in diameter. Het fossiel is niet

compleet:

er ontbreekt op

zijn

minst één

_{complete winding.}

De kleur is heel

_lichtbmin,

vanbinnen

_wittig.

Ook de

_uitgebreide

collectievanHenk Mulder bleek

Scap-hellalambertitebevatten;maarliefst drie

fragmenten

vande

kustversterking

vanArendsduin

(is

voor eendeel het

noor-delijkste

deelvanhet strandvanHoekvanHolland

_volgens

Langeveld (2011b)) (fig.

2 en

3).

De

_fragmenten

betreffen een

topfragment (hoogte

33 mm,maximale diameter 32 mm,

fig. 2),

een

fragment

vande

spil

meteenklein deelvan een

winding (hoogte

45 mm, maximale diameter 21 mm, rechts op

fig. 3)

en een

fragment

zonder

_protoconch

waar-vantenminste één

_{complete winding}

ontbreekt

_(hoogte

42 mm,maximale diameter 17mm,links op

fig. 3).

Deze drie

fragmenten zijn

witvankleur. Ook deze

fragmenten

zullen

omgewerkt zijn.

Dankwoord

Met dankaanHans

Langeveld

voorhet makenvande foto’s.

Literatuur

Cadée,

G.C. & F.

Wesselingh,

2005. Van levend

schelp-dier_naar fossiele

_schelp:

tafonomie_vanNederlandse

strandschelpen.

-

Spirula

343: 36-52. PDF

(vrij

down-loadbaar): www.spirula.nl/publicaties/informatiebladen/

NMVinfoblad13

_.pdf.

Hordijk,

L. & A.Janse,1987. Mollusken uit het Pleisto-ceen vanhet

_{Waterweggebied.}

-

Afzettingen

WTKG

8

_(4):

68-74.

Langeveld,

B.,2011a. Zwinkokkels Venericor

_planicosta

(Lamarck,

1801)

vande Zandmotor

(Zuid-Holland).

-Afzettingen

WTKG 32

_(4):

93-94.

Langeveld,

B., 2011b. Fossiele molluskenvanhet strand vanHoekvan Holland.-

Afzettingen

WTKG 32

(4):

76-82.

Valk,

B.van

der,

D. Mol & H.

_Mulder,

2011. Mammoet-bottenen

schelpen

voorhetoprapen:

verslag

van een onderzoeksexcursienaarfossielen op ‘De Zandmotor’

voorde kusttussenTer

_Heijde

en

Kijkduin

(Zuid-Hol-land).

-

Afzettingen

WTKG 32

(3):

51-53.

'Bram Langeveld, Distelweg

13,2215 DS Voorhout,

tel. 0252-21 6063, e-mail:

bramlangeveld@hetnet.nl

2

Trudy Langeveld, Distelweg

13, 2215 DS Voorhout,

tel. 0252-21 60 63 3

HenkMulder,

Rijnweg

52,2681 SPMonster,

tel. 0174-213079,e-mail:

voorzitter@wtkg.org

vande Zandmotor (coll,eerste

auteur01594).

Scaphellalamberti Figuur 1:

Figuur2:TopfragmentvanScaphellalambertivanArendsduin

(coll.derde_auteur).

Figuur3:FragmentenvanScaphellalambertivanArendsduin (coll.derdeauteur).