Die O.B. Jaargang 1, no.20

/

Geregistreer aao die E..P.E.. as 'n Nuusblad.

- ----

--Die

Ossewa-brandwag

is die

A.fri-kanerdmn

se verset

teen die

Porlemen·

tw·isme.

EERSTE JAARGANG

.

1Jie

WOENS

DA

G,

25

lVIAART 19

<

1

2

.

O.B.

Afrikanerdom

~e

Verset

Die

PaJrlementarrisrne

Teen

K

omm

andant

-Ge

neraal

in

Kaa

pl

and

, Die Ossewabrandwag is geen na-aper van ander dinge nie, maar hy is die verset van die

Afrikanerdcm teen die parlementarisme. Hy is ook geen party met 'n program van beginsels nie, maar is

'n

beweging met

'n

siel en 'n rigting wat afstuur op die anti-kapitalistiese Repu· bliek," net die Kommandant·generaal, dr. J. F. J. van Rensburg, voorverlede Saterdag op

Stellcnbosch voor 'n gehoor van meer as twecduisend verklaar. Die ruim saal was vcels te klein vir die tneuig·

te en talle moes plaas neem op die groml in ltio gango en in die voorportaal.

Die vergadering is gchou onder beskcrming van dio O.B.A.N.S.-frout onder \'Oorsittorskap

van mnr. W. A. Joube-rt. Die snal wa5 pragtig versier met vlae en vaaudels, ierwyl die blaas-orkes nm die Kaapstarlse O.B. onder Ieiding van komdt. Swanepoel sulke verdienslelikc

mu-sie-k gelewer het, dat clio Kommamlant-goneraal sy wa::trdering daarvoor uitgespreek het.

Gcnl. Henri Slegtkamp bet vooraf 'n paar staalt.jic3 uit die 'l'wecde Vryhoidsoorlog verlel en o.a. sy dicpe afkeur uitgespreek oor Hollan-ders wat gasvryheid in die land ontvang, maa1 hul go11·ig by die yyande \·an die Afrikanon·olk

inwerp.

Die Kommandant-generaal het aanvanklik Ycr -~ys na die kritiek dat die O.B. mcor rigLing Oft idcologiosc gcbied moot gee. Die Ossewabraml-wag is in die cersto plaas 'n strydbcwcgiug, en 1Yaar die O.B.-lcidiog in die hit~ Yan die stryd

\·crkeer, is dit moeilik om nog Ieiding op hiordic

• r,ebied ook te gee. Daar is C'gLer <tndcr pcrsouc

binne die beweging w<tt Ieiding gee, en spr. be· veel in die op~ig vera! die boek a an· \.an dr·.

I!

.

G. Stoker, Die Stryd om die OrJcs, wat; so pas verskyn hct.

Spr. het sy blydskap uiLgespreek Jat Jaar nc;>g EO baie mensc in hierdie krisis bereid is om voort te gaan tot die klimaks \·an die stryd, wat. dit ook al mag \\·ccs. Die uit.slag berus nie hy ons nie, maar in Hoer Hand. Nogtans bly. ou~ plig

dieselfde, of ons swak is of stork. Alma] voel Yandag daur i~ iets nuuts aan diu hom, cu spr. 1 hot nie die minstc twyfel nie dat die nuwe hoek-duel iu ons geskicdcnis dio Jerde Rcpubliek in Suid-Afrika gaan wees en die eer~to hoofstuk daaiTan sal gaan oor die Osse\~abrand\1·ag.

Dr. Van Ren~burg hct melding gemaak van die speUI·uers wat op die vergauering•tee uwoor-dig is, en gese hy sal hulle op die spoor sit va,n

iets. Dit is teen die noodregulasie~ om aan die uitslag van die ourlog i.e tw:;fel, maar ~pr. wil hulle verseker dat die Ossewabrandwag nie aan die uitslag twyfelnie. Wie is egter die twyfelnars "andag "·at met lang gcsigte rondloop, is diL nie Kakieridders nie?

Ons cis van die Regering vrede eu staking van die onsinnige oorlog as ook verbrokiug van die Britse konneksic. Daardic cen argumeu t daL Engeland ons moet beskerm, bestaan nie meer nie

na

die ondervinding wat klein nasies clio afge1ope tyrl opgedoen het.

Die ou dcmokrat.ic~c stclscl is bcsig 0111 dll'a rs-dcur diu "·ereld in duic to s!orL. Daar i~ 'n nuwc l.wdeling a<w die kom, en st:lfs :Urit&e slaat.smauno praat al \'an 'n nuwe m)reld.

H ierdic nuwe wereldorde llet in verskillendc Iande hom aangepas by die volk van daardie

land. Dit het hom in elite land ond(ll' •n beson -de~·e simbool geskaar. In ltalie was dit onder die fascis, in Duitsland onder die haitckruis en in Suid-Afrika is daardie. simboo! die ossowa. (Toej.) Omdat ons uie ousimputiek siaan toen

-oor Jie uuwc gedagtc iu aodcr Jande nic, word gc.;;& dat ons l\'azi's is. Die O.B. is ogter gcc1; na-apcr vau antler dingo uie. H y is die vcrset

in Suid-Afrika teen die par!ementarisme waar·

van die wereld sat en sick is. In ander Iande het die parlementarisme reeds vcrdwyn tot groot heil van daardic vo!l\e. DiL is die uiting van 'n gees wat oor die hclc werclll. gaan. Omdat die \·crsei teen Jie pn.rlcmcnt.arismc iu Suid-Afrika in die Osscwa brand wug bcligga::tm is, daarom moot hy die \"y::tnclskap ntn aile poliLieke partye \·orduur.

D;J.ar word gcse da.L die O.B. nou ook · u poli-tiekc p::trty is, bet clio K.G. voortgegaa n. Ons is gccn part.y met 'n program va11 bcgin~ols nie.

Die O.B. is 'n bcwcging meL 'n sic! en 'u rigting wai afsLuur op 'u anLi-ka.pitalisLiesc republiek \l·aarin die Afrikaner gecor sal word omJat hy Afrikaner i~ en nic omclat hy 'n aanhangscl van 'n bankbalans is nic. As :tnder

s

e

dii is nasio-naal-sosialismc, se OilS t!it i~ IIC't Christclikc ortlC'n Llikhcid.

Die Os~cwabrandm1g en die Stormjaor;, is die ·soldato Yan die republiek. Op 4 l:;eplember het die AfrikanerJom ccn~gesind i.ecn clio oorlog ge -prolestccr. Ons is dour '1.1 klein mecrdcrhcid

vu.n ~tcmmo in die Parlemcnt in die oorlog gc·

stori. en onder daardie mccrderheid was iwaalf Jode. on uric Naturcllev.erteenwoordigcrs. Snid -.Afrika het nou al Lweemaal die oorlog verklaar aan 'n bcvriende volk wat nog nooit aau ous oorlog \·erklaar heL uic, en nou word die Japanse

ge\·aar Yoorgehou as redo waa.rom ons moet vcg.

Spr. doen egter aan die hand dat as Japan 'n

gevaar is, hy

m

eer

notisie sal neern van sy bond· genoot Duitsland as van sy vyande. Te oordeel na die jongste gcbeu~tenisse in die Ooste lyk dit

of hy maar min notisie nemn van sy vyande.

Enlge O.B.·Hd sal sy land verdedig teen 'n aan• valier, maar dan moet ens oortulg wees dat ctit

Die

Ossewa·

brandwag

'

is die

Afri-kaanse

be-liggaming

van

d

ie

-wereldom-w

enteling.

No

. 20

.

ons land is wat ons vei'dedig en nie die Empire

se belange nie. Gee ons eers 'n republiek en· ons

sal wcet dat dit ons land is wat ons verdedig, het dr. Van Rensburg onder luide toeiuiging

uitgeroep. Dit is 'n onlogiese stelling om te beweer dat jy vit· jou Vl"Yheid veg wanneer jy vir jou veroweraar veg.

Die mcoste wat die Empire van ons kou ver-wag hot, was onsydigheid in die sLryd. Hulle

\\'OU egier nic he ons moes onsydig wees nie;

hulle hct ons gedwing om kant te ldes, en nou moei hulle· nic vir ons kwaad woes daaroor nie. Ons het teen Engeland gekies, en ons kan hul vyanclskap verstaan. l\Iaar ous hot gewis nie vyandskap verdicn waarvandaan dit gekom het nic, het clio I<.G. gese met venrysing na die Party so stryd. Op die Paarl het dr. Malan volgens ,·crslag in sy eie pers gese die Stormjaers krioel van Smuts-spioene, en agter hicrdio woor-de het gestaan ,toejuiging". So ver net die

partypolitiek die Afrikaner al gevoer dat 'n

AfrHtaanse gehoor_ juig omdat

•

n

Afril,aanso organisasie deu!"trek is van spinene!

Adv. C. R. Swart het as bewys dat die O.B. met die Regering skakel, die vraag gestel waar -om die Regering nie meer O.B.-lede interneer

nie. Sedertdieu is meer as vyftienhonedrd lede van die O.B.~ en clio Stormjaers in hegtcnis ge -ucom, maar wat Jink u van 'n Afrikaner wat ocrs sy mede-Afrikauer teen Jic muur laat sit om dan uit te vind daL hy hom verkcerd besk ul-dig het? hot dr. Van Rensburg gevra.

(Vervolg op bls. 2.)

GESON

DHEID IS

M

EER

WERD

AS

RYKDOM

Besker

m

u

Geso

n

dh

ei

d

en

Le

wenskrag

GfBR.U/K

G!ESONDH!E!D

~

SIE!E!P

D

I

T

I

S MEER

AS

'N

GOEIE

SEEP-DI"i'

I

S 'N

GOEIE

GEWOONTE

'n

Produk

van

LfEVER BROERS

.

TW

;EE

DI

E

O

.B.,

WO

E

NS

D

AG, 25

M

AA

RT

19

4

2

.

O.B. Is Afrikanerdom

se

Versei

Teen

Die

Parlementm

.

·

isme

(Vcrvolg van bls. 1.)

Adv. Eric Louw het as O.B.-Iid ook" gcsweer

dat hy sy mede-Afrikaner nie sa.l uitlewcr nie,

maa1• op Douglas so hy die O.B. moet ophou om drade te knip, m.a.w. hy so dit is ons wat die

misdaad pleog-'n misdaad waarop die 'doo

cl-straf van toepassing is.

Dit is nie die swakheid van hierdie persone nie, dit is die partybelang wat dit .van hulle eis,

en daarom is ons teen hierdie stolsei gekant, en

nie teen daardie mense as personc nie.

DUI'l'SLAND BELEDIG

Die Regering so vanclag c.lie sabotasie word.

gepleeg deur Duitsland vanuit Lourenco Mar

-ques. ""Spr. weet nie wat so 'n aa.ntyging Yi!

Portugal beteken nie, maar hierdia oes!utldiging teen Duitsland is reeds in November ver!etiu

jaar deur dr. Malan teen Duitsiand gedoen. In

die· hoofbestuursvergadering van Transvaal het

dr. i\Ialan geso Duitsland wil graag 'n opstand in Suid-.Afrika sien en dat dit sy spel is om deur 'n hand van vricnclslmp na Suid-Afrika Le steele, soveel moontlik verw(trring te "skep in Afrikaner·

geledere. H ierdie partyieiers maak van almar

vyamie ln die binnelancl sowei as in die buite·

land. Oit is tipies van die partystelsel wat uit·

gaan van die standpunt dat wie nic vir hulle is nie, teen hul!e is, en daarom beveg moet word. ,

'n

Voli•sbeweging daarcntee11

i

s

eerder

geneig

om te

se

wie nle teen

ons

is nie, is

v

ir

ons. Hy beskou · mensc nie as vyande nic voordat hullo hul nie as vya;1de openbaar nie. Die Herenigde Partylciers het die eenheid van die Afrikaner

-dom na 4 September verbreek deur hierdie beloit.! Yan vyp.ndskap. Hulle hot eers genl. Hertzog uitgedryf, daarua adv. Pirow met sy mo-use, too die Ossewabrandwag en daarna selfs die Duit-sers.

In verbancl met die Van der Walt-verklariug hct dr. Van Rensburg die a.gtergroud van dit>

hele skinderveldtog getcken en gese da.t hierdio verklaring daarby inskakel. Na sy aanstelling as Rommaudant-generaal van die beweging het dr. I\Ialan gcso hy self kon nie 'n beter keuso vir die Ossewabrandwag doeu nie. Spr. was tot

Julie 1941 'n goeie kil!·el, maar daarna is 'n ge

-organiseerde lasterveldtog optou gesit en was hy alles wat sleg was totdat 'n nasionale komitee saamgesLel moos word. Toe was hy weer good gcnocg om daarin to dien. Hy het egter die vraag aan clr. Malan gestol watter vorLroue lmu

clio volk in 'n man soos hy ho wat fcitlik as 'n

DIE

KOPERSBOND BEPERI

G

R

O

OTH

AND

E

L

AAR

S

£250,000

KAPITAAL

Aangesicn die eerste £100,000 aan aanclelckapitaal waannee dio Maatskappy oor-spronklik gcstig is, reeds Yolledig opgeneem is, hot die :3Iaatskappy besluit op 'n vonlere ·uitgifle Yan 30,000 ,B'-a(tndele van £5 elk, waarmeo clio kapitaal noa op 'n Kwart-miljocu pond tc staau kom.

Aan

die publiek word dus andermaal die geleentheid

vir 'n

g-esonde

e

n w

i

n

s

gewende g

eldbelegging

·

aangebied

.

Aanduidings is reeds daar

da~

ool

t

hi

e

rdie nuwe uitgifte binne enkele maande voUedig

opgeneem sal word.

DI

E GEWEL

DI

GE

GROEI

va

n

die K

o

per

.s

bond Bep

er

k

word

bewys

de

ul' die

v

o

lg

e

nde BELANGWEKKE

ND

E

F

EITE:

BESIGHEID BEGIN SEPTEMBER 1940

KAPITAAL £8,000

JUNIE 1941

: V

er

klaar

diwidend van 12%

o

·

p

opbeta

.

alde

aan:de

l

e.

In

gesk

r

ewe kapitaal staan o

p

DESEMBER 1941:

Verk

l

aar tussentydse d

i

widend van

£36,860

6%

op afgelope

h

alf

j

aar

.

Inges

krewe l(apit

aal

£1

00

1

00

0

FEBR

U

ARIE 1942

Kal)ifaal verhoog-

ila

£

250,000

melaatse geskilclcr is? Dr. Verwoerd het hierop geantwoord dat dit nie saak maa!( nie,

w

ant

die

VOUl vergeet gou! Kor~ daarop was spr. weer

infaam.

Dit is aan hierdie agtergrond wat die Van

der Walt-verklaring skakel. Spr. het na clio onsin c.laarin verwys en uit 'n berig in Die 'l'ransvaler van 15 Oktober voorgelees dat die polisie toe al na Leibbrandt gesoek hot, hoc

-wei die verklaring lui dat adv. Jerling Leib· brandt se teenwoordigheid in November aan die

polisie verraai het. Dit is clus publieke ousin.

Nogtans is adv. Jerling op sy eie versock binne 'n paar uur geskors as gevolg van hierdie

be-wering en eers lator is hy herstel na ondersoek \

V(l,n 'n kommissie. Dit is wat in 'n yolks-~· beweging gebeur. Maar wat gebeur in sulke gevalle in 'n party? Die man wat met die vry· messelaarsbriewe verantwoordelik was dat Afri'

kanereenheicl vernietig is, het daarna promosie

gekry. 'Dr. Van Rensburg het hierop 'u beroep

op die volk gedoen om nie geloof aan skinder·

preatjics te heg nie. , Moenie dat daar eendag

o

p

die grafsteen

11an

ons volk staan dat hierdie

volk het homself doodgeskindcr nie- en die

gevaar dat hy kan dood1·aak is groter as wat ons beset."

Adv. Donges heL op F:.urcsmilh 'n baie opcn -hart.ige verklariug in verband moL tlic ~t.ryd teen

I

I

.

,

I

I

I

(Vervolg op bls. 3.) ·

SASB

NK

V oorsien in 'n noodaaaklike behoefte ...•

I...ENINGS Yir die gesalaricerde man ver-krygbaar vir enige regmatige doe! teen

uiters billike terme.

LEEF

OP 'N KONTA.NTBASIS EN BLY

U EIE BA.AS.

Duisende maak gebruik V(l,n SASBANK

fasiliteite om hulle van die ekonomioeo

j uk

te

bevry. ·

SA§BANK

ic 'n kind van die Volk en dien die Volk.

R

aa

dpleeg

Sasbank.

PAARI..:

Perel-Boede1gebou,

IToofstre.(l.t 327, Poabua 266 .

li:AAPSTAD:

Parlcmentstraat 32, Posbua 2387.

WORCESTEP.:

Leadergebou, Hoogstraat 4, Posbus 57.

Bcsighcdc wat by Die Kopcrsbond, Beperk koop: Desembcr 1910, 200;, Junie 1$),11, 650; Dcscmber 1941,850.

-~---Blanke werknemers in dicns van Die Kopersboud, Bepark: Junie 1940, (hie;

I

I

NS

_s

_o

_{wel as buite s}

is

dwarsrleur

_y

die

_g

_r

U

_e

_nse

nie

,

_,

bekend v

ir

goeie a

ruk

werlr

teen

kon

k

urerend

e

pryse.

" " " " " - . - - . o : IWI - o

Descmoer 1940, 15; Junio 1941, 4.0; Descmber 19:11, ,!6; Januarie 1942, 107.

Aandcelhouer.:~ van Dio Ropcrsbontl, Beperk: J unio 1940, 343; Desembor 1940, GIG; Junie 1911, 735; Dcsember 1941, 1,119.

BATE§ VAN DIE KOPER§BOND, lBJPK.

:

Junie

194·0,

£8~000;

Desem.ber

1940,

£20,000; Junie 194·1,

£110

,000

; D

esemher

1941,

£170,000.

D

OEN ONMIDDELLIK

AANSOEK

VIR

AANDELE.

25

%

b

etaa

l

-b

aa

r b

y aansoe

k

en 'n ve1·dere

25%

binne drie maa

nde

na toeke

n

ning

.

Die

Dir~k.sie

i

s n

i

e tans va

n p

lan om d

i

e oorblywende 50% van di

e i

ngeskrewe

k

a

p1ta

a

l

op

te

r

o

ep

n

ie

.

BY VOL

O

PBETAALDE AANDE

LE

word ta

n

s

'n r

ent

e

van

6%

betaa

l

op die

onopgeroepte

gedeelte .

.Aansoeke aan

:

I

Posbns

8363

JOHANNE§BURG

~

""""""'...,'ale"'";~P-~"""'==~====""""<a<!m:~--~"";;:a:-!A"==.:o:~,en,!t.\~~:t5301Stm~m..r.4;;;.:v~.s:::caza:o.~

S

E

KRETARI§

I

I

ES'l'

E

is om

o

ns te

raadpleeg

in

ver

band met

u

benod.ig-hede

.

Prysnote

ri

n

gs w

ord

gratis ve

r

skaf.

Eni

g

e soo

r

t

druk

werk v

a

n v

isi

t

e

kaarte

t

ot

gelee

rde

D

i

sse

r

tasies

wor

d

on

d

er

neem.

HOU KOERS NA.

Prro

E~desia

.. Drukkery

?

Drukkers

, Uit

gew

ers

en B

o

e

kbi

ndern,

DIE 0.:8

.

,

WOENSDAG,

25 lVIAART

1942.

O.B.

Is

Afdkaner

d

()m se Ve

r

set

Teen Die Pademe

n

tarisme

(Vervolg van bls. 2.)

die O.B. gedoen. Aan hom is gevra waarom, indien die O.B.-leiding verkeerd is, hy nie liewer

help om die lei ding te verarrcler nie. H ierop het hy geantwoord dat al sou die Engel Gabriel uit die heme! kom en leier van die O.B., word, dia O.B. nog 'n gevaar vir die party sal weesl In so 'n geval, bet dr. Van !Wnsburg bygevoeg, sal hulle ook probeer om die O.B. dood te skin-cler. Die eerste stap sal wees om eli~ vraag te stel': maar waarom moes hierdie Engel dan die home! verlaat, daar moet 'n rede voor wees? As dit nie oortuigend is nie, sal bulle wel vry-messelaarsbriewe ontdek.

Verwysende na die sabotasiedade bet clr. Van Rensburg gese dat toe twee manne, wat nie lede was van die O.B. of die S.J.'s nie, probeer het om 'n troepetrein vel Afrikanerseuns op te blaas,

I

I

Standb~eld van Generaal

Christi:tan de W ot te Hooge Vcluwe cNedc r-land). Beeldhouer:

Mendes d:t Cost.:t

IN DRIE VERPAKKINGS: Patriot·

geel; Jigte mengsel. Patriot·groen, donkerpyp, gefermenteerd, ongegourd.

Patriot·Rllou, lig-donker mengsel.

hot daar geen doodstraf-aankondiging op gcyoJg nie, maar too· die boogspa[!ningdrado na dio goudmyne beskadig is, too dit die sak v::m die kapitalis raak, toe is die doodstraf ingevoe1·. Die tronke sit vandag vol S.J.'s. Hulle is van die besto geselslmp in die land, offervaardige jong manne wat vir die republiek wil stry. Op Vry• burg is getoon met watter geesdrif die Afrikaner·

voll< vir ons ideaal besiel is. Toe veertien Afri· ltaners, onder wie

'

n

O.B.·generaal en hooHwm·

mandant, op 'n Sondagmore in hcgtenis geneem was, het die vroue nia gehuil nie, maar met vlao deu.r die strate gery en volksliectere gesing. Toe iemand met mev. Dippenaa;· simpatie wou betuig oor haar man se gevangeshap llet sy geantwoo~d dat sy geen siinpatie nod!g het, want sy is tl'ots op. hom.

Dr. Van Rensburg het sy beskuldigings in verband met die tronkbehancleling herhaal en gese hy daag die Rogering nit om hom te arres -te·er omdat hy soiets se. Dan sal hy bewys bring vir wat hy se. Hy hot die belofte herhaal

~

V

oo

r

b

r

a

n

d T

aJ

J)a

km

aa

t§k

appy

(!!WEND.) Blll:PERK

Groothandelsnavra.e :

DRIE

dat die verantwoordelike Minister met die offi·

siere en tronkbewaarders dieselfde. behandeling

sal ondergaan indien daar nie beterskap kom nie. ,In die noorde is daar mense wat hulle eecl nog nie verbreek bet nie en dit ook nie gaao breek nie. Hulle is bereid om die lydensweg te betree. Hulle gaan die republiek dien buite die tronk, binne die tronk en dwarsdeur die tronk," het die Kommanclant-generaal onder lnide toe-juiging gei;)indig.

WORD l.NTEKEN

AAR OP

ONS

BLAD

i05 Takke _40,000

A\J!Bo

_{= !f}

·

B

Lede· Hoofkantoor: Re~erwe­ fonds £90,000

St. Johnstraat

65, B

L

OEMFONTEIN

BEGRAFNISSE, 1\ISTE, 1\RANSE, GRAFSTENE

'

n

N'trwe

Afrikaanse

Onderne

n

1ing

'n Gebeurtenis wat elke Afrikaner sal verheug is die oprigting cleur die V6or

-brand -'l'abal,maatskappy (Eiendoms)

Bpk. van hul· ee-rste pyptabak- en siga• retfabrick in Kommissa.risstraat 200, J Oh,).QTICoiJF.J'g.

Hierdie ma~ tskappy funksioneer met Afrikaanse ka.pitaal, staan onder Afri

-kaa.nse bestuur en maak gebruik van Afrikaanse arbeid.

V erder word alle ve-rkope buite die Rand ( waar uie maatskappy self op-tree) behartig deur Afrikaanse groot~

handeiaars ,Die Kopersbond Beperk", van Voortrekkorgebou en. Poshus 8363, Johannesburg.

Die direkteure is: Dr. A. J. Sta!s (Voorsitter), vroeer van die Raad van Handel en Nywerheid en ook tans direkteur van Volkskas (Koop.) Bpk. ; dr. N. Diedericks, ere~leier van die RD.B.; mnr. J. J. Fouche, bestuurder van ,Die Kopersbood Beperk" en mnr.

B. J. Pienaar, vroeer Handelskommis -saris van die Unie in Rome eo tans ook Yoorsitter van die direksie van ,Die

Koporsbond Beperk". Die fabriek staan onder die bestuur van mnr.

Anton Rupert, M.So., voorheen van die R.D.B. en lektor van die Voortrekke r-universitoit Pretoria.

Die maatskappy het reeds 'n aantal namo-en ontwerpe vir hul produkte ge

-registrcer waaronder ,Patriot", ,Land

-dros", ,Brand wag", ,Oom Kaspaas", ,Voorbrancl", ,Vuurpyl", ,Jan Piere

-wict'' en ,Drostdy".

Die oersteling van die maatskappy het reeds sy verskyning gemaalc en dit bly sl<~gs vir die roker om by sy ha.nde -laar aan te dring op hierdie puik ,.Patriot"-tabak. Elke pyproker sal

belangstel in die oorsprong van hierdie naam. In 1876 is die ,Genootskap van Ware .Afrikaners" gestig om die Afri -kaanse taal te bevorder. Die mond

-stuk van hierdie genootskap was ,Di Patriot". As gevolg hiervan is voor-standers van hierdie beweging ,Pater· jotte" genoem en moes bulle vee!

smaad on hoon vercluur. Net soos die name ,Gens" en ,Hugenoot" wat vrocilr as skeldname ons Voorvaders toegevocg is, het die naam , Patriot" ook later 'n erenaam geword. Ter ere van hierdie stoere Patriotto is die naam aan die eerste produk van die Voor

-brand-Tabakmaatskappy (Eiendoms)

Beperk gegee.

Die maatskappy is erg daarop gesteld dat sowel die gehalte van die ta bak-blaar as die gefabriseerde produk van die hoogste gehalte moet wees. Die vorwarl,inK va,n die tabakblaar geskied daarom onder toesig van deskuncliges wat minstens 'n kwart-eeu kennis van die bedryf dra en die eerste monsters gcctum aa.n gesaghebbendes op gebied van tabak, het die gunstigste oordeel uitgt•lok.

Scos die ,,Paterjotte" van ouds, deur ·;asher<:cienbeid en deursettingsvermoe r.orwin bet, net so sal ,Patriot"-tabak dcur kwaliteit en vm·troue seovier.

Inc!ien u handelaar nie die tabak in voorraad het nie vra hom om dit to 1o3tel. (Advt. ).

~IER

DIE O.B., WOENSDAy, 25 l\JAART 1912.

V terenngde V

olk$opt~~d~

AI

Ui~w\eg

.

IDJIE

dag toe ons volk deur die Goewerneur-generaa.] aan die genade van veldmaarskalk

Smuts uitgelewer was, het dit vir die Afrikaanse toekoms in ons land begin donker word. Bier-die man, wie se militere titel- ons kan dit

kwalik as 'n rang beskou - net so tekenend Is

van sy onnasionale neigings as sy onnasionale

dade, het 'n lewensbeskoning ontwikkel w::rt die

klein ere nie as 'n selfstandigheid • op sigself bc-skou nie, maar slegs as aanhangsol van die

grotere. Vir hom hot sy volk goon selfstandige betekenis of bestemming nie, maar moet dit

wees die middel tot 'n grater doel- in hierdie

geval die Britse Ryk. Al die kragtc ,·an sy \·olk

moet toogespits woes en uitloop op hierdic grote1·

geheel. So 'n lewensopvatLing stol nooclwendig die nasion ale belange van 'n volk ondergeskik

aan die imperiale helange van 'n vreemde

moond-heid. Die dag too bierdie Britse Veldma::trslmlk dus die bewind in ons land oorgeneem hot, is ons volkshelang<Y in diens gestel van die Britse

Ryk, en omdat die Britse Ryk in die oe van

ons Eerste Minister meer is as ons eie volk,

is ons volk geroepe om sy lewensbestaan des -nooqs op te offer aan hierdie meerdere, en om-dat ons volk per slot van sake tog maar net 'n

aanhangsel is van die Britse Ryk, is diL,eintlik

'n logiese vereiste dat by ook saam met die

Britse Ryk moet ondergaan.

Dit is dns geen sank van be.Jeid as ons

Afrika-nerseuns vandag opgoroep word om in die vone noorde hul bleed te tap vir hul veroweraa,r nie;

dit is ook geen saa,k van beleid as ons volk van·

dag gepers word om sy sweet te meng in die paging om Brittanje te verlos van die vergel

-dende gevolge van sy roofsngtige imperiale

bc-leid van eeue nie; dit is ook geen saak van

beleid as ons volk vandag de~n· hongersnood bedreig word omda.t die vrug van sy land in die

monel van vreemdes gestop moet word nie; clit

is ook geen saak van beleid as ons vol k sy gel de

-like vcrmoe op die altaar van Imeperiale oorwin -ning s -of neclerlae?- moet le nie, en dit is

ook geen saak van beleid as die besta::tn van

blank Suid-Afrika in die hart getref word deur

die bewapening van sy Majesteit se swarte

hordes op Afrikaanse bodem nie. Dit is 'n saar{ van filosofiese geloof. Vir veldmam·skal!t Smuts

J

s

dit nie 'n beleidsl\wessie wat van

mo

re

tof

oormore vcrandcr kan word nie, vii· hom is dit

'n saalt van geloof. En hierdie waarheicl maak die toekomslot van ons volk soveel rneBr

huiwe-ringswekkend en die pogings om dit te voorkom soveel meer wanhopig. Iernand wie se optrecie deur sy rede bei'nvloed word, kan denr sterk argnmente oortuig word van die dwaasheid daar -van, maar iemand wat cleur sy geloof beinvloed

word, kan dour reclclike argumente nie va.n sy·

lwers beweeg word nie. Him·van is die geskie-denis getnie, wa.nt wetenskaplikes is in die

danker eeue dour die brandstapel beweeg om a.f

te sien van hul wetenskaplike stollings, maar geloofsmanne hot die vla.mme trotseer torwiJle van hul geloof.

Daa.rom se ons die toekoms van ons volk is to meer wanhopig omda.t die vornietigingsbele·id

van die huidige Regering geen saalc van politieke oortuiging is nie, maa.r van geloof- die b.olistiese geloof dat Suid-Afrika. 'n ondergeskikte deel is

van die Britso Ryk en sy lansto en hoogste roe-ping is om desnoocls saam met die Ryk to storwe

waarva.n hy 'n cleel is.

In die lig hiervan word allo parlcmenter() deoa.tte en pleitredes niks anclers as los krnit-skote op 'n slagveld nie. Indien die vorenigde

nasionale opposisie op 4 September nie in staat was om te belet dat hierdie geloof ~y toepassing

in die oorlogsverldaring gevind het nie, watter

hoop bestaan daar nog vir ons volk dat 'n ve r-deelde en verswakte opposisie 'n pnrlementere Aile poiitieke berigte en lwmmentaar gesl{ryf

dew·

N. G.

s.

van der Walt, Groote KerkgeboLI

916, l<aapstad.

D

IE

O

.

B., WOE

N

SDAG

,

2

5 MAART 1

9

42

.

oorlogsgroep wie se ge)ederc sedertclien aange

-groei het, non sal dwing om van hul geloofs

-oortuiging af to sien? Int.eendeel, him·die ver -spilling ,·an \'alkscnergie in praathuise is

claar-op aangewys om juis die volk te verlam, en

daarvan is veldm. Smuts bewus. Die Parlement

llet in die jongste tyd nilts anders geword as 'n

p!ek waar stoom afgeblaas word nie. -Nog geen

volksraaclslid aan Regeringskant is scdert die

uitbreek yan die om·log deur die opposisie

be-keer nie, nie eers ten opsigte van ondergeskikte

heleidskwessies in 'n boofdelike stemming nie.

Maar wat wei gebeur het, is dat die volk se verset gebloedlaat is deur die welluidende toe· sprake in die praathuis. Elke keer nadat oor·

to:llige stoom afgeblaas was, het die vall( maar weer ewe gedwee sy oorlogsverpligtinge wat hom

deur dio parlementere dHttatuur opgeie is, aan· vaar.

Om dns to meen da.t ons die afgrond waarop ons afstnm· sal venny deur pa.rlementere beroepe

op manne wa.t in hul geloofsblindheid juis 'n

lewensroeping sien in die ondergang van

Suicl-Afrika as offer vir 'n Imperiale Ryk, is 'n dwa

-ling wat oOJ·trcf \I'Ord slegs deur die misvatting dat ons ons republikeinsc vryheid dour middel van die BriLse stcmbns sal verwerf.

In him·die oomblik van bedreiging waar 'n tweede Bloukrans in voorbereiding is weens die

Regering se bcleid om die gekleurdc miljoene te hewa.pen na outwa.pening van die blankc bevel-king, is daar net eon pad vir ons volk om te

loop, en dit is die pad van verenigde volks

-optrede. Veldm. Smuts vrees geen verkiesings nie, want by hom rus die mag om 'n verkiesing to hou of nie te bou nie, en die dag wanneer

hy 'n verkiesing uitskryf, sal dit die teken wees

clat die Empire-groep hom so sterk ingegrawe

hct dat sy oOJ·mag in hierdie land 'n \'oldonge

foit gcword het. Die ramp wat ons in die oe

staar, kan aileen vermy word deur die onverse

t-like wil van die verenigde Afrikanerdom

om

te lewe- 'n wil wat sonder proksie deurgevoer sal word.

Laat die Afrikanerdom daarom ontwaak uit sy demokratiese slaap waarin hy droom van

p:trlementere setels, oorwinnings sander inspan -ning en vryheid sender offers. Laat hom ont

-waak tot die grusame werklikheid voor hom, 'n werklikheid wat nie vermy kan word deur debatte oor wie se taa.k' dit is om die repnbliek

te bring nie, maar sle:gs deur die boogste gesa

-menUike kragsinspanning van 'n voile wio se

bestaan nie in die weegskaal is nie, maar in die testament \'an sy oorheersers reeds klaar b

e-sLem is vir die grafkelcler van l3ritse Impm:i:t-lismc.

H

.N

.P

.

·

STOO

T'

EN

G

EL§E IN

PLEK VAN AFRIKANERS

VOORVAL IN ALEXANDRIA

Die Heronigde Party neem die 0.13. b<1ie kwar

I ik oor sy stand punt in verband met die tusse

n-verkiesings in R.ivebdal en Vryburg. Die O.B.

weier om die t.wee vyandiggesincle kandida.te in

dam·die kiesafdeling te ondersteun omda.t die onclervincling ons geleer het dat &ullce mense hul

parJement.ere gesag misbruik om die O.B .. aan t.o vnl.

In Alexandria. (Port Elizabeth) b()t egter iets hoeltema! anders gebe'Ur. Verlede jaar het die

Afrikaners daarin geslaag om sterk vert.eenwoor-diging in die Sigorei-boheerraad te verkry. V

an-jaar moos drie lede aftrec van wio twee aan die Ossewabrandwag behoort. In plaas clat die H.N.P. sy gewig sa::tm met die a.nder Afrikaners

inwcrp om weer Afrikaners verkies te kry, span

hy saatn met die Engelse en vorm 'n verklesings· kaart wat bestaan .uit twee IEngelse en een Her•

enigde Pa1·tyman teen die ander Afrikaners. Die gevolg was dan oak dat hierdie Engels·

H.N.P.·kombinasie die oorwinning behaal en die

twee ou Afrifianer·lede uitgeval het. In hul

p!ek sit nou twee Engelse.

In Port Elizabet-h is dit. gcoorloof dat. Nas io-nalisoo daaclwerldik saa.mspan mot die Engelse teen mede-Afrikaners, ma.a.r in lovorsdal is clit

'n sonde as Afrikaners net buite stemming by.

Onthullnng

lnsake

Vryme~$elaar$briew~

l( G.

lLaak

Beledigim1g van

Duit~l~iild

Demr

Dr

o

M~ia~m

Op Maa.nclag, 16 Maart, het dr. V <ln R.ensburg

'n gehoor van ongeveer twaalfhonderd op ·wor -cester toegespreek onder voorsitterskap van

boofkomdt . .A. D. Viljatm. 'n Netjiese erewag w-as opgestel. Genl. P. R. Retief het in sy

wel-komswoord o.a. verklaa.r dat dr. Malan clio

grootste bulde a.a.n dr. Van Rensburg gebring

het, eerstens deur sy verklaring in Jannarie 1941

dat hy ni~ 'n bete1· leier vir die O.B. kon kies

nio, en tweedens deur sy uitnodiging aan dr.

Van Rensburg om in die nasionale komitee in

.;y persoonlil{e hoedanigheicl te dien en nie as

verteonwoordigcr van die O.B. nie.

Genie. ITLeV. dr. J. S. cln Toit, hoof van die V'roue-a.fdeling van die O.B., het 'n kort hood -slwp gebring en o.a. beklemtoon dat Kaapland baie sterk nit die stryd gekom het onda.nks die fcit d<Lt ons hier 'n storm gebad het wat die

a.nder Provinsies nie ondervind het nie.

Hoofkomdt. J. de Vos het 'n kort verldaring

van genl. J. A. Smith voorgelees waarin by sy verklaring op Stellenbosoh <Lanvul ten opsigte

van die O.B. se beleid. in die tussenverkiesings.

Die algemene beleid soos op Stollenbosch gestel,

geld nie vir die twee kiesafdelings Vryburg en Riversdal nie, waar die Party kandidate gestel

het wat die O.B. uitermate vyandiggesind is.

Hulle sal geen steun van O.B.-!tant ontvang nie.

Dr. Van Rensburg het in verband met die bcslmldiging dat ons Na.zi's is, gese dat die

Horvorming sy oorsprong ook in Duitsland geha.d het. As die mense ln frankryk toe gesE!

llet hu!le wil niks daarmee te doen he nie omdat

dit 'n Duitse produk sou wees, sou daar geen Calvinisme gewees het nie. In Frankryk het die Hervormir.g egter sy eie karakter gehad,

maar dit was dieselfde gees en dieselfde stryd teen die destyds bestaande kerktoestande. so

ook vandag. Dis

'n

wereldomwenteling wat in

Duitsland begin het, maar in elke land sy eie

vorm aannecm.

Met vorwysing na die sw<Lkheid van die party

-stelsel het spr. gese dat die Nasionale leiers sedert 1918 al 'n beleid van segregasie voorstaa.n, maar hoewel bulle rt~geer het, kon hulle dit nie

deurvoer nie, want die partystelsel maak dit onmoontlik. So is daar baie ander vraagstukke

wat weens die partystelsel nooit. opgelos kon

word nie·. Daarom is die

6

.B.

die verset van di volk teen die pa.rlementere stelsel. .

Met hetrekking tot die st~:yd tussen die Party en die O.n. bet spr. verklaar da.t die metodes aandui wie reg en verkeerd is. 'n Sterk man

gryp nio na enige middel om 'n swakkere te corwin nie. Dit is net 'n drenkeling wa.t na elke balm en n<' elke stuk modeler gryp. Die

o01·log teen die O.B. is verklaar omdat spr. op Elsburg te kenne gegee het dat die O.B. hom nie inlaat met partygeskille nie maar dat alle goeie Afrikaners by ons ewe welkom is.

YRYM:ESSELAARSBR.IEWE

Dr. Van Rensburg het die onthulling gedoen

dat die man wat verklaar het dat hy die Vry·

messelaarsbriewe sou gesien het, en op wie se

woord genl. Hertzog uitgedryf en die Afril,ancr· eenheid verbreef\ is, iemand is wat later in 'n

gestig vir Sielsiekcs opgeneem moes word. Nie·

mand van die Partyleiers wat vir die skinder•

veldtog verantwoordelik was, het ooit daardie bricwe gesicn nie.

In Yerband met dr. Malan se helecligende b e-we·ring dat Duitsland graag 'n rebellie in Suid -Afrika wil sien en verwarring in Afr ikaner-kringe wil skep, het dr. Van Rensburg gese:

, As Engeland wen, kan ons geen heil verwas

nie. Maar as dinge so aangaan, sal ons nader· hand oo!< nlks meer van Duitsland lwn verwag

t1ie."

Dio Kommandant-gcnoraal het verwys na. die

onnitroeib11re vryheidsgees van die Af rikaner-(Vervolg op bls. 5.)

I

..

DIE

O.B., WOENSDAG, 25

MAART

194~.

Ossewabrandwag Doen Mee Aan

A

Wereldomwenteling

Genl.

J.

A. Smith oor Keuse in

Stryd

Teen

Ou Orde

van

Party-Oorheersing

By geleentheid van die vergadering op Stellenbosch op 14 Maart is die volgende bood· skap van genl. J. A. Smith, Assistent·Kommandant-gcnel"aal van die Ossewabrandwag in die

Unie, wat weens sietc.te afwesig was, deur hool'genl. F. D. du Toit van Zyl voorgerees. Die eerste deer in verband met die Nasionale Pers het in ons vorige uitgawc verskyn:

Die A.K.G. het hom vooraf bepaal by Lwee

punte, nl. die stryd teen die pers en die tussen

-Yerkiesings. Jn vorband met die laasto bot hy die algomcnc boleid van die O.B. met die oog

op die tussenverkiosings as volg gestel:

Daar Yind t.ussenvorkiesings op verskeie plekko plans. Van kandidate wat Yan H.?'l.P.-kaut gestel word, word blykens Yerklarings ,·an die hoofleier gcsLel met die doe! om die O.B. saam

met hom te beveg en te vcrnietig. Dit is prcsios dieselfde beleid on dieselfde doe! wat beoog word

dour clio Smuts-party. Albei wil die Ossew a-brandwag dour die beoogde vernietiging van die Ossowabrandwag magteloos teenoor clio libm·a-lisme maak. In die gedrang van hierdio vcr -nictigingstryd kom dus pertinent en vooropgestol die vornietiging van ons ropublikoiuso

voll,sbe-weging. Dit. is clio posisie soos ons dit tans vind.

Die Ossewabrandwag het aan die H.N.P. dle

versel{ering gegee, en wil dit hier herhaal, dat

sy lede aile kragte sal inwerp aar. die kant van

kandidate wat nie die O.B. beveg nie. Waar aan

hiordie versoek tot sameworkiug en gesamentliko stryd t;en die Empire-party nie Yoldoen is nio,

lmu die o.n., uadat sulke vyaudiggesinde. kandi-date tog benoem is, geen aaube,·elings doen nie,

on moet dit dus aan clio individuele kioscrs oo r-laat om by die uitoindolike stemming to besluit. (Omdat Die Burger in 'u hoofartikel die

vol-gencle dag genl. Smith so verklaring vertolk hot as 'n hcrroeping van die reeds neergolegde bo

-leicl ton ops'igte van Riversdal en Vryburg, hot

geul. Smith in 'n aanvullende verklaring bo

klem-toon dat "Jlicrdie algemone bcleid nie van

toe-passing is op Itivorsclal en Vryburg nie, waar die bcnocmde kandidate so vynndiggesindhoid so goed bekencl is en hulle die O.B. op so 'n wyse

beveg het dat daar gcon sprake van kan woes dat die Ossewabrandwog bulle kan onderstonn nie. Ondorsteuuing van bulle is 'n ondorsteu

-ning Yau die Smutsbeleid van Yerniotiging van die Afrikanordom.)

Die O.B.-leiding wil egter aau die hand doen dat o.n.-kiesers persoonlik sowel as in die

open-baar die versekoring van kandidato vorkry clat bulle dour hul vorkiesing die onderliuge

volk-stryd sal herp uitwis on daadwerklik steun vo

r-leen nan aile vorsoeningspogings on herstcl ,·an

volkseenboid. Waar 'n lmndidaat hierdie bo

-lofte clocn, sal O.B.-kiesers hom heelbartig oudcrstouu in die strycl teen die Empire-kamli -daat.

Tot sovor hiordio Lwee sake.

NUWE 'l'EEN QUE

Geagte Afrikaners, die stryd waarin die Afri-kanervolk belrokkc is, is een van vrywording of

ondorgang. Dit. is nie aileen 'n biunelaudso

stryd nie, maar ook 'n buitelandse. Die welsl-ae hiervan hang not so nou saam met die ontwikke-linae in die buiteland as in die biuneland. U

sla~n

nie aile-en in die strycl gewikkol teenoor die rogerende Party in ons land nie, maar ook toenoor die Empire-ideo, tconoor die libernl

is-tieso clcmokra.tiose Jande buito Suici-Afrilm. U

staan in die strycl gowikkel van die ou worc

lcl-ordo van oorbeorsiug dour verbrokkeliug on

vor-lamming van nllo nnsionale aspirasies. Ja, u staan in die dooclstryd gowikkel vir clio uuwo wereldorde waariu u lewensruimte soek vir die

Afrikanenlom en vir die Afrikanerjeug.

Dio worold het in die afgolope ceue gobuk go

-gaan onder 'n dwingclandy met die skyu van vryhcid, individuool en nasionaal. Die yrugte van hierdie ou t~·eroldordo pluk u vandag in clio

verdceldheid en verwarring. U le offers op die

a!Larc van n eomde nnsies. U voer uit die wil

van bewindvoerders oor see en andcr lando mot wio u goon lml turc,-le bnnde het nie. U laud

word vandng gcmaak toL die slag,·eld ,·an nasies wat u nie gckcn het uie. U seuns en u good

word gooffcr in die stryd teen 'n were ldhcn·or-ming. Die Ossewabralldwag is die ontwaak te

Afri11anerdom wat in claad wll meedoen aan die

will"eldomwenteling. Die Ossewabrandwag is 'n volksbcwcging wat aile Afrikanerkragto wil

saamsnoor in die groot strycl vir 'n geesielikc en siaatkundigo vrywording van ook die .Afrikane r-dom.

1-iierdie stryd het nou 'n nuwe fasc ingetree en die wekroep is nou om definitief te hies teen !.lie ou orde van party-oorheersing, uitbuiting

!.leur clio geldrnagte, bewerkstelliging van onder·

Iinge groepstwiste en volksverbroltkelins. Aan

die ecn kant sien u tot wattor lao pcil die po

li-tioko lo•,·o onder clio partyparlomeutOrc stelsel kan daal, hoe die sedolike welsyn ,·an 'n volk,

hoe sy karaktcr onclermyn en besoeclel kan word, hoc die wolmoncuclheid en eerbaarheid van m eclo-\"Olksgonoto vorkrag en uitgebuit kan word. lJ sien hoe die boloning nie moor op doug,

cor-bnarheid on lrou horus nie, maar in die ,·crncdc·

VOORBEELD VAN

DISSIPLINE

EN OFFERVAARDlGHEID

Dapper

Optrede van

Jong

Man

'n Mooi voorbeeld van die gees wat by jong brandwagte aanwesig is, straal uit •n

voorval onlangs in die Vrystaat. 'n Jong man wat 9s. Gd. per ·dag veruien, het £20

gespaar deur geen vermaak!ikhede by te woon, geen r11eisies uit te neem en geen

roolq~oed te koop tJie. Met hierdie geld het hy

'

n

motorfiets gekoop wat hy hoofsaaklik

in diens van die Ossewabrandwag gebruilc Onderwyl hy onderweg was om

'

n

dringendc boodskap af te !ewer, het hy 'n ongeluk ge-({ry as gevolg waarvan die boonste litte van

een hand se vingers vergruis en sy been ern·

stig bcseer is. Hy was toe nog anderhalf

my! van sy bestemming af. Uit vrees dat

hy na die hospitaal geneem sou word voor·

dat hy sy boodskap kon aflcwer, het hy nie

hulp gaan soek nie, maar aangestrompel na

sy bestcmming waar hy eers sy opdrag vol· bring het. ·Eers daarna was hy bereid om

behandeling te ondergaan.

ring en bcsoodoling van die naam van antler.

U sicn hoc daa.r in die partysLryd hecngcslap

word oor allcs wat eorbaar is, hoe volkscde v

cr-breck word, hoe waarheid en reg onder clio ,·oele \"Crtrap on doug en oorwinning gcsoek word m die beswaddoring van mcdc-Afrikaners. U sion

ook hoc cic-belang met die stcun van geld bo volkshelang gostol word.

Die corsto fase \·an clio sLryd wat ous nou

intreo, is van 'n ctieso aa.rd. Dit is vir u om

non to kios t.ussen ee!·baarheid, eerlikheid en skono volkskaraktcr aan clio con lmnt, oneer-' baarllOid, oneorlikheid en besoedelde volkskarak -ter nan dio andor kant.

W AAltVOOR ONS VEG

Die Ossowabranclwag ,·cg vir 'n nuwo votks

-ecnhcid-stanl, gegrondvos op die nnsionaal··

christelike ideo; Yir 'n staat wat vry sal woes van party-oorwegings en -vooroordele; 'n stant

waL gecn partystelsel sal orken nie, maar aileen

ONTHULLII~G

INSAKE

VUYMES

SELAARSBRIEWE

(Ven·olg van bls. 1.)

VYF

volk eu as voorbeeld geuoom die mocder van

genl. Japio van der :Uerwe, \·an die Vrystaat. Sy is 78 jaar oud en bly by haar souu wat sy

baio lief het. Toe sy die boodskap ontvang dat hy in· hegtenis geneem is, het sy gese : , , Ek· dank die Here dat ek lank genoeg gelewe het om ook nog. llierdie offer te bring."

Die fonds vir gelnterneerdes se afhauklikcs is gc-on kollekto nie, bet die K.G. gese, dit is 'n

hoffing on elkeen moot hydra. ,Ek ken daardio man no wat agter die tralios sit; hullo is word

om voor op te offer." Binno die corste veorticu

dao is £1,100 ann noodleniging deur die o.n. bestee.

Gcnl. !\L P. Smith het die sprakers bedank. ::'1-Inr. Do Larouviere en rnej. Susan Hugo hct 'n twcesang golewer, terwyl drie dogters Du Toit ,Land van ons Vaders" gesing hot. Dio ver-rigtingo is met gebed geopen dour mnr. Jnpic Hugo.

die volkswil en clio volksideale; 'n staat waarin clio gcldmag as heersende ouwel aan bande gclo ou gee! wing sal word tot nasicdiens; 'u staat

wan,rin clke man en vrou sy regmatige lewens -aandecl sa.J ho; 'n staat waariu clio vryhoid van godsclicns aanvaar word en die goclsdienstige en sodclike lowe van die Afrikanerdom teo·u oudor

-myucude prakt.yke beskerm word; waarin daar

dooltroffende beheer oor die pers, die radio, clio

ro!prcnt on die vorrnaaklikhoidsbedryf uitgeoefon sal word met die oog op die opbouing Yan 'n

gesonde en skeppende volksgees; 'n staat waarin clio arbeidskrag van die volk versterk en beskerrn

sal word teen kapitalistiese uitbuiting; waarin privnat inisiaticf hinue volksverband en in die ,·olksbelang aangewakker en beskerm sal word

teen die goorganiseerde geldmag; waarin 'n ge

-sondo gesivslowc as die gronclsbg van die helo volksbcstaan opgebou en aangemoedig sal word tot wclsyn van volk en vaclerlaud.

Dit is in hierclie stryd dat ons 'n oproep doen tot clio jeug van Snicl-Afrika om hul dee! in woord en eland by to dra tot die sukscs \"an die omwenteling in die volksgees sowel as in clio

slant on dio wereld. Suid-Afrika. roop u, ~iu­

llonlo; u voorgeslag roop u. Woes standvastig

en stork in clio stryd.

Om u die goleentheid to gee om daadworklik

dec! to nccm in hierdio rovolusie teen die ou ordc, bied die Ossewabrandwag u nan 'n plek in sy gelcdore, want by hot noclig elke krag. Daarom is daar in die gewysigde konsLitusio van die O.B. Yoorsiening gemaa.k vir clio inskakeling van alle beskikbare kragte en word daar too

opsigte van die volksbeleid en volksaksie

voor-siening gemaak in die verskilleude afdelings \"CTbonde aau die sentrale gesag van die Ossc wa-brandwug. Daarorn is daar deur die offisicrs

-laer besluit tot die uitbouing van die Osso

wa-brandwag tot 'n omvattende Afrikaause

volks-bcweging wat moor as 'n party sal woes en wat

Ieiding in die omweuteling moet gee en uiLioop

op 'n nuwe organiese solidarismo. H.ierdeur dek hie~·die volksbeweging clio breere terreiue van

die volkslowe en -strewe. Die ondervertakkiugs

van hierdie breore organisasie onder Ieiding van

deskuudiges word eersdaags aangekondig, en u sal die gcleeutheid he om ook daarin u ge esto-liko !nag aan die volksbclang to wy net soos u dit nou doen in u kommaudo-indelings.

U louse moot woes: DIENS EN PLIG VIR

GOD, VOliK EN V ADERLAND.

DlT IS BY ONS W AT

ALL

ES

GOEDKOPER

IS

Ons het 'n Afdeling wat Spesiaal aandag gee aan Posbestellings. Koop by ONS per

Pos en Bespaar Geld.

Mans,- Dames- on Kinder-Uitrustcrs en Kruideniers.

SONOP

, · M(Kaoop.) itlandsBpk., tr., BLOEMFONTEIN

DIE SUlVvERSTE EN BE

S

TE.

BESTE!.. DIT ONMIDDEJ~LIK VAN •

JURGENS SCHOlEMAN

POSBUS 142,

OUDTSHOORN

.

en ONDERST~UN

'N

100·P E RSENT AFRIKAANSE FIRMA . Q ~ ~ ~ ₆

~

~~~e~

1:1!'1"'"13 _~ ~ ::t 0 () > 0 E-cot-Cc~~

:3

..

s

~ ... ..otDo.! f-cQQ_,ej~>.;

..

~ g~s>~~~ r.1 3 0 mg10Sj~ _C)cOS-'~O Cl

.,

..

..

..

t~:::lsa:x,g p;:.oQ~~:;:.c p;:.b 5

~~

...

~~~

-~S ~.8~E~ 1'1 ol p.

.s

~ WYNE: Fonkclwyn

5

/-

5/

-Lewenswyn

S/6

3/6

Vermouth Z/6

2/6

Hanekraai (Cocktail)

5/6

S/-Likeurwyn

21

-

1/

S

Jeropi!w (Rooi) 1/Z 1/-

5/5

(Wit)

1/2

1/

-

5/6

Soet Muskadel

..

1/- lld. 5/ -Port _{1/1 lld.}

5/-.

I

VI ore ester Hock

1

/

-

10d.

4/6

Pontak 1/- lOd. 4/6 I Spesiale Sjerrie Hid. 9d.

4/-

i

Sjerrie 9d. 8d. 3/6

I

SRMWEWYNE: )choema!1nallo IHS 6/· 26/C

i

Brandewyn 25/-

!

Ekstra Spes.) 5/6 4/~ F.C. 51-

_23/-1

JENEWER l.IKEURS: Kersi.e-Brandewyn Anys-Brandewyn Ge mmer-Branuewyn L emoen-Brandev.>yn fJ/- 5/-5/

-

5/-4/S

5/-

_I

I

I

~/S

2S/-4/S

23/

-4/S

'23/ -Peperment-Likcur

Van der Hum

5/

-5/

- 5/-.; EN EWER·LI K EU RS:

4/S

4/

3

4/S

23/-23/

-'l.3

/

-l

Lemoen-Jen.ewcr 6/- 5/- I Suurlemoen-]enewer 6/- 5/-

I

Word \'erkoop In 12-l>ollel-kleeles or :l-gelllngvae!Jie9 t'

I

'

or groter. 0 kissle ,·au 12 groot botte!a l<an enlgc gell!l

Wyn, Branc!cwyo, Jeoewcr, Llkeur. Vermouth en

H.ane-,

lira a! bevat. Voeg ~ ;- by vir klssle en bot tela, en 10 j·

Vir vMtJie (indtec nle a.ndero ooreengekom met beatuur) wat vergoed sal wl)rd by terug3cndlng. Terme: K.M.B.,

plu.o trelngeld on sylyne of K.B.A., pl\l.!l trelnl<omml!ls!o.l V.O.S., Oudtl>boorn.

SCHOEMANNE

JL

LO

..

DRANK

I

V

m

KWAI..ITEIT

EN

TEVREDEN-HEXD D!E

G

OEDKOOPSTE

--

----

---

-

---

--

----

---EGTE BOI(rv!IS

van

BOSSIEVELD, n:AROO.

Die mis is

fyn

gemaa

l

teen

27

I

-

per

ton

v

an

twaalf

sa

kke, op

u

Stas

i

e

g

e

l

ewe

r

.·

KMB

of

KBA

Die

mis

is absoluut'

su

iwer, va

n

groot

uitgesoekte mis

h

ope

.

'l'EVREDENHEID GEW AARDORG.

Monsters op Aanvraag.

B.

J.

ROODE.

P

osbu

s

15,

KL'IPPLAAT.

I

Dlli:

O

.

B.,

~OENSDAG,

25 MAART

1

9

42.

Bloemfontein

se

O.fJ ...

Vroue

Gevang

.

enes In Die

Sorg

Tronk

Vir

Lofwaardi

ge

Diens Deur Owerheid

Belet

Ook in Bloemfontein het die Empire-tronk weer dio bcwaarplaas van die beste van ons volk

geworcl omcht hullc hul plig tcenoor hul eio

volk nagokom he-t. ·

Om dio ma.nnc clio baste vorsorging mot, etc~

tc vorskaf, het die Dloemfonteinsc O.B.-vroue

-kommando's cladclik handelc·nd. opgetrce en 'n

vaste organisasie vir clio doe! opgerig uit O.D.

-geledere. Die Dlomnfontein-gemeentes, onder voorsiLtcrskap nm mc-v. ds. C. R. Kotze, wou ook in uie verband hand by sit, maar bet nie

kans gesion om met dio O.B. as sodanig saam

to work nic en op 'n good \'Crteenwoordigendc

vergadoring van gemeente-susters, is 'n stork mcerderhcidsbcsluit goncom dat die werk sal

voortgaan, on deur die O.B.-dames in organisa

-sie behartig sal word. Hiordie werk het dan

ook gocd gc,·lot.

Dit hot so good gcgaan dat die bevelvoercndo

kommandanLo, mev. Helena J. van der l\:ierwe, in baar bevindings mccgedcc! het dat die O.B. nog nooit mooicr, hartlikcr en beter geprestecr

het nio as juis nou in sy uur vn.n opoffering. Dit was, so sy, altyd. 'n voorreg en 'n plosier

om 'n 0.13.-lid te woes, maar nou is dit groots, \\'ant non ondcrvind sy die beste in haar medc-mcns as Afrikaner wat dit oprcg vir en met sy

\'Oik mecn.

Die O.D.-Icde ''an Dloemfontein en sy distrik

hot sondor oproep dour 'n koen·ant geprestccr soos nog nooit tovoro nie. Vleis, geslagte

slmpe, hocndors, hotter, groente, beskuit, koek, brood, vruglc, ko_nfyt, hcuning, kruideniorswarc, melk, rookgoc:d, ens., ens. het in genoegsamc hoeveclhcdc ingckom. Ook is van ander dorpo

•

ware ontvang. Ons dank ook aan die- goeic

Brandfort-\'l'iendc wat ons !.wee keer met pak-kies verbly hot.

Ann die gevangenes is drie etes per dag v er-skaf; een warm midclagete en toebroodjies met

koue vlcis of oiers vir die nand, on beslruit vir

die oggond.

Die O.D.-vroue \'an Bloemfontein l\·as maar to gretig om 'n bcnrt te kry om vir ,ons mense" in die tronk to kook. Rcallngs in die verbana

is

vir

tier. wek~ vooruit gereed gewees, met vier kooksters vir clke week aangestet, toe eensklaps, Saterdag, 7 1\'iaart, ons deur die tronkowerheid

gevra

is

o

m

weens instruksies van Pretot·ia nie

mcer vir ,ons mcnse" te sorg nie. Dit was 'n

hewige skok. Vroue bet in teleurstelling gehnil,

ander weer was verbitterd, maar nietemin voel

ons dankbaar dat ons kon. sorg en goed gesorg het solank as ons kon.·

Aan al daardic flukse goedgesinde vroue wil

die komm:mdante haar innige clank betuig. Sy

wam·doer dit, en sy is scker dat ,ons mense" in die tronk dit nog mcer waardeer het, en ewe-wei goniet het. Ann a! die goeie gewcrs ons innigsto dank. Die dames wat vir die wasgocd verantwoordclik was, verdien 'n spesiale woordjie

van dank. Aan die goeie en beslissende steun

wat bns van ons A.K.G. en kantoorpersonecl

ontvang bet, aile dank.

'l'en slotte wens die Kommandantc en bnar

yworige mcdewcrksters alma! to bedank wat hulle mot sovccl simpatie en aanmocdiging bc -jeen bet. In die drukste tye \'an hul wcrksaam

-hedc was 'n vriendelike woordjie of gebnnr soms

meer word as 'n besending groente of ware.

r---~---~4~~-~-~---~ocaaoao~~~~o~ooo~

In

u

G1e 'Belang -

!

r--rr·

. :J::UC:I!CI!i:W==-= ... ,..,...,.,~~=

TEKEN

DADELIK IN

OP

IDie

Waberlan~

Dis in u eie belang om onmiddellil-l te

ve.-seker dat u deur u blad

1n

voding

biy met !andSI- en w~rcldgebeure.

Weens die pspierskaa• ste At au

aileen 'n beperl:i tea oplaagvan ,Die \'aderJalild" g~drUI(

word. Tehen dus

dade!ik in,

~~

T

a

ri

e

f

·

l!}fo...GIH .. t. i' ... I!A.lLFWE!i!:~LH~§ J maaude

iS/-7/6 II maaude £1-6-0 15/-12 maaude U -12-0 tB-10-0

Di~

Brandwag

'N '¥i!ElEEBlLAD VIR OUD lEN JON~

ln

t

e

k

enr

a

n

e

f

·

JaarlH~s

JlilaU'jaar!iks 1~fl/3 /6

Ger!~flikheidshaRwe kan U· intekenings ges~otur word aan :·

!H.Rl.R>lr;.JR 23, IFRI.Cl!l!ARDT§G!EB~HJ, Mft.dl'i!LAN~§'l!'a&.R>.T, BH..OJEMIF®fl'JF&g_;jfl!'

of <C. !F. PRJElL!LlER, lR®§'l!'®N!HllJll!il 135, STRA.Nllll§'li'!RlAAT, .KA.Ji~.!P~'l!'AD'.

of d!rek son:

'

l

Beperk~

J3u§ 845,

Pllei:nstlraat

3~

Johannesburgo

l

~~o-c-ee>o-eo<=JO~-Oc::--:>e-~4>-~~ r~"!l>¢-O<O~·--~~ci$~:Cr3 =coo Cl:C t::1 c g· ~

DIE

O.B., WOENSDAG, 25 I\IAART

1942.

tiOE

NOODHULPFONDS

_{BESTEE IS}

DEPOT INGERIG VIR PLAASPRODUKTE

Dio volgeode ,·erslag oor die besteding mn die

O.B.-Noodhulpfonds is ons deut die bot.rokke

komitee tor hand gestel. Daaruit blyk dat die

fonds op 12 111aart reeds £3,627 beloop hct:

1. Vanaf 29 Ja.nuaric tot 12 l\'Iaart is 109

huisgesinne twcemaal geholp. Bedrag uitbctaal,

£1,854-1-0.

2. Vanaf 29 Januarie Lot 28 Fobruario is 70

huisgcsinno eenmaal geholp. Bcdrag uit.bctual,

£578-16-0.

3. Va.uaf 1 Maart tot 12 Maart is t17 huis

-gesinnc vir die eerste maal gchelp. Bcurag

uit-betaal, £364-10-0.

·! Gedurcnde die periode 29 Jauuarie tot 12 :ll!aart is 13 buisgesinne gohelp, gcvalle wat vroeer dour die Boorevolk-Noodlmlpfonds behan

-del is. Bcdrag uitbetaal, £121-10-0.

5. Die totafe bedrag wat die Johannesburgse kantoor van die Noodhulp1onds dus op datum,

12 Maart, ultbetaal het, is £2,918-17·0.

G. Die totalo bedrag tot op 12 J\Iaart by die

Johanuesburgse kantoor gestort is £2,840-0-0

--hien·an is £452-0-0 intussen dour die Kaaplandse

Beheerraad bygedru. uit 'n bcdrag van

£1,239-ll-7 ~ wat tot op 11 Maart 1912 in ICaap

-5Lad in onLvangs geueem is. Dit betoken 'n

!olaal van £3,627.

7. Twanlf lmisgesiunc van wie die broodwin

-ners nou to rug on in hul work hers to! is of 1111 we

,,·orkkringo got·ind hot, word nou nic mcer go

-help nic on t·erva! hierdio aausoeke dus.

8. Tweehonderd-ses·en-twintig huisgesinnc word

op die oomblik nog deur die Fonds versorg. Nuwe aansoeke vir hulp stroom nog daagli!ls in. 0. l\Iedicse diensto word op die Scutralo ItancJ in die mccsLe gen1llo gra.Lis dour 'n bonicnd<J medikus vcrskaf.

10. 'l'wce prokureursfirma's is aktief behulp-saam met rcolings in vcrband met die· bctaliug \:an assu1·ausiopremies, huispaaiementc, ens:

11. Die Komitee het bosluit om 'u depot in to rig vir die oub·angs en distribusie van plaas

-produktc.

12. Die hulpverloning geskicd op so 'u wyse '

dat nicm:tnd dit as 'n liefdadigheidsdicns

aan-DAGBREEJ(

vir ·dia

AFRIKANERS

STABIL!S

Die Nuwo Suiwer Afrikaanse l\Iaatskappy

hied sy dionste aan in vorband met ® Koop en verkoop van a! u eiendomme @ Geldbelegging - Besigl1eidsadvies @ Advertensies en Drukv.rerk

\'OCI uic, maar as die nakoming van 'n \" oiksplig opneC'm. Die bcleid van die Komitco is om die sclf~Landighcidsgc\·ool v:tn alma! wat gchelp \YOrd to versterk en to bcvorder.

VERKLEI~JERENDE

BEIUGTE

Dio AdjudanL ,·an die O.B.-..}.Ianskommando

Yau Porienillc skryf dat hy beslis die inhoud

van 'n borig ontkon wui onlangs in Die Burger t·erskyn hot omtrcui die Osscwabraudwag. Die

berig as sou daar by die funksio op :\[ajubadag

net 70 lode aanwosig gowecs hot, on dat. die O.B.

op I orterville aan doodgaan is, is !outer onsin.

Daanlio aaud was daar byna 70 vrouo on dogters

aileen in gelid opgestol op die voC'tba!~·cld, en op 'n paar na net so,·eel mans en senns, tcn,·yl claar sowat 'n 30-tal motors om clio veld gestaan

hot wat alma! ,·ol mcnsc was.

(Dit wit voorkom of Die Burger graag nw·

Engelaud on Ruslaml so propagauda icts gelcor hot, naamlik om hul tecnstandcrs op papicr to

vcrslaan. Dour ,·crklcincroncle borigto te plaas ,·an 'n volkshenlonkings- en nyheidsfccs onder beskerming van clio Osscwabrandwag, vorkleineer

hulle cgtcr nie die O.B. nie, maar hul eio volk

\\'at, volgons bi()l·clie soorL berigte, nio eens meer

in slaat is om oor ondcrlinge gcskillc heen die oe lo ,·csLig op grootso oorwinnings in die

vor-lcdo nio. 'rcrwillo van politieke gowin moot ons

volk lot skande gomaak word in clio oo van ons vyando selfs waar diL ons volksfcosto bctrof.

So oolc by voorbecld hot Dio Burger gcmold

dat net 500 menso op Bellville aa11 die Yiering

doclgcneem het.. Jndcrdaad was dau1· moor as

lwecduiscnd menso tccnwoonlig, en die P

en-koppe aileen, waL net t.wec rye volge::.laan hot,

hot mecr as twcchoncJcnl gctei.-H.cu . .Die O.B.)

VOLKSKAS

IS

U

EIE

BANK!

I

I

I

/I

SEWE

VIR ENIG lETS SMAAKVOL EN DEFT!G IN

l

DAMES-ROKKE

besoek

M

AR].{AGENTSKA.

p

V

roee

Mote

fi.1ark

KAA.P

ST

AD

Ci

Betaling geskied onmiddellik

9

•.e;ee

lci.iks,

maandeliks of

soos

·verlang.

Be~>te Heer:;ende P::-yae.

Mi.N!VAAR & VAN SCllOOR.

Eienaa~: Gust<lv Cletiaf.

Telefoon 2-0212.

I

I

jLa

!Bene

EUHance

l

Pr

lvaat

Hotal.

DIE AFRIKANER SE TUISTE

allc

nwderne g

e

r

i

ewe

Billike

Terme

Eienarcs: Mev.

P.

J.

RETI

EF,

F

oon

2-3833

Ons OTJtmoct allc Treine.

KJoof

straat

,

·

Kanpst

ad.

-

,

@ Versekel'ing ( Lewens, Brand,

Motor, Ongevalle, ens.)

ST

ABIJLIS-AGENTSKAPPE EN

BELEGGJNGS-MAATSKAPP'Y

I

I

I

I

Fondse

oorslcry

£1,500,000

.

Hoof!J;antoor :

I

I

I

~~r

t

r~~~~~

I

I

II

'

rli!DDELBURG, Tv!.

5e

GARAGES

Heref ordz:raat, GROBLERSDAL, Tvl. Ons is Agente vir: H~LPMEKAAR KOLLEGE JOHANNESBURG.

Ook vir Dou-maatskappye en die

vernaamste Assuransiemaatskappye!

Ons onderneem Afslacrswerk van

V n,sto Eiendommo en alle Losse

Gocdero, soos IIuisraad, ens.!

t=ocn 30764-Kamer 901 /2-Groote Kerk·

gebou, Adderlcystraat, I<AAPSTAO.

I

I

Volkskas-gebou,

Sentraalstraat,

PRETORIA

Volkskas

(

Koope

ra

tief

)

Bpk.

(Opgcrlg tcrac,tcug die 1\.o-opcr:ltScwo \\'et)

I

II

Eiennar: D. D. DE K.OCK.

Agente vir Pontiac en G.M. Vragmotors

Moet nie dat u motor vir u 't'moedeloos

maak nie - Laat ons dit vir u

splinternuut maak. V.~l. K. AANBEVEEJ ..

,

----

-

-

I I

---

-

---

_-

-·1

~---~~~~-=---,

11

'

'

1'

w.

VOIGT BPK.?

I

DIE

VAN

KAAPS1f'A.D

~

&"n

van

ah.e

ectt>C.q.

d.f1'-kne.i

[i)Jed~Aeafe

e-n

~~

~edei4Casd ?ec:fisn

~

?B~

k~ed~v'n?

en. vo-tclc:en

o-~

~de.Mteunv'n?

ADDERLEYSTRAAT134

KAAPSTAD

I

HUGENOOT.

I

I

Fabrikante

Ke

lde

van

r

en

. .

Besprceiin.gs

Aiasjiene

r

ie,

S!eepwaenl$

1

Boerewa~ns,

Ens.,

Ens.