1
‘De regisserende overheid’
Een stuurman als toezichthouder? Prof.mr. Michiel A. Heldeweg
Hoogleraar Publiekrecht Universiteit Twente
Stuurman & Toezichthouder
De overheid als regisseur?
3
Stuurman & Toezichthouder
De overheid als regisseur?
Juridisering(sparadox)
Extern juridisch advies
Stuurman & Toezichthouder
De overheid als regisseur?
meer regie..
meer soorten regie.. meer dan regie alleen.. publiek primaat..
5
Stuurman & Toezichthouder
‘De mens is zowel
bewonderenswaardig
als weerzinwekkend.
Stuurman & Toezichthouder
7
Stuurman & Toezichthouder
Stuurman & Toezichthouder
9
Stuurman & Toezichthouder
Stuurman & Toezichthouder
faciliterend & ordenend Transactie/Reguleringsstaat
Nachtwakerstaat Verzorgingsstaat passief & beschermend actief & sturend
11
Stuurman & Toezichthouder
Nachtwakerstaat
- passief & beschermend
- orde, vrede & veiligheid
- eigendom/contracteren/rechtspraak
Stuurman & Toezichthouder
Verzorgingsstaat - actief & sturend
- welvaart en welzijn; gelijke kansen - rechtsbescherming
13
Stuurman & Toezichthouder
Transactie/reguleringsstaat - faciliterend & ordenend
- wederkerigheid op markten en in netwerken
14
Stuurman & Toezichthouder
Transactie/reguleringsstaat - faciliterend & ordenend
- gereguleerde markten - ordening én toezicht
15
Stuurman & Toezichthouder
Government: Overheid als ‘onbewogen beweger’
Stuurman & Toezichthouder 3 Visies of lagen
Geen ‘grand design’!
Integratie of gelaagdheid?
Transactie/reguleringsstaat
Verzorgingsstaat Nachtwakerstaat
17
Stuurman & Toezichthouder
Voorbeeld: Onrust in Culemborg
Drie dimensies:
- ordehandhaving (nachtwaken) - opbouwwerk (verzorging)
Stuurman & Toezichthouder
NRC, 7 januari 2010
Beetje angst
voor gezag is
niet verkeerd
Korpschef Sitalsing over agressie
19
Stuurman & Toezichthouder
De overheid moet het oplossen?
maar heeft nu juist besloten zich toe te leggen op ordenen en faciliteren...
Stuurman & Toezichthouder
De overheid als ‘Januskop’:
Intern verdeeld?
21
Stuurman & Toezichthouder
Scheiding der overheidsmachten…
Trias Politica Wetgeving
Bestuur
Rechtspraak
Lord Acton: ‘Power corrupts and
absolute power corrupts
absolutely”
Stuurman & Toezichthouder
New Public Management:
23
Stuurman & Toezichthouder
Publieke belangen: (zoals)
Veiligheid Duurzaamheid Innovatie maar ook:
- leveringszekerheid - gelijke toegang
- bescherming gebonden klanten en arbeidsvoorwaarden?
Stuurman & Toezichthouder
Q: In other words, you found that your view of the
world, your ideology, was not right, it was not working? A: … (inaudible) ... precisely.
25
Stuurman & Toezichthouder
Maatschappelijke onderneming: wonen, onderwijs, wetenschap, cultuur, welzijn, zorg (care&cure) e.a.
UNIVERSITEIT TWENTE.
Stuurman & Toezichthouder
Maatschappelijke sturing?
Reguleringsparadox:
27
Stuurman & Toezichthouder
Algemene regeling maatschappelijk onderneming; Sectorale wetgeving; Brede Governance Codes Intern toezicht; Extern toezicht…………
Stuurman & Toezichthouder
29
Stuurman & Toezichthouder Vijf stellingen:
1. Er is een ontwikkeling naar een ordenende en regisserende overheid;
2. Er zijn zeer verschillende manieren om die regierol in te vullen; 3. Er is meer dan regie alleen; ...
30
Stuurman & Toezichthouder Vijf stellingen:
...
4. Bij meer verscheidenheid aan overheidsrollen moet de
overheid het kompas houden op haar primaat in de waarborging van publieke belangen en expliciet maken wat zij uit hoofde van deze belangen verlangt van maatschappelijke actoren; ....
31
Stuurman & Toezichthouder Vijf stellingen:
...
5. Gegeven de complexiteit van modern overheidsbestuur is goede interne juridische kwaliteitszorg met regelmatige externe ijking een must.
