Anton Roux
Suid-AJrikaanse
Kultuurhistoriese Museum
T .R.H. Davenport: South Africa: a Modern
HiYtory. (Fourdl Editioo). Macmillan, Loodoo, 1991. 662 pp. Prys oovemleld.
Hi~die standaardw~k van Rodney DavenP<X1 bet sedoo 1977 alreeds vyf h~drukke van vier uitgawes beleef, en wCK"d deur resensmte as een van die gesaghebba1dste algemene geskitXimiswerke oc." Suid-Afrika beskou. Hi~die omvangryke vM1aal van die Suid-Afrlkaanse geskitXimis strek vanaf die IXOehistmese tye tot Maart
1990.
Hi~die book bestaan uit twintig hoofstukke wat in twee dele met drie afoolings elk saamgestel is. Die eerste deel, wat oc." die tydpeck tot 1910 hanool, word op 228 bladsye in nege hoofstukke beskryf. Hierdie eerste deel kan seker as ' n historiese agt~grood beskou wCK"d vir die tweede deel wat oc." die twintigste eeu handel Die vM1aal oc." hierdie m~ tydpe.-k wCK"d in elf hoofstukke of te wel 329 bladsye bcl1ande1. Vir die periodisering van die vai1aal wCK"d politieke tydpeiXe gevolg: 1652, 1795, 1835, 1902,
1910, 1924, 1933, 1948, 1960, 1964, 1978, 1990. Hierdie indeling veroorsaak byvoc."beeld dat die ekooomiese ootwikkeling (hoofstuk 19) Die as 'n integrale deel van die veltlaal ~l word Die.
Die vinnige tempo van ootwikkeling in die reseote Suid-Afrlkaanse geskiOOenis en geskiedskrywing is grootliks vir die vi~de he"Siening van hi~die book v~twoordelik. In elk van hierdie uitgawes bet DavooP<X1 die basiese samestelling van sy wa"k ooveranda-d gelaat. Die tweede uitgawe van 1978 is weiDig hersien. In die derde uitgawe van 1987 is bykans elke hoofstuk hersioo 00 die veltlaal tot 1985 bygewa"k. Hierdie vi«de uitgawe is soos die tweede uitgawe Die veel hersien Die. DavooP<X1 bet sy v~ met vi~ jaar v~loog 00 plek-plek nuwe ~pektiewe ingew~. Die ~vang van die hersiening in hierdie vi«de uitgawe is bepeck. In die eerste hoofstuk, wat oc." die vroOO gesJr~ handel, is die joogste inta'}X'estasies oc." die land se prdlistoriese geskiEXlenis 00 die mfocane-tydper"k bygewa"k. Hoofstukke 17 00 18, wat oc." die tydper"k 1945-1990 harMJel, bevat die nee"S1ag van die ootwikkeling vanaf Januarle 1986 t<x met die vrylating van mnr. Nelsoo
ManOOla 00 die ooafhanklikwording van Namibie. Hoofstuk 19 (die ekooomiese ootwikkeling) bevat dele nuwe paragrawe oc." die KOOK, ~te arbeidsgeskitXimis,
massaoptredes 00 geweld. Hoofstuk 20, wat oc." 'n ootleding van die apardleidsamelewing handel, bevat ewooeoos dele bywerkings. Die bylaes en aanvulloode leesstof is ook bygewa"k.
Gesioo teal die agt~grood van die historiese mylpale (Felx-uarle en Maart 1990) wat DavooP<X1 gekies het om sy verbaal te beeindig, hang hocistuk 20 in die lug. Dit koo ~ by die eerste twee afdelings van deel twee geinkOl'lXX'eu" gewees bet. 'n Stewiger sintese oc." die afsluiting van hierdie ~ uit die pen van die doyoo van die J. Bunnan: The Table Mountain Book. Hwnan
en Rousseau. Kaapstad, 1991. 192 pp. Gem. R79,99 (inklusiet). ISBN 0798129182.
Met Tafelba-g as fokuspunt dek die skl"ywer '0 boote versameling van oodeI:Werpe in een hoek.
'0 InIeidende hoofstuk skets op fragmentariese wyse die ervarings van verskillende Et1ropOOr"s waf die ba-g geklim bet. Hy begin met die Portugese admiraal, Antooia de
Saldanha, se bestyging in 1503 00 eindig met die poging van '0 Britse vlootoffisier, James Hohnan, in 1829, om die berg te perd uit te ry.
Hierna behandel hy in detail die geologie van Tafelba-g, asook die rol waf dit gespeel het in die vO<X'Siening van water san Kaapstad MynboubedrywightXle in die omge-wing word in '0 aparte hoofstuk ~arKiel. Die ontstaan van die Bergkiirnklub van Suid-Afrika vanaf 1891 t<x 1991 word vervolgoos beskryi. Die velkenning van die grotte van Tafelba-g en die ootstaan van die Suid-Afrikaanse Speleologiese Vereniging w<rd op gesellige trant voorgedra. '0 Volledige beskrywing van die geskiedenis van die bekende sweefspoor word gegee. '0 Hoofstuk ocr die verdedigingsw«ke is '0 weergawe van reedsbekoode feite oor vestingswerke waf met verloop van tyd teen die berg opgerlg is. Aan die einde van die book gaan die skrywer oor om met bypassende roetekaarte die ver-skillende Stap-oetes van Tafelba-g en omgewing te beskryf. Soos met van sy vorige welke rnaak die skrywer geb"uik van '0 mtXleskrywer. In hierdie geval bet dr. Douglas Hey, kenner op die gebied van natuurbewaring, twee deegiike hoofstukke ocr die flora en fauna geskryi. Hy bet ook die slothoofstuk oor die OOwaring van Tafelba-g vo<rsien. Alhoewel die book dus nie uitsluitlik histories van aard is Die, bevat dit tog minderbekoode gegewens waf vir die plaaslike geskiedoois van beiang is. In die verOOnd w<rd verwys oa die reedsgenoemde hoofstuk oor mynboubedrywi~ waar Van Riebe«.k se pogings 00l vir silwer te ~pekteer, beskryf w<rd, 00 die stigting van die Lion's Head Gold Mining Company in 1887 aal:Kiag geniet. Ewe boeierxt is die g~te waf handel ocr die verskillende damrne 00 waterlemngs waf vansf die ontStaan van die ~tting tot vroeg in die twintigste eeu op 00 in die OOlgewing van Tafelba-g geboo is.
Die w«k is van '0 deeglike indeks vo<rsien 00 bet selfs '0 bibliograiie waf volgoos die on<8'8keie hoofstukke ing~l is. Die illustrasies, waarvan sommige in kleur is, vOO100g Die alIeen die aantreklikheid van die hoek nie, maar is ook goed by die teks geintegreer. In sommige gevalle word minderbekende toto's uit die navorsingsversamelings van die Suid- Afrlkaanse Biblioteek: en die Kaapse ArgiefbeWaalplek gelwuik.
Human 00 Rousseau moot gelukgewoos word. Die tipograiie is van '0 hoe groalte. Dit too spyt ontstaan die vraag ci die aangeduide pys van byna RBO,OO per eksempiaar vir '0 oorwegald popuICre welk werklik geregverdig kan word.
has ~
made fCW'
dIe relative nature of political groopings
such as 'coosavative" and "radical" in society at large. As
a result, dIe reader is n<X always in a positioo to judge
whedler the NCFS maintained its positioo relative to that
of the rest of South Mrican society CW'
whether tha-e wa-e
significant changes
relative to eacl1
odler.
liberale histcrici in Suid- Afrika sou die insig O<X"
hierdie
tyderp v~a-
bet. Hia'die hoek is in wese '0 politieke
geskiedoois
en 00txx.t daarom <Xnvangryka-vmolkings
vir
sy lesers te verskaf.
Ten spyte van kritiek dat hia-die werk Die genoegsaarn
uit
resente lita-atuur put Die, en dat daar mntes ~ terreine
soos die sosiale en kulturele geskiedenis, asook
omgewingsgeskiedenis
vO<X"k<Xn,
bly hia'die' werk '0
stewige toevoeging tot die Suid-
Afrikaanse histOOografie.
Equally disapp>inting is ~ audlCX"' s failure to place dIe NCFS widlin dIe broada" cootext of SoudI African thoology. The impact of Liberatioo Thoology, Black 111oo10gy, The Charismatic Movement and dIe like was not limited to eidIer dIe NCFS or dIe CadIolic Church. It would have heal enlightening to have compared dIe impact whim they had 00 dIe NCFS with that which ~y made on the SoodI African dlOOlogical and ecclesiastical scene in genef'al.
P .J.J. Prinsloo
P.ll: vir C.HO.
Anthony Egan:
The Politics of a South
African Catholic Student
Mo vement,
1960-1987.
Centre f<X'
African Studies, Communicatioos
no. 20/1991,
University of Cape Town, 1991.
150 w.
ISBN
0799213233. No price mmtiooed.
While these omissions are pardonable, givoo the limited
scope of an MA. thesis, a third is more }X'oblematic. This
is the consida'able emphasis
placed on the radical side of
NCFS activities and politics to the detrimoot of the
consa-vative
side. To judge from Egan's wak, the NCFS
was a radical organization plagued by a few dissenting
consa-vative
elements. However, the mef discussion of
"The Pretoria Demonstration
Incidoot" (pp. 27-28) as well
as other ref~
to the more con~tive
stance of the
Pretoria Braoch (e.g. p.32) and ode" b"anches and
individuals (e.g. pp. 39, 39-40,72,74,76-77) indicate that
tha'e was in fact a real conservative elemoot }X'esent.
However, both in the contmt and in the soorce list, little
attempt is paid to this aspect ci the NCFS.
Egan's work is a study of the Theologico-political activities
of the Natiooal Catholic Feda'atioo of Studoots
during the
period mentiooed in the title. It has been most thaooghly
researched
and coosiderable
use has been made c:i primary
sources (particularly (X'al eviOOfice) both locally and
ov~s.
There is no doubt that it is an impor1ant
work
which has added coosiOOl"ably
to histOOcal insight into a
hitherto unexploced topic and ooe which is relevant to
cootemp<Xary
Sooth African political hiSkYy in gooa-al as
well
as church hist<xy aOO tile hist<Xy of studoot
movements.
A further problematic aspect cX this wock is the decisioo to
analyze die subject in tenDS
of class (p. vii). There is no
doubt dlat the class analysis does shed important light 00
the nature and activities cX the NCFS and thus f<X1l1s
part
of the very genuine contributioo this book makes.
However it has certain limitatioos. especially when
discussing the activities of a cultural grouping such as a
religious ocganizatioo and ooe is inclined to fool dlat it
should have ~
supplemented
by a culture analysis as
well as a more profound consida'atioo of the role played
in the developnmt of NCFS politics by prominent
individuals and office-bearers. althoogh in all fairness.
neither is mtirely ab;mt from the wock.
Since the NCFS is a natiCX1a1
cyganizatioo,
the bo<* was
not intendoo as a stooy in local CY regiooal histcxy
.
However, it p'ovides valuable inf~atioo
00 student
activities at specific wiversities as well as important
insights into ~ wCYkings
of sttxIent politics and cultuml
life in general. Apart from its more general value, this
book would be of both methodological and axltent value
to anyooe interestoo in ~
histcxy of South African
universities and their studBlt life. Apart fr<Xn this, it is
difficult to see how it could be of SptX:ial interest to the
local CY
regiCX1a1
histooan.
To summarize: Egan's wock displays certain shoocomings,
but despite these it remains an important cootriootion to
cootemp<X"dry
South African history and studwts and
writers of moce gooeral wocks on the political history of
this period should caiainly take note of it.
The Politics of a South African Catholic Student
Movement
is a p1blished MA. thesis ratha- dlan a thesis which has
~
rewritten fCY publicatioo. As a result, it displays
Ca1ain weaknesses. On the technical side, the lack of an
index is an irritating omissioo whim detracts
from its value
as a refererK:e
wm.
Unfoounately it also exhibits Ca1ain
medlodological weaknesses.
G.R. Allen
R.A.U:
The most impol1ant c:i these is a lack of adequate
cootextualizatioo, bod1 as regards natiooal politics and
theological oovelopmoots within the wid« body of
Christian murches. While attempts are made to relate
developmoots
within tOO
NCFS to natiooal politics, these
are largely coofined to those issues to whim the Fed«atioo
reacted {X" which directly coocemed it. little allowance
Dorian Haarhoff:
The Wild South West.
Frontier myths and metaphors in literature set
in Namibia. 1760-1988. Witwatersrand
University
Press, Johannesburg,
1991, 262 pp. Gem. RSO.55. ISBN
868141187.
OOV/NEE31/1192 32
