S ~D 3 2000
OP ZOEK NAAR DE GRENZEN VAN MULTICULTUREEL NEDERLAND
Multicultureel
sprookje
'Integratie met behoud van gebracht. Juist: al met al
niets waarmee de alloch-eigen identiteit is een
vrome leugen die absoluut niet door de overheid mag worden aangemoedigd,'
KAI PATTIPILOHY tone leerling zich kan iden-tificeren. Dit verklaart ook meteen waarom het groot-schrijft Paul Scheffer in het 'Multiculturele Drama'
(NRC-Handelsblad, 29 januari 2000). Scheffer onder-bouwt met zijn artikel de stelling dat de sociale on-gelijkheid hierdoor eerder vergroot zal worden dan andersom. Paul Schnabel, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, trekt deze stelling verder door, door voor assimilatie te pleiten als enige weg om als allochtoon in Nederland succesvol te kunnen overleven. Volgens Schnabel is het multicultura-lisme geen drama maar een illusie.
lk denk dat (totale) aanpassing aan de westerse, dominante, mannencultuur fataal zal zijn voor de door de PvdA gepropagandeerde beginselen
'vrij-heid, gelijk(waardig)heid & solidariteit'. Ik wil eerst het werkelijke probleem schetsen waardoor de inte-gratie van minderheden in Nederland wordt be-perkt: de echte veroorzaker van het zogenaamde
'multiculturele drama' is het falen van het door de overheid gestimuleerde idee dat integratie met be-houd van eigen identiteit iets heel moois is. Men
heeft dit gestimuleerd, zonder dit in beleid vorm te geven. En dat was- op z' n zachtst gezegd - niet echt han dig.
Er was tot voor kort bijna geen koppeling met etniciteit/diversiteit in het beleid te vinden. De allochtoon kan zich in het algemeen totaal niet iden-tificeren met het door de overheid gevoerde beleid. We nemen als voorbeeld het onderwijs: Scheffer legt het falen van allochtone leerlingen bij het on-derwijs in eigen taal en cultuur, ik zie hier de ( enige) oplossing. De allochtone leer ling kan zich totaal niet identificeren met het onderwijs wat gegeven wordt. Oat ligt zowel aan de taal als aan de cultuur; kijk naar de schoolboeken waar Jantje en Pietje toch nog altijd de hoofdrol hebben, kijk naar de samenstelling van hetonderwijzend personeel (niet bepaald rolmodel-len voor allochtone kinderen) en kijk naar de (wes-terse) taal en geschiedenis die de kinderen wordt
bij-ste gedeelte van de leerlingen in het bijzonder on-derwijs (neem islamitische scholen) een betere basis kunnen leggen en dus ook betere prestaties leveren dan leerlingen op de gemiddelde 'zwarte school'. Schnabel gaat hier dus absoluut niet op in en zijn idee van assimilatie zal de integratie aileen maar bemoei-lijken, omdat er bij totale aanpassing vrijwel niets is waarmee de persoon of groep die moet assimilereh zich kan identificeren.
Ook wil ik een link leggen met het mislukte min-derhedenbeleid, waarmee de overheid allochtoon Nederland een slachtofferstempel heeft opgedrukt. De overheid heeft deze groep te weinig verantwoor-delijkheden gegeven, waardoor het nu onduidelijk is wat voor rechten en plichten bepaalde groepen in dit land hebben. Hierdoor verkeert een groot dee! van deze groep in een positie waarin ze afhankelijk is van de overheid. Men ziet geen kans meer zich vol-waardig te ontwikkelen of hun kinderen te stimule-ren dit te doen. Ik ben het met minister Van Boxtel eens dat 'wet- en regelgeving aileen niet zullen kun-nen leiden tot een harmonieuze, respectvolle maat-schappij, waarin iedereen gelijke kansen genieten evenmin tot het vermijden van grote economische, maatschappelijke en culturele tegenstellingen'. Om een goede integratie te waarborgen moet er dus flink worden geln.vesteerd in het stimuleren van het eigen initiatief van de (allochtone) burger en van deelname op aile terreinen van de maatschappij. Het gaat dus om de stimulans tot actiefburgerschap. Hier moet natuurlijk wei een basis voor worden gecreeerd: kennis van de Nederlandse taal, cultuur en de daaraan vastgekoppelde normen & waarden. De overheid heeft hieraan in het verleden een nega-tieve bijdrage geleverd door nieuwkomers het leren van deN ederlandse taal niet verplicht te stellen. He -laas heeft de PvdA hierin een groot aandeel gehad door zich hevig af te zetten tegen een dergelijke
ver-126
s &..o 3 2ooo
plichtstelling. Door het leren van deze basis niet ver-plicht te stellen zijn de kansen voor een groot deel van de nieuwkomers weggenomen. Dit kunnen wij, op lange termijn, zien als een beperking in de vrij-heid en gelijke kansen van allochtonen.
Een van deze kansen is om te participeren. Deze
participatie staat bij de betreffende groep
momen-Aile sceptici wil ik er nog op wijzen dat het ge-loof in assimilatie en het verwerpen van het multi-culturalisme als illusie ook niet wenselijk zijn voor het welzijn van de autochtone Nederlandse bevol-king. Omdat er een grote groep mensen blijft (die misschien nog wei groter zal worden) die zich niet
(meer) totaal kunnen of- heel begrijpelijk- willen
teel op een laag pitje. Hier-door is het idee ontstaan dat allochtonen een passieve houding ten opzichte van de maatschappij zouden hebben, wat weer de ge· dachte tot gevolg heeft dat allochtonen niets (posi-tiefs) toe zouden hebben te voegen aan onze samen-leving. Daarnaast was parti-cipatie bij uitstek het
mid-De overheid heift hieraan in het
verleden een negatieve bijdrage
geleverd door nieuwkomers het
leren van de Nederlandse taal niet
verplicht te stellen. Helaas
heift de Pvd.A hierin een groat
aandeel gehad.
aanpassen, blijft er de noodzaak intercultureel te
kunnen communiceren.
Als in deze noodzaak al geen idealistisch belang wordt gezien, dan zal dit nog altijd een economisch belang hebben omdat deze steeds groter wordende groep natuurlijk ook geld te besteden heeft. Daarbij del om sociale uitsluiting, een situatie waar we een
almtal van deze groepen nu weer proberen uit te trekken, te voorkomen dan wei in het vroegste sta-dium tegen te gaan.
Schnabels pleidooi voor assimilatie is, zoals ik al eerder stelde, te zien als een aanval op de beginselen van gelijkheid en solidariteit. Door te stellen dat onze westerse cultuur zo goed is, dat de culturele in-vloed van allochtonen niet geaccepteerd mag wor-den omdat zij geen positief effect zou hebben, tovert Schnabel wederzijds begrip om in een-richtings-solidariteit. Hierdoor worden bepaalde groepen in de maatschappij nooit geaccepteerd en zullen we nooit verder komen dan die prachtige 'tolerantie' waar wij als Nederlanders zo over opscheppen, maar die in feite geen respect, maar onverschillig-heid betekent. Ook lijkt de heer Schnabel niet hele-maal te beseffen dat al die minderheden waarvan hij vindt dat zij zich totaal zouden moeten aanpassen, wei een erg grote groep aan het worden zijn. Owing je deze groep te assimileren, dan denk je niet in ter-men van gelijkwaardigheid. Ik beschouw een derge-lijke arrogante, respectloze houding dan ook als een aanval op de democratie.
lijkt assimilatie mij geen ge-schikt middel om Nederland goed voor te bereiden op de globaliserende wereld, tenzij Schnabel terug wil vall en op koloniaal gedrag.
Ik denk dat we moeten concluderen dat assimilatie van allochtonen nietgewenst is. Door middel van goed vormgegeven beleid, waarin de kracht van diversiteit benadrukt wordt, kunnen we ervoor zorgen dat aile potenties die deze multi-etnisch samengestelde samenleving met zich meebrengt
verder ontwikkeld en benut worden. Daarom hoop
ik dat de PvdA zich, na de aanval van de heren Scheffer en Schnabel, niet al te opportunistisch zal opstellen en met het oog op de 'Rode Draden' van de sociaal-democratie zal proberen aile positieve in-vloeden, die nieuwe Nederlanders met zich mee brengen, vorm te gegeven in beleid. Hopelijk komen we zo tot een multicultureel sprookje, waarin iedereen door de erkenning van gelijkwaar-digheid de kansen kan krijgen en benutten die hem of haar toekomen. We vomen dan een Eenheid in
Verscheidenheid.
KAI PATTIPILOHY