Verslag van het bezoek aan het "Laboratorium voor weerstand van materialen" van de Universiteit van Gent, vrijdag 29-9-1967

(1)

Verslag van het bezoek aan het "Laboratorium voor

weerstand van materialen" van de Universiteit van Gent,

vrijdag 29-9-1967

Citation for published version (APA):

Janssen, J. D., & Zorge, S. D. (1967). Verslag van het bezoek aan het "Laboratorium voor weerstand van materialen" van de Universiteit van Gent, vrijdag 29-9-1967. (DCT rapporten; Vol. 1967.026). Technische Hogeschool Eindhoven.

Document status and date: Gepubliceerd: 01/01/1967 Document Version:

Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record Please check the document version of this publication:

• A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website.

• The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review.

• The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers.

Link to publication

General rights

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain

• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.

If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, please follow below link for the End User Agreement:

www.tue.nl/taverne

Take down policy

If you believe that this document breaches copyright please contact us at:

openaccess@tue.nl

providing details and we will investigate your claim.

(2)

D o e l Bezoek: Het verzamelen van de n o d i g e g e g e v e n s om t e kunnen be- s l i s s e n o v e r h e t a l of n i e t door ons gaan t o e p a s s e n v a n de Moiré-methode v o o r h e t b e p a l e n v a n r e k g r o o t h e d e n a a n h e t o p p e r v l a k v a n c o n s t r u c t i e d e l e n . Enige g e g e v e n s v a n h e t l a b o r a t o r i u m A d r e s : St. P i e t e r s n i e u w s t r a a t , Gent Hoofd : P r o f . S o e t e G e a s s o c i e e r d h o o g l e r a a r : P r o f , Dechaene G e a s s o c i e e r d "docent" : Vixier F o t o g r a a f : d e Caluwe I n h e t b e z o c h t e l a b o r a t o r i u m wordt h o o f d z a k e l i j k h e t d e f o r m a t i e - p a t r o o n g e z o c h t v o o r s t e r k e r p l a s t i s c h e d e f o r m a t i e . Het h o o f d d o e l

$s h e t onderzoek v a n l a s v e r b i n d i n g e n , vaak b i j hoge temperaturen. Een k a r a k t e r i s t i e k probleem i s h e t stuk maken v a n een l a s v e r b i n d i n g om h i e r u i t o.a, een b e e l d t e k r i j g e n v a n h e t d e f o r m a t i e p a t r o o n vlak v o o r h e t b r e k e n (meestal z i j n de g e a n a l y s e e r d e breuken "brosse" breuken). C o n c l u s i e De Moiré-methode v o o r h e t b e p a l e n v a n r e k g r o o t h e d e n a a n h e t opper- v l a k v a n c o n s t r u c t i e s is v o o r de g e b r u i k e l i j k e c o n s t r u c t i e m a t e r i a l e n o n g e s c h i k t t e r b e p a l i n g v a n e l a s t i s c h e r e k k e n

a s t ;

B i j m a t e r i a l e n met l a g e el-citeitsmodulus kan de methode iwse&k- baar z i j n . Isij hebben geen v o o r b e e l d e n g e z i e n v a n h e t b e p a l e n v a n e l a s t i s c h e d e f o r m a t i e s ( z i e de k o r t e a a n d u i d i n g v a n d e i n h e t l a b o - r a t o r i u m behandelde problemen). Het g e b r u i k v a n deze methode v e r e i s t i n v e e l g e v a l l e n e e n medewerker d i e e e n o p l e i d i n g h e e f t g e n o t e n i n f o t o g r a f e e r - en d r u k t e c h n i e k e n .

6 y - 4

-

E n i g e opmerkingen 1. De g e b r u i k t e r a s t e r s G e b r u i k w o r d t gemaakt v a n r a s t e r s met

5,

10 o f

20

l i j n e n p e r

mm.

I n e n i g e g e v a l l e n z i j n

40

o f 100 l i j n e n p e r mm t o e g e p a s t zonder

(3)

i

- 2 -

d a t d a a r d o o r de nauwkeurigheid b e l a n g r i j k verhoogd wordt. Deze r a s t e r s worden v e r k r e g e n FI=S=W e e n m o e d e r r a s t e r (op g l a s p l a a t ) . V a n d i t m o e d e r r a s t e r worden dus een a a n t a l r a s t e r s vervaardigd. Op h e t o b j e c t wordt m e e s t a l een r a s t e r a a n g e b r a c h t d a t b e s t a a t u i t twee s t e l o r t h o g o n a l e l i j n t j e s . Worden r e k g r o o t h e d e n ge- vraagd dan i s d i t e e n n o o d z a k e l i j k e e i s .

H e t onvervormde raster, d a t g e b r u i k t wordt om samen met h e t v e r - vormde een Moiré b e e l d t e vormen b e s t a a t s t e e d s u i t een s t e l l i j n e n .

Lijnrasters z i j n t e koop, b i j v . b i j N.V. Oortmerssen, P o s t b u s 501, Den Haag, t e l . 070

-

630957; e e n raster met twee s t e l l i j n e n moet langs f o t o g r a f i s c h e weg v e r v a a r d i g d worden.

Op een aantal r a s t e r s wordt een o r t h o g o n a a l c o ö r d i n a t i e s y s t e e m a a n g e b r a c h t : meest a l C a r t e@sc h, b i j k f r v e n p o o l c o ö r d i n a t & W

h't

3

e

2-

Het aanbrengen van r a s t e r s op p r o e f o b j e c t

l e methode ( e e n v o u d i g s t e methode b i j kamertemperatuur)

-

V e r v a a r d i g r e c h t h o e k i g r a s t e r met c o Ö r d i n a t & - s y s t e e m op

zogenaamde I'stripping f i l m " .

-

Deze f i l m aanbrengen op p r o e f s t u k met s p e c i a l e l i j m .

Er

is

r u i m s c h o o t s t i j d om h e t r a s t e r op de j u i s t e p l a a t s a a n t e brengen.

-

Ongeveer

24

uur l a t e n drogen.

-

Om p l a a t s e l i j k l o s l a t e n t e voorkomen moeten d e l e n v a n de f i l m waaronder z i c h geen m a t e r i a a l b e v i n d t weggesneden worden (b.v, t e r p l a a t s e van e e n gat).

2e methode

-

Op p r o e f o b j e c t wordt e e n o p t i s c h g e v o e l i g e laag a a n g e b r a c h t .

-

V i a b e l i c h t i n g met booglamp e n een r a s t e r op z w a r t - w i t f i l m

w o r d t h e t r a s t e r g e c o p i e e r d . 3. Het v e r v a a r d i g e n v a n Moiré-beelden

-

Een onvervormd r a s t e r ( a l l e e n l i j n e n ) op s t r i p p i n g f i l m wordt met w a t e r op h e t p r o e f s t u k g e k l e e f d . Van h e t z o v e r k r e g e n b e e l d worden opnamen gemaakt. Aan d e o p s t e l l i n g e n de e v e n t u e l e v e r - t e k e n i n g van d e camera worden g e e n g r o t e e i s e n g e s t e l d . Een

(4)

e v e n t u e l e v e r t e k e n i n g is ook t e r u g t e v i n d e n i n h e t c o ö r d i n a t e n systeem.

V o o r d e e l v a n deze methode: h i j is m i j e e n v o u d i g en k a n met een gewone camera i n e e n gewone omgeving worden u i t g e v o e r d ; h e t na- d e e l i s d a t h e t Moiré b e e l d v a s t l i g t . W i j hebben n i e t meer de m o g e l i j k h e i d a n d e r e o p e r a t i e s u i t t e v o e r e n met h e t vervormde r a s t e r .

-

B i j e e n tweede methode worden opnames gemaakt v a n h e t vervormde l i j n e n p a t r o o n .

Deze b e e l d e n worden d a a r n a samen met e e n onvervormd r a s t e r i n een o p t i s c h e bank bekeken.

Deze methode s t e l t hoge e i s e n a a n de camera en d e t e g e b r u i k e n o p t i s c h e bank. Het v o o r d e e l is d a t h e t v e r k r e g e n r e s u l t a a t meer bewerkingen t o e l a a t dan i n de h i e r v o o r b e s c h r e v e n maniex?.

-

Het p o s i t i o n e r e n v a n h e t onvervormde r a s t e r l e v e r t geen m o e i l i j k - heden.

Waar symmetrie v e r w a c h t wordt i s d i t de i n d i c a t i e v o o r j u i s t e po- s i o t i o n e r i n g .

B i j a f w e z i g h e i d v a n symmetrie moet e r v o o r gezorgd worden d a t op o f n a b i j h e t p r o e f s t u k e e n onvervormd raster aanwezig is. D i t d i e n t v o o r de p o s i t i o n e r i n g . I n v e e l g e v a l l e n z a l i n de c o n s t r u c t i e op f y s i s c h e grondeneen g e b i e d aan t e w i j z e n z i j n waar de vervormingen nagenoeg n u l h e e f t . D i t g e b i e d kan dan g e b r u i k t worden v o o r de po- s i t e o n e r i n g .

-

Wanneer op de h i e r b o v e n b e s c h r e v e n manier geposjjioneerd wordt is h e t g e o o r l o o f d t e werken met r a s t e r s waarvan h e t ene s t e l l i j n e n n i e t exact l o o d r e c h t staat op h e t andere.

4.

Het v e r w e r k e n v a n de Moiré-beelden

-

U i t twee "complementaire" Moiré-beelden ( e e n v e r k r e g e n met h e t

raster

1 I

I

I I

I

en h e t a n d e r e v o l g e n d u i t h e t g e b r u i k v a n r a s t e r =) i s af t e l e z e n de v e r p l a a t s i n g

-+

e n de v e r p l a a t s i n g

.

Boven- d i e n v o l g e n h i e r u i t de v e r d r a a i i n g e n d e r l i j n e n

I

e n

-

t

.

-

De r e k g r o o t h e d e n v o l g e n u i t deze v e r p l a a t s i n g e n e n v e r d r a a i i n g e n .

-

B i j g r o t e vervormingen is h e t n o o d z a k e l i j k a a n t e g e v e n op w e l k e w i j z e e e n p u n t van h e t lichaam w o r d t v a s t g e l e g d : i n

(5)

- 4 -

goed g e d e f i n i e e r d c o ö r d i n a t e n s y s t e e m op h e t onvervormde l i c h a a m (Eul&Js c o ö r d i n a t e n s y s t e e m ) o f op h e t vervormde l i c h a a m (Langrange's c o ö r d i n a t e n s y s t e e m ) ,

-

B i j h e t b e z o c h t e l a b o r a t o r i u m wordt s t e e d s gewerkt i n Eul&se c o ö r d i n a t e n .

Er

wordt ndmmers o o r de d e f o r m a t i e s samen met een r a s t e r een c o ö r d i n a t e n s y s t e e m a a n g e b r a c h t . De twee coördinatensystemen d i e g e b r u i k t worden z i j n h e t

C a r t e s i s c h e en p o o l c o ö r d i n a t e n .

i.

-

Om i n een a a n t a l punten de r e k g r o o t h e d e n t e b e p a l e n wordt een computer i n g e s c h a k e l d .

r i c h t i n g ) i n h e t punt (0,O)Lzie fig.).

S t e l d a t w i j w i l l e n 2 0f-T

2w.

berekenen ( u : v e r p l . i n

x-

M o i r é - l i j n e n

@ = M o f (/ I?

,

W i j merken op d a t b i j g r o t e vervormingen deze punten na- t u u r l i j k n i e t z o mooi i n de hoekpunten v a n een r a s z e r z i j n g e l e g e n . Z i j deden d i t a l l e s n i n onvervormde t o e s t a n d . Opmerking:

a i n de f i g u u r is u i t e r a a r d b i j een r a s t e r met

20

l i j n e n p e r

mm

7/20

mm.

I n a l l e 25 aangegeven c o ö r d i n a a t punten wordt de waarde van

(rlrt

u i t h e t Moire-beeld g e s c h a t . Hierboven wordt geen e n k e l

(6)

Met de "methode d e r k l e i n s t e kwadraten" wordt e e n d e r d e graads polynoom door d e z e meetpunten g e s t r o o k t :

@ = a . , + a x i a y + a , + x

2

+ a x y + a y

2 +

2 3

5

6

2 3

+

a xy 9 + alOY De t i e n c o ë f f i c i ë n t e n z i j n u i t g e d r u k t i n gemeten p i n a l l e 27 a worden berekend). Op d e z e basis worden De motivering b e r u s t

2

a

2 +

agx y i 7 d e waarden v o o r de punten (ook v o o r randpunten kunnen deze

de r e s u l t a t e n t o t nu t o e g e a n a l y s e e r d . op h e t f e i t d a t e n i g e extreme v o o r b e e l d e n j u i s t e r e s u l t a t e n l e v e r d e n .

Prof.

Dechaene i s momenteel met e e n wiskundige doende e e n maat

v o o r de b e t r o u w b a a r h e i d i n t e bouwen. D i t i s de s t a n d a a r d d e v i - a t i e v o o r de v e r p l a a t s i n g e n p u i t bovenstaande formule en de g e s c h a t t e waarden v o o r b u i t h e t Moire-beeld i n d e c o ö r d i n a a t - punten.

-

N a b i j de t i p van een scheur l i g g e n de M o i r é - l i j n e n erg d i c h t

b i j e l k a a r . I n x-y c o ö r d i n s t e n t r e d e n dan g r o t e g r a d i e n t e n op. Omdat de M o i r é - l i j n e n min o f meer r a d - i c a a l g e r i c h t z i j n naar de s c h e u r t i p b r e n g t e e n b e s c b r i j v i n g met p o o l c o ö r d i n a t e n u i t - komst,

(7)

- 6

-

E n i g d o c u m e n t a t i e m a t e r i a a l

-

Voor h e t g e b r u i k v a n s t r i p p i n g - f i l m moeten de b r o c h u r e s :

1.

Films, p l a t e n en p a p i e r e n v o o r fotomechanische p r o c e d u r e s Agfa/Gevaert

2.

G r a f i s c h m a t e r i a a l f algemene aangevraagd worden. V e r d e r e l i t e r a t u u r : I l f o r d grafic A r t s . Manual v o l . I P l a t e E n g r a v i n g

-

Voor h e t d i r e c t aanbrengen van rasters op p r o e f s t u k r a a d p l e g e men:

P h o t o s e n s i t i v e R e s i s t f o r 1ndustry:Kodak. Over:

-

Het v e r w e r k e n e n de b e s c h r i j v i n g v a n de v e r w e r k i n g v a n de Moiré-beelden v e r s c h i j n t een p u b l i c a t i e v a n P r o f . Dechaene.

De bezoekers: Dr.1r. J.D. Janssen S.D. Zorge