Die O.B. Jaargang 11, no.17

•

Geregistreer aan die Hoofposkantoor as 'n Nuusblad.

HULP. AAN BRITT ANJE.

BE.NADE.E.L S.A.

•

Die

m

eni

n

g da

t

Sui

d-

Af

r

ikaanse hulp

·aan Britt

a

n

j

c i

n

~;y

e

k

ono

mi

ese

krisis vergeefse

o

ffers va

n

ons

kan

t

i~

en net Sui

d-

Af

r

ika se eie gel

d

e

lik

e

{>O!Sisie in geYaa

r

ste

l

e

n

die

l

ewe

n

skos

t

e nog g

r

ote

1

· hoogtes

~:;a]

injaag,

is verlede Woeusrlag uitgespreek

d

e

u

r I>ro

f.

<h·. H

.

W. J. Wijn

h

o

l

ds

.

hoog

--

~

l

eraar in die hande

l

, ge

l

d e

n b

an

k w

e se aan die Universiteit Prf'lor·ia,

t

oe

hy

'n

ve

r

·g

a

deri

n

g van d

i

e Sake

k

a

m

er in Joha

n

nes

b

urg toeges

p

reek

h

e

t

-==========

=

==

===

=

===""'===

=

==I

oo

r

die

posi~:;ie

van ster

li

ng e

n di

e gevo

l

ge da

a

rva

n

vir Su

i

d

-

Afr

i

ka

.

Jrg. 11. K.aapstad 26 l\laart 1952. Prys 3d. ~r. 17. ₁ . . _ . , . . . .

' Prof. vV•Jnholds het gese dat d1e Statebondslandt> 1s Smd- Srvtemlwr vanJaar volkomt• u •t-dit duidelik is dat Brittanje sy ' Afrika spesiaal gqvra om nog geput sal wees. Suid-Afrilca se

WEER VYFTIEN NUWE

LESERS

betalingsbala.ns onmo?ntlik na 'n g~oter deel. van_ !'.Y gomlpro- goudn•!.erwes lmn egter nog afloop van d1e oorlog 111 ewew•g duksol' aan Br\ttanJe af te staan. , . . . .

kon bring. Amerikaanse !enings Die <;amesprekinge is gebou om et rde~ as d.e '.an. Eng~land op -en skenkings <Marshall-hulpl sterlinglandl' te bewel'g om m:n- gt>bruok \Wes mdJ('Il d1e tekort

I

moes gevolglik die gapings vul. dl'r in tl' voer uit <lollargt>bie<ll' op die betalint;"sbalans aanhou. Die dollartekort is in sekere op- t'll so<loende mindl'r uit dit> pot•l soos in <lie t'E'rste neg!' mannde .;igte 'n gemeenskaplike pro- tt• trek. van verlede jaar.

Gcduremle die afgelope week het lesers Yan Die O.B. bleem van die sterlinglande om

-' Y . ft' ten ~U\\ · e m · teken· a. . ,.., re "Cwerf. Meeste \an hulle i. . . s

I

dat rade a111 ~ d•'n e dollgemaeensr- en goukaphkde voopeel r-gereelde mtekenare. Dtt IS kna_v nerk. Bate danlue. gestort word waaruit alma! trek.

Mnr. H. J. du TO!t van Beau- Gouws hct weer gcsorg vir cen

I

In S.A. is die toestand

fort-\Ves bet een nuwe inteke- nuwe Ieser dr 'n jaar. a~ders. Die Ume dra we! tot naar vir een jaar gewerf: mnr. 1 As ons volgcns bierdie week d1e p~el by, maar. meet sy Hans Meyer van Outjo bet vyf se insendings meet oordeel dollar-mkope lilt e.e 1mddels nuwe intekenare, clkeen vir 'n gaan d~e biltong Rosendal toe. <goudl betaal.

jaar gewerf <baic mooi mnr. Maar d1s nog glad te vroeg om Die Unic dra 'n v!'ste bedrag

SELF L'li GEVAAR As gelet word op die Unie !;C

tekort op die bctalingsbalans en die bcdrag wat verlede jaar op die rcserwes getrek is om die tekort aan te suiwer, is dit duidelik dat S.A. se toestand glad me sodanig is dat groot reserwes vir oordrag aan B rit-tanje beskikbaar is nie. Meyer! l; mnr. M. J. Fouche van te oordecl. Die Unie meet

1

van £50,000,000 goud oor aan

Britten bet vir een gereP.lde darem oppas dat die biltong niP Brittanje waarby dikwels nog

nuwe Ieser gesorg: mnr. E. M. in SuidWt'S bly nie. 'n bykomende bcdrag kom <soos A<, clie vermindering van Bri t-van der Merwe, Rosendal. bet Nogmaals baie d<!nkie aan

I

onlangs van £10 tot £20 mil- tanje "" goud-en <lollarrPserwes

ses nuwe i.ntckenare vir 'n jaar ons lesers: en nogmaals die op- joen). t~en dieselfde tempo van ver -en .een vir ses maande gewerf roep: Sit voort die werwings-I Op ~i~ onlangse .. konf~ren!.ie lede jaar voortduur, bl'tl'ken dit

(SkJtterend!); en mnr. J. H. veld tog! • ,·an momsters van flllan!.JE'S van . dat '-Y 1·eserwes in Augustus of

BRITSE KONNEKSIE IN

.

PAD

VAN KLEURWETGEWING

HOER LE\VE~SKOSTE

Die vervanging van Ame

ri-kaanse goed!'re <ll'ur Rrit!>t' goe

-dere sal 'n ~tyging in die

11'-wen!>duurte meebring. Dit hl't re!'d'i gestyg ten gt'\'olge van

dit• beperking van invoer uit

Amerika. Tekstit>ldeskunclige» bet verkhlar dat die prJ.SI' \'an tekstielgoederl' in Amer.ka 25

perlient laer as in Brittanj<• ;-.. Die aangekondigde bepl"rking op stukgoedere uit dollarlande sal dua die Jewensduurte verdcr

laat styg. Hieru1t blyk dat Suid-Afrika al baie offers gc

-bring het en nog daagliks bring om sterling te.steun, aldus prof.

I

Wijnholds.

Die tekort op die B.rit!.E' b

eta-lingsbalans is so groot (u

age-1

n~g £1,350 miljot'n per jaar)

dat ~it' hele jaarlikse goudpr

o-1 d~s1e van Suicl-Afrika. (£150

mllJoen) claarby in die nit•t val.

D

1

.

e n

ron< w

l

e

t 1

l'k k . .

·

e

TlSlS

waa

r

u

.

1

d'

1e

R

e

ue

nng van

.

d

·

ag v

e

r

k

·

eer 1

.

8

•

n

I

t oe n. r we tt

e

ges et m wa t m . Dif e v_1. raag moet dus ges· tel word .

1:'1 • • • t'l • • sekere opsig minder regt<> a an

°

(

•t dan wei geregver<lig is

wran

ge v

ru

g

van d1

e

Brrt

se

konn

e

k S

lt"

tn

ct sy

Bnt

se

part

ys

t

e

l

s

el. Dt

e

₁ die naturelle gegee het as d1e , om sulke groot offel·s te bring

I

·

d'

'l'kh

'

d

~~

d

·

•

d

I

'dd I

.

oorspronklike wetsontwerp \'an as die resultaat •11 druppel op

op o

ss

nu! van 1

'-'

e

nto

e

t 1 e

1

e

u

s

n

1e

111

ver er

e

aJ>Illl

e

s

nt

e

-

wat

I

1927

·

, _{n g 1 . 0e1en} d _{e 1}

l' aat is.

net

s

oveel Bl'it

s

e

e

mo

s

ie

gaa

n ontk

e

t

e

n

as a

lg

e

hel

e

h

e

rskepping

v

an on

s

Solank die kleurvraagstuk 'n

s

taat

s

inr

i

grtin

o-

. D

aa

r mo

et

h

ea

in wo

r

d h

y

di

e

wort

e

l

v

an die mo

e

ilikheid

I

partysaak. is kan die vraagst':'k

• e> o ' me grond1g opgelos word me,

e

n daarom

ondcr~:;treep

hi

e

rdi

e

g

e

h

e

urteni

s wee

r

ee

n

s

die waarheid van di

e

maar word dit steeds minder

• • • • • . • oplosbaar weens die opsweping

0.8.-

s

tandpunt dat repubhkant

s

m

e

pt·akll

e!S

e pohll

e

k

IS

waat·voor dte tyt.l

1

van rassegevoel deur die par

-. tye en hul pers.

reeds m

ee

r a

s

r

y

p 1

s

.

Daar is 'n les op~sluit in die grondwet verwerp en die wet

-grondwetlike krisis wat ont- tigheid daarvan ontken. Dit staan het as gevolg van die het dJC regering gedoen ten aan-uitspraak van die Appelhof sien van die verskanste bepa

-wat die Afrikanervolk ter harte 1 lings maar die App~lhof het sy

meet neem. optrede onwettig verklaar.

Bo-• Die Grondwet wat Brittan- wen~lien sal di.e ~·olk dan

grond-j.e in J909 aan die Unit' van wethke stab1hte1t prys . gee . en Suid-Afrika geskenk het is nog homself. oorlewer aan doe g~1lle steeds \'!In krag. Suid-Afrika van w~ssel~nde meerderheldS· het tlerhalwe net so\'eel vryheid

I

partye m dJC parlement. a.s wat Brittanje aan hom ge- (c) Ons lmn die Britse kon -gee bet. neksie verbreek en 'n republ ck

Dit is klaarblyklik in ooreen- uitroep. Daanleur !<nl ons Brit -stemming met Suid-Afrika se ta.nje as <lie bron van ons \'r y-konstitusionelt' status. In 1910 hl'id ,verwerp en die \'Oik in sy was die vier samestellende pro- plek stel.

Verbreking van die Britse opposisil' saum te sml'lt en in 1

konneksie met "Y part;n.tl'lsel

die tw•'ledt' plaa<> die h:>le vraag- is voorwaarde vir E'nigt> besten

-stult uit die partn)Oiitiek te Jig, dige reeling van die ki!'Ul'\'E'r

-kon gl'nl. HE'rtzog !.peel-spt•el ho\Jdings

:

n

ons land. Dit het rwgP-tiendes meerderheid kry ook dr. Malan erken toe hy in

(die uitslag was: 169 teen 11) en 1941 gese het <lnt die Britse

bet selfs diP voormal:ge oppo!,i- konneltsil' ,d;e grondoorMHtk is siel!'ier, gent. Smuts, vir s~· ,·an wrywing tussen dit> rasse r.egregasi!'-wetgt•wing gestl'm. en die oplossing van ons groo t-D;E'selfde mense wat in 1929 &t:- en dringendste n aagstukke, ,gewt>tensbe!.ware" gehad het soos byvoorbeeld die Kleu

r-toe bulle in oppo!!isie was, het vraagstuk ernstig belemmer."

APPELHOF

VERWERP

·

KLEURWET

VOET RY STUK

Indien Suid-Afrika voet by

stuk hou, behoort daar geen vrees te bestaan dat Brittanje sy invoer uit die Unie sal ver-minder nie. Brittanje koop reeds so min !ls moontlik by Suid-Afrika om •sy uitvoeroor

-skot so groot moontlik te hou.

vinsies van die Unie Britse 1 Die grondwetlike kri~>is moet kroonkolonies - oor w1e se Yry-~ opgelos word. Die enig&te op-beid Brittanje deur verowering lossing is om onder Brittanje beskik bet. Se<lert die totstand- uit te seil. 'n republ:ek uit te koming van d e Unie ht~t Sui<l- roep en 'n nUW? rl'publikt'im.l' Afrika sekere nyhedc '·an Brit- grondwet <laar tt> st.-1. Die be-tanje ontvang, op sekerl' voor- hoefte om dit te <loen is nou

waardes wat hy aam·aar ht•t. daar; en clie geleenthei<l moet

Dit beteken dat die omvang van

1

nou aangegryp word.

Prof. Wijnhol<ls het die vrang · gestel of dit werklik so 'n groot voorcleel vir Suid-Afrika is dat Britse kapitaal bier n·y beli'

kan word. 'n Groot dec! van die Britse kapitaal wat tans die land binnekom, help slegs mee om die inflasionere neigings te bevorder. Daar is feitlik geen Britse kapitaal wat hier gele

kan word nie. \Vat gebeur 1s dat Engelse ponde gewoonweg omgeruil word teen Suid- Afri-kaanse ponde. Rrittanje kry op

In 'n eenpari~e uitspraak bet die Appelhof beslis dat die 1 diE' \Hse 'n kans om eienaar tl'

Wet op Afsonderlike Yerteenwoordiging Yan Kiescrs ':an word· van industril' in Sui

d-1951 on~eldig, van nul en ~ener waarde en sonder em~e Afrika waarvan hy die divi

den-regskrag en -uUwerking is in terme \'P.n en. kra~~ens dte d₁• trl'k. In ruil kry Sui<l-Afrika be1>alings 'an A rtikels 35 en 152 Yan die Smd-Afrika-wet. sterling wat op <lie Loudens~> ons vr~·hede regtens bt>paal

word ooreenltomr.tig die sken- GEBROKE RIET

kings van Brittanje. Brittanjl'

e

Die tweede le<> wat die hui

-is derhalwe die bron van ous clige k.risis ons lel'r is dat die vr;vhl'icl. partystelsl'l 'n gebroke r1et in

OPLOSSIXOS

Indien die voorwaardes wat

Brittanje aan ons vryheid ge-koppel hct, strydig is met die boogste belange van die Afri-kaner\'olk. dan is daar dril" op-lossings wat gevolg kan word:

<a> Ons kan aan Bnttanje

\Ta om Suid-Afrika 'n nuwe grondwet te gee - met wcgla-ting van binderlike \'Oorwaar -des. l\Iaa r dit i;; vanselfspre-kend onmoontlik, want d t sal t•envoudig erkenning van en be-rusting in Britse onderdanig -beid beteken.

(b) Ons k~n gebondPnhcid aan die bcpalings van diE•

d:E' hand van blanke ,<o,' uid-Afri-ka is. Die hele krisis het ~Y

ontstaan daarin dat die rcge -ring vir sy klcurwctgewing nie 'n tweederde-mc>erderheid in die parlement kan monster nie, en h~· kan dit nie doen nil'

om-dat die volk ooref>nkomst g- sy

Brit!>!' gromlwet in twee bot

-s~>nde groepe - r!'g-·•ring en op -{lOsisie - vl'rdeel mol't word.

Toe gpnl. Hertzog in 1927 er

1929 .>y naturellewetgewing wou df'urdryf kon hy nic 'n twee-<lerde-mccrdcrbeid kry nie. Die

·sap~opposisie het hom !:iOos een man teengt>staan. Xadat by d:e partyst<>lsel tydelik opgt~hef bet <ll'ur in die t'erstt> pl!ms mt't di_e

Die uitspraak is gelewcr deur hoofregter A. van de Sandt

Centlivrcs: appelregters L.

Greenberg, 0. D. Schreiner, F. P. >·an den Reever en 0. H.

Hoexter hct saamge'ltem. Ooreenkomstig hierdif' uit -spra!!k mag die regering nie die ldeurlingldesers van Kaap-land met ·n gewone meer der-heid van die gesamentlike ki e-:;crslyste verwyder nie; dit meet gcskied met 'n twee-derde

meerderh~>id van albei !mise van

die parlement in gesamentlikC' itting. D:t beteken dat 'n wet

van die parl,..ment :;legs wcttig is wanncer dit aangeneem word kragtens die bt>p«lings van die grondwet en dat die howe die reg h<~t om te bt'paal of 'n wet

w~tig aang~>nePn1 is of niC'. Die eerst<> mimster, dr. D.· F Malan, het na aanlciding van

d · e Appelhof se uitspraak ver

-klaar dat 'n onhoudbare posisie geskep is en hy het aangekondig dat die regering so spoedig doenlik wetgewing sal indien

wat sal bepaal dat die parle

-ment beeltemal oppermagtig IS

en dat die howe in die land nie die tod.;ingsrPg besit riic. Die wetgewing sal van terugwer

-kende krag wees, nl. vanaf die inwerkingtreding van die Sta-tuut van \VestQ'linster, d.w.s.

vanaf 11 Desember 1931. Dii!· opposis•eparty het aange-kondig dat hy die pogings van die rcgning om die grondwet

te verontag~aam hand en tand

sal bC'vcg. Dit word aangevoer

dat die voorgenomp wet van die reg~ring ook ongeldig sal wees

omdat die howe nie die regering sal toelaat om onregstreei{S te dot'n wat hy nie regstreeks mag doen nit'.

geldmark belt' word teen 'n rente Yan naastl'nby 'n half I Wr-sent.

Teen

Kleurske

i

d

i

ng

'n Voorstel in ,die Bnt:>e Hoiir -huis om kleurskeiding On\\'l'ttig te verklaar is mft meerderhC'id van stemme verwerp. Die o

n-derminister van kolonies, lord Munster, het g.ese dat die re

-gering kleurskeiding stcrk af

-keur maar dat wet!l'ewing on -toepa:;baar is en net groter v er-leentheid sal skep.

BLADSY TWEE DIE O.B., WOENSDAG, 26 MAART 1952

DIE O.B., WOENSDAG, 26 MAART 1952

I

r•

--

.

-

,

---

-

--

,_, ___

_

,

-

,

,, ,

,.-" ,_,_,

~-,-,z,"",

--.. -:;

,

,~

,~

Van die

Os

op die

fsel

!I

'N

NUWE NASIE?

Namate ons die hcrdenkingsdag van ons volksplanting nader begin die gedagtc hom uit te brei na die betekenis

daar-van en dan is dit enigsms onrusbarend om te bemerk wat sommige tradisionele nasionaliste in die feesgebeurtenis probeer le. Ons ag onsself geroepe om 'n helder geluid te laat hoor wanneer ons volk oorval word met allerlei verwar-rende en gcvaarlike slagkrete en toekomswense. Ons doen dit na aanleiding van 'n uitlating van die Administrateur van Suidwes-Afrika, dr. A.

J

.

R: van Rhyn, voorheen Volksraadslid vir Bethlehem en vir 'n lang tyd hoofredak-teur van 'n Nasionale dagblad in die Vrystaat. Volgens 'n berig in Die Burger het dr. Van Rhyn met venvysing na die fees gese:

,.Die Van Riebeeck-fees bied aan die mense 'n gt•leentheid om 'n nuwe begin te maak. Dit i., 'n geleentheid om die verlede te \'ergeet en na die toekoms te kyk en 'n nuwe nasie

te

bou."

Moontlik bet die keuse van die fecsspreuk: .. Ons bou 'n Nasie" iets te doen met die verkecrde neiging, want 'n

nasie is nie iets wat ,gebou" word nie, dit is iets wat ,word." 'n Volk bestaan nie uit bakstene en beton wat maar te eniger-tyd wanneer dit die bouers behaag omgebou kan word tot iets anders of by wyse van 'n tweede verdieping vergroot

kan word nie. 'n Yolk groei en ontwikkel soos 'n mens, en al wat hy in da.ardie proses nodig bet is geestelike en stoflike voedsel in 'n gunstige atmosfe<'r. Die Afrikanervolk bet reeds vir anderhalf eeu bestaan voordat die "Union

Jack vir die eerste maal in ons land oopgerol is, en sy karakter ~n aard was teen daardie tyd reeds so beg ont-wikkel op sy eie wortel - sy verlede, wat nou vergeet moet word - dat aile pogings om iets nuuts van hom te maak tydens die verbritsingspogings van die lord Somersets volledig misluk bet. En hierdie volkskarakter bet aldeur

voortgegroei op sy eie wortel totdat dit in die afgelop<'

kwarteeu so volkome oorwin het dat sy bestaan deur Staat, Kerk en maatskappy as 'n onbetwisbare feit aanvaar is.

OORSPRONG VAN IDJ:t;J<;

Di

e

Kri

s

is in

ons

.ltidd(

•

Ek verneem in die kocrante en uit die mond van die eerslc minister en ,·an die Icier van die opposisie dat OM land nou 'n politieke ,.krisis" belccf.

Die regering::;party sc sprc-kcrs en koerantc bewcer dat

lit

~~~~

'"

~

,

ybr~nd

Jli

heidsparty in die parlemcnt moct maak en b!'eek soos hy wil nie.

RotUmg

m

di<

•

P

e

kt

•

l

die ,krisis" vcroorsaak is deur Indien die rcgcringsparty sc die uitspraak van die Appelhof. standpunt insakc die socwt•rei-Hierdic hof hct, nl. in 'n cen- nitcit van die parlcmcnt (en parigc bcslissing van al vyf die die oppermagtigheid van die rcgtcrs, die \Vct op dit• Af- mcerderheidsparty in die parle-sonderlikc Vcrtcenwoordiging mcnt moet seilvierl dan (dit is van Kleurlingkit•!!er:; ongeldig my oortuiging> het die huidige verklaar omdat dit aangcncem regering 'n rottang in die peke! is in stryd m<•l diP bcpaiings gcle wat die altcrnatiew<' Vt•r-van die Grondwct. Die hof hct

beslis dat die Suid-Afrika-wet enigdc Party-rcg<'ring, wannecr die grondwct van dic Unie van hy aan bewind kom, m<•t vcr-Suid-Afrika is en dat die parle- nietigende gcvolgc kan gebruik.

As die Nasionalc Party-rcgc-ment gebondc is nan die bcpa- ring, met 'n blotc mcrrderbeid, ling:; van die grondwet, 0 •8 · 50,000 kleurlingkicscrs van die ook aan die vcrskansde

bepa-lings. Dit bctt•kcn dat die Wet gesamcntlikc kicscrslyste kan verwyder en aan hull<• slegs

~~tt1~e saf

1

_{~.,.~~~nfnkd~:~r~it s~!~}

vier aparte vcrt<'enwoordigcrs in die parlemt•nt gee, wat bclet 'n twer-dt•rde mcerderhcid. ty- 'n tockomstig<• Vt•rcnigde Party-dens 'n gcsamcntlike sitting van

albci huise van die parlcmcnt, regering, om, ook met 'n gc-wonc meerderhcid, aan clke aangcnccm word. kleurling man en vrou die

stem-d1c komcnd.. maande en jare heel moontlik baie sonde en rrgernis vir die volk van Suid-Afrika gnan ''eroorsaak is gele • 111 die omskepping van Suid-Afrika in 'n rcpubliek en die aanvnarding \'an 'n verskansdc n·publikcinse' grondwet - soos in die ''oormalige Vrystaatst• Republick.

Ek sal se waarom ck so dink.

In 1910 toe die Unie van

Suid-Afrika tot stand gekom het was die \'ier konstitucrende provinsics alma! Britse kroon-kolonies. Hulle het geen vry-heid besit nie. want dcur vcr-owerings bet Brittanjc oor built> vryheid bcskik.

Sedert 1910 het daar 'n pro-ses van koMtitusionele ontwik-keling ten aansien van die Unic

plaasgevind. In die praktyk het dit beteken dat Brittanje sckcre vryhedc (wat hy dcur vcrowe-ring bekom het) aan die Unic gegce het op sckerc voorwaar-des en dat die Unic dit aanvaar het. Die Unic het dus net

so-vee! vryheid as wat Brittanjc hom gegce hct.

Die opposisieparty en die reg te gee; en om bulle aparte Torch Commando en hul koe- verteenwoordigers in dic parle-rante bewecr daarenteen dat mcnt t<• v!'rmecrdcr totdat

ewe-die ,krisi.~" veroorsaak is om-~ vee! klcurlinge as blankes 'n

dat dit• rrgeringsparty die vcrtrenwoordiger na die parle-grondwet verontagsaam en gc- ment stuur. As mens in ge

-skend h<•t toe hy die Wet op dagtr hou dat die kleurlin gbe-Klrurlingkiesers a&ngenecm hct volking omtrent die helfte van met gcwonc meerdcrhede in die di<> blanke b<'volking is, dan be

-\'Oiksraad en die Scnaat wat af- tckcn dit dat die kleurlinge se sonderlik gesit hct. Die rcge- vcrt<•enwoordigers in die parl e-ringsparty het so gchandel want mt•nt byna die helftc sal wees sy standpunt is dat die grond- van die grJ;am{'ntlike aantal

Hierdie feit hct die beslissing van die Appelhof, myns insicns. bcklemtoon. Ons parlcment is socwcrcin binnc die raamwerk van die grondw<•t wat Brittanje ons gegec het. In die Jig van ons konstitusionele ontwikkeling - tot dusver - lyk dit vir my heeltcmal korrck tc wt•es. Ons bly nog gcbind aan die voor-waardes waarop Brittanje ons ons vryhcld gegec het, en wat ons aanvaar bet.

wet 'n Britsc wet is waaraan die blank<• vcrteenwoordigers van

Dit was in hierdie groeiproscs dat ons dikwels die parlement hocgenaamd nie ge- sowl'l dit• Verenigdc Party as

verleidende stem verneem bet van vergeet die verlede en bondc is nic. Die parlemcnt - die Naslon~lc ~art!. . ~

Bre<

•

k

lli(

•

Brit

s

e

, , , . ., . ." . , . al word hy ook bcheer deur 'n Myns ms1ens 1s d1c

regermgs-laa~ ?,ns n nune naMe bot~. Hie~die gedagte \an n !,nnne party met 'n mecrderhcidjie van party sc lcer.stellings van die

op-naste b~t sy oo~prong me by d•e. vol~sbewuste Afrikaner llwrc of dric _ kan maak nt•t pc~magtigh~id v~n die mecrdc;-

Komwl.

·

sie

gehad me, wat mteendeel elke spier mgespan het om s~· soo.s hy wil. Hy kan die kleur- hPidsparty m dte parlemcnt n

I

:\!oct ons dan vir ewig

daar-eiesoortigbeid te behou. Dit bet !)y oorsprong gebad juis lingkicsers sc beperktc stcmreg twl•es~ydcnde swaa~d, en dit aan gebind bly? Bcslis nie.

by diegene wat die Afrikaanse nasie (met <,y ei<' taal) wou wegnPem of hy kan aan clkc llyl< VIr my. asof die skcrps~e Want ons hct reeds die reg af-uitwi!> en wat toe die eerste re«streekse poging mi..,Juk klcurling <man of vrou) bo 21 kafn.t van die swaard teen die gcdwing van ons veroweraar.

• · ~ J·aar (of bo l8 ·aa > d' t

I

A rtkanervolk kan sny. B . . tti

het, oorgeslaan het tot die tweede beste wapen - ,·er.,mel- J : w s cmrrg

I

nttanJC, om op we ge en

. , . , . . verleen; hy kan d1e blankc man konstltusionelc wysc 'n

repu-tmg tot n ,nuwe na.,•e nat waarskynhk Engel.,, moonthk l.'n vrou se stemrcg vcrmeerdcr J') ·,

V

·

t

t , bl' k t . d La t · • , t .

1 b 1. · Afrik , t · . . l (

rys aa

ISll 1e r \\Or . a ons m n nU\~e ~a, maar ~ ts rue aans "'ou P.raa n.•e. of vermmdcr~ hy kan d1c Engel- . .

I

hcmclsnaam nou daarvan

gc-H1erd1e gcdagte IS opgevang deur daard1e Afnkaner- se taal of d1c Afrikaanse taal

R

e

publz

e

k

bruil< maak. leiers wat Britsisme aanvaar bet as hul politieke beleid en vcrhef tot cnigstc amptelike . .

. . t J· h k • · · t. d Ek vcrk1es grondwethke sta- Solon!{ Suid-Afrika in die me omgegee het wat van hul e1e volk en sy kultuur word aa • Y an emg1c s oen . . . .- .

. . , . , . . . . • . , . ::;onder dat hy rckcning hot•f tc b1hte1t. D1t be,tcken dat ek vrr- Bnt!:lc Statebond bly en vrywll-me. D1t w.a"' .n ~otha wat ree<ls m 190.> H'r~laar het. hou met die bcpalings van die lang dat daar ~ grondwct moct Jig die vryhcde uitoefen wat ,Samen:erkmg JS t hoofddoel en. m1 o~ van b('u)(' ra~)o,en grondwet _ want dit• parlement ~ees en ~at d1c parlc~cnt <of Brittanje hom gegce hct, bly

een nahe te rnaken . . . Als we be1de nabes te zamrn wJIIen is soewcrein. Dis di<' r<'gl•ring:>- ~he ~ocvalhge mcerdcrhc1dsparty die voorwaardcs vir daardie brengen, dan rnoeten we niet te sterk OJl ecn stuk staan." party sc 3ienswyse. In die parlem~ntl gcb~ndC' moct vryhede van krag. Sodra Suid-En na hom het gent. Smuts in 1920 gese: ,Hierdi<> grote wee::; . aan die bepah.ngs van Afrika cgter die Britse

konnel{-. . , . . . daardJC grondwet. Dtt IS my sic breek en 'n republiek

buite-bewegmg van d1e opbou van n volk IS nu.' van vandag me.

Crondu

·

(

•

tlik(

•

St(tbilit(

•

it

standpunt Dit wa.s ook die k d. B ·ts st t b d

· · d d · . ant tc n e a e on en

~It d.atcer va": dte grote vrugb~re v~rtrouwens 8<1. , toe pas standpunt van o~m _{KlasJC Empire word, i3 ons hccltemal} vter Jaar na d1e Boere-oorlog d1e Bntse volk vry en verant- Die Appelhof hct bcslis dat H.a.vcnga en sy .Afr1kanc~party vry; dan kan Brittanjc nie woordelike goewerment gegee bet aan die twec ou Boere- die parlemcnt soewcrein is voord~t hulle '.'mgesmclt hct meer vryhede skenk of weerhou republieke." binnc die raamwcrk van die by dte Hercmgde Nas10nale of voorwaardes stel nie; dlt alles

Die g<'dagte ,·an 'n .,nuwe na.,ie" i-, die gee-,teskind van diegene wat hulle geplaa!. het OJ> die grond-,Jag \an Britse vryheid ('n wat ,nie te sterk oo een )oootuk" wou .. taan nie -nie te sterk 011 die eie taal, nie te -,terk op die verlede met sy nasionale verset teen imperialhme, nie te )o,terk op die toel<om!overwagting van 'n re}>ubliek nie, want al hierdie

dinge is struikelblokke in die weg na die geboorte ,·an die ,nuwe nasie." En daarom ys ons by die aanhoor van hierdie gedagte uit die mond van 'n nasionaalgesindc voorman vera! in 'n tyd wanneer onder 'n Afrikaanse bewind die oproep uitgaan dat ons offers moet bring om Brittanje te red, en dat ons ons plig in 'n oorlog buit<'kant Suid-Afrika moet doen.

Die uitlatings klink \ir on.., so bekend - so bekend soos dit \'reemd is aan die ,wortel van ons volkshistorie," daar<lie

Krugergedagte ,·an 'n Afrikaner\ olk wat eenmaal cen sal wee-. van ,Zambesi tot aan Simonsbaai."

grondwet; en dat hy <die Appel- P'::rty van dr. Malan en dr. verval. Want dan bet ons nit• hofl die reg het om tc toets of Don.ges. . aileen allcs terugacvat wat 'n wet van die parlcment wcttig Die standpunt .wat. ek mnecm Brittanje ooit deur "verowering

i::; of nic, dit i::;, of 'n wet aan- het altyd gegeld ~n dlc V_rystaat- vcrkry hct nie, maar ons het geneem is volg<•ns die bepalings sc model-repubhck. Die Vry- gebreck met Brittanj<•.

van d1c grondwt•t of nie. staatse volksraad moes handel

Die .. krisis" wat ons tans be- o?rccnkomstig die b?palings ~an ₁ Dan moet 'n nuwc grondwct lecf en wat drt'ig om ver- d1e gl:<lndw<•t van dte repubhc~.~ opgestel word - wat Brittanje bitterdc en rumocrige afmctings En d1c volksraad kan ook me nie skenk nie - maar wat die aan te nc<•m gaan nou nie sommer dir grondwet wysig volk self aanvaar en vcrskans, mccr oor die kwessic van die nie. 0, ne<'. Vrrandcringe in by wyse van 'n volkstemming. apart<• vertecnwoordiging van die grondwet kon slegs

aange-klcurlingkie~cr., nil', maar wei bring word met 'n mecrderheid

oor di<' kw<'S!:Iit• van grondwet- van drickwarl in twce agtcr-likc stabilitt•il. Die vraag is: eenvolgende jaarlikst· sittings Is Suid-Afrika 'n konstitusionele van die volksraad.

staal <met 'n grondwet wat die My standpunt betcken cgter mccrdt•rhcidsparty in sy parlc- nie dat ck tcvrede is met die ment moet e<•rbicdig)? Of is bcpaaldc grondwct wat

Suid-Vryheid

'n

Saak

van Se/frespek

Suid-Afrlka 'n ,mag"-staat, Afrika vandag hct nie. Inteen- D' Afrikaner sc vryheid-Sodra ons ,,'n nuwe na.,ie wil bou" be_.,. <rin ons te sloo11 waarin d' _{. 1c} ·1 d' d 1 k d' h 1

o

1 le

WI van . te meer-1 ee , c <'n w e e ssewa- strewe is vcrledc week deur aan ons geskiedenis wat in die pad ,·an daardie ,nuwe dc~hC'1dsparty ~:et 1s, sondcr br.andwag vc~ v1r staatshervor- mnr. J. F. Naude, minister van nasie" staan. So bet daar beswaar in 1907 van Afrikanerkant cm~e. grond~\·cthke beperkings 1 ~mn~ wat bchggaam moet wo~d pos- en tclegraafwcse, by ge-gekom teen die oprigting van 'n gedenkteken vir die vroue- ho~g< naamd ·

I

tn dt<'. nuwe gron~wet .van dte lccnthcid van 'n Ierse kult uur-en kinderslagoffers van die oorlog in oproep van pres. Steyn .H<>?wcl <'k ~ic regcring se be- repubh.ek van Sut?-Afrtka. Ek funksic in Johannesburg op omdat ,dit te vecl bitterheid sou verwek en rassehaat aan- leld m..;akc die aparte verteen- Wll m~ sondcr n ~ron?wet vcrkwikl<endc wyse verduidelik.

woordiging van kleurlingkiesers wct•s nu•. ,Maar ek w1l me 'n

blaas." En het ons in die afgelope jaar nie ook reeds van steun ver11kil ek met die reg<'- Brlt~e grondwct-wat my blan- Mnr. Naude hel gese dat

die-ons nasionale voormunne verneem dat die gedenkteken van ring s<• lccrstelling van die soc- kc brlangc skaad - he nie; gene met ·n Iersc agtergrond Danie Theron ,nie 'n oordeel oor die (Engelse) oorlog uit- wcrcinitcit of oppcrmagtighc1d ck wi~ 'n r<'publikcinsc grond-~ die Afrikaner se strewe om sy

spreek nie," maar slegs daardie eiellSkappe roem ,wat van die parlement. 'n Mens wet he. nasionale bewu.otheid uit te leef ,·andag die gemeenskaplike besit is van almal wat een na<,ie moet baie versigtig wecs om nic en homsclf te wccs, verstaan.

in Snid-Afrika \\oil

h

e"

nie, en dat ,die dooie verlede sy dicselfdc fout tc maak as dir

J

(

'

r

s

kansde

..

Dit i., 'n kwf'SSif' ''an i<leaal,

rcgeringsparty nic wat die

R

l

\'an "f'llN''>pek om get>n aan

-dooies moet begrawe" nie? soewercinitcit van Suid-Afrlka

epub ikeins

e

hanjN>I mn t>nigto ander land Laat ons op ons hoede wees. Die Van Riebeeck-fees, rn die soewercinitcit van die

Grondtcet

1 te ~t't'., nie," het nmr. :"Waud(l;

k · di t 1 di 1 ti • Afrikaner- parlcment met mekaar vcrwar.

I

ge<,t-, en 'n ber<H>p op men~

spree m . e ~ers e P .aas. van e P an. ng van n. Die feit dat Suid-Afrika socwc-1 Die grondwetlike ,.krisis" wat uit nndtor Iandt> gNI<H>n om die volk, en d1e fCJt dat h1erdie volk na dnehonderd Ja&r sterker rein afhankllk is veronderstel • nou ontstaan bet beklcmtoon Afrikant'r '>t' na<,ionale be~tem­

staan as ooit tevore ondanks aile middele om hom uit te : nog glad nie dat die parlcinent

j

die noodsa&kllkhcid van 'n rc-1 ming tt> ht'lp dt'ur hul l'riend -roei, is bewys dat ons handhawingsk.oers ~·an . die verlede

I

sonder . 'n grondwe~ moct op-

I

publikelnse grondw~t. Die op-1 !.ka~ ~n \era I dtur hul ,·er~n­ reg was en nog as kompas moet dien v1r die toe-koms. dons rue; en dat d1e mN'rder- Iossing van die .,kr1sls" wat ln "f'hVlgJng.

•

DIE O.B., WOENSDAG, 26 MAART 1952 BLADSY DRIE

DUURTETOESLAE BEVORDER

Bet Churchill Met

Mussolini Geskakel?

••

HOER LEVVENSKOSTE

Yen~y-.ing!>

na

-.eke

r

e

briefwi!tseling fuM.en

Winston

Ch

ur

chill

t>n l\lussolini

wat

e

rens in ltali

e

in

bewa

ring

ge

hou

• • • • I

en

eersdaag!-t geopenbaar

sa

l

worcl, bet aanleiding tot

b

espie-Gewoonltk word die rcgert>nde

part~

ht

•

trg

a~

S)n

d

t>

dt

e

oor~uak

van

.

gelings

in die EurOJlese pers

gegee.

Di

e

Vlaamse blad De

die

~tygende lewen~kosle.

In

sc

1fverdf'diging

voer

by dan

aan dat

di

t>

hoof-

1

Uitweg

pr.1at ,-an

,-.ensasio

n

e

l

e onth

ullin

gs" en

verklaar dat

oor~aak

die

~tygend<' ko~te ~em

invoergoedert>

i

8

.

Maar lt•we die

m

ense

in ltaliaan-.e Jlolitieke kringe

in

clie hoogste

spanning

van

S

uid-

Afrika

nou

wt>rklik

in

iiO

'n "

root mat

t>

van invot>r«oe<lt'l'e

•;

Die

I

afwagting verkeer. Die

d

at

um

waarop die briewe

geopen

d

·

,.

o·

0

d ·

.

d

.

el

d

.

d

sal word is

23

AJ•ril

1952.

Dcur die briewe sou

Brit~

antwoor

I!S

,nee.

1e

tnt't'~te

voe

mg~to·w"we

'\-Or Ill

ons an gepro

u-

d

bb

_{1 •1}

d'e

k

a

k

ge'stel

d

d

I

I I.

1

k .

d

I

d

'

dl

d

d

kl

'

'

u

e spt- aan

1

a

.

wor .

~t'er:-,

en aut·

'Y

wor<

<

1

e

pro{ u

s

1e

van an <>r •<>no

1g

1e

e,

llOO

baa

·

....

t'

n mind

er

noodsaaklik, in

~tet>ds

to

t'rH'

mendt

'

hoev

ee

1ht>dt>

hiet· geprodu-

Onlangs het die Italiaan:;e · peld as stukkc van die Italiaan-koerant ,Roma" dte verhaal om- !le stnat onder bewind van

:-eN·,

w

at

Oils

in

s

taat

s

t

e

l

om

hehoor1ik

te

lewe.

_{trent die bricwc S<' bewaring Mussolini. Een van die briewe}

ten koste van dieg<'ne wat later gcpublisccr. Toe dh• oorlog ten 1 dra die adrcs ,die heer \Vinston

kom, tot dat die algemene pry.>-

I

cinde geloop het, het die hoof Churchill, Londen." De Toma peil hom weer aanpas by die van di1• Nasional<' Fascisties<' het dit nog nic oopgcmaak nie boer lone. Dit bring mec dnt Wag, kol Gerolmini. vir luitl'- en wag daarmee tot 23 April die st(•rk gcorgnnlseerdes gedu-1 nant De Toma ontbied en aan ooreenkomstig sy in.struksies. rig om hoer Jon<' agiteer ten hom 'n lecrtas oorhandig wat Intussen laat hy dit deur 'n eindc die pry,..aanpassing te hy aan 'n seken• persoon in ' bank in bPwnring hou.

Duurte is 'n ander woord vir skaarste, wat soms ook kuns-matig vcroorsnak word deur oor-uitvoer om die binnelandse pryse tc handhaaf, of deur be-hcer-organisasle, gewoonlik deur diegcne wie sc eiebelang deur die beheerstclsel gedien word. Die emgste midd<'l teen skaarsheid h verminderde

ver-landsvervaardigde gocdere hoof-saaklik veroorsnak deur lewen:;-kosie-toelac en loonsverhogings. Vcrmeerderde koopkrag bring

Deur Veritas

bowc te bly. kan voortgaan tot aile papil•r-Hicrdie proses Switserland mocs gaan aflewcr. Nadat hy hierdie opdrag met geld sy waarde verloor het. welslne uitgcvoer h<'t, hct Gerol-bruik en nou is hoi:i prys<' die 1

'---.J

mccs doelmatigc midd<'l om die

verbruik in te krimp. 1 nog 'n vermeerdering van

goe-Hierdie_ verli!'!l van koopkrng mini nan De Toma meegcdcel word hoofsaaklik dcur diegene dat danrdie tas stukkc van die gcdra wat dwaas genoeg was hoogste politi~kc betekcnis be-om hul geld t<' spaar, want op vat en dat indien 'n dcrde per-die ou end gaan per-die reg<'rings soon wat hom di<' volledige

be-Nuwe Middel

Teen Tering

:Uaar dit> uitwerking h:t>rvan derc nog 'n vcrmeerdering van

word vernit>tig wannt>t>r •11 ver- vrang te weeg. Dit word slegs mt>erderdt> hoewelht>i(l gl'ld in opgeweeg deur hoiir pryse, en dte omloop gebring word dt>ur duur- wedloop tuss<'n koopkrng en

te-toelat> t>n Joonsvt>rhoging om stygende pryse duur voort tot die bevolking Nkadeloos te stel dat aile papiergeld sy waardc

'ir die lt>WI'n"duurtt>. l)aurdeur vcrloor het.

terug na hul proto-tipc, die I skrywing van die gcbcurtcms- , .

roofbaronne, en devaluecr die se sal gee dit nic opcis nie, hy n Nuw<' . m:ddel teen tuber-geldstnndaard of verminder die dit na 28 Oktobl•r 1951 kan gnan kulose <tcnng> wat tegelyker-koopkrag, om aan die span--terughaal en daarmec doen wat tyd deur. twec on~!hnnklikc n~­ dl•Prd<'rs tc gl'C wat ann die hy wil - vernietig. weggel• of vorscrs In Amcr1ka ontdek IS,

spaardcrs bchoort. Die gewel- openbanr. in oorleg met betrou- h~t ~uwe. hoop aan _lyers van dig1• prysstyging van vasgoe-

I

bare persone. In elk geval moct ht~rdte stekte gebrtng. Dw

d1•n• bewys rl'<'ds dat .spaarders met die opening gewag word tot ~mdd<>l h~t reeds groot opsprll:ak hul geld liewer in goedere bele 23 April 1952.

I

m. Amcnkaanse gence~kundtgt• .. tyg die prJ'>t> m:uu- nt>l Wl't'r \Vat is lewcnskoslc en wat

"teeds boer. 1s die noodsaaklikc

lcwensbe-Dieselfde faktore behccr die 1 _{hoefte van die mens? Sluit dit}

pryse iiT andcr Jande van inge- in whisky, sigarett<', bioskoop, vocrde goederc, maar dit is blywende haargolwing of oor-buite die S.A. regering se be- dadige gcnoi van sktuu-s goe-heer en dnarom- is dw enig:ste 1' dere; of die neiging om nie

staatsoptrede daarteen om in- mecr tevrede tc wees met brood voer tc beperk totdat pryse tot en botter, maar oral konfyt, 'n meer redelike pcil gedaal het. kaas en vleis op tc pink? En bowendien die neiging om in die huis a.lles van die duurstc,

nuut-stc en gemaklikste te verlang?

a~

om d\t ann oneerlikc regc- Nadat hy uii 'n interncrings- knngfc

v~rwekb

wanr dte cerstt• rmgs toe tc vertrou . proe nemmgs yna

wonderbaar-. kamp _vry?elaat 1s het Dl' Toma like resultatc gelewcr het.

aun dtc emde van verlcde jaar

HER'>lENING NOOI<l

Dit sou bet<'r wees us die skale van lewenskostetoelae hersien of jaarliks met 20 per-sent verminder sou word sodat hulle in vyf jaar tyd V<'rdwyn, mtgenome vir die laagbcsoldig-dt•s.

dl(' tas gaan hanl en dii oop- Oil• middel, wat bckend staan gcmank. Daar was twep vcr-' as rimifon, is vir die eerste sei•ldc briewe in, albei gt•stcm- maal aan 92 ernstige gevalle in

WED LOOP

'n hospitnal tocgedien. Binne twee weke het die wat al

I~ Suid-Afrika word die ge- Dit verm<'crder natuurlik die dungc prysstyging van binne- vraag na goedere waarsonder

om; vroei'r klaargekom hct.

Ap

e en

M

UlS

•

e

se

koors ontwikkel het 'n tcmperatuur gehad' terwyl ni-normale

H

· ·

Vl

I

mal sc gewig toegeneem het

oe

ug

sommige soveel 8J 50 pond in

fAJUEF VIR G1:K.LASSD'ISEEBDE

ADVEBTEN81E8: BW.bou4eUke KenniiJ'ewiJ>ga:

(Verlowtng, huwellk, geboorte, •tertgeval, In memort&m, gelultwen-elng, ens.) ld. per woord; minimum 2/11 per plaalng. Voorultbetaalbaar. VIr herhal!nga 25 peraent atalag. Han4elodvertenwlee:

Eerate plulng 2d. per woord. VIr berhallnp 25 peraeot atalag.

lnlekelll'eld 0p .. Ole O.B." (ver-ekyn weel<liks): 121 6 per Jaar ut 6/3 per 6 maande. Voorullbetaal· b&ar. Stuur advertenetegeld, betttel-l!nga en lntekengeld na VOORSLAG

(EDl\18.) BEPERK, P~bua 1411, K-'A.PSTAD.

1\fEUBELS

,

,l~VBJ-;LS.-Beter Meubels teen

bll-llker pryae. Babawaenljles, atootkarre· tjtee, drlewtele. llnoleums. tapyte, ens .• ook altyd In voorraad. Geen katalo~~:ua. Meld waarln u belangstel. - \'t;."EJl.. MEUBELS. l.an~rotraat 179, Kaapstad.

3/12/11 RADIO

LOL\\' E:O. LOt.\\'. die ~ruemde

Radlo·lngenteul'll, !--taalewe~r. Parow, verkoop en berstel RadiO's en Elektrlese

T•1e~telle. Ocrertetreerde Elektrlettetts-aanoemers. Foon 11· 8435.

HORLOSIES EN BRILLE

II. J. STE\ '\', De VUIItra.,traal 17,

\"uco, K.P.-VIr borloslee en brille. Verkoop en repareer. Pereoonllke

aao-dag. 111/11/TK

GRYSHARE

OBl"&HAtu;, akllters, ou ,-oorkoms. onoodlg. Oortulg u eel! deur

OR\":,.-11-'.ARWOJ'\"'Dt:n, die jongate kunsma-tlge w~reldwonder, haar- en kopvel· voedlngsmlddel te gebrulk. Skadeloos, klellrltotvry, 6a. per bottet. geld met

be.telllng.-Bofo~Jtatftnllddelo, l'osbu•

4!7!, olobaiU>f'sb~. D1. 11/411 G171h&re en baar4 llmoe een maand tot natuurllke kteur heretel of geld

~. vry •an kleurator. Bevorder baregroel. YeJ'W7der eklltera. 5/6 per

bottel. ponTy. Kolltant met beatelllng. Dte lleereT1'011, P...._ 1151, Hhaml..,_

~ouc. 014/11/60

1\fEDISYNE

GESONDHEID Ia u regmatlge erCenl•. Oortulg unit deur ODI 'behandel!nge te gebrulk en u kwaal te ootwortel. Skryf, lnllgtlng l(l"&tls. Bof'~enee8nllddda, Poebus 4%1~. .lobaJme~~bu.,... Bl/9/49

SIEKTE'i e• lh•'&le Hl'ilan! Opera· slee Yermy ell geaon<lbeld herstet. Waarom dan sal u Ianger ly! Bkrl r meld b~nderhede, raa4pleeg Die

Bof-,...

vrou, ~u~ 7M9, .lobarmesburJr.

(Nr. 2)1/9 '49

'n Ander oorsaak van die ge- dric maande.

durige styging in lewenskoste is . Vir die ee;ste keer is lewende I Rimifon sal in Amerika nie

die nywerhddsloonooreenkomstc

j

dtcre . met n V2 . meer. as 80 voor teen die helftc van die jaar Dat lac lone anngevul moct tusscn W<'rknemcrs en werkge- myl _d•e Jug ingcsktet toe procf· vir algcmcne gebruik vrygestel word deur 'n Jewl•nskostc-toc- ,.·ers wnt natuurlik in die pryse

1

-nemmgs 'n paar wcke gclede d . d t d't

· [ ' . - - wor me om a 1 nog ecrs

DWAASHEJD

Jaag is nit• aileen menshk me van w·at g"produsecr word ver- m Amenkn met ape en mu1se b h l'k t t d

· ~ . · d" aan e oor 1 c oe se on crwerp

maar ook noodsaakhk. Maar diskontecr word. Enige afde- Uttgcvoer IS. Alma! het lC op- t d D' . h t

· h id · · ·t ₁ d - moe wor . 1e crvanng e

bierdi<' noodsaakltk c IS nw ₁ l'tng van die prodUS<'rendc ny-l wnartsc n oor ewe, maar ne

1 d t . . "d

· · · · . · . h ge eer a sommtge gocte mt

-van toepMsmg op mense wtc sc werheid b(•;;!Ult vir homse_lf v?'n dtc ape sc . vals.kerms et

I

dels wat in die jongste tyd

inkomstt• £60 of meer per maand . sonder om ·n andcr nywerhe1d me oopgcgnan me. n Kamcra a d . , t d h

1

. . . . • . angewen 1s, na n y u

is nie En om dtc persentsgc- of die bevolking as gchecl in wnt dw renkstc van dH mmse , k t dl t b k

1 k'

• . - • ₁₁ rag cen c u er u osc- wm

wysc toedtemng va~ lewc~sk?s- aanmcrldng tc neem. en sulke' dopgcbou het, toon dat hu e V<'rloor het. tetoelae ook op dte hof:'r m- bcsluit<' is in werklikheid 'n

I

geen slegte gcvolgc opgedocn

komstcgroepc van toepassing tP poging tot wattcr mate die ver- het ~ic, hocwel hulle op een mank is dwaashetd ten top g(•· bruikers uitgebuit kan word, lydstlp blyl<baar g<'sweef hct • •

11 dryf. Indien 'n gt·stadig V<'r- terwyl dwase rcgcring:; sulke toe die anntr~kkingHkrag van

i

1FJW)J:.J1

kil!i}'!l!'?, i'BBD mindcrdc skaal tocgcpas was, oorccnkomstc tot wcttc verhef.l dte aardc mtgesknkcl was.

se van 30 perscnl vir diegene 'n Regcring behoort die belangl' \Vetenskaplikcs verklaar dat dit wat voorheen £15 per mnand van all<' inwoncrs tc behartig

I

die voorloper van menslike

I

ve_rdicn het, en dan geleiddik en die ekonomieSl' ewcwig te rcise bulte die strntosfeer is. . mmd<'r tot op £60 per maand, handhaaf en nie net diegene te _ _ _

sou dit 'n idee van geregtigh!'id I bcskerm wat st<'rk

georgani-bevat hct. Soo~-0 dit. oou tol'gt>- seer is ten koste van diegene !Vervolg van vorige koloml

pa .. word, is di1 Olll'l'delik, want wat swak of glad nic georgani- .

di6 oor-lewen.,ko.,tt>tocla·t"' ann ·. . hoe dtt ook al veroorsaak word S.oek one Tak in die Wandel

-' • •" seer ''' me. · d d' b lk'

rt>Nl., hoogbt>.,oldigd<'., het dit• As di!' hoevet•lheid geld wat - merna~ v~n H' ev_o mg

cane,

Groote Kerk·rebou, ,-ir vraag na ska:u ... urtikel., rn die in 'n ~emeensknp voor hande is sy v<>rbrmk. WII b<'Pl:rk me, h<'~ 'Radio's, Elektriese ToeateUe en algemt>ne lewensko .. tt- nog nt>t afhang van die bedrag goud l'n ons beskawmg sy <'ln~e beret Meubels. Skryf aan one Pos -h _{oer opgeJaag o s a} ·· · t t ·k d _{I' '}· _an · ₍ I' 1_{~' silwer in voorrnad 1s 'n on be-}. en om sulke bepcrkmg deur _{. . d' be•teJIInpatdehnr} •. _{Phil :1\forkel}

• t I I t r • wetgewmg te bclemmer 13 te ' '

nn ll<' out> Oil vuog. teueldl• vermcerdl'rmg van geld

I

.

Posbua 2'7!1. Kaapstad.

.

1 , grootste m1sdaad wat 'n

rege-. , , onmoonthk en dnardeur oo < n ring l<nn begaan

\\ ERKERS BET.\AL SELl< onb<'h'll<'ldc v('rmcerdering van · lonC' l'n lcwenskoste. Laasgl'-

-Dtt is verder 'n fcit dnt die not•mde is aileen moontlik met

werkcrs self betnnl v~r hul ver-I papiergeld wat geen intrinsiekc

Beter

Tabak •

maak Betel' SlgueHe

hoogde lone. Slegs dteg<•ne wat waardc het ni<'.

die eerste om hoiir Jon<' vrn en Indicn in ty<' van skaarsle

--dit ontvang het vir 'n korte

duur voord<''d daarvan, en well !Vt•rvolg in volgende kolom>

Bethal se O.B.'s

op

Vryheidsdag Besiel

Op 27 Februarie hct Offisierc ~ genl. Van der Mcrwe oorhandig, en Brandwagte weer vergader · wat die stnp<'l aan die brand by mnr. L. \V. van der Merwe gesteck het. Nadat die vuur <gcneraal) op die plaas Wit- hoog opgevlam het, hct l'lkcen bank, dist. Bethal, om Vryheids-j sy houtstomp op die vuur ge-fe£'s te vier. Die kommandant, W(•rp en weer sy trou h<'rnu aan mnr. Fransie van der Mcrwe, die Ossewabrandwag en die

Re-het die verrigtinge gelei. publiek.

Nadat ons •n tydjil• gesellig Om die simboliese :vuur het met me. kaar verkcer en ver-I ons weer dlep onder dre indruk vcrsinge gcniet hct, het genl. van ons lo~ as 'n slawc-volk

/llatl/'

le

~

mag wees

Kommando

Van der Merwe 'n kort toe- gckom en ts ons teruggevoer

I

8 ld

•f

IL

~

sprank gelewcr en komdt. Van 1 na die

str~d

op

M~jub~-berg,

D

•

A

I' a8 18

Sigal'el

der Merwe die Geloftc gelees. 27ho Fdebrauane 1881• hv':d dte

t>:·

u v n ons vry et vtr • D · V: d · - ·

Daarna hct ons alma! in op- ons •n beslellng tot durf moed • Je ervaar zgers van Kommando IS die grootste ver-tog na die brandstapel bewccg. en vasberndenheid. ' bruikers van Suid-Airika se eerstegraadse tabak

Brandende fakkels Is deur die Ungestuur deur mev. Hester

c.

·

Boerejeug gedra en ccn aan Joubert> 1

BLADSY \'IER DIE O.B .. WOENSDAG, 2f) MAART 1952

AFTAK

·

ELING GAAN

BRITSE

GEPA

ARD

SUIDWES WIL NOU

ORGANISEER

MET S

M

AAD

..... ~uid\\~ ... tt·r."'

.. kr~

r:

Outjo,

s,\\.A ..

p-

---

--

-11

Tc•a·ughlik

op (:luu·,·hill

~e

hc•-.«wk aau

~mc•a·ika

·n pmu

·

maa

:

tde

gc

•

lc

•

dc

·

in

t-u

nwhang

met die haglik •· Bl'it ... c· c•kon«maic•,.,c• pu ...

i

...

ic•

~

andag

lunt

hi~

k

dat die· premic

·

r

\'an

En~t'

land in oorc•c·n ...

tc·nuuing

uwt die'

afge-taJ,f'ld

t

•

tcw .. tund

Yan

Ra·ittuuje

daar

out

nm~

c·n lwhandt

•

l ; ... ,

c·:a

clat

die'

\u~t•t·ikuuww )H'r ...

grout

!"dfheheer

to

t•gc•p:.a~

het una hum

ni

t•

in

clic• hc·luglikc

•

I ig

HH)t'

tc•

!4tc•l

wat

hom

inderdaad

h c•"'k)

n lwt

nac·

.

In 1940 is ons l;uidwe tcrs feithk 100 per ent ingc weer 111

lede van die O.B Toe die g• • ski! tussen drt• O.B en die ,....,P.

In drc Unic ont taan hct, IS ons

bockc gcsluit en tree die 0 H

in Suidw<'s niP mt•t•r op nie; odra die mol•iliklwicl tusst>n dl

X.P. en die O.B. 111 die Unil• op-g, los was sou on Wel•r di• O.B.-boekc OOJl mnnk ('II SOHS gcwoonwc~ aangnnn. .Maar, "n dit is nou sommcr 'n groot

maar, dw kloof Is nou so groot dat ons 'n brug daaroor· us lt'ls \An die \'l'rll'dc knn Vl'rgt•N; dit knn en sal nou n~e opgt'los knn word nle, mngesil'n diC Xasionale Pnrty•• In dte Unic en in Suidwes·Afrlkn, nou mt:'<'r \'<'rengels hct n wnt wyle oom Jnnnie \\'as. 'n mens lmn nou maar net 'n smt•llt•ry tuss• n diC

:-."at- en gnp-partyc vcrwag.

sc

met 'n let•!tyd vtm tien jnur of min<:ler.

!Soos

Ons Leser

s

!

l

Dit

Sien

j

~---~

Hulle mO<'t slegs hut !.uma •. slutp hernuwe.

O.U -It-ell' 111 'n hc:panlde art a moe l byrnPkuor ltnm, hullesdf

konslittll'er ns 'n kommando,

'n kommnndAnt unnwys en V<'r-.soclt dnt die O.D -l<'ier (b~· ge-br<'l. voorlopig ann 'n gen<'raal <'n • gcbtcd Icier I .hom bckragtig. Sclfs Harry Truman, di<•

pn·-sid• nt Ynn Amcr1ka, hct nit•

ccns die mocltc gcdoen om sy hoo• gas In o!!l 11\lc kleding tf' ont\ang nit•. Toe hy die ccrstc rninl~ter Yan EnJ;wland ontvnng. hct hy 'n lwldl'r pnk klcrc gc-drn met 'n dns vnn sltn'Ut'ndt• bont pntront•. A hoed hl't hy n ,.5 gallon prairie" gcdru. Churchill h t glad nie lckkcr g \'OCI nic t n 1s r.ou-gou nn sy

bo•~cm\'rlend Bernard Baruch

toe. .Mnnr ook hh•r \\ ord hom maar net '11 h•nmg nnnbe\cl'l van ccnhondcrd miljol'n pond

'n belagllkc be lrng wat g lyk-taan nan die mnandPllks tekort in Engclnnd se handel -balnns.

Churchill was verbnas oor die

houdlng v11n Amer1kn se voor-lll1n&llUtndP mann•• tecnoor

Engeland, en toe hy 111 di1•

Amcrlltaan •• Kongre.:; opstnan om te 11ro.ut en sy rcdc met dit• woordc begin: ,.Ek ho·t n:c• hi~r­

natcw J:t•kom om \lin 11 l:dd t••

vrn nit•," bnrs 'n gt•wt•ldlge

hoongclng 111 d1r. kongrPs UIL

B• invlol'd d~.:ur hicrdi<• situnsic

lwt Chun•hlll S<' Vl'rdl'rt•

pmnt-ji•• dan ook bal1• hoi gl'klink

O(l dlr.sf'lfd~ t~d.,tip to.• dit alit'., J:l'hr.ur hl't, ht•t IJutlf'r, dit'

_

Eng 1 t• ,,llni-.t('r van finnn!'lics, dl· mini.,tt•r., \an fillllll.,it•., ~an dil' ~tntt"bond b~·nwkuur gt•roep "" hull.. om huiJl Itt'\ ru. Ao;

g~trour. I;ngt'l.,mannf' hl't hull!' 11atuurlik ingt'\\iiiiK om dit t~

do.-n.

Toe Churchill die Egiptit>.se

.situasiP met Truman bcspreek ••n die dood van Am<'rikaansc nonnc ruo voorwt•ndsl•l g<'bruik

om Truman om te praat dat Amcrika trOCJK• na di<' Sul'z-kananl moet stuur, hct Truman k\\aad geword omdat hy bcst·f h••t dat Churchill Aml'rikaor in dh.' ol· van dh• Mohnmm1•daans<'

wcrcld wou in ongun~ bring. Die Aml'riknnn1w pl'rs h1•t hlt•rllic nt·d<•rllll• hoflikhl'id!i

-halwP ni<• gPbrulk om <lit• Engclsc held bt'laglik te mnak n1c en het nlll'<•n oor \Vinni1• ,. ou h()(•d wat 2:1 jaar gl'll'dt• vir hom spl'llinal gt'mnnk is. oor

sy groot signn• t•n oor sy son-dl•rllng(' gcnllrdheld geskryw1•.

Wal hcl Churchill deur sy Cnnossa-gang na Washington

berdk?

1 1 I Ameriktl hct hom v~ rbincl

em sonder tocstt·mming \'an

f;ngl'lnnd t;t·t•n ntoombomm••

\'Bn Eng1•ls•• lughawc:'ns ar tN n Rusland l<• gcbrulk nie.

C21 Amt•rlka het ondcrnec•m om nan Engeland 1 mlljO<·n ton stan! t<• gee as Engclnnd

hom 2:1,000 ton nllumlnlum • n 20.000 ton t n g .. e. Engl'innd

moet \'II "die stl\al die sclfdt•

prys betnal wat aile an,lur ko-pers tnof't hutaal.

13) Am .. rlka i gcwillig om aan Eng• land 300 miljoen

dol-lars let nhonderd m ljocn pond) not dit 'I ~.A.-fonds tc gee. }.Taur du yr ld was rc cd wck<' voord~<l C'hurehill nn Anwr~Jm gcr i llc·t nl die 1•1ngelse

be-lo\~c.

DERDERA~GSJ<;

:\IOO~mn:m

'n :Mens mOI't dw poiiliPk1•

sltua'!ie studcer om tot di•• in-slg te kom dat punt 7 nic Aileen Churchill bcledig ••n vcr-neJer nie. manr .,Groot·Urit-tanje" tot 'n moondheid van dcrde klas bestempcl En dlt was Churchill \\at as 'n \'rot•t're

)j..,nll' 'n .,t•ko•rt• ,John ('hurchill

wu.., wut oor dit• bltl' van di1•

M't' moondlwd1• Spanjt•, Holland t•n Frunl<ryl,, "~ h1•rtogdom l\fnrlhorough in,;••Jmhn ht•t.

\'undag, nwl'r 11.., :!.'10 jaar latl'r Is dit weer 'n ( hurl'hill - dit• ko•t•r 'n \\ :nston ( hurchill \\,11 dt ur ,.,~ pot.tiek \an die .,\\.mrd

- nie allt•en clie J:n~:f'I.,e lmJW· r111lisnw nie - maar Brittnnj • "''" kt>rkhor tot' tlra.

\'EIWf.I.I)IS(;

Ek b sltau d1t as 'n beshcrtng vnn God omdat. nl di kwaad minister -..·an die vloot in die wat die C'hurchllls die volkc Engel:.e parlemcnt 50 'n groot nang••docn lwt. nou na 'n

god-lawnal teen Altice opgeskop hct dclik<• vergclding roep.

omdat hy dit ge·waag het om Churchill sal oolt onthou "ord

die opperbe\'cl van d c Allan- as die Engclsman wnt uit wllde

tiese Osl'aan aan die Am<mkn- wrnaksug sy tocstt•mming gegcc

ners af te staan. het nun cllc .,;\lor~:l'nthnu-plnn"

Toe Churchill die skip hPta•t' 1 waan·an diP do••l was om

Uuit-wat hom na Amerika sou nPI'nl, st• ... tt•di•, dllr1w. fahril•kt• t•n in-hl't die orke.o; .. Rull' Brilanniu, du.,trielt• ~•·ntrum ... tt• lnnt H'r· rule thl' wavl's" gespcel, mnar nil•ti~ t'll dlt• lund tut 'n wo1•styn by sy tcrugk<'er h<'t hull!' dit h· m:utl(, dit• ~~·-.ondt• ma11nt• I'll

nil' Wl'l'r ge:<p<'<'l nic. \'rllllt'll!l "" .,lnwe '"' dit• 'tt•t•n-AI jnrP gelede :Jkryw•• t•k 111

al my nrtikels dnt F;ngl'lnnd

op pnd kcrkhof tot• t!l.

Na

Churchill sc Canossa-gnng

bc-hoort dit vir almnl duid••lik te

W('('S dat Engeland VIr gocd sy oppcrmag ,·erloor het en nooit weer in staat sal wces om a.<;

n onafhanklike ckonomtc!e

firma op die wcreldmark te \'l•rskyn nie.

O:t j., 'n wondt'rlik • .. ametumg dut d:t' En~t'i'<' lmpt"riuli..,me rondom

noo

bt>g-in het I'll dat <lit' 'ernaam!>tl" militi-rt" I'll pol i-tif'kt' Ieier ~·nn daardie im)>f'riu

-l<ool- t•n .:oudm~ nl' \1\11 Anwri·

kn, Engt•lund t•n Ru ... lund tl'

hrin~; t•n clit• rt·' \an dit• Uuihe ht'\ oll<ing tlt•ur hongt•r I'll IW"

te Ia at .,lt•rf.

By nl onthou wonl tts die Engl'lsmnn wat sy ,.Oif\t'ntndl'r-l.ki•" ~te~oindheid tccnoor die

plnn met sy handtckl·ning be -kragtlg het.

Hy sal onthou word as die

Engplsman wat aan die oorwin-nf\ars voorgcst<'l h1•t dat 1:! mil-joPn Oll.,kuldilfe nwn-.e yan

<Vervolg in volg~ndc kolom)

BRITSE WERKERS NEEM

DINGE GEMAKLIK

'n Vergelyking tussen dit' \\ erkgee~ van die 'er!>lane

volke wat Amerika.anse hulll gt>bnlik om weer OJ> die been

te kom, met die nm die Britse volk wat dlnge maar gemaklik

nil \at en verder op Amerikaan"<' Jlt>fdadight•id wil bestaan,

j.., \Cn·at in 'n hoofartikel \an diC' Jo~ngel"'' blad Union. Die

blad handel oor die ekonomit..,e oorlog n llt b~ig is om

tu-.sen Engeland en sy 'oormalige 'yande, Duit...,land, Ita til'

en Ja,pan aan krag te wen. J<~lke koernnt bring die tyding

van meer markte wat deur die Duitsers, ltalianers en

JaJ>an-ners ,·erower word, vt>rklaar Union.

\rUKff' 'un on .. ,oor\\inning.'

J)jp nuit..t>r .. , Italiuner-. t•n .Ja(Mnn!'n; 1.. det>glik bt>wu' duan·nn dut hullf' 't'r~lanfl \ olkl' i'<. (;r., olglik werk hulle nwt \l'rduhb•lde ~wt'r om \H'I'r

In 1951 hd m n J. G. Stry-dom m Suld\\Cs gcsc ons \\CCt

nog nie wnt st• republlck ons wil he nic. \VI'I. hy behoort goed t<• Wl'c l, maar durf flit nl••

.se nic. want dan \'erloor dit party Stcmme: SC hy huite dH•

Statcbond, dan stem die Uritl•• Sap. en !lC hy binne die

State-bond, dan stem die O.B. nle.

l\faar dit• tyd hct aangl'breelt

dat ml'IISI' hullc n1c m1•N vt•rder

van politH'I wat dh• voll< alll'rll'i

dinge wy.,munlc \nut 11'1 ni1•. On· lang, h1•t Dil' Suidwt•!!lPr, die N .Party-rt•gcring:<kocrunt vun

Die kommandant•• \'an 'n nan-tal lwmman!lo's kom dan wet r IJymclmar, lwn titueer hulles•·lf

11s 'n geno nwl rnnd, wys 'n ge-ncrnal ann en 'l'rsoek die 0 B -I lcr <by g br k \'oorlopig ann 'n g bled ldcrl om hom t< be-krugtlg

AI die g ncranls van Suid\\CS kom <'indt•lllt bymckaar, konsti-tucer hullt•S<'lf ns 'n g~bicds­

rand, wys n geb.cdsleicr nan en \'l'r ock dt<' O.B.-Ieicr om hom te b krn1:'tlg . .Aangcsien die gebicdsrade d1e kon ... tituercnd<'

hggnme van die Grootrnnd van die 0 cwnbrnnu\\Rg 1s mo• t eli<• gt hu dsrnud van Suidwcs ten slotl1 hy <Iii' GrootrARd aan-so<'k docn om -<•rkcnning.

All<! korre ponden!'il'" uit Suid-WPS moc-t ger1g word aan Die

gtnfhoor, Osscwabrandwag,

Pos-bu~ 1111, IGroote Kerkgebou 703>, Knnpstad. RED.I

Suidwes, gc~e die Sappe maak

I

die Engebc bang. hul vt•rtel \·1r

0

die Engl'ls•• ons. die N P.. sal

U

'n republil'k uitrot•p, maar die

Engelsc gio dit nou .nio• m••cr

Moeder se

Offer

nie, want hulle sil'n ons docn I

dit nie. Di<' O.B. glo dtt ook lanknl n1c mccr nit•, daarom

:\h•\•, S. E. Stander ''lln Bar-moct nou hard gcorganiH'<'r

word ten cindc die rt•publlck tc

kry wat on:> in 1902 V<'rloor het, , rlngt.on, Kny::ma, hl'l \'anjaar

en met party<' ann bcwind net soos \'OOrheen hnar bydrae

en dit kom nou nh• daarop nan vir Vryheldsdag rc:'gstrceks aan wattcr cen nit>, -.·ant hul buitc- D1c 0 B. &<'~tuur. In 'n

bc-landsc b<'leid l!< nou ('(·ndcr:> gl'lt'ldl·ndt• br1ef skry! sy as \·oJg kan ••n sal ons d1t nooit kry nic. aan hanr medc-A!rikancrs:

Die vraag aan die Grootraad van die O.B. i.s nou: moct Suid-wcs se O.B. by die O.B. van d1e Unie annsluit of moet die O.B. van Suidwes bl'gln wanr ons op· gchou het, of mol't O.B.-lcdc nou opnuut ingcsWI'!'r word? Ant-woord asseblief in Die O.B.-koernntjie 11odat al die O.B-l<·de sommer knn wect wat om

t(• begin.

IVtr organisaslt•- doclcindPs het die Oss!•wabrnndwng clit• Unie in ses gcbit'de Vl'rdC'l'l: \\'es-Kaapland <Al; Oos-KilRP· land CBI; Vryataat CCI;• Natnl

CD); Suid-Trnns\·aal CEI; ••n Noord-Trans\'nal IFI. Blnm• hierdie organisatoritose

raam-werk sal Suidwcs ns Gt•bied G mgcdeel moet word.

O.B.-lede in Suidwcs hocf nie opnuut ingcsweer tc word nit.

C\'ervolg vnn vorlge koloml ,.Dit beteken een\·oudig dnt

ons die oorlog weer \'an voorar aan oor V<'g te-:n die \'erslam• ,·yande - en hi<'rdie keer vcg

ons met 'n verskriklike

agt1•r-stand in 'n ekoncmi~>se

wor-stt>ling waarm ons min hoop h••t

om enige bondgenotc tc vlnd on-dank'" mnr. Churchill se besoek aan Amerika

011 hul vot•lt• te kom met he-hulp Hln ,\ml'rikaun"l' hulfl.

Brit .. e \u•rlu•r' ann dif' andl'r Ouit'e afkom., \\at huitt•hnnt Duit'lland in Oo,·Euro(ll'"''

Daar my hart ho•• ouer ek

word m~'<'r opreg met die saak \'Ot•l, t•n ck nie mf'!er dte \'OOr-rt•g h('t om die vir my heilige Pll'gt.ighcid by tl• woon nie, sal l'k nogtans ml't di<• hulp van God nooit daRrvan sk<'i nie en Sl('l'dll my g(')oflt• g<'trou na-kom totdat di<' H<'n' ons op die llllrdl· van mc:'kRar sk<'i. Agter

'n politieke party sal ek nooit

\I'Ct'r nanloop nie - dit berou my dnt ek in di1• Vl'rlt>de

nutt<'-lo~e kruisies gnan trek het. Ek 111 nou 73 jAnr oud <'n kan nic ml'l'r do!'n wat ek gedot>n hl't nie. maar <'k \'ertrou dat mnr. J. A. Smith, die Jig !'<81 ontvang om sy Ieiding n•g te gebrulk ('n

hoog te ag. God het die gebcde

v••rhoor I'll ek Is dankbaar dnt

Hy hom Wt•er herstel h('t. Toe

ek l<'es van die pragtige

Vry-hcidsdagvu•ring het daar trAnc

in my a.• gckom \'an dankbanr-heid, ('n ek stuur my gering" offcrtjie wat ek vertrou iets sal bydra nl is dit maar 'n druppcl. Dlt kom van 'n hnrt

\\at nog CPtrou bly aan God t n

\'Rdi•rlnnd en nan niemand mPcr nic.

,.Dit is te me<:r grotc5k dAl

die oorlog van 1939 tot 1915

juis grootliks geveg is om !li1• ,rebl'llc-volkc' van Dults!And,

Italic en Japan te d11'ing om

terug t1• k"er na die ortodoks••

\l'crcldhand<'l in plans \'nn

clto-nomi!'sc st<'lsels van hul I'll' op

te bou md behulp van wnp

n-dwnng op hul bure. H t rin \I'll~ ons en ons bondgenote altt• suk-S<' vol, en hlerdie land, wat die m cste 'l:an wcreldhandel

nf-hnnklik is. moct di gevolge nou In die aangesig stnar tc

kant i" nit• nllel'n onrtui.: dat Iande grwoon hl't, ...-an hui,. t'll hul11• :n Iii•• afltl'lope 011rlo~: Kl'- haard verdr~ \"e mol'' \\ 1rcl ""

wl'n hrt nit•, mnar dat hulle in wat later in die Engelsc

pnrlc-hil'rtlio• Janel 'n Vl'rdt•rt• oorwin- ment bt'ldt•nltoon Jwt dut h~ nor

ning- our ,lulpitnli-.tie'e uithui- diP Vl'rdrln:ng \·un dit• 12 mil- C .. DIP. 0 B." "0'11 ~et!ruk deur Pro

E• deola•l>rukker). l'tellenboa~h ,.,r

tin!:;' lwhaul het. G11\olglik joen Duit.,c•rs u;e hart'l•l•r ;., rtle •t•r.ur1 en ultgewero: voorslag

me •11 hnllt• tint bulle din~;t• maar nie. IF.drno) D•pork, Groote Kerkl:rb<ou

J:t•nt.~klll< knn rw••m I'll dit> Gods m1•nll' mnal slndig mnnr 703, """'"'" 1411, Korkptero Kn•p·

\TUR;te \lut 'n clubltl'lt• oorwill-

:-

s

-

ek

_

e

_

r·

---·-·

·-~

---.

nllll{ knn l:<'llil't. Sif•J:" d.l'

0.8.

VRIENDSKAPSENTRUM

om mldd \'an 'n bynn hopelo c diC ckonomicsc worstcling.

!!Wunrl!lfl ekonomil'!<t' It'""~' kun hull • tunK VIlli d'•• ll'<'lldl'l'l

oor-tulg d 1l llrithwjo• iml<·rduad

di lngoffpr \811 'n dubhell'

nrdl!rluu~: \\a - dil• \l'rlie"

\on !I) J:mpirl' l"n die bl'rstt'l 'lUI .,.l ge\'narJik,.tc

h:mdt'ls-meclt•dlng rs.

Groote Kerkgebou 604, Kaapstad

Vir

IH Bn.ELE ~MH:IU..AAG

.. nie Wl'rklikP red.- nanrom d' l'tryd waarin ons It' \\ikk I

gt•ruuk het so hoprloos 1s, is d:t•

,DI Brl

I k

m de Hecrhke koff1e: Tee: Koe dra!lke Roomys Geroosterde brood:

ToebroodJICs: Soep en Nzgcn:g

Besoek ons wanneer u in Kaapstad is