"^ il PROEFSTATION YOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS TE NAALDWIJK.
STAMSLABOON
1978
Rassenproeven eerste beoordeling.
J.H. Stolk en N. Stijger.
Rijksinstituut voor Rassenonderzoek
( gedetacheerd op het Proefstation te Naaldwijk).
Niet voor publikatie — ^ ,„!,,<} Intern verslag no. 59
INHOUD PAGINA
1. Proefopzet en genomen rassen Tabel 1 5
2. Waarnemingen 4 5. Resultaten van de beoordeling in Sappemeer
Tabel 2 5 4« Resultaten van de beoordeling in Vierpolders
Tabel 3 6 5. Resultaten van de beoordeling in Naaldwijk
Tabel 4 7 6. Samenvatting beoordelingen alle proefplaatsen
Tabel 5 8 7. Produktiecijfers Tabel 6 9 8. Samenvatting van de belangrijkste opmerkingen 10
2
-PROEFOPZET
In het voorjaar van 1978 werden 19 stamslabonerassen op hun gebruiks-waarde beproefd in het vooronderzoek. Als standaardrassen waren in de-ze serie opgenomen: Prelude ( Royal Sluis) en Comprise ( Broerse).
De proef stond op 3 plaatsen, namelijk op de proeftuin in Vierpolders, op de proeftuin te Sappemeer , en op het Proefstation te Naaldwijk. Op alle proefplaatsen ging het om een éénmalige pluk, in Sappemeer werd daarnaast ook nog een meermalige pluk uitgevoerd. In Vierpolders werd met 2 plantafstanden gewerkt. Op alle proefplaatsen lag de proef in tweevoud, behalve plantafstand 2 te Vierpolders ( enkelvoud), en de standaardrassen ( soms in drievoud). Het gewas had op alle proef-plaatsen last van bladverbranding. Het waren echter op alle proef-plaatsen dezelfde rassen die dit verschijnsel het sterkst vertoonden.
De zaai-, plant-, beoordelings- en oogstdata waren als volgt s
Proefplaatsen zaaidata plantdata beoordelings data oogstdata Vierpolders Sappemeer Naaldwijk 24 - 3-78 3 - 4-78 4 - 4-78 21 - 3-78 4 - 4-78 27 - 4- 78 24 - 5- 78 28 - 4-78 9 - 5-78 11 - 7 - 78 21 - 3-78 ter plaatse 21 - 6- 78 gezaaid 24- 5- 78 (eerste) 2- 5- 78 t/m 10-6-78 11- 7- 78 20- 6- 78 en 27-6-78
De plantafstanden in Vierpolders waren: I 35 cm in de rij en 47»5 cm tussen de rijen,II 35 cm in de rij en 40 cm tussen de rijen en 2 plant-en per pol. De veldgrootte bedroeg 4»48 m2. De plantafstandplant-en in Sappemeer waren 35 x 40 cm en 35 x 55 cm en in Naaldwijk 35 x 55 cm. De veldgrootte bedroeg resp. 4«65 i2 en 4.0 i2.
Tabel 1. In de proef opgenomen rassen. veldnummers Rassen Cod A B
c
D Prelude E F G ïï J K L Comprise M N 0 P Q R S T e Vierpolders Plantai stand I 11 . 35 10 26 20 17 9 19 2 28 4 18 36 1 25 3 27 34 33 12 II 22 6 13 5 15 37 30 16 23 40 317
38 8 32 21 39 24 29 14 11+2 !i
1
!
43 51 41 44 55 61 60 50 58 53 47 57 52 54 42 45 46 49 48 59 56 Sappemeer éénma I 3 8 1 4 167
14 10 12 13 9 25
6 18 17 15 11 .lifte II 29 36 21 31 23 33 27 30 32 25 28 35 26 34 20 22 24 19 meermal I 7 9 15 16 18 5 12 2 11 1 17 6 3 14 13 4 10 8 ifte II 28 35 34 33 25 32 27 19 30 21 24 20 26 22 36 29 31 23 Naaldwi.ik I 1 16 8 19 5 14 11 3 12 6 18 17 20 15 2 13 9 7 4 10 II 37 39 33 34 23 standaard' 30 r a s 36 28 22 25 21 24 35 standaard ras 29 26 32 40 27 31 38Toelichting: Vierpolders *= Proeftuin Vierpolders Sappemeer = Proeftuin Sappemeer Naaldwijk = Proefstation Naaldwijk
Plantafstand 1 = 35 cm in de r i j , 47,5 cm tussen de rijen. Plantafstand 2 = 35 cm in de r i j , 40 cm tussen de rijen. Eénmalige= éénmalige pluk
Meermalige= meermalige pluk
4
-WAARNEMINGENIn Vierpolders zijn de twee proeven éénmaal beoordeeld door een bedrijfsvoorlichter en een tuinder. In Sappemeer zijn de proeven door een algemene groep beoordeeld en in Naaldwijk werd de proef
éénmaal beoordeeld door de deelnemende zaadbedrijven, de N.A.K.G., de gewasspecialist van het Proefstation te Naaldwijk, de gebruiks-waarde-onderzoekers, en enkele bedrijfsvoorlichters. Bij deze beoordeling werd gelet op de gewasopbouw en de peuleigenschappen
( kleur, vorm en lengte). Tevens werd een cijfer gegeven voor de gebruikswaarde. Be cijfers werden door opmerkingen gemotiveerd. De resulaten van de beoordelingen zijn weergegeven in tabellen. De belangrijkste opmerkingen zijn verwerkt in de samenvatting van de belangrijkste opmerkingen gemaakt op de drie proefplaatsen.
ibel 2 . R e s u l t a t e n v a n de b e o o r d e l i n g e n te S a p p e m e e r , u i t g e d r u k t i n c i j f e r s , issen •elud,e m p r i s e C o d e A B C D E F G H J K L M N 0 P Q R S T 6
7
5
6.
6
4
4
5
6.
7.
7
7-5
4
7
6.
6
5
6
barna 1 ïwas • 5 • 55
5
5
ige oogst kleur5
7
5
6
6
7-5
8 87
7
6
7
6
86
7
5.5
6
7
vorm6
6
6
7
6
7-87
7
7
7
6
7
7
7
7.
6.
7
65
5
5
leng-te6
6
7
7
7
7
9
7
6
6
6.5
6
6
7-5
7
7
7
7
7
mate van vol-alg. in-druk groeid-heid7
7
6
7
7-5
5-5
4
4
7
87-5
7-5
6
6
7-5
7
6
5
5-5
6
6.5
5
7
6.5
5
4
5
7
86.5
6.5
5-5
5
7
7-5
6
5-5
6
meermaliëce gewas oogst kleurleng-5
5-5
5-5
6
6
7
7
7
6
6
5-5
6
5-5
7
5
6
5
5-5
5-5
te 6 6 8.57
7
9
9
9
7
7
7
6
7
9
86
7
6.5
7
diki5
7
7
8 85
7
5
6
7
7-5
8 6.85-5
7
87-5
7
6.5
slichting: gewas : 7 goed 4 te licht 9 te zwaar kleur : 7 goed 4 bleek 9 donker vorm : 7 goed 4 slecht 9 zeer goed lengte: 7 goed 4 te kort 9 te lang dikte : 7 goed 4 te dun 9 te dik
mate van volgroeidheid: 10 volledig, 0 zeer jong algemene indruk: 7 goed 4 slecht 9 zeer goed
bel 3. Resultaten van de beoordelingen te Vierpolders, uitgedrukt in cijfers, s s en elude uprise Code A B C D E F G H J K L M N 0 P Q E S T Kleur pH
7
7
7-5
6.5-6
4.5
4-5
4.8
6.5
6.5
86.4
5
4
7
6.3
5.5
6.87.5
pl2 86.5
7
6
6.3
4
4
4
7
6.5
86.5
5
4
7
5
6
6.5
8 Lengte pH7
7
7-5
7
7
7.5
8.5 67
7
86.3
89
87
7
7.5
7-5
P126
6
87
7
7
85
7
7
7
6.
6.
7-6.
7
7
7
5
5
5
5
5
rott pH6.5
87.5
86
6.5
7-5
7
7
5-5
7.5
6
7
86
6
6.5
7-5
8 e punt P125
5
86
5
6
7
6
6
7
85-5
87
6
6
6
5
8 A l g en van pH5
5
5
5
5
6
5-6
5
6.
7
6
7-7
5-7.
6
5
4
5
5
5
5
5
. indruk de peul P12 ]4
5
5
5
5
6 -67
67
5-5
6
7
6
7
6
5
5
1 . . j gebruiksw. pH7
7
7.5
6.5
6
4.5
4.5
5
6
6.5
86
5
4
7
6
6
7
7.5
pl2>7
6
7
6
6.3
4
4
4
7
6
86.5
5
4
7
5
6
6.5
8 slichting: kleur : lengte: 7 goed 7 goed 4 bleek 4 te kort 9 donker 9 te lang rotte punten: 9 niets 7 weinigalgemene indruk: 7 goed 4 slecht, gebruikswaarde: 7 goed 4 slecht pi 1= plantafstand 1
pi 2= plantafstand 2
4 veel
9 zeer goed 9 zeer goed
bel 4« Resultaten van de beoordelingen te Naaldwijk, uitgedrukt in cijfers. c
a
s s en e A B C D d u d e E P G H J K L p r i s e M N 0 P Q R S T Gewa Gewa groott e 7 . 2 7 . 0 6 . 9 6 . 6 7 . 6 6 . 9 9 - 3 8 . 5 7 . 7 6 . 7 6 . 3 6 . 9 7 . 0 8 . 6 6 . 5 5-6 7 - 4 8 . 0 6 . 6 s o n t w s stevighei d • 6 . 3 6 . 4 5 . 6 6 . 3 5 . 4 5 . 9 7 . 1 7 - 3 6 . 0 5-7 5 . 5 5-7 6 . 4 6.6 5 - 4 4 . 1 5-7 6 . 1 6 . 3 i k k e l . ranke n I i 6.6 7 . 0 6 . 8 7 - 3 5-9 6.6 6 . 2 6 . 5 6 . 6 7 - 3 7 . 2 7 . 1 7 - 4 6 . 6 7 - 2 5 . 9 6 . 0 5 - 9 6 . 2 m ff nabloe i • 6 . 4 7 . 2 6 . 7 7 . 6 6 . 0 6 . 6 3 - 3 5-2 7 - 6 7 . 6 8 . 7 7 - 4 7 - 7 5 . 0 7 - 4 5 . 1 6 . 1 4 - 9 5 . 1 Vroe/-hoeveelhei d oogstbaarhei d * 6 . 8 7 . 1 7 . 6 7 - 6 6 . 4 5-9 4 . 3 4 . 8 6 . 7 7 - 3 7 . 8 7 . 6 7 . 2 6 . 1 6 . 9 6 . 1 6 . 7 7 . 1 6 . 1 ^heic volgroeidhei d ( * 6.6 7 . 0 7 . 1 7 - 5 6 . 4 5 . 6 4 . 0 4 - 9 7 . 0 6 . 8 7 - 8 7 . 6 6 . 8 5 - 5 7 . 0 5-7 6 . 4 6 . 8 6 . 0 V r o e ; P e u l hoeveelhei d oogstbaa r • mat e va n 7 - 5 7 . 3 6.'3 6 . 8 7 - 5 7 - 3 7 - 3 6 . 0 6 . 3 6 . 0 6 . 8 7 . 0 6 . 8 6 . 8 7 . 0 7 - 3 6 . 3 7 - 5 6 . 0 die i d t mat e va n | volgroeidhei d I • 6 . 9 6 . 9 6 . 6 7 - 3 7 . 0 6 . 3 7 - 4 5 . 6 6 . 1 6 . 1 6 . 6 6 . 2 6 . 9 6 . 3 7 - 3 6 . 9 6 . 2 7 . 1 5-7 Kwal H CD 4 - 9 5 - 4 6 . 1 6 . 2 6 . 0 8 . 0 8 . 0 8 . 0 6 . 1 6 . 3 6 . 3 6 . 3 7 . 2 8 . 0 6 . 0 6 . 9 6.6 4 . 8 6 . 3 i t e i t lengt e • 5 . 8 5 . 9 6 . 7 6 . 9 7 . 1 7 . 1 8 . 4 6 . 2 6 . 1 6 . 4 6 . 7 6 . 1 6 . 8 7 - 5 7 - 2 6.6 6 . 6 6 . 4 7 . 0 peul • 5-7 5 - 7 6 . 3 6 . 8 6 . 3 7 - 3 7 . 6 6 . 7 6 . 1 6 . 6 6 . 0 6 . 2 6 . 8 7 - 2 6 . 2 6.6 6 . 5 5-7 6 . 6 uniformitei t j • vor m 6 . 3 5 - 9 6 . 5 6 . 4 6.9 7 - 0 7 . 6 6 . 6 6 . 1 6.6 6.6 6 . 4 6 . 6 7 . 0 5 - 9 6 . 8 6.6 6 . 3 6 . 0 Gebruikswaarde \-> fi 6 . 5 6 . 3 6 . 1 6 . 6 6 . 9 6 . 1 6 . 7 5.1 6 . 3 6 . 0 6 . 3 6 . 2 6 . 1 6 . 1 6 . 3 6 . 4 6 . 0 5 . 9 5 . 4 meer -ma l ig e plu k éénmalig e ; 6 . 6 4 . 85-7
6 . 6 6 . 3 7 - 0 7 . 2 5 - 5 6 . 4 6 . 5 7 . 0 6.6 6 . 7 6 . 7 5 . 6 6.6 7 . 0 6 . 8 7 . 2 -ichting: >tte righeid :en en nabloei eelheid oogstbaar : van volgroeidheid .r :te ormiteit uikswaarde7 goed, 9 "te veel, 4 te weinig 7 goed, 9 zeer goed, 4 slap 10 geen, 0 zeer veel
10 zeer veel, 0 niets 10 volledig, 0 zeer jong. 7 goed, 4 bleek, 9 donker 7 goed, 4 te kort, 9 te lang 7 goed, 4 slecht, 9 zeer goed 7 goed, 4 slecht, 9 zeer goed 7 goed, 4 slecht, 9 zeer goed
CD m -p cd cd H ft «H O O u ft ft o Pi 0) 60 ö •H r H CD <Ö r ) O O cu CD •xi Pi cd > • H +3 -P CÔ i> f! cu 0 cd C O L A r H O) ^ > cd EH Cl) Tb P) cd cd ü w Ai • H
£
, Q cu O CM > T™" !> co CU - p 60 Pi cu i-3 U Pi CU r H cd & eu ü CD n d o o Pi cu m an cd PI CM S S C M i> eu CO a CO CU CO VO CO t - - MD I A O vo ^ m vo y ) t--VO CM 1 A 4 I A O VO C~- C"- VO VO O CO CM t ^ i n vo vo > • vo vo va I A vo t ~ - v o c— I A K V r VO ON T— t — V - I A O I A CM T - v - I A ^ i " O ON " t VO VO VO VO VO VO VO I A V Q V O V Q V O V O V O V O V O V Q I A I A IA LA IA • • • c— vo t— vo vo 't ^t 't c~- vo co vo LA -t c-- LA vo vo oo L A I A I A L A L A L A • • • • « « t ~ - [ ~ - c — v o v o ^ - t i r \ vo vo co vo m < t t-- vo vo t— r— L A I A I A L A I A L A L A • • • • • • • v o v o I A c-- vo I A - t L A c— ca vo vo I A m t-- t>- vo I A VO CO ON C"- CJN v - T - ' t CM T - ' t C~- v - CO I A W VO VO ' t O I A m vo VU c ~ - c ~ - c o v o v o v o v o v Q v o c~- r— vo vo vo t— vo vo co t— t— c— co I A c-- c— I A I A I A I A I A c— v o v o C— C— VO f - t>- c— L A LP» LT» • • • o - t— t— t— co VO c— f A t — CO VO CO ON OD I A I A t — tr— t — LOl LP» • * v o v o co t > - c — G N O N O N t - — c - - c - - v o t— ON co vo c-— vo c— VO VO c~- t— c— LA LA N O V N V O V O V Û V O V O c-- c - t— t~- t— 0 ^ ' t • ^ - c ^ J 0 0 0 0 1 - ^ A K ^ K ^ ( ^ J O O C T ^ v o c o ^ < ^ ' t I A VO VO VO c o c o c o v o v o v o v o C— C O V O V O V O " t v o L A I A L A I A I A CO VO D— V O V O ' t ' t ^ t > - VO 00 VO I A ' t t — I A VO VO CO I A I A l A L A C O l A l A « t I A L A CD L A t > [— C— VO VO t t ' t VO VO CO VO I A ' t N VO I A VO C -IA -IA • • LA IA IA VO VO LA C"— O- VO VO IA VO LA f— IA VO IA IA IA LA LA I A h I A VO VO t — CO CO f - t - - VO C - - V O C O VO. C— L A VO C— CO CM I A I A f— CM C T \ C M ' t f - ' t ' t l A VO t — VO VO L A l A C O V O t ~ l > t - - VO VO I A V O V O V O I A I A L A L A L A • • • « • VO C-— ' l A V O V O ' t ' t I A VO f— C— C— L A ' t C— V O V O I A VO « i F q o n t H I P q C j J W ^ M H P S î S i O C M C S ' r t C Q E H CD r H CD U P4 CU M • H U P i a O O 8 -not <D O 60 U CD w cd 60 > cd N Pi rH -CD +5 ®M co , 3 - P Pi -p o O CD O V d C T \ r H M »ON r. - P - p ^ f .£ - U O O -•ri M X T J r H CU CD CD CD O Cu>rH - P 60 - P . O , , ' t t ^ -" t ^ t •* •• " '••xi ai tiTi CD T } eu eu o U p o ha cd 6060 cd ^ fr- > t-c— m "M • • • • CD - H «ÎH - P p" çd pi 60 U So) ä p C D r H CD CD Cs M i-q c53
rH ft Cl) bû • H <-\ crt y PÎ "•CD ••CD fH CD 0) a eu ft Mn ni CO3
-ft a cd CD - P ba m • H C H r H cd cd - P a PJ Pi cd CD rH CD ft a w Pi P I CD CD (T) <d a H CD O ft a ft ö cd - H CM •xi P! cri - p m <H cd H^> 60 fclû Ö Pi • H - H r H r H Cd Cd & & U U CD CD .3 ,3 0 CD T - CM - P - P W CO b0 60 O o o o CD CD 60 60 • H - H Pi r H r H cri rH ft cd cd a a Pi p i '•CD M Ü m su) VD P) (D T i rH O \ •«AJ ' O ' H • H - H > ^ Pi<X>Ti U rHrH CD • H cd cd cd cd CO t > > | 2 H ! 2 H Il II II II II II CD a v- CM T - CM co co > !> is; Is; 60 P! •r) -p .3 o • H r H CD O EHA B C D ude E F G •H J K L ciseM N 0 P* Q B S T Vierp plant I 1.12 1.03 1.23 1.07 1.21 1.16 0.85 1.03 0.94 1.00 0.92 1.09 1.09 0.92 0.92 0.96 0.94 1.12 0.89 olders afstand I- p II 1.00 I.05 1.16 1.16 1.16 I.05 1.00 0.87 I.03 0.98 0.94 Q.87 0.87 0.94 I.05 1.00 0.80 0.80 1.00 1.16 0.89 Gem 1.06 I.04 1.20 1.12 1.14 1.08 0.86 I.O3 O.96 0.97 O.9O 0.97 I.O7 O.96 0.86 0.88 0.97 I.I4 0.89 1st II I 0.87 I.03 I.07 I.03 I.27 1.00 I.07 0.58 I.09 I.I4 O.92 I.05 O.96 0.85 1.00 0.80 0.83 0.98 1.12 I.05 1.12 Sappemeer é énma I I.40 0.82 I.29 1.18 -1.16 0.84 0.97 O.9O 1.01 0.77 0.77 0.80 0.97 0.95 1.01 O.9O 0.97 0.77 lip: 11 1.55 1.03 1.44 1.03 -1.23 1.55 1.23 1.01 0.97 1.10 1.35 0.92 1.20 1.20 1.18 I.46 0.86 Gem I.47 0.93 I.37 1.11 ' -1.19 I.I9 1.10 0.95 0.99 0.94 O.77 1.08 0.95 1.08 1.11 I.O4 1.22 0.82 meermalig I I.70 1.59 2.02 1.87 -1.94 I.46 1.08 1.51 1.55 1.33 1.44 1.53 I.48 1.38 I.63 1.51 2.06 1.35 II 1.66 1.61 1.63 1.70 -1.81 1.51 1.38 1.55 1.55 1.31 1.26 1.03 1.48 1.53 1.25 1.61 1.44 Gem 1 .68 1.60 1.83 1.78 -1.87 1.48 1.23 1.53 1.55 1.32 1.44 1.40 1.26 1.43 1.58 1.38 1.84 1.40 Naaldwijk I 2.33 1.84 2.13 1.45 2.03 1.75 1.48 1.23 1.50 1.63 1.30 1.70 1.40 1.58 1.48 1.66 1.53 1.89 1.88 0.83 II 2.O3 1.84 1.75 1.80 2.I3 2.I5 2.11 2.11 1.98 I.78 I.69 I.39 1.86 2.04 1.83 1.33 0.93 1.90 2.20 I.39 Gem 2.18 1.84 1.94 I.63 2.08 2.15 1.93 1.80 1.60 I.64 1.66 1.34 1.78 1.40 1.80 I.65 1.49 I.23 1.89 2.04 1.11
10 -Samenvatting van de belangrijkste opmerkingen, gemaakt te Vierpolders,
Sappemeer en Naaldwijk.
Eas Opmerkingen i . . . . —
A Tamelijk rankend, Botrytis, enkele rotte puntjes, fijnere "boon.
B éénmalig produktief, vroeg "bloeiend, rotte bladeren, wat rotte punten. C rankerig, te laat, gaat liggen, grove boon, niet éénmalig produktief. D grove boon, wat rotte punten.
E rotte punten, laat, ranken, heterogeen.
P niet homogeen, dun, kleur donker, liggend, rotte punten. G lange donkere boon, dik, grof, veel doorbloei, te lang gewas. H kleur donker, fijn boontje, laat, wel mooi rond, aparte vorm. J enkele rank, rond boontje, ongelijk staand, wat rotte punten. K rotte punten, wat bleek, wel homogeen.
L grove stugge boon, wat plat, laat.
M rotte punten, enkele rank, vroeg bloeiend, neiging tot liggen, wat fijne N laat bloeiend, rotte punten, wat fijne boon, kleur grauw groen.
0 laat bloeiend, lange donkere boon, te wild, rond. P grove boon, vroeg, veel krom, niet homogeen. Q laat bloeiend, enkele rotte punten.
R lichte kleur, rotte punten, laat bloeiend, rommelig.
S grove boon, wat rotte punten, laat,'lichte kleur, niet homogeen. T gaat liggen, veel aborti's, laat.