AANPASSINGEN EXAMENS 2011 TIJDVAK 1
VMBO-KB BIOLOGIE
EXAMENOPGAVEN
Algemene opmerking: alle afbeeldingen vervallen. titelblad
tekst aangepast (Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage.): Bij dit examen hoort een bijlage.
bladzijde 2
tekst boven vraag 1 aangepast:
Enkele organen die zich in de buikholte van een mens bevinden zijn de nieren en de blaas. In deze organen worden afvalstoffen uit het bloed verwijderd en afgevoerd met de urine. De urine wordt verzameld en tijdelijk opgeslagen totdat je gaat plassen.
Enkele delen van deze organen zijn: P: nierschors
Q: niermerg R: urineblaas S: urinebuis
vraag 1 aangepast:
In de informatie hierboven worden enkele taken van de organen genoemd.
--> Welke letter geeft het deel van het orgaan aan dat afvalstoffen uit het bloed verwijdert? En welke letter geeft het deel van het orgaan aan dat urine tijdelijk opslaat?
vraag 2 aangepast:
Als je plast, wordt de urine afgevoerd.
--> Welke letter geeft het deel van het orgaan aan dat de urine afvoert? correctievoorschrift vraag 2 aangepast (maximaal 1 punt) Antwoord: S (= urinebuis)
bladzijde 3
vraag 3 aangepast:
Zowel planten als dieren hebben weefsels en organen.
Welke twee delen kunnen worden aangetroffen in weefsels van dieren en planten? (Kies uit: A B C)
B celwand en celkern C cytoplasma en celkern bladzijde 4: geen aanpassingen bladzijde 5
tekst boven vraag 6: verwijzing naar afbeelding vervalt bladzijde 6
tekst boven vraag 8: tekst aangepast (Hun aantekeningen worden weergegeven in de afbeelding.)
Hun aantekeningen worden hieronder weergegeven. dit is per portie patat
1421 kJ eiwit: 5 g vet: 17 g koolhydraten: 42 g zout: 1,3 g bladzijde 7 vraag 12 aangepast:
Kelly leest verder in de voorlichtingsfolder. Een zwangerschap is te voorkomen door:
1 te verhinderen dat de zaadcellen in het lichaam van de vrouw komen, 2 te verhinderen dat er een eicel vrijkomt uit een eierstok,
3 te verhinderen dat er na een bevruchting innesteling plaatsvindt.
In de voorlichtingsfolder worden drie manieren genoemd om een zwangerschap te voorkomen: 1, 2 en 3.
Hieronder staan drie voorbehoedmiddelen genoemd.
--> Geef voor elk voorbehoedmiddel aan door middel van het cijfer 1, 2 of 3 op welke manier dit voorbehoedmiddel een zwangerschap voorkomt.
De anticonceptiepil: ... Het condoom: ... Het spiraaltje: ... bladzijde 8
tekst boven vraag 13: tekst vervalt (Onder dekweefsel bevindt ... typen dekweefsel weergegeven.)
vraag 13 aangepast:
Een type dekweefsel is bedekt met korte haartjes en een dikke slijmlaag. Waar bevindt dit dekweefsel zich?
(Kies uit: A B C) A in de huid B in de luchtpijp C in de slokdarm
Antwoord: B bladzijde 9
vraag 14: tekst vervalt (In de afbeelding hieronder zijn schematisch enkele longblaasjes weergegeven.)
vraag 15: tekst vervalt (Op de foto van de torso is ook de lever te zien.) bladzijde 10
vraag 16 aangepast:
De samenstelling van het menselijk lichaam verandert met de leeftijd. gemiddelde samenstelling van het menselijk lichaam (%)
25 jaar lichaamsvocht: 27 vetweefsel: 20 botweefsel: 6 overige weefsels: 47 70 jaar lichaamsvocht: 24 vetweefsel: 36 botweefsel: 4 overige weefsels: 36
--> Hoe groot is het verschil in gemiddeld percentage vetweefsel tussen een 25-jarige en een 70-jarige volgens bovenstaande gegevens?
bladzijde 11
vraag 18 aangepast:
Bij veel oudere mensen treedt slagaderverharding op. De wanden van de slagaders worden dikker en harder, waardoor de bloedvaten nauwer worden. Als hierdoor een kransslagader afgesloten raakt, is een hartinfarct het gevolg.
Wat geldt voor een kransslagader? (Kies uit: A B C D)
A dik bloedvat met zuurstofrijk bloed B dik bloedvat met zuurstofarm bloed C dun bloedvat met zuurstofarm bloed D dun bloedvat met zuurstofrijk bloed bladzijde 12
tekst boven vraag 20: tekst vervalt (In de afbeelding wordt een deel van een blad met een huidmondje weergegeven.)
vraag 20 aangepast:
Waar in het blad vindt fotosynthese plaats? (Kies uit: A B C)
A in het dekweefsel zonder bladgroenkorrels B in het bladmoes met bladgroenkorrels C in de vaatbundel zonder bladgroenkorrels
vraag 21 aangepast:
Als er gevaar voor uitdroging is, wordt de opening van de huidmondjes kleiner of gaan ze helemaal dicht.
Op een warme dag wordt bij een perzikboom gemeten hoeveel koolstofdioxide er wordt opgenomen.
Ook wordt de hoeveelheid waterdamp gemeten die door de huidmondjes naar buiten gaat. De resultaten worden hieronder weergegeven.
hoeveelheid opgenomen koolstofdioxide door de huidmondjes: 0-6 uur: geen transport van koolstofdioxide
6-10 uur: veel transport van koolstofdioxide 10-18 uur: weinig transport van koolstofdioxide 18-24 uur: geen transport van koolstofdioxide hoeveelheid waterverlies door de huidmondjes: 0-6 uur: geen transport van water
6-10 uur: veel transport van water 10-18 uur: weinig transport van water 18-24 uur: geen transport van water
Zijn tussen 6 en 10 uur de huidmondjes van de perzikboom open of gesloten?
Gaat er op dat moment koolstofdioxide door de huidmondjes naar binnen of naar buiten? (Kies uit: A B C)
A De huidmondjes zijn gesloten en er gaat geen koolstofdioxide naar binnen of naar buiten. B De huidmondjes zijn open en koolstofdioxide gaat naar binnen.
C De huidmondjes zijn open en koolstofdioxide gaat naar buiten. bladzijde 13
tekst boven vraag 22 aangepast:
Een leerling doet onderzoek naar de processen in de koolstofkringloop. vraag 23 aangepast:
Welk proces in de koolstofkringloop stelt fotosynthese voor? (Kies uit: A B C D E)
A van koolstofdioxide naar koolhydraten in een plant
B van koolhydraten in een plant naar koolhydraten in een dier C van koolhydraten in een plant naar koolhydraten in dode resten D van koolhydraten in een dier naar koolhydraten in dode resten E van koolhydraten in dode resten naar koolstofdioxide
bladzijde 14
tekst boven vraag 25 aangepast:
Stefan maakt een poster voor een presentatie over de vertering. Op de poster heeft hij een schema gemaakt van het verteringskanaal. De namen van de organen, die erop staan, zijn: mond, keelholte, lever, galblaas, dunne darm, wormvormig aanhangsel, anus, speekselklier, slokdarm, maag, alvleesklier, dikke darm en endeldarm.
Stefan is vergeten in het schema een orgaan op te schrijven. Dit orgaan bevindt zich aan het begin van de dunne darm. Het is verbonden met de uitgang van de maag. In dit orgaan worden verteringssappen door de alvleesklier afgegeven.
--> Hoe wordt dit deel van de dunne darm genoemd? bladzijde 15
vraag 27: verwijzing naar afbeelding vervalt bladzijde 16
tekst boven vraag 29 aangepast:
Er zijn twee typen kliertjes die zich in de alvleesklier bevinden. De cellen van de kliertjes geven stoffen af.
Bij de klier met type cel P komt de stof van de cellen terecht in een afvoerbuisje. Bij de klier met type cel Q komt de stof van de cellen terecht in een bloedvaatje. bladzijde 17
vraag 31 aangepast:
In onderstaande zinnen zijn drie delen van de mannelijke voortplantingsorganen genoemd. --> Geef aan waar zaadcellen worden gemaakt. Geef ook aan waar zaadvocht wordt gemaakt. Kies in elke zin de juiste mogelijkheid.
Zaadcellen worden gemaakt in de bijballen / in de teelballen / in de zaadblaasjes. Zaadvocht wordt gemaakt in de bijballen / in de teelballen / in de zaadblaasjes. vraag 32 aangepast:
Om de kans op een bevruchting zo groot mogelijk te maken, wordt bepaald wanneer de vrouw vruchtbaar is. Pas dan worden de zaadcellen in haar lichaam gebracht.
Waar bevindt de eicel zich als deze bevrucht kan worden? (Kies uit: A B C D) A in de eileider B in de eierstok C in de baarmoeder D in de vagina bladzijde 18
vraag 35 aangepast (tabel = opsomming):
Hieronder wordt de voedingswaarde van kikkererwten vergeleken met die van doperwten. analyse per 100 gram voedingsmiddel
doperwten: eiwit: 5 g
koolhydraten: 10 g vet: 0,3 g
mineralen: calcium, ijzer vitaminen: B1, B2 en C kikkererwten:
eiwit: 20 g
vet: 5,0 g
mineralen: calcium, ijzer, magnesium, kalium, zink vitaminen: B1, B6, B11
--> Hoeveel gram doperwten bevat evenveel eiwit als 100 gram kikkererwten? Gebruik de gegevens hierboven.
bladzijde 19
vraag 36 aangepast:
Wat is de functie van het gehoorzintuig? (Kies uit: A B C)
A opvangen van geluidsprikkels
B omzetten van prikkels naar impulsen C doorgeven van luchttrillingen
bladzijde 20
tekst boven vraag 38 aangepast:
Ramzi zoekt op internet informatie voor zijn spreekbeurt over bloed. Hij vindt onder andere de volgende informatie.
Je hart pompt bloed met zuurstof en voedingsstoffen naar de spieren.
Bij spierarbeid worden zuurstof en voedingsstoffen uit het bloed verbruikt. De afvalstoffen die hierbij vrijkomen, worden via het bloed afgevoerd.
bladzijde 21
vraag 40 aangepast:
Een vleermuis eet vooral insecten en kleine zoogdieren. --> Waaraan kun je dat zien?
correctievoorschrift vraag 40 aangepast (maximaal 2 punten) Antwoord: knipkiezen
vraag 42: verwijzing naar afbeelding vervalt bladzijde 22
vraag 49: verwijzing naar afbeelding vervalt
BIJLAGE
Algemene opmerking: alle afbeeldingen vervallen. bladzijde 2: geen aanpassingen
bladzijde 3
Vleermuizen zijn de enige zoogdieren die echt kunnen vliegen. Hun vleugels bestaan uit een zogenaamde vlieghuid die tussen de botten van de armen en benen is gespannen. In de vlieghuid bevinden zich onder andere zenuwen en bloedvaten. De spieren die de vleugels laten bewegen bevinden zich in de romp.
In het lichaam van een vleermuis liggen de volgende organen. 1: long 2: hart 3: lever 4: dunne darm 5: eierstok 6: baarmoeder 7: urineblaas bladzijde 4
informatie 4: verwijzing naar afbeelding vervalt bladzijde 5
informatie 5: tekst aangepast (In de afbeelding ... ademhaalt, verandert dan.)
In de twee tabellen hieronder staat hoe de lichaamstemperatuur en het aantal hartslagen veranderen tijdens de winterslaap. Ook de snelheid waarmee een vleermuis ademhaalt, verandert dan.
begin tabel
De tabel bestaat uit 2 kolommen: Kolom 1: tijd in maanden
Kolom 2: lichaamstemperatuur (grC) april; 20 mei; 25 juni; 35 juli; 35 augustus; 35 september; 20 oktober; 10 november; 10 december; 15 januari; 10 februari; 10 maart; 15 einde tabel begin tabel
De tabel bestaat uit 2 kolommen: Kolom 1: tijd in maanden
Kolom 2: aantal hartslagen per minuut april; 50 mei; 600 juni; 700 juli; 700 augustus; 720 september; 600 oktober; 300 november; 50 december; 50
januari; 50 februari; 50 maart; 50 einde tabel bladzijde 6
informatie 6: tekst aangepast (In de afbeelding ... vleermuizen in Nederland.)
Hieronder worden enkele gebeurtenissen genoemd die te maken hebben met de voortplanting van vleermuizen in Nederland.
paartijd: augustus-oktober, half maart-half april zwangerschap: half april-mei
zogen van de jongen: juni-juli ovulatie: half maart-half april
UITWERKBIJLAGE uitwerkbijlage vervalt
