Meting van de geleidingen van een ongeveer 35 jaar oude Zeiss-universele meetmicroscoop

Meting van de geleidingen van een ongeveer 35 jaar oude

Zeiss-universele meetmicroscoop

Citation for published version (APA):

Mot, E. (1964). Meting van de geleidingen van een ongeveer 35 jaar oude Zeiss-universele meetmicroscoop. (TH Eindhoven. Afd. Werktuigbouwkunde, Laboratorium voor mechanische technologie en werkplaatstechniek : WT rapporten; Vol. WT0105). Technische Hogeschool Eindhoven.

Document status and date: Gepubliceerd: 01/01/1964

Document Version:

Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record

Please check the document version of this publication:

• A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website.

• The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review.

• The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers.

Link to publication

General rights

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain

• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.

If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, please follow below link for the End User Agreement:

www.tue.nl/taverne

Take down policy

If you believe that this document breaches copyright please contact us at:

openaccess@tue.nl

providing details and we will investigate your claim.

technische hogeschool eindhoven

laboratorium voor meehanische technologie en werkplaatstechniek rapport van de ,eetie:

titel: auteur{s}: seetieleider: hoogleraar: samenvatting prognose Ivleten

Meting \Tan de geleidingen van een ongeveer

35 jaar oude Zeiss-Universele meetmicro ... ·• ' scoop.

E.l1ot

Drs.J.Koning

prof.dr.P.C.Veenstra

V~~r een Z 35 jaar ouda universele meet-microscoop van Zeiss-Jena is de kwaliteit der geleidingen gecontroleerd. Het in-dustriele gebruik van de microscoop heaft waarschijnlijk geen invloed gehad op de meetnauwkeurigheid.

~hiz. 1 van 4 biz. rapport nr. 0105 codering: M8e M8f M3 I~9b trefwoord: Universele meet micros-coop. datum:

12-6-1964

aantal biz. 4 + 17 grat. geschikt voor publicatie in:

rapport nr. 0105 biz. 2 van 4- biz.

Heting van de geleidingen van een ongeveer 35 jaar oude Zeiss-Universele

G ~ microscoo"O.

Typenu~~er : Carl Zeiss Jena Nr.

342.

5 ~ Beschrijvin~ van het instrument.

Op een zwaar gietijzeren frame zijn loopt met geleidingen op kogelrollen

10 _{I -slede r.,et kogelrollen op geleidingen}

de kruissleden opgebouwd. De langsslede in de dwarsslede. terwijl de dwars-van het frame loopt. De dwarsslede heeft een meetbereik van 100 Mm. de langsslede van 200

mm.

Door

een

een-zijdig verende lagering wordt van beide sleden de speling weggedrukt.

1520

25

-30

r-De gro!verstelling der sleden geschiedt met de hand. Door cen klemschroef

kan de slede worden vastgezet, waarna fijnverstelling m.b.v. cen schroef-spil mogelijk is.

Het meetobject kan op een vlakke tafel, tussen centers, op V-blokken of op een rondtafel worden geplaatst.

Het microscoop is m.b.v. een heugel verticaal verstelbaar. Verscnillende indexplaten en cen binoculair kunnen nierop worden aangebracht.

De vergroting is 30 x.

Tot de optische d~len behoren verder tweea.floesnicroscopen. Deze dienen om de glazen linealen af te lezen, welke beide in hun sleden verzonken

~_ zijn. De microscopen zijn voorzien van spiraaloculaira met een schaal-waarde van 1

f

um. De linealen zijn in de sleden veratelbaar.

Uitzettingscoefficient glazen linealen Toelaatbare verdelingsfout linealen

Toelaatbare rout in de spiraal

·

·

·

·

·

·

0.OOOO10}. 100 mm

·

_{• !. 2}

_fum.

200 mm

·

_•

_±

₃

_fum.

±

Ot5

fum.

Bij de linealen is een ijktabel beschikbaar.

SOl- ~:.:~!~~~::~_~!!!!!!:!:!!!;!!!:.:!~h!!~ (uit handleiding.).

Voor schroefdraadmeting :

Instelnauwkearigheid spiraaloculair

0

-$

10 15 20 2S -30 ! - 40- 45-

$0-rapport n,. 0105 biz. 3 van 4 biz.

Ins telnauwkeu righeid met meetmesjes

·

·

2

a

3/um.

It It _spoedmeting

·

2

a

3;u-o

•

Gebruik.

~-...

----

..

Deze microscoop, welke volgens onze informaties het aerste UMM was, dat in Nederland geImporteerd werd. is in gebruik geweest in een industriele meetkamer.

1. Heting met autocollimator.

Op de tafel van de u~~1 werd de reflector geplaatst. Vervolgens werd de hoekverdraaiing om horizontale en verticale as gemeten als functie van de tafelstand (grafieken 1 tim 4).

2. Heting met inductieve verplaatsingsopnemers.

2.1. Contrale rechtheid geleidingen (grafieken

5

tim 13, en

15 tim

17).

De somfout van geleiding en rollen werd gecontroleerd door op V-blokken ean rechte cylindrische staaf te leggen en hierop de cylindrische taster van de opnemer te plaatsen. Vervolgens werd de staafhoogte ale funetie ~ de tatelstand

gemeten. In een aparte meting (niet in hat rapport opge-nomen) is de kwaliteit der staaf nagegaan. Deze bleek

een orde beter dan die der geleidingen, zodat met deze meet_ methode een bruikbare indica tie van de nauwkeurigheid van de geleidingen der UMN kon worden verkregen.

2.2. Contrele haaksheid geleidingen. (grafieken 14 a en b). Door een blokhaak in twee standen op de tatel te leggen is de haaksheid gecontroleerd. De gemiddelde a£wijking hiervan bedroeg v66r de reiniging 4,4 ".

Tenslotte is het gehele microseoop gedemonteerd, gereinigd en weer gemonteerd. Uit enkele metingen, die daarna werden verrieht bleek, dat zowel reproduceerbaarheid der meting als

o 5 10 15 ·20 25 30 40 50

rapport nt. ₀₁₀₅ biz. 4 van -4 biz.

rechtheid en haaksheid dar geleidingen aanmerkelijk verbeterd was. (zie grafiek no.15, 16 en 17). De na reiniging verrichte contrale van de haaksheid der geleiding gat nu een af'wijking van 1,1", d.w.z. 1.1/um over 200 mm.

Cone: lusie,s •

_..

_-

_...

_{_}

_..

_--'--1. Het langdurige gebruik van dit apparaat heeft waarschijnlijk geen merkbare invloed gehad op de meetnauwkeurigheid. De in de handleidi."lg opgegeven nauwkeurigheden zijn, -v~~r zover de kwa-liteit der geleidingen hierbij een rol speelt- zeker nog te bereiken.

2. Vergelijking van de grafieken van voor en na de rei."liging toont aan, dat de reiniging een wezenlijke veroetering van de bereikbare.meetnauwkeurigheid ten gevolge heart gobad.

Bijlagen: 17 grafieken.

"'~~,

.f·~~~

.~.- r:-t-!-±;H~~~F'1~:'1~"t1t+h1"+f't~-r"F~F;";'+±':'l!"·;I.r':'-:':i~t+ffi:'-+""rr

i '~~1····t~';';h;:;jTmtiTP.i~ff1:t~t7Wrrrfi~::'~filit:~1tfMfti:fmi:TF.:iw;tgfi#lTttit

T

~J"

"

"

. ~~~~~--+w-+~~~~~~~--~~--~~~~~~-,-~-+~~ ,~,t ·'-:;+~:~I~H+:i-' [ _0,1, ,-., , ~r:r+-{~:--+-~ ~.

1-"Y.~~~P=l==t

_ .. t.,

l-l-.

.:L4-=t:q:::t:::t

", ,.