• No results found

Bars van tafeldruiwe met spesiale verwysing na Queen of the Vineyard

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Bars van tafeldruiwe met spesiale verwysing na Queen of the Vineyard"

Copied!
136
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

BARS VAN TAFELDRUIWE MEr ~_ill.-E_V.;..;E ... R.-.W~iS .. I;N;.;.;G--.-N.A QuEEN OF THJLY.ll!EYARD.

deur

J .;T • MEYNHARDT •

Verhandeling ingelewer ter verkryging ven die M.Sc. (landbou)-graad aan die UniVBrsiteit van

Stell enbo sch.

STELLENBOSCH.

Desember

1956.

(2)

....

I2MfKBEI' UIGJJiQ.§ •.

Die skrywer wil graag sy hartlike dank betuig aan Prof. C.J. Theron en Mnr. M.S. le Raux~ onder wie se leiding

'

hierdie studie onderneem is~ vir hUlle diepgaande belangstel-ling, waardevolle kritiek en hulpvaardigheid.

Baie dank is ook verskuldig aan Dr. Rei.o Nel, Di-rekteur van die Westelike Provinsie Vrugtenavorsingstasie~ wat so goedgunstiglik toesternming verleen het dat hierdie stu-die onderneem mag word en ook baie gedoen het om te verseker dat skrywer oor die nodige fasiliteite beskik.

My dank ook aan al my kollegas wat so goedgunstig-lik van hulle tyd afgestaan het om my te help met die neem van resultate1 fotos en vind van literatuur.

(3)

INHOUDSOPGAWE •.

w

-!!QOFSf~ I •

lNLEIDING.

•••••••••••••••••••••••••••••••••••••

1

(a) Vari€3teite gevoelig vir bars .en tipes

van bars ••••••••••••••••••••••••••••• 1

(b) Ekonomiese aspekte van die probleem •• 6 (c) Rypheidst adium waarop QUeen of the Vine..

yard bars ••••••••••••••••••••••••••••

7

HOOFsrUK

II •

~1JMJ.AT• J--YQ.Q§TUD.!E.§.

(a) Korrelasie tussen weerkundige gegewens

en bars •••••••••••••••••••••••••••••• 10 (1) Te Bien Donne •·••••••••••••••••••

10

Temperatuur, Persentasie Relatiewe Humidit eit, Wat erdampdruk-t ekort, Atmosferiese verdamping.

(ii) Te Bellevue••••••••••••••••••••••••

18

Temperatuur, Persentasie Relatiewe

Humidit eit. (iii) Opsomming •••••••••••••••••••••••• 20 (b) Hurniditeitskas-studies . . . ,, 22 (c) (d) Sprinkel- en oppervlakte-besproeiing by verskillende klimaatskondisies · •••• ••. •

26

( 1) Sprinkel- en o.ppervlakte- besproeiing

by lae persentasie relatiewe humidi-t eihumidi-t van ahumidi-tmosfeer • • • • • • • • • • • • • • • 26

( ii) Sprinkel- en oppervl akte besproei1ng by hoe persentasie relatiewe humidi-teit van atmosfeer •·•••••••••••••

27

( iii) Op somming

••••••••••••••••••••••••

28

Water onder druk in stok ingepomp by ver-skillende klimaatskondisies ••••••••••

31

( i) Water ingepomp by lae persentasie

re-latiewe humiditeit van atmosfeer • ,

31

(ii) Water ingepomp by ho"e persentasie

relatiewe hi.uniditeit van atmosfeer ,

32

( iii) Op somming •••••••• ., ••••••••••••• • •

33

(e) Waterabsorpsie van korrels •• •••••••••••

33

HOOF&TUK_ill•

(a)

OSMOT IESE WAARDE

EN

MANOMEI'ER-

---GEGEi;IDNs:-Osmotiese waarde

•••••••••••••••••••••

( i) Metodes om osmotiese waarde te

be-42 paal ••••••••••••••••••••••••••••• 42 (ii) Osmotiese waarde van QUeen of the

Vineyard korrels met verloop van rypwording •••••••••••••••••••••••

( ii) 44

(4)

( ii)

(iii) Osmotiese waarde bepalings op die korrelsap, stingelsap en lootsap van Queen of the Vineyard

geduren-de die seisoen •·• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • 47

( iv) Osmotiese waarde van gebarste en on~

gebarste korrels by .Queen of the

Vineyard •••••••••••••••••••••••••••

49

(v) Osmotiese waarde bepalings op

gebars-te puntkant gebars-teenoor stingelkant van gebarste korrels, en puntkant teenoor stingelkant van ongebarste korr.els

by QUeen of the Vineyard •••••••••••• 50 (vi) Opsomming en bespreking van osmotiese

waarde en vogopname ••••••••• ,.... •.• • • 52 (b) Manometer-lesings.

( i) Manometer-lesings met verloop van

rypwording •••••••••••••••••••••••••

58

(ii) Uurlikse manometer-lesings vir 1n 24

uur p eriode •••••••••••••••••••••• •. 62 !iQQESTUK IV.

CHEMI ESE ONTLEDINGS V AN_QUEE!..Q.E

T;:.;:H;:;:E;;o...;.V=IN=EY=-.a!Yb, .

..

(a) Weeklikse chemiese ontled'ings van QUeen

(b)

of the Vineyard druiwe met verloop van

rypwording ••••••••••••••••••••••••••••• 66 Chemiese ontledings van QUeen of the

Vineyard druiwe - gebar st e puntkant en stingelkant van gebarste korrels teenoor puntkant en stingelkant van ongebarste

korrels •••••••••••••••••••••••••••••••• 70 (c) Chemiese ontledings van gebarste en

onge-barst e Queen of the Viney ard-korrel s

af-komstig van dieselfde trosse ••••••• ••. 74 (d) Bespreking van chemiese ontledings •••• 74

HOO Fsr UK..!:,

M~-0 R=FO-=L ... O g,IESE &T UDIE.§.:.

(a) Tegniek •••••••••••••••••••••••••••••••

79

(b) Morfologie van die druiwe-korrel •••••• 82 (c) Verskil in hipodermis-sel groottes van

(d)

(e)

varieteite gevoelig vir en bestand teen

bars •••••••••••••••••••••••••••••••••• 87 Redes waarom Alphonse Lavallee bars en op

die spesifieke plek bars nl. lang bars in 1 engt e v an ko r r el ••••••••••• • • • • • • • • • • 9

5

Moontlike redes waarom QUeen of the

Vine-yard op die korre1punt bars ~ •• •••••••. 97 (f) Moontlike redes waarom pit1ose korre1 s

(g)

teen of naby die korrelstee~tjie bars • 103 Bars van druiwe-korre1s deur of teenaan

verkurkte weefsel ••••••••••••••••••••• 104

(5)

• • (iii) (h) Opsomming

•••••••••••••••••••••••••••••

106 HOOF&TUK VI.

-SLOT.

--(a) Gevo1gtrekking s •• • •••••••••• •. •. •. e •·• • 108 (b) Aanbeve1ings

•••••••••••••••••••••••••e

109 ( i) Aanbeve1ings vir verdere studie van

prob1eem •••••••••••••••••••••••··~ 109 ( 11) Aanbeve11ngs vir die praktyk 110 Bronne1ys

••••••••••••••••e••••••••••••••coe

112 By1aag - Weerkundige gegewens

••••••••••••••

117

(6)

HOOFSTUK I.

---w--lNLE!DING.

(a) ~ri~.2iu_gg:yg,gJ:i€ V.i!L&£1!.§ eti;..;U£,es 1.2n bars.

Barsvah druiwe

:i.s tn

verskyrisel waaraan net 1n se-kere aantal tafeldruif varieteite onderhewig is. Die vari'e-teite is byvoorbeeld QUeen of the Vineyard, Pearl of Csaba, Alphonse LaVallee; Sultana, Gros Colman ens. Dit is veral opvallend dat die verskynsel van bars veral by die vroee va-ri'eteite voorkom, van Pearl of Csaba, die vroegste tot die vroee-middel seisoen varieteit Alphonse Lavallee. Die va-rieteite wat later in die seisoen rypword is nie so onderhe-wig aan bars nie,en by varieteite soos Waltham Cross, Barlinka

ens. kom bars as 'n fisiologiese verskynsel selde voor. Daar word twee hoof-tipes van bars gevind.

Die eerste tipe van bars, waar green korrels op 1 n baie vroee stadium van ontwikkeling bars, kom baie min voor, behalwe waar druiwe slegs met Oidium besmet is.

( sien Fig. 1) • Die groen korrel s wat so bars het nooit 1 n

suikerinhoud van ho~r as 4.0 persent nie. Die tipe van bars kom sporadies voor en is veral na reent vroeg in die seisoen opvallend by Alphonse Lavallee. In die onder seek is daar nie

aandag gegee aan die tipe van bars nie aangesien dit betrek-lik min voorkom en van baie min ekonomiese belang is. Daar

bars feitlik nooit meer as een tot drie korrels per tros nie. As sulke korrels verwyder word, vul die tros geed genoeg uit sonder dat die verlies aan gebarste korrels enige noernens-waardige effek op die tros-grootte of vorm het. Korrels wat op die stadium bars, verrot feitlik nooit nie. Die korrel is nog hard en die suur-inhoud baie hoog. Daarenteen is die persentasie suikerinhoud baie laag. Sulke gebarste

weef-sels droog gewoonlik uit en verhoed dat die korrel verrot • Dit vorm dus 1n droe beskermende lagie oor die gebarste

weef-sels. Van die green korrels kallus ook soms toe.

(7)

- 2 .;.

Fig. I: Q~QD korrel_Esrs_£l_Alphonse Lavallee korrels.

---Fig. 2 : ]~by Queen of the Vineyard kor~.

Fig.

3.:

Bars by Qll§§D_of the Vineyard &grrels.

(8)

3

-Die tweede hooftipe van.bars

9

is die wat voorkom as

die korrel se suikerinhoud vanaf plus-minus 7.0% en hoer is.

Dit is die tipe van bars waaroor die ondersoek gaan,

By die verskillende

vari~teite

kom die tipe van bars

op verskillende dele van die korrel voor.

So kom die bars by QUeen of the Vineyard, (sien

Fig. 2 en Fig,

3)

gewoonlik as

1

n halfmaanvormige bars in die

weefsel om die verdroogte en verhoute oorblyfsel van die styl

voor.

Soms is dit 'n bars wat daar begin en dan in die

leng-te van die korrel strek.

As die bars baie groot is, mag dit

selfs tot baie naby die korrelsteeltjie strek.

Sulke groot

barse is egter die uitsondering by QUeen of the Vineyard.

By die pitlose QUeen of the Vineyard korrels, (sien

Fig, 4 en Fig.

5),

kom die bars gewoonlik in halfmaanvormige

barse voor om die korrelsteeltjie of is dit

1

n bars wat

teen-aan die korrelsteeltjie begin en vir omtrent 'n kwart van die

korrel se lengte strek.

Partykeer kom die bars in stervorm

voor, baie naby die korrelsteeltjie,

Pearl of Csaba bars op presies dieselfde plGk en

wy

se as QUeen of the Vineyard.

Dit is halfmaanvormige

bars-te om die oorblyfsels van die styl of so

1

n effense gebot3

bars teenaan die oorblyfsel van die styl verby.

Alphonse Lavallee, (sien Fig.

6)

daarenteen bars in

die lengte van die korrel en veral van baie naby die

korrel-steeltjie tot soms heelwat oor die helfte van die korrel.

As die bars baie groot is, strek dit soms in die lengte van

die korrel af tot baie naby die oorblyfsels van die styl.

Die bars in die lengte af is gewoonlik parallel met en

teen-aan •n sekondere vaatbundel wat in die lengte van die korrel

strek,

By Sultana kom daar twee tipes van bars voor,

Die een tipe wat ook die meeste voorkom, is dieselfde as die

wat by klein pitlose Queen of the Vineyard korreltjies

voor-kom.

Dit is die barsie in halfmaan of stervorm, om of

(9)

4

-Fig. 4.: HalfmaanvQ!mjge eg~ervormigg_~

~ korrelsteeltjie 1an pitlose iUeen

of th~ Vine~ard korr~ls$

Fig.

5.:

!i.§llmaanvormige ,gg~!:.}!orrr_ige t-au

~korrelsteeltjie van nitlcse Q~een

o f tneVIneyara gQrrcls.

(10)

Fig. 8( a):

Fig. E(b):

-

5-Bars loodreg deur verkurkte ~fsEl op l:orrel van QUeen of the \Tineyard.

Ba::-s deur verkurkte weefsel op_dlp

~an-queen_Qf the Vlneyar£ korre •

~ langs verkurkt~efs&_QP. ~Ueen of the Y1ney~korrels.

(11)

6

-teenaan die korrelsteeltjie.

Die ander tipe van bars wat by

Sultana voorkom, is op die korrel kroon, langs die oorblyfsel

van die styl.

Dit is op dieselfde plek as QUeen of the

Vine-yard dog die bars is nooit so groot nie.

Dit is me est al 'n

klein halfmaanvormige barsie of

1

n klein reguit barsie teenaan

die oorblyfsel van die styl.

Dan is daar

1

n tipe van bars wat by alle varieteite

voorkom, maar veral by die varieteite hierbo genoem as

ge-voelig vir bars.

Dit is die tipe van bars wat ontwikkel of

langs of dwarsdeur verkurkte weefsel op die·korrel, (sien

Fig.

7,

Fig. 8(a) en Fig. 8(b)).

Sulke barse kom veral voor

as die verkurkte weefsel

1

n taamlike groot oppervlakte beslaan.

As die verkurkte weefsel

1

n lang strook is, kom die bars of

reghoekig met die strekking van die verkurkte weefsel voor

Op die punt

7

Of Op In dun plek in die

V

erkUrkt e Weef Sel.

So nie kom die bars parallel en onmiddellik langs die

ver-kurkte weefsel voor.

Hierdie tip e van bars kom enig e pl ek

op die korrel voor, afhangende alleen vanwaar sulke verkurkte

weefsel mag voorkom.

(b)

Ekonomiese a£Qekte van

di~prob~.

Aangesien bars by druiwe direk gekorreleer is met

sekere klimaatskondisies

7

is dit vanselfsprekend dat die

voor-koms van bars afhang van die spesifieke seisoen se heersende

klimaat.

Dus kom bars hoofsaaklik net sekere seisoene voor.

Dit word deur die produsente bereken dat die verskynsel van

bars min of meer een keer elke ses jaar voorkoo.

nus moet

die varieteite onderhewig aan bars van so

1

n ekonomiese

wear-de wees dat die verliese gely geregverdig kan word gedurenwear-de

die oorblywende jare.

By QUeen of the Vineyard word bereken dat in

1

n

kwaai bars jaar soms die hele oes vir tafeldruif produksie

verlore kan gaan.

Na bespreking met produsente is

1

n 60%

verlies in so

1

n jaar aanvaar as 'n goeie weergawe van

(12)

')

7

-verliese as gevolg van so 'n verskynsel. In die seisoen

1954/55

was die totale uitvoer van Queen of the Vineyard

. (Malan,

1955, p.231)

50,103

kissies van

10

lb. druiwe elk. Die gemiddelde uitbe-talings aan die boer was

22/7

per kissie en dus was die waar-de van die oes

£56

7

060.

Die koste verbonde aan pakmateriaal bereken teen

1/10

per kissie en pakkoste teen

5

pennies per kissie kom te staan op £3~380 vir die 30~060 kissies v;,rat ver-lore gegaan het. Dus is die werklike verlies as gevolg van bars

£30,256

(minus prys behaal vir gebarste druiwe as

stook-wyn) •

Die Alphonse Lavallee oes vir die

19

54/5~ S8isoen wss

535,769

kissies van

10

lb. d:-:,uiwe elk~ wat teen die

heer-sende markprys

£325

7

499

werd was (Malan,

1955,

P~ 231),

In die seisoen het

57o5%

van die oes na die parskelde:r gegaan .. In 1 n normale j aar soo s

19 53/54

was die ho eveelheid Alphonse

Lavalle~ wat na die parskelder gegaan het

35.6%.

Dus is die persentasie van die

1954/55

oes wat verlore gegean het as ge-volg van bars wat gege-volg het op die reen :!:

20%.

n:..e p:rys van die

20%

volgens die markpry s sou :!:

£153

9

000

gewees het.

Minus die prys vir pakmateriaal wat gereken word. op

1/10

per kissie en pakkoste wat op

5

pennies per kissie ger.eken is7

is die werklike verlies gely as gevolg van bars !

£103

9

000

(minus pry s behsal vir gebarste druiwe as stookv;yn). ( c) RYpheiq st ~di~.Jt~ar.QJLQueen_Q.wh~e . Vin~~!l~~YL§

gevoel~g ~~~~·

Weekliks is drie monsters van

100

korrels elk van gemerkte trosse op drie QUeen of the Vineyard stokke te Bien Donne geneem. Die trosse is gemonster deur elke WAP~

die boonste ankertjie van elke gemerkte tros af te sny, Die monster van

100

korrels is uitgesoek om so uniform as moontlik in grootte te wees. Die helfte van die monster

is fyn gemaal, die sap uitgepers en die suikerinhoud is be·-p aal met ' n r efr aktomet er. Die orige

50

korrels is in houers onder water gesit7 sodat al die korrels toe was

(13)

...

8

-onder die water. Na 24 uur is die aanta1 gebarste korre1s getel en so ook na 48 uur onder water •

Die aantal gebarste korrels by die verski11ende per-.sent asie suiker-inhoud en verski1lende tye onder water word in

Tabel 1 gegee.

%

T ABEL I. ,Yergelyking tussen % su~,Lnhoud van korre1s en~oe1ig~~1! bars in wa-~er van

50

korrel~onsters vsg gueen of

ihL VJ.ney ard.

Aant al gebarste kor- Aanta1 gebarste kor-re1s na 48 uur in Suikerinhoud. re1s na 24 uur in

water. water.

---

_w__. _ _ 4.'75 0 0 4.75 0 0 6.75 0 0 7.0 0 0 7.5 0 4 8.5 2 4 9.5 3 5 10.0 0 4 10.0 3 9 10 .. 25 4 18 11.0 4 12 11.0 6 21 11,0 .4 17 11.75 4 21 12.5 4 16 13.0 6 19 13~0

5

13 13'.0 3 6 14~0 1 7 14.75 1 9 14.75 2 4 15'.25 1 4

-9/

, '

J

(14)

9

-Uit die tabel is dit duidelik dat daar 'n duidelike toename in die aantal gebarste korrels na 24 en

48

uur onder water is met toename in persentasie suiker-inhoud. Die

sta-dium van gevoeligheid teenoor bars begin by :!: 9.0% suiker-inhoud en strek tot ! 13.0% suiker-inhoud, waarna die aantal gebarste korrels weer afneem, Die afname mag wees as gevolg van 'n afname van die permeabiliteit van die dop vir water

soos gevind by kersies deur Bullock

(1952,

p.

252).

Of dit mag wees weens die volryp stadium van die korrels waardeur 'n

verdere toename in su1ker-inhoud hoofsaaklik die gevolg is van ·' n verl1es aan vog weens transpirasie. Vanaf 14 tot 15%

suiker-1nhoud en meer begin QUeen of the Vineyard korrel s on-der verbouing soos die proefstokke te Bien Donne al pap te word weens inkrimping as gevolg van 'n verlies van vog. nus meet so 'n korrel soveel meer water absorbeer voordat dit die

stadium van gevoeligheid vir bars kan bereik7 d.w.s. Volle

turgor toestand.

Die boonste suiker-inhoud grens van die optimum ge-voelige stadium vir bars sal egter wissel volgens die

sei-soen, grond en grondvog ens. As druiwe aan 'n stok 'n sui-ker-inhoud het van 13 tot 16% en die stok staan op 'n grond met ho'e grondvog inhoud sod at die stok 1 n optimale

water-voorraad het, sal die korrels by volle turgor toestand wees. As sulke korrels nog nie oorryp is~ sodat inkrimping nog nie begin het nie (weens oorrypheid) 9 kan die korrels bars

in-dien klima at somst andighede geskik is vir bars o So 'n stok het nie 'n water-tekort in die stok en druiwe nie~ m.a.w • . die water inhoud van die druiwe het nog nie gedaal soos die

geval is met druiwe wat optimum rypheidsgraad reeds bereik het nie.

Dit is dus duidelik dat onder die omstandighede van die proef-st.o~-ke te-Bien Donn~ die gevoelige

rypheid-stadium vir

~ars

vanaf

±

9.0% suiker-inhoud was •

(15)

10 -HOOFSTUK

ll•

K1!MAh!-

EN ~.§Iill2IES.

(a) !S.Q.!:±:,gJ:,asie tus~!Lweerklli}£,!~_g~gew~s en ~· (1) Te Bien Donne.

-

---Om vas te ste1 of daar enige verband bestaan tussen die periodieke voorkoms van bars en die verskillende klimaats-faktore7 is te Bien Donne op twaalf Queen of the Vineyard stok-ke daagliks tel1ings van aantal gebarste korre1s gemaak. E1-ke oggend om 9 v.m. is al die trosse aan die twaa1f stokE1-ke goed

deurgegaan en die gebarste korrels genoteer. Die QUeen of the Vineyard proefstokke is omtrent 300 tree van die

Weerkundige-stasie en die bars-te11ings is verge1yk met die weerkundige data a1daar verkry. Die waarnemings is gemaak vanaf 10/1/56 tot 27/1/56. Aangesien die eerste gebarste korre1s op

16/.1/56 voorgekom het, word hier die weerkundige gegewens vanaf 13/1/56 om 1 v.m. gegee. Die weerkundige gegewens word uurliks gegee.

In die by1aag word 1 n t abel met die vo11edige

weer-kundige gegewens gegee vir die periods 13/1/56 van 1 v.m. tot 26/1/56 om 12 n.m. In die tabe1 word die volgende weerkun-dige data uurliks gegee vir bogenoemde periods - (1) tempe-ratuur 7 ( 2) per sent asie re1atiewe humiditeit 7 ( 3) waterdamp-druk-t ekort, ( 4) atmo sferiese verdamping. Gedurende die pe-riods is geen reenva1 te Bien Donne gemeet nie.

In Grafiek I word die weerkundige gegewens grafies weergegee vir die periods 13/l/56 om 1 v .m. tot 19/1/56 om 12 n.m. Die hoevee1heid korre1s gebars e1ke dag word in

histogram vorm aangegee op die grafiek.

In grafiek II word diese1fde gegewens weergegee maar net vir die periods 20/1/56 om 1 v.m. tot 26/1/56 om 12 n.m.

(16)

•· 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

.

• •

'

:

.

:

. .

.

.

l

.

I

.

• •

.

:

...

.

\ .\

.

....

~ •

\

• •

.

.

.

i • •

.

....

.

.

.

.

'·:

•••

:

..

• • • • • • • :••

i

• •

.

.

.

.

,

.

. .

: :

.

.

·.

.

.

.

'

..

:

.

.

.

.

.

.

.

. .

..

...

.

.

.

.

I • •

. .

.

.

: :

. .

.

. .

.

'

...

...

..

.

.

...

··.•

i

.

.

.

.

.

.

.

.

i

.

.

.

.

.

.

.

..;

.

.

. .

:

. .

: :

,

...

..

: • ATMOSFE~IESE VER-DAMPING= MM/UUR. ( ATMOS ~RD GRAE - 100\ ~· -;- 2

7

~ PERSENTASIE

RELA-!

Tl EWE HUMIDITEIT TEMPERAT'J'JR OF. AANTAL GEBARST[ KORRELS (

4-10 ) .

WATERDAMPORUK-TEKORJt·M. KWIK.)

. l3·t·l956 14+1956- 15:1·1956 16+1956 17+1956 IB·I·I956tmb,9·1jj(t6bars by .Queen of the Vineyard,_

Mi:~ Oonnea;:g!sf

3

!~~ie!gll!I~:t~:r;f§~knnd1

ge gag

evens en

xoor s . _ . . .. __ · . .

_...;.

t ...

...

t Stellenbosch University http://scholar.sun.ac.za

(17)

• l20 110 100

I

,..

~

9 0

I:::

...

...

.

.

• =· •

...

...

80 70 6 0 I f"l /;

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

so

I

. .

.

. .

.

.

.

.

.

.

. .

.

.

40

:N

. .

.

.

:

.

.

.

\ 30 20 10

..

.

.

.

..

.

.

.

. .

. .

. .

.

.

.

.

.

.

.

. ..

..

,.

:I ! :-:

.

·=·

:

r:

:

:

:

...

..

.:

• •

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

• •

.

.

: : ~

. .

.

.

'·.

.

. .

.

.

.

.

.

••••

.

.

.

.

: • •

.

'··

..

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

:

.

.

.

.

\

\

\

.

.

i

.

.

.

.

.

.

.

.

i

.

.

.

.

.

.

.

.

..

.

,

.

.

: • • • •

.

.

.

• • ATMOSFERIESE VERDAMPING •MMJUUR.

~OS

VFBD

GRAE-10~

2 . PERSENTASIE

RELA-.

.

•• • TIEWE HUMIDITEI T. o I TEMPERATUUR. °F. AANTAL GEBARSTE KORRELS

(+ro )

WATERDAMPDRUK-0

M..L•

v•

V J - \ L- ' , , . TEKORT (MM.KWIK.) ' 10 20+1956 21+1956 22·1·1956 23+1956 24·1-1956 25+1956 26·1·1956

Gratiek II. Grafiese vooratellipg vlq liOfirkund~ge gegewgns en vogpkpiQs :!~D l?S~s .. bY Que·en of the Vineyard

drum ta Bien Donne yapaf 20.1 .1

95'6

tot 26 1 1956 - -r- •3

1-' N

I Stellenbosch University http://scholar.sun.ac.za

(18)

13

-Temperctuur word aangegee in grade Farenheit.

Re1atiewe humiditeit word as vo1g gedefinieer deur Skinner (19237 P• 415) 7 - 11As 11811 die werk1ike druk is van die

waterdamp teenwoordig7 en as 11b11 die maksimum druk is wat

wa-terdamp in teenwoordigheid van vloeibare water kan uitoefen by dieselfde temperatuur, dan

is~

die re1atiewe humiditeit (en 100 keer dit word die persentasie relatiewe humiditeit genoem).

Waterdampdruk-tekort word as volg bereken: Dit is die drlik-tekort wat by 1 n sekere temperatuur bestaan tussen die versadigde waterdampdruk wat kan bestaan by die tempera-tuur en die relatiewe humiditeit m.a.w. die werklike dampdruk

by die temperatuur. bereken:

Die waterdampdruk-tekort word as volg

Wat erdampdruk-t ekort

=

E (100-R.H.) 100

waar E die versadigde waterdampdruk by dieselfde tem-peratuur is as die re1atiewe humiditeit (R.H.). Die versa-digde waterdampdruk is verkry vanaf tabelle van Kaye en Laby

(1948, P• 54) •

Die atmosferiese verdamping word gemeet met die

Kassner-Fuess Pan apparaat wat die aantal millimeter water wat in die lug in verdamp per uur aangee.

Temper.§iB.!d!:•

Uit die grafieke is dit duidelik dat daar geen vol-kome korrelasie bestaan tussen temperatuur en voorkoms van

bars nie. Volgens Verner (1935, p. 202) kon dear ook geen korrelasie gevin word tussen temperatuur en voorkoms van bars

by Stayman Winesap appels nie. Uit die grafieke sal gesien word dat wanneer die temperatuur daal die re1atiewe humidi-teit toeneem. Met die daling in temperatuur en toename in persentasie re1atiewe humiditeit kom bars wel voor mits <'l""~ persentasie relatiewe humiditeit vir 'n redelike lang tyd

hoog bly. Maar dat die daling in temperatuur nie direk ver-antwoordelik is vir bars nie7 kan as volg gesien word. In

die nag van 17/1/56 tot 18/1/56 was die temperatuur vir 'n 14/ "? .., ~ • " - -;

(19)

..

14

-·8 uur periode benede 60°F, en dit sluit in ·,n 5 uur periode benede 56°F, en tog het maar net 21 korrels gebars. Die aand van 16/1/56 tot 17/1/56 was die temperatuur nooit benede

64.7°F nie en tog het 94 korrels gebers. Die aand van 18/1/56 tot 19/1/56 was die temperatuur weer nooit benede

59°F en slegs vir 3 uur benede 6o°F en het daar wel 299 kor-rels gebars. Dieselfde geld vir die nag van 25/1/56 tot 26/1/56 toe die laagste temperatuur 63.~F was en 197 korre1s gebars het.

nus kon daar geen volkome korrelasie gevind word met temperatuur en die voorkoms van bars nie •

.fgsentasie Relatiewe Humiditeit.

Dat daar 'n korre1 asie best a an t us sen per sent asie re1atiewe humiditeit en voorkoms van bars kan uit die gra-fieke gesien word. Die nag van 16/1/56 tot 17/1/56 was die persentasie relatiewe humiditeit vir 15 uur bo 90% waarvan 8 uur bo 9

5%

was en vir 3 uur was dit 100%. Gedurende die nag het 94 korre1s gebars. So ook die nag van 18/l/56 tot 19/1/56 was die persentasie re1atiewe humiditeit vir 12 uur

bo 95%, waarvan dit vir 5 uur 100% was en het 197 korre1s ge-bars.

Daarenteen was die persentasie re1atiewe humiditeit vir die nag 20/1/56 tot 21/1/56 vir 3 uur bo 95% en het net 22 korrels gebars. So was die persentasie re1atiewe humidi-teit vir die nagte 21/1/56 tot 22/1/56 en 22/1/56 tot 23/1/56 nooit bo 90% nie en het geen korrels gebars nie•

Volgens grafiek II was die persentasie relatiewe humiditeit vir die nag van 23/1/56 tot 24/1/56 vir 5 uur bo 9

5%

en het net 5 korre1 s gebar s. As die persentasie re1a-tiewe humiditeit van die vorige dag egter nagegaan word, word gesien dat dit vir 1n 7 uur periode 1aer as 33% was en vir 'n

9 uur periode laer as 40%. So het daar net 6 korre1s gebars gedurende die nag van 24/l/56 tot 25/1/56 en was die persen-tasie relatiewe humiditeit vir 10 uur bo 95%. Maar

geduren-de die dag van 24/1/56 was die persentasie relatiewe

(20)

-

15-humiditeit egter vir 9 uur 1aer as 45% en vir 3 uur laer as Dit is dus duide1ik dat gedurende die dagperiod.e die wingerdstokke weens die 1ae persentasie relatiewe humiditeit van die lug so baie getranspireer het~ dat ten spyte van die

nag met ho'e persentasie relatiewe humiditeit~ -dus baie lae of geen transpirasie7 kon die stok nog nie die tekort aan water

as gevolg van transpirasie tot so 'n mate aanvul dat die kor-rels kon bars nie. Daar het dus so 'n tekort aan water in die plant ontstaan dat dit nie eer s in die rede1ike lang pe-riode van lae of geen transpirasie so kon aangevul word dat die water beskikbaar aan die korrel voldoende was om hom te laat bars nie.

Die tye van groot getalle gebarste korrels is almal definitief voorafgegaan deur 'n dag v.an betreklike ho'e persen-tasie relatiewe humiditeit.

Die gegewens strook met die verkry op die bars van Stayman Winesap appels. (Verner7 19359 p. 203).

Verner (19357 p,l94) se dat Rixford gevind het dat vye bars gedurende tye van hoe atmosferiese humiditeit sonder

enige re~n.

Waterdampdruk-tekort.

-·..ww== .

-Omdat waterdampdruk-tekort 'n weerspieeling is van die hoeveelheid waterdamp wat die lug by 1 n sekere

tempera-tuur nog kon absorbeer7 gee dit dieselfde korrelasie met voorkoms van bars as persentasie relatiewe humiditeit. Dit wys die verskil tussen persentasie relatiewe humiditeit by 'n

sekere temperatuur en versadigde dampdruk by dieselfde tem-peratuur. nus hoe boer die waterdampdruk-tekort is~ des te meer en vinniger kan die plant transpireer en omgekeer hoe

laer die waterdampdruk-tekort hoe minder en moeiliker trans-p ir eer die trans-plant • So sal 'n plant by 1 n waterdampdruk-tekort van 0 mm. kwik feitlik niks kan transpireer nie?

om-dat die waterdamp in die lug dan by ver sadigde dampdruk is. (Omdat •n plant weens sy lewensprosesse altyd 'n effens hoer

(21)

16

-temperatuur het as die omgewing kan 1n plant

9 ten spyte van

versadige dampdruk van atmosfeer 7 altyd geringe hoeveelhede water verloor deur transpirasie).

Uit die grafieke is dit duidelik dat gedurende of net na tye van baie lae waterdampdruk-tekort daar altyd 1 n groot aantal gebarste korrels voorgekom het. So kan gesien word dat die nag van 16/1/56 tot 17/1/56 was die waterdamp-druk-tekort vir 17 uur benede 40

mm.

kwik en het 94 korrels gebars. Die nag van 18/1/56 tot 19/1/56 was dit vir 15 uur benede 40

mm.

kwik en het 299 korrels gebars7 die nag van

19/1/56 tot 20/1/56 8 uur en het 118 korrels gebars en die nag van 25/1/56 tot 26/1/56 vir 13 uur en het 197 korrel s ge-bars.

Daarenteen was die waterdampdruk-tekort vir die nag 21/1/56 tot 22/1/56 nooit benede 61

mm.

kwik nie en het geen korrels gebars nie. Die nag van 22/1/56 tot 23/1/56 was dit

vir 2 uur benede 40 m.m. kwik en het ook geen korrels gebars nie.

Die waterdampdruk-tekort gedurende die voorafgaande dag speel ook 1n groot rol by die voorkoms van bars. So was

daar gedurende die nag van 23/1/56 tot 24/1/56 vir 7 uur 1n

waterdampdruk-tekort laer as 40

mm.

kwik en het net

5

korrels gebars. Dog gedurende die dag van 23/1/56 was 1n dag van ho~ waterdampdruk-tekorte en is een van die hoogste lesings vir die periode geregistreer en wel 534

mm.

kwik. Dus gedu-rende die dag het die plant feitlik sy maksimum getranspireer

en is daar 1 n geweldige tekort aan water in die plant geskep.

Daarom moes die plant 1 n geweldige hoeveelheid water geduren-de die nag van 23/1/56 tot 24/1/56 aanvul en was die water in die plant nie so geredelik beskikbaar dat ten spyte van die lae waterdampdruk-tekort van die atmosfee r 7 kondisies

gun-stig vir bars geskep kon word in die plant self nie. Daar was dus nooit gedurende die nag soveel water beskikbaar in die plant dat die korrels genoeg kon bekom om met die

(22)

17

-atmosferiese kondisies aanwesig te kan bars nie. Dieselfde geld vir die n~g van 24/l/56 tot 25/1/56.

Die nag van 17/1/56 tot 18/1/56 was die waterdamp-druk-tekort vir 10 uur benede 40 m.m. kwik en het net 22 kor-rels gebars. Die lae getal gebarste korrels kan net daar aan toegeskrywe word dat die vorige nag nl. 16/l/56 tot 17/l/56 het 94 korrels gebars, en aangesien dit die eerste groot aan-tal gebarste korrels die seisoen was'J dat die korrels nog nie hulle optimum kondisie vir bars bereik het nie of dat baie min dit al ten Volle bereik het. nus op die stadium waarop die korrels hulle optimum gevoelige stadium vir bars bereik het'J het 94 korrels gebars. Die volgende nag was daar nie weer soveel korrels wat by hulle optimum gevoelige stadium vir bars was nie en dus die lae aantal gebarste korrels.

Verner (19359 p.203) se van bars by Stayman Wine-sap appels, 11Al die periodes van bars, was voorafgegaan deur

4 of meer uur van waterdampdruk-tekort laer as 1.6

mm.

kwik.n Aim2Eferiese verdam~.

Aangesien atmosferiese verdamping die werklike ver-damping van water blootgestel aan lug per uur acngee, toon dit dieselfde kondisies wat in die atmosfeer heers as water-dampdruk-tekort. Atmosferiese verdamping toon net die werk-like verdamping van water aan vir 'n sekere periode, terwyl waterdampdruk-tekort die tekort van waterdamp van die lug in dieselfde periode aantoon, m.a.w. die hoeveelheid waterdamp wat wel nog in die lug kan gaan voordat versaciigde waterdamp-druk bereik word vir dieselfde temperatuur.

Daarom is dit duidelik uit die grafieke dat by baie lae atmosferiese verdamping, net soos by lae

waterdampdruk-tekort, die grootste aantal korrels gebars het.

Dit is veral die geval gedurende die nag van 16/1/56 tot 17/l/56 toe vir 18 uur 0.1

mm.

en minder water

per uur verdamp het en toe 94 korrels gebars het. So ook die nag van 18/1/56 tot 19/l/56 toe vir 18 uur die

verdamp-ing

o.l

mm.

per uur en minder was en 299 korrels gebars het. 18/ • e • C.. • il;;. II

(23)

I ~

- 18 -

.

Dieselfde geld vir die nagte 19/1/56 tot 20/1/56 en 25/1/56 tot 26/1/56.

So was die atmosferiese verdamping vir die nagte 21/1/56 tot 22/1/56 en 22/1/56 tot 23/1/56 nooit minder as

o.l

mm. per uur nie beha1we vir 1 uur in die oggend van 23/1/56. Gedurende die nagte het daar geen korrels gebars nie.

Waar die voorafgaande dag 1n hoe atmosferiese ver-damping geheers het en die nagte was die atmosferiese

verdam-ping baie 1 aag vir rede1ike 1 ang tye het daar baie min korre1s gebars, Dit is diese1fde as wat gebeur by hoe waterdampdruk-tekorte gedurende die dag. Dus ten spyte van die lae atmos-feriese kondisies gedurende die nagte kon die plant nie die optimum water kondisies bereik wat nodig is om die korrels te 1 a at bars nie.

( 2) ,I,SLBellevue .{,g.§.§rll.

Op Bellevue is 30 trosse aan twee Queen of the Vine-yard stokke op dakprieel gemerk en is die a ant al korre1 s ge-.

bars genoteer en uitgeknip elke dag. Aangesien net persen-tasie relatiewe humiditeit en temperatuur gegewens beskikbaar

is, word net dit hier weergegee met die aantal gebarste kor-rels elke dag. Die waarnemings is gemaak vir die periode 10/l/56 tot 26/1/56, maar omdat die eerste korrels eers die

nag van 15/1/56 tot 16/1/56 gebars het1 word net die gegewens

vanaf 15/1/56 gegee. In die bylaag is 'n tabe1 van weerkun-dige gegewens, uurliks geneem7 vir die periode.

Grafiek III toon die kurwes vir persentasie re1a-tiewe humiditeit en temperatuur (°F) asook die aanta1

ge-barste korre1s in histogram vorm. :Iemperatuur •

Volgens die grafiek is dit duidelik, net soos in die geva1 van die Bien Donne gegewens, dat daar geen volkome korre1asie tussen voorkoms van bars en temperatuur bestaan nie.

(24)

110 100 90

so

60

so

40 30 20 10 0

r

TEMPERATUUR. OF.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

..

\ ;r

• •

.

...

..

.:i

: \

.

.

. .

:

.

.

....

•·:

. . .

.

.

..

.

.

.

.

.

.

.

.

.

:

·.

.

.

.

.

.

.

.

..

,.

.

PERSENTASIE RELA-TIEWE HUM I DITEIT.

.

.

.

.

.

.

.

..

..

..

.

-;

....

..

.

.

.

.

.

.

~

.

.

. .

. .

.

.

.

.

.

. .

. .

.

..

..

.

.

.

.

.

.

: ~ ~:

..

·\

.

.

.

.

.

'(

.

..

·.·

:

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

:

.

. .

.

.

:

.

;

I

.

.

.

:

.

.

.

I :

. .

: I

.

.

: :

.

.

.

.

:

:

:

i

• I • ~-·~

.

\• J

.

.

.

.

.

:

.

.

.

i

.

\,i

~· • l

.

.

.

• I : I :

. .

'

I •

.

v·:

.

AANTAL GEBARSTE KORRELS.

\

.

.

.

.

\

.

.

•• :. I • ... l

·v

.

.

..

.

i

.

.

.

\ ... i

:

.

::

.

: :: I • ••

'i

i

t ... '() t

(25)

20

-E~ntasie relati~humidi~ •

Dat lang periodes van hoe persentasie relatiewe hu-miditeit gepaard gaan met bars, is duidelik uit die grafiek.

Die nag van 17/1/56 tot 18/1/56 met 8 uur persenta-sie relatiewe humiditeit hoar as 95% het dear 70 korrels ge-bars. So het die nag van 16/1/56 tot 17/1/56 met persentasie relatiewe humiditeit vir 8 uur periode hoar dan 95%, 35 kor-rels gebars.

Gedurende die nag van 20/1/56 tot 21/1/56 was die persentasie relatiewe humiditeit vir 4 uur bo 95% en het net

5

korrels gebars. Maar gedurende die voorafgaande dag was die persentasie relatiewe humiditeit besonder laag en het die plant dus baie getranspireer.

Die nag Van 24/1/56 tot 25/1/56 was die persentasie relatiewe humiditeit vir 8 uur bokant 95% en tog het net 5 korrels gebars. Die persentasie relatiewe humiditeit

gedu-rende die voorafgaande dag was ook redelik hoog. Maar die QUeen of the Vineyard het op die stadium al 'n suiker-inhoud van hoar as 18.5% gehad. Die korre1s was al oorryp en nie meer styf nie maar het effens verlep gevoel. Dus moet die plant vir 'n baie 1anger periode by ho·e re1atiewe humiditeits kondisies gehou word voordat sy tekort aan water in die korre1 tot ·so 1 n mate aangevul is, tot die korre1 'n optimum

water-inhoud het, en dus weer gevoe1ig vir bars kan word. Dit strook met die gegewens omtrent optimum suiker-inhoud sta-dium vir bars.

( 3) Op s.Q._mming.

Uit die resultate is dit duide1ik dat daar geen di-rekte korrelasie bestaan tussen temperatuur en voorkoms van bars nie. Groot aantal gebarste korre1s het voorgekom in tye van baie 1ae nag temperatuur~ nl. op die nag van

18/1/56 tot 19/1/56 toe 59 .0°F geregistreer is te Bien Donne, en ook op nagte van redelike hoe temperatuur nl. die nag van

(26)

... 21

-1?/1/56

tot

18/1/56

toe

?8°F

geregistreer is te Bellevue. Indirek speel die temperatuur egter 'n rol want soos die tem-peratuur daal styg die persentasie relatiewe humiditeit en om-

.

gekeerd. Ook as die persentasie relatiewe humiditeit gedu-rende 'n dag baie laag is, sal besondere hoe temperature die transpirasie nog meer bespoedig.

Daar best aan 'n korrel asie tussen hoe per sent asie relatiewe humiditeit, lae atmosferiese verdamping en lae wa-terdampdruk-tekorte en die voorkoms van bars. Gedurende tye van persentasie relatiewe humiditeit hoer as

95%,

atmosferiese

verdamping minder as 0.1 m.m./uur en waterdampdruk-tekort van baie naby nul, vir periodes van

5

uur of langer, het daar ge-barste korrels voorgekom.

meer korrels het gebars.

Hoe langer die periode was hoe

Ook is dit duidelik dat die klimaatskondisies gedu-rende die voorafgaande dag 1n groot invloed het op bars gedu-rende 'n daaropvolgende nag van ho'e persentasie relati81J!Je hu-miditeit ens. As die persentasie relatiewe humiditeit laag was gedurende die voorafgaande dag is die kanse vir voorkoms van bars minder.gedurende die daaropvolgende periode van hoe persentasie relatiewe humiditeit.

Die rede waarom die korrel s bars by die hoe per sen-tasie relatiewe humiditeit, lae atmosferiese verdamping en

lae waterdampdruk-tekort is dat transpirasie tot 'n minimum beperk word gedurende die periode. Aangesien die plant nie kan transpireer nie is die moontlikheid baie groot dat die korrel 1n oormaat water kan bekom. Omdat die korr el nie van

die oormaat water deur transpirasie ontslae kan raak nie9

bars die weefsel as gevolg van die druk wat so in die korrel of korrelgedeeltes ontstaan. Die moontlike manier waardeur die korrel die water uit die stok kan absorbeer onder

kondi-sies van geen of baie min transpirasie sal later bespreek word. wat egter ook besef moet word is dat gedurende die

22/ oe••••eo••

(27)

~ 22

-tye van lae transpirasie kon die water-inhoud van die plant heelwat verhoog7 omdat sekere prosesse van water absorpsie

voortgaan, en omdat die plant baie min water verloor deur t r ansp ir asie. Dus is die watervoorraad in die plant baie mekliker beskikbaar vir die korrel as gedurende hoe transpi-rasie periodes.

(b)

-

Humid it eit skas- studies.

---Om die resultate verkry deur die korrelasie van die weerkundige gegewens met voorkoms van bars na te boots, is 'n

humiditeitskas gebou. Die doel is om onder beheerde kondi-sies vas te stel watter kondikondi-sies gunstig is vir bars en wat-ter nie.

Die humiditeitskas bestaan uit r n staal raamwerk7

oorgetrek met dun galvaniese plaato Die grootte is 4 vt. hoog, 2 vt. breed en 4 vt. lank. Die een sy word met skroewe

aangeheg en dien as 'n deur waar die potte met wingerdstokke ingesit en uitgehaal word. 'n Sponsrubber veering maak die deur dig. Bo, aan die een kant van die kas gaan 'n

3

duim pyp uit wat dien as 'n uitlaatpyp. Net voor die pyp in die kas hang twee kontaktermometers, die een 'n natbal en die an-der 'n droe bal. Die termometers is in 1/10 des van 'n

graad Celcius gegradeero Amper op die boom van die kas aan die onderkant is 'n

3

duim inlaatpyp. Net bokant die in-laatpyp hang 'n kontaktermometer, selfde gradasie as vorige, ook 'n nat bal. Die kas st a an in 'n koelkamer.

'n Waaier blaas lug in 'n pyp in, waar dit verwarm word tot 'n sekere temperatuur, die temperatuur word beheer

deur 'n kontaktermometer in die pyp. Die lug word oor 1n pot.kookwater geblaas, waar dit waterdamp absorbeer, en dan

in die kas in geblaas deur die inlaatpyp. In die kas is plate wat sorg dat die lug eweredig deur die kas versprei •. Ook 'n waaier is vir die doel binne die kas aangebring. Die twee natbal termometers wat parallel geskakel is,

(28)

..

23

-reguleer die kook van die water in die kookpot en dus die hoe-veelheid waterdamp in die kas. Die droe bal termometer is gekomekteer met die koelkamer apparaat en reguleer so die temperatuur van die kas.

Deur die twee natbal en die dro·e bal termometers op

1n spesifieke temperatuur te stel, kan 99-lOCPfo relatiewe

hu-miditeit in die kas gehandhaaf word vir lang periodes.

Die termometer is 16/1/56 op 2ooc gestel en na 1! uur was die persentasie relatiewe humiditeit 99% en kon dit gehandhaaf word vir 9 uur. Op die 17/1/56 is dit op 2~C

ge.-stel en is 99% relatiewe humiditeit gehandhaaf vir 8 uur. Dieselfde is ged~en met 15°C en 18oc.

Die persentasie relatiewe humiditeit in die kas is bepaal met twee termohidrograwe, die een op die boom van die kas en die ander 6 duim van die dak van die kas baie naby die

uitlaatpyp. Om t e verhoed dat die lugstroom moontlik gekon-denseerde water in die termohidrograwe blaas, is hUlle toege-maak met papier, behalwe vir In paar gate om 'n vrylike bewe-ging van lug te verseker sonder kanse vir spat van water-druppels.

Die handhawing van 1 n sekere per sent asie rel at iewe humiditeit met die termometers berus op die volgende. Die

droe bal termometer gee die werklike lug temperatuur aan in die kas. Die natbal termometer sal altyd 'n laer tempera-tuur aangee solank die lug nog benede 100% relatiewe humidi-teit is~ want dan verdamp van die water vanaf die natbal en

sodoende daal die temperatuur. Sodra die lug 100% relatiewe humiditeit is, kan nie meer water verdamp nie en sal die tern-peratuur van die lug aangegee word. Deurdat die termome-ters so gevoelig is kan die persentasie relatiewe humiditeit

baie akkuraat gehandhaaf word vir lang tye •

Omdat die lug wat in die kas ingeblaas word, die atmosferiese lug is, kon nie 1 n persentasie relatiewe humi-diteit laer as die heersende per sent asie relatiewe

(29)

FIG.

9A:

SKEMATIESE VO'ORSTELLING VAN HUMIDITEITSKAS IN KOELKAMER

LUG UIT KOELKAMER SKAKELAAR KONTAK. / , / / / / / / / 7/. ~ lt. NATBOL-11..,"'--KONTAK TERMOMETERS WAAIER / / / / / / / / / - / : . / . ., "'.

--.

-

---

_.--

--

-

/

'

... HUMIDITEITSKAS VOORAANSIG MET DEUR AF

'

'

TELSKROEF OM DEUR VAS TE TREK

... ...

-

,.

... ... ~

-/ / ...

,.

,. ... ,-:_

-/ ,._,._,. __ ...:.~·~ ,.

,.

-/ _,

., .,

,

·-" ., .,

,

• I ~

(30)

humiditeit van die atmosferiese lug verkry word nie.

Daarom is net ge-eksperimenteer by persentasie rela-tiewe humiditeit van 99-lOO% en 80-85%.

fulll~.·t~t e~ ~

(1) 1n Stok met tros aan is ingesit in die kas op

3/2/56. Dio temperatuur was 77°F en 'n persentasie relatiewe humiditeit van 99-lOO% is gehandhaaf vir 8 uur. Toe die stok u~tgehaa1 is~ was 20% van die korrels gebars. Die suiker-inhoud van d5..e korrels was 12.5%.

( 2) Stok ingesit 6/2/56 by 68°F en 99-100 per sent rela-tiewe hmnjJH+."'-'"'- ~rir

?i

uur, het 15% korrels gebarso

(3) Twee stokke ingesit 7/2/56 by 65°F en 99-100 ne:r:-::~r..:~ relatiewe hu~idite~~t vir 8 uur~ het 20% van die korrels g-:""' . bars~

(4) Twee stokke ingesit 8/2/56 by 59°F en by 99-100 persent relatie:;vve humiditeit vir 8 uur het een stok 20% kor-rels gebars te:rvvyl suiker-inhoud 14.0% was, tweede stok het

±

9(10% korrels gebars terwyl suiker-inhoud korrels 9o5% waso

( 5) Stol': :i.n koelkamer geplaas by 55°F en 80-85 persent relatiewe httmj_diteit terwyl die loot met tros in humiditeits-kas ingelei is (en verseel is). Die humiditeitskas was by

70°F en 99-l.OC !'ersentasie relatiewe humiditeit vir 8 uur., Geen korrels het :tn die humiditeitskas gebars nie.

Aange-sien die s'tok self by 80-8 5 per sent r el at iewe hwnidit eit was~

kon dit transp5 .. :ree::.~ ten spyte van lae temper.atuur, die trans-pirasie het waerskynlik as 1n veiligheidsklep gedien vir die

oormaat vog wat die loot ea tros by 99-100 persent relatiewe humid:l.teits-kondisie nie kon transpireer nieo

Dit is herhaal op 10/2/56 met 'n ander stok en die~

selfde resultate is verkry.

nun

is dit duidelik dat die korrels alleenlik bars as die he.le stok in 'n atmosfeer by 1n persentasie relatiewe

'

(31)

26

-humiditeit van 99-lOO% gehou word vir 1n redelike lang tydperk. Sodra die persentasie relatiewe humiditeit so laag as 80-85% daa17 bars geen korrels nie. By so 'n lae lugvog kondisie kon die plant genoeg transpireer sodat die water verhoudings van die plant nie by optimum kondisie vir bars kon kom nie. Dit is oak duidelik dat terwyl die stok nag vrylik kon trans-pireer sal die korrels nie bars as so 'n loot met tros by 99-100 persent relatiewe humiditeit gehou word nie, want die

stok en loot en tros vorm een aaneengeslote sisteem.

(c) .§Rrink~l- en o:gpervlakte-besproeiing b;y_~killende ~imaEi~on£1~.

Twee persele van 8 Queen of the Vineyard stokke elk is te Bien Donne op die 12/12/55 bedek met sinkplate sodat geen reen wat mag val op die grand random die stokke mag loop nie. Die plate het gestrek tot halfpad van die distansie na die volgende ry stokke toe. Die persele is omring met 'n walle-tjie grand sodat water oak nie onder die sinkplate kon inloop nie. Dus kon die grand van die persele heeltemal droog ge-hou word in tye van re~n.

Dieselfde is gedoen met twee ander persele van twee QUeen of the Vineyard stokke elk.

Reeling is getref met die Weerkundigestasie vir ty-dige waarskuwings van verwagte periodes van 1ae sowel as hoe persentasie relatiewe humiditeit.

(1) §£rinkel- en OrrQerv1akte-besQroeiin~~ :g ersemasie lliafiewehumiaiteirv anatmos~. Die een perseel van 8 QUeen of the Vineyard stokke is op 21/1/56 om 7.0 v.m. besproei. Die grondvog op die perseel was op 19/l/56 8 .o% vir die boonste 6 duim en 10.8% vir die 6 tot 24 duim diepte. Dit is die gemiddelde grond-vog vir drie p1ekke in die middel van die ry tussen die 8 stokke7-en e1ke gat is ewe ver van die vier om1iggende

stokke. 'n Vier duim besproeiing is toegepas. Die persen-t asie relapersen-tiewe humidipersen-teipersen-t van apersen-tmo sfeer was besonder 1 aag

gedurende die dag en ook gedurende die nag (vg1. Tabel in 27

I •••

~ ~. ~··

••.

(32)

-

2?-bylaag). Die hoogste persentasie re1atiewe humiditeit was ?4% om 6 v.m. van 22/1/56. Ten spyte van die groot hoevee1-heid water wat gebruik is vir die besproeiing het geen korre1s

gebars gedurende die nag van 21/1/56 tot 22/1/56 nie. Die suikerinhoud van die druiwe was 12.0%.

Een van die twee QUeen of the Vineyard perse1e met twee stokke elk is die oggend van 22/1/56 om 5.0 v.m. bespuit met water uit 1 n rugsakpomp. Die grondvog op 1n plek halfpad tussen die twee stokke was 8.1% vir die boonste 6 duim en

10.5% vir die 6-24 dm, diepte~ op 19/1/56. Die blare eh trosse is gedurig nat gehou. Die water wat van die stok af-gedrup het ~ hct ni9 cp c.~-e g:.oond geval nie, want dit het op

die sinkp1ate geva1 en 1 n hele ent van die stok eers op die grond

grond ge1oop. Die grond om die s tok het dtis droog gebly. Die stok is natgespuit tot om 12 v.m. Geen korre1s het gedu-rende die bespuiting of daarna gebars nie.

van die korrels was 12.5%.

Die suiker-inhoud

( 2)

Die tweede Queen of the Vineyard 8 stok persee1 is op 25/1/56 om 5

.o

v .,m. besproei net soos die vorige. Die

grondvog op diese1fde plekke as by die vorige persee1 geneem was 7.1% vir die eerste 6 duim en 9.?% vir die 6-24 duim diep-te op 23/1/56. Barste11ings is gedurende die volgende oggend

gedoen en daar was 17 gebarste korrels in die he1e persee1. Die atmosferiese per sentasie relatiewe humiditeit was vir 8 uur gedurende die nag van 25/1/56 tot 26/1/56 100% ( Sien T a-bel in bylaag) .

Die tweede persee1 van twee Queen of the Vineyard stokke is die oggend van 25/l/56 om 5.0 v.m. bespuit soos reeds beskrywe. Die grondvog op 1n p1ek halfpad tussen die twee stokke was 7 .?% vir die eer ste 6 duim en 10.9% vir die

6-24 duim diept e op 23/1/56. Die bespuiting het geduur tot 12 v.m. Die oggend van 26/1/56 is die aanta1 gebarste

(33)

..

I

28

-korrels getel. Aan die een stok was daar 34 en aan die ander 23 gebarste korrels. Dus 1n totaal van 57 op die perseel.

Die suiker-inhoud van die druiwe was 12.5%.

(3)

Q.R.§Q1W!i,Ug.

Dit is duidelik dat n6g die besproeiing van die grond n6g die bespuiting van die stok en druiwe onder atmos-feriese kondisies van lae persentasie relatiewe humiditeit kan veroor saak dat die korrel s bars.

Die 12 stokke wat net twee rye van die proefpersele was en waarop daaglikse barstellings gedoen is, is geneem as kontrole per seel. Die gemiddelde van die grondvog vir twee plekke tussen die twee rye van die perseel en ewe ver van die omstaande vier stokke af~ was soos volg - vir die eerste 6 duim diepte was die grondvog 5.8% en vir die 6-24 duirn diepte was dit 10.7% ,. op 23/1/56.

Dit is ook duidelik dat daar wel korrel s kan bars as besproei word onder hoe persentasie relatiewe humiditeit van die atmo.sfeer. Maar dit is ook duidelik dat die a ant al korrels wat bars as gevolg van besproeiing van grand onder

sulke kondisies baie minder is as die aantal wat bars wanneer die stok nat bespuit word onder dieselfde kondisies van die

atmosfeer. Bespuiting met water, waardeur die korrels en blare gedurig natgehou word, bevorder dus die kanse vir voor.-koms van bars gedurende sulke hoe lugvog kondisies van die

atmosfeer geweldig baie. Nie alleen is die persentasie re-latiewe humiditeit baie naby 100% nie, en dus transpireer die plant 'n minimum, maar nou word die hele plant nog bedek met 'n lagie water. Transpirasie word dus nie alleen heel-temal verhoed nie, maar optimum kondisies vir direkte

ab-sorpsie van water deur die opperhuid word geskep. So kan die persentasie relatiewe humiditeit van die lug om die plant nog meer verhoog word deur die bespuiting.

Verner (1935, p.204) het die grand om appelbome bedek met seile. Toe die grond onder die seile 12o4%

(34)

..

29

-grondvog gehad het, en onbedekte kontrole persele 17.4%j het by die seile verwyder en 1n 4 duim besproeiing toegepas. Daar

bet geen .appels gebars na die drastiese vermeerdering van grond-vog nie. Hy het egter nie gese of die eksperiment gedoen is gedurende tye van lae of hoE3 persentasie relatiewe hwniditeit van die atmosfeer nie.

Verner (19357 p .204) bet ook gevind dat op 'n sekere dag toe die appels van drie kontrole persele gebars het, het ook van die appels op die met sell bedekte persele (met lae

grondvog van 12.4%) gebars. Dus se hy7 dat hoe grondvog is nie 'n voorvereiste vir bars nie.

Volgens Verner (1935, p.202) het dit op twee geleeht-hede gereen en het geen Stayman Winesap appels gebars nie. Die twee re'enperiodes is egter onmiddellik opgevolg deur

pe-riodes van baie lae persentasie relatiewe hwniditeit. nus kon die appelbome baie gou na die re~n weer transpireer.

Aangesien in die geval van QUeen of the Vineyard, die bespuiting in tye van hoe persentasie relatiewe hurniditeit bars stimuleer, moet daar egter nie afgelei word dat water op die korrels noodsaaklik is vir bars nie. Uit die voor af-gaande bespreking van weerkundige gegewens is dit duidelik dat 'n persentas.ie relatiewe hurniditeit vir 'n redelike lang pe-riode, sonder enige reenval, 'n groot genoeg stimulus is vir

bars.

Om dit te bewys het Verner (1935, p.205) takke van 'n appel boom met seile bedek gedurende 'n re~n, sod at die appels droog gebly het. Net na die reen is die seile ver-wyder. Die re~n is vergesel. van 1 n periode van ho'e per sen-tasie relatiewe hwniditeit van die atmosfeer. Appels op die

beskermende sowel as die onbeskermende t akke het gebar s ge-durende die periode. Hy se, "Die resultate bewys duidelik die stelling dat benatting van die vrugte deur re'en, ten minste in die algemeen gesproke, nie noodsaaklik is vir bars

nie. Die voorkoms van reenwater op die vrugte, mag egter, 30/ •••• , ••••

(35)

30

-as die ander faktore gunstig is daarvoor, bars stimuleer". Daarenteen is egter gevind dat kersies veral bars as die vrugte natre~n. Volgens Verner (1939, p.54), 11Bars van

kersies kom gewoonlik voor in periodes van reen, en dit is dui-delik dat die vrugte teen 'n abnormale vinnige spoed uit swel onder sulke toestande. Die skielike vergroting van die kersie is as gevolg van die absorpsie van water direk deur die skil, want die kersie is nat van die re-en. • • • • • 1 n Seil gegooi oor takke sal die kersies aldus beskerm teen re~m ook beskerm teen

bars, ongeag wat die grondvog mag wees. Blootgestelde kersies op dieselfde boom wat benat word, sal bars".

nus is hoe persentasie relatiewe humiditeit by appels en druiwe 1n groot genoeg stimulus vir bars. Benatting van die vrugte kan by die twee vrugtesoorte net die bars bespoedig en vererger. By ker sies egter is ben at ting van die vrugt e onder sulke hoe humiditeitskondisies van die atmosfeer

nood-saaklik vir bars.

Verner en Blodgett (1931, p.l5) kon geen verhouding vind tussen bars en grondvog by drie soorte kersies wat hulle ondersoek het nie, ten spyte daarvan dat hulle uiterstes van grondvog in hulle eksperimente gebruik het.

Volgens Verner (1935, p.l94) het Howard gevind dat,

11Soet kersies bars in tye van digte mistige weer sonder enige

reen en sonder enige verandering in grondvog, en hy stel voor dat die verskynsel die gevolg is van 'n skielike vermeerdering van die water voorraad ter beskikking van die vrugte, as ge-volg van 1n afname in transpirasie van die blare."

nus is dit heeltemal duidelik dat QUeen of the Vine-yard bars wanneer die atmosferiese humiditeit so hoog is dat

transpirasie gladnie of uiters stadig plaasvind. Onder sulke atmosferiese kondisies mag toestande geskep word in die plant waardeur die beskikbare voorraad water vir die korrels in die plant vermeerder,. As sulke toestande vir 'n redelike tyd

duur, kan die korrels bars. As die korrels nou egter nog 31/ • e " t ,.. o o o e

(36)

- 31

~

bedek word met 'n waterlagie, word transpirasie heeltemal ver-hoed en kan selfs absorpsie deur die dop plaasvind. Dit kan die water voorraad ter beskikking van die korrel vergroot en dus bars verhaas en vererger. Op dieselfde manier kan be-sproeiing van die grand meehelp, deurdat 1 n oormaat water nou

beskikbaar is en die plant dus gou 1n groot water voorraad kan

I

I

opbou onder die heersende kondisies. Maar di t is duidelik dat besproeiing op watter manier ookal~ by QUeen of the Vineyard, alleen onder hoe humiditeits kondisies van die atmosfeer 'n direkte invloed op bars kon he.

(d) Wate,Lin siQ!L_ingepQ.!!!p b~ v~llJ.ende lli!g~i.§kQ~~· (1) ~ll!: ingep.Q!ID2_J?x lae peuent.§_§ie relatiewe

humiditeit van die atmosfeer.

-

-

---Die nag van 22/1/56 is 1n rugsakspuitpomp gekonnek-teer aan 'n Queen of the Vineyard stok te Bien Donne deur een van die lote af te sny~ en die pomp aan die oorblywende stuk loot te konnekteer. Die loot se punt is afgesny net bokant 'n tros druiwe~ en hierdie deel is met 1 n rubberpyp aan die

pomp g ekonnekt eer. Die pyp is op so 'n manier gekonnekteer dat daar nie lug in die pyp of teen die lootwond is nie. Water is toe teen 'n druk van 5-10 lb. per vierkant duim in die stok ingepomp. Dit is onderhou van

5

v.m. tot om 10 v.m. Later as blare op feitlik enige plek op die stok afgesny is,

het waterdruppels by die wonde uitgepers of ook by blaarnerwe se eindpunte. Dit was veral die geval by die blare naaste aan die stam of naaste aan die afgesnyde loot. By 1n sny in die stam 6 duim vanaf die grond het ook na 1n paar uur water

begin uitp er s.

Die nag was die persentasie relatiewe humiditeit van die atmosfeer baie laag. Geen korrels het gedurende die tyd

aan die betrokke stok gebars nie. nus ten spyte van die ho·e druk waarmee water in die stok ingepomp is7 en die aldus mak-like beskikbare bron van water het geen korrel gebars nie.

'n Baie interessante verskynsel was dat waar 1 n 32/ ... «».

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

This study intends to increase the knowledge of parameters and factors contributing to successful implementation of behavioural and other interventions in the context of the

Eindexamen Engels havo 2010 - II havovwo.nl ▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬ Tekst 5 Carnival queen by Bagehot.. 1 During her short, sad life, Diana was seen as a

(Men dacht) dat de monarchie afgeschaft zou worden / zou ophouden te

RESEARCH and revealed the presence of left atrial isomerism (common atrium, interrupted inferior vena cava and bilateral left atrial appendages).. In our patient, left

In de glastuinbouw gaat het geven van water en het geven van mest samen. Telers geven een concentratie stikstof aan het beregeningswater mee om het gewas van water én stikstof

We compare stratigraphy generated by morphological modelling of the shoal of Walsoorden, Western Scheldt, in Delft3D with stratigraphy build from field data. Field data is used

Consequently we have the question of deciding what course to follow to ensure a balance between the two extremes of cultural inte= gration on the one hand

\hist@x and \hist@y are the x and y coordinate of the current point, i.e.. the point that serves as a start for the next box of