Bachelor Thesis
Universiteit van Amsterdam
Faculteit Economie & Bedrijfskunde
Specialisatie: Finance
12 EC
Het aankondigingseffect van de FIFA Wereld
Kampioenschappen op de aandelen markt van het
organiserende land
Daan Visser
Begeleider: Changoer,S.
10074449
S.R.Changoer@uva.nl
Abstract
In deze paper wordt onderzocht of de aankondiging van de FIFA Wereld Kampioenschappen
effect heeft op de aandelenmarkt. Het WK zorgt voor vele investeringen en door deze paper is
te zien of deze investeringen als positief of als negatief worden beschouwd door investeerders.
De resultaten zijn niet significant en kan er dus niet worden geconcludeerd dat de aankondiging
effect heeft. Wel is er een negatief significant effect te zien op de Franse aandelenmarkt.
2 Inleiding
Elke vier jaar wordt het grootste voetbal evenement ter wereld georganiseerd, de FIFA World Cup. Jaren voor het evenement geven landen zich op als mogelijke organisatoren en worden na een stemmingsronde gekozen door de FIFA om het toernooi te mogen hosten. Veel overheden claimen dat de organisatie van dit toernooi positieve economische gevolgen hebben en willen hiermee de grote uitgaven die nodig zijn voor dit toernooi goed praten. Zo zou het GDP stijgen, er zullen meer banen komen en ook zal het algemeen beeld van het organiserende land beter worden (Kim & Morrison, 2005). Verschillende onderzoeken wijzen echter uit dat de economische gevolgen over het algemeen negatief zijn in de zin dat de organisatie meer geld kost voor de overheid, dan dat het oplevert. Om dit evenement tot een goed toernooi te maken, moet het organiserende land in de periode tussen de aankondiging en het toernooi de speelsteden voorbereiden door de stadions te bouwen of te verbouwen en zal de infrastructuur verbeterd moeten worden. Zo heeft de Duitse regering € 1,4 miljard in de verbouwing en nieuwbouw van voetbalstadion gestoken, gefinancierd met public funds en is er € 3,7 miljard geïnvesteerd in de infrastructuur (Duitse overheid, 2007).
In deze paper wordt onderzocht, wat het effect van de aankondiging van de FIFA World Cup op de aandelenmarkt van het organiserende land is. Er zijn volgens (Martins & Serra, 2009) twee redenen waarom het onderzoeken van dit effect interessant is en waarom je kunt verwachten dat de aankondiging effect heeft. Ten eerste worden verwachtingen van beleggers betreffende het effect van de FIFA World Cup, op de dag van de aankondiging weergegeven op de aandelen markt
Om op een goed antwoord te komen op de vraag of de aankondiging inderdaad effect heeft, worden de markt indices van zeven verschillende landen geannalyseerd. Dit wordt gedaan aan de hand van een markt model, waarna er wordt gekeken of er abnormale-returns zijn behaald rond de evenement-datum. Later wordt ook nog gekeken naar verschillende sectoren, aangezien er volgens de literatuur in sommige sectoren meer effect te zien is dan in andere. Dit kan komen doordat er voor een WK veel wordt geïnvesteerd in stadions en infrastructuur en dus sectoren zoals Bouw en Constructie hierdoor in beweging komen.
Na onderzoek van de data van de zeven organiserende landen, is er geen significant gevonden, behalve op de Franse aandelenmarkt. Tijdens de evenement-datum is een negatief significant effect gevonden. De mogelijke oorzaak hiervan is dat investeerders niet geloven dat de organisatie een positieve waarde heeft voor het land.
Ook na onderzoek van de verschillende sectoren zijn er over het algemeen geen significante resutltaten gevonden. Wel zijn er voor Duitsland significante resultaten gevonden, maar deze verschillen in positief en negatief. Voor de sector waar het meest van wordt verwacht dat deze een effect toont, zijn in geen van de gevallen significante resultaten gevonden.
Deze paper is opgebouwd in vier delen. In het eerste deel zal beschreven waarom het
3 zou kunnen optreden na de aankondiging. Ook wordt in dit stuk ingegaan op de relevante literatuur en wat de link is tussen deze literatuur en deze paper. In het tweede deel zal uitleg worden gegeven over de dataset. Hierin wordt beschreven hoe deze data set is verzameld, hoe deze is verwerkt en wat de te onderzoeken waardes zijn. De resultaten van het onderzoek worden gegeven in het derde stuk en in het vierde deel is de conclusie te vinden.
4 Literatuur onderzoek
In dit deel van deze paper wordt uitgelegd waarom deze studie wordt gehouden en welke soortgelijke studies al over het aankondigingseffect van een mega sport evenement er al zijn in de literatuur.
De FIFA Wereld Kampioenschappen worden, net zoals de Olympische Spelen gezien als een mega-events. Een mega-event is volgens (Dwyer e.a., 2005) een grootschalig, eenmalig event, die een beperkte tijd duurt. Deze events kunnen verschillende effecten met zich mee brengen. Zo zorgt het organiseren van een mega-event voor constructie gerelateerde projecten, zoals het verbeteren van de infrastructuur en het bouwen van de sportstadions, maar zorgt het evenement ook voor een extra toestroom aan toeristen (Allmers & Meannig, 2009). Ook zal het organiserende land door de grote media-aandacht een beter image krijgen bij een goed verlopen evenement (Kim & Morrison,2005). Voorbeelden hiervan zijn cijfers over het WK 2006 in Duitsland, waarbij het GDP in het tweede kwartaal een 2,4 % groei liet zien in vergelijking met het vorige jaar, er 185.000 nieuwe banen zijn gecreëerd en zijn de overnachtingen van toeristen in juni 2006 gegroeid met 31% (German Federal Government, 2006). Aan de andere kan moet de overheid van het organiserende land de kosten van het verbeteren van de infrastructuur en de bouw van de stadions betalen en dit gebeurd deels uit de staatskas, en deze wordt gevuld met inkomsten uit belasting.
Baade & Matheson (2004) hebben in een ex post onderzoek gekeken naar het algehele
economische effect van het Wereld Kampioenschap van 1994 in de Verenigde staten. Hierin vonden ze dat verschillende speelsteden verlies leden, terwijl de promotors van het WK juist winst voorspelden. Ook een recentere studie van Matheson (2006), geeft geen significant effect voor de algehele economie. Dit kan komen doordat de opbrengsten naar buurlanden vloeien, of naar grote multinationals die de opdrachten voor de stadions en/of infrastructuur toegewezen krijgen.
In tegenstelling tot ex-post studies, zijn er volgens Martins en Serra (2009) veel ex-ante studies, vaak in het leven geroepen door voorstanders van het toernooi, over de economische effecten van het organiseren van het WK. Deze studies geven aan de het organiseren positieve effecten heeft, ofwel dat het WK positieve NPV (netto contante waarde) projecten met zich mee brengt. Dit wil zeggen dat de opbrengsten, gecorrigeerd naar het heden, groter zijn dan de kosten. Deze ex-ante studies kunnen als gevolg hebben, dat investeerders positief zijn over het organiseren van het WK en dit terug te zien is in de aandelenprijzen.
Door de toewijzing van het WK aan een bepaald land, zullen hieruit beslissingen worden gedaan omtrent kapitaal investerings en deze investeringen zorgen bij een NPV-waarde anders dan nul, voor een verandering in bedrijfswaarde (Miller and Modigliani, 1958). Deze verandering in
bedrijfswaarde zorgt weer voor een verandering in prijzen van aandelen. In de aandelen markt zijn de prijzen en indexen gebaseerd op de beschikbare informatie die de beleggers hebben, wat overeenkomt met markt efficiëntie.
5 Voor een mega evenement geldt dus dat, bijvoorbeeld door de aankondiging van het mogen organiseren van het WK, korte termijn impact zal optreden op aandelen prijzen van bedrijven die hiervan profiteren. Dit kunnen bedrijven zijn die gerelateerd zijn aan toerisme, constructie,
communicatie en media (Martins & Serra, 2009). Ook kunnen er voor de algemene economie lange termijn effecten optreden, die worden veroorzaakt door multipliereffecten. Multipliereffecten zijn opbrengsten die indirect optreden, door de directe opbrengsten of uitgaven (Matheson, 2006), zoals overheidsuitgaven. Door deze uitgaven kan bijvoorbeeld de consumptie stijgen, waardoor er meer werkgelegenheid ontstaat en extra inkomen wordt gegenereerd. In veel ex ante studies wordt dit multipliereffect als te groot geschat, waardoor de uiteindelijke inkomsten (ex post) kleiner zijn. Deze effecten worden geanticipeerd door investeerders en zullen dus te zien zijn op de aandelenmarkt.
Volgens Martins en Serra (2011) kan ook de trots en zelfvertrouwen van binnenlandse investeerders effect hebben op de aandelen prijs, nadat hun land is gekozen om het WK te mogen organiseren. Ook door Müller-Peters (1998) is dit onderzocht. In dit onderzoek komt naar voren dat nationale trots een rol speelt in economische keuzes. Dit kan er voor zorgen dat prijzen op de aandelen markt veranderen zonder dat hier een economische oorzaak achter zit. Onderzoek wijst uit dat
resultaten tijdens evenementen, zoals het winnen van een wedstrijd op een WK, een significant effect hebben op opbrengsten (Edmans e.a., 2007).
Een ander positief effect op de aandelenmarkt kan ontstaan doordat beleggers/investeerders een tot dan toe onbekende investeringsmogelijkheid zien (Merton, 1987). Dit kan er voor zorgen dat de vereiste opbrengsten lager worden, met als gevolg dat de waarde van de aandelen stijgt.
Als laatste kunnen er ook effecten optreden door de vele media aandacht en het verbeterde imago voor het organiserende land.
Het uiteindelijke effect van het organiseren van het Wereld Kampioenschap is dus onduidelijk. Er zijn positieve en negatieve effecten onderzocht, zoals het multiplier effect en de extra inkomsten uit toerisme, maar als tegenhanger de overheidsuitgaven. De verandering op de aandelenmarkt zal aangeven wat de investeerders verwachten van deze effecten.
Over het effect op de aandelen markt van de aankondiging voor het organiseren van een mega event zijn verschillende onderzoeken te vinden. Een groot aantal hiervan zijn gebaseerd op de
Olympische Spelen. Veraros, Kasimati & Dawson (2004) onderzoeken het effect op de Atheense en Milanese aandelen markt. In 2004 was Griekenland, met Athene als speelstad, de organisator van dit mega event. Op vrijdag 5 september 1997 was de aankondiging, waarbij Rome, Athene en Milaan in de race waren als kandidaat om de Olympische Spelen te organiseren. Dit onderzoek gaat opzoek naar de verschillen in effecten na het winnen (Athene) en verliezen (Milaan) van de verkiezing. Ze verwachten dat de aankondiging van de Olympische Spelen een positief effect heeft op aandelen markt, omdat volgens hun het algemene beeld van het organiseren van de Olympische Spelen positief is. In hun
6 onderzoek wordt er gekeken naar de abnormale opbrengsten rond de datum van de aankondiging en vinden zij een positief significant effect voor Griekenland en geen significant effect voor Italië.
Berman, Brooks en Davidson (2000) onderzochten hetzelfde effect, maar dan voor de
Australische aandelen markt. Op 23 september 1993 werd Australië gekozen om de Olympische Spelen van 2000 te organiseren. In deze paper is een dummy toegevoegd aan het markt model om te kijken of de aankondiging een positief effect had op de markt in het algemeen, maar deze is niet significant. Vervolgens is er gekeken naar de verschillende industrieën in Australië. Hierbij word duidelijk dat de aankondiging een significant effect heeft op de bouw-gerelateerde industrieën: bouwmaterialen, ontwikkeling en aannemers en de bouwkundige industrie.
Mirman & Sharma (2010) hebben in hun paper onderzocht of er een verschil ontstaat op de aandelenmarkt, tussen de winnaars (het organiserende land) en de verliezers (de niet gekozen kandidaten), wanneer de aankondiging van de Olympische Spelen plaatsvind. Dit doen ze door de abnormale opbrengsten van zowel de Zomer-Spelen, als de Winter spelen te onderzoeken. Zij vinden een insignificant positief effect voor de organisatoren van de Zomer-Spelen.
Verder onderzoeken Dick en Wang (2010) in een event-studie het effect op de aandelen markt van de aankondiging van de Olympische Spelen. Ook hierbij is gekeken naar de zomer en de winter editie. Zij vinden aan de hand van abnormale-returns positieve significante resultaten voor de
aankondiging van de zomer editie van de Olympische Spelen. Ook vinden zei een negatieve correlatie tussen de grootte van het land, gemeten in GDP/Wereld GDP, en de abnormale opbrengsten. Dit komt overeen met de economische intuïtie, dat grootte economieën minder effect van een aankondiging ondervinden.
In een groter onderzoek naar het aankondigingseffect, beschrijven Martins en Serra (2009) de effecten op verschillende mega-evenementen. Zij onderzoeken de Olympische spelen, het FIFA Wereld Kampioenschap, het UEFA Europees Kampioenschap en grote cultuur evenementen. In deze paper focussen ze zich op de rationele en gedragsmatige theorieën over het prijzen van assets. Aan de hand van een evenement-studie onderzoeken zij eerst de abnormale opbrengsten op en rond de
aankondigingsdatum, waarna ze dit ook doen voor de verschillende industrieën en markten. Als laatst kijken ze wat de invloed is van het vroegtijdig participeren van ‘’een overwinning’’, in de vorm van het mogen organiseren van een mega-evenement. Zij vinden, gemiddeld, geen significant effect op de aandelen markt voor de ‘‘winnaars’’. Ook wanneer ze op industrie en markt niveau kijken, vinden zij geen significant effect.
7 Onderzoeksopzet en data
In dit deel van deze paper bevindt zich het overzicht van hoe het onderzoek is opgezet en de data die wordt gebruikt om een antwoord te vinden op de centrale vraag. In deze paper worden de onderzoeksmethodes van Martins en Serra (2009) gevolgd, om zo een duidelijk antwoord te krijgen op het aankondigingseffect van het FIFA Wereld Kampioenschap. Anders dan de papers die hierboven zijn beschreven, focust deze paper zich alleen op het WK, in plaats van op de Olympische Spelen. Hierdoor zal deze paper een verbreding geven aan de al bestaande literatuur over het
aankondigingseffect van mega sport evenementen. De grootte van deze twee evenementen zijn ongeveer gelijk en daarom kunnen de aannames die voor de Olympische Spelen gelden ook in deze paper worden gebruikt. Bij deze evenementen zijn de investeringen meer dan 10% van het GDP (Martins & Serra, 2011).
Data
Om het aankondigingseffect te kunnen onderzoeken, is er voor deze paper data verzamelend over de aandelen prijs indices van zeven landen die het WK in de afgelopen 25 jaar toegewezen hebben gekregen. Deze data is verzameld via Datastream. Hierbij is het WK in Brazilië van 2014 niet
meegenomen, omdat dit land zich als enige als kandidaat heeft voorgesteld. Ook het WK in Qatar, die in 2022 zal plaatsvinden, is niet meegenomen vanwege onbetrouwbare data. Zuid-Korea en Japan hebben het WK samen georganiseerd, maar zullen apart worden onderzocht.
Ook is er voor 6 van de 7 landen ook data verzameld van de indices van 10 verschillende sectoren in het land. Voor de Verenigde Staten is hier geen data over, omdat de indices later dan de
aankondigingsdatum zijn gevormd. Ook voor Rusland, Frankrijk zijn niet alle sectoren beschikbaar. Deze sectoren zijn gekozen aan de hand van de literatuur en zijn sectoren die te maken hebben met de bouw en constructie, maar ook media en toerisme. Datastream heeft zelf de indices van de verschillende sectoren gevormd en vrijwel alle gevallen zijn deze indices gebruikt. Wanneer deze niet toegankelijk zijn, is er gekeken naar indices gemaakt door Tomson-Reuters of de federale bank van het organiserende land. Na de analyse van de dataset zijn er nog een aantal sector-indices afgevallen door onbetrouwbare data. Dit staat vermeld in tabel 2.
8 Tabel 1
Organisatoren en aankondiging
Land Jaar Datum
Verenigde Staten 1994 4-7-1988 Frankrijk 1998 1-7-1992 Zuid-Korea 2002 31-5-1996 Japan 2002 31-5-1996 Duitsland 2006 6-7-2000 Zuid-Afrika 2010 15-5-2004 Rusland 2018 2-12-2010
De verschillende sectoren die worden onderzocht per land staan in tabel 2
Tabel 2
Sectoren Landen zonder data*
Construction & materials Rusland Industry goods & service Rusland
Consumer Goods Rusland, Zuid-Afrika
Retail Rusland
Media Zuid-Korea
Travel & Leisure Zuid-Korea, Zuid-Afrika
Telecom Frankrijk
Utilities Frankrijk, Zuid-Afrika
Financials
Technology Rusland, Zuid-Korea
*Geen data voor de Verenigde Staten
Nadat de prijsindices zijn verzameld is de dagelijkse return berekend in het tijdsframe van t = {-195 ; 20} en deze cijfers gelden alleen voor handelsdagen. De return is als volgt berekend:
(1)
Hierbij is de return van index i op dag t. Voor al deze verschillende periodes is ook de Wereld Index, de MSCI index, opgevraagd. Om het effect van de aankondiging te kunnen meten, moet er worden gekeken naar de abnormale returns (AR). Deze worden gevonden door de werkelijke returns te
9 vergelijken met de verwachte returns. Deze verwachte returns zijn gebasseerd op de returns van de Wereld Index (Rm) en worden geschat aan de hand van een markt-model.
(2)
(3)
Hierbij is het verwachte rendement van index i op tijdstip t en het rendement van
de MSCI op tijdstip t. In deze paper zullen de AR’s worden gegeven voor verschillende tijdsperioden rond de aankondigingsdatum. Om een statistisch resultaat de kunnen vormen over het effect, worden voor de verschillende indices, van de landen in het algemeen en van de verschillende sectoren per land, de AR’s bij elkaar opgeteld, waardoor de Cumulative Abnormal Returns ontstaan.
(4)
∑Het schattings-termijn wordt gesteld op t = {-170 ; -20} en voor het termijn rond het evenement is dit t = {-1 ; 2}. Het schattings-termijn is iets korter dan gebruikelijk, vergelijken met de literatuur. Dit komt doordat de gebruikte data-set gaten vertoond, waardoor deze periode de beste oplossing geeft. Het termijn rond de aankondiging wordt uiteindelijk opgedeeld in drie perioden: t = {-1, 2}, {0, 1} en {0, 2). In lijn met eerdere event-studies, wordt uiteindelijk onderzocht of deze CAR’s significant verschillen van 0. Dit wordt gedaan aan de hand van een t-test. Wanneer de waarde van de t-test groter is dan 1.96 of kleiner is dan -1.96, dan verschilt de CAR significant van nul.
10 Resultaten
De abnormale-returns voor de verschillende landen staan gegeven in tabel 3. Deze zijn verdeeld over drie verschillende eventperioden.
Tabel 3 CAR’s per land
Abnormale-returns
Land Event periode
{-1, 1} {0, 1} {0, 2} Verenigde Staten -0.0165 -0.01821 -0.02608 t-test -0.81618 -0.92357 -1.52302 Frankrijk -0.03223 -0.02329 -0.02017 t-test -5.02554 -3.4694 -1.27055 Zuid Korea 0.003181 -0.00153 0.0105 t-test 0.318847 -0.15937 0.687418 Japan -0.02296 -0.01196 -0.00322 t-test -1.74464 -0.85153 -0.16839 Duitsland 0.007214 -0.0023 -0.00205 t-test 0.587524 -0.32776 -0.32923 Zuid Afrika -0.02738 -0.0016 0.02786 t-test -0.91851 -0.08527 0.810854 Rusland 0.002669 0.00273 0.018499 t-test 0.730673 0.703141 1.250675
Na analyse van de Cumulative Abnormal Returns, komt naar voren dat veel van deze returns negatief zijn op en na de aankondiging. Echter zijn alleen de resultaten significant voor het aankondigingseffect van het Wereld Kampioenschap in Frankrijk in de perioden t = {-1, 1} en {0, 1}. Wel is dit een negatief resultaat. Dit kan duiden op het wantrouwen van investeerders. Zij zouden kunnen verwachten dat het WK een negatief NPV project is.
Aan de hand van de hierboven beschreven literatuur , is de verwachting dat er een effect is te zien wanneer er meer gedetailleerd wordt gekeken naar de verschillende sectoren van het organiserende land. De gevonden CAR’s voor de perioden t = {0, 1} en {0, 2} staan opgesomd in tabel 4 en 5.
11 Tabel 4
CAR’s per sector voor t = {0,1)
Sector Land
Frankrijk Z-Korea Japan Duitsland Z-Afrika Rusland
Constructie & Materialen -0.01442 (-0.94687) 0.0102 (0.416196) -0.00894 (-0.66758) -0.00979 (-1.0366) -0.01559 (-0.27008) - Industrie goederen -0.01345 (-1.10393) 0.027492 (0.970965) -0.00687 (-0.93096) -0.01808 (-3.64972) -0.00305 (-0.13813) - Consumenten-goederen -0.02161 (-1.0916) -0.00752 (-0.98237) -0.00562 (-0.79647) 0.013164 (3.128613) - - Kleinhandel -0.00917 (-0.63442) -0.00386 (-0.77053) 0.013346 (0.799173) 0.056264 (7.191643) -0.01502 (-0.90277) - Media -0.01357 (-0.54736) -0.01649 (-1.00441) -0.0023 (-0.06893) -0.03213 (-1.28519) 0.004531 (0.449062) 0.021405 (21.49766) Toerisme & Vrije tijd -0.01652 (-1.52649) - -0.00431 (-0.30303) 0.069514 (5.565559) - 0.013981 (1.323354) Telefonie - -0.0045 (-3.76218) 0.015641 (1.56655) 0.032219 (5.580213) 0.018515 (0.731356) -0.00556 (-5.12855) Nutsbedrijven - -0.00144 (-0.12746) -0.00237 (-0.38604) -0.01331 (-2.52571) - -0.02014 (-3.32907) Bankensector -0.01612 (-2.9434) -0.03022 (-1.38767) -0.00535 (-0.41385) -0.00625 (-6.12704) 0.001314 (0.061339) -0.03028 (-1.00249) Technologie -0.02527 (-1.24971) - 0.005895 (1.076589) -0.03122 (-3.23403) -0.03675 (-1.51015) -
In tabel 4 zijn de CAR’s voor de verschillende sectoren van de organiserende landen te zien in de tijdsperiode t = {0, 1}. In de literatuur is beschreven dat het mogelijk is dat sommige sectoren een groter effect laten na de aankondiging. Dit zou volgens de literatuur dan te zien moeten zijn bij Constructie, Bouw, Toerisme en Media. De tabel laat voor Duitsland veel positieve significante resultaten zien, zoals voor Toerisme, Telefonie en Verbruiksgoederen. De sector waarvan wordt verwacht dat deze een positief effect laat zien, Bouw en Constructie, geeft in geen van de organiserende landen een significant effect.
12 Tabel 5 CAR’s per sector voor t = {0,2)
Land
Sector Frankrijk Z-Korea Japan Duitsland Z-Afrika Rusland
Constructie & Materialen -0.01086 (-0.01086) 0.011557 (0.53622) -0.0051 (-0.3577) 0.000719 (0.046666) -0.00974 (-0.18799) Industrie goederen -0.01418 (-1.16885) 0.042852 (1.743799) -0.00142 (-0.12978) -0.01153 (-0.7129) 0.002732 (0.133295) Consumenten-goederen -0.0176 (-0.77626) -0.0058 (-0.67318) 0.005597 (0.365813) 0.021536 (5.304745) Kleinhandel -0.00706 (-0.49716) 0.011318 (0.641576) 0.018217 (1.249882) 0.043605 (1.054535) -0.0067 (-0.31314) Media -0.01187 (-0.51433) -0.01687 (-1.03757) 0.005771 (0.189982) -0.02008 (-0.56568) 0.026155 (1.231449) 0.048645 (2.937485) Toerisme & Vrije tijd -0.02186 (-2.2272) - -0.00236 (-0.18211) 0.092029 (5.633667) 0.031977 (2.234253) Telefonie - 0.01611 (0.703964) 0.037426 (2.278551) 0.033765 (2.192863) 0.030744 (1.389548) -0.00302 (-0.5601) Nutsbedrijven - 0.007307 (0.536816) 0.003011 (0.356479) -0.0101 (-0.92933) -0.0134 (-0.76156) Bankensector -0.01569 (-1.61323) -0.01168 (-0.30278) -0.00075 (-0.05588) -0.01427 (-2.86615) 0.028064 (0.876498) -0.00977 (-0.27424) Technologie -0.01435 (-0.48898) - 0.01433 (1.97587) -0.03665 (-2.78271) -0.02787 (-0.80918)
Voor de tijdsperiode van t = {0, 2} gelden vrijwel de zelfde resultaten als voor de tijdsperiode t = {0, 1}. In Duitsland zijn de meeste significante resultaten te vinden. Voor de Bouw en Constructie sector is er geen significant effect. In het Toerisme zijn in Duitsland en Rusland positieve significante effect te vinden, maar negatieve voor Frankrijk.
13 Conclusie
Elke vier jaar wordt het grootste voetbal evenement ter wereld gehouden, het FIFA Wereld Kampioenschap. Een aantal jaar voordat het evenement ook echt plaats vindt, wordt door de FIFA het organiserende land gekozen via stemmingsronden. Omdat het organiseren van het WK verschillende geldstromen in beweging zet, zoals het investeren in stadions en in de infrastructuur, is het interessant om te onderzoeken of de aankondiging effect heeft op de aandelenmarkt. Investeerders anticiperen namelijk de gevolgen van de toewijzing en dit zal terug te zien zijn op de markt. De te onderzoeken vraag is dan ook, of de aankondiging van het WK een effect heeft op de aandelen markt van het organiserende land.
Om een goed antwoord te krijgen op deze vraag, is data verzameld over de beurs indices van zeven organiserende landen. Ook is er data verzameld van de verschillende sectoren per land. Door een markt model te gebruiken zijn de CAR’s voor deze indices gevonden en zijn op deze CAR’s t-testen uitgevoerd. In dit onderzoek zijn er grotendeels geen significant resultaten gevonden voor het effect van de aankondiging van het WK. Wel is er bij Frankrijk een negatief significant effect gevonden. Na onderzoek van de verschillende sectoren zijn in Duitsland veel significante resultaten gevonden, maar de zijn zowel positief als negatief. In de sector waar het meest wordt verwacht dat er effect optreedt,
Constructie en Materialen, is geen significant effect gevonden. Dit komt overeen met een aantal soortgelijke onderzoeken, bijvoorbeeld die van Martins & Serra (2009)
Beperkingen van deze paper zijn de volgende. Doordat het WK elke vier jaar wordt gehouden, is de dataset dit wordt gebruikt nog niet groot genoeg voor betrouwbare resultaten. De landen zijn daarom ook apart geanalyseerd. Een andere beperking is dat voor sommige landen geldt, dat voordat de echte aankondiging, er al is geanticipeerd op een overwinning voor dit land. Dit kan komen doordat het land in de voorgaande stemronde de meeste stemmen had. Om tot een empirisch beter antwoord te komen is het dus belangrijk dat een soortgelijk onderzoek in de verre toekomst nogmaals plaatsvind en dat er wordt gecorrigeerd voor het anticipatie-effect.
14 Literatuurlijst
Allmers, S. & Meannig, W. (2009), Economic impacts of the FIFA Soccer World Cups in France 1998, Germany, 2006, and outlook for South Africa 2010. Eastern Economic Journal, 35, 500-519. Baade, R. A. & Matheson, V.A. (2004) The Quest for the Cup: Assessing the Economic Impact of the
World Cup. Regional Studies, 38(4), 343-354.
Berman, G., Brooks, R. & Davidson, S. (2000) The Sydney Olympic Games
announcement and Australian stock market reaction. Applied Economics Letters, 7(12), 781-784.
Dick, C.D. & Wang, Q. (2010) The economic impact of the Olympic Games: Evidence from stock markets. Applied Economics Letters, 17(9), 861-864.
Duitse Overheid (2007). 2006 World Cup, Final Report by the Federal Government.
http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2010/05/06/2006-world-cup-final-report-by-the-federal-government/s-3002177b.pdf. Bezocht op 05-06-2014. Dwyer, L., Forsyth, P. & Spurr, R. (2005), Estimating the impacts of special events on an economy.
Journal of Travel Research, 43(4), 351-359.
Edmans, A., García, D. & Norli, Ø. (2007) Sports sentiments and stock returns. Journal of Finance, 62(4), 1967–1998.
Kim, S.S. & Morrison, A.M. (2005) Change of images of South Korea among foreign tourists after the 2002 FIFA World Cup. Tourism Management, 26, 233-247.
Matheson V (2006) Mega-events: The effect of the world’s biggest sporting events on local, regional, and national economies. International Association of Sport Economists, 06 (22).
Martins, A.M. & Serra, A.P. (2009) Market impact of international sporting and cultural events. Journal of Economics and Finance, 35, 382-416.
Merton, R.C. (1987) A simple model of capital market equilibrium with incomplete information. The Journal of Finance, 42(3), 483-508.
Miller M.H. & Modigliani F. (1958) The cost of capital, corporation finance and the theory of investment. The American Economic Review, 48(3), 261-297.
Mirman, M. & Sharma R. (2010) Stock market reaction to Olympic Games announcement. Applied Economics Letters, 17 (5), 463-466.
Müller-Peters, A. 1998. The significance of national pride and national identity to the attitude toward the single European currency: A Europe-wide comparison. Journal of Economic Psychology, 19(6): 701–719.
Veraros, N., Kasimati, E. & Dawson, P. (2004) The 2004 Olympic Games
announcement and its effect on the Athens and Milan stock exchanges. Applied Economics Letters, 11(12), 749-753.
