S CHAVUMEPALTrlG
T. Zfljkhusizzn, Ing.
No. U
25,-VOORWOORD
Licht U> op onze. bnoedtegnaad de bo.p2A.kmdo. gnoei^actoK bij de
teelt Jn kassen In do, wJunten. Kilo mitieufaactonen als tempenatuuA.,
ho o Izuungas gekatte, vodatvooKzJLe.nA.no, en doA.goJJ.jko wonden daanom
in kot wintenkal^jaan zodanig genegeld, dat hot besckJkbane tickt
maximaal wondt bonat voon do. gnoei.
Recent ondenzoek van kot L.E.J. kooit aangotoond, dat on. een
dinekt venband Ji> tussen do koovooJkoJd tickt in do. winten en
hot vnoege voonjaan on do vnoege pK.odu.ktio van tomaten. En
is alto Kodon om to venondenstellen, dat ook bij andene gewassen
een soontgetijk vonband aanwezig Jà.
Behalve dooK oen aangepakte ktimaatKegeting tnackt de modenne
tuinbouw ook zo' veel mogetijk van ket besekikbane tickt in de kas
te knJjgen. De gnootte van kot schaduwgevend oppenvlak tb in een
modenne kas tot een minimum tenuggebnackt. Vakspnoeiens zijn op
veel bednijven goJnstatleend om ket glas .sekoon te houden.
Sjosckaduwing van een kas is nooit geheel te voonkomen. In deze
pubticatie van T. Dijkhuizen, 'ing. zijn methoden bei>ckneven om
sekaduwhinden van gebouwen en dengetijke zicktbaan te maken,
zowel naan de- oppenv,txkte, die wondt beschaduwd, als naan de
duun van de besekaduwing. Elke schaduw in ket wintoAhal{jaan leidt
tot bednij^sschade in de glastuinbouw. \)oon allen, die met .
sckaduwkindoA te maken kebben, biedt deze publicatie een middel
om die kinden zicktbaan te ma.ken. Vit eveneens in gevallen
waanbij het geen tuinbouwbelangen betne&t.
In. A.J. VJjvenbeng,
Hoofid afdeling Teelt en Kasklimaat
Hoofdstuk Pagina
Vooiwoond 2
lntoA.di.ng 4
Scha.duwkind.eA 4
Voonkomzn o^ bepojiken van bckaduujkindeA 4
SchaduwondzAzooJz
5
NoodzakeJU-j'ke gegeven*, 6
Gebruik van de gegeven*
9
Ve Achaduwbepating 10
Zonder schriftelijke toestemming van de afdeling Publiciteit van het Proefstation voor de Groenten- en Fruitteelt onder Glas
te Naaldwijk, is gehele of gedeeltelijke publicatie van hetgeen in deze publicatie is vermeld of opgenomen, nada.ukke.tijk
înleÂding
Licht is in de tuinbouw een belangrijke produktiefactor. De hoeveelheid licht is van invloed op de kwantiteit en de kwaliteit van de produktie. De 1ichthoeveelheid is niet konstant, ze wisselt van uur tot uur, van dag tot dag en van seizoen tot seizoen. In
herfst en winter vormt het licht de beperkende factor voor de groei bij de teelt in kassen. De teler tracht hieraan tegemoet te
komen door kassen te gebruiken met weinig schaduwgevende delen en schoon glas. De overige teeltmaatregelen (temperatuur, ventilatie, beregening en dergelijke) worden aangepast aan het beschikbare
licht. In deze lichtarme, vochtige en soms koude periode zijn de produktiekosten relatief hoog.
Vermindering van de beschikbare hoeveelheid licht door de schaduw-werking of 1 ichtonderschepping vai. •' bebouwing of begroeiing is nadelig voor de teler. Naarmate de beschaduwing intenser is en
langer duurt is het nadelig effect ten aanzien van groei,
produktie, uniformiteit en kwaliteit van de tuinbouwgewassen groter.
SchaduwhindoA.
Bij het inrichten van nieuwe tuinbouwbedrijven kan vaak in aan-zienlijke mate rekening worden gehouden met de schaduwwerking van woning , bedrijfsgebouwen en beplanting. Bij verandering of ver-nieuwing van bestaande bedrijven zijn de mogelijkheden in dit opzicht veelal kleiner. In aaneengesloten tuinbouwgebieden dient bij de bedrijfsinrichting ten aanzien van de schaduwwerking ook met de belangen vanjiaburige bedrijven rekening te worden gehouden.
In dergelijke gebieden is het optreden van enige schaduwhinder welhaast onvermijdelijk. Van ernstiger aard is de schaduwhinder veroorzaakt door hoge en/of aaneengesloten bebouwing. Hetzelfde geldt voor hoge, dichte beplanting in de nabijheid van tuinbouw-bedrijven. Door de vaak grote omvang, geringe afstand tot- en
ongunstige plaatsing van deze objecten ten oozichte van de bedrijven kunnen intensiteit en duur van de beschaduwing en daardoor de
schaduwhinder groot zijn.
MooKkomnn oi bzpeAknn van iahaduwklndoA
Schaduwhinder is te voorkomen of te beperken indien bij bouw-activiteiten of het aanleggen van beplantingen rekening met
het daarbij gelegen tuinbouwbedrijf wordt gehouden. Als tijdig een onderzoek naar de schaduwwerking van bebouwing of beplanting wordt
ingesteld, is aan de eerste voorwaarde om schade te voorkomen voldaan.
Tekeningen die de schaduwsituâties in verschillende seizoenen weergeven, aangevuld met een toelichting, geven een beeld van de optredende schaduwhinder„
Tekeningen en toelichting zijn gewenst in overlegsituaties en bij eventueel in te dienen bezwaarschriften of de behandelingen hiervan, Een moeilijke situatie ontstaat als de betrokkenen pas een schaduw-rapport doen opstellen als de bouw van het schaduwgevende object reeds begonnen is. Of en in hoeverre een schaduwrapport in een dergelijk geval kan bijdragen tot het vinden van een bevredigende oplossing hangt van de omstandigheden af.
SchcidiMondunzoak.
Bepaling van het lichtverlies, veroorzaakt door beschaduwing is niet eenvoudig. Het daglicht is samengesteld uit d i r e k t licht (=direkte zonnestraling) en i n d i r e k t licht (=hemelstraling). De verhouding tussen beide delen is niet konstant; ze wordt
vooral bepaald door zonshoogte en de toestand van de dampkring. Meting van; het totale lichtverlies bij be6chaduwing is reeds
moeilijk, meting van de afzonderlijke delen van het licht
is zonder ingewikkelde hulpmiddelen niet mogelijk. Het d i r e k t e licht is direkt afkomstig van de zon. Wordt dit licht onderschept dan ontstaat een duidelijke schaduw. Het i n d i r e k t e licht ontstaat door verstrooiing van het zonlicht door de dampkring. Bij onderschepping ontstaat een vage schaduw. Naarmate de damp-kring meer damp en/of stofdeeltjes bevat, wordt het licht sterker verstrooid en vervaagt het schaduwbeeld meer en meer. De
hoe-veelheid d i r e k t licht neemt daarbij af waardoor de verhouding n et
tussen d i r e k t en i n d i r e k t licht verandert. Onderschepping van 'nd i r e k t e licht heeft vermindering van de beschikbare
lichthoe-veelheid tot gevolg** De onderschepping is van ondergeschikte bete-kenis in verhouding tot de onderschepping van het d i r e k t e
zonlicht» De schaduw die bij onderschepping van het d i r e k t e licht ontstaat is ook bij hoge zonnestand en heldere hemel niet scherp begrensd. Midden achter het object is de schaduw het
diepst (=kernschaduw). Langs de rand van het schaduwpatroon is de schaduw vaag (=halfschaduw). Dit verschijnsel wordt veroorzaakt door de vorm en omvang van het schaduwgevende object en de afstand
tot de stralingsbron, in casu de zon. De reeds genoemde verstrooi-ing van het zonlicht door de dampkrverstrooi-ing versterkt de heterogeniteit van het schaduwpatroon. Hierdoor is er een groot verschil in
schaduwwerking tussen slanke- en brede objecten. Hierbij zijn de afstand van schaduwgevend object tot het beschaduwde bedrijf en de ligging ten opzichte van elkaar van groot belang. Hoe groter de afstand van object tot bedrijf, des te kleiner de schaduwhinder. Aangenomen mag worden dat bij een afstand gelijk of groter dan
10 maal de hoogte van een schaduwgevend object, dat ten zuiden van een bedrijf staat, geen schaduwhinder van enig praktisch
en is de hoeveelheid d i r e k t licht gering. Bij een zonshoogte kleiner
dan 6 wordt aangenomen, dat geen nadelig effect van praktische
betekenis op de groei van de planten door onderschepping van d i r e k t
1icht zal optreden.
Bij bepaling van schaduwwerking volgens de hierna te bespreken
methode is met bovengenoemde faktoren in beperkte mate
rekening gehouden. Uitgezonderd bij een zonnestand_lager dan 6
is de hoeveelheid d i r e k t licht verhoudingsgewijs groot en als
representatief voor de totale 1ichthoeveelheid te beschouwen.
Bovendien is de hoeveelheid i n d i r e k t licht in de richting
van de zon het grootst. Hierdoor mag ook bij bewolkte hemel
ver-mindering van de 1ichthoeveelheid binnen de werkingssfeer van
een schaduwgevend object worden verwacht.
Om een scherp en duidelijk beeld van de schaduwsituatie te
kun-nen geven is de zon als een puntvormige stralingsbron beschouwd.
In overeenstemming hiermee zijn de uurlijkse schaduwpatronen
scherp omlijnd weergegeven.
Hoewel deze manier van schaduwbepaling tekortkomingen heeft,
voldoet het in de praktijk goed. Het is mogelijk om hiermee een
overzichtelijk beeld van de schaduwsituatie te geven.
Mede hierdoor is in het verleden vaak een voor alle partijen
aanvaardbare oplossing gevonden.
Noodzakelijke. gege.ve.nA
De gegevens die nodig zijn om de schaduw van een object te bepalen
zijn van sterrekundige* ) en van bouwkundige aard.
De sterrekundige gegevens maken het mogelijk om op een aantal
gewenste tijdstippen de positie van de zon aan de hemel te
be-palen. Dit werk is voor 12 data met behulp van een computer
uitgevoerd door het Laboratorium voor Geodesie te Delft.
De hierbij verkregen gegevens zijn vermeld op bijlage 1 a tot en
met 1
l .
|
Op deze bijlagen staan, behalve de gegevens die van direkt belang
zijn, ook de gegevens die als uitgangspunt voor de berekeningen
dienen
0Verklaring van de op de bijlagen gebruikte termen.
a.
Votum
Kalenderdatum. In bijlage 1a t/m 1
£
is steeds de 21ste van de maand genomen.
b.
Vag
Het nummer van de dag volgens de doorlopende
nummering van de dagen van het jaar beginnend
met 1 januari = 1 en eindigend met 31
decem-ber = 365 (of 366).
\loon.
UÀJMOQAIQQAln{onmatle. boAAé^ende. de. 6teAAe.ku.ndlg e.
gzgz-ve.vu> z-le
:
M.L.
KobuA
&
J.J.Ratnmond
:
Comogfiafaie.
c.
VccOlnatsLe.
Eén van de coördinaten van het coördinatenstelsel :
declinatie - rechte klimminc, dat
dient om de positie van een hemelobject aan te geven.
De declinatie van de zon is de boog van de cirkel,
die door het middelpunt van de zon en de noord- en
zuid hemelpool gaat. Doordat de aardas met het vlak
van de aardbaan rond de zon een zekere hoek maakt
varieert de declinatie van -25 ^5' op 21 december
tot 23°^5' op 21 juni. Met behulp van deze
gege-vens laat zich de maximale zonshoogte op de
betref-fende data berekenen. Deze is namelijk gelijk aan
90 - poolshoogte + declinatie. Te Naaldwijk
(pools-hoogte 52 Noorderbreedte is de maximale zons(pools-hoogte
op 21 december 90° - 52° + (-23°45') en op 21 juni
90 - 52 + 23
0/t5' = 61°45'.
De lengte van de schaduw van een object is
afhan-kelijk van de zonshoogte. De zonshoogte wordt
ge-definieerd als de boog van de vertikaalcirkel door
de zon gemeten van de zon tot het snijpunt van deze
cirkel met de horizon. Als gevolg van de declinatie
en de draaiTng van de aarde om haar as is de
zons-hoogte aan voortdurende verandering onderhevig.
d. TljdvzAi^ining
Het verschil tussen de ware zonnetijd en de
middel-bare (=plaatselijke) tijd. Poolshoogte, Oosterlengte
en tijdvereffening dienden als basisgegevens voor
het berekenen van de positie van de zon ten opzichte
van Naaldwijk en direkte omgeving (Geografische
plaatsbepaling 52° 00' N.B.
k°
10' O . L . ) .
e.
UuA
De tijd aangegeven in Midden Europese Tijd (M.E.T.)
f.
kzimvut
Eén van de coördinaten'van het coördinatenstelsel
azimut - hoogte, dat dient om de positie van een
hemelobject, in caus de zon, ten opzichte van de
horjzon van de waarnemer aan te geven. Onder het
azimut verstaat men de boog van de horizon vanaf
het zuidpunt tot het snijpunt van de vertikaalcirkel
door de zon en de horizon (fig.1). Gewoonlijk
wordt deze boog in westelijke richting positief
en in oostelijke richting
negatief
aangegeven.
Om praktische redenen is hiervan afgeweken en wordt
in de tabellen op bijlage 1 a t/m 1
l
het azimut
in oostelijke richting met 0 en in westelijke
rich-ting met W aangegeven. Het azimut van de zon
is
bepalend voor de richting van de schaduw. Evenals
de hoogte is ook het azimut aan periodieke
veran-deringen onderhevig.
Cotangens en Cotangens h.
Uit de gegeven zonshoogte en de hoogte van het schaduwgevend object
kan met behulp van de cotangensregel uit de goniometrie de lengte
van de schaduw worden berekend.
In de driehoek (fig*. 2) ABC i s / a de zonshoogte, BC de hoogte (h)
van het object en AC de lengte Tl ) van de schaduw.
De betrekking die bij deze rechthoekige driehoek bestaat tussen de lijnstukken AC en BC in samenhang met /_ a wordt weergegeven
in de formule : ^ AC cotg a = ^ .
Stel /a = 14 00'. Dan is volgens de sinustafel cotg a = 't,01, waaruit volgt AC = **,01 x BC» Dit betekent, dat bij een zons-hoogte van \k 00' de lengte van de schaduw 't,01 maal zo groot is als de hoogte van het schaduwgevend object.
Op soortgelijke wijze is voor elke per datum en per uur berekende zonshoogte cotangens a bepaald. Deze geoevens ?• i jn in verband met het gebruik van het symbool h voor (zonsjnoogte onder de kolomskop cotg h in de tabellen van bijlagen 1 t/m 3 opgenomen.
Daar AC recht evenredig is aan BC, met andere woorden de schaduw-lengte rechtevenredig is aan de hoogte van het schaduwgevend object is het mogelijk de voor elke zonshoogte afgelezen cotg h waarde als basis te gebruiken voor eenvoudige tabellen waarin de hoogte van het object steeds met gelijke waarden toeneemt. In deze tabellen kan de schaduwlengte per datum en per uur, voor objecthoogten tus-sen 1 en 5 m met intervallen van 10 cm en tustus-sen 5 en 30 met inter-vallen van 25 ~m, direkt worden afgelezen.
In bijlage 2 zijn de gegevens die nodig zijn voor het maken van dergelijke tabellen samengevat; bijlage 3 geeft van de tabel voor 21 januari een uitgebreid voorbeeld.
De gegevens vermeld in bijlage 2 vormen eveneens de basis voor de schaduwdiagrammen (bijlage k), Verder is het natuurlijk mogelijk aan de hand van de in bijlagen 1 vermelde gegevens door vermenig-vuldiging van cotg h met de hoogte van een bouwwerk uitgedrukt in m de schaduwlengte en daarmee het verloop van het schaduwpatroon te bepalen.
Strikt genomen zou bij de schaduwbepaling in andere plaatsen dan Naaldwijk een kleinere correctie ten aanzien van hoogte en
azimut van de zon moéten worden toegepast. Uit praktisch oogpunt is dit, zeker wanneer het om plaatsen in de omgeving van Naaldwijk gaat, van geen belang.
De bouwkundige gegevens omvatten :
a. Een duidelijke situatie schets waarop de glasopstanden en e-ventuele bebouwing (woning, schuur, ketelhuis en dergelijke )
zijn aangegeven. Als grondslag voor een dergelijke tekening kan een kadasterkaart en/of topografische kaart dienen. Elke tekening dient van een noordpijl te zijn voorzien. De schaal waarop de situatieschets wordt getekend is afhankelijk van de omvang van het project. Hoewel uit technisch oogpunt bezien geen bezwaar bestaat tegen het gebruik van de schalen 1 : 200 1: 2o000 en 1 : 5.000 wordt om praktische redenen de voorkeur gegeven aan schaal 1 : 500 voor kleine projecten en schaal 1 : 1„000 voor grote projecten. De belangrijkste argumenten hiervoor zijn : minder kans op vergissingen en grotere unifor-miteit wat betreft grootte en vorm van de schaduwtekeningen„ Afwijkende schalen kunnen met behulp van een schaalstok in de gewenste schaal worden overgezet.
Deze tekening dient tenminste een voor-aanzicht, een achter-aanzicht, twee zij-aanzichten en een bovenaanzicht te omvatten. Bij gecompliceerde bouwwerken kunnen bovendien ter verduide-lijking één of meer doorsneden nodio zijn. Het is gewenst dat deze tekeningen van maten zijn voorzien. Dit vergemakkelijkt het omzetten van de ene schaal in de andere. Omdat het voor de
schaduwbepaling nodig is, dat situatieschets van het tuin-bouwbedrijf en bouwtekening van het schaduwgevend object tot één tekening worden samengevoegd is het nuttig dat ook de bouw-tekening een situatieschets van gelijke opzet bevat.
Aanvullende gegevens, hiertoe behoren het aangeven van
eventuele hoogte-verschillen tussen tuin- en bouwgrond, soort beplanting, het gebruik van de glasopstanden en dergelijke.
GehnwLk. van c/e geqevena
Met de benodigde sterrekundige- en bouwkundige gegevens kan op verschillende manieren worden gewerkt. Het eenvoudigst is om per datum het azimut per uur uit te zetten en op de verbindingslijnen de schaduwlengte af te zetten. Deze schaduwlengten (1) kunnen wor-den verkregen door ze per geval met behulp van de formule
1 = h. cotg. a uit de zonshoogte (a) en de hoogte van het schaduw-gevend object (h) te berekenen. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van de gegevens vermeld in bijlage 2. Een andere mogelijkheid is om op basis van de in bijlage 2 vermelde gegevens een reeks
tabel-len samen te steltabel-len waarin de schaduwtabel-lengte bij een objecthoogte tussen 1 en 30 per 0,1 of 0,25 m hoogtevermeerdering is aangege-ven. Een voorbeeld hiervan is te vinden in bijlage 3 a en 3 b. . De meest doelmatige werkwijze werd bereikt door gebruik te maken van speciale diagrammen (bijlage h a t/m k 1 ) . Hierop zijn azimut en schaduwlengte direkt afleesbaar. De gegevens waarop deze diagrammen berusten zijn ontleend aan bijlage 1 en 2. Door deze diagrammen op stevig krimpvrij materiaal te tekenen
kunnen ze als onderlaag voor de op doorzichtig papier gemaakte si-tuatie-tekeningen dienen. De diagrammen (één per datum; totaal 12 stuks) werden op de volgende wijze samengesteld. Eerst werd van-uit één punt (z) per uur het azimut van-uitgezet. Vervolgens werd op de verbindingslijnen tussen z en de uitgezette punten de lengte-toename van de schaduw per 0,25 m hoogte-vermeerdering van het scha-duwgevend object afgezet. Deze schaduwlengten werden berekend met behulp van de formule 1 = h.cotg. a. Omdat met eenvoudige
hulpmiddelen een voldoend nauwkeurige onderverdeling van de lijn-stukken kan worden verkregen werd de schaduwlengte voor een
beperkt aantal punten berekend. De mate van onderverdeling is afhankelijk van de gebruikte schaal. Bij toepassing van de hier
toegepaste schaal 1 : 1.000 is het niet mogelijk om bij zonshoogte •> circa ^0 de lengte-toename van de schaduw per 0,25 m hoogte-toename exact weer te geven. Men kan dan kiezen tussen een grovere indeling of een kleinere schaal bijv. 1 : 500.
Aan beide mogelijkheden kleven bezwaren. Een grovere indeling gaat ten koste van de nauwkeurigheid, een kleinere schaal resulteert in grotere diagrammen waarmee veelal minder gemakkelijk kan worden gewerkt.
Ve. AchoLduwbdpaLLng
Met behulp van de plattegrond van het tuinbouwbedrijf en de teke-ning van het bouwobject wordt eerst een gecombineerde situatie-tekening gemaakt. Dit gebeurt bij voorkeur op dun tekenpapier of stevig schrijfmachinepapier. Deze tekening dient als basis voor de schaduwbepaling.
Dan worden op doorzichtig papier (bijv. uit een ontwerpbloc) de omtrekken van het bouwobject en de glasopstanden van het tuinbouw-bedrijf overgetekend. Voor een volledig overzicht van de schaduw-situatie in het gehele jaar zou dit in 12-voud moeten gebeuren: één voor elke maand. In de meeste gevallen kan worden volstaan met 3 of 't tekeningen (21 december, 21 februari en 21 april eventueel aangevuld met 21 juni).
Het gebruik van doorzichtig papier maakt het mogelijk schaduw-patronen van verschillende data te vergelijken.
Heeft de schaduwbeoa1ing betrekking op meerdere ontwerpen van een bepaald object, dan kunnen deze gemakkelijk onderling worden ver-geleken. Ook ten aanzien van de vermeerdering of het maken van af-drukken biedt doorzichtig papier voordelen.
Op boven beschreven situatieschets worden nu de schaduwpatronen ingetekend. Begonnen wordt met door elke hoekpunt van het schaduw-gevend object evenwijdig aan de noordpijl een dunne potlood lijn
te trekken. Men kan dan op verschillende manieren vtrder gaan. Zo is het mogelijk om met behulp van een gradenboog per datum vanuit elk hoekpunt het uurlijks azimut uit te zetten. Het kan ook even goed en sneller gebeuren met behulp van de diagrammen. Op de ver-bindingslijnen tussen de hoekpunten en de uitgezette punten kunnen dan de berekende of uit de tabel afgelezen schaduwlengten worden afgezet.
Hetzelfde gebeurt bij de andere hoekpunten. Vervolgens worden per uur de buitenste hoekpunten van het object met de buitenste scha-duwpunten door lijnen verbonden. Zo ontstaat een serie uurlijkse schaduwpatronen.
Bij gebruik van de diagrammen kan als volgt te werk worden gegaan. Het doorzichtig papier wordt zodanig op het diagram van de gewenste datum gelegd dat de door een hoekpunt getrokken noord-zuidlijn op het diagram precies de noordzuidlijn bedekt. Dan wordt het papier langs deze lijn zover verschoven, dat het hoekpunt het punt z van het diagram bedekt. Met een scherp gepunt potlood kunnen nu in één handeling per uur richting en lengte van de schaduw worden aangegeven.
Bij een vierkant gebouw met platdak zijn de aldus ontstane schaduw-patronen eenvoudig van vorm (Bijlage 5 a ) . In dit geval is het mo-gelijk eerst alle hoekpunten van alle schaduwpatronen uit te zetten en ze daarna met elkaar en de hoekpunten van het object door lijnen te verbinden. Veel tijd en moeite kunnen worden gespaard door bij het uitzetten van de hoekpunten van de schaduwpatronen alle punten weg te laten die binnen de schaduwpatronen vallen en niet van in-vloed zijn op de vorm van het schaduwpatroon.
Ook bij enkelvoudige gebouwen met andere dakconstructie kan deze werkwijze worden toegepast al worden de schaduwpatronen dan iets minder eenvoudig (Bijlage 5 b ) .
Bij gebouwen samengesteld uit eenheden van verschillende vorm en grootte en met verschillende dakconstructies kunnen ingewikkelde schaduwpatronen ontstaan. In dergelijke gevallen is het beter de hoekpunten van een schaduwpatroon per uur uit te zetten en deze vervolgens door lijnen te verbinden voordat aan het volgende uur-patroon wordt begonnen (Bijlage 5 c ) .
Omwille van de overzichtelijkheid worden de uurlijkse schaduwpatro-nen met verschillende kleuren aangegeven. Desgewenst kunschaduwpatro-nen ook verschillende lijnvormen worden gebruikt. Voor het kleuren kan men tekeninkt of nylonstiften gebruiken. Tekeninkt geeft doorgaans het netste resultaat, met nylon stiften kan het snelst worden gewerkt. De punten van deze stiften dienen voldoende dun te zijn om net en nauwkeurig werken mogelijk te maken. Bij het zoeken naar de 16 benodigde kleuren (21 juni) kan worden getracht verschillende kleuren te vinden of men kiest er 8 uit en herhaalt deze in
ge-lijke volgorde. Deze volgorde kan systematisch of willekeurig zijn. Het is gewenst het kontrast tussen opeenvolgende kleuren voldoende groot te maken, dit bevordert de overzichtelijkheid. Zo voldoet de reeks rood, groen, paars, oranje, blauw, geel, bruin, zwart,
rood enz. beter dan de reeks bruin, rood, oranje, geel, groen, blauw, paars, zwart, bruin enz. Voor het gebruik van lijnvormen bestaande
uit getrokken, streep- en stippellijnen en kombinaties hiervan (f ig.3) geldt vrijwel hetzelfde.
Om een duidelijk geheel te verkrijgen is het van belang dat alle schaduwpatronen van gelijke uren met gelijke kleuren of lijnvormen worden aangegeven.
Vervolgens worden de schaduwtekeningen afgewerkt en van tekst voor-zien. Deze omvat naam en adres van de opdrachtgever, datum waarop de situatie betrekking heeft, de schaal van de tekening, de hoog-tematen van het schaduwgevend object en de uurcijfers bij de scha-duwpatronen. (Bijlage 6 b t/m 6 e ) .
Als de tekeningen zover gereed zijn kunnen ze worden vermeerderd. Dit kan bij de gecombineerde situatietekening gebeuren met behulp van bijv. een Rank Xerox-apparaat. De met kleur aangegeven schaduw-patronen die op doorzichtia papier getekend zijn lenen zich niet voor deze vorm van reproduktie. Door het afdrukken op speciaal pa-pier gaan vergelijkbaarheid en kleur verloren. Deze tekeningen kun-nen daarom het beste met de hand worden overgetrokken.
Worden de schaduwoatronen met verschillende lijnvormen direkt op een volledige situatietekening aangegeven, dan is reproduktie langs eerstgenoemde weg wel mogelijk. De tekeningen worden aangevuld met een rapport dat wordt opgemaakt aan de hand van de resultaten van het schaduwonderzoek (Bijlage 6 a ) . In dit rapport wordt in het kort de gevolgde methodiek vermeld, daarna wordt per datum aange-geven in welke mate schaduwhinder wordt verwacht.
Noordelijke hemelpool
/ o T
V
Zuidelijke V N hemelpool / { 6 ^ % ^ Zonsbaan * 2 2 j!
r ^ ^ \ 2 3 /
>-2J'
1
*sFig. 1 Schijnbare zonsbaan om de aarde op 21 maart, 15 uur MET
Azimut = 3 8 67*, zonshoogte 31°30' Fig. 2 Fig. 3 Lijnvormen Cotangens a = AC BC AC = l ; B C = h Cotg a = L , I = h. cotg a h
u
5 6 7 8 9 10 11 12 ren en en en en en en en en 13 14 15 16 17 18 19 20Datum : Dag : Deeli natie : Tijdvereffening : 21 januari
21
-19°,79 -2°,68 Bijlage 1 a Uur 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Oost West Azimut 53,41 40,97 27,58 13,31 1,47 16,19 30,30 43,50 55,77 Hoogte 2,05 8,81 14,01 17,24 18,19 16,78 13,13 7,59 0,56 Cotg.h 28,00 6,45 4,01 3,22 3,04 3,32 4,29 7,51 103,03Datum
Dag
Deelina tie Tijdvereffening : : 21 maart : 80 : -0,08 -1,90 Bijlage 1 c Uur 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Oost West Azimut 88,17 76,19 63,50 . 49,50 33,68 15,98 2,87 21,50 38,67 53,90 67,45 79,85 Hoogte 1,33 10,47 19,12 26,82 32,95 36,83 37,89 35,93 31,30 24,63 16,58 7,74 Cotg.h 43,00 5,41 2,88 1,98 1,54 1,34 1,29 1,38 1,64 2,18 3,36 7,36B i j l a g e 1 d Datum
Dag
Deeli natie TijdvereffeningUur
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
Oost West : 21 april : 111 : 11,59 : 0,3^ Azimut 105,3'+ 93,^3 81,74 68,77 53,93 36,34 15,68 6,80 28,45 47,29 63,13 76,73 89,00 100,69 Hoogte 2,78 11,88 21,09 30,00 38,10 44,65 48,71 49,43 46,62 40,95 33,37 24,70 15,56 6,37 Cotg.h 20,57 4,76 2,59 1,73 1,28 1,01 0,88 0,86 0,94 1,15 1,52 2,17 3,59 8.9ÉB i j l age 1 e Datum
Dag
Deelinatie TijdvereffeUur
5
6
7
8
9
10
11
12
13
11»
15
16
17
18
19
20
Oost West ni ng21
141
20.
-o,
Azimut 121,62 110,18 98,92 87,29 74,52 59,49 140,80 17,43 3,9* 33,67 53,86 69,92 83,29 95,19 106,50117 ,83
mei
14
88
Hoogte 1,57 9,87 18,79 28,00 37,10 45,59 52,69 57,20 57,89 54,52 48,11 39,97 31,00 21,79 12,73 4,19 Cotg.h. 36,47 5,75 2,94 1,88 1,32 0,98 0,76 0,64 0,63 0,71 0,90 1,19 1,66 2,50 4,43 13,64B i j l a g e 1 f Datum
Dag
Deelinat ie Ti jdvereffeni ngUur
5 Oost6
7
8
9
10
11
12
13 West14
15
16
17
18
19
20
21 juni172
23.45 -0,39 Azimut 124,44 113,20 102,17 90,81 78,37 63,70 45,13 21,04 7,23 33,90 55,09 71,46 84,83 96,61 107,73 118,81 Hooqte 3,67 11,75 20,54 29,70 38,87 47,60 55,11 60,18 61,30 58,03 51,54 43,30 34,27 25,06 16,04 7,57 Cotg.h 15,59 4,81 2,67 1,75 1,24 0,91 0,70 0,57 0,55 0,62 0,79 1,06 1,47 2,14 3,48 7,52Datum
Dag
Deelinat ie Ti jdvereffening 21 juli202
20,17 -1,33 Bijl age 1 gUur
Azimut Hooqte6 Oost 111,Rh
7
8
9
10
11
12
100,61 89,08 76,53 61,93 43,86 21,16 13 West 5,0**14
15
16
17
18
19
20
30,31 51,20 67,78 81,46 93,52 104,87 116,15 8,62 17,47 26,66 35,81 44,43 51,80 56,7« 58,09 55,27 49,22 41,27 32,38 23,17 14,07 5,43 Cotq.h.6
3
1
1
1
0
0
0
0
0
1
1
2
3
10
,60
,18
,99
,39
,02
,79
,65
,62
,69
,86
,14
.58
,34
,99
,52
Datum Dag Deeli natie Ti jdvereffeni ng 21 augustus 233 11,30 0,48
233
Bijlage 1 hUur
Azimut Hoogte6 Oost
7
8
9
10
11
12
13 West14
15
16
17
18
19
105,81 94,15 82,22 69,32 54,62 37.2A 16,81 5,53 27,19 46,15 62,12 75,83 88,15 99,87 2,06 11,14 20,35 29,29 37,43 44,07 48,48 49,19 46,58 41,05 33,57 24,96 15,83 6,64 Cotg.h.27,
5,
2,
1.
1
1
0
0
0,
1.
1
2
3
8
,82
,08
,70
,78
,31
,03 .,89
,86
,95
,15
,51
,15
,53
,59
Datum
Dag
Deelinatie Tijdvereffening 21 September 261*-
0,M
1,95
Bijlage 1 Uur 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Az imut Hoogte Oost West 84,92 72,82 59,86 ^5,45 29,18 11,15 7,70 25,98 42,60 57,34 70,52 82,73 3,44 12,48 20,93 28,27 33,87 37,05 37,33 34,65 29,45 22,38 14,10 5,13 Cotg.h. 16,65 4,52 2,61 1,86 1,49 1,32 1,31 1,45 1,77 2,43 3,98 11,15Bijlage 1 j Datum
Dag
Deelinatie Tijdvereffening 21 oktober294
-11,68 3,76 Uur 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Azimut Hoogte Oost West 64,75 52,21 38,57 23,66 7,71 8,64 24,54 39,38 52,95 65, 44 4,32 12,18 18,75 23,52 26,02 25,95 23,31 18,42 11,76 3,84 Cotq.h, 13,24 4,63 2,95 2,30 2,05 2,06 2,32 3>00 4,80 14,90Bijlage 1 k Datum Dag Deeli nat ie Ti jdvereffening 21 november 325 -20,39 3,12 Uur 9 10 11 12 13 14 15 16 Azimut Hoogte Oost West 48,40 35,67 22,00 7,57 7,15 21,60 35,29 48,06 4,30 10,48 14,93 17,29 17,33 15,03 10,63 4,50 Cotg.h. 13,30 5,41 3,75 3,21 3,21 3,72 5,33 12,72
Bij lage 1 1 Datum
Dag
Deelinat ie Tijdvereffening . 21 december355
-23,45 0,29 Uur 9 10 11 12 13 14 15 16 Az imut Hoogte Oost West 49,16 36,90 23,79 9,96 4,22 18,25 31,68 44,28 0,34 6,64 11,31 13,99 14,45 12,65 8,75 3,07 — 3.... 167,24 8,59 5,00 4,01 3,88 4,46 6,49 18,63E o o •» t — II - C <u •M en O O x: 4-1 O (U •—1 -Q O .—, • • X I E c •— ^^ • x: • D l • M O O ^^ <D 4-1 D ) c <D F — 2 3 T J <D x: o </> OJ 4-> o> o o x : <U -o 4-> O) E O ) •— -o 0) L. c <D > OJ 4-> x: o 0) l _ m •— ^^^ CM • O ) <4-<D • —• N ^^ 0) 4-1 O ) c <u p — s 3 T> <ü x: o ui 0) o »— CM 1 O c i — CM 1 O 1 — CM Q . 0) in r— CM 1 3 03 t — CM X I E 01 u 1_ 0J X I E <D > l_ d> X ) o 4-> J_ OJ X ) E 0) 4-> in 3 4 J l/> 3 CT CM 3 T - C CM 3 0> «- e CM — O. CM (0 CO « — CO CM E 1 a> <4-i " - " CM 1 (0 • — » t — CM E 3 4-1 CO O ._ 1 _ a> 3 1_ X I ._ u <c 3 C 1_ 3 O «— LA »— T— C M C O C M r o i n m M M i * M A ( M 4 - ( « M / \ O i n v o M o o o N V O ( r i M o o M t n c D a \ r P i J C M N ( M N (M ( * > 4 4 -L A C S ' — M 3 C T » C M » - l A Is^ fv^ 0 O t r i MO I A M 3 0 0 - 3- r A m - 3 - I =T CT> »— 25. \ D - 3 - CM CM CO O OO «— o a C T l M D L A t A « — tf\ C\ <T\ «5 0 N S M o o o o o ( j > ' - i n > - i / M n M A N ' - i - ^ O O C J ' - ' - N M O D CM O C O ( T i C T v C M ( T l L T i C M CM v O -3" CO -3" CTiCM v o > — t r > i ^ o i — v O v O v D o o «— u r \ r o < r » i f > V O P O T — .— t— o O O O O »— «— C M C O O e n « — r > » u n ^ r « — o i ^ - L T i c M C P i v D i — 3 - o o < M i / \ o o v û i v N c r \ N U M r \ v û r v o j - » - j r i f \ r-» l/%-3" O O N C O v D - ? f O > - 0 ( r \ v û O M - J - 3 - r ^ C T l O O M < T l N \ D v O Is- . CTi >— vO L T l - 3 " MD X U L f t N i - i - O O O O O O r - i - N - J M C V ^ . — r^vD en c~voo * - C O M D - 3 - LA CM r>- OAMO LA N I A N CM O O O OO 0"\ •— I A r - LA CV O -3" CM »— «— «— O O O «— «— CM o - \ C O CM O — CO CO -3" -3" < n 0 O - 3 - 0 O \ O M D 0 - 3 - O O C T i L f \ r < O C M P < ^ M 3 T - r O ( v ^ 3 -o -o c M c A c M ^ r - s - L A -o -o c r v L A c A L A T -I A O L A > — C M - S - c M c n » — P A 0 4 0 N O I « l N l f \ 0 OOMO-3- M C M ^ J1 r>. CA CM O i r w o r v o o i n o ^ N r o j - i n v o r v o o c n o B i j l a g e 2
CS IA m m m j ' j ' j - U M n i n v f l v O v O i — N t s o o o o t o o o i r M l M n o o o o ^ i - ' - i M N N i ^ m m j - j f J ' J J ' i n o m o a i N i n o o — j - i ^ o r o v ß O \ N u \ o O " - j - p N o i » M x j - r » - n o a M M i n o o — j ' r N O f O v D ( n N U \ a ) — O — CM rA-3- I A \ 0 I — 0 0 ( T l O — C M r 0 4 - l A \ 0 I ^ C 0 0 f \ O ^ r M ( A L n s û l v C 0 ( r i O — N I * \ J - l A \ 0 r v 0 0 ( T \ O — •—•—•—— — .— — — — — N N N N N N N C M N N M l « l » M ^ (<\ r , (*> m (^ J - J - J - J - ^ J T J - J - J T J U M n " - v D - ^ Û N v O e M r x N I N N M N N N O O r O C O m C O n O O O C O m C O J O I - ï m - T m - T O T - t O l f l O l A Q I j l ' l f t N O M n N O M n N O M r \ N O M n N O N U \ N O M / N N O r s l / \ N O M / \ N O » U \ m OOÖ LA i ^ o o c r v c n o — c M c \ i r > - ( j - L n u A \ o r - « . o o o o c r > c 5 ' — <— N m j J i n \ O N N c o i J > o o > - N ( ^ n . j m v O \ O N •— .— r - » - i - ^ t - ^ ^ » - F - i - i - M N N N N N ( S N C N i c M N C S N f ^ r ^ r ' \ r o r ^ f n m f ^ r ' > r A m 0"\CMLAOO— -3-\OCT\CMLAOO — J - N O N U V » - J - N O f f u C I T l N J - S O m \ C ( T l f M U \ 0 0 o m v o C T l N l f l N I N ^ U \ 0 4,O S N N ' - K \ 0 - I ( O m N ' - l f t 0 4,0 0 < ^ N - U \ O J - < 1 0 M r N - U \ O J,1 0 m r v f i ; i O J -j - -j - i / M n v D v o » o r v M i o o o c r M n < r \ a o ^ i - ( M N N M r o -j - -j - L n u M r \ v û v û ( v t v o o o ) o o o \ o \ o o T - ^ - ' - • - ' • • - • - ' - ' - ' - • - ' - • - ' - ' - • - ^ ' - ' • ' • • - • - • - • - N N N N N U\0O N i n O O - - Î O O ' - J,N O J - N O m \ Û O m \ I l C n N \ B ( r i N i n C O N l f t C O - J,œ > - J - N O J ' N O '
o-vvO 0 > m v C CTv<v^vD CT\msO (T'i PA vO <y> CA M3 ( I M ^ \ D CA CM \ 0 CA CM \D CA CM \£> CA CM \D CA CM M5 CA CM \D CA CM \£>
« « m j - j - j - i n i n i n v o v D v O M — N f l O o o œ c r \ < r \ < r i o o o - - t - » - N N N M ^ M ^ - J J ' J ' U M A V W O V O J J L/\ UN \ û \D vfi I V N C O C O t O O M n O O O ^ - N N N m r n j - J1 * L O m v D v D v D M ^ O O O O O t ) OMTIO O O m v O ( T i N IfNOO • - J - N O lAvD O M » \ \ D C r \ N l / \ C O ' - J - l ^ o m v O O I N l f l O O — J - N O I » \ » e ( T l N U M ) 1 N m m i ^ M J - J - J - U M A l f t v i m i v O v I i M N N a n O C O O M T M T l O O O O II N J ' \ Û 0 1 ' - lvM ^ N O N J,v D C O " - l » M A M r \ N J,\ D O O O M i r \ r v C f \ — - Ï ^ D O O O N J - M T l — n v o o o o CM L A O O • - L A O O — -3- oo — ^ r ^ o < r i ^ o r A \ o o c A \ X 3 C A r A \ ^ C A c M i x > o ^ i c N i i A o o c M L A O O ' - - 3 - o o » - - - 3 - r - - . — m m ( ^ j - 4 4 i n Lf\ i / \ v o vu VU N r ^ r ^ o o c o oo CA CA CA CA o O O •— •— •— <M CM CM < \-3" -3" -3" LA LA LA \ 0 S 0) -o • - ^ » - ^ • ^ N N N N N N N N N N N r o m m m m m m m r a j ' J - ï J ' - T - ï J ' J ' - ï J ' J ' i ' M J M n u M A O J - O O N i D O - I I O N v O O . Ï O O N v D O J - C O N v O O J C O N v O O J - œ N v O O J O O N v û O J ' e O N v O O JT J - J - IA LAvDvfl vD I— N » C 0 C 0 a \ t r \ O O O ^ ' - N ( M ! M M m j - J - 4 - i n u l \ û v 0 \ 0 N N 0 0 0 0 0 0 I J M r i O l A O ^ O O m ( D N * ^ ( O O J,( T l J,a ) N S N v C O U \ D 4 ' O O n o O ( M v O ' - v f i O J - | r \ 4,O O N N ( M O O U \ -3" f— N ( ^ O v û ro 0>\O CM CA LA «— OO -3" •— 1^.-3- O r s PO 0 \ Û CM CA LA CM c o IA — OO -3" O I— m O \ û PA CA VU CM
\ O M ^ O O m f f l O O - CMCMCA-3--3-LA\D^DI— OOOOO^lOO-— i— N m m j l A I A v O M ^ O O i r . m O O - N — — <— •— — — ~- •— - ^ ^ - ^ ^ r - N N N N N N N N N N N N N N N N « m m ( » \ a c ai o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o O00v0-3-CMO00v0-3-CMO00v£jJ-CMO00v0-3-CMO00vD-3-CMO00\0-3-CMO00vr>-a--a-O00v0-3-CMO o o o p O v û a \ N 4,N O M \ o o o - - T r s o N i / \ c o - j \ û o i N i n o o o ( « i \ O i J \ N 4 ' r » o m v D o o - j s o C M r " - \ r A r A r A - 3 - - a - - * L A L A L A L A \ D M 3 M 3 P - - r - ~ I ^ P — O O e O O O O O O ^ < T > 0 ~ l C 3 0 0 0 ' — — •— C M f M C M C M r A P A r A - T c =3 .c o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o O ' - N i « \ 4,l / \ \ 0 I N 0 0 a i O - N n j ' U \ \ 0 N ( D l T > O - N i » \ 4,l A v û M B ! r \ O - N l » \ J U \ v 0 l — 00 CA O »— .— , , , _ ,— ,— .— .— C M < N C M C M C M C N C M C > I C M C M r ^ < ^ r A ( ^ C A r A C A C A r A C A - 3 " - 3 " - 3 ' - 3,- 3 " . d " . 3 ' . 3 " . 3 - , 3 - L A B i j lage 3 a
•— CA vo -3- •— CA r-» -a- CM CA r - — T p g o i v i n N o r N i A n a c o i n m o c o ^ m ^ o o v û ^ 4,^ û t n - - - ï \ D ( T i ( N - 3 - r ^ a M N t L n r s o o j i A [ s o r n i A c o o r o L A O oi— CA »J3 co •— l A U M A i n \ 0 v 0 v û ^ 0 N N N N C 0 0 0 C 0 1 J M T l C l ( n O O O O — •— <— <— CM CM CM CM CA U \ f 0 O ( D \ 0 4 - N ( n N L n N O C 0 v C J ' ^ I ^ N J - N O C 0 v 0 m ^ - < T \ v D J - N D 0 0 t n u N 4 - i ^ - o m o o o i ^ - ï « N O ( n c o M A j - r o i \ i ^ c r i t o i v . \ j i j - m N - o o o r N N m ^ l v M ^ v D O O O N J - v f l C O O ^ - m m i — CA — C A L A v £ > O O O C M - 3 - \ O C O O C N I C A L A r O f O J - J - - T - Ï - Ï L A L A L A L A L A v £ > \ £ > \ O v O \ O v O |-~. I— I— I— I— 0 0 C O C O 0 O C O CA CA CA CA
CA E LA II LA CM o r— j - i - 0 0 \ D r n o O T L n ( N ( r \ \ D 4 ' ' - ï 0 v 0 f A O N - T N ( r i ^ D 4 "(— CO IA (N O • i M m j i r \ ^ j r v c o o ^ N i ^ 3 u \ k û ( v . c o c r i o N < n i n \ D i v o o c n o > ( N m 4 -(N csi CM CM CM CM CM CM m r A m ^ f O p a f o r ^ c o r o j - j - - 3 " ^ r j - - 3 - J-- ï - 3 " I A U M A U M A o r c \ v û O > N i A C O ^ - - ï l v o r A \ û O,\ ( M ^ C 0 ^ 4 ' f — o M s û en N IACO — 4 " I— o m ^ - t N O t n M A 4 - N O C n M / \ m N O C O I — L A r A C M O C O M S L A r A . — OCOsOLACA \ £ > r ^ < x 3 ( T i ( r i c 3 ^ c M r ^ - T - j L o \ £ ) r ^ o o c n c n c D - - c M < ^ - J - » i ^ v X ) r ^ c x D c r v c j \ c 3 - - c M «— .— •— •— .— C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C A C A C A C A C A C A C A C A C A C A C A C A 3 3 " 3 -O v -O N C -O J -O v D N C -O - Î -O V D N C -O J - -O v D C M C -O - 3É0 \ D N C 0 4 - D \ £ I N C 0 4 ' O v O N O M — J ' N O I ^ L f \ N O C O L f \ r ^ o C O v û r ^ i - C O \ U - 3 ' ^ C n v D J " ( M C r i N - T N O | s . LA LAvO < — C O C r \ U \ O ^ N t M ( < a j - U M A \ O I — CO CO CA O — — N P ^ - T - J l A v û l^OO OO 0 0 - N N I M M 4 - 4 - J l f l \ D v O M ! S C O C O C O m o O O - N N (S PO-J- J - - T U> VO •— CA I— LA CA •— O M ^ LA C O ^ - C A N L A P A « - CA N LA -3" CM O CO \ û J " CNJ O CO vu - ^ CM O v S v D I — C O I T l O O ^ r j m j ' J L A v û N C O I l O c n o P v I t A r A ^ L f l v D M s C O m o ' ' ' ' ' N N N N t N N N N N t N N N N f A f n f n r A l A l ' A f A r A r A r A r A t A T J -l A L A v D \ û v O v O \ D r s N N C O C O C O C O C O C r i ( r i ( r t O O O O O ^ T - r - P 4 ( N C S I N { M P A o o o o o o o o o o o o o o o o o o — ,— ,— ,— _,— _ _ . _ , _ _ , — ,— ,— O r - N P A 4 - L A v û I— C O C A O - — C M C A - 3 - L A v O r — C O C A O ' - t M r A J ' L A v O N C O C A O — N N N N C v l N N N N t v | Ç A r A ( » l f A l A r A r A l » 1 i » l r » l J - J - J - ^ J - 4 4 - 4 - J 4 - L A l A CO > c CJ L A v O C O v T l O ' - C v l - Î L A v û C O C A O - - N 4 - L A v f l C O C A O ' - r s l 4 - L A v O X C A O ' - C V J 4
-CM CO -3" O I— r A C A L A - r v P A C A v O -CM CO J- O vfl CMCO LA •— I— CA CA LA — r~-3" O \D CM N P A L A N C O O - C A L A v O C O C A . — C A - 3 - V 0 C O C A — CM - T vO I— C A O N J - LA I— CA O N PO PA P^i CA P A - t - U " J - J - 4 - J - L A L n i A L P l L A L A v D v D v û v O v û v Û r^f— N fs» N rsÇO OO O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O o o o o o o o o o o o 0 ^ 4 ' ^ C O L A N ( Â V D « ^ O ^ J • r - C O l A N C n v O f A O N J - ^ O O L A C v l t T V v I l P A O r N J - J - L A v O v D I — C O C O C A O ^ ' - N r A I A J L A L A v O N C O C O I A O O ^ N N P A J L A L n > - - - ' - ' - ' - > - ' - ' - ( M N N N P v 1 N N f v l N N ( N N C v l N ( A f A r A ( A r A [ A f A f A P > O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O L A O N L A N O N L A N O N l A N O C M L A f N O N l A N O N O M S O ( M l A N O N L A I S L A L A L A L n v O v O v D v O l — N N N C O C C C O C O L A O M Â 0 1 0 0 0 0 - - <— CM CM CM CM B i j l a g e 3 b
r ^ - ( r > v f l J - < J > 0 4,N ( H N 4 ' N O M ^ ^ O M A r O O f f l m m o C O v D I » 1 - 0 0 c n i n o v D N C O m a i i n - v D N C O j - o i n - i — o-i c o -3- o v o — N r ^ m j - o ^ o N f . c-\ v o o-\ 3 - v o c T i — J - i ^ - c n c v i - a - i — o c M i n N O N l A o o o m i n c o o m v c o o r - r o r o m n j j j j m u M / M n v ü v D v o r v N N M n o o o o c o o M n c r K n o o o o r r -• — » — . — t— .— r— ^~r— »—»—.— .— — ,— .— _ — ,— _ ,— _ ,— ,— r - — ^ N N N N N N f^— < J > V O - T N O M J M ^ O O O \ Û J,N < r i f ~ - l A N O C O \ 0 - a - ' - O i r ^ - T N O C O \ D r O ( r i m o o o o o - — _ _ .— ,— C M N N f s i f M N m r o r o r o r a j - j - j - j - j - L n i ^ U M ^ f ^ - ï N c n y D t ^ o o o L A N O N - ï ' — o o o m o o o L n N ( n v D 4p' - o o \ û — o r s j - M r » c o f f i < n o — N N P O - j L n m v D M ^ o o o i o o — N N m j - u M n v O M ö o o i n o L A \ Û I— OO O — (M P^ J - L A \ D I— C O t T t O — ( M J - L A v O N C O C T l O — N m j - t A \ £ N O > L n i A l / \ l T v v 0 ^ v £ H D \ 0 \ 0 v D » O ^ ! * Û N ' ^ N N r v N I — M v c O C O O O C O O O C O C O C O O O v£> CTl CM U"\ CO »— C O N O m v O t n N U l O D : T f ^ . o m \ £ 5 < r \ C s i U " \ 0 0 — ^ - N O ( n v û o > » - c n o o v D - 3 - r o — c n o o v O - 3 - f M — c n r ^ v n j - t M — ( n r - ~ L T u - c - j o c n r ^ t A - 3 - < M c 3 o o r o m j - ^ w o M n t o m o — N m m ^ t i A j j i N o o œ i n o - N f O ' n j - u i v D M o o o j - J - J - J - ^ 4 - 4 - 4 - ^ j - L J M A L A l / M r \ i r i U M n i / M A U ^ U \ v O \ D v £ l ^ D \ O ^ D v D v D \ D \ O v O CNl OO -3" O V O CM OO -3" O VO CM OO -3" CD vO CM OO -3" CD VO CM OO -3" O V O CM CO -3- OvX5 CM 0 0 L n N O C O L T i m o C O x Û r ^ ^ O O \ Û J ' ' - ( ^ v O - T C N ( < r i N ^ - N O f ^ L A N O O O l A f O O ö"ï O '— •— M ( ^ J - 4 - L A v D N N C 0 ( 7 \ O O — (M ( ^ C O J - I A \ Û I—. r*. CO CT\ CD CD •— (V m
o o v O J " CM CD c o v o L T \ C O _ cr\ r-~ u~\ r*> .— c n r - . L r v i v - v ' — cr\ i— u ^ ^ , _ e n I~--VD -3- CM CD co
t— i \ m j - i / \ i / m j i s ( D < j i ! n o - N m m j - u \ v o M — c o e n o — — CM r o j - LA MD v o J - 4 - 4 - 4 - J - J ' - 3 ' J - J - j ' j - i n u M / M J M A l A U l i n U M A U M r n f l v 0 \ D v D v D v D \ 0 \ O \ D rA CO -3" -3" -3" -3" -3" L A L A L A v O v O v O v O v O N N r ^ O O C O C O O O O O CA CP\ 0"\ CD CD CD o o »— _ . — ,— ,— ,— .— — .— — , — ,— _ _ _ , _ , _ _ — .— .— .— .— . - . . — .— .— ogcsiJsICVJCMCNI N m j - I A V O i ^ t o m o - N M j - i n v u l — o o c n o — ( M m j - i A v o M B c n o — N m LA I ^ L A L A L A L A L A L A V O V O V O V O V O V O V O V O V O V O p s f ^ r v N N N N i ^ r v N a s c o û o a s i / > v o c o i 7 i o — ( M i t n v o o o m o — N j L n v c o o m o — N j i r w x j c o c n o ^ N j -O -O J - -O V Û I ^ I T I ^ — r ^ n o M n c M o o j - o v D N o o - ï — r ^ m m L f t i - t v m o v ü N -O -O m u \ M X ! o — r o L A \ o c o < r i — m j - o o ; m - i M J o r v m o N J - i / M s c n o N M c o c o c o o o c n c n c n c n c n c A c n o o o o c D O ' — •— •— •— -— <— C M C M C M C M C M C M C A C A C A o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o O C D C D O O C D O O C D C D O O O C D O O O C D O O O O C D O O O O O O O C D C J - — OO i f l N O W O « O N J - - CO IA CM CA vO rA o I 3- — C O L A C M C T w O r A O I ^ J - — ^ Û I v r v C o a M J l O — N N f O J - J - l ^ v O ^ O ^ C O U M r i O — — N m i ^ - T L A v O v O l — c o ( ^ c ^ r ^ r ^ < ^ r o ^ r ^ - T - J - J - ^ - a - - j - j ^ - T - j ^ - a - L r \ L n L r \ L A L n L A u n L r v L r \ L r \ L r \ u > o i n o i A o i n o i n o i n o L A o i A O i A o i A o u \ o i n o L n o i A o i r i o i A o m O N L A N O t N L A f * v O C M L A I — O N L A N O W i n N O N L A N O N l A r N O N t A r N CA r ^ f ^ r o j - J - 4-^ LA IA LH LTt \ û \D ^D vu N N N NCOCOCOOO CA CA CT* CA O O CD CD — . _ _ _ _ — ,— _ , — ,— ,— , - _ , _ , _ , — _ _ _ _ _ _ .— .— .— .— .— .— C M r g c s i r g B i j - a g e 3 b
i * M T i J ' 0 \ û N O O ( » M r n / \ o \ D N e o j ' O M ^ — r-. CM c o • * o I A — I V N O O - J o vo — t-~ r<i c o -31 o
\ o c \ — <r\vû-a- — cr\>J5-3-cMer\r—a- CM o~\ i— i n N O M n n o c o m m o o o o M - o o o f o - i ^
m O M A O v O N O O M O M n — v O N 0 O - J - O M / \ — M » \ 0 0 J ' O v 0 i - h . f « M J > J - O \ 0 N r s f « M T M n o vOOO— J-vûCTl — J - v D < n N - 3 - M J l N - 3 - h . O N l / M ^ O f « M J \ O O O r < M ^ O O — WvOOO " M v û en <— •— CM CM CM CM r o m r o r * - » - 3 - - 4 " -3" -cr U M A L A V Û \ D \ 0 \ 0 N N N N O O C O O O O O ^ ( T i C M ^ o o o o C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M C M ^ C ^ C ^ C O - m v D - T N O C O U l n - ( r \ v û J - N O M f l l « > O C O v D J - N ( r i M A N O ( D v D J - - ( J M ^ J N O r - . m - 3 - m c N j — cr>00Nvo-3"c«->cM — o t O N v O U M ^ N r - o o o N v o i ^ j - N — o o-> r~» vo t r i - r «•> m i r w o v c v o v o v o i — r - . N i — t N O O o o o o c o o o o o O N O ^ O \ O M T I O O O O O — »- •— _ _ _ M M N - — • - - — — •- — — — — — ' — — - ' • — - - — — — — N N N N N N N N N N N N N N U l v D ^ - B U N N O r ^ - I N O l v O M O O O i n N O S J - OOvDC-iOCOLr\CMCT\M3-3- — CO vO « O O • - N KM*\Jt l / \ v O > û I—OOCOCTNO— .— t N C \ - 3 " - 3 - l A \ 0 \ O I ^ O O C T > a ~ \ 0 ' — — N n . T . T U \ > 0 N o — CM c-\ -3- u-v \ o i— o o c r v o — CM .3- LA v£> N oo- a-, o — c M < v \ j - L A v o r - . < r \ o — N m - i i n o N W
O M M m n o M M M n m f f i o o o o o o o o o . N N N N N N N N N C M L A O O ' - - 3 - r ~ - O f « - i \ D ( r i C M L r i O O ^ - 3 - t ~ - O r A \ D O - i C M i r v O O — J - N O \ D \ t l O I N U M » - J N O P s l ^ l * \ N O C O N L n c ^ — O O O v O l T i f - v — O C O v D - ï c~i .— I T \ 0 O \ O J c \ •— <r> N V D -T CM >— CT\ N v O CTVO — N m m j - i r n o N O O O O a \ o - N m m j i n v O N N o o m o - c a c M c i - a - t r w o N N a o c r » vo p v M v . r v N t v M s M ^ M v o o o o o o o c o o a ) o o o o o o o o o o o o CT\<r\(Tvcr\(T\(T\cr\crvcr\cr\<r\<T\ 4,O v D N t D 4 ' O v D C M < O J ' O v O N C 0 4,O v û N 0 0 4,0 > Û N e O - 3 ' O v O N a ) J,0 \ D N e O J O OOvO m > - C O v D - Ï - <Ti \D -3" CM (Tv r J N D M A ( M 0 0 0 1 / M » 1 0 C O v O m ' - « H D 4,- ^ v O J,N \ f l v O v X ) v û v f i v û \ 0 \ 0 v 0 r v r s r s t v N N N t v N l ^ r x N M O 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 » 0 0 0 0 0 0 O \ 0 \ CMCMc«-\-3--3--3-irivOvOvßl— 0 0 0 0 0 0 ( T \ O O O - C M N N l « \ 4 ' J,J ' l f t v 0 v 0 M — 00 00 CO O"! O O v 0 - 3 - C M O C 0 \ 0 - 3 - C M O C 0 ^ 0 - 3 - C M O 0 0 l — LT\ CI — ( T i M f t n - 0"\ I— IA m — Oil— l A m • - (TlOO vO I s O O m O O - N M 4 - J1 i n o N 0 O 0 O (TlO - CM CM C\-3" Lf\ \£) vO I—OO O \ 0 0 - N n j 4 i n \ 0 VÛMDM3 r v r v N r - . r s p v s M ^ N M v r v o o o o c o < o « j c o < o o o o o a ) o o o o c n c r i O ^ c n o A c n c r i o - v c r i
^ p - N N N N N W r o m - ï - T J - J - J - U M A l f W D v O v D v C v Û t s N M a o o c o o o e o o M J M n o o o j - t n v o r ^ o o o ^ o - c M r o - 3 - L r w o N o o a i o — N m j - u w o N O O o \ o — N m ^ i r n o p^oo ( n o o o o o o o o o o o o o ( T \ c r i < n c r i ( r i c r \ c r \ c r \ c r v c r i o o o o o o o o o o — — • — — — — CM
LAvßCOCTSO — CM-a-lA^OOOCTiO — N J - UWCOO IT> O — CN-3"Lr\\OCOO"vO'— CM -3" LT\ \C CO Cv O j - c 3 v O N i r \ u \ — r s m t n i n — ( D J - o ^ O N a j - i o N m u i i A — i — C ^ O ^ ^ O C M O O J - O V O C M C O L T « m N t o o - w i / M n o o m - m j r v o œ m — ( M - T v O M r v o N j - u M v o o o N n M n r s o o o - w c«~\mc«->-3--3--3--3--3'-3'-3- tr>lAVT>irvlALA\OvO\DMDvD\û N N M ^ M v o O C O œ o O O O C O cri<r\<ri O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O < D U \ N O \ \ D M O N J - ( O U M M m v O n o r > - 3 - - ( D l / \ ( M ( r \ v O « O t s J — O O l T l N i r n D M O œ i a \ o o N m i » \ j ' i / M n \ O M v a i ( 7 \ o o ^ r M N m j j i r \ v û N N O o < j M n o ^ ( M M j -U \ i n v O \ 0 > C v 0 v D v D v 0 v I > v D v 0 v £ l v O \ D k O N M - s N fv N N M N M v M ^ t s r v < 0 00 OO CD (O 00 O L f > o i f i o i n o i n o L f t o u \ o i f t o i n o i / \ o m o i n o t n o i n o u \ o i n o i n o u \ o u \ o O N l / \ N O N U \ N O N U M N O ( M l / \ N O N i r i N O N l / \ N O N i n i — O N l / \ N O N U \ N O .— r- t— — CM cMcM CM m m m m j j j - j l A U M / M f t ^o vo vo \ o N I S . N N 0 O C O O D C O ( r v t r i c r i C i o N N N N N N N N N N N N N N N N N N N N N N N N N I M N N N N N N N N N N M B i j l a g e 3 b
3
N
O)
CL ra
' ^
O) O . 0>
o c
21 januari
21 januari
21 december
Bij lage 6 a
Op verzoek van geadresseerde werd door ons nagegaan in hoeverre zijn tuinèouwbedrijf scKaduwhinder ondervindt van het ten zuiden van het bedrijf gebouwde flatgebouw.
De schaduwwerking van dit qebouw werd bepaald op drie data te weten : 21 december, 21 maart en 21 juli.
Het schaduwpatroon van 21 september komt in grote trekken overeen met dat van 21 maart en werd daarom niet afzonderlijk bepaald. Per datum werden de schaduwomtrekken Der uur met verschillende kleuren aangegeven.
Nadere omschrijving van de op de bij lagen vermelde gegevens
21
december
Op deze datum wordt het bedrijf vanaf zonsookomst tot zons-ondergang door het flatgebouw beschaduwd. De hierdoor veroor-zaakte schaduwhinder is niet overal evengroot. De minste hinder wordt ondervonden op het zuidoostelijke deel van het bedrijf dat alleen korte tijd voor zonsondergang wordt beschaduwd.
Langdurige schaduwhinder treedt op het zuidwestelijke- en zuidelijke deel van het bedrijf. Hier moet rond deze datum met een ernstige
vermindering van de groei, oroduktie en kwaliteit van de geteelde tuinbouwgewassen rekening worden gehouden.
Vanaf deze datum neemt de schaduwhinder eerst langzaam en later in versnelde tempo àf.
21 maant
De schaduwwerking van het flatgebouw blijft op deze datum beperkt tot het zuidelijk deel van he*- bedr i i f in de nabijheid van
het flatgebouw. Dit gedeelte wordt da,, beschaduwd *>anaf omstreeks 10.00 uur tot 15-00 uur. Verwacht wordt dat de groei, produktie en kwaliteit van de hier geteelde tuinbouwqewassen hiervan nadeel zal ondervinden.
2 7
juni
Op en rond deze datum wordt op het bedrijf geen hinder van bescha-duwing door het flatgebouw ondervonden.
21 k&ptmbzA
Als gez:gd, is de schaduwsituatie op deze datum in grote trek-ken gelijk aan die van 21 maart. De schaduwhinder die dan beperkt blijft tot het zuidelijk H* P 1 van het bedrijf neemt daarna snel
toe tot op 21 december het uitgangspunt tevens dieptepunt weer wordt bereikt.
hoogteverschil maaiveld + 1,45 m